ชั้นบรรยากาศของโลก

ชั้ชั้ชั้ชั้ชั้ชั้ นบรรยากาศ ยากาศ ของโลก โทรโพสเฟีย ฟี ร์ (Troposphere) 1. 2. 3 สตราโทสเฟีย ฟี ร์ (Stratosphere) . มีโซสเฟีย ฟี ร์ (Mesosphere) โทรโพสเฟีย ฟี ร์ (Troposphere) 1. 2. 3 สตราโทสเฟีย ฟี ร์ (Stratosphere) . มีโซสเฟีย ฟี ร์ (Mesosphere) 4.เทอร์โร์ มสเฟียฟีร์ (Thermosphere) 5.เอกโซสเฟียฟีร์ (Exosphere)

คำ นำ หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) เรื่อรื่งบรรยากาศภาค รายวิชวิาภูมิศาสตร์ ชั้นชั้มัธยมศึกษาปีที่ปี ที่5 จัดทำ ขึ้นเพื่อให้นักเรียรีนได้ พัฒนาทักษะกระบวนการทางภูมิศาสตร์ และความรู้ความสามารถ เรื่อรื่ง บรรยากาศภาค นักเรียรีนทุกคนมีส่วนร่วมในกระบวนการเรียรีนรู้ ทำ ให้นักเรียรีนเกิดความสนใจไม่เบื่อหน่ายในการศึกษาค้นคว้า ส่งผล ให้นักเรียรีนสามารถเชื่อมโยงความรู้กับกลุ่มสาระการเรียรีนรู้อื่นๆได้ ผู้จัดทำ หวังเป็นอย่างยิ่งว่า ชุดการเรียรีนรู้ภูมิศาสตร์เล่มนี้จะ เป็นประโยชน์ต่อการจัดการเรียรีนรู้ เพื่อประยุกต์ใช้ในการเรียรีนรู้ ของนักเรียรีนได้อย่างเหมาะสม

สารบัญ ความหมายและความสำ คัญของบรรยากาศ การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศ - การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยใช้อุณหภูมิของอากาศเป็นเกณฑ์ - การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยใช้สมบัติของแก๊สในบรรยากาศเป็นเกณท์ - การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยใช้สมบัติทางอุตนิยมวิทวิยาเป็นเกณฑ์ - การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยใช้สมบัติทางอุตุนิยมวิทวิยาเป็นเกณฑ์ เรื่อรื่ง หน้า 1 3 4 8 9 10

สาระการเรีย รี นรู้ ตัวชี้วัด วั การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพที่ส่งผลต่อภูมิประเทศผู้มีอากาศและ ทรัพยากร (ประกอบด้วย 1. ธรณีภาค 2. บรรยากาศภาค 3. อุทกภาค 4. ชีวภาค) ของพื้นที่ในประเทศไทยและภูมิภาคต่างๆของโลกซึ่งได้รับอิทธิพลจาก ปัจจัยทางภูมิศาสตร์

ความหมายและความสำ คัญของ บรรยากาศ บรรยากาศ คือ อากาศที่ห่ที่ห่อหุ้มโลกของเราอยู่โดยรอบ โดยมีขอบเขต นับ จากระดับน้ำ ทะเลขึ้นขึ้ไปประมาณ 1,000 กิโลเมตร ที่บที่ริเริวณใกล้พื้นพื้ โลก อากาศจะมีความหนาแน่นมาก และความหนาแน่นของอากาศจะลดลง เมื่อมื่อยู่สูงขึ้นขึ้ไปจากระดับพื้นพื้ดิน อากาศ คือ บรรยากาศบริเริวณใกล้ผิว และที่อที่ยู่รอบ ๆ ตัวเรา อากาศ ปกคลุมบริเริวณพื้นพื้ที่น้ที่น้อยกว่าว่บรรยากาศ อากาศประกอบด้วยแก๊สต่าง ๆ หลายชนิดที่มีที่มีความจำ เป็นต่อการดำ รงชีวิตวิของสิ่งสิ่มีชีวิตวิทุกชนิด ความสำ คัญของชั้นชั้บรรยากาศ • ให้แห้ก๊สออกชิเจนแก่สิ่งสิ่มีชีวิตวิ ในโลกเพื่อพื่ใช้ในกระบวนการหายใจและ ดำ รงชีวิตวิ • ช่วยปรับรัอุณหภูมิบนพื้นพื้ผิวโลกให้เหมาะสมต่อการดำ รงชีวิตวิเพื่อพื่ให้ สิ่งสิ่มีชีวิตวิสามารถดำ รงชีวิตวิอยู่ได้ • ช่วยป้องกันอันตรายจากรังรัสีและอนุภาคต่าง ๆ ที่มที่าจากนอกโลก 1

ความหมายและความสำ คัญของ บรรยากาศ ชื้นชื้บรรยากาศ คือ ส่วนที่ปที่กคลุมผิวโลก โดยมีขอบเขตนับจาก ระดับน้ำ ทะเลขึ้นขึ้ไปประมาณ 1,000 กิโลเมตร ที่บที่ริเริวณใกล้ระดับ น้ำ ทะเลอากาศจะมีความหนาแน่นมากและความหนาแน่นของ อากาศจะลดลงเมื่อมื่สูงขึ้นขึ้ไปจากระดับน้ำ ทะเล โดยชั้นชั้บรรยากาศ มีหน้าที่เที่ปรียรีบเสมือนเกราะป้องกันรังรัสีที่เที่ป็นอันตรายจากดางอา ทิตย์และวัตวักุต่างๆ ในอากาศ ซึ่งซึ่กายในชั้นชั้บรรยากาศจะประกอบ ไปด้วย ไอน้ำ ความร้อร้น อากาศ ซึ่งซึ่ส่วนใหญ่เป็น • แก๊สไนโตรเจน 78% • แก๊สออกซิเจน 21% • แก๊สอาร์ก ร์ อน 0.93% • แก๊สคาร์บ ร์ อนไดออกไซด์ 0.03% • และแก๊สอื่นอื่ๆ 0.04 2

การแบ่งชั้นบรรยากาศ การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศที่ห่ที่ห่อหุ้มโลกอาจใช้เกณฑ์ต่างๆในการแบ่งให้ หลายรูปแบบ ซึ่งซึ่อาจมีชื่อชื่เรียรีกชั้นชั้บรรยากาศเหมือนกันหรือรืต่าง กัน การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยใช้เกณฑ์ต่างๆ กัน มีดังนี้ 1. การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยใช้อุณหภูมิของอากาศ 2. การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยใช้สมบัติของแก๊สในบรรยากาศ 3. การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยใช้สมบัติทางอุตุนิยมวิทวิยา 4. การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยการศึกษาของนักวิทวิยาศาสตร์ 3

การแบ่งชั้นบรรยากาศ การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยใช้อุณหภูมิของอากาศเป็นเกณฑ์ การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยใช้อุณหภูมิของอากาศเป็นเกณฑ์เป็น เกณฑ์ที่นิที่นิยมใช้กันมากแบ่งได้ 4 ชั้นชั้ดังนี้ 1.โทรโพสเฟียฟีร์(ร์Troposphere) 1)ขอบเขตของบรรยากาศชั้นชั้นี้ในี้นแต่ละแห่งอาจไม่เท่ากัน * บริเริวณขั้วขั้โลกสูงจากระดับน้ำ ประมาณ 8 - 10 กิโลเมตร * บริเริวณศูนย์สูตรสูงจากระดับน้ำ ทะเลประมาณ 16 หรือรื 18 กิโลเมตร 2)มีอาการหนาแน่นประมาณร้อร้ยละ 80 ของอากาศทั้งทั้หมด 3)อุณหภูมิลดลงเมื่อมื่ความสูงเพิ่มพิ่ขึ้นขึ้เฉลี่ยลี่ 6.5 องศาความสูง 1 กิโลเมตร 4)อากาศแปรปรวนมากเนื่อนื่งจากมีไอน้ำ ในอากาศมากที่จที่ะทำ ให้ เกิดเป็นเมฆฝนพายุต่างๆ ฟ้าแลบฟ้าร้อร้งฟ้าผ่า 5)สุดเขตบรรยากาศชั้นชั้นี้เนี้รียรีกว่าว่ โทรโพพอส(Tropopause)มี อุณหภูมิต่ำ มากประมาณ -80 องศา 4

การแบ่งชั้นบรรยากาศ 2.สตราโตสเฟียฟีร์ (Stratosphere) 1)สูงจากระดับน้ำ ทะเลประมาณ 35 กิโลเมตร 2)มีอากาศเบาบางมวลอากาศมีประมาณร้อร้ยละ 19.9 มีความชื้นชื้ และฝุ่น ฝุ่ ผงเล็กน้อย อากาศไม่แปรปรวนจึงนิยมนำ เครื่อรื่งบินมาบิน ตอนล่างของอากาศชั้นชั้นี้ 3)อุณหภูมิจะค่อยๆสูงขึ้นขึ้จนถึงระดับ 30-35 กิโลเมตรและต่อ จากนั้นนั้อุณหภูมิจะสูงขึ้นขึ้อย่างรวดเร็ว ร็ ด้วยอัตราประมาณ 0.5 องศา ต่อกิโลเมตร 4)บรรยากาศชั้นชั้นี้มีนี้มีแก๊สโอโซน(Ozone)มาก 5)สุตเขตบรรยากาศชั้นชั้นี้เนี้รียรีกว่าว่ สตราโตพอส(Stratopeuse)มีอุณหภูมิประมาณ -10 องศา 5

การแบ่งชั้นบรรยากาศ 3.มีโซสเฟียฟีร์(ร์Mesosphere) 1)อยู่เหนือชั้นชั้สตราโตสเฟียฟีร์ สูงจากระดับน้ำ ทะเลประมาณ 80 กิโลเมตร 2)มีอากาศไม่ถึงร้อร้ยละ 0.1 ของมวลอากาศทั้งทั้หมด 3)บรรยากาศชั้นชั้นี้อุนี้อุ ณหภูมิลดต่ำ ลงตามระดับความสูง จาก ประมาณ -10องศา ที่คที่วามสูง 50 กิโลเมตร ลดลงเป็นประมาณ -90 องศา ที่คที่วามสูง 80 กิโลเมตรเนื่อนื่งจากยิ่งยิ่สูงขึ้นขึ้ทำ ให้ห่าง จากแหล่งความร้อร้นในชั้นชั้ที่มีที่มีโอโซนออกไปและไม่ดูดกลืนรังรัสียูวี แต่ความหนาแน่นของมวลอากาศ ในชั้นชั้นี้ก็นี้ ก็ เพียงพอที่จที่ะทำ ให้ เกิดแรงเสียดทาน อุกกาบาตที่พุ่ที่พุ่งเข้ามายังโลกจึงเกิดการลุกไหม้ ในชั้นชั้นี้ 4)สุดเขตบรรยากาศชั้นชั้นี้เนี้รียรีกว่าว่ มีโซพอส( Mesopause ) มีอุณหภูมิประมาณ -140 องศา 6

การแบ่งชั้นบรรยากาศ 4.เทอร์โร์ มสเฟียฟีร์ (thermosphere) 1) สูงจากะดับน้ำ ทะเลตั้งตั้แต่ 80 กิโลเมตรขึ้นขึ้ไป จนถึงระดับ ประมาณ 500 กิโลเมตร 2) อุณหภูมิเริ่มริ่เพิ่มพิ่สูงขึ้นขึ้ตามระดับความสูง อุณหภูมิสูงขึ้นขึ้อย่าง ช้าๆ จากต่ำ กว่าว่-90 องศา ถึงประมาณ 227 องศา ในช้าง 80- 100 กิโลเมตรหลังจาก 100 กิโลเมตรอุณหภูมิจะสูงขึ้นขึ้อย่าง รวดเร็ว ร็ จนถึงประมาณ 720 องศา 3) มีแก๊สต่างๆ น้อยมากโมเลกุลของแก๊สต่างๆ จะได้รับรัพลังงาน ความร้อร้นจาก ดวงอาทิตย์จนมีอุณหภูมิสูงชิ้นชิ้และแตกตัว เป็นอนุภาคที่มีที่มีประจุไฟฟ้า เรียรีกว่าว่ ไอออน (Ion) ซึ่งซึ่ ไอออนนี้ สามารถสะท้อนคลื่นลื่วิทวิยุบางความถี่ไถี่ด้จึงเรียรีกบรรยากาศชั้นชั้นี้อีนี้อีก อย่างหนึ่งนึ่ว่าว่ ไอโอโนสเฟียฟีร์ 7

การแบ่งชั้นบรรยากาศ 1.โทร์โร์ พสเฟียร์ (troposphere) เป็นชั้นชั้บรรยากาศที่อที่ยู่ติดฟื้นฟื้ผิวโลก จนถึงระดับดวามสูงเฉลี่ยลี่ 10 กิโลเมตรจากระดับน้ำ ทะเลส่วนผสมของ บรรยากาศที่สำที่สำคัญ คือ ไอน้ำ การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยใช้สมบัติของแก๊สในบรรยากาศเป็นเกณท์ โครงสร้างของบรรยากาศที่แบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยพิจารณาจากส่วน ผสมของแก๊สหรือรืปฏิกิริยริาเคมีในบรรยากาศ แบ่งออกได้เป็น 4 ชั้นชั้ดังนี้ 2. โอโซโนสเฟียฟีร์ (0zonosphere) เป็นชั้นชั้บรรยากาศที่อยู่เหนือ ระดับโทรโพสเฟียฟีร์ขึ้นไปลักษณะเด่นของบรรยากาศชั้นชั้นี้คือ มีแก๊สโฮโซนอยู่อย่างหนาแน่น 3 .ไอโอโนสเฟียฟีร์ (ionosphere) อยู่เหนือระดับโอโซโนสเฟียฟีร์ ขึ้นไปประมาณ 50-600 กิโลเมตรจากระดับน้ำ ทะเล ประกอบด้วย ประจุไฟฟ้าฟ้ซึ่งเรียรีกว่า ไอออน (on) สามารถสะท้อนคลื่นวิทวิยุระบบ A.M. ใช้สื่อสารระยะไกลได้ 4. เอกโซสเฟียฟีร์ (exosphere) เป็นบรรยากาศชั้นชั้นอกสุดซองโลก ระดับ ความสูงจริงริของฐานเอกโซสเฟียฟีร์นั้นนั้ไม่แน่นอนชั้นชั้นี้มีอากาศเบาบางมาก ส่วนใหญ่เป็นก๊าซไฮโดรเจน และฮีเลี่ยม 8

การแบ่งชั้นบรรยากาศ การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยใช้สมบัติทางอุดนิยมวิทวิยาเป็นเกณฑ์ โครงสร้าร้งของบรรยากาศที่แที่บ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยพิจารณาจากการ ใช้คุณสมบัติทางอุตุนิยมวิทวิยาเป็นเกณฑ์ แบ่งออกได้เป็น 5 ชั้นชั้ดังนี้ 1. บริเริวณที่มีที่มีอิทธิพลของความผิดอยู่ใน ช่วงจากบริเริวณพื้นพื้ผิวโลกจนถึงระดับความ สูงประมาณ 2 กิโลเมตรการไหลเวียวีนของ มวลอากาศในบริเริวณนี้ไนี้ด้รับรัอิทธิพลจาก ความฝืดฝื 2. โทรโพสเพียร์ชั้นชั้กลางและชั้นชั้บนอุณหภูมิ ในบรรยากาศชั้นชั้นี้จะลดลงอย่างสม่ำ เสมอ ตามระดับความสูงที่เพิ่มขึ้นในชั้นชั้นี้อิทธิพล จากความผิดจะมีผลต่อการไหลเวียวีนของ มวลอากาศน้อยลงมาก 9

การแบ่งชั้นบรรยากาศ 4.สตราโทสเฟียฟีร์ เป็นชั้นชั้บรรยากาศที่มีที่มีลักษณะเหมือนกับ สตราโตเพียร์ที่ ร์ ที่เที่เบ่งโดยใช้อุณหภูมิเป็นเกณฑ์ 5.บรรยากาศชั้นชั้สูง เป็นชั้นชั้บรรยากาศที่อยู่เหนือสตราโตสเฟียฟีร์จนถึง ขอบนอกสุดของบรรยากาศ 3.โทร์โพพอส เป็นชั้นชั้บรรยากาศที่อยู่ระหว่าง โทร์โพสเพียร์เเละสตารโตสเฟียฟีร์ บรรยากาศ ในชั้นชั้นี้เป็นเขตที่แบ่งชั้นชั้ที่มีไอน้ำ เเละไม่มีไอน้ำ 10

การแบ่งชั้นบรรยากาศ การแบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยใช้สมบัติทางอุตุนิยมวิทวิยาเป็นเกณฑ์ โครงสร้างของบรรยากาศที่เเบ่งชั้นชั้บรรยากาศโดยพิจารณาจากการศึกษาของ นักวิทวิยาศาสตร์เป็นเกณฑ์สามารถเเบ่งชั้นชั้บรรยากาศออกเป็น 5 ชั้นชั้ดังนี้ 1)โทรโพสเพียร์ (troposphere) คือชั้นชั้บรรยากาศที่เที่ราอาศัยอยู่ มีระยะความสูงจากผิวโลกขึ้นขึ้ไปไม่เกิน 10 กิโลเมตร อุณหภูมิของชั้นชั้ บรรยากาศชั้นชั้นี้ จะค่อยๆลดลงตามระดับ ความสูงโดยเฉลี่ยลี่อุณหภูมิจะ ลดลงประมาณ 6.5 องศาเซลเซียสต่อกิโลเมตร เป็นชั้นชั้บรรยากาศที่มีที่มี อากาศหนาเเน่นเเละมีไอน้ำ มาก มีการเคลื่อลื่นทีของอากาศทั้งทั้เเนวระดับ เเละเเนวดิ่งดิ่ทำ ให้เกิดลักษณะลม ฟ้าอากาศ เช่นมี หมอก เมฆ ฝน พายุ เป็นชั้นชั้บรรยากาศที่มีที่มีความสำ คัญทางอุตุนิยมวิทวิยา 2) สตราโตสเฟียฟีร์ (stratosphere) คือ ชั้นชั้บรรยากาศที่อที่ยู่เหนือชั้นชั้ โทรโพสเพียร์ขึ้ ร์ ขึ้นขึ้ไปจนถึงระดับความสูงประมาณ 50 กิโลเมตร อุณหภูมิบรรยากาศชั้นชั้นี้ค่นี้ค่อนข้างจะคงที่หที่รือรืสูงขึ้นขึ้เล็กน้อยตามความสูงที่ เพิ่มพิ่ขึ้นขึ้เป็นชั้นชั้บรรยากาศที่มีที่มีความชื้นชื้และผงฝุ่นฝุ่เล็กน้อยแต่จะมีแก๊สโอโซนใน ปริมริาณมากซึ่งซึ่แก๊สนี้จนี้ะช่วยดูดซับรังรัสีอัลตราไวโอเลต (UV) ไว้บว้างส่วนเพื่อพื่ ไม่ให้รังรัสีอัลตราไวโอเลตลงมาสู่ผิวโลกมากเกินไป 11

การแบ่งชั้นบรรยากาศ 3) มีโซสเฟียฟีร์ (mesosphere) คือ ชั้นชั้บรรยากาศที่อที่ยู่เหนือ ชั้นชั้สตราโตสเฟียฟีร์ ขึ้นขึ้ไปจนถึงระดับความสูงประมาณ 80 กิโลเมตรลดลงตามระดับความสูง อุณหภูมิของบรรยากาศ ชั้นชั้นี้จนี้ะลดลงตามระดับความสูง 4) เทอร์โร์ มสเฟียฟีร์ (thermosphere)คือ ชั้นชั้บรรยากาศที่อที่ยู่เหนือชั้นชั้ มีโซสเฟียฟีร์ขึ้ ร์ ขึ้นขึ้ไปจนถึงระดับความสูง 500 กิโลเมตรอุณหภูมิของ บรรยากาศชั้นชั้นี้สูนี้สู งขึ้นขึ้อย่างรวดเร็ว ร็ในช่วงความสูง 100 กิโลเมตร แรก หลังจากนั้นนั้อัตราการสูงขึ้นขึ้ของ อุณหภูมิจะลดลงบรรยากาศชั้นชั้ นี้ร้นี้อร้นมากคือ มีอุณหภูมิประมาณ 227 - 1,727 องศาเซลเซียส 5) เอกโซสเฟียฟีร์ (exosphere) คือ ชั้นชั้บรรยากาศชั้นชั้นอกสุดที่ห่ที่ห่อหุ้ม โลกเริ่มริ่ตั้งตั้แต่ 500 กิโลเมตรจากผิวโลกขึ้นขึ้ไปบรรยากาศในชั้นชั้นี้จนี้ะ ค่อยๆ กลืนกับอากาศจนยากจะกำ หนดลงไปได้ว่าว่มีขอบเขตเท่าใด บรรยากาศชั้นชั้นี้มีนี้มีโมเลกุลของแก๊สน้อยมากและเป็นแก๊สที่เที่บา เช่น แก๊ส ไฮโดรเจน และแก๊สฮีเลี่ยลี่ม 12

ชั้นชั้มัธยมศึกษาปีที่ปี ที่5ที่ /11 1 นายอัครกร สิงฉลาด เลขที่ 3 2 นายบารมี บุตโคต เลขที่ 4 3 นายชินภัทร มากเจริญริเลขที่ 6 4 น.ส.กนกกานต์ จำ จด เลขที่ 9 5 น.ส.ทิพวรรณ เจือจาน เลขที่ 11 6 น.ส.ธิฌาพร หนวดหอม เลขที่ 12 7 น.ส.ญาณิศา ศรีวิรีลัวิ ลัย เลขที่ 17 8 น.ส.ปภาวดี จุฑาพรรัตรัน์ เลขที่ 34 9 น.ส.ภัทรวดี แตงสมบูรณ์ เลขที่ 35 จัดทำ โดย