หน่วยที่ 7 อุตสาหกรรมการเกษตรเบื้องต้น

หน่วยที่ 7

การอเุตกษสาตหร
กเบรื้รอมงต้น

สมาชิกในกลุ่ม

นางนสาายวภชาญนุาพนิงศศ์านทน


อทงคชิลตอเดลขเลที่ข1ที2่ 28
นางสาวเบญญาภ
า ถาวร เลขที่ 32
นางสาชัว้นมมนััธสยวีมนศวึกล

ษละาอปีอที่ง6เ/ล8ขที่ 41

ความหมายและความสำคัญ
ของอุตสาหกรรมการเกษตร

อุตสาหกรรมเกษตร ธุรกิจการเกษตร

เป็นธุรกิจเกี่ยวข้องกับการ การดำเนินงานทั้งหมดที่
ผลิต การแปรรูป เพื่อให้ได้ เกี่ยวกับการผลิต ตั้งแต่การ
ผลิตภัณฑ์ตามที่ต้องการ รวม ผลิต การเก็บรักษา การ
ทั้งการจัดจำหน่าย แปรรูป และการจำหน่าย

ขั้นตอนการดำเนินการธุรกิจเกษตร

1. การผลิต (Prodution) การผลิตสินค้าทางการเกษตรเพื่อ
ให้ได้ผลผลิตมาทำเป็นวัตถุดิบผลิตภัณฑ์
2. การเก็บรักษา (Storage) การเก็บรักษาผลิตภัณฑ์ที่ได้ก่อน
นำมาแปรรูปหรือจัดจำหน่าย โดยไม่ให้เน่าเสีย
3. การแปรรูป (Processing) การนำวัตถุดิบมาทำเป็น
ผลิตภัณฑ์ โดยเครื่องจักรกลและระบบการผลิตแบบ
อุตสาหกรรมเกษตร
4. การจัดจำหน่าย(Distribution) การตลาดที่ชี้วัดความ
สำเร็จของผู้ผลิตในการการจัดจำหน่ายสินค้าให้ถึงมือผุ้
บริโภคทั้งในและต่างประเทศ

องค์ประกอบของอุตสาหกรรมเกษตร

1.มีวัตถุดิบจำนวนมาก 2. การแปรรูประบบ
อุตสาหกรรม
เป็นปัจจัยที่ต้องมีตาม ต้องอาศัยเทคโฯโลยีการแปรรูป
ข้อกำหนดของมาตรฐาน การวิจัยและพัฒนา และ
โรงงานอุตสาหกรรม การจัดจำหน่ายสินค้า

ส่วนประสมทางการตลาด

1.ผลิตภัณฑ์
เป็นสิ่งที่เสนอขายหรือสิ่งที่ผู้บริโภคต้องการ ซึ่งต้องตอบสนอง
ต่อการใช้งาน และสร้างความพึงพอใจกับผู้บริโภค เช่น
- หน้าที่และประโยชน์ใช้สอยพื้นฐาน
- รูปร่างลักษณะ
- คุณภาพ
- การบรรจุภันฑ์

- ตราสินค้า

ส่วนประสมทางการตลาด

2. ราคา
เป็นคุณค่าหรือตัวมูลค่าของตัวผลิตภัณฑ์ที่แสดงออกมาในรูป
ของตัวเงิน โดยการกำหนดราคาสามารถพิจารณาจากปัจจัย คือ
- ผู้บริโภคหรือผู้ใช้
- ต้นทุนของผลิตภัณฑ์
- ราคาของคู่แข่งขัน

3. ช่องทางจำหน่าย
เป็นปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับที่ตั้งและรูปแบบสถานที่บริการ
โดยต้องพิจารณาให้เหมาะสมกับผลิตภัณฑ์ของเราเพื่อให้
เกิดการเพิ่มมูลค่า
- รูปแบบสถานที่ขาย
- สถานที่ตั้งของร้านค้า

4. การส่งเสริมการตลาด
เป็นการสื่อสารกันระหว่างผู้ให้บริการ และผู้บริโภคหรือผู้ใช้
เพื่อกระตุ้นการขาย และสร้างทัศนคติที่ดีกับผลิตภัณฑ์โดย
ผ่านเครื่องมือส่งเสริมการตลาด เช่น การโฆษณา
การขายโดยใช้พนักงานขาย การประชาสัมพันธ์ เป็นต้น

ประเภทของอุตสาหกรรมเกษตร

แบ่งได้ 2 ประเภทตามขนาดการผลิต
อุตสาหกรรมขนาดเล็ก ( small scale agro industry)
อุตสาหกรรมขนาดใหญ่ ( large scale agro industry)

แบ่งได้ 3
ประเภทตามลักษณะการผลิตที่ได้จากอุตสหกรรมนั้นๆ

1.อุตสาหกรรมอาหาร

เป็นอุตสาหกรรมที่มีผลผลิต
เป็นอาหารและเครื่องดื่มทั้ง

สำเร็จรูปและกึ่งสำเร็จรูป

2.อุตสาหกรรมกึ่งอาหาร 3.อุตสาหกรรมที่ไม่ใช่อาหาร

เป็นอุตสาหกรรมที่ผลิตภัณฑ์ใช้เป็น เป็นอุตาสาหกรรมที่ผลิต
ส่วนประกอบหรือปรุงแต่งอาหารให้มี
กลิ่นหรือรสชาติตามใจชอบ มีคุณค่า เครื่องอุปโภคต่างๆ
ทางโภชนาการ หรือมีความจำเป็นต้อง

ใช้เป็นส่วนประกอบในอาหาร

อุตสาหกรรมเกษตรในประเทศไทย

แบ่งได้ 19 ประเภท

1. อุตสาหกรรมเนื้อสัตว์
ได้แก่ การแปรรูปเนื้อวัว เนื้อลูกวัว เนื้อแกะ เนื้อหมูและสัตว์ปีก
นำมาแปลรูปเป็น เบคอน แฮมเ นื้อเค็ม ไส้กรอก เป็นต้น

2. อุตสากรรมนมและผลิตภัณฑ์นม
ได้แก่นมข้น ครีมข้น นมผงและครีมผง เนยเหลวเนยแข็ง ไอศครีม
นมเปรี้ยว นมสด เป็นต้น

3. อุตสาหกรรมผักและผลไม้กระป๋อง
ได้แก่ ผลไม้แช่อิ่ม แยม ผิวส้ม เยนลี่ผลไม้ น้ำผลไม้ ผลไม้แช่แข็ง ผัก
ผลไม้บรรจุกระป๋อง ผลไม้อบแห้ง เป็นต้น

4. อุตสาหกรรมสัตว์น้ำและการแปรรูป
ได้แก่ ปลาแช่แข็ง ปลาเค็ม ปลาตากแห้ง หรือรมควันเล็กปลากระป๋อง
รวมทั้งสัตว์น้ำอื่นๆ เช่น ปู กุ้ง หอย เป็นต้น

5.อุตสาหกรรมน้ำมันพืช น้ำมันสัตว์ และไขสัตว์
ได้แก่ เนยเทียม มันหมู และไขสัตว์อื่นๆ น้ำมันถั่วเหลืองดิบ น้ำมัน
ถั่วลิสงน้ำมันมะกอก เป็นต้น

6. อุตสาหกรรมเมล็ดธัญพืช
ได้แก่ การทำแป้งจากข้าวสาลี ข้าวโพด อาหารเช้าสำเร็จรูป
ข้าวบาร์เลย์ โดยใช้ทั้งในรูปเดิมและมีการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ

7. อุตสาหกรรมขนมอบ
ได้แก่ ขนมปัง ขนมปังกรอบ ขนมปังหวานแห้ง คุกกี้ เค้ก
ขนมอบชนิดต่างๆ เป็นต้น

8. อุตสาหกรรมน้ำตาลและน้ำตาลบริสุทธิ์
ได้แก่ น้ำตาลดิบ น้ำตาลบริสุทธิ์ ผลไม้แช่อิ่มแห้ง เป็นต้น

9. อุตสาหกรรมโกโก้ ช็อกโกแลต
ได้แก่ โกโก้ผงสำเร็จรูป โกโก้เหลว ช็อกโกเลต กาแฟผงสำเร็จรูป
กลิ่นกาแฟสกัด ลูกกวาด เป็นต้น

10. อุตสาหกรรมเครื่องดื่ม
ได้แก่ สุราต้มกลั่น ยกเว้นเอทิลแอลกอฮอล์บริสุทธิ์
เครื่องดื่มอื่นๆที่มีเอทิลแอลกอฮอล์ ไวน์ชนิดต่างๆ เครื่องดื่มที่ทำจาก
ข้าวมอลต์ เบียร์ น้ำแร่ น้ำอัดลม เป็นต้น

11. อุตสาหกรรมพืชเส้นใยประดิษฐ์และสิ่งทอ
ได้แก่ อุตสาหกรรมทอกระสอบ หีบฝ้ายทอผ้า ปั่ นนุ่น ไหมพรหม ไหม
เป็นต้น

12. อุตสาหกรรมเยื่อกระดาษและกระดาษ
ได้แก่ การผลิตเยื่อกระดาษจากปอแก้ว ไม้เนื้ออ่อน ฟาง ชานอ้อย
เช่น กระดาษชำระ กระดาษดราฟ์ กระดาษพิมพ์เขียว เป็นต้น

13.อุตสาหกรรมยางพารา
ได้แก่ อุตสาหกรรมยางแผ่นดิบ ยางเครป ยางรมควัน ผลิตภัณฑ์ยาง
อื่นๆเช่น ยางรถยนต์ สายยาง ถุงยางอนามัย ยางรัดของ ยสงล้อเครื่องบิน

14. อุตสาหกรรมปุ๋ย
ได้แก่ปุ๋ยอินทรีย์ ปุ๋ยเคมี เป็นต้น

15. อุตสาหกรรมยาปราบศัตรูพืช
ได้แก่ ยาฆ่าแมลง ยาปราบวัชพืช ยากำจัดเชื้อรา เป็นต้น

16.อุตสาหกรรมเครื่องทุ่นแรง
ได้แก่ รถแทรกเตอร์ เครื่องสูบน้ำ เครื่งอหยอดเมล็ด เป็นต้น

17.อุตสาหกรรมอาหารสัตว์
ได้แก่ อาหารสัตว์ผสม ปลาป่น เปลือกหอยบด ปลายข้าว กากรำ
รำข้าวโพดบด เป็นต้น

18.อุตสาหกรรมมันสำปะหลัง
ได้แก่ มันเส้นและมันอัดเม็ด แป้ง เป็นต้น

19.อุตสาหกรรมอื่นๆ
ได้แก่ บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป บะหมี่ วุ้นเส้น เส้นหมี่ เป็นต้น

การแปรรูปอุตสาหกรรมเกษตร

เพื่อป้องกันการเน่าเสียและรักษาคุณภาพวัตถุดิบ

เช่น การทำแห้ง การทำข้น
การแปรรูปโดยใช้ความร้อน การพาสเจอร์ไรซ์และการสเตอริไลเซชัน

พาสเจอไรเซชัน การแปรรูปโดยใช้ความร้อนสูง เป้า
และสเตอริไลเซชัน หมายคือการฆ่าเชื้อที่ทำให้อาหารเสียและ
เป็นอันตราย เพื่อที่จะได้เก็บได้นาน

การแปรรูปด้วยการหมัก

เป็นการแปรรูปโดยใช้จุลินทรีย์ที่เหมาะสม
องค์ประกอบสำคัญคือการหมัก และถังหมัก
สามารถควบคุมปัจจัยที่เหมาะสมกับเชื้อที่ใช้เช่นอุณหภูมิ
กรดและเบส และการไหลวนในถังหมัก

การแปรรูปอุตสาหกรรมเกษตร

การแปรรูปโดยใช้ความเย็น

มี 2 ระดับ คือการแช่เย็นและการแช่แข็ง

สารปรุงแต่งอาหาร ได้แก่ สารให้ความ
การแปรรูปโดยการใช้สาร หวาน ความเปรี้ยว ความเค็ม รวมถึงกลิ่นและ

ปรุงแต่งและสารเคมี รสต่างๆ ส่วนสารเคมีเป็นสิ่งที่ทำให้
ผลิตภัณฑ์มีคุณภาพมากขึ้น

การเก็บรักษาผลิตภัณฑ์
ระหว่างรอจำหน่าย

1.สถานที่ตั้งโรงเก็บ 2.อุปกรณ์สำหรับการเก็บ
และขนาดของโรงเก็บ ผลิตภัณฑ์

สถานที่ตั้งโรงเก็บผลิตภัณฑ์ควรอยู่ใน โรงเก็บผลิตภัณฑ์จะต้องมีอุปกรณ์ที่
สถานที่ศูนย์กลางของสถานที่จำหน่าย จำเป็นต่อการเก็บรักษาผลิตภัณฑ์
ควรมีเส้นทางคมนาคมที่สะดวก เช่น เครื่องทำความเย็น เครื่องควบคุม
ขนาดโรงงานต้องเพียงพอที่จะเก็บ ความชื้น และจะต้องมีเครื่องจักรใน
ผลิตภัณฑ์ในปริมาณที่ต้องการ การขนถ่ายผลิตภัณฑ์ด้วย
อาคารสถานที่จะต้องมั่นคงและป้องกัน
การเปลี่ยนแปลงทางสภาพอากาศได้ดี

3.การสุขาภิบาลสถานที่เก็บผลิตภัณฑ์

สถานที่เก็บผลิตภัณฑ์จะต้องสะอาด ถูกสุขลักษณะ เพื่อ
ไม่ให้เกิดการปนเปื้ อนทางกายภาพ ทางเคมี และทาง
จุลินทรีย์ เช่นปล่อยให้ผลิตภัณฑ์ที่บรรจุกระป๋องถูก
ละอองฝนทำให้เกิดสนิม ฉลากที่ผนึกอยู่กับกระป๋องชำรุด
เสียหาย หรือถูกทำลายจากสิ่งมีชีวิตอื่นๆ

4.การตรวจสอบคุณภาพของผลิตภัณฑ์ระหว่างการรอจำหน่าย

ผลิตภัณฑ์ที่เก็บอยู่ในโรงเก็บจะต้องมีการสุ่มตัวอย่างเพื่อนำไปตรวจสอบคุณภาพ
ตามระยะเวลาที่กำหนด โดยผ่านฝ่ายควบคุมคุณภาพของโรงงาน
โดยปกติแล้วผลิตภัณฑ์ไม่ควรตั้งจำหน่ายค้างเกินกว่าหนึ่งปี