ศิลปินแห่งชาติ สมบัติ เมทะนี

ศิลปินแห่งชาติ

National Artist

ก

คำนำ

รายงานฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชานาฏศิลป์ไทย ศ(ส3102) ในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่5 โดยมีจุด
ประสงค์เพื่อการศึกษาความรู้เกี่ยวกับศิลปินแห่งชาติ ทั้งนี้ในรายงายฉบับนี้มีเนื้อหาประกอบไปด้วยประวัติ
และผลงานของสมบัติ เมทะนี เพื่อให้เยาวชนรุ่นหลังได้รู้ประวัติและผลงานสมบัติ เมทะนีและได้ศึกษาต่อ

ผู้จัดทำได้เลือกหัวข้อนี้ในการจัดทำรายงานเนื่องมาจากเป็นบุคคลที่น่าสนใจและเป็นบุคคลที่สร้างชื่อ
เสียงให้กับสังคมไทยอย่างมากมาย ผู้จัดทำหวังว่ารายงานฉบับนี้จะให้ความรู้และเป็นประโยชน์แกผู้อ่านทุกๆ
ท่าน หากผิดพลาดประการใดผู้จัดทำขออภัยไว้ ณ โอกาสนี้

คณะผู้จัดทำ

เรื่อง สารบัญ ข
คำนำ
สารบัญ หน้า
บทนำ ก
ประวัติ ข
วงการบันเทิง 1
การเมือง 2
ผลงานในวงการบันเทิง 5
7
ผลงานภาพยนตร์ 8
ผลงานกำกับภาพยนตร์ 9
ผลงานทางโทรทัศน์
พรีเซ็นเตอร์ 10
ละครโทรทัศน์ 11
มิวสิควิดีโอ 12
13
14

1

สมบัติ เมทะนี

สมบัติ เมทะนี (เกิด: 26 มิถุนายน พ.ศ. 2480 ; ชื่อเล่น แอ๊ด)
ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง
(ภาพยนตร์และละครโทรทัศน์) ประจำปี 2559 นักแสดงและผู้
กำกับภาพยนตร์ชาวไทย ผู้ชนะเลิศรางวัลตุ๊กตาทองและ
รางวัลชมรมวิจารณ์บันเทิง นอกจากนี้กินเนสบุ๊คยังบันทึกไว้ว่า
เป็นนักแสดงที่รับบทเป็นพระเอกมากที่สุดในโลก โดยแสดง
เป็นพระเอกถึง 617 เรื่อง

2

ประวัติ

สมบัติ เมทะนี เป็นบุตรของนายเสนอ เมทะนี กับนางบุญมี เมทะนี เกิดที่
จังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งเป็นถิ่นฐานเดิมของแม่ แต่เมื่ออายุได้เพียง 7 วัน
ครอบครัวได้ย้ายมาอยู่ที่แยกสะพานอ่อน ใน ปทุมวัน กรุงเทพมหานคร
ตามพ่อซึ่งเป็นข้าราชการกรมรถไฟ

จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาจากโรงเรียนเทพศิรินทร์ จากนั้นจึงทำงาน
ครั้งแรกที่บริษัทเอส ซี จี เอ็นจิเนียริ่ง คอนซัลแทน แต่เมื่อฐานะการเงิน
ของบริษัทไม่ดี จึงลาออกมาเพื่อหางานอื่นทำ ระหว่างนี้จึงได้เข้าศึกษาต่อ
ระดับอนุปริญญาที่โรงเรียนช่างก่อสร้างอุเทนถวายและเข้าเกณฑ์ทหาร 6
เดือน พ้นเกณฑ์ในเดือนกันยายน พ.ศ. 2502 จึงออกหางานทำ โดยตั้งใจว่า
จะรับราชการ ระหว่างที่เดินหางานอยู่นั้น ได้เข้าสู่วงการบันเทิงโดย
บังเอิญ เมื่อเป็นที่ถูกตาของแมวมองแถวโรงภาพยนตร์คิงส์-ควีนส์ ย่าน
วังบูรพา เพราะมีรูปร่างสูงใหญ่ โดยเป็นพระเอกละครโทรทัศน์ทันทีทาง
ช่อง 7 ขาวดำ (ช่อง 5 ในปัจจุบัน) คู่กับวิไลวรรณ วัฒนพานิช ซึ่งเป็น
นางเอกภาพยนตร์ชื่อดังก่อนแล้ว โดยมีสุพรรณ บูรณะพิมพ์ นักแสดงรุ่น
พี่เป็นผู้ให้คำปรึกษาทางด้านการแสดง

3

ในส่วนชีวิตครอบครัวของ สมบัติ เมทะนี สมรสกับ กาญจนา เมทะนี
(ตุ๊) เมื่อปี พ.ศ. 2502 มีบุตรด้วยกันทั้งหมด 5 คน เป็นบุตรชาย 4 คน
ธิดา 1 คน ซึ่งสมบัติกับกาญจนา ทั้งคู่รู้จักกันในฐานะที่เป็นเพื่อนบ้าน

กันและสมรสกันก่อนที่สมบัติจะเข้าสู่วงการบันเทิงเสียอีก ต่อมา
สมบัติ เมทะนีได้ศึกษาต่อในระดับปริญญาตรี โปรแกรมวิชา

บริหารธุรกิจ จากสถาบันราชภัฏเพชรบุรีวิทยาลงกรณ์ ในพระบรมรา
ชูปถัมภ์ฯ และระดับปริญญาโท-เอก สาขารัฐประศาสนศาสตร์ จาก

มหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย

4

นอกจากนี้แล้ว สมบัติ เมทะนี ยังเป็นนัก
แสดงที่รับรู้กันเป็นอย่างดีว่า เป็นผู้ที่นิยม
เล่นเพาะกาย โดยเล่นมาตั้งแต่สมัยเด็ก ๆ
เนื่องจากมีพ่อเป็นนักกีฬา ชอบเล่นกีฬา
หลายประเภททั้ง รักบี้, ฟุตบอล, มวย
ปัจจุบัน สมบัติ เมทะนี มีสุขภาพร่างกายแข็ง
แรงดี เนื่องจากเป็นผู้ที่รักษาสุขภาพด้วยการ
เล่นกีฬา ออกกำลังกายอยู่เสมอ เพียงแต่มี
ปัญหาด้านสายตา ซึ่งไม่สามารถที่มองเห็น
ในเวลากลางคืน และแพ้แสงจ้า จึงทำให้ไม่
สามารถที่จะขับรถด้วยตนเองมาได้นานกว่า
30 ปีแล้ว

วันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2559 คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติและคณะกรรมการอำนวย
การคัดเลือกศิลปินแห่งชาติได้มติคัดเลือกศิลปินแห่งชาติประจำปี 2559 ซึ่งสมบัติได้รับ
การเสนอชื่อให้เป็นศิลปินแห่งชาติสาขาศิลปะการแสดง (ภาพยนตร์-ละครโทรทัศน์

5

วงการบันเทิง

เริ่มเข้าวงการบันเทิง จากการแสดงละครโทรทัศน์เรื่อง
หัวใจปรารถนาเป็นเรื่องแรกเมื่อ พ.ศ. 2503 คู่กับวิไลวรรณ
วัฒนพานิช หลังจากแสดงละครโทรทัศน์อยู่ 4 เรื่อง
จึงหันไปแสดงภาพยนตร์ เรื่องแรก รุ้งเพชร คู่กับ รัตนาภรณ์
อินทรกำแหง พ.ศ. 2504

ผลงานแสดงภาพยนตร์ตั้งแต่ยุค 16 มม. พากย์สด ถึง ยุค
ภาพยนตร์สโคป 35 มม.เสียงพากย์ในฟิล์มและซาวด์ออน
ฟิล์ม(บันทึกเสียงขณะถ่ายทำ)
เช่น เกียรติศักดิ์ทหารเสือ, ศึกบางระจัน, จุฬาตรีคูณ, เล็บครุฑ
ตอน ประกาศิตจางซูเหลียง, กลัวเมีย, ฟ้าทะลายโจร ฯลฯ
เคยกำกับภาพยนตร์หลายเรื่อง เช่น ลูกสาวกำนัน, แม่แตงร่มใบ
และ น.ส.ลูกหว้า

6

เคยปรากฏตัวพิเศษเป็นดารารับเชิญในภาพยนตร์ชุดทางทีวีครั้งแรกครั้งเดียว ใน
ผู้หญิงก็มีหัวใจ นำแสดงโดย สุมาลี ทองหล่อ, ฉันทนา ติณสูลานนท์, สุระ นานา
ผลงานของ หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล พร้อมมิตรภาพยนตร์ ช่อง 7 สี พ.ศ. 2511
ในช่วงที่ได้รับความนิยมถึงขีดสุด เคยรับงานแสดงพร้อมกันมากถึง 28 เรื่อง
เป็นนักร้อง มีผลงานอัดแผ่นเสียงอัลบั้มเพลงประกอบภาพยนตร์ จุฬาตรีคูณ,
เกาะสวาทหาดสวรรค์ และ วิวาห์พาฝัน เป็นต้น
เป็นพรีเซนเตอร์ เครื่องเล่นVCDวีซีดี, ดีวีดี/วีดิทัศน์
และ โฮมเธียร์เตอร์ สัญชาติไทยยี่ห้อ “เอเจ (AJ) ”
และเคยเป็นพิธีกรช่วงสั้น ๆ ทางรายการ วิก 07 ทางช่อง 7 เมื่อ พ.ศ. 2533

7

การเมือง

ลงสมัครเลือกตั้งสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ. 2549 ในเขตกรุงเทพมหานคร
ได้รับเลือกตั้งเป็นอันดับ 6 จากที่ต้องการ 18 คนด้วยคะแนน 53,526
เสียง แต่ก่อนที่จะได้เข้าตำแหน่งก็มีการทำรัฐประหารก่อน ต่อมาคณะ
มนตรีความมั่นคงแห่งชาติ แต่งตั้งให้เป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่ง
ชาติ พ.ศ. 2549 โดยเป็นตัวแทนฝ่าย สื่อสารมวลชน นักเขียน ศิลปิน

ต่อมาเข้าเป็นสมาชิกพรรคประชาราช โดยได้รับแต่งตั้งเป็นรอง
หัวหน้าพรรค และลงสมัครรับเลือกตั้งในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้
แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2550 แบบสัดส่วน กลุ่มที่ 6 สังกัด
พรรคประชาราช ลำดับที่ 1 แต่ไม่ได้รับเลือกตั้ง จากนั้นสมัครเป็น
สมาชิกพรรคเพื่อไทยและลงสมัครรับเลือกตั้งในการเลือกตั้งสมาชิก
สภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2554 แบบบัญชีรายชื่อ

สังกัดพรรคเพื่อไทย ลำดับที่ 102 แต่ไม่ได้รับเลือกตั้ง

8

ผลงานในวงการบันเทิง

9 ผลงานภาพยนตร์

โนห์รา (2509)
เพลงรักแม่น้ำแคว (2513)

เจ้าสาวขี้คุก (2514)
อสูรกาย (2515)

พิษพยาบาท (2516)

เจ้าสาวแสนกล (2517)
พ่อยอดมะกอก (2518)

ขุนศึก (2519)
ไอ๊หยาอาตือ (2524)
แก้วขนเหล็ก (2546)

ผลงานกำกับภาพยนตร์ 10

ในสวนรัก (2514)
ไม่มีคำตอบจากสวรรค์ (2516)

นักเลงเทวดา (2518)
ท้ามฤตยู (2519)

ปลันอเมริกา (2520)

แก้วขนเหล็ก (2546มหาภัยพันหน้า (2521)
สลักจิต (2522)

นักเลงตาทิพย์ (2523)
ลูกสาวกำนัน (2524)
นักฆ่าจากเจ้าพระยา (2525)

11

ผลงานทางโทรทัศน์

12

พรีเซ็นเตอร์

น้ำมันพืชทิพ
เบียร์ลีโอ
ยาแก้ท้องอืด แอร์เอ็กซ์
เครื่องเล่นแผ่นซีดี เอเจ และ เครื่องโทรศัพท์มือถือ
เอเจ โมบายโฟน
ซอสหอยนางรม ตรา แม่ครัว
บรีสเอกเซล
ครีมสารสกัดเมล็ดลำไย ลองกานอยด์
AIS 3G 2100 ชุด James & The Gang

13

ละครโทรทัศน์

2549 สายรักสาละวิน
2550 ตากสินมหาราช
2550 ปู่โสมเฝ้ าทรัพย์

2550 ดอกฟ้ ายาใจ
2550 เกิร์ลคัพ รับหัวใจใส่ประตู

2553 สะใภ้ไกลปืนเที่ยง
2553 คุณพ่อหวานแหวว
2553 สวรรค์สร้าง (ช่อง 7)
2555 ปัญญาชนก้นครัว (ช่อง 3)
2559 เราเกิดในรัชกาลที่ ๙ เดอะซีรีส์ (ช่องวัน)

14

มิวสิควิดีโอ

เพลง คืนทรมาน / รักนี้สีดำ ของ ดาวใจ ไพจิตร อัลบั้ม อภิมหาอมตะนิรันดร์กาล (2532)
เพลง รับไม่ได้ ของ อุเทน พรหมมินทร์ อัลบั้ม ขออภัยมือใหม่ (2535)
เพลง ลมสวาท / ลาก่อนความรัก ของ เรนโบว์ อัลบั้ม เรนโบว์นัส (2537)
เพลง รักเดียวใจเดียว ของ เสือ ธนพล อินทฤทธิ์ อัลบั้ม คนใช้ชีวิต (2543)
เพลง แสบ ของ ดา เอ็นโดรฟิน อัลบั้ม แสนแสบ (2552)

15

สมาชิกกลุ่ม

นายธเนศพล ศิริเลศ เลขที่3



นายรชตยศ ศักดา เลขที่7



นางสาวเกียรติยา นวลศรี เลขที่11



นางสาวตติยา ลุกเซ็น เลขที่15



นางสาวนฤมล ช่วยอักษร เลขที่19



นางสาวรสสุคนธ์ ปลั่งกลาง เลขที่ 23



นางสาวศตพร ดีทอง เลขที่27