การรับรู้และตอบสนองของ
สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวและสัตว์
การตอบสนองของสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว
สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว เช่น พารามีเซียม ไม่มีเซลล์ประสาท แต่
สามารถตอบสนองต่อสิ่งเร้าได้ เช่น การเคลื่อนที่เข้าหาหรือหนี
แสงสว่าง โดยพบว่าพารามีเซียม มี coordinating fiber
ทำหน้าที่ ควบคุมการโบกพัดของซีเลียไปในทิศทางที่ต้องการ
การตอบสนองของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
➢ ฟองน้ำ
เซลล์แต่ละเซลล์สามารถรับรู้และการตอบสนองได้
แต่ไม่มีเซลล์ที่ทำ หน้าที่ประสานงานระหว่างเซลล์ต่าง ๆ
โดยเฉพาะ
การตอบสนองของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
➢ ไฮดรา
เป็นกลุ่มแรกที่เริ่มมีการพัฒนาระบบประสาทเพื่อตอบ
สนองต่อสิ่งเร้า ซึ่งประกอบด้วย Nerve net
โดยเมื่อมีสิ่งเร้ามา กระตุ้น จะเกิดกระแสประสาท
(Nerve impulse) เคลื่อนที่ไปตามเซลล์ประสาทที่
ประสานกันเป็นร่างแหจากจุดที่ถูกกระตุ้นและกระจาย
ไปทั่วทั้งตัว ทำให้ไฮดรา สามารถรับรู้และตอบสนอง
ต่อสิ่งเร้าได้
การตอบสนองของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
➢ ดาวทะเล
- มีระบบประสาทคล้ายกับระบบประสาทแบบร่างแห
- มีการพัฒนาโครงสร้างของระบบประสาทเพิ่มขึ้นมา
คือ Nervering , Radial nerve
การตอบสนองของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
➢ พลานาเรีย หรือ หนอนตัวแบน
- มีการรวมกลุ่มของเซลล์ประสาทบริเวณหัว เรียกว่า
Carebral ganglion
- มีเส้นประสาทขนาดใหญ่ยาวขนานกับลำตัว เรียกว่า
Longitudinal nerve cord
- มีเส้นประสาทตามขวาง เรียกว่า Transvers
nerve
- เรียกรวมว่าระบบประสาทแบบ Ladder tapy
nervous system
- มี eye spot ตอบสนองความเข้มของแสง
การตอบสนองของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
➢ ไส้เดือนดิน และ พวกกุ้ง กั้ง แมลง
– Cerebral ganglion
– Brain
– Ventral nerve cord
– มีปมประสาทอยู่เป็นระยะ (ตามปล้อง)
การตอบสนองของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
➢ หอย ➢ หมึก
มีปมประสาทตามส่วนสำคัญของร่างกาย มีระบบประสาทเจริญดีมาก
- หัว Cerebral ganglion - มีการรวมกลุ่มของเซลล์ประสาทเป็นสมอง
- เท้า Pedal ganglion (Cephalization) – มีการพัฒนาส่วนของตาเจริญมาก
- อวัยวะภายใน Visceral ganglion
การตอบสนองของสัตว์มีกระดูกสันหลัง
➢ ระบบประสาทพัฒนามากที่สุด
➢ ระบบประสาทประกอบด้วย 2 ส่วน คือ
- Central Nervous system (ระบบประสาทส่วนกลาง : CNS)
ได้แก่ สมองและไขสันหลัง ทำหน้าที่ ประมวลผล
- Peripheral Nervous system (ระบบประสาทรอบนอก : PNS)
ได้แก่ เส้นประสามสมอง เส้นประสาทไขสันหลังและปมประสาท
ทำหน้าที่ นำสัญญาณเข้าและออกจาก CNS
Thank you