โครงงานภาษาไทย เรื่องบอร์ดเกมอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง

A โครงงานภาษาไทย เรื่อง บอร์ดเกมอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง จัดทำโดย นายนวพล เย็นท่าเรือ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่4/1 นายปัญญา นพกุลวงษ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1 นายกิตติทัต ชาญเชี่ยว ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1 อาจารย์ที่ปรึกษา อาจารย์ฐานิตย์ นาคศิริ โครงงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชาโครงงานภาษาไทย ภาคเรียนที่2 ปีการศึกษา 2566 โรงเรียนสุนทรภู่พิทยา ตำบลกร่ำ อำเภอแกลง จังหวัดระยอง สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา ชลบุรี-ระยอง

สารบัญ เรื่อง หน้า บทคัดย่อ กิตติกรรมประกาศ บทที่ ๑ บทนำ ๑ บทที่ ๒ เอกสารที่เกี่ยวข้อง ๓ บทที่ ๓ วิธีการดำเนินการโครงงาน ๖ บทที่ ๔ ผลการดำเนินงาน ๗ - กฎกติกา ๗ - ตัวละคร ๙ บทที่ ๕ สรุปผลการศึกษา ๑๐ บรรณานุกรม ๑๑ ภาคผนวก - ภาพการ์ดตัวละคร

บทคัดย่อ โครงงานภาษาไทยเรื่องบอร์ดเกมอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง จัดทำขึ้นเพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับตัว ละครในบทละครอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง ที่เป็นบทละครที่พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอด ฟ้าจุฬาโลกมหาราช คณะผู้จัดทำรวบรวมไว้เพื่อที่จะได้เผยแพร่แก่ผู้ที่สนใจ โดยได้ศึกษาในเว็บไซต์ภาษาไทย และศึกษาจากคุณครูภาษาไทย จากการศึกษาได้พบถึงลักษณะ นิสัยของตัวละครในบทละครอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง คณะผู้จัดทำจึงจัดทำบอร์ดเกมจากบทละครอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิงเพื่อให้ความรู้ เกี่ยวกับตัวละครในบทละครอิเหนา และช่วยฝึกสมาธิ พัฒนาความคิดด้านการวางแผนของผู้เล่น

กิตติกรรมประกาศ โครงงานภาษาไทย เรื่องบอร์ดเกมอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิงนี้สำเร็จลุล่วงได้ด้วยความกรุณา ช่วยเหลือ แนะนำ ให้คำปรึกษา ตรวจสอบแก้ไขข้อบกพร่องต่างๆ ด้วยความเอาใจใส่อย่างดียิ่ง จากครูฐานิตย์นาคศิริครูผู้สอนรายวิชาโครงงานภาษาไทย ท 30208 ผู้เขียนกราบขอบพระคุณเป็นอย่างสูง ขอขอบพระคุณครูอานนท์ อำพาศ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โรงเรียนสุนทรภู่พิทยา ที่กรุณาให้ ผู้เขียนได้สัมภาษณ์เรื่องเกี่ยวกับบทละครอิเหนา และญาติพี่น้องทุกคนที่ช่วยเหลือสนับสนุนทั้งด้านกำลังใจ และกำลังทรัพย์ด้วยดีตลอดมา นอกจากนี้ยังมีผู้ที่ให้ความร่วมมือช่วยเหลืออีกหลายท่าน ซึ่งผู้เขียนไม่สามารถ กล่าวนามในที่นี้ได้หมด จึงขอขอบคุณทุกท่านเหล่านั้นไว้ ณ โอกาสนี้ด้วย คุณค่าทั้งหลายที่ได้รับจากรายงานการศึกษาความเรียงขั้นสูงฉบับนี้ ผู้เขียนขอมอบเป็นกตัญญูกตเวที แด่บิดามารดา และบูรพาจารย์ที่เคยอบรมส่งสอน รวมทั้งผู้มีพระคุณทุกท่าน คณะผู้จัดทำ

1 บทที่ 1 บทนำ 1.ที่มาของโครงงาน นับตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย นักปราชญ์ราชบัณฑิตของไทยก็ได้แต่งเรื่องอิเหนาขึ้นมาหลาย สำนวนด้วยกัน นับว่าเป็นเรื่องที่น่าสนใจอย่างมาก และน่าแปลกใจที่พบว่ามีอิเหนาในภาษาไทยกว่าสิบสำนวน ตอนที่นำมาศึกษาคือบทละครเรื่องอิเหนา พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช บทละครเรื่องอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิงนั้นเป็นบทละครที่เป็นเรื่องราวของอิเหนา และวงศ์ อสัญแดหวา ซึ่งจะมีปมปัญหาต่างๆชวนติดตามและให้ข้อคิดตลอดทั้งเรื่อง ดังนั้นทางคณะผู้จัดทำจึงได้จัดทำโครงงานบอร์ดเกมอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิงขึ้นเพื่อให้ความรู้ถึง ตัวละคร และช่วยฝึกสมาธิ พัฒนาความคิดด้านการวางแผน 2.วัตถุประสงค์ 1.เพื่อให้ความรู้ถึงลักษณะ นิสัยของตัวละครในบทละครอิเหนาตอนศึกกะหมังกุหนิง 2.เพื่อช่วยฝึกสมาธิ พัฒนาความคิดด้านการวางแผน 3.ขอบเขตของโครงงาน กลุ่มเป้าหมาย นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1 โรงเรียนสุนทรภู่พิทยา ระยะเวลา 15 พฤศจิกายน พ.ศ.2566 – 10 ธันวาคม พ.ศ.2566

2 4.วิธีดำเนินการ โครงงานบอร์ดเกมอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิงมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความรู้ถึงลักษณะ นิสัยของตัว ละครในบทละครอิเหนาตอนศึกกะหมังกุหนิง และเพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับนิทานอิเหนาตอนศึกกะหมังกุหนิง โดยมีวิธีการดำเนินการดังนี้ 1.วางแผนการจัดทำบอร์ดเกม 2.ศึกษาเรื่องราวเกี่ยวกับบทละครอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง 3.จัดทำบอร์ดเกม 4.ทดสอบบอร์ดเกม 5.ประโยชน์ที่ได้รับ 1.ได้รับความรู้เกี่ยวกับลักษณะ นิสัยของตัวละครในบทละครอิเหนาตอนศึกกะหมังกุหนิง 2.ได้ฝึกสมาธิและพัฒนาความคิดด้านการวางแผน

3 บทที่ 2 เอกสารที่เกี่ยวข้อง โครงงานบอร์ดเกมอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง จัดทำขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความรู้ถึงลักษณะ นิสัยของตัวละครในบทละครอิเหนาตอนศึกกะหมังกุหนิงเพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับนิทานอิเหนาตอนศึกกะหมังกุห นิงผู้จัดทำโครงงานได้ศึกษาข้อมูลที่เกี่ยวข้องดังต่อไปนี้ 1.ประวัติบทละครอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง อิเหนามีความเป็นมาจากนิทานปันหยีหรือที่เรียกว่า อิเหนาปันหยีรัตปาตี ซึ่งเป็นนิทานที่เล่ม แพร่หลายกันมากในชวา เชื่อกันว่าเป็นนิยายอิงประวัติศาสตร์ของชวา ในสมัยพุทธศตวรรษที่ 16 ปรุง แต่งมาจากพงศาวดารชวา อิทธิพลของเรื่องอิเหนาเข้ามาในประเทศไทยครั้งแรกในสมัยอยุธยา จาก การที่เจ้าฟ้าหญิงกุณฑลและเจ้าฟ้าหญิงมงกุฎ พระราชธิดาในพระเจ้าอยู่หัวพระบรมโกศ ได้ฟัง เรื่องราวจากข้าหลวงชาวชวา เมื่อเห็นว่าเนื้อเรื่องสนุกจึงนำมาแต่งเป็นบทละคร โดยเจ้าหญิงกุณฑล ทรงนิพนธ์เรื่องอิเหนาใหญ่ (ดาหลัง) ส่วนเจ้าฟ้าหญิงมงกุฎทรงนิพนธ์เรื่องอิเหนาเล็ก (อิเหนา) ต่อมาในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยได้พระราชนิพนธ์อิเหนาขึ้นมา ใหม่เป็นบทละคร เรียกว่า ละครใน 2.เรื่องราวโดยย่อของอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง ท้าวกะหมังกุหนิงและวิหยาสะกำพระโอรส ยกทัพมาตีเมืองดาหาเพื่อแย่งชิงนางบุษบา แต่อิเหนาได้ ยกทัพไปช่วยรบ พร้อมด้วยสุหรานากง กะหรัดตะปาตี สังคามาระตา และระเด่นดาหยน ยกทัพ ออกไปรบกับข้าศึก ฝ่ายอิเหนาได้รับชัยชนะ สังคามาระตาฆ่าวิหยาสะกำตายส่วนอิเหนาก็ฆ่าท้าวกะห มังกุหนิงตาย

4 3.ปมความขัดแย้งในเรื่องอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง ปมขัดแย้งตอนศึกกะหมังกุหนิงมีหลายข้อขัดแย้ง แต่ละปมปัญหาเป็นเรื่องที่อาจเกิดได้ในชีวิตจริง และสมเหตุสมผล เช่น – ปมแรก คือ ท้าวกุเรปันให้อิเหนาอภิเษกกับบุษบา แต่อิเหนาหลงรักจินตะหราไม่ยอม อภิเษกกับบุษบา – ปมที่สอง คือ ท้าวดาหาขัดเคืองอิเหนา ยกบุษบาให้จรกา ทำให้ท้าวกุเรปันและพระ ญาติทั้งหลายไม่พอพระทัย – ปมที่สาม ท้าวกะหมังกุหนิงมาสู่ขอบุษบาให้วิหยาสะกำ แต่ท้าวดาหายกให้จรกาไปแล้ว จึงเกิดศึกชิงนางขึ้น – ปมที่สี่ อิเหนาจำเป็นต้องไปช่วยดาหา จินตะหราคิดว่าอิเหนาจะไปอภิเษกกับบุษบา จินตะหราขัดแย้งในใจตนเอง หวั่นใจกับสถานภาพของตนเอง 4.ลักษณะนิสัยของตัวละครหลักในเรื่องอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง – อิเหนา อิเหนาเป็นเจ้าชายรูปงามที่มีความสามารถ ด้านการรบ ถนัดการใช้กริช พูดจาอ่อนหวาน แต่อิเหนาตัดรอนบุษบาและไปรักกับจินตะหรา จึงเป็นเหตุให้ท้าวดาหาพ่อของบุษบา โกรธแค้น มาก อิเหนาได้ทำศึกกับท้าวกะหมังกุหนัง – ท้าวกุเรปัน ท้าวกุเรปันเป็นกษัตริย์พระองค์หนึ่งใน วงศ์เทวา และเป็นบิดาของอิเหนา ในครั้นที่ ท้าวกะหมังกุหนังยกทัพมาตีเมืองดาหา ท้าวกุเรปันได้ส่งสารไปหาอิเหนาให้ไปช่วยทำศึก – ท้าวกะหมังกุหนิง ท้าวกะหมังกุหนังเป็นพ่อของวิหยาสะกำ เป็นตัวละครที่แสดงให้เห็นถึงบทบาทของพ่อ ที่ รักลูกแบบตามใจ – วิหยาสะกำ วิหยาสะกำเป็นลูกของ ท้าวกะหมังกุหนึ่งมีความสามารถ ด้านการรบเหมือนพ่อ

5 5.การจัดทำบอร์ดเกม การจัดทำบอร์ดเกมมี 3 ขั้นตอนดังนี้ 1.ออกแบบ (Design) ออกแบบเกมโดยกำหนดเป้าหมายที่ต้องการให้ผู้เล่นได้เรียนรู้จากการเล่นเกม 2.ทำ (do) ลงมือทำตัวเกมต้นแบบ อาจะใช้เพียงกระดาษ A4 ตัดเป็นการ์ด และเขียนด้วยปากกาก่อน เพื่อนำไป ทดลองเล่นต่อไป 3.เล่น (playtests) ทดลองเล่นโดยใช้ตัวเกมต้นแบบมาลองเล่นกับคนอื่น ๆ ทั้งครู หรือนักเรียน เพื่อหาจุดผิดพลาด และ ลองปรับแก้ไข

6 บทที่ 3 วิธีการดำเนินการโครงงาน ผู้จัดทำโครงงานมีวิธีดำเนินงานโครงงานตามขั้นตอนดังนี้ 1.แหล่งศึกษาค้นคว้า 1.บทความวิชาภาษาไทย NockAcademy 2.บทเรียนออนไลน์ วิชาภาษาไทย เรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง Trueplookpanya 3.อิเหนาตอนศึกกะหมังกุหนิง Thaigoodview 4.ภาษาไทยไม่จั๊กเดียม Facebook 5.สัมภาษณ์คุณครูอานนท์ อำพาศ 6.จะทำบอร์ดเกมการเรียนรู้อย่างไร? ฉบับผู้เริ่มต้น Boss Lab Board Game 3.2 ขั้นตอนการดำเนินโครงงาน 1.ผู้ศึกษานำเสนอหัวข้อโครงงานต่ออาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานเพื่อขอคำแนะนำและกำหนดขอบเขต ในการทำโครงงาน 2.ผู้ศึกษาโครงงานวิเคราะห์หัวข้อโครงงานเพื่อกำหนดวัตถุประสงค์ของโครงงาน 3.เก็บรวบรวมข้อมูล 4.สรุปผลการสำรวจ และนำเสนอผลการสำรวจ โดยนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ข้อมูลและเขียน สรุปผล การวิเคราะห์ข้อมูล นำเสนอเป็นรูปเล่ม 5.นำเสนอผลงานต่ออาจารย์ที่ปรึกษาเพื่อรายงานผลการดำเนินงาน

7 บทที่ 4 ผลการดำเนินงาน จากการศึกษาบอร์ดเกมอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิงนั้น สามารถรวบรวมวิธีการเล่น และตัวละคร ได้ดังนี้ กฎกติกา 1.ผู้เล่นจะมี2 คน แบ่งฝั่งละ 1 คน 2.กรรมการมี1 คน 3.ลูกเต๋ามี 2 ลูก 4.มีปราสาท 2 หลัง ฝั่งละ 1 หลัง 5.การ์ดมีฝั่งละ 29 ใบ ดังนี้ - การ์ดตัวละคร 3 ใบ - การ์ดทหาร 5 ใบ - การ์ดหมอ 5 ใบ - การ์ดนักกวี 5 ใบ - การ์ดเอฟเฟค 5 ใบ - การ์ดชุบชีวิต 1 ใบ - การ์ดแบบสุ่ม 5 ใบ 6.กรรมการเล่าถึงที่มาและปมปัญหาที่นำไปสู่การสู้รบ 7.ให้ผู้เล่นทั้งสองฝั่งทอยลูกเต๋าทั้ง 2 ลูก ใครที่ได้แต้มคะแนนมากกว่าจะเป็นฝั่งเริ่มก่อน 8.เริ่มเกม ให้ผู้เล่นจั่วการ์ดมาคนละ 3 ใบ 9.ผู้เล่นจะเล่นโดยแบ่งกันเป็นเทิร์น โดยผู้เล่นสามารถเลือกที่จะลงการ์ด โจมตี หรือข้าม

8 10.ผู้เล่นลงการ์ดตามช่องที่กำหนดไว้ดังนี้ - ช่องกลาง สามารถลงการ์ดตัวละครได้เท่านั้น - ช่องซ้ายและช่องขวา สามารถลงการ์ดทหาร การ์ดหมอ และการ์ดนักกวีได้เท่านั้น - ช่องขวาบน สามารถลงการ์ดเอฟเฟคได้เท่านั้น 11.การ์ดตัวละคร การ์ดทหาร การ์ดหมอ และการ์ดนักกวีจะมีเลือด การโจมตีเกราะ และเอฟเฟค ตามที่ระบุ ไว้ในการ์ด 12.การ์ดเอฟเฟค จะมีผลของเอฟเฟค ตามที่ระบุไว้ในการ์ด 13.การ์ดเพิ่มเลือด การ์ดเพิ่มการโจมตี และการ์ดเพิ่มเกราะ จะมีการเพิ่มของแต้มเลือด แต้มการโจมตีและ แต้มเกราะ ตามที่ระบุไว้ในการ์ด 14.เมื่อผู้เล่นลงการ์ดตัวละคร กรรมการจะเล่าถึงข้อมูลโดยสังเขปเกี่ยวกับตัวละคร 15.ผู้เล่นสามารถนำการ์ดที่อยู่ในช่องสองใบ มารวมกันเพื่อโจมตีได้ การรวมกันนั้นจะถือเป็นการรวมแต้มการ โจมตี 16.เมื่อผู้เล่นโจมตี ถ้าแต้มเกราะของการ์ดที่โดนโจมตีมีแต้มน้อยกว่า แต้มกาาโจมตีของการ์ดที่โจมตี ผู้เล่นที่ โจมตีต้องทอยลูกเต๋า แต่ถ้าแต้มเกราะของการ์ดที่โดนโจมตี มีแต้มมากกว่า แต้มการโจมตีของการ์ดที่โจมตี การโจมตีนั้นจะไม่ส่งผล และถ้าแต้มเกราะของการ์ดที่โดนโจมตีมีแต้มเท่ากับ แต้มการโจมตีของการ์ดที่โจมตี ผู้เล่นฝั่งที่โดนโจมตีสามารถ Challenge ได้ 17.เมื่อผู้เล่นโจมตี และได้ทอยลูกเต๋า หากแต้มคะแนนมีค่าอยู่ที่ 2-4 การโจมตีนั้นจะไม่ส่งผล หากแต้มคะแนน มีค่าอยู่ที่ 5-9 แต้มเลือดของฝั่งที่โดนโจมตีจะลดลงเท่ากับแต้มโจมตีของฝั่งที่โจมตีหากแต้มคะแนนมีค่าอยู่ที่ 10-12 แต้มเลือดของฝั่งที่โดนโจมตีจะลดลงเท่ากับแต้มโจมตีของฝั่งที่โจมตีและลดลงอีก 2 แต้ม 18.เมื่อผู้เล่นเลือก Challenge ผู้เล่นต้องทอยลูกเต๋า หากแต้มคะแนนมีค่าอยู่ที่ 2-7 การโจมตีจะลดแต้มเลือด ของฝั่งผู้ Challenge ลดลงอีก 2 แต้ม หากแต้มคะแนนมีค่าอยู่ที่ 8-12 การโจมตีนั้นจะไม่ส่งผล 19.การโดนโจมตีปราสาทไม่สามารถ Challenge ได้ 20.หากการ์ดไหนมีแต้มเลือดเท่ากับ 0 การ์ดนั้นจะถูกนำเข้าสู่ช่องดรอปทันที

9 21.ผู้เล่นสามารถใช้การ์ดชุบชีวิต เพื่อนำการ์ดจัวละคร การ์ดทหาร การ์ดหมอ และการ์ดนักกวี กลับเข้ามาใน มือของผู้เล่นได้แต่ผู้เล่นจะถูกข้ามไปหนึ่งเทิร์น (เทิร์นถัดไปของผู้เล่น) 22.หากผู้เล่นฝั่งไหนสามารถทำลายปราสาทของผู้เล่นอีกฝั่งได้ก่อนจะถือเป็นผู้ชนะ และจบเกม ตัวละคร ฝ่ายท้าวดาหา - ท้าวดาหา เป็นกษัตริย์ผู้ครองกรุงดาหา - อิเหนา มีความเชี่ยวชาญในการใช้กริชและกระบี่เป็นอาวุธ - สังคามาระตา มีความเฉลียวฉลาด รอบคอบ แก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าได้ และชำนาญในการใช้ทวนเป็นอาวุธ ฝ่ายท้าวกะหมังกุหนิง - ท้าวกะหมังกุหนิง ผู้ครองเมืองกะหมังกุหนิง - วิหยาสะกำ มีฝีมือในการใช้ทวนเป็นอาวุธ - ระตูปาหยัง เป็นอนุชาของท้าวกะหมังกุหนิง

10 บทที่ 5 สรุปผลการศึกษา 1.ประโยชน์ที่ได้รับจากการทำโครงงาน - ผู้เล่นบอร์ดเกมได้รับความรู้เกี่ยวกับลักษณะ นิสัยของตัวละครในบทละครอิเหนาตอน ศึกกะหมังกุหนิง - ผู้เล่นบอร์ดเกมได้ฝึกสมาธิ และพัฒนาความคิดด้านการวางแผน 2.การนำผลการศึกษาไปใช้ - สามารถนำบอร์ดเกมไปใช้เป็นตัวช่วยในการเป็นสื่อการสอนเกี่ยวกับบทละครอิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง 3.ข้อเสนอแนะ - สามารถเพิ่มตัวละคร หรือปรับเปลี่ยนความสามารถของตัวละคร - สามารถปรับเปลี่ยนกฎกติกาเพิ่มเติม - สามารถเปลี่ยนกระดาษที่ใช้ในการทำการ์ด - สามารถเปลี่ยนฉากประกอบ

11 บรรณานุกรม NockAcademy(2564).// อิเหนา จากนิทานปันหยีสู่วรรณคดีเลื่องชื่อของไทย./ สืบค้น 28 พฤศจิกายน 2566, จาก https://nockacademy.com/thai-language/ Trueplookpanya(2565).//บทเรียนออนไลน์ วิชาภาษาไทย เรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง./ สืบค้น 28 พฤศจิกายน 2566, จาก https://www.trueplookpanya.com/learning/detail/31924 thaigoodview(2565).//อิเหนาตอนศึกกะหมังกุหนิง./สืบค้น 28 พฤศจิกายน 2566, จาก https://www.thaigoodview.com/knowledge/10735/adonis ภาษาไทยไม่จั๊กเดียม(2564).//อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง./สืบค้น 28 พฤศจิกายน 2566, จาก https://m.facebook.com/thai.teacherkaa/posts/?locale=th_TH Boss Lab Board Game(2563).//จะทำบอร์ดเกมการเรียนรู้อย่างไร? ฉบับผู้เริ่มต้น./สืบค้น 12 ธันวาคม 2566 จาก https://www.bosslabboardgame.com/post/

ภาคผนวก การ์ดตัวละครทั้ง 6 ประกอบด้วย การ์ดตัวละครอิเหนา การ์ดตัวละครท้าวดาหา การ์ดตัวละครสังคามาระตา การ์ดตัวละครท้าวกะหมังกุหนิง การ์ดตัวละครวิหยาสะกำ การ์ดตัวละครระตูปาหยัง