M55 30 Final

การแกะสลักใบไม้
ขั้นพื้นฐาน

จัดทำโดย
นางสาว ทิพธัญญา กัญชนะ

ม.5/5 เลขที่ 30

ลวดลายใบไม้พื้นฐาน

1.ลายไทย
เป็นการแกะสลักเป็นลายตัวกนกแบบต่างๆ เหมาะสำหรับใช้แกะสลัก
ภาชนะต่างๆ เช่น แจกัน ผอบ
2.ลายเครือเถา
เป็นการแกะสลักผักหรือผลไม้เป็นช่อหรือพวง เช่น การแกะสลัก
ขิงเป็นช่อ หรือการแกะสลักผักหรือผลไม้ที่ใช้เป็นภาชนะ เช่น เป็น
ผอบ หรือแจกัน

3.ลายฉลุ
เป็นการแกะสลักลายฉลุโปร่ง เช่น การแกะสลักใบไม้ หรือการแกะ
สลักภาชนะต่างๆ ที่ไม่ต้องใช้บรรจุของที่เป็นของเหลว

Page 1

การแกะสลักใบไม้2
“ลายฉลุ” จากแตงกวา




“แตงกวา” หรือที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า CUCUMBER เป็นพืชเศรษฐกิจ
ของไทยเรา โดยมีถิ่นกำเนิดมาจากประเทศอินเดีย แตงกวาเป็นพืชล้มลุก
ปลูกง่ายและเป็นพืชประเภทผัก ข้างในของแตงกวาจะมีเมล็ดอ่อนมี
สรรพคุณต้านมะเร็ง และช่วยรักษาระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีอีกด้วย

Page 2

01 แตงกวา วัสดุและอุปกรณ์
02 มีดแกะสลัก

03 มีดหั่นเล็ก


Page 3

การเลือกวัสดุ
อุปกรณ์

มีดแกะสลัก

มีลักษณะปลายเรียวแหลม คมบาง ทำด้วยแสตนเลสหรือ
เหล็กไม่เป็นสนิม หรือทองเหลือง เพื่อช่วยไม่ให้ผักและผลไม้
มีสีดำด้ามมีดไม่ควรมีน้ำหนักมากเพราะจะทำให้เมื่อยเร็ว และ
แกะสลักได้ช้า และไม่ควรเป็นมีดรูปโค้ง จะทำให้แกะสลักได้
ยาก

มีดหั่น

วัสดุที่ใช้ควรเป็น สแตนแลสหรือทองเหลือง เพื่อไม่ให้ผักหรือ
ผลไม้ดำ ควรมีความคม

แตงกวา

เลือกผลที่มีรูปร่างทางตรง ผิวอวบตึงสดและอ่อน แตงกวา
จะมีผลเล็กกว่าแตงร้าน ผิวสีเขียวสด เขียวอ่อน จนถึงขาว
นวล ไม่นิ่ม ไม่มีรอยแตกหรือตำหนิ ส่วนแตงร้านมีผลใหญ่
กว่า เลือกที่มีขั้วของก้านสีเขียวสด ไม่มีสีเหลืองปน เลือกลูก
ขนาดเหมาะกับการใช้งาน

Page 4

วิธีการเก็บรักษา
วัสดุอุปกรณ์

1.หลังใช้งานแล้วต้องทำความ 2.หมั่นดูแลมีดแกะสลักให้มี 3.ควรเก็บมีดแกะสลักในปลอก ( แตงกวา )
สะอาดทุกครั้ง วัสดุที่นำมาแกะ ความคมสม่ำเสมอเวลาใช้งาน มีดเพื่อป้องกันไม่ให้ปลายมีด เมื่อแกะสลักเสร็จแล้วทุกครั้ง
สลักบางชนิดมียาง ต้องล้าง แกะสลักผักและผลไม้จะได้ไม่ กระทบของแข็ง จะทำให้ปลาย ควรล้างด้วยน้ำเย็นจัด แต่อย่า
ยางที่คมมีดด้วยมะนาว ช้ำ โดยหลังการใช้ต้องลับคม มีดหักหรืองอได้ แช่นานเพราะจะทำให้เสีย
หรือน้ำมันพืชก่อน แล้วจึงล้าง มีดทุกครั้ง เช็ดให้แห้งเก็บใส่ คุณค่าทางอาหาร จัดวางเรียง
ด้วยน้ำให้สะอาด เช็ดให้แห้งเก็บ กล่องไว้ให้พ้นมือเด็ก ในกล่องพลาสติกที่รองด้วย
ปลายมีดในฝักหรือปลอด ใบตองปิดฝาให้แน่นหรือใส่ถุง
พลาสติกรัดปากถุงให้แน่นแช่
ในตู้เย็นช่องแช่ผัก เมื่อจะนำ
มาใช้ให้ล้างน้ำเย็นจัดอีกครั้ง
ก่อนจัด จะช่วยให้งานแกะสลัก
สดขึ้น

Page 5

ขั้นตอนและวิธีการทำ

1.นำแตงกวามาหั่นครึ่งตามแนวยาวและนำมาหั่นเฉียง

2.นำมีดหั่นเล็กมาเกลาแตงกวาให้เป็นรูปใบไม้ตามแนวเฉียง
(เพื่อเพิ่มความอ่อนช้อย)

Page 6

3.ใช้มีดแกะสลักลากเส้นเป็นแกนกลางของใบไม้ โดยเอียง
มีดเล็กน้อยเพื่อให้มาตัดกันพอดี

4.เริ่มต้นทำลายใบไม้ฉลุด้านข้างของแกนกลางใบไม้ โดยใช้มีด
แกะสลักแกะให้เป็นรูปวงรีตามความกว้างของใบไม้ โดยไล่ระดับ

จากโคนใบจะใหญ่กว่ายอดใบเพื่อความสวยงาม

Page 7

5.แกะสลักฉลุใบไม้ทั้งสองข้างเรียบร้อยแล้ว นำใบไม้มาจัก
ขอบรอบใบเพิ่มความอ่อนช้อยของใบไม้

6.จะสังเกตได้ว่าแกนกลางของใบไม้มีความกว้างขึ้น ใช้มีดแกะสลักมา
แกะสลักเพิ่มเติมโดยการเอียงมีดเพื่อให้ตัดส่วนที่ไม่ใช้ออก

(เป็นการเพิ่มสีเขียวอ่อนของใบไม้ เวลาตกแต่งบนจานอาหารก็จะ
สวยงาม มีทั้งสีเขียวอ่อนสีเขียวเข้มของเปลือกแตงกวา)

Page 8

ประโยชน์ใบไม้แกะสลัก

1. นำมาใช้ได้ในชีวิตประจำวัน
- สามารถตัด แต่งผัก ผลไม้ เป็นชิ้นเป็นคำมีความสวยงามและ เพื่อความสะดวกใน
การรับประทาน
2. นำมาใช้ในโอกาสพิเศษ ตามงานเลี้ยงต่างๆ
- สามารถแกะสลักผัก ผลไม้ เพื่อนำไปจัดตกแต่งอาหารต่างๆ เช่น แกะสลักผักหรือ
ผลไม้เป็นผอบเพื่อใส่อาหาร และใช้ในการตกแต่งสถานที่ให้ดูสวยงามน่าชมได้อีกด้วย
3. สร้างสมาธิให้กับผู้ที่แกะสลัก
- การแกะสลักผัก ผลไม้จะต้องมีสมาธิ ไม่เช่นนั้นอาจเกิดอุบัติเหตุจากมีดที่ใช้ในการ
แกะสลักได้ และชิ้นงานที่ได้จะมีความประณีตสวยงามไม่มีรอยช้ำตามต้องการ
4. เสริมสร้างความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
- เมื่อผู้แกะสลักเรียนรู้วิธีการแกะสลักอย่างชำนาญแล้ว จะมีความเข้าใจและสามารถ
สร้างสรรค์ลวดลายใหม่ได้ตามความต้องการ
5. สร้างความภาคภูมิใจแก่ตัวเอง
- การแกะสลักถือเป็นงานที่มีความยากอย่างหนึ่ง แต่หากได้มีการเรียนรู้อย่างมีระบบ
มีขั้นตอน และใช้ระยะเวลาในการฝึกฝน จะสามารถทำได้อย่างง่ายดายและเกิดความ
ภาคภูมิใจในตนเอง
6. อนุรักษ์สืบสานศิลปะการแกะสลักของไทย
- ปัจจุบันมีผู้สนใจงานด้านแกะสลักผักและผลไม้อย่างจริงจังน้อยลง เนื่องจากค่านิยม
มีการเปลี่ยนแปลงไป แต่ยังมีผู้สนใจที่จะเรียนรู้การแกะสลักผักและผลไม้ เพื่อใช้เป็น
ส่วนหนึ่งของการประกอบอาชีพในต่างประเทศ และการแกะสลักผักและผลไม้เป็นวิชา
หนึ่งของการศึกษาในสาขาคหกรรมศาสตร์ จึงเป็นสิ่งที่ยังมีกลุ่มคนที่มีการอนุรักษ์
สืบทอดให้คงอยู่ต่อไป

Page 9

Thank you

Page 10