G5-Ps-Islamci_Study

د چاپ کال:١٣٩٨ هـ.ش. د پوهن３ وزارت اسلمي *وونه او روزنه پن%م !ولگى

دا عــــزت د هـــر افـغـان دى هر بچی ي３ قهرمـــــان دى د بـــــلـو'ـــــــو د ازبـکــــــــو د تـــرکـمنـــــــو د تـــاجـکــــــو پــاميــريـــان، نـورســـتانيــــان هـــم ايمـــاق، هم پشـه ４ان لـکـه لـمــر پـر شـــنـه آســـمـان لـکــــه زړه وي جـــاويــــــدان وايـــو ال اکبر وايو ال اکبر دا وطن افغانســـتـــان دى کور د سول３ کور د تورې دا وطن د !ولـــو کـور دى د پ+ـــتــون او هـــــزاره وو ورســـره عرب، گوجــر دي براهوي دي، قزلباش دي دا ه５ــــــواد به تل $لي８ي په ســـينــه ک３ د آســـيـــا به نوم د حق مـــو دى رهبـــر ملي سرود

أ پنāم !ولگى د چاپ کال:١٣٩٨ هـ.ش. اسلامي *وونه او روزنه د پوهن３ وزارت

ب د ƈتاب ÊانĎƭتȧاوȯ ----------------------------------------------------- مضمونu اسʙمي Ĥوونه او روزنه مؤلفȧنu د تعلȧمي نصاب د اسʙمي ĤوونȲ او روزنȲ د برخȲ د درɾ ƈتابونو مؤلف˾ اóيټ ƈوونƉيu د پĥتو ėبȲ د اډيټ دȦپارɱنت غĎي ټولȨƭ ͧپنځم د مɲ ėبهu پĥتو انƉشاف ورƈوونȨƉ ͧد تعلȧمي نصاب د پراختȧا او درɾ ƈتابونو د تألȧف لوȥ رȦاست خ£روونȨƉ ͧد پوهنȲ وزارت د اړƉȦو او عامه پوهاوي رȦاست د Þاپ ƈالu ̖̐̎̕ هجري شمɿ د Þاپ Êاȥ ͧƈابل Þاپخونهu [email protected] ͧته ¢ƊȧنالĥȰبر ----------------------------------------------------- د درɾ ƈتابونو د چاپͅ وȰش او پلورلو حق د افغانستان اسʙمي جمهورȦت د پوهنȲ وزارت ɺه محفوظ دȥ ͨپه بازار Ȳƈ ȲȦ پلورل او پȱرودل منع ديc له ɺغĎوونƉو ɺه قانو˻ چلندĔȧƈيc

ج

د دا عــــزت د هـــر افـغـان دى هر بچی ي３ قهرمـــــان دى د بـــــلـو'ـــــــو د ازبـکــــــــو د تـــرکـمنـــــــو د تـــاجـکــــــو پــاميــريـــان، نـورســـتانيــــان هـــم ايمـــاق، هم پشـه ４ان لـکـه لـمــر پـر شـــنـه آســـمـان لـکــــه زړه وي جـــاويــــــدان وايـــو ال اکبر وايو ال اکبر دا وطن افغانســـتـــان دى کور د سول３ کور د تورې دا وطن د !ولـــو کـور دى د پ+ـــتــون او هـــــزاره وو ورســـره عرب، گوجــر دي براهوي دي، قزلباش دي دا ه５ــــــواد به تل Āلي８ي په ســـينــه ک３ د آســـيـــا به نوم د حق مـــو دى رهبـــر ملي سرود

ه د ¢sهنȲ د وزyر ¢zغام اقرأ باسم ربƊ د لوȥ او بĥونƉ {خداҾȥ شƉر ¢ه Êاȥ ƈووͅ ȲÞ موē ته يȲ ėوند رابĥلȨ ͅاو د لوست او ليƊ له ه تعالȨ¢ ر وروست} ¢ȧغمɫ محمد مصطفȨ ȲÞ اله} لومĎنȨ ɞ نعمت Úخه يȲ برخمن Ďƈي يوͅ او د الل ¢ȧغام ورته ͹لوستل͸ وͅ درود وايوc Úرنƭه Ȳޚ ولو ته ƉĤاره ده ̨̢̪̤ هجري ˯ريز ƈال د ¢وهنȲ د ƈال ¢ه نامه ونومول شوͅ له دȯ امله به د Ƭران هȱواد Ĥوونيز نظامͅ د ėورو بدلونونو شاهد ويc ĤوونȨƉ ͅزدهƈوونȨƉ ͅƈتابͅ ĤوونȨË ͅاداره او د والدينو شوراƬانȲ د هȱواد د ¢وهنيز نظام ش£ƬĔو˻ بنس›يز عناʆ بلل ƈيĔيͅ ȲÞ د هȱواد د ĤوونȲ او روزنȲ¢ ه ¢راختيا او ¢رمختيا Ȳƈ مهم رول لريc ¢ه داسȲ مهم وخت Ȳƈ د افغانستان د ¢وهنȲ وزارت د مʁتابه مقامͅ د هȱواد ¢ه Ĥوونيز نظام Ȳƈ د ودȯ او ¢راختȧا ¢ه لور بنس›يزو بدلونونو ته ėمن دȥͨ له همدȯ امله د Ĥوونيز نصاب اصʙح او ¢راختياͅ د ¢وهنȲ وزارت له مهمو لومĎيتوبونو Úخه ديc همدارنƭه ¢ه ĤوونËيوͅ مدرسو او Sولو دولت} او خصوʊ Ĥوونيزو تأسيساتو Ȳƈ ͅد درɾ ƈتابونو محتواͅ ƈيفيت او توزȰع ته ¢املرنه د ¢وهنȲ وزارت د Þارو ¢ه ɺ Ȳƈ Êاȥ لريc موē¢ ه دȯ باور يوͅ ȲÞ د باƈيفيته درɾ ƈتابونو له شتون ¢رتهͅ د ĤوونȲ او روزنȲ اساɾ اهدافو ته رسȱدلȨ نشوc ¢ورتنيو موخو ته د رسȱدو او د اغȱزناƇ Ĥوونيز نظام د رامنËته ƈولو ل£ارهͅ د راتلونƉ {نسل د روزونƉو ¢ه توƬهͅ د هȱواد له Sولو زčه سواندو ĤوونƉوͅ استادانو او مسلƉ {مديرانو Úخه ¢ه درناوي هيله ƈومͅ ȲÞ د هȱواد بßيانو ته دȯ د درɾ ƈتابونو ¢ه تدريسͅ او د محتوا ¢ه لĔȱدولو Ȳƈ ͅهيÜ óول هÛه او هاند ونه س£مويͅ او د يوه فعال او ¢ه دين}ͅ م˳ او انتقادي تفƉر سمبال نسل ¢ه روزنه Ȳƈ ͅزيار او ƈوĦĤ وĎƈيc هره ورÉ د ėمنȲ¢ ه نوي ƈولو او د مسؤوليت ¢ه درƇ ɺهͅ ¢ه دȯ نيت لوست ¢ȧل Ďƈيͅ ȲÞ د نن ورȲÊ Ƭران زدهƈوونƉ {به سبا د يوه ¢رمختل˳ افغانستان مع˴رانͅ او د SولنȲ متمدن او Ƭ›ور اوسȱدونƉ {ويc همدا راز له خوēو زده ƈوونƉو Úخهͅ ȲÞ د هȱواد ارزĤتناƈه ¢انƭه دهͅ غوĤتنه لرمͅ Úو له هر فرصت Úخه Ƭ›ه ¢ورته Ďƈيͅ او د زده ȯĎƈ¢ ه ¢روسه Ȳƈ د Ê˼ƈو او فعالو ôƬونوالو ¢ه توƬهͅ او ĤوونƉو ته ¢ه درناوي ɺهͅ له تدرȦس Úخه Ĥه او اغȱزناƈه استفاده وĎƈيc ¢ه ¢اȥ Ȳƈ د ĤوونȲ او روزنȲ له Sولو ¢وهانو او د Ĥوونيز نصاب له مسلƉ {همƉارانو Úخهͅ ȲÞ د دȯ ƈتاب ¢ه ليƉلو او Þمتو ƈولو Ȳƈ يȲ نه ستȯĎ ȱƈدونȲƉ هلȲ ÊلȲ ȯĎƈ ديͅ مننه ƈومͅ او د لوȥ خداҾȥ له دربار Úخه دوȥ ته ¢ه دȯ س£يÛلȲ او انسان جوčوونȲƉ هȲÛ Ȳƈ بريا غواčمc د معياري او ¢رمختل˳ Ĥوونيز نظام او د داسȲ ودان افغانستان ¢ه هȧله ȲÞ وĎƬي ȲȰ خ£لواƇ¢ ͅوه او سوƈاله ويc د ¢وهنȲ وزير دƈتور محمد م˼ويس بلخ}

و د لsست شمȱره لوست مخ لوم７ی لوست د کايناتو پيداي+ت 1 دويم لوست اسلام ته درناوی 3 در４م لوست وح３ 5 'لورم لوست د پيغمبرانو عصمت 7 پن%م لوست معجزه 9 *پ８م لوست سحر )کوډې( 11 اووم لوست فال کتل 13 اتم لوست فال نيول 15 نهم لوست لوی گناهونه 17 لسم لوست د جمع３ لمون# 19 يوولسم لوست د جنازې لمون# )١ )21 دوولسم لوست د جنازې لمون# ) ۲ ) 23 ديارلسم لوست د جنازې د لمان%ه دعاگان３ 25 'وارلسم لوست د اختر لمون# 27 پن%لسم لوست د اختر د لمان%ه طريقه 29 شپاړسم لوست د تلاوت سجده 31 اووه لسم لوست د سهوې سجده ) ١ ) 33 اته لسم لوست د سهوې سجده )۲ ) 35 نولسم لوست د سفر أداب 37 شلم لوست د ژب３ ساتنه 39 يوويشتم لوست مرسته او همکاري 41 ليک ل７

ز د لsست شمȱره لوست مخ دوه ويشتم لوست د ب３ اتفاق９ زيانونه 43 دري ويشتم لوست بد ملگری 45 'لور ويشتم لوست د دين ستنه 47 پن%ه ويشتم لوست د وخت ارز*ت 49 شپ８ ويشتم لوست د مسلمان پن%ه حقونه 51 اووه ويشتم لوست د سلام فضايل 53 اته ويشتم لوست غيبت 55 نهه ويشتم لوست دروغ ويل 57 ډ４رشم لوست ب+نه کول 59 يو د４رشم لوست قناعت 61 دوه د４رشم- لوست د صبر فضايل 63

1 لوم７ى لوست !ول کائنات د ال تعالی مخلوقات دي. Āمکه، آسمانونه، غرونه او سيندونه ال تعالی پيدا ک７ي دي. انسانان، پ５ريان، ملايک３ او ژوي د ال تعالی مخلوق دي. ال تعالی انسانان له يوه پلار آدم او مور حوا )عليهما السلام( 'خه پيدا ک７ي دي. انسان د ال تعالی غوره مخلوق دی. !ول مخلوقات د ال تعالی تسبيح وايي. !ول مخلوقات د ال تعالی د حکم پيرو دي. ال تعالی ته ني８دې او غوره خلک تقوا لرونکي خلک دي. د کايناتو پيداي+ت

2 فعاليتونه ۱ -Āمکه، لمر او !ول مخلوقات د ال تعالی د حکم پيرو دي، په دې هکله يو له بل سره خبرې وک７ئ. ۲ -د کايناتو د پيداي+ت په اړه يو له بل سره خبرې وک７ئ. ۳ -انسان ته ول３ غوره مخلوق ويل ک８５ي؟ ۴ -ال> آدم% له 'ه شي 'خه پيدا ک７؟ پدې هکله له *وونکي 'خه معلومات واخلئ. پو*تن３ ۱ -د انسانانو پلار 'وک دی؟ ۲ -انسانان، آسمانونه، Āمکه او نور مخلوقات چا پيدا ک７ي دي؟ ۳ -په انسانانو ک３ غوره خلک کوم دي؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې پورتنی لوست په خپلو کتابچو ک３ وليکي.

3 دويم لوست موږ د اسلام !ول حکمونه او لار*وون３ منو او درناوی ورته لرو. د اسلام مقدساتو ته درناوی د ايمان يوه برخه ده. د اسلام له مقدساتو 'خه Āين３ دا دي: ١ -قرآن کريم: قرآن کريم د ال تعالی کلام دی، درناوی ي３ په دې ک３ دی چ３ په لار*وونو ي３ عمل وک７و. ٢ -کعبه: د ال تعالی کور دی، مسلمانان د کعب３ لوري ته پنāه وخته لمونÿ ادا کوي. ٣ -جومات: جومات د عبادت Āای دی. په جومات ک３ ب３ Āايه خبرې کول ناروا دي. ٤ -د حج مناسک: لکه: عرفات، منی، مزدلفه . ٥ -لمونÿ :موږ هر لمونÿ په خپل وخت ادا کوو. ٦ -روژه: موږ هر کال د رمضان د مياشت３ روژه نيسو. د اسلام حکمونو او مقدساتو ته سپکاوی کول کفر دی. اسلام ته درناوی

4 فعاليتونه ۱ .د *وونکي په مرسته په وار سره د اسلام د دين 'و حکمونه او لار*وون３ ووايئ. ۲ .اسلام ته درناوی په 'ه ک３ دی؟ په دې هکله په خپلو منāو ک３ خبرې وک７ئ. ۳ .قرآن کريم ته 'نگه درناوی پکار دی؟ په دې هکله له *وونکي 'خه معلومات ترلاسه ک７ئ. پو*تن３ ۱ -د اسلامي مقدساتو 'و ب５لگ３ ووايئ. ۲ -د اسلام مقدساتو ته درناوی کول د 'ه شي برخه ده؟ ۳ -اسلامي مقدساتو ته توهين او سپکاوی کول 'ه حکم لري؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې د اسلامي مقدساتو په هکله د کورن９ د غ７و په مرسته لن６ه مقاله وليکي.

5 دريم لوست د ال تعالى له لوري د پيغمبرانو خبرولو ته وح３ ويل کي８ي. حضرت جبرئيل%به د ال تعالی له لوري پيغمبرانو ته وح３ راوړله. تورات، انجيل، زبور او فرقان )قرآن کريم( !ول آسماني کتابونه دي. موږ پر !ولو آسماني کتابونو او صحيفو ايمان لرو. تورات پر موسی%، انجيل پر عيسی%، زبور پر داوود% او قرآن کريم پر حضرت محمد نازل شوی دی. پر حضرت محمد لوم７ۍ وح３ د حرا په غار ک３ نازله شوه. ´ß E ë eß å ¼i> á å Eá لوم７ۍ وح３ د علق سورت پنāه لوم７ني آيتونه دي: ` á®=fß? ¼ß ç ·¢Ëß dåç ¶=&½àfß²áßá Ù=´ß E è eßÆß á ?fß®=& á æ °ß ·¢ß Àáºå Á> ß jß ¾á å Ý= á °ß ß ·]& ß °ß ß ·]Ëß dåç ¶= ]٥ - ١ : العلق1/4^ ]á ß ·£áÈß áß >ºß Á> ß jß ¾á å Ý= á ¼ß ç ·¢& ß å ¼ß ·¯ßá ¶>å E د حضرت محمد له وفات 'خه وروسته پر ه５چا وح３ نه نازل８５ي. وح３

6 فعاليتونه ۱ .د *وونکي په مرسته د آسماني کتابونو په اړه خبرې وک７ئ. ۲ .په پخوانيو کتابونو ايمان لرل 'ه معنا لري؟ په دې هکله په خپلو ک３ خبرې وک７ئ. ۳ .د لوست په آيتونو ک３ کوم３ کلم３ دي چ３ يوه ي３ په لوستلو امر کوي او بله ي３ د ليکن３ وسيله ده . ۴ .تاسو معلومات لرئ چ３ د حرا په غار ک３ پر حضرت محمد وح３＇ نگه نازله شوه؟ په دې هکله خبرې وک７ئ. پو*تن３ ۱ -وح３＇ ه ته ويل کي８ي؟ ۲ -د آسماني کتابونو نومونه واخلئ. ۳ -آسماني کتابونه پر کومو پيغمبرانو نازل شوي دي؟ ۴ -پر حضرت محمد لوم７ۍ وح３ په کوم Āای ک３ نازله شوه؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې پورتنی لوست په خپلو کتابچو ک３ وليکي.

7 'لورم لوست له گناهونو 'خه د پيغمبرانو عليهم السلام پاکوالي ته عصمت ويل کي８ي. !ول پيغمبران )عليهم السلام( له گناهونو معصوم )پاک( دي. موږ د پيغمبرانو )عليهم السلام( پر عصمت ايمان لرو. انبيا عليهم السلام د ال تعالی غوره بندگان دي. لوم７ی پيغمبر حضرت آدم%او وروستی پيغمبر حضرت محمددی. په قرآن کريم ک３ د ۲۵ پيغمبرانو يادونه شوې ده. د پيغمبرانو پر عصمت ايمان او باور لرل فرض دي. د پيغمبرانو عصمت

8 فعاليتونه بحث پرې وک７ئ: ۱ -عصمت 'ه ته ويل کي８ي؟ ۲ -د پيغمبرانو )عليهم السلام( عصمت 'ه معنی لري؟ ۳ -ملايک３ له گناه پاک３ دي. په دې هکله له *وونکي معلومات له Āان سره شريک ک７ئ. پو*تن３ ۱ -عصمت 'ه ته ويل کي８ي؟ ۲ -د لوم７ي او وروستي پيغمبرانو، نومونه واخلئ. ۳ -په قرآن کريم ک３ د 'و پيغمبرانو، نومونه ذکر شوي دي؟ ۴ -د پيغمبرانو )عليهم السلام( په عصمت ايمان لرل 'ه حکم لري؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې د پيغمبرانو )عليهم السلام( د عصمت په اړه لن６ه مقاله وليکي.

9 پنāم لوست معجزه هغه عمل ته ويل کي８ي چ３ د پيغمبرانو په لاس ترسره شوې وي او نور خلک ور 'خه عاجز وي. معجزه د پيغمبر د ري+تينول９ دليل دی. ال تعالی خپلو پيغمبرانو )عليهم السلام( ته ډول ډول معجزې ورک７ې دي. د موسی% يوه معجزه له امسا )لک７ې( 'خه مار جوړ４دل، د عيسی% يوه معجزه په دعا سره د ړانده رغ５دل او د محمد تر !ولو لويه معجزه قرآن کريم دی. د پيغمبرانو * پر معجزو ايمان لرل فرض دي. معجزه

10 فعاليتونه ۱ -د پيغمبرانو * د Āينو معجزو يادونه وک７ئ. ۲ -د محمد Āين３ مشهورې معجزې بيان ک７ئ. په دې هکله دې *وونکی له زده کوونکو سره مرسته وک７ي . ۳ -قرآنکريم ته ول３ معجزه ويل ک８５ي؟ په دې هکله دې *وونکی له زده کوونکو سره مرسته وک７ي. پو*تن３ ۱ -معجزه 'ه ته وايي؟ ۲ -آيا په معجزه ايمان لرل فرض دي؟ ۳ -آيا له پيغمبرانو * پرته نور خلک معجزې لري؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې د کورن９ د غ７و په مرسته د معجزې په اړه يوه لن６ه مقاله وليکي.

11 شپ８م لوست سحر کول لويه گناه ده. سحر د شيطان کار دی. د کوډو له لارې روزي گ"ل حرام دي. 'وک چ３ هره شپه آيت کرسي تلاوت کوي، له هر ډول زيان او ضرر 'خه به په امن وي. په کوډو سره انسان ته ضرر رس８５ي. کوډگر د ه５چا نه خو*８５ي. fàVá j¶= ë Æß å >å Eµàfán¶= ë L> å ¯ß å EÇàá ™==Çà رسول ال فرمايلي دي: á= ßJQ¿Få ژباړه: له هلاکوونکو شيانو 'خه چ３ يو ي３ شرک او بل ي３ سحر دی، Āانونه وساتئ. =fâU> å iÎß Iß ß ?ÀẠکوډگر ته ورتگ ناروا دی، رسول ال فرمايلي دي: ß bæ»ç†Î ßà ß ·¢ß ¹ß å h¾áà ?>ß å ’fßß «²ß bá¯ßß ª¹Çà ¯àÈ> ß ß å ’Äàß ®b ç rß ß ª>â ª=f ç ¢ß Æá ß ?>â¿Â> å ²ß Æá ß ? ژباړه: که 'وک کوډگر، د غيب ويونکي او فال کتونکي ته ورشي او د هغوی خبرې ر*تيا وگ２ی، نو په هغه 'ه چ３ پر محمد نازل شوي کافر شو. سحر )کوډې(

12 فعاليتونه ۱ -د لوست حديثونه تکرار ک７ئ. ۲ -د سحر له ضرر 'خه د Āان خوندي ساتلو لپاره بايد 'ه وک７و؟ د *وونکي په مرسته ي３ Āواب ووايئ. ۳ -په شپه ک３ کوم وخت معوذتين او آيت الکرسي لولئ؟ په دې هکله خبرې وک７ئ. پو*تن３ ۱ -آيا سحر لويه گناه ده؟ ۲ -سحر د چا کار دی؟ ۳ -د کوډو له لارې د روزۍ گ"ل 'ه حکم لري؟ ۴ -د کوم آيت په لوستلو سره موږ د کوډو له ضرر 'خه په امن ک８５و؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې پورتنی لوست په خپلو کتابچو ک３ وليکي.

13 اووم لوست فال کتل حرام او لويه گناه ده. فال کتونکي ته ور تلل، خبرې ي３ منل او پرې باور کول لويه گناه ده. Äàß ®b ç rß ß ª>â ª=f ç ¢ ß Æá ß ?>â¿Â> å ²ß Æá ß ?=fâU> å iÎ ß Iß ß ?ÀẠرسول ال فرمايلي دي: ß bæ»ç†Î ßà ß ·¢ß ¹ß å h¾áà ?>ß å ’fßß «²ß bá¯ßß ª¹Çà ¯àÈ> ß ß å ’ ژباړه: که 'وک کوډگر، غيب ويونکي او فال کتونکي ته ولاړ شي او د هغوی خبرې ر*تيا وگ２ي، نو په هغه 'ه چ３ پر محمد نازل شوي کافر شو. فال کتونکی به له سختو ک７اوونو او عذابونو سره مخ ک８５ي. فال کتل

14 فعاليتونه ۱ -د فال کتونکي د عمل په اړه يو له بل سره بحث وک７ئ. ۲ -که 'وک د فال کتلو په نيت چاته ورĀي، تاس３ بايد ورته 'ه ووايئ، 'و له دې کار 'خه منعه شي؟ په دې هکله په خپلو منāو ک３ خبرې وک７ئ. ۳ -ستاسو په آند فال کتل 'ه زيانونه لري ؟ پو*تن３ ۱ -د فال کتل 'ه حکم لري؟ ۲ -آيا فال کتونکي ته ورتلل روا دي ؟ ۳ -رسول ال د فال کتونکي په اړه 'ه فرمايلي دي؟ کورن９ دنده که چيرې زده کوونکو کوم فال کتونکی ليدلی وي، د هغه کيسه دې په خپلو کتابچو ک３ وليکي.

15 اتم لوست *ه فال نيول روا او بد فال نيول گناه ده. د اسلام مبارک دين موږ له بد فال نيولو 'خه منع ک７ي يو. پيغمبر فرمايي: بد فالي نشته او *ه فال نيول غوره کار دی . د *ه فال نيولو 'و بيلگ３ : - په کوچنيانو باندې د نيکو خلکو نومونه کي+ودل. - ناروغ ته روغ و４ل او د روغتيا هيله ي３ کول. - په خوب ليدلو باندې *ه فال نيول. د بد فال نيولو 'و ب５لگ３ : - د کي３２ سترگ３ په رپ５دلو بد فال نيول. - د يو شي په اخيستلو بد فال نيول. - د چا په !ن６ه يا پل ) راتللو( بد فال نيول. موږ بايد په هر 'ه *ه فال ونيسو، او له بد فال９＇ خه Āانونه وساتو. فال نيول

16 فعاليتونه ۱ -د *وونکي په مرسته د *ه فال نيولو او بد فال９ په اړه يو له بل سره بحث وک７ئ. ۲ -د *ه فال نيولو 'و ب５لگ３ ووايئ. ۳ -آيا د چهارشنب３ په ورځ د سفر نه کولو بد فال نيول روا دي؟ په دې هکله بحث وک７ئ. پو*تن３ ۱ -آيا *ه فال نيول روا دي؟ ۲ -د *ه فال نيولو 'و ب５لگ３ ووايئ. ۳ -د بد فال نيولو 'و ب５لگ３ ووايئ. کورن９ دنده زده کوونکي دې د کورن９ له غ７و سره د *ه فال نيولو او بد فال９ په اړه خبرې وک７ي.

17 نهم لوست لوی گناهونه هغه گناهونه دي چ３ کوونکي ته ي３ په شريعت ک３ سزا !اکل شوې وي او له توب３ پرته نه ب+ل کي８ي. که 'وک وړه گناه تکرار ک７ي، دا هم په کبيره گناه بدل８５ي. موږ بايد له !ولو وړو او لويو گناهونو 'خه Āان وساتو. Āين３ لوی گناهونه په لاندې ډول دي: ۱ -شرک: له ال تعالی سره شريک نيول تر !ولو لويه گناه ده. ۲ -سحر: کوډې کول. ۳ -قتل: په ناروا د انسان وژل. ۴ -سود خوړل. ۵ -د جهاد له مورچل 'خه ت５＋ته کول. ٦ -تهمت: پر ب３ گناه مسلمان د گناه تور لگول. ٧ -د مور او پلار نا فرماني: په روا کارونو ک３ د مور او پلار له لار*وونو سرغ７ونه، او خبره ي３ نه منل لويه گناه ده. لوی گناهونه

18 فعاليتونه ۱ -د 'و نورو لويو گناهونو نومونه بيان ک７ئ. ۲ -له ال> سره د شريک نيولو 'و ب５لگ３ ووايئ. ۳ -د مور او پلار د نا فرمان９＇ و ب５لگ３ ووايئ. پو*تن３ ۱ -لوی گناهونه تعريف ک７ئ . ۲ -وړه گناه 'ه وخت په لويه گناه بدل８５ي؟ ۳ -د 'و لويو گناهونو نومونه واخلئ . کورن９ دنده زده کوونکي دې Āين３ هغه لوی گناهونه چ３ په لوست ک３ نه دي ذکر شوي، په خپلو کتابچو ک３ وليکي.

19 لسم لوست د جمع３ لمونÿ دوه رکعته دی او په جماعت ادا کي８ي. د جمع３ لمونÿ د ماسپ+ين د لمانāه پر Āای ادا ک８５ي. د جمع３ لمونÿ پر عاقل، بالغ مقيم مسلمان فرض دی. د يوې جمع３ لمونÿ د راتلونک３ جمع３ تر لمانāه پورې د گناهونو کفاره ده. د جمع３ د لمانāه لپاره غسل کول او پاک３ جام３ اغوستل سنت دي. د جمع３ په لمانāه ک３ امام له دويم اذان وروسته دوې خطب３ وايي. لمونÿ کوونکي خطب３ ته پوره غوږ نيسي او له خبرو کولو ډډه کوي. د جمع３ د لمانāه پر مهال مسلمانانو ته کار کول ناروا دي. د جمع３ لمونÿ پر４＋ودل گناه ده، رسول ال فرمايي: 'وک چ３ د جمع３ لمونÿ

20 )پرته له عذره( درې جمع３ لمونāونه ترک ک７ي، په زړه ي３ تور داغ لگي８ي. رواه ابن ماجه فعاليتونه ۱ -د جمع３ د لمانāه په هکله په خپلو منāو ک３ خبرې وک７ئ. ۲ -که 'وک د خطب３ پر مهال خبرې کوي، آيا تاس３ ته روا ده چ３ له خبرو 'خه ي３ منعه ک７ئ؟ ۳ -که يو 'وک د جمع３ لمانāه ته ناوخته راشي، آيا حق لري چ３ د خلکو پر اوږو تير شي او لوم７ي صف ته Āان ورسوي؟ پو*تن３ ۱ -د جمع３ لمونÿ＇ ه حکم لري؟ ۲ -د جمع３ لمونÿ＇ نگه ادا کي８ي؟ ۳ -د جمع３ لمونÿ پر چا فرض دی؟ ۴ -امام د جمع３ د لمانāه لپاره 'و خطب３ وايي؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې د لوست پو*تن３ په خپلو کتابچوک３ Āواب ک７ي.

21 يولسم لوست د جنازې لمونÿ کفايي فرض دی. د جنازې لمونÿ ډ４ر ثواب لري. د جنازې لمونÿ په جماعت ادا ک８５ي. د جنازې لمونÿ په ولاړه او له رکوع او سجدې پرته ادا ک８５ي. د جنازې په لمانāه ک３ د 'لورو تکبيرونو ويل فرض دي. د جنازې لمونÿ د م７ي د ولي يا عالم په امامت سره ادا ک８５ي. د جنازې لمونÿ قضايي نه لري. د جنازې لمونÿ( ١)

22 فعاليتونه ۱ -د جنازې د لمانāه په هکله په خپلو منāو ک３ خبرې وک７ئ. ۲ -د جنازې د لمانāه او نورو لمونāونو ترمنÿ توپيرونه په گوته ک７ئ. ۳ -که چيرې د جنازې لمونÿ تيار وي او تاس３ اودس و نه لرئ، آيا تيمم کولای شئ؟ د *وونکي په مرسته ي３ Āواب ووايئ. پو*تن３ ۱ -د جنازې لمونÿ＇ ه حکم لري؟ ۲ -آيا د جنازې لمونÿ په جماعت سره ادا کي８ي؟ ۳ -د جنازې په لمانāه ک３ رکوع او سجده شته؟ ۴ -د جنازې په لمانāه ک３＇ و تکبيرونه ويل کي８ي؟ ۵ -آيا د جنازې د لمانāه تکبيرونه فرض دي؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې د لوست پو*تن３ په خپلو کتابچو ک３ Āواب ک７ي.

23 دوولسم لوست د جنازې د لمانāه طريقه: د جنازې لمونÿ په 'لور Āل３ تکبير ويلو سره اداکي８ي چ３ په لاندې ډول بيان８５ي: لوم７ی تکبير: لمونÿ کوونکي په امام پس３( د نورو لمونāونو په '５ر( تحريمه تکبير او Ä¶ß å=×Æß µßb èQ‘>£ ß IßÆß ´ß = à µße>F ß IßÆß µßb»å ß }åÆß ¼ß÷¶= à ´¾>VF ß i à ورپس３  µß وايي. à ¦ß دويم تکبير: د امام د دويم Āل تکبير له ويلو سره سم مقتدي هم دويم تکبير وايي Êß ·¢ß Kß á Éäß ·q> ß »ß²ß bæ»ä߆ ßà ¹AÊ å ß ·¢ß Æß bæ»ä߆Ê ßà ß ·¢ß ä å ¸q ß ¼äßà àäß ورپس３ درود =ß·¶ bá وايي. É å …äß bãá ɗ åß ´ß ¾äßå=¼ßá ÉÂ=å fßEáå=¹AÊ å ß ·¢ß Æß ¼ßá ÉÂ=å fßEáå= دريم تکبير: د درود له ويلو وروسته امام دريم تکبير وايي او ورپس３ د جنازې دعا لولي، مقتديان هم همدا دعا لولي. 'لورم تکبير: د 'لورم تکبير له ويلو وروسته امام *ي اوکي０ خوا ته سلام گرĀوي، مقتديان هم دواړو خواوو ته سلام گرĀوي. د جنازې لمونÿ ( ٢)

24 فعاليتونه ۱ -Āين３ زده کوونکي دې د جنازې د لمانāه ادا کول په !ولگي ک３ تمثيل او *وونکی دې د دوی ت５روتن３ اصلاح ک７ي. ۲ -د جنازې لمونÿ په کوم Āای ک３ ادا ک８５ي؟ په دې هکله خبرې وک７ئ. ۳ -آيا د جنازې د لمانāه لپاره اقامت ويل ک８５ي؟ پو*تن３ ۱ -د جنازې په لمانāه ک３ له لوم７ي تکبير وروسته 'ه ويل کي８ي؟ ۲ -له دويم او دريم تکبير وروسته امام او مقتديان 'ه وايي؟ ۳ -له 'لورم تکبير وروسته 'ه ويل کي８ي؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې د لوست پو*تن３ په خپلو کتابچو ک３ Āواب ک７ي.

25 ديارلسم لوست په بالغ م７ي )نارينه او *āينه( لاندې دعا ويل ک８５ي: >¾ß å f²ßß cÆ(> ß ¾ß å å F²ßÆ> ß ¾ß å §åqß Æ(> ß ß¿ å FÑ> å ¦ßÆ> ß ¾ßbåÂ> å mßÆ(> ß ß¿åJ ë ɺßÆ> ß ß¿ë Éß ƒå fá«å¦= á ¼ ç Ãàç ·¶= Äàç ªÇßßJß ª>ç ¿ºå ÄàßJá É ç ªÇßIß ÀáºßÆ( ß å ½Øß iá å á Ý=Îß ·¢ß Äåå ÉUá ß @ß ª>ç ¿ºå ÄàßJá Éß ÉUá ß ?Àáºß ¼ ç Ãàç ·¶=(>¾>ß ßN¾áà ?Æß *Á> å ߕå á Ý=Îß ·¢ß ژباړه:ای ال! زموږ ژوندي، م７ي، حاضر، غايب، کوچني، لوی، نر او *３ā وب+ه، ای ال! له موږ 'خه چ３ چاته ژوند ورکوې، په اسلام ژوند ورک７ه، او له موږ 'خه چ３ له چا روح اخل３ ،په ايمان سره ي３ واخله. که م７ی کوچنی هلک وي، لاندې دعا پرې لوستل کي８ي: >£âª> å m> ß ß¿ß ¶Äàá ·£ßQ= á Æ(= ß fâ]á à cÆ= ß fâQá ß ?>ß¿ß ¶Äàá ·£ßQ= á Æ(> ß {âfß ß ª>ß¿ß ¶Äàá ·£ßQ= á ¼ ç Ãàç ·¶= *>£âç «nߺàÆß ژباړه: ای ال! دغه م７ی )هلک( زموږ د ثواب سبب وگرĀوه او زموږ لپاره ي３ د آخرت پانگه وگرĀوه او زموږ لپاره ي３ شفيع او شفاعت ي３ قبول وگرĀوه. که م７ی کوچن９ نجل９ وي، لاندې دعا پرې لوستل ک８５ي: â ͣߪ> å m> ß ß¿ß ¶>Ãßá ·£ßQ= á Æ(= ß fâ]á à cÆ= ß fâQá ß ?>ß¿ß ¶>Ãßá ·£ßQ= á Æ(> ß {âfß ß ª>ß¿ß ¶>Ãßá ·£ßQ= á ¼ ç Ãàç ·¶= *â Í£ßç «nߺàÆß د جنازې د لمانāه دعاگان３

26 ژباړه: ای ال! دغه م７ی )نجل９ )زموږ د ثواب سبب وگرĀوه، زموږ لپاره ي３ د آخرت پانگه وگرĀوه او زموږ لپاره ي３ شفيع او شفاعت ي３ قبول وگرĀوه. فعاليتونه ۱ -آيا د جنازې لمانāه لپاره !اکلی وخت شته ؟ په دې هکله خبرې وک７ئ. ۲ -د بالغانو، هلک او نجل９ د دعاگانو په منÿ ک３ شته توپير په گوته ک７ئ. ۳ -د جنازې په لمانāه ک３ له م７ي سربيره نور چاته دعا ک８５ي؟ پو*تن３ الف: لاندې جمل３ معنا ک７ئ: َِنا ت ّ َي َم َّنا و ِ َحي ْ ل ِر ۱ - ّ الل ُهّم ْ اغف ِ ْس َلا ِم ْ عَلى الإ َ ْحِيِه َ ْ َت ُه ِ مّن َ ا فأ َي َ ْحي َ ْن أ ۲ - ّ الل ُهّم م َ ًطا ْل ُه لََن َ ا فر َ ۳ - ّ الل ُهّم ْ اجع ب: 'وک د بالغ م７ي دعا له ياده ويلای شي؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې د جنازې دعاگان３ حفظ ک７ي او په راتلونکي ساعت ک３ دې !ولگيوالو ته واوروي.

27 'وارلسم لوست مسلمانان هر کال د خوشحال９ دوه اخترونه لمانāي. لوم７ی کمکی اختر ورپس３ لوی اختر. کمکی اختر د روژې له مياشت３＇ خه وروسته د شوال مياشت３ په لوم７ۍ ورځ وي. په کمکي اختر ک３ مسلمانان غريبانو ته د فطر صدقه ورکوي. لوی اختر د ذي الحج３ مياشت３ په لسمه ورځ وي. په لوی اختر ک３ مسلمانان قرباني کوي. مسلمانان په دواړو اخترونو ک３ عيدگاه ته د لمانāه ادا کولو لپاره Āي. د دواړو اخترونو لمونāونه واجب دي او په جماعت سره ادا ک８５ي. د دواړو اخترونو لمونÿ دوه دوه رکعته دی. د دواړو اخترونو د لمانāه وخت د اختر د ور３Ā له لمر ختلو نه پيل ک８５ي او تر زوال پورې وي. د اختر لمونÿ

28 د اختر لمانāه لپاره غسل کول، پاک３ جام３ اغوستل او عطر وهل سنت دي. فعاليتونه ۱ -د لوی او کمکي اختر په لوم７ۍ ورځ بايد کوم کارونه وک７و؟ ۲ -د *وونکي په مرسته په لوی اختر ک３ د واجبو تکبيرونو الفاظ ووايئ. ۳ -په لوی اختر ک３ د تکبيرونو ويلو ور３Ā په گوته ک７ئ. پو*تن３ ۱ -کمکی اختر د کوم３ مياشت３ په کومه ن５＂ه دی؟ ۲ -په لوی اختر ک３ مسلمانان 'ه کارونه کوي؟ ۳ -د اختر لمونÿ＇ و رکعته دی؟ ۴ -د اختر لمونÿ＇ ه حکم لري؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې د کورن９ د غ７و په مرسته د لوی اختر په هکله يوه لن６ه مقاله وليکي.

29 پنāلسم لوست د دواړو اخترونو لمونÿ دوه دوه رکعته دی. د اختر د لمانāه لپاره اذان او اقامت نه ويل ک８５ي. د اختر په لمانāه ک３ شپ８ تکبيرونه اضافه ويل ک８５ي. درې په لوم７ي رکعت او درې نور ي３ په دويم رکعت ک３ ويل کي８ي. لوم７ی رکعت: امام تحريمه تکبير په جهر سره او مقتديان ي３ په خفيه وايي. د سبحانک اللهم... له ويلو وروسته امام په جهر سره درې Āل３ تکبير وايي او دواړه لاسونه ورسره د غوږونو نرميو ته پورته کوي. مقتديان ورپس３ په خفيه درې Āل３ تکبير وايي او دواړه لاسونه ورسره د غوږونو نرميو ته پورته کوي. بيا لاسونه پر نامه ک５＋ودل ک８５ي، امام په جهر سره قرائت لولي، پات３ د عام لمونÿ په '５ر ترسره کي８ي. دويم رکعت: امام د قرائت له لوستلو وروسته مخک３ له رکوع، درې تکبيرونه په جهر سره وايي او په هر Āل دواړه لاسونه د غوږونو تر نرميو پورته کوي، مقتديان هم همداس３ کوي. د اختر د لمانāه طريقه

30 يادونه: د يادو شپ８و تکبيرونو په منÿ ک３ لاسونه بايد Āوړند ونيول شي. فعاليتونه ۱ .زده کوونکي دې په دوو ډلو وو４شل شي، لوم７ۍ ډله دې د اختر د لمانāه لوم７ی رکعت او دويمه ډله دې دويم رکعت تمثيل ک７ي. ۲ .آيا د جنازې او اختر د لمونāونو د تکبيرونو ترمنÿ په اداکولو ک３＇ ه توپير شته؟ په دې هکله خبرې وک７ئ. پو*تن３ ۱ -د اختر لمونÿ＇ و رکعته دی؟ ۲ -د اختر په لمانāه ک３＇ و اضافي تکبيرونه ويل کي８ي؟ ۳ -لوم７ي درې تکبيرونه 'ه وخت ويل ک８５ي. ۴ -په دويم رکعت ک３＇ و تکبيرونه او 'ه وخت ويل ک８５ي؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې د اختر د لمانāه طريقه په خپلو کتابچو ک３ وليکي او په !ولگي ک３ دې له ياده ولولي.

31 شپاړسم لوست د تلاوت سجده واجب ده. د سجدې آيت په لوستلو او يا اور４دلو سره د تلاوت سجده لازم８５ي. د تلاوت د سجدې د ادا کولو طريقه: سجده کوونکی تکبير وايي او سجدې ته Āي، په سجده ک３ درې Āل３ تسبيحات )سبحان ربي الأعلی( وايي، ورپس３ دويم تکبير وايي او له سجدې نه را پورته ک８５ي او په دې سره ي３ سجده بشپ７ه شوه. د تلاوت سجدې لپاره در４دل حتمي نه دي. له راډيو، !لويزيون او داس３ نورو 'خه د سجدې آيت په اور４دلو سجده نه لازم８５ي. په قرآن کريم ک３ ۱۴ Āايه د تلاوت سجده راغل３ ده. په يو Āای ک３ د سجدې د يو آيت په 'و Āله لوستلو سره يوازې يوه سجده لازمي８ي. د تلاوت سجده

32 په لاندې جدول ک３ د تلاوت د سجدې آيتونه راوړل شوي چ３ په لوستلو او يا اور４دلو سره ي３ د تلاوت سجده لازم８５ي: شميره سورت د سجدې أيت شميره سورت د سجدې أيت ۲۵ النمل ۸ ۲۰۶ الاعراف ۱ ۱۵ السجده الم ۹ ۱۵ الرعد ۲ ۳۸ فصلت ۱۰ ۴۹ النحل ۳ ۲۴ ص ۱۱ ۱۰۷ ء الاسرا ۴ ۶۲ النجم ۱۲ ۵۸ مريم ۵ ۲۱ الانشقاق ۱۳ ۱۸ الحج ۶ ۱۹ العلق ۱۴ ۶۰ الفرقان ۷ فعاليتونه ۱ -د تلاوت سجده په !ولگي ک３ تمثيل ک７ئ. ۲ -د سجدې آيتونه په قرآن کريم ک３ په ډله ييز ډول په گوته ک７ئ. پو*تن３ ۱ -د تلاوت سجده 'ه حکم لري؟ ۲ -په قرآن کريم ک３＇ و د تلاوت سجدې دي؟ ۳ -د تلاوت سجده کله واجب８５ي؟ ۴ -په 'لورو آيتونو ک３ د تلاوت سجده را و*يئ. کورن９ دنده زده کوونکي دې د سجدې د آيتونو موقعيت، د سپارو له مخ３ په گوته ک７ي.

33 اووه لسم لوست د سهوې سجده واجب ده. د سهوې سجده په لمانāه ک３ ترسره ک８５ي. د واجبو په ترک او يا د فرضو په Āن６ولو سره د سهوې سجده واجب８５ي. د سهوې د سجدې طريقه: ۱ -په وروست９ قعده ک３ له تشهد وروسته سلام گرĀول ک８５ي. ۲ -بيا ورپس３ دوې سجدې ک８５ي. ۳ -ورپس３ تشهد، درود، او دعا ويل ک８５ي. ۴ -په پای ک３ دواړو خواوو ته سلام گرĀول ک８５ي. د سهوې سجده )١)

34 فعاليتونه ۱ .د سهوې د سجدې په هکله يو له بل سره خبرې وک７ئ. ۲ .آيا کله مو د سهوې سجده ک７ې ده؟ د واجب ک５دو سبب ي３ بيان ک７ئ. پو*تن３ ۱ -د سهوې سجده 'ه حکم لري ؟ ۲ -د سهوې سجده 'ه وخت واجب８５ي؟ ۳-د سهوې سجده 'نگه ادا ک８５ي؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې د لوست متن په خپلوکتابچو ک３ وليکي.

35 اتلسم لوست په لمانāه ک３ د سهوې سجدې د واجب５دلو 'و مثالونه: ۱ .د فاتح３ سورت پر４＋ودل. ۲ .د فاتح３ سورت پس３ د بل سورت يا 'و ايتونو نه لوستل. ۳ .په وترو ک３ د قنوت دعا پر４＋ودل. ۴ .لوم７ۍ قعده پر４＋ودل. ۵ .په وروست９ قعده ک３ تشهد پر４＋ودل. ٦ .د فرضو وروسته کول، لکه په لوم７ي رکعت ک３ ک５ناستل، او يا دويم رکعت ک３ له تشهد وروسته دريم رکعت Āن６ول. د سهوې سجده )٢)

36 فعاليتونه ۱ .د سهوې سجدې د واجب５دلو Āين３ سببونه بيان ک７ئ. ۲ .که په جماعت ک３ امام د سهوې سجده ادا کوي، مقتديان بايد 'ه وک７ي ؟ پو*تن３ ۱ -د قيام په حالت ک３ د سهوې سجده کله واجب８５ي؟ ۲ -د قعدې په حالت ک３ د سهوې سجده کله واجب８５ي؟ ۳ -آيا په وترو ک３ د قنوت په پر４＋ودلو سره سجده لازم８５ي؟ ۴ -آيا د فرضو په تاخير سره سجده واجب８５ي؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې د لوست پو*تن３ په خپلو کتابچو ک３ Āواب ک７ي.

37 نولسم لوست اسلام موږ ته د سفر په وخت، د آدابو لار*وونه کوي، چ３ Āين３ ي３ په لاندې ډول دي: ۱ -له مور او پلار 'خه د سفر کولواجازه اخيستل. ۲ -درې Āل３ ال اکبر ويل. ß ¾åå f¯áºà Äàß ¶>ç ¿²> à ºßÆ= ß ß dÂ> ß ß¿ß ¶fß^ ç iËd¶= ß Á> ß Vß á ۳ -د سفر دعا ويل: ` Fià .^ÁÇà F·å¯ßá¿ àß ™>ß¿E ë eß ‘ß å C>¾ ç å CÆß ۴ -ال> زيات يادول. ۵ -له ال 'خه د خير او عافيت سوال کول. په سفر ک３ د مسلمان سوال او دعا قبلي８ي. په سفر ک３ د دعا Āين３ بيلگ３: د سفر آساني غو*تل. د کورن９ غ７و او خپلوانو ته دعا کول. د سفر له ستونزو 'خه د خلاصون دعا کول. کورته په خير او عافيت د را ستنيدلو دعا کول. د سفر آداب

38 فعاليتونه ۱ .د سفر د آدابو په هکله په خپلو منāو ک３ خبرې وک７ئ. ۲ .آيا د اسلام دين په کومه !اکل３ ورځ ک３ له سفر کولو 'خه منعه ک７ې ده؟ په دې هکله خبرې وک７ئ. پو*تن３ ۱ -د سفر دعا ووايئ. ۲ -د سفر کولو لپاره له چا 'خه اجازه اخلئ؟ ۳ -آيا په سفر ک３ دعا قبل８５ي؟ ۴ -د سفر په وخت کوم３ غو*تن３ په کار دي؟ کورن９ دنده زده کوونکي دې د سفر آداب په خپلو کتابچو ک３ وليکي.

39 شلم لوست مسلمان د خپل３ ژب３ ساتنه کوي، تل *３ خبرې کوي، رسول å ½Çáß Éá ¶=Æß å  ç > å EÀàºåÖáÈà Á> ß ²ß ÀẠ ß :ده ې７ک وونه*لار ３داس ته موږ ال *Ká ³àjá ß É¶å Æá ß ?=âá] ß ¸á¯àß Éá ·ß ªå f]å Û=á ژباړه:که 'وک په ال او د آخرت په ورځ ايمان لري، د خير خبرې دې کوي او يا دې چپ اوسي. مسلمان ب３ گ"３ خبرې نه کوي. موږ چا ته کنāل３ او بدې خبرې نه کوو. 'وک په سپک نوم نه يادوو. په ناروا خبرو انسان دوزخ ته Āي، معاذ/ له پيغمبر 'خه وپو*تل: آيا موږ په خپلو ويناوو نيول کي８و؟ پيغمبر وفرمايل: زيات خلک د خپلو ژبو له کبله دوزخ ته نسکور غور８５Āي. موږ بايد له سپکو او ناوړو خبرو 'خه Āان وساتو. زموږ له لاس او ژب３＇ خه بايد چا ته ضرر ونه رسي８ي. د ژب３ ساتنه