โครงงานวิทยาศาสตร์

โครงงานวิทยาศาสตร์เรื่อง กระดาษจากผักตบชวา จัดทําโดย 1.) นางสาว สุธิตา วุฒิเลขที่4 2.) นางสาว ปวีณ์นุช รัตนเกียรติขจร เลขที่12 3.) นางสาว วิชยา แซ่เลี้ยง เลขที่13 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่6/1 เสนอ นางสาว ปรีดา บัวยก กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนเทศบาล 4 (วัดโพธาวาส) สํานักการศึกษาเทศบาลนครสุราษฎร์จงัหวดัสรุาษฎรธ ์ านี

เรื่อง กระดาษจากผักตบชวา จัดทําโดย 1.) นางสาว สุธิตา วุฒิเลขที่4 2.) นางสาว ปวีณ์นุช รัตนเกียรติขจร เลขที่12 3.) นางสาว วิชยา แซ่เลี้ยง เลขที่13 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่6/1 เสนอ นางสาว ปรีดา บัวยก กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนเทศบาล ๔ (วัดโพธาวาส) สํานักการศึกษาเทศบาลนครสุราษฎร์จังหวัด สุราษฎร์ธานี

กิตติกรรมประกาศ การเขียนรายงานเชิงวิชาการเรื่อง การดาษจากผักตบชวาฉบับนี้สําเร็จลงด้วยดีคณะผู้จัดทําขอ ขอบคุณที่ปรึกษา อาจารย์ปรีดา บัวยกและบุคลากรในโรงเรียนทุท่านที่ได้ให้คําปรึกษาแนะแนวทางในการ เขียนรายงานเชิงวิชาการครั้งนี้ขอขอบพระคุณบิดา - มารดา และเพื่อน ๆ ทุกคนที่คอยให้กําลังใจและคําปรึกษาที่ดีตลอดมา หวัง เป็นอย่างยิ่งว่ารายงานเชิงวิชาการเรื่อง การดาษจากผกตบชวาฉบับนี้จะเป็นประโยชน์ในชีวิตประจําวัน คณะผู้จัดทํา

ชื่อโครงงานวิทยาศาสตร์: การดาษจากผักตบชวา ชื่อผู้ทําโครงงาน : นางสาว ปวีณ์นุช รัตนเกียรติขจร และคณะผู้จัดทํา ปริญญาเละสาขาวิชา : วิทยาศาสตร์- คณิตศาสตร์ปีการศึกษาที่สําเร็จ : 2565 อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์: นางสาว ปรีดา บัวยก บทคัดย่อ การสื่อสารและการนําเสนอ เรื่อง กระดาษจากผักตบชวา มีจุดมุ่งหมายในการศึกษาในการศึกษา ค้นคว้า ดังนี้เพื่อหาสูตรที่เหมาะสมสําหรับการทํากระดาษจากผักตบชวาจากเส้นใยผักตบชวา เพื่อ เปรียบเทียบเนื้อกระดาษจากเส้นใยผักตบชวากับเนื้อกระดาษทั่วไป จากการทดลองและประดิษฐ์กระดาษและการเปรียบเทียบเนื้อกระดาษเส้นใยจากผักตบชวากับ กระดาษชนิดต่าง ๆ เช่นกระดาษสา โดยการทําแบบสอบถามขั้นตอนการประดิษฐ์ก็มีนําผกตบชวามาบดให้ละเอียด นํามาผสมกับสารที่เตรียมไว้แล้วนําไปต้ม ประมาณ 30 นาทีใส่สารที่เตรียมไว้แล้วนําไปฟอกเยื่อ ประมาณ 10 นาทีต่อจากนั้นนําไปตากจนแห้ง นําไปเปรียบกับกระดาษที่จะทดลองต่อไป คําสําคัญ : ผักตบชวา,ประโยชน์จากผักตบชวา, กระดาษ

สารบัญ เรื่อง หน้า กิตติกรรมประกาศ ก บทคัดย่อ ข สารบัญสาร ค-ง บทที่1 บทนํา ที่มาและความสําคัญ 1 วัตถุประสงค์ 1 จุดมุ่งหมายการศึกษา 1 บทที่2 เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เอกสารที่เกี่ยวข้อง 2 ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ 2 วิธีการทํากระดาษ 2 บทที่3 วิธีดําเนินการ วัสดุอุปกรณ์ 3 สารเคมี 3 วิธีดําเนินการ 4 บทที่4 ผลการดําเนินการ ตารางบันทึก 5 บทที่5 สรุปผลการดําเนินการและข้อเสนอแนะ สรุปผลการดําเนินการ 6 เรื่อง หน้า ข้อเสนอแนะ 6 บรรณานุกรม 7

ภาคผนวก 8 บทที่1 บทนํา ที่มาและความสําคัญของโครงงาน

ผักตบชวา( Water hyacinth )เป็นวัชพืชประเภทลอยน้ํา มีระรากแพร่กระจายตามท้องน้ําและสามารถ ดูดซึมธาตุอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพอีกทั้งยังสามารถทนได้ทั้งอากาศร้อนและอากาศเย็นทําให้มีการ เจริญเติบโต และกระจายตัวในแหล่งน้ําได้อย่างรวดเร็ว มีรายงานว่าผักตบชวา 2 ต้นสามารถขยายพันธุ์ได้ถึง 300 ต้นภายในเวลาเพียง 20 วัน และเพิ่มเป็น 1,200 ต้นภายในระยะเวลา 4 เดือนแต่ในสภาพธรรมชาติมีผู้สังเกตพบ ว่าผักตบชวาจะเพิ่มปริมาณเป็น 2 เท่าภายในเวลา 10 วันและหากอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ต่อการเจริญเติบโตผักตบชวา 10 ต้นขยายพันธุ์ได้ถึง 600,000 ต้น ครอบคลุมพื้นที่ท้องน้ํา 2.5 ไร่ภายในเวลา 8เดือนห่อให้เกิดปัญหาในการจัดการสิ่งแวดล้อมในหลายประเทศรวมทั้งประเทศไทยที่พบว่าปริมาณผักตบชวา ตามแหล่งน้ําทั่วประเทศมีประมาณ 4.5 ล้านต้นจากปริมาณที่มีอยู่อย่างมากมากและสืบพันธุ์รวดเร็ว ลําต้นและเส้นใยของผักตบชวาสําหรับนําไปใช้ประโยชน์ได้โดยการเฉพาะกระดาษและทําบรรจุภัณฑ์มีองค์ประกอบต่าง ๆการทํากระดาษจกการต้มลําต้นผักตบชวาจะทําให้ได้เยื่อกระดาษมีลวดลายธรรมชาติแต่เทคนิคการทํากระดาษต้องมีส่วนผสมเส้นใยอื่น เช่น ปอสา หรือ สับปะรด เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรง วัตถุประสงค์1. เพื่อศึกษาการทํากระดาษจากผักตบชวา 2. เพื่อลดปริมาณของผักตบชวาตามลําธาร 3. เพื่อสร้างรายได้จากการทําผลิตภัณฑ์จากผักตบชวา จุดมุ่งหมายการศึกษา 1.เพื่อหาสูตรที่เหมาะสมสําหรับกระดาษจากเส้นใยผักตบชวา 2.เพื่อเปรียบเทียบเนื้อกระดาษจากเส้นใยจากผักตบชวากันเนื้อกระดาษอนื่ๆ 3.ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์

บทที่2 เอกสารและงานวิจัย เอกสารที่เกี่ยวข้อง กระดาษจากผักตบชวา โดยแยกเป็นข้อดังนี้ผักตบชวา ชื่อวิทยาศาสตร์: Eichhornia crassipes ชื่อสามัญ : Lilac devil วงศ์: Pontederia ชื่ออื่น : ผักตบป่อง สวะ (ภาคกลาง) ผักปง (นครราชสีมา) ผักป่อง (สุพรรณบุรี) ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

เป็นวัชพืชที่มีอายุยืนหลายปีสูงประมาณ 30 – 90 เซนติเมตร มีลําต้นสั้นกระดาษความหมายของ กระดาษ เป็นวัสดุแผ่นบาง ๆ ทํามาจากใยเปลือกไม้ฟาง เศษผ้าและมีส่วนผสมอื่น การแปรรูปกระดาษเป็น ขั้นตอนการทํากระดาษม้วนไปแปรรูปเป็นแผ่นโดยทําความความต้องการ วิธีการทํากระดาษ 1. การผลิตเยื่อ 2. การเตรียมน้ําเยื่อ 3. การทําแผ่นกระดาษ บทที่3 วิธีดําเนินงาน ผลิตภัณฑ์จากผักตบชวา มีการศึกษาหัวข้อ วัสดุอุปกรณ์และสารเคมีดังรายละเอียดต่อไปนี้1. วัสดุอุปกรณ์1.1 ผักตบวา 1.2 หม้อ 1.3 มีด 1.4 ช้อน 1.5 ตะแกรง 1.6 เครื่องปั่น 1.7 โซดาไฟ 1.8 ตะแกรงกรอง 1.9 กะละมัง 2. สารเคมี2.1 โซเดียมไฮดรอกไซด์(Na OH)

3. วิธีการดําเนินการ 3.1 นําผักตบชวามาตัดรากออกให้เหลือแค่ลําต้นและใบ 3.2 ทําการหั่นได้ขนาดประมาณ 5–6 เซนติเมตร 3.3 นําผักตบชวาไปต้มให้เปื่อย 3.4 นําผักตบชวาที่ต้มและปั่นนํามาล้างให้สะอาด 3.5 นํามาเทใส่บ่อพัก 3.6 นําตะแกรงมาช้อนกาก 3.7 นําไปผึงแดดให้แห้งประมาณ 2 วัน 3.8พอแห้งสนิทแล้วค่อยๆ ลอกแผ่นกระดาษออก

บทที่4 ผลการดําเนินงาน ตารางบันทึกผล ตารางที่4.1 คุณลักษณะของผลิตภัณฑ์สินค้าจากผักตบชวา คุณลักษณะ มาตรฐานของกระดาษ ความสวยงาม ขึ้นอยู่กับวัสดุที่ใช้เป็นส่วนประกอบ ความทนทาน เก็บไว้ได้นาน นํามาใช้ซ้ําได้จากตารางที่4.1 คุณลักษณะชองผลิตภัณฑ์จากผักผักตบชวา พบว่ามีความสวยงามขึ้นอยู่กับวัสดุที่ใช้เป็น ส่วนประกอบพื้นผิวด้วย คุณลักษณะในตัวของมันเอง มีความทนทานเก็บไว้ได้นานสามารถนํามาใช้ใหม่ใช้ซ้ํา ได้หลายครั้ง ตารางที่4.2 การศึกษาความพึงพอใจต่อผลิตภัณฑ์จากผักตบชวา รายงาน ค่าเฉลี่ย ระดับ 1. คุ้มค่า 33.6 มากที่สุด 2. สวยงาม 0.95 น้อยที่สุด 3. คงทน 2.5 น้อย 4. ราคาถูก 0.33 ปานกลาง 5. อายุการใช้งาน 25.55 มาก จากตารางที่4.2 การศึกษาความพึงพอใจต่อผลิตภัณฑ์จากผักตบชวา

พบว่าภาพรวมความพึงพอใจของผลิตภัณฑ์อยู่ในระดับดีโดยมีด้านระดับมากที่สุดรอง ลงมาและด้าน น้อยที่สุด บทที่5 สรุปการดําเนินการและข้อเสนอแนว ผลิตภัณฑ์จากผักตบชวาได้สรุปผลการดําเนินการและข้อเสนอแนวดังนี้1.สรุปผลการดําเนินงาน จากการศึกษาพบว่า (ความคิดเห็น) ในการเปรียบเทียบกระดาษผักตบชวากับกระดาษสาอยู่ในระดับเห็น ด้วย คิดเป็นร้อยละ 53.3 % ข้อเสนอแนะ ข้อเสนอแนะจากการศึกษาครั้งนี้คือ 1 . สามารถนําไปศึกษากับกลุ่มตัวอย่างอื่นได้2 . ควรมีช่วงเวลาในการศึกษามากขึ้น 3 . ควรมีการต่อยอดในส่วนมีได้ศึกษาค้นคว้ามาเพื่อใช้ประโยชน์ในด้านต่าง ๆ 4 . ควรที่จะนําองค์ความรู้ที่ได้ศึกษามาไปประกอบเป็นอาชีพเสริม 5 . ในขั้นตอนการทํากระดาษสามารถประยุกต์ใช้เช่นการนํากระดาษเหลือใช้ไปผสมกันแล้วนํามากระดาษใหม่ได้6 . ควรมีการประดิษฐ์กระดาษในรูปแบบสีสันแตกต่างกันออกไปเพื่อความหลากหลายในชิ้นงาน

บรรณานุกรมบชวา โครงงานเรื่องกระดาษผักตกชวา http://budsamalee23.blogspot.com/ รูปผักบชวาจากเว็บ https://www.shutterstock.com/th/search/%E0%B8%9C%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%95 %E0%B8%9A%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%B2

ภาคผนวก

ที่มาของผักตบชวา ผักตบชวาถูกนําเข้ามาในประเทศไทยในปีพ.ศ. 2444 ในสมัยรัชกาลที่5 โดยนําเข้ามาจากประเทศ อินโดนีเซีย ในฐานะเป็นไม้ประดับสวยงาม โดยเจ้านายฝ่ายในที่ตามเสด็จประพาสประเทศอินโดนีเซีย ได้เห็น พืชชนิดนี้มีดอกสวยงาม จึงนํากลับมาปลูกในประเทศไทย และใส่อ่างดินเลี้ยงไว้หน้าสนามวังสระปทุม จนกระทั่งเกิดน้ําท่วมวังสระปทุมขึ้น ทําให้ผักตบชวาหลุดลอยกระจายไปตามแม่น้ําลําคลองทั่วไป และแพร่พันธุ์อย่างกว้างขวางในปัจจุบัน ผักตบชวาจัดเป็น "เอเลี่ยน สปีชี่ส์" หรือ "ชนิดพันธุ์ต่างถิ่น" ที่เข้ามาแพร่ระบาดรุกรานจนก่อให้เกิด ความเสียหายต่อระบบนิเวศน์ในประเทศไทย มีการแพร่ขยายพันธุ์อย่างรวดเร็ว ใน 1 เดือนผักตบชวาเพียง 1 ต้นอาจขยายพันธุ์ได้มากถึง 1,000 ต้น ถึงแม้น้ําจะแห้งจนต้นตายแต่เมล็ดของมันก็ยังมีชีวิตต่อไปได้นานถึง 15 ปีและทันทีที่เมล็ดได้รับน้ําที่เพียงพอมันก็จะแตกหน่อเป็นต้นใหม่ต่อไป ซึ่งไม่เพียงแต่ประเทศไทยเท่านั้นอีก กว่า 50 ประเทศทั่วโลกก็เจอปัญหาเช่นเดียวกัน จะมีก็แต่ประเทศในแถบยุโรปเท่านั้นที่ปลอดการรบกวน และบริเวณที่ถูกผักตบชวาคุกคามมากที่สุดคือ ทะเลสาบวิกตอเรีย ประเทศไทยเองเริ่มมีการกําจัดผักตบชวา มาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่6 ถึงขนาดมีการออกพระราชบัญญัติสําหรับกําจัดผักตบชวา พ.ศ. 2456 ปัจจุบันมีหน่วยงานและองค์กรต่างๆ ได้เข้ามาช่วยเหลือในการกําจัด เช่น นําไปผลิตเป็นของใช้อาหารสัตว์ปุ๋ย ฯลฯ และมีการนําแมลงมวนผักตบจากแหล่งกําเนิดที่ทวีปอเมริกาใต้เข้ามาทดลองปล่อยในประเทศไทย เพื่อ ควบคุมจํานวนประชากรของผักตบชวา

1.นําผักตบชวามาตัดรากออกให้เหลือแค่ลําต้นและใบ 2.หั่นให้ได้ขนาดประมาณ 5-6 เชนติเมตร 3.นําผักตบชวาไปต้มให้เปื่อย 4.นําผักตบชวาที่ต้มและปั่นนํามาล้างให้สะอาด 5.นํามาเทใส่บ่อพัก 6.นําตะแกรงมาช้อนกาก

7. นําไปผึงแดดให้แห้งประมาณ 2 วัน 8. พอแห้งสนิทแล้วค่อยๆ ลอกแผ่นกระดาษออก