โครงงานเก้าอี้

บทท่ี ๑
บทนำ

ความเปน็ มาและความสำคัญ

ในปัจจุบันเฟอร์นิเจอร์เป็นสิ่งสำคัญในการตกแต่งบ้าน ท้ังเพื่อความสวยงาม หรือเอาไว้ใช้
ประโยชน์ เฟอร์นิเจอร์มีหลายรูปแบบ ได้แก่ โต๊ะ โซฟา เตียง ตู้ แม้กระทั่งเก้าอ้ี ซ่ึงมีหลากหลาย
รูปแบบ แต่เฟอร์นิเจอร์เหล่านี้มีราคาแพง เพราะวัสดุที่ใช้น้ันทำแตกต่างกัน เช่นไม้มะฮอกกานี
เหลก็ หนงั ผา้ แต่วัสดุเหล่านี้กอ็ าจมีราคาแพง

ดงั น้ันคณะผู้จัดทำ เห็นควรร่วมกันในการจัดทำโครงงานเร่ือง เก้าอ้ีมหัศจรรย์หรรษา โดยใช้
วัสดุ เปน็ ถงั สที ีไ่ ม่ไดใ้ ช้แล้ว มาประดิษฐ์เป็นเก้าอี้ เพื่อนำมาใชใ้ นครัวเรอื น

วัตถุประสงค์
๑. เพอ่ื ลดปริมาณขยะท่อี าจนำไปสู่การทำลายสิง่ แวดลอ้ ม
๒. เพ่อื ฝึกทักษะด้านความคดิ สร้างสรรค์
๓. เพอ่ื สรา้ งรายได้และใชเ้ วลาว่างใหเ้ กดิ ประโยชน์

นยิ ามศัพทเ์ ฉพาะ
เก้าอี้(จากถังพลาสติก) คือ ที่สำหรับน่ังประเภทหน่ึง ท่ีมีขา สามารถยก และย้ายได้ โดย

เก้าอี้จากถังสีพลาสติก เป็นเก้าอี้ที่ประดิษฐ์จากถังสีเหลือใช้ มีฝาปิด สามารถไว้นั่ง และเก็บของ
ภายในเกา้ อี้ได้

มหัศจรรย์ คือ ความพิเศษ แปลกใหม่ ท่ีมีการนำถังสีพลาสติกจากวัสดุเหลือใช้มาตกแต่ง
เปน็ เกา้ อม้ี หศั จรรย์ใหส้ วยงาม และนำมาใชป้ ระโยชน์ไดห้ ลากหลาย

หรรษา คอื เก้าอจี้ ากถังสีพลาสติกมชี ีวติ เพ่ิมพลงั ทางความคิด สรา้ งสรรค์นวัตกรรมจากขยะ
เป็นมิตรกับสง่ิ แวดลอ้ ม

ขอบเขตของการศึกษา
๑. การศึกษาค้นควา้ การประดิษฐ์เก้าอ้ีมหศั จรรยห์ รรษา
๒. ระยะเวลา เดือน มิถุนายน - กรกฎาคม ๒๕๖๕
๓. สถานท่ี ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอไม้แก่น

โครงงานวิทยาศาสตร์ สาหรับนักศึกษา กศน.ระดับพื้นท่ี “ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภทนวตั กรรมจากขยะ 1

ประโยชนท์ ่ีคาดวา่ จะได้รับ
๑. ลดปรมิ าณขยะในชมุ ชน
๒. รู้จักวางแผนการทำงาน
๓. ฝกึ ความคดิ สรา้ งสรรค์
๔. มรี ายได้และใช้เวลาวา่ งใหเ้ กิดประโยชน์
๕. ฝึกการทำงานเปน็ ทีม
๖. ฝกึ การเป็นผนู้ ำและผตู้ ามทด่ี ี
๗. สามารถนำเศษผา้ ที่ไม่ได้ใช้ประโยชนแ์ ล้วมาทำใหเ้ กดิ ประโยชนม์ ากยิง่ ขน้ึ
๘. สามารถนำไปใช้ในชวี ติ ประจำวนั ได้

โครงงานวทิ ยาศาสตร์ สาหรับนกั ศึกษา กศน.ระดบั พื้นที่ “ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภทนวตั กรรมจากขยะ 2

บทที่ ๒
เอกสารและหลกั การทเี่ ก่ียวข้อง

โครงงานประดิษฐเ์ ก้าอ้ีมหศั จรรยห์ รรษาภายใต้หวั ข้อ “ด้านสงิ่ แวดล้อม ประเภทนวั ตกรรม
จากขยะ” ได้ศกึ ษาเอกสารและหลกั การท่ีเกย่ี วข้องดังนี้
เศรษฐกิจพอเพยี ง

เศรษฐกิจพอเพียง คือ ปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูห่ ัว ทรงชแี้ นวทางการดำเนินชีวิต
ให้แก่ปวงชนชาวไทยมาเป็นระยะเวลานาน ในช่วงตั้งแต่ก่อนการเกิดวิกฤตเศรษฐกิจ เพื่อมุ่งให้พสก
นิกรได้ดำรงชีวิตอยู่ได้อย่างยั่งยืน ม่ันคง และปลอดภัย ภายใต้ความเปล่ียนแปลงต่างๆ ท่ีเกิดข้ึนตาม
กระแสโลกาภิวฒั น์ อีกท้ัพระองค์ยังได้ทรงพระราชทานความหมายของ เศรษฐกิจ พอเพียงเอาไวเ้ ป็น
ภาษาอังกฤษวา่ Sufficiency Economy

หลักการของเศรษฐกิจพอเพยี ง แบ่งได้ดังน้ี
๑. การพ่ึงพาตนเองเป็นการยึดหลักตนเองเป็นที่พ่ึงแห่งตน รู้จักนำเอาทรพั ยากรที่มีอยู่มาใช้

ให้เกิดประโยชน์ รู้จักผลิตพืชให้เพียงพอกับ ความต้องการในการบริโภคของครัวเรือนก่อนหลัง
จากนนั้ จงึ ผลิตเพื่อการค้า

๒. การพ่ึงพากันเองจะให้ความสำคัญกับการรวมกลุ่มกันของชาวบ้าน เพ่ือดำเนินกิจกรรม
ทางเศรษฐกิจต่าง ๆ เช่น การเกษตรแบบผสมผสาน การใช้ภูมิปัญญาท้องถ่ิน การแปรรูปอาหารเป็น
ต้น ในปัจจุบันมีการดำเนินงานเพื่อสร้างรายได้ตามนโยบาย “หนึ่งตำบล หน่ึงผลิตภัณฑ์”เป็นการ
พฒั นาชุมชน และพัฒนาระบบเศรษฐกิจของประเทศ ใหเ้ ติบโตอยา่ งยงั่ ยืน

โครงงานวทิ ยาศาสตร์ สาหรับนกั ศึกษา กศน.ระดบั พืน้ ท่ี “ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภทนวัตกรรมจากขยะ 3

ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
การพัฒนาตามหลักแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง คือการพัฒนาที่ตั้งอยู่บนพ้ืนฐานของทางสาย

กลางและความไม่ประมาท โดยคำนึงถึง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล การสร้างภูมิคุ้มกัน ที่ดีใน
ตวั โดยมเี ง่อื นไขพ้ืนฐานคือ ความรู้ และคุณธรรม ประกอบการวางแผน การตัดสนิ ใจ และการกระทำ
ซ่ึงนำไปสู่การดำเนินชีวิตที่สมดุล ย่ังยืน สามารถรับการเปล่ียนแปลงทั้งภายนอก และภายในได้เป็น
อย่างดีไมว่ ่าเปน็ ด้านเศรษฐกิจ สังคมสง่ิ แวดลอ้ ม และวัฒนธรรม

ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง มีหลักพิจารณาอยู่ ๕ ส่วน ดงั น้ี
๑. กรอบแนวความคดิ

เป็นปรัชญาที่ช้ีแนะแนวทางการดำรงอยู่และปฏิบัติตนในทางท่ีควรจะเป็นโดยมีพ้ืนฐานมา
จากวิถีชวี ิตด้ังเดิมของสังคมไทย สมารถนำมาประยุกต์ใช้ได้ตลอดเวลาและเป็นการมองโลกเชิงระบบ
ที่มีการเปล่ียนแปลงอยู่ตลอดเวลา มุ่งเน้นการรอดพ้นจากภัยและวิกฤต เพ่ือความมั่นคง และ ความ
ย่ังยนื ของการพัฒนา
๒. คุณลักษณะ

เศรษฐกิจพอเพียงสามารถนำมาประยุกต์ใช้กับการปฏิบัติตนได้ในทุกระดับโดยเน้นการ
ปฏิบตั ิบนทางสายกลาง และการพัฒนาอย่างเป็นขั้นตอน
๓. คำนิยาม
ความพอเพยี งจะต้องประกอบดว้ ย ๓ คุณลกั ษณะ พร้อม ๆ กัน ดังน้ี

๑. ความพอประมาณ: หมายถึง ความพอดีที่ไม่น้อยเกินไปและไม่มากเกินไปโดยไม่
เบยี ดเบยี นตนเองและผอู้ น่ื

๒. ความมีเหตุผล: หมายถึง การตัดสินใจเกยี่ วกับระดับของความพอเพียงน้ัน จะต้องเป็นไป
อย่างมีเหตผุ ลโดยพิจารณาจากเหตปุ ัจจยั ที่เกีย่ วขอ้ งตลอดจนคำนึงถงึ ผลท่คี าดวา่ จะเกดิ ขึ้นจากการ
กระทำนนั้ ๆ อย่างรอบคอบ

๓. การมีภูมิคุ้มกันท่ีดีในตัว: หมายถึง การเตรียมตัวให้พร้อมรับผลกระทบและการ
เปลี่ยนแปลงด้านต่าง ๆ ท่ีจะเกิดข้ึนโดยคำนึงถึงความเป็นไปได้ของสถานการณ์ต่าง ๆ ที่คาดว่าจะ
เกิดขนึ้ ในอนาคตทั้งใกลแ้ ละไกล

โครงงานวิทยาศาสตร์ สาหรับนกั ศึกษา กศน.ระดบั พื้นท่ี “ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภทนวตั กรรมจากขยะ 4

๔. เง่ือนไข การตัดสินใจและการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ ให้อยู่ในระดับพอเพียงนั้นต้องอาศัย
ท้ังความรู้และคณุ ธรรมเป็นพนื้ ฐาน กล่าวคือ

● เงื่อนไขความรู้: ประกอบด้วย ความรอบรู้เกี่ยวกับวิชาการต่าง ๆ ท่ีเก่ียวข้องอย่างรอบ
ด้านความรอบคอบที่จะนำความรู้เหล่าน้ันมาพิจารณาให้เช่ือมโยงกัน เพ่ือประกอบการวางแผนและ
ความระมดั ระวังในขนั้ ปฏบิ ัติ

● เง่ือนไขคุณธรรม: ท่ีจะต้องเสริมสร้างประกอบด้วย มีความตระหนักในคุณธรรมมีความ
ซ่ือสัตย์สจุ ริตและมีความอดทน มคี วามเพียร ใช้สตปิ ัญญาในการดำเนนิ ชีวติ

ปญั หาสิง่ แวดล้อมจากขยะมูลฝอย
ขยะมลู ฝอย

ขยะหรือของเสีย แบ่งเป็น มูลฝอยธรรมดาทั่วไป ได้แก่ มลู ฝอยสด เศษอาหาร กระดาษ โฟม

พลาสติก ขวด แก้ว โลหะ ฯลฯ และของเสียอันตราย ได้แก่ มูลฝอยติดเช้ือจากโรงพยาบาล กาก

สารเคมีสารเคมกี ำจัดแมลง กากน้ำมัน หลอดฟลูออเรสเซนต์ แบตเตอร่ีใช้แล้ว แหล่งกำเนิดของเสียท่ี
สำคญั ได้แก่ชุมชน โรงงานอตุ สาหกรรมและพนื้ ทเี่ กษตรกรรม

ผลกระทบของพลาสตกิ ต่อส่ิงแวดล้อม
การเผาพลาสติกโดยรวมจะก่อให้เกิดสารพิษในบรรยากาศจากสารท่ีเป็นส่วนประกอบของ

พลาสตกิ พลาสติกเป็นโพลเี มอร์ท่ีไดจ้ ากการสังเคราะหส์ ารไฮโดรคาร์บอน พลาสติกสารเหล่าน้ี จะถูก

ออกซิเจนด้วยแสง(uv light) ออกซิเจน และความช้ืนเมือ่ ท้ิงไว้ตามธรรมชาติ แต่ใชเ้ วลานาน ปจั จุบัน

การผลิตจะเติมสาร antioxidant ทำให้การย่อยสลายใช้เวลานานขึ้นมากกว่า ๑๐ ปีข้ึนไปซ่ึงเรา

สามารถนำหลกั ๗R มาปรบั ใช้เพอื่ ลดปญั หาปัญหาส่งิ แวดลอ้ มได้

โครงงานวทิ ยาศาสตร์ สาหรับนกั ศึกษา กศน.ระดับพืน้ ที่ “ด้านส่ิงแวดล้อม ประเภทนวตั กรรมจากขยะ 5

การประยกุ ต์ใช้หลัก ๗R ในการอนุรกั ษ์ส่งิ แวดล้อม
หลักการอนุรักษ์ส่ิงแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติที่เรียกว่า หลัก ๗R นอกจากจะไม่ทำให้

ส้ินเปลืองทรัพยากรธรรมชาติในการผลิตสินค้าแล้ว ยังช่วยลดปริมาณขยะและนำกลับมาใช้
ประโยชนต์ ลอดจนชว่ ยลดภาวะโลกร้อน ชว่ ยประหยัดคา่ ใชจ้ ่ายในครัวเรอื นได้ด้วย ซง่ึ เราสามารถ นำ
หลกั ๗R มาประยุกตใ์ ช้ในชีวิตประจำวนั และแก้ไขปญั หาขยะมูลฝอยไดด้ งั น้ี

๑. Refuse
การปฏเิ สธหรือหลีกเลยี่ งส่งิ ของหรือบรรจุภณั ฑ์ท่ีจะสร้างปัญหาขยะรวมทั้งเปน็ มลพิษต่
สิ่งแวดลอ้ ม เชน่ ขวดพลาสติก กลอ่ งโฟม หรอื ขยะมีพิษอื่น ๆ

๒. Refill
การเลอื กใชส้ ินค้าชนิดเตมิ ซึ่งใชบ้ รรจุภัณฑ์น้อยชนิ้ กวา่ ขยะกน็ ้อยกวา่ ดว้ ย

๓. Returnการเลอื กใช้สนิ ค้าท่สี ามารถส่งคืนบรรจุภัณฑ์กลับสู่ผผู้ ลิตได้ เช่น ขวดเคร่อื งดื่ม
ประเภทตา่ ง ๆ

๔. Repair
การซอ่ มแซมเคร่ืองใช้ใหส้ ามารถใช้ประโยชนไ์ ด้ต่อไป ไมใ่ ห้กลายเป็นขยะ

๕. Recycle
เป็นการนำวัสดุท่ีหมดสภาพแล้วหรือท่ีใช้แล้วมาแปรสภาพด้วยกระบวนการต่าง ๆเพื่อนำ
กลับมาใช้หรือแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ ตลอดจนการแยกขยะที่ยังใช้ประโยชน์ได้ให้ง่ายต่อการ
จัดเก็บและส่งแปรรูป เช่น บรรจุภัณฑ์ พลาสติก แก้ว กระป๋องเคร่ืองดื่ม ต่างๆนำขวดพลาสติกไปรี
ไซเคิลเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ โดยขบวนการผลิตน้ันต้องส่งผลเสีย ต่อโลกน้อยท่ีสุดอย่างเช่น การทำไม้
ของตกแต่งต่างๆ จำพวก โมบาย กระถางต้นไม้ โคมไฟ เก้าอ้ีนอกจากนี้ยังสามารถนำมาทำเป็นกล่อง
ดินสออเนกประสงคไ์ ด้อกี ดว้ ย

๖. Reuse
การนำบรรจุภัณฑ์ใช้แล้วกลับมาใช้ใหม่ แทนที่จะท้ิงขวดพลาสติกไปหลังจากที่ใช้เสร็จก็ควร
นำกลับมาบรรจุน้ำดื่มตามแหล่งบริการน้ำด่ืมต่างๆ ควรใช้ในระยะเวลาส้ันๆ เพราะหากใช้ ใน
ระยะเวลาท่ีนานไปอาจจะก่อให้เกิดผลกระทบต่อร่างกาย (หากไม่ใช้แล้วก็นำกลับไปรีไซเคิลตามเดิม
เพื่อเปน็ การลดจำนวนขยะจากขวดพลาสตกิ )

๗. Reduce
การลดการบริโภคและหาทางเพม่ิ ประสิทธิภาพการใชง้ านของสงิ่ ของเคร่ืองใช้ตา่ งๆ

โครงงานวิทยาศาสตร์ สาหรับนักศึกษา กศน.ระดบั พืน้ ที่ “ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภทนวัตกรรมจากขยะ 6

ความสำคญั และประโยชนข์ องงานประดิษฐ์
๑. ฝึกให้เกิดความคิดริเร่ิมสร้างสรรค์ สร้างผลงานให้มีรูปร่างแปลกใหม่และพัฒนางาน

ประดิษฐเ์ ดมิ ให้สามารถใชป้ ระโยชนข์ ้ึน
๒. งานประดิษฐ์ที่ใช้วัสดุต่าง ๆ ที่นำมาประกอบกันเป็นชิ้นงาน สามารถใช้วัสดุอื่นทดแทนกัน

ได้ และสามารถนำวสั ดุท่ีมใี นทอ้ งถิ่น มาใช้ใหเ้ กดิ ประโยชน์ได้
๓. ฝึกให้รู้จักการวางแผนทำงานอย่างเป็นระบบ เป็นขั้นตอนการปฏิบัติเป็นการสร้างระเบียบ

วนิ ยั ให้ตนเอง และมีนิสยั รักในงานประดษิ ฐ์
๔. ให้นักเรียนรู้จักใช้และดูแลรักษาเครื่องมือในงานประดิษฐ์อย่างถูกต้องและเหมาะสมกับ

ประเภทของงานประดษิ ฐ์
๕. ฝึกการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ สามารถทำงานได้อย่างมีสมาธิและมีความสุข ในการ

สรา้ งสรรคช์ ้ินงานประดษิ ฐ์ของตนเอง
๖. ฝกึ ใหน้ ักเรยี นรู้จักประหยัด สามารถนำส่ิงของท่ีเหลือใช้มาทำให้เกิดประโยชน์มากที่สดุ โดย

ไมต่ ้องเสียค่าใชจ้ ่ายในการลงทุนมากนัก
๗. เป็นการอนรุ ักษ์ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น ให้มีการสืบทอดและพัฒนาต่อไปจากภูมิปัญญาเดิม

สกู่ ารเรียนรูท้ ่ีมากขนึ้ และเป็นผลงานของคนไทย
๘. สามารถเพมิ่ พนู รายได้ให้กับผปู้ ระดิษฐ์ โดยการนำออกไปจำหนา่ ยในโอกาสต่าง ๆและสรา้ ง

เป็นอาชีพได้ในอนาคต
๙. เกดิ ความภาคภูมใิ จในชิน้ งานของตนเอง ทำให้ผอู้ น่ื ยอมในความสามารถของตนเองในระดับ

หนง่ึ

หลกั การทำงานประดิษฐ์
ในการทำงานประดิษฐ์เพื่อให้ได้ผลงานตามจุดหมายท่ีกำหนดไว้ ควรยึดหลักในการทำงาน

ประดิษฐดงั ต่อไปน้ี
๑. ศึกษารายละเอียดของงานท่ีจะนำมาประดิษฐ์ให้เข้าใจ ค้นคว้าหาความรู้เพ่ิมเติมเกี่ยวกับ

รูปแบบตา่ ง ๆ ของงานและเลอื กทำสิ่งประดษิ ฐ์ให้เหมาะสมความรู้ ความสามารถของตนเอง และเป็น
สิ่งที่สามารถนำไปใช้ประโยชนใ์ นชีวิตประจำวันได้

๒. วางแผนการทำงาน กำหนดขั้นตอนการทำงานให้สะดวก รวดเร็ว ประหยัดเวลา แรงงาน
คา่ ใชจ้ า่ ยและออกแบบรายละเอยี ดวธิ กี ารประดิษฐไ์ ว้ให้ครบถ้วน เพอื่ ความสะดวกในการปฏิบตั ิงาน

๓. การจดั เตรยี มวสั ดุอปุ กรณท์ ่ีจะใช้ในการทำงานประดษิ ฐ์ไวใ้ หค้ รบถ้วนและใชใ้ ห้เหมาะสมกับ
การท่ีออกแบบไว้ โดยท่ัวไปการเลอื กวัสดมุ าใชใ้ นงานประดิษฐ์ นิยมเลือกใชว้ สั ดุท่ีมีอยใู่ นท้องถิ่น หรือ
วัสดทุ ี่มอี ยู่ภายในบา้ นซึ่งหางา่ ย มรี าคาถกู

โครงงานวิทยาศาสตร์ สาหรับนักศึกษา กศน.ระดับพื้นท่ี “ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภทนวัตกรรมจากขยะ 7

๔. ลงมือปฏิบัติงานตามข้ันตอนท่ีวางแผนไว้ ขณะท่ีทำการประดิษฐ์ เม่ือเกิดปัญหาไม่ควร
ท้อถอย ควรปรึกษาครูหรือผู้ที่มีความสามารถ และควรพยายามตั้งใจปฏิบัติงานต่อไปจนกว่างานจะ
สำเร็จ

การออกแบบงานประดิษฐ์
การออกแบบ หมายถงึ การแสดงความคิด การวางแผน เพ่ือกำหนดรูปแบบผลงานท่ีต้องการ

ก่อนทำงานประดิษฐ์ โดยการร่างภาพเขียนด้วยดินสอและไม้บรรทัดเท่านั้น การออกแบบมี
ความสำคญั มากเพราะผ้อู อกแบบต้องใช้ความคิดสร้างสรรค์การดัดแปลง แกผ้ ลงาน ให้มรี ูปร่างแปลก
ใหม่ การออกแบบท่ีดีจะช่วยให้การทำงานได้สะดวกรวดเร็วข้ึนผลงานสำเร็จตรงตามต้องการไม่มี
ผดิ พลาด

หลักการออกแบบ
เมอ่ื จะออกแบบควรนำองค์ประกอบท่สี ำคัญของการออกแบบมาใช้โดยยดึ หลกั ดงั ต่อไปน้ี
๑. ความสมดุล เกี่ยวข้องกับความรู้สึกในการมองเห็นทั้งด้านรูปทรง น้ำหนัก สี ความสมดุล

เทา่ กัน และความสมดลุ ทไ่ี ม่เทา่ กนั

๒. สัดส่วนหมายถงึ การได้ส่วนกันของสง่ิ ท่ีออกแบบ เชน่ การออกแบบดอกไม้ ส่วนประกอบ
ดอกไม้ ใบ กา้ น ควรได้สัดส่วนดอกไมค่ วรใหญ่เกินกา้ นและใบมากนัก

๓. ความกลมกลนื คือการออกแบบวตั ถุให้มรี ูปทรงท่ีไปด้วยกันได้ สีกต็ ้องกลมกลืนกนั การใช้
แสง และเงาท่ีไปดว้ ยกนั ได้

๔. ความแตกต่าง คือการใช้ส่วนประกอบของการออกแบบที่ไม่ซ้ำกัน ใช้สีท่ีไม่
เหมือนกัน

๕. การเน้นให้เกิดจุดเด่น คือการออกแบบที่ทำให้เกิดจุดเด่นสะดุดตา ทำให้น่าสนใจ น่าดู
อาจเน้นส่งิ หนง่ึ สิง่ ใดเพยี งอย่างเดียวกไ็ ด้ เชน่ สี เส้น รปู รา่ ง

โครงงานวทิ ยาศาสตร์ สาหรับนักศึกษา กศน.ระดบั พืน้ ท่ี “ด้านส่ิงแวดล้อม ประเภทนวัตกรรมจากขยะ 8

วธิ ีการออกแบบงานประดษิ ฐ์
๑. ร่างโครงร่าง กำหนดรปู แบบ บอกขนั้ ตอนการประดิษฐต์ ้งั แตเ่ ริม่ ต้นจนสำเรจ็
๒. กำหนดวสั ดุ หรอื เศษวสั ดุ ทต่ี ้องนำมาใช้ใหค้ รบถว้ น
๓. กำหนดรายชือ่ เคร่ืองมอื และอปุ กรณ์ทตี่ ้องใช้
๔. กำหนดราคาทนุ หรือคา่ ใช้จ่ายในการประดิษฐ์
๕. บอกประโยชนข์ องผลงานวา่ จะนำไปใช้ประโยชน์อะไรดกี วา่ เดิมหรอื ไม่

ถังสพี ลาสติก
คือ เศษวัสดุเหลือใช้ในการตกแต่งบ้าน สำนักงาน และอาคารสถานท่ีพร้อมทั้งร้านค้าต่างๆ

โดยส่วนใหญแ่ ล้วการใชส้ ีในการตกแตง่ บ้าน สำนกั งาน และอาคารสถานทพี่ ร้อมท้ังรา้ นค้าต่างๆ ให้น่า
อยู่สวยงาม และเพ่ิมสีสันให้กับการดำรงชีวิตองมนุษย์ในยุคปัจจุบันเพราะบ้านสำนักงาน และอาคาร
สถานทพี่ ร้อมทง้ั ร้านค้าตา่ ง ๆ เป็นที่อยอู่ าศัยหลักของการดำรงชวี ิตมนษุ ย์

ถงั สีทมี่ ี และเหลอื ใช้สามารถนำมาใชป้ ระโยชน์ หลายดา้ นดว้ ยกนั
คือ เป็นส่วนหน่ึงท่ีเป็นวัสดเุ หลอื ใช้จาการตกแต่งบ้าน สำนักงาน อาคารสถานที่ และปัจจุบัน

ถังสีสามารถนำมาเป็นถงั น้ำ ถังขยะ และถงั เกบ็ เศษอาหารเปยี ก แห้ง และอนื่ ๆ
การประดษิ ฐ์

ความหมายของการประดิษฐ์ คือ ความคิดสร้างสรรคเ์ ก่ยี วกับลกั ษณะ องคป์ ระกอบ
โครงสร้างหรือกลไกของผลติ ภณั ฑ์ รวมทั้งกรรมวิธใี นการผลติ การรกั ษาหรือปรับปรุงคุณภาพของ
ผลติ ภัณฑ์ให้ดีขนึ้ หรือทำใหเ้ กิดผลติ ภัณฑ์ข้นึ ใหม่ที่แตกต่างไปจากเดิม

สะเตม็ ศกึ ษา“STEM Education” กับโครงงานวิทยาศาสตร์
สะเตม็ ศึกษา(Science Technology Engineering and Mathematics Education:STEM

Education) คอื แนวทางการจัดการศึกษาให้ผู้เรยี นเกิดการเรยี นรู้และสามารถบรู ณาการความรทู้ าง
วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี กระบวนการทางวิศวกรรม และคณิตศาสตร์ ไปใชใ้ นการเชอ่ื มโยงและ
แก้ปัญหาในชวี ิตจรงิ รวมทั้งการพัฒนากระบวนการหรือผลผลิตใหม่ควบค่ไู ปกบั การพฒั นาทกั ษะแหง่
ศตวรรษที่ ๒๑

โครงงานวทิ ยาศาสตร์ สาหรับนักศึกษา กศน.ระดับพื้นที่ “ด้านส่ิงแวดล้อม ประเภทนวัตกรรมจากขยะ 9

สะเตม็ ศึกษาจงึ ส่งเสรมิ การเรียนรู้ผ่านกจิ กรรมหรือโครงงานทม่ี ุง่ แก้ปัญหาท่ีพบเห็นในชีวติ
จรงิ เพอ่ื สร้างเสริมประสบการณ์ ทักษะชีวิต ความคิดสรา้ งสรรค์ นำไปสู่การสรา้ งนวตั กรรม ผู้เรียนที่
มปี ระสบการณ์ในการทำกจิ กรรมหรอื โครงงานสะเต็มจะมีความพร้อมทจ่ี ะไปปฏิบตั งิ านทต่ี อ้ งใชอ้ งค์
ความรู้ และทักษะดา้ นวทิ ยาศาสตร์ คณติ ศาสตร์ และเทคโนโลยใี นภาคการผลติ และการบรกิ ารที่
สำคญั ตอ่ อนาคตของประเทศ เช่น การเกษตร อตุ สาหกรรม การพลังงาน การจดั การสง่ิ แวดลอ้ ม การ
บรกิ ารสขุ ภาพ การคมนาคม

การจัดการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มมลี ักษณะ ๕ ประการไดแ้ ก่ (๑) เปน็ การสอนทเี่ น้น
การบรู ณาการ (๒) ช่วยนกั เรียนสร้างความเชอ่ื มโยงระหวา่ งเน้อื หาวชิ าทัง้ ๔ กบั ชวี ติ ประจำวันและ
การทำอาชีพ (๓) เนน้ การพัฒนาทกั ษะในศตวรรษท่ี ๒๑ (๔) ทา้ ทายความคดิ ของนักเรยี น และ (๕)
เปิดโอกาสใหน้ ักเรยี นได้แสดงความคิดเหน็ และความเข้าใจทสี่ อดคล้องกบั เนื้อหาทง้ั ๔ สหวทิ ยาการ
ได้แก่ วิทยาศาสตร์ วิศวกรรม เทคโนโลยี และคณิตศาสตร์

อน่ึงการทำกจิ กรรมหรือโครงงานสะเต็มไม่ได้จำกัดอยู่ในกลมุ่ สาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์

วทิ ยาศาสตร์ และการงานอาชพี และเทคโนโลยี แตส่ ามารถนำความรูใ้ นวชิ าอื่น เช่น ศลิ ปะ ภาษาไทย

ภาษาองั กฤษ สขุ ศึกษา พลศึกษา มาบรู ณาการได้อีกดว้ ย

โครงงานสะเต็มศึกษา
โครงงานสะเต็มศกึ ษาเปน็ โครงงานทีน่ ำความร้แู ละทักษะทางวิทยาศาสตร์ คณติ ศาสตร์ และ

เทคโนโลยี มาใช้ในการแก้ปัญหาหรอื สนองความตอ้ งการทีเ่ ช่ือมโยงกับชวี ติ จรงิ โดยผ่านกระบวนการ

ออกแบบเชิงวศิ วกรรม เพ่ือใหไ้ ด้ผลลัพธ์ซงึ่ อาจเป็นชิ้นงานหรอื วธิ ีการท่ีสามารถนำมาใช้ไดอ้ ย่างมี

ประสิทธิภาพ โดยใช้ทรพั ยากรทม่ี ีอยู่ให้ค้มุ คา่ และเกดิ ประโยชนส์ ูงสดุ

สะเตม็ ศึกษาและการออกแบบเชงิ วิศวกรรม
จุดเด่นท่ีชัดเจนข้อหน่ึงของการจัดการเรียนการเรียนรู้แบบสะเต็ม คือการผนวกแนวคิดการ

ออกแบบเชิงวิศวกรรมเข้ากับการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี ของผู้เรียน
กล่าวคือ ในขณะท่ีนักเรียนทำกจิ กรรมเพื่อพัฒนาความรู้ ความเขา้ ใจ และฝึกทักษะด้านวิทยาศาสตร์
คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี ผู้เรียนต้องมีโอกาสนำความรู้มาออกแบบวิธีการหรือกระบวนการเพื่อ
ตอบสนองความต้องการหรอื แกป้ ัญหาที่เก่ียวขอ้ งกับชีวิตประจำวนั เพื่อให้ได้เทคโนโลยีซึง่ เป็นผลผลิต
จากกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม ซึง่ ประกอบดว้ ยองค์ประกอบ ๖ ขน้ั ตอน ได้แก่

โครงงานวทิ ยาศาสตร์ สาหรับนักศึกษา กศน.ระดบั พื้นที่ “ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภทนวัตกรรมจากขยะ 10

๑. ระบุปญั หา (Problem Identification)
เป็นการทำความเข้าใจปัญหาหรือความท้าทาย วิเคราะห์เง่ือนไขหรือข้อจำกัดของ

สถานการณ์ปัญหา เพื่อกำหนดขอบเขตของปัญหา ซ่ึงจะนำไปสู่การสร้างช้ินงานหรือวิธีการในการ

แก้ปญั หา

๒. รวบรวมข้อมลู และแนวคดิ ทเ่ี ก่ยี วขอ้ งกับปัญหา (Related Information Search)
เป็นการรวบรวมข้อมูลและแนวคิดทางวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยีท่ีเก่ียวข้อง

กบั แนวทางการแกป้ ัญหาและประเมินความเปน็ ไปได้ ขอ้ ดแี ละข้อจำกัด

๓. ออกแบบวธิ ีการแก้ปญั หา (Solution Design)
เป็นการประยุกต์ใช้ข้อมูลและแนวคิดที่เก่ียวข้องเพื่อการออกแบบช้ินงานหรือวิธีการในการ

แก้ปญั หา โดยคำนึงถงึ ทรัพยากร ข้อจำกัดและเงอ่ื นไขตามสถานการณ์ที่กำหนด

๔. วางแผนและดำเนนิ การแก้ปญั หา (Planning and Development)
เป็นการกำหนดลำดับข้ันตอนของการสร้างชิ้นงานหรือวิธีการ แล้วลงมือสร้างช้ินงานหรือ

พัฒนาวิธกี ารเพอ่ื ใชใ้ นการแกป้ ัญหา

๕. ทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุงแก้ไขวิธีการแก้ปัญหาหรือช้ินงาน (Testing,
Evaluation and Design Improvement)

เปน็ การทดสอบและประเมนิ การใช้งานของช้นิ งานหรือวธิ ีการ โดยผลท่ไี ด้อาจนำมาใช้ในการ

ปรับปรุงและพฒั นาใหม้ ีประสิทธิภาพในการแกป้ ัญหาได้อย่างเหมาะสมท่ีสุด

๖. นำเสนอวิธีการแกป้ ัญหา ผลการแก้ปัญหาหรือช้ินงาน (Presentation)
เปน็ การนำเสนอแนวคิดและขั้นตอนการแก้ปญั หาของการสร้างช้นิ งานหรอื การพฒั นาวธิ กี าร

ให้ผูอ้ ่ืนเข้าใจและได้ข้อเสนอแนะเพื่อการพัฒนาต่อไป

โครงงานวทิ ยาศาสตร์ สาหรับนักศึกษา กศน.ระดับพืน้ ที่ “ด้านส่ิงแวดล้อม ประเภทนวตั กรรมจากขยะ 11

บทท่ี ๓
วิธีการดำเนินงาน

โครงงานวิทยาศาสตร์ในคร้ังน้ี คณะผจู้ ัดทำมุ่งศกึ ษาการออกแบบ และประดิษฐ์ วสั ดุเหลือใช้
โดยใช้ถังสีพลาสติก มาประดิษฐ์เป็นเก้าอี้ เพ่ือใช้ในชีวิตประจำวัน เพ่ือให้การทำโครงงานดำเนิน
เปน็ ไปตามความมุง่ หมายและเปน็ ประโยชน์ คณะผจู้ ดั ทำได้ดำเนนิ งานตามวิธีการ ขัน้ ตอนดงั ตอ่ ไปนี้

๓.๑ การออกแบบเก้าอ้จี ากถังสพี ลาสตกิ
๓.๒ วสั ดอุ ุปกรณ์
๓.๓ ข้ันตอนการดำเนินงาน
๓.๔ งบประมาณท่ีใช้
๓.๑ การออกแบบเก้าอี้มหศั จรรยห์ รรษา

ออกแบบเกา้ อ้ีมหศั จรรยห์ รรษา เพอ่ื ใหเ้ อื้อต่อประโยชนก์ ารใช้งาน

ภาพท่ี ๑ : การออกแบบเก้าอ้ีมหศั จรรยห์ รรษา 12
๓.๒ วัสดอุ ุปกรณ์

๓.๒.๑ ถงั สีพลาสตกิ
๓.๒.๒ จักรเยบ็ ผา้
๓.๒.๓ ผา้ (ทีเ่ หลือใช้)
๓.๒.๔ กรรไกร
๓.๒.๕ ฟองน้ำ
๓.๒.๖ ดา้ ย
๓.๒.๗ ยางยืด
๓.๒.๘ ลูกไม้
๓.๒.๙ ดินสอไม้

โครงงานวิทยาศาสตร์ สาหรับนกั ศึกษา กศน.ระดบั พื้นท่ี “ด้านส่ิงแวดล้อม ประเภทนวตั กรรมจากขยะ

๓.๓ ข้นั ตอนการดำเนินงาน
๓.๓.๑ นำถงั สีทีเ่ ตรยี มไว้วัดขนาดถังสี แลว้ ออกแบบท่จี ะทำเบาะรองน่งั มาตกแต่ง

โดยใชเ้ ศษผ้าท่เี หลอื ใช้
๓.๓.๒ นำฝาถังสพี ลาสติกและฟองนำ้ อัดมาตัดเปน็ วงกลม ขนาดเทา่ กบั ฝาของถังสี

สามารถเพ่ิมความหนานุ่มของเบาะรองไดต้ ามใจชอบ
๓.๓.๓ หลงั จากน้นั ทำฝาถงั สีและฟองนำ้ อัดมาวางซ้อนกันโดยใชจ้ ักรเย็บ มาเย็บ

เศษผา้ เปน็ ผลิตภัณฑเ์ พื่อตกแต่งใหส้ วยงามพร้อมตกแตง่ ลวดลาย

โครงงานวทิ ยาศาสตร์ สาหรับนักศึกษา กศน.ระดับพื้นที่ “ด้านส่ิงแวดล้อม ประเภทนวัตกรรมจากขยะ 13

๓.๔ งบประมาณท่ีใช้
ตารางท่ี ๑ : งบประมาณท่ีใชใ้ นการประดิษฐเ์ กา้ อ้ีมหัศจรรย์หรรษา

ท่ี รายการ จำนวน ราคาตอ่ หน่วย เป็นเงิน
๑. ถังสพี ลาสตกิ ๓ ใบ - -
-
๒. จักรเยบ็ ผา้ ๑ คนั - -
-
๓. ผา้ (เศษผา้ ท่ีเหลือใช้) ๓ ชน้ิ -
๒๔-.
๔. กรรไกร ๑ อนั - ๔๙-.
๓๕-.
๕. ดา้ ย ๒ กอ้ น ๑๒ -. ๑๖๑-.
๕-.
๖. ยางยืด ๗ เมตร ๗ -.
๒๗๔ บาท
๗. ฟองน้ำ ๑ มว้ น ๓๕-.

๘. ลกู ไม้ ๗ เมตร ๒๓-.

๙. ดินสอไม้ ๑ แทง่ ๕-.

รวม

โครงงานวิทยาศาสตร์ สาหรับนกั ศึกษา กศน.ระดบั พืน้ ที่ “ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภทนวตั กรรมจากขยะ 14

บทท่ี ๔
ผลการศกึ ษา

โครงงานวิทยาศาสตร์ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภทนวัตกรรมจากขยะ ผู้จัดทำได้จัด
โครงงานประดษิ ฐ์เกา้ อ้ีมหศั จรรย์หรรษา ผลการจัดทำคร้งั นี้ พบวา่

๑. การประดิษฐ์เก้าอ้ีมหัศจรรยห์ รรษา เปน็ การลดปริมาณขยะที่อาจนำไปสกู่ าร
ทำลายส่งิ แวดล้อมได้อยา่ งมีประสิทธภิ าพ ส่งผลต่อการอนรุ ักษท์ รัพยากรธรรมชาติ

๒. การประดิษฐ์เกา้ อ้ีมหัศจรรย์หรรษา สง่ เสรมิ พฒั นาทักษะดา้ นความคิด
สรา้ งสรรค์ ในการนำสงิ่ ของที่ใช้แลว้ มาดัดแปลงให้เกดิ ประโยชน์ตอ่ ตนเองและผอู้ ่นื

๓. การประดิษฐ์เก้าอ้ีมหัศจรรยห์ รรษา เปน็ การใชเ้ วลาวา่ งให้เกดิ ประโยชน์ ลด
รายจ่าย เพ่มิ รายได้ และเปน็ การนำความรู้ไปประยุกตใ์ ชต้ ามปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง

ปัญหา อปุ สรรคในการทำโครงงาน เชน่ การออกแบบ วางแบบแผน อุปกรณ์ไม่
เพยี งพอ และอืน่ ๆ แตผ่ จู้ ัดทำกไ็ ด้เรียนรูถ้ ึงการแก้ปญั หา และความสามัคคีในกลมุ่ ส่งผลทำให้
โครงงานสำเร็จลุลว่ งไดโ้ ดยดี

โครงงานวิทยาศาสตร์ สาหรับนักศึกษา กศน.ระดับพื้นที่ “ด้านส่ิงแวดล้อม ประเภทนวัตกรรมจากขยะ 15

บทที่ ๕
สรปุ ผล อภิปรายผล และขอ้ เสนอแนะ

การประดิษฐ์เก้าอ้ีมหัศจรรย์หรรษา ได้จัดทำข้ึนมาตามแนวคิดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพียง ในด้านความพอประมาณ ความมีเหตุผล โดยการนำถังสีท่ีไม่ใช้แล้ว มาประดิษฐ์เป็นเก้าอ้ีที่
สามารถนำมาใช้ซำ้ ได้ รวมท้ังเกี่ยวข้องกับเง่ือนไขความรู้ ทผี่ ู้ประดิษฐ์ได้ค้นคว้าหาขอ้ มูล จากแหล่ง
ต่างๆ เชน่ หนังสือ และส่ืออินเตอร์เน็ต เพอื่ เปน็ ข้อมูลประกอบในการประดิษฐ์เก้าอี้มหัศจรรย์หรรษา
และเงอ่ื นไขคณุ ธรรม ท่ผี ู้จัดทำต้องมคี วามสามัคคี ขยนั อดทน รู้จักช่วยเหลือซง่ึ กันและกัน เพ่ือจะทำ
ใหง้ านออกมาสมบูรณ์

การประดิษฐ์เก้าอี้มหัศจรรย์หรรษา ส่งผลให้ผู้จัดทำเห็นคุณค่าความสำคัญของสิ่งท่ีไม่ใช้
แล้วและทำให้รู้จักนำสิ่งของที่ไม่ใช้แล้วมาเพ่ิมมูลค่า และนำมาทำให้เกิดประโยชน์อีกคร้ังหน่ึง ซึ่งถือ
เป็นความภาคภูมิใจอยา่ งหน่ึงของคณะผู้จัดทำที่ชว่ ยลดปริมาณขยะทอี่ าจสง่ ผลกระทบต่อส่ิงแวดลอ้ ม
ไดอ้ ย่างสร้างสรรค์ และเกดิ ประโยชน์ตอ่ ตนเองและผู้อ่ืน

ประโยชน์ท่ไี ดร้ ับจากโครงงาน
จากการประดิษฐ์เก้าอี้มหัศจรรย์หรรษา ทำให้ทางผู้จัดทำน้ันเห็นคุณค่า ประโยชน์ที่ได้รับ

จากโครงงาน ดงั นี้
๑. เป็นการลดปริมาณขยะท่ีอาจนำไปสู่การทำลายสิ่งแวดล้อมไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ สง่ ผล

ตอ่ การอนรุ ักษท์ รัพยากรธรรมชาติ

๒. สง่ เสริม พัฒนาทกั ษะดา้ นความคิดสรา้ งสรรค์ ในการนำสิง่ ของทใ่ี ช้แลว้ มาดดั แปลงให้เกดิ

ประโยชน์ต่อตนเองและผู้อืน่

๓. เปน็ การใช้เวลาว่างใหเ้ กดิ ประโยชน์ ลดรายจ่าย เพ่มิ รายได้ สอดคล้องกับการนำความรูไ้ ป

ประยุกต์ใชต้ ามปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง

ข้อเสนอแนะ
๑. ในการประดิษฐ์สิ่งของต่างๆควรมีการประชุม วางแผน แบ่งงานความรับผิดชอบ เพราะ

จะช่วยให้ปฏบิ ตั งิ านได้เร็วข้ึน และมีประสิทธภิ าพ
๒. การเลือกส่ิงประดิษฐ์ควรคำนึงถึงการเอ้ือประโยชน์ต่อการนำไปใช้งานท้ังในระดับบุคคล

ชุมชน สงั คม

โครงงานวทิ ยาศาสตร์ สาหรับนักศึกษา กศน.ระดบั พืน้ ท่ี “ด้านส่ิงแวดล้อม ประเภทนวัตกรรมจากขยะ 16

บรรณานกุ รม

สำนักสง่ เสริมและฝึกอบรม มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์. ๐๒/๐๕/๒๕๕๙. เศรษฐกจิ พอเพยี ง.
แหล่งที่มา:

http://guru.sanook.com/๔๒๓๘/

สำนกั จัดการกากของเสียและสารอันตราย. N.D. ปัญหาสิง่ วดลอ้ มจากขยะมลู ฝอย. แหลง่ ที่มา:
http://www.pcd.go.th/info_serv/waste_rubbish.htm

บรษิ ทั ทยี แู พค็ จำกดั . ๑๘/๐๕/๒๕๖๐. ผลกระทบ ของพลาสติกตอ่ สง่ิ แวดล้อม. แหล่งท่ีมา:
http://www.tupack.co.th/knowledge/๓๑๕

โครงงานวิทยาศาสตร์ สาหรับนกั ศึกษา กศน.ระดบั พืน้ ท่ี “ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภทนวตั กรรมจากขยะ 17

ภาคผนวก

โครงงานวทิ ยาศาสตร์ สาหรับนักศึกษา กศน.ระดบั พืน้ ท่ี “ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภทนวตั กรรมจากขยะ 18

ภาพประกอบการทำโครงงาน เก้าอี้มหัศจรรยห์ รรษา

โครงงานวิทยาศาสตร์ สาหรับนกั ศึกษา กศน.ระดับพื้นที่ “ด้านส่ิงแวดล้อม ประเภทนวัตกรรมจากขยะ 19

ภาพประกอบการทำโครงงาน เก้าอี้มหัศจรรยห์ รรษา

โครงงานวิทยาศาสตร์ สาหรับนกั ศึกษา กศน.ระดับพื้นที่ “ด้านส่ิงแวดล้อม ประเภทนวัตกรรมจากขยะ 20

โครงงานวทิ ยาศาสตร์ สาหรับนกั ศึกษา กศน.ระดบั พื้นท่ี “ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภทนวตั กรรมจากขยะ 21