เราผู้ไม่อาจหยุดยั้ง เล่ม 1: มนุษย์ครองโลกได้อย่างไร

UNSTOPPABLE US

มนุษย์อย่างพวกเราไมอ่ าจหยุดยัง้ ได้ ดูเหมือนจะไม่มอี ะไรทม่ี าหยุดยงั้ เราได้
เมื่อเราเผชญิ กบั อุปสรรค เราหาทางเอาชนะได้ เมือ่ เราเผชญิ หน้ากบั สงิ โต เรากส็ รา้ งอาวธุ ข้ึนมา

เมอื่ เราโดนมหาสมทุ รอันกวา้ งใหญก่ ้นั ขวางไว้ เรากส็ รา้ งเรอื ขน้ึ มา
เมอื่ รู้สึกว่าโลกคบั แคบ เราก็สร้างยานอวกาศ

แต่ดเู หมือนเราจะหยุดยั้งตัวเองไวไ้ มไ่ ดเ้ ลย เราไม่เคยพอใจอะไรได้นานๆ ไม่ว่าเราบรรลุอะไรกต็ าม
เรายงิ่ ตอ้ งการมากข้นึ ไปอีก แต่ไมว่ ่าเราจะไปถึงทใี่ ด เราก็หาสันตสิ ขุ ไม่ได้เลย
อะไรทีจ่ ะช่วยใหเ้ ราเอาชนะอปุ สรรคทั้งหมดนัน้ ได้?
อะไรทจี่ ะท�ำ ให้เราไมอ่ าจหาสนั ตสิ ุขได้เลย?

èĀÐùĀÜ×òéèúèśāÐòÿãāø
ëĈśČùöÖúāÓöāðòĈśČôÿïĈðăêŠÜÜāðāéòòâāÐāòèĀÐüŚāè

2.5 ลา้ นปี

มนษุ ยว์ วิ ัฒน์ขึ้น
ในแอฟริกา

มีการใช้เครอื่ งมือหนิ

6 ล้านปี 2 ลา้ นปี

บรรพบรุ ุษรว่ มกนั วิวัฒนาการ
คนสุดทา้ ย ก�ำ เนดิ มนษุ ย์
ระหว่างมนุษย์ จำ�พวกท่ี
และชมิ แปนซี แตกตา่ งกัน

WOลปF�ำOรดะRHวับัตLIเSวDศิ TลาMาOสทตRAารYPง์ 1.5 ล้านปี

ใช้ไฟคร้ังแรกสดุ

50,000 ปี 40,000 ปี

เซเปยี นส์แพรก่ ระจายขา้ ม มีการพฒั นา
ไปยังออสเตรเลยี ศลิ ปะขนึ้
เกิดการสูญพนั ธุข์ อง
35,000 ปี
สตั ว์ใหญ่ในออสเตรเลีย
เกิดการสูญพันธข์ุ อง
70,000 ปี นีแอนเดอรธ์ ัลส์
เซเปียนสเ์ ปน็ มนุษย์
เกิดการเล่าเรอื่ งขนึ้ จ�ำ พวกสดุ ท้าย
เซเปยี นส์ออกจาก ที่รอดชีวติ มาได้
แอฟรกิ า
เปน็ จ�ำ นวนมาก 15,000 ปี

300,000 ปี เซเปยี นสแ์ พร่กระจาย
ไปทั่วทวปี อเมริกา
เซเปยี นสว์ ิวัฒน์ข้นึ เกิดการสูญพนั ธข์ุ อง
ในแอฟริกา สตั วใ์ หญ่ในทวปี อเมริกา

400,000 ปี

นีแอนเดอรธ์ ลั ส์
วิวฒั นข์ นึ้ ในยโุ รป
และตะวนั ออกกลาง



เราผูไ้ มอ่ าจหยุดยั้ง เล่ม 1: มนุษย์ครองโลกได้อยา่ งไร
UNSTOPPABLE US, Volume 1: HOW HUMANS TOOK OVER THE WORLD

ยูวลั โนอาห์ แฮราร:ี เขยี น
ดร.น�ำ ชัย ชวี วิวรรธน:์ แปล

ราคา 365 บาท

UNSTOPPABLE US, Volume 1: HOW HUMANS TOOK OVER THE WORLD
Copyright © 2022 Yuval Noah Harari
Editors: Susanne Stark, Sebastian Ullrich
Cover design: Hanna Shapiro
Cover illustration: Ricard Zaplana Ruiz
ALL RIGHTS RESERVED.
Thai translation copyright © 2022 by Gypsy Group Publishing House LTD
© ขอ้ ความและรปู ภาพในหนงั สอื เลม่ นี้ สงวนลขิ สิทธ์ติ ามพระราชบัญญัตลิ ิขสทิ ธ์ิ (ฉบับเพมิ่ เติม) พ.ศ. 2558
การคดั ลอกสว่ นใดๆ ในหนงั สอื เล่มน้ีไปเผยแพรไ่ มว่ ่าในรูปแบบใดตอ้ งได้รบั อนญุ าตจากเจา้ ของลขิ สทิ ธิ์กอ่ น
ยกเว้นเพือ่ การอา้ งองิ การวจิ ารณ์ และประชาสัมพันธ์

ขอ้ มลู ทางบรรณานุกรมของสำ�นักหอสมุดแห่งชาติ
National Library of Thailand Cataloging in Publication Data
แฮรารี, ยวู ลั โนอาห์.
เราผไู้ ม่อาจหยดุ ยัง้ เลม่ 1 มนษุ ยค์ รองโลกไดอ้ ย่างไร = Unstoppable Us Vol.1 How Humans Took Over The World.--
กรงุ เทพฯ : ยิปซี กรุ๊ป, 2565.
175 หนา้ .-- (Unstoppable Us).
1. ววิ ัฒนาการของมนษุ ย์. 2. มนุษย์ -- ก�ำ เนิดและบรรพบุรุษ. I. น�ำ ชัย ชีวววิ รรธน์, ผูแ้ ปล. II. รุยซ์, รคิ าร์ด ซาพลานา,
ผูว้ าดภาพประกอบ. III. ชือ่ เรอ่ื ง.
599.9
ISBN 978-616-301-762-8

บรรณาธกิ ารอ�ำ นวยการ : คธาวุฒิ เกน้ยุ
บรรณาธกิ ารบรหิ าร : สุรชยั พงิ ชยั ภมู ิ
ทป่ี รกึ ษาฝ่ายต่างประเทศ : ศิรธิ าดา กองภา
บรรณาธกิ ารเล่ม : วนั วสิ า เขตรดง
กองบรรณาธิการ : คณิตา สุตราม พรรณิกา ครโสภา
เลขากองบรรณาธกิ าร : กนั ยารตั น์ ทานะเวช
พิสจู นอ์ กั ษร : SpringMusical ณัฎฐ์ภิ ทั ร์ ศิรพ่งึ เงิน
รูปเลม่ : วรินทร์ เกตรุ ัตน์
ออกแบบปก : Rabbithood Studio
ผูอ้ �ำ นวยการฝา่ ยการตลาด : นชุ นันท์ ทกั ษณิ าบัณฑติ
ผ้จู ัดการฝา่ ยการตลาด : ชิตพล จนั สด
ผ้จู ดั การท่วั ไป : เวชพงษ์ รัตนมาลี
พิมพ์ที่ : บรษิ ัท วิชั่น พรีเพรส จ�ำ กดั โทร. 0 2147 3175-6
จัดพมิ พแ์ ละจดั จำ�หน่ายโดย : บริษทั ยิปซี กรุป๊ จำ�กดั เลขที่ 37/145 รามค�ำ แหง 98
แขวง/เขตสะพานสูง กรุงเทพฯ 10240
โทร. 0 2728 0939 โทรสาร 0 2728 0939 ตอ่ 108
www.gypsygroup.net
www.facebook.com/gypsygroup.co.ltd
Line ID: @gypzy

สนใจสง่ั ซอื้ หนังสอื จำ�นวนมากเพ่อื สนับสนนุ ทางการศกึ ษา ส�ำ นักพมิ พล์ ดราคาพิเศษ ตดิ ต่อ โทร. 0 2728 0939

UNSTOPPABLE US

เล่ม 1

มนุ ษย์ครองโลกได้ อย่างไร

HOW HUMANS TOOK OVER THE WORLD

ภาพโดย: รคิ าร์ด ซาพลานา รยุ ซ์

อทุ ศิ แด่
สรรพชวี ติ ทง้ั ท่สี ญู ไปแลว้ ทย่ี ังมีชวี ติ อยู่ และท่ีก�ำ ลังมาในอนาคต

บรรพบรุ ษุ ของเราผทู้ ำ�ให้โลกเป็นอย่างทเ่ี ป็นอยู่
เราสามารถตดั สินอนาคตของโลกได้

-ยูวัล โนอาห์ แฮรารี

สารบัญ

ลำ� ดบั เวลาทางประวัติศาสตร.์ ...............................................................................2
ค�ำอทุ ิศ................................................................................................................9
ค�ำน�ำ. ...............................................................................................................12
บทท่ี 1: มนษุ ยเ์ ปน็ สตั ว.์ ....................................................................................15
บทที่ 2: อำ� นาจวิเศษของเซเปยี นส์.....................................................................45
บทที่ 3: บรรพบุรุษของเราใชช้ ีวิตกนั อย่างไร?....................................................77
บทท่ี 4: สตั ว์ทัง้ หลายไปไหนกนั หมด...............................................................135
เชิงอรรถ. ........................................................................................................169
กิตติกรรมประกาศ...........................................................................................170
ค�ำประกาศไมย่ อมรบั สทิ ธ์ิ (Disclaimer)...........................................................173
แผนทีป่ ระวัติศาสตรโ์ ลก .................................................................................174

เรือ่ งราวทงั้ หลายเกย่ี วกบั มนุษย์
เปน็ อย่างไร?

ารเติบโตเป็นเร่อื งยากลำ� บาก ไม่ใช่แคก่ บั เธอและเพือ่ นๆ แตย่ งั ลำ� บากส�ำหรบั คน
ทุกคนและแมแ้ ต่กับสตั วต์ ่างๆ ก็ด้วย
การทล่ี กู สงิ โตจะเตบิ โตไดน้ นั้ พวกเขาตอ้ งเรยี นรวู้ า่ ตอ้ งวง่ิ และลา่ มา้ ลายอยา่ งไร
ลกู โลมาตอ้ งเรยี นรวู้ ธิ วี า่ ยนำ�้ และจบั ปลา ลกู นกอนิ ทรจี ำ� เปน็ ตอ้ งเรยี นรวู้ า่ จะบนิ และสรา้ ง
รงั อยา่ งไร และเร่อื งพวกนน้ั กไ็ ม่มเี รอื่ งไหนท่งี า่ ยเลย
แต่ส�ำหรับมนุษย์ การเติบโตกลับยากมากกว่านั้นอีก เพราะเราไม่แน่ใจว่าเรา
จ�ำเป็นต้องเรียนรู้อะไรบ้าง สิงโตรู้ว่าต้องว่ิงและล่าม้าลาย โลมารู้ว่าต้องว่ายน้�ำและจับ
ปลา นกอินทรีร้วู า่ ต้องบนิ และสร้างรัง แล้วมนษุ ย์ล่ะต้องทำ� ยังไง?
เมอ่ื เธอโตขน้ึ เธออาจจะไดข้ บั รถแขง่ ทเี่ รว็ เกนิ กวา่ สงิ โตตวั ใดจะวง่ิ สไู้ ด้ เธออาจ
จะบังคับเรอื ทแี่ ลน่ ไดเ้ รว็ เกนิ กว่าโลมาตัวใดจะวา่ ยเร็วเทา่ ได้ เธออาจจะบังคบั เครอื่ งบิน
ท่ีบินสูงเกินกวา่ นกอินทรตี ัวใดจะบินสูงเทา่ ได้ เธออาจจะทำ� เรือ่ งอีกเป็นลา้ นเรอ่ื งทีส่ ัตว์
ต่างๆ แทบจนิ ตนาการไมอ่ อก เชน่ สร้างเกมคอมพวิ เตอร์เกมใหม่ ค้นหายาชนดิ ใหม่ น�ำ
ทมี ส�ำรวจดาวองั คาร หรอื นั่งอย่กู ับบา้ นดโู ทรทศั นท์ ้งั วัน มนษุ ยม์ ที างเลอื กมากมายยิ่ง!
นน่ั คอื เหตุผลวา่ ท�ำไมการเปน็ มนษุ ย์สกั คนจึงเปน็ เร่อื งทช่ี วนให้สบั สนมากจรงิ ๆ
แตไ่ มว่ า่ สดุ ทา้ ยเธอจะทำ� อะไรกต็ าม ถอื เปน็ เรอ่ื งดที เ่ี ธอไดร้ วู้ า่ เหตใุ ดมนษุ ยจ์ งึ
มที างเลอื กมากมายตั้งแต่แรก มนั เป็นเช่นนน้ั เพราะเราเป็นผปู้ กครองโลกดวงนี้
ครั้งหน่ึงโลกดวงนี้ถูกปกครองโดยสัตว์มากมายหลายชนิดที่แตกต่างกันไป
สิงโต หมี และช้างปกครองแผ่นดิน โลมา วาฬ และฉลามปกครองทะเล นกอินทรี
นกเค้าแมว  และแร้งปกครองท้องฟ้า  แต่ปัจจุบันมนุษย์อย่างพวกเราปกครองไปทุกท่ี
ท้ังแผน่ ดนิ ทะเล และท้องฟ้า ทกุ ท่ที เ่ี ราไปถึงได้ดว้ ยรถยนต์ เรอื และเครอื่ งบนิ โดยท่ี
สิงโต  โลมา  และนกอินทรี  ต้องหลีกทางให้เราอย่างเร่งด่วน!  สัตว์ทั้งหลายไม่อาจ

หยดุ ยง้ั เราไมใ่ หส้ รา้ งทางดว่ นผา่ นปา่ ของพวกเขาได ้ พวกเขาไมอ่ าจหยดุ ยงั้ เราไมใ่ หส้ รา้ ง
เข่ือนคร่อมแม่น�้ำของพวกเขาได้ และพวกเขาก็ไม่อาจหยุดยั้งเราไม่ให้สร้างมลพิษกับ
มหาสมทุ รและทอ้ งฟา้ ได้เชน่ กนั
อันท่ีจริงแล้วปัจจุบันนี้ มนุษย์ทรงอ�ำนาจมากจนชะตากรรมของสัตว์ทุกชนิด
ตอ้ งขนึ้ อยูก่ บั เรา เหตุผลเดยี วทีส่ งิ โต โลมา และนกอินทรียังมชี วี ติ อยู่ กค็ ือเรายอมให้
พวกเขามีชีวิตอยู่ หากมนุษย์ต้องการก�ำจัดสิงโต โลมา และนกอินทรีในโลกให้หมดไป
เราก็ทำ� ได้เลยภายในปหี น้า
นนั่ เป็นอำ� นาจยงิ่ ใหญท่ ีเดยี ว และอาจนำ� มาใช้ในทางทีด่ หี รือเลวร้ายกไ็ ด้ การ
เปน็ มนษุ ย์สักคน เธอจ�ำเปน็ ตอ้ งเขา้ ใจถงึ อำ� นาจที่ตวั เธอมี และวิธจี ัดการกบั มนั
และเพอื่ การนน้ั เธอจ�ำเป็นต้องรู้ว่า เราไดอ้ �ำนาจนัน้ มาต้ังแตแ่ รกไดอ้ ยา่ งไร
มนุษย์อย่างพวกเราไม่ได้แข็งแรงอย่างสิงโต เราไม่ได้ว่ายน�้ำเก่งเหมือนโลมา
และแน่นอนว่าเราไม่ได้มีปีก! แล้วเรากลายมาเป็นเจ้าผู้ปกครองดาวเคราะห์ดวงนี้ได้
อย่างไร?
คำ� ตอบสำ� หรบั คำ� ถามดงั กลา่ วนน้ั เปน็ หนงึ่ ในเรอื่ งเลา่ ทแี่ ปลกประหลาดทส่ี ดุ ที่
เธอเคยได้ยนิ มาเลยทเี ดยี ว
และมนั เป็นเรอื่ งจริงซะดว้ ย



1
มนุษย์เปน็ สตั ว์



มนุษยเ์ ปน็ สตั ว์

เราเคยปา่ เถ่ือน

ร่ืองของพวกเราย้อนกลับไปได้ถึงหลายล้านปีก่อน  ในตอนน้ันมนุษย์
เป็นแค่สัตว์ธรรมดาๆ  ไม่ได้อาศัยอยู่ในบ้าน  ไม่ได้ไปท�ำงานหรือไป
โรงเรยี น  ไมม่ รี ถยนต ์ คอมพวิ เตอร ์ และซเู ปอรม์ ารเ์ กต็   มนษุ ยอ์ าศยั อยู่
ในปา่   ปีนตน้ ไมเ้ พ่อื เกบ็ ผลไม ้ ดมกลิ่นหาเห็ดไปท่ัว  พวกเขากินหนอน 
หอยทาก  และกบ 
สตั วอ์ นื่ อยา่ งยรี าฟ  มา้ ลาย  และบาบนู   ไมไ่ ดก้ ลวั มนษุ ย ์ และไมไ่ ดใ้ สใ่ จมนษุ ย์
มากนัก  ไม่มีใครนึกฝันว่าวันหนึ่งมนุษย์จะบินไปยังดวงจันทร์  สร้างระเบิดปรมาณู
และเขยี นหนงั สอื อยา่ งท่เี ธออา่ นอยตู่ อนน้ีได้
  ในตอนแรกมนษุ ยย์ งั ไมร่ วู้ า่ จะสรา้ งเครอ่ื งมอื ไดอ้ ยา่ งไร  บางทพี วกเขากใ็ ชห้ นิ
กะเทาะลกู นตั   แตพ่ วกเขายงั ทำ� คนั ธน ู ลกู ธน ู หอก  และมดี ไมเ่ ปน็   มนษุ ยเ์ ปน็ สตั วท์ ี่
ค่อนข้างอ่อนแอ  และเม่ือใดก็ตามที่สิงโตหรือหมีสักตัวปรากฏตัวขึ้น  มนุษย์ก็ต้อง
วงิ่ หนีอยา่ งเร็ว!
ปัจจุบันยังมีเด็กๆ  มากมายที่ตื่นขึ้นกลางดึก  เพราะตกใจกลัวว่ามีสัตว์ร้าย
อยู่ใต้เตียง  นี่เป็นความทรงจ�ำจากหลายล้านปีก่อน  ในตอนน้ันมีสัตว์ร้ายอยู่จริงๆ  ท่ี
คบื คลานเขา้ หาเดก็ ๆ  ในยามคำ�่ คนื   หากเธอไดย้ นิ เสยี งเบาๆ  ในความมดื   มนั กอ็ าจจะ
เปน็ เสยี งของสงิ โตทกี่ ำ� ลงั จะมากนิ เธอ  หากเธอปนี ขน้ึ ยอดตน้ ไมอ้ ยา่ งรวดเรว็   เธอกจ็ ะ
รอดชีวติ   แต่หากเธอกลับไปนอนต่อ  สิงโตตวั นัน้ กจ็ ะกินเธอ
บางครง้ั เมอื่ พวกสงิ โตฆา่ และกนิ ยรี าฟ  มนษุ ยก์ จ็ ะเฝา้ มองจากระยะทปี่ ลอดภยั
พวกเขาต้องการกินเน้ือ  แต่ก็กลัวมากเกินกว่าจะเข้าไปใกล้ๆ  แม้เม่ือพวกสิงโตจากไป
แลว้   มนษุ ยก์ ย็ งั คงไมก่ ลา้ เขา้ ไปใกล ้ เพราะถงึ ตอนนไ้ี ฮยนี ากเ็ ขา้ มากนิ สว่ นทเ่ี หลอื   และ
มนุษย์กย็ ังกลวั ที่จะสูก้ ับกลุ่มสัตว์อนั ธพาลพวกนั้น 

17

เราผไู้ ม่อาจหยุดยง้ั

สุดท้ายเม่ือสัตว์อื่นไปจนหมดแล้ว  มนุษย์จึงย่องอย่างระมัดระวังไปยังซาก
เพื่อมองหาเศษเน้ือ...แต่ส่ิงเดียวท่ีเหลืออยู่ก็มีแค่เพียงกระดูก  ดังน้ันพวกเขาจึง
ไมแ่ ยแสและเดินไปหามะเดอื่ กนิ แทน
แต่แล้ว  ก็มีใครสักคนเกิดไอเดียแจ๋วๆ  ข้ึนมา  เธอคนนั้นใช้ก้อนหินขึ้นมา
กะเทาะกระดูกให้แตกออก  เธอพบไขกระดูกอยู่ข้างใน  มันคือส่วนเนื้อฉ่�ำๆ  ที่อยู่ตรง
กลางของกระดกู   เธอคนนัน้ กนิ ไขกระดูกและคิดว่ามันอร่อยดี  คนอน่ื ๆ  เห็นเธอทำ� จึง
ทำ� ตาม  ในไมช่ า้ ทกุ คนกใ็ ชก้ อ้ นหนิ เพอ่ื กะเทาะกระดกู และกนิ ไขกระดกู   สดุ ทา้ ยมนษุ ย์
ก็ร้วู า่ จะใชง้ านอะไรบางอย่างทีม่ ีแตพ่ วกเขาเท่าน้นั ท่ีร!ู้
สัตว์แต่ละชนิดมีความสามารถพิเศษของตัวเอง  แมงมุมชักใยและจับแมลง
ผึ้งสร้างรังและผลิตน�้ำผึ้ง  ส่วนนกหัวขวานก็จิกตัวอ่อนแมลงออกจากล�ำต้นของต้นไม้
สัตว์บางอย่างก็มีความสามารถพิเศษท่ีพิลึกมาก  เช่น  ปลาพยาบาล  พวกปลาเล็กๆ
เหล่านี้ติดตามฉลามไปท่ัว  รอจนกระทั่งฉลามกินเสร็จ  เมื่อฉลามกินทูน่าตัวเล็กเป็น
ของกินเล่น  เขาจะอ้าปากกว้างและปลาพยาบาลทุกตัวก็จะว่ายเข้าไปกัดกินเศษทูน่าที่
ตดิ อยตู่ ามฟนั ของฉลาม  ฉลามจงึ ไดร้ บั การดแู ลฟนั แบบฟรๆี   และปลาพยาบาลกไ็ ดก้ นิ
อาหารดีๆ  โดยท่ีฉลามสามารถจดจ�ำปลาพยาบาลได้ด้วยวิธีการอะไรสักอย่างและ
ไม่เคยเผลอกินพวกเขาเลย
ถงึ ตอนนมี้ นษุ ยโ์ บราณกม็ คี วามสามารถพเิ ศษของตวั เองแลว้ เชน่ กนั   พวกเขา
รู้ว่าการใช้หินกะเทาะเปิดกระดูกออก  ท�ำให้พวกเขากินไขกระดูกท่ีอยู่ข้างในได้  เรื่องท่ี
สำ� คัญย่งิ ไปกว่านั้นกค็ ือ  มนุษย์ไดเ้ รียนรวู้ ่าการสร้างเครื่องมอื เป็นแนวคดิ ทดี่ ี
    พวกเขาเริม่ ใช้แท่งไมแ้ ละกอ้ นหนิ สร้างเครอื่ งมืออืน่ ๆ  อกี สารพัด  ไมเ่ พยี งแค่
กะเทาะเปิดกระดูกออก  แต่ใช้แงะหอยนางรมออกจากก้อนหิน  ใช้ขุดหัวหอมป่าและ
แคร์รอต  แถมยงั ใช้ล่าสัตวเ์ ลก็ อยา่ งกงิ้ กา่ และนกต่างๆ   
ในท่สี ุด  มนุษย์กค็ ้นพบเครื่องมือท่นี ่าอศั จรรย์ใจมากกวา่ ไมแ้ ละกอ้ นหิน  นัน่
คือ  พวกเขาคน้ พบการใช้ไฟ!  ซ่ึงไฟนนั้ โหดร้ายและนา่ กลัว 
เมอื่ สงิ โตกนิ มา้ ลายไป  เขากจ็ ะไมห่ วิ ไปอกี นาน  เขาจะนอนลงและหลบั ไป  แต่
เม่ือไฟกลืนกินต้นไม้สักต้นเข้าไป  มันก็มีแต่ยิ่งหิวโหยมากขึ้น  และกระโดดไปกิน

18

ต้นแล้วต้นเล่าอย่างดิบเถื่อน  มันกินป่าท้ังป่าได้ภายในเวลาแค่วันเดียว  ไม่เหลืออะไร
ให้เห็นนอกจากเถ้าถ่าน  แต่หากเธอพยายามจะจับหรือกอดไฟเอาไว้เพื่อให้มันหยุด
แพรก่ ระจายไป  มนั กจ็ ะเผาเธอดว้ ย  ดงั นนั้   สตั วท์ ง้ั หลายลว้ นกลวั ไฟ  พวกเขากลวั ไฟ
มากกวา่ ทีก่ ลวั สิงโตดว้ ยซ้ำ� ไป  อันทจี่ รงิ แล้วแมแ้ ตส่ งิ โตเองกก็ ลัวไฟด้วย 
แต่มนุษย์บางคนก็เริ่มสนใจไฟ  เพียงแต่พวกเขาใช้มันในแบบเดียวกับท่ี
พวกเขาใชไ้ ม้และหิน...
เธอเคยน่ังจ้องไฟ  ดูเปลวไฟเต้นระบ�ำไหม?  น่ันก็เป็นความทรงจ�ำจากมนุษย์
โบราณอีกอย่าง  ในตอนแรกนั้นมนุษย์เข้าใกล้ไฟอย่างระมัดระวังมาก  สังเกตมันจาก
ระยะไกล  ไม่แน่ว่าพวกเขาอาจค้นพบว่า  ฟ้าผ่าท�ำให้ไฟไหม้ต้นไม้  พวกเขาอาจจะน่ัง
ล้อมรอบมันและเพลิดเพลินใจไปกับแสงและความอบอุ่น  แต่ท่ีดียิ่งไปกว่านั้นก็คือ
ตราบใดทต่ี ้นไมย้ ังลกุ ไหมอ้ ย ู่ จะไมม่ สี ัตว์ร้ายตวั ใดกลา้ เขา้ ใกล้พวกเขาเลย   

19

พ่อครัวผู้มีสมองใหญ่

มนุษย์เฝ้ามองดูไฟซ้�ำแล้วซ้�ำเล่าและเข้าใจมันดีมากข้ึน  พวกเขาตระหนักว่าแม้ว่าไฟ
จะเป็นสิ่งที่รุนแรงและดุร้าย  แต่มันก็เชื่อฟังกฎบางอย่างอยู่  มนุษย์สามารถเป็นมิตร
กับไฟได้  แค่ใช้ไม้ยาวๆ  แหย่ไปท่ีต้นไม้ที่ก�ำลังลุกไหม้  และเมื่อปลายไม้ติดไฟแล้ว
พวกเขาก็ดึงมันออกมาอีกครั้ง  และตอนนี้มนุษย์ก็มี  ท่อนไม้ท่ีติดไฟ  แล้ว  ซึ่งไฟก็
ไม่ได้เผาพวกเขา  แต่พวกเขาสามารถเผาทุกสิ่งท่ีจับต้องได้ด้วยท่อนไม้ที่พวกเขามี
เร่ืองน้ีมีประโยชน์มาก!  มนุษย์สามารถน�ำไฟติดตัวไปด้วยจากที่หนึ่งไปยังอีกท่ีหนึ่งได้
ใหค้ วามอบอนุ่   และยงั ใช้ขูส่ งิ โตไดด้ ว้ ย  
แต่ยังมีปัญหาใหญ่อยู่อีกข้อหนึ่งคือ  ผู้คนไม่รู้ว่าจะเริ่มจุดไฟได้อย่างไร  การ
รอจนกวา่ ฟา้ จะผา่ เปน็ อะไรทชี่ วนใหท้ อ้ แทใ้ จมาก  หากอากาศหนาวและชนื้   เธอกอ็ าจ
จะตอ้ งนง่ั รอใกลก้ บั ตน้ ไมไ้ ปทง้ั ป ี โดยทอี่ าจจะไมม่ ฟี า้ ผา่ ใสต่ น้ ไมพ้ วกนน้ั กไ็ ด ้ และหาก
เกดิ มสี งิ โตมาวงิ่ ไลเ่ ธอ  เธอกค็ งรอไมไ่ ดแ้ มแ้ ตส่ กั สองวนิ าท ี เธอตอ้ งใชไ้ ฟตอนนเี้ ลย! 

ในท่ีสุดมนุษย์ก็หาวิธีแก้ไขปัญหาน้ีได้  วิธีการ
หน่ึงก็คือ  การเคาะหินเหล็กไฟเข้ากับหินอีกประเภท
หน่ึงท่ีเรียกว่า  “ไพไรต์ (Pyrite)” หากเธอเคาะไพไรต์
แรงมากๆ  จะเกิดประกายไฟขึ้น  และหากจ่อประกาย
ไฟน้ันเข้ากับใบไม้แห้ง  บางครั้งมันก็ติดไฟแล้วก็เริ่ม
ลุกไหม้

อีกวิธีการหน่ึงก็คือ  การหาไม้ช้ินใหญ่
แหง้ ๆ  มาเจาะร ู และใสใ่ บไมแ้ หง้ ๆ  เขา้ ไปใน
รูนั้น  จากนั้นก็เหลาปลายก่ิงไม้ที่ด้านหน่ึง
จ้ิมปลายไม้แหลมดังกล่าวเข้าไปในรูน้ัน  แล้วก็
หมนุ กง่ิ ไมด้ ว้ ยมอื อย่างรวดเรว็ สกั ไม่กน่ี าท ี  

20