e-book-กาพย์พระไชยสุริยา

กาพยพระไชยสุริยา เปนผลงานการประพันธของสุนทรภู กวีที่มีชื่อเสียงในสมัยรัตนโกสินทรตอนตน
สุนทรภูแตงกาพยพระไชยสุริยาในชวงสมัยรัชกาลที่ 3 เพ่ือไวใชเปนแบบเรียนเทียบคำอานและเขียนเกี่ยวกับ
มาตราตัวสะกดในแม ก กา จนถึงแมเ กย โดยใชก าพย 3 ชนดิ กาพยพระไชยสรุ ิยามเี นื้อเร่ืองเปน นทิ านที่นาสนใจ
ประกอบกับการแตงที่มีสัมผัสคลองจองที่ทำใหจดจำไดงาย มีถอยคำภาษาที่ไพเราะ ตลอดจนใหขอคิดในการ
ดำเนนิ ชีวติ แฝงไวในเรอ่ื งดว ย

ลักษณะคำประพนั ธ

สนุ ทรภนู ำนทิ านเรอ่ื งกาพยพ ระไชยสุรยิ า มาแตง โดยใชกาพย 3 ชนดิ ไดแก
กาพยย านี 11 กาพยฉบัง 16 และสรุ างคนางค 28

เนอ้ื เร่อื งยอ

พระไชยสุรยิ าเปนกษัตริยครองเมืองสาวัตถีมมี เหสชี อ่ื สุมาลี บานเมืองอุดมสมบรู ณ และเปน สุขมาชา นาน
จนกระทั่งเมื่อขาราชบริพารและผูมีอำนาจพากันลุมหลงในอบายมุข และเที่ยวขมเหงราษฎรจนเดือดรอนไปท่ัว
ในที่สดุ นำ้ ปาก็ไหลบา ทวมเมอื งจนผคู นลมตาย ผทู ีม่ ีชีวติ รอดก็หนอี อกจากเมอื งไป ทง้ิ สาวัตถีกลายเปนเมืองราง
พระไชยสรุ ิยาพามเหสีและขาราชบริพารหนีลงเรือสำเภาออกจากเมือง แตถูกพายุใหญพัดเรือแตก พระไชยสุริยา
กับนางสุมาลีวา ยน้ำไปขึน้ ฝงแลวรอนแรมไปในปา พระดาบสรูปหนึ่งเขาฌานเห็นพระไชยสุริยากับนางสุมาลีตอ ง
ทนทุกขทรมานก็เวทนา เพราะเห็นวาพระไชยสุริยาทรงเปนกษัตริยที่ดี แตประสบเคราะหกรรมเพราะหลงเช่ือ
เสนาอำมาตย จงึ เทศนาโปรดจนท้ังสองศรทั ธาและบำเพญ็ ธรรมจนไดไปเกิดบนสวรรค

คำชี้แจง ใหนักเรียนทำ Mind Mapping สรุปเหตุการณในเรื่อง กาพยพระไชยสุริยาพรอม
วาดภาพประกอบตกแตงใหส วยงาม

“กาพยเรื่องพระไชยสุริยา เปนแบบเรียน
เรื่องการสะกดและการใชถอยคำ เหมาะสำหรับ
เด็ก เนื่องดวยสำนวนภาษาที่ใชในการเรียบเรียง
ตรงไปตรงมา เรียงตามลำดบั มาตราตวั สะกด”

จดั ทำโดย
นางสาวเยาวลักณ สดุ สงั ข รหสั 029 สาขาวชิ าภาษาไทย ชนั้ ปท่ี 4 วิทยาลยั การฝก หดั ครู