Bab 1 Kerajaan Alam Melayu

BANDINGKAN PETA INI DGN PETA DI HALAMAN
3 BUKU TEKS SEJARAH ANDA! #duluVSskrg

TIMUR LESTE

Pengenalan : Kerajaan Awal di Alam Melayu

F

C

S

A 1. FUNAN 2. CHAMPA
M (Abad 1-6) (Abad 2-15)

K

G

B Kerajaan-
Kerajaan
U 3. SRIVIJAYA Alam Melayu 4. ANGKOR
(Abad 7-11) (Abad 9-16)
A yang
T Masyhur 7.GANGGA
NAGARA
A 6. KEDAH
TUA (Abad 6-11)
K
(Abad 5-11)
R

O 5.
N MAJAPAHIT
I (Abad 13-15)
M



KONSEP A) • Alam Melayu meliputi kwsn Madagaskar ke T.Melayu,Papua New
ALAM GEOGRAFI Guinea, Australia, New Zealand, Kepulauan Pasifik sampai ke Taiwan
– Prof. Emeritus Dato’Nik Hassan Shuhaimi Nik Abdul Rahman (Ahli Arkeologi)
MELAYU B)
BAHASA • Alam Melayu merupakan suatu lingkungan geografi yang luas meliputi
Kepulauan Melayu sehingga selatan Thailand – Abdul Hadi Haji Hassan (Ahli
C)
BUDAYA Akademik)

• Dunia Melayu meliputi selatan Vietnam,Kemboja, selatan Myanmar,
Segenting Kra, Malaysia,Indonesia,Brunei dan Filipina – Prof. Emeritus Tan
Sri Dato’ Pendeta (Dr) Ismail Hussein (Ahli Bahasa dan Kebudayaan)

• Kepulauan Melayu meliputi T.Melayu hingga Tenasserimdan
Kepulauan Nicobar, Filipina, dan Kepulauan Solomon hingga Papua
New Guinea- Alfred Russel Wallace (Sarjana Barat)

• Dunia Melayu merupakan sebuah kawasan yang luas meliputi
Malaysia, Indonesia, Brunei, Singapura, selatan Thailand dan Filipina
- Prof Dr Ding Choo Ming (Pengkaji Manuskrip Melayu)

• Bahasa serumpun di Alam Melayu mempunyai perkaitan dgn bahasa
etnik peribumi.

• Persamaan ini boleh dikenal pasti melalui kata-kata tertentu.
• Apabila membuat perbandingan bahasa-bahasa serumpun ini,

terdapat pertalian kekeluargaan bahasa-bahasa ini dengan bahasa
Melayu - Prof. Emeritus Dato’ Dr Asmah Haji Omar (Tokoh Bahasa)

• Bahasa Melayu digunakan secara meluas di Alam Melayu sejak awal
Masihi lagi.

• Sifat org Melayu gemar berlayar mengembangkan lagi B.Melayu ke
Alam Melayu

• Sifat B.Melayu yg sederhana & mudah dipelajari membolehkan ia
diterima di Alam Melayu – Sutan Takdir Alisjahbana (Tokoh Bahasa)

• Penduduk Alam Melayumempunyai budaya serumpun yg merangkumi
bahasa & tulisan, persuratan,struktur sosial, kesenian,kepercayaan
dan adat

• Munculnya kepandaian dlmkesenian seperti pembuatan gangsa dan
seni mempertahankan diri

• Wujud nilai serumpun dlm msyrkt seperti gotong-royong manakala
bagi aspek seni persembahan muncul wayang kulit di Kelantan &
P.Jawa – Dato’ A. Aziz Deraman (Budayawan)

Pengukuhan :

a) Jawab soalan 5 di
halaman 22 buku teks
sejarah anda.

~Selamat Maju Jaya~



1.2 Kewujudan Kerajaan Awal di Alam Melayu

Petempatan kecil Pelabuhan Kerajaan wujud
berkembang berkembang seawal abad
menjadi menjadi kerajaan pertama
pelabuhan

Kerajaannya ialah Ini membuktikan Kerajaan-
Funan, Champa, Alam Melayu kerajaan ini telah
Srivijaya, Angkor, mempunyai berjaya membina
Majapahit, Kedah kegemilangan yg
kerajaan sezaman
Tua, Gangga dengan tamadun agung
Nagara
lain

1.2 Kewujudan Kerajaan Awal di Alam Melayu

KERAJAAN FUNAN • Lokasi : Lembah Sungai Mekong
AWAL • Masa: Abad 1 - 6
ALAM CHAMPA • Pusat kerajaan : Vyadhapura
SRIVIJAYA
MELAYU ANGKOR • Lokasi : Selatan & tengah Vietnam
MAJAPAHIT • Masa: Abad 2 - 15
KEDAH TUA • Pusat kerajaan : Indrapura
GANGGA NAGARA
• Lokasi : Lembah Sungai Musi, Sumatera
• Masa: Abad 7 - 11
• Pusat kerajaan : Palembang

• Lokasi : Lembah Sungai Mekong
• Masa: Abad 9 - 16
• Pusat kerajaan : Hariharalaya

• Lokasi : Lembah Sungai Brantas, JawaTimur
• Masa: Abad 13 - 15
• Pusat kerajaan : Kota Trowulan

• Lokasi : Sungai Mas dan Sungai Bujang
• Masa: Abad 5 - 11
• Pusat kerajaan : Sungai Mas & Pangkalan

Bujang

• Lokasi : Pantai Barat bahagian tengah Tanah
Melayu

• Masa: Abad 6 - 11
• Pusat kerajaan : Pangkalan

KBAT:

a)Pelabuhan penting kepada
kerajaan Alam Melayu. Bahaskan.

3m
b) Kerajaan Alam Melayu
kebanyakkan terbentuk di
Lembah Sungai. Mengapa?

3m



1.3 Kerajaan Alam Melayu yang Masyhur

9. Raja terakhir 10. Merosot 1. Berpusat di
Rudravarman apabiladiserang Vyadhapura

8. Kesannya, Abad ke 3 oleh Kerajaan 2. Diasaskan oleh
Funan menjadi pusat Chenla Brahmin bernama

perdagangan utama di Kaundinya
Alam Melayu

7. Ini menyebabkan KERAJAAN 3. Kemudian beliau
FUNAN berkahwin dengan
Soma, pemerintah
Funan menguasai
wanita di Sungai
jalan perdagangan Mekong dan
membentuk
utama antara Timur
Kerajaan Funan
dan Barat
4. Masyhur semasa
5. Fan Shih-man pemerintahan Fan Shih-

6. Seterusnya, meluaskan kuasa ke man
beliau menguasai Sungai Mekong
selatan Myanmar & hingga Teluk

Segenting Kra Camranh sebelah
Timur.

1.3 Kerajaan Alam Melayu yang Masyhur

10. Merosot apabila 11. Dai Viet 1. Berpusat di
Raja Indravarman melancarkan Indrapura
meninggal dunia pd serangan dan
Champa ditawan 2. Diasaskan oleh
1441 Chu Lien pada 192M
pada 1471
9. Kesannya, 3. Sering
Pemerintahan beliau KERAJAAN berhadapan dgn
diiktiraf oleh Dinasti CHAMPA serangan Dai Viet.

Ming pd 1369 4. Chu Lien berjaya
bebaskan Champa
8. Serangan ke dari pengaruh China
wilayah Dai Viet
berjaya membunuh 5. Masyhur semasa
Raja Tran Due Tong pemerintahan Che

7. Seterusnya, 6. Che Bong Nga Bong Nga
beliau meluaskan berjaya atasi
kuasa ke wilayah
Dai Viet hingga ke serangan dari Dai
Lembah Sg.Merah Viet

1.3 Kerajaan Alam Melayu yang Masyhur

8. Ia juga menjadi 9. Merosot apabila 1. Berpusat di
pusat pengajian diserang oleh Palembang
agama Buddha
tentera Chola dari 2. Diasaskan oleh
7. Ini menjadikan selatan India pada Dapunta Hyang Sri
Srivijaya Kuasa
Perdagangan 1025 Jayanasa pada
Utama di Alam 683M

Melayu KERAJAAN 3. Beliau
SRIVIJAYA mengukuhkan
6. Kesannya, kedudukan dgn
Srivijaya menguasai 5. Beliau berjaya menakluk kwsn
menakluk sekitarnya sprt
jalan laut Bangka & Taruma
antarabangsa iaitu Sumatera, selatan
Selat Melaka & Selat Myanmar, Tanah 4. Masyhur semasa
Melayu & segenting pemerintahan
Sunda
Kra Sangramadhananjaya
(abad ke8)

1.3 Kerajaan Alam Melayu yang Masyhur

8. Beliau membina 9. Merosot apabila 1. Berpusat di
Angkor Thom dan jayavarman VII mati Hariharalaya
102 buah hospital
& diserang oleh 2. Diasaskan oleh
Siam pada 1594 Jayavarman II dari

Chenla

7. Usaha beliau KERAJAAN 3. Beliau
diteruskan oleh ANGKOR menyatukan wilayah
Jayavarman VII yg
meluaskan kuasa 5. Beliau berjaya di Sungai Mekong
menghalang
hingga ke ancaman dari 4. Masyhur semasa
sempadan Annam pemerintahan
Champa dan Dai
6. Beliau juga Viet Suryavarman II dgn
mewujudkan jalinan meluaskan kuasa

perdagangan ant. empayar Angkor dari
Pedagang tempatan sekitar Lembah Sg
dgn pedagang luar Mekong hingga ke
selatan Myanmar

1.3 Kerajaan Alam Melayu yang Masyhur

7. Merosot apabila Patih 1. Berpusat di Kota
Gajah Mada mati & Trowulan

diserang oleh Kerajaan 2. Diasaskan oleh
Demak pada 1478 Raden Vijaya dgn
bantuan tentera
6. Majapahit KERAJAAN Mongol pd 1294
menjadi pusat MAJAPAHIT
perdagangan pd

abad ke 14

5. Beliau mula meluaskan 4. Beliau berjaya 3. Masyhur bermula
kuasa ke Timur Pulau kembalikan dgn perlantikan
keamanan & Patih Gajah Mada
Jawa, persisir pantai Timur keselamatan sbg Perdana
Sumatera, Persisir selatan Majapahit Menteri oleh
Pemerintahan
& barat Pulau Borneo, Tribuana
bahagian selatan & utara Tunggadewi.
Sulawesi dan Kepulauan

Maluku

1.3 Kerajaan Alam Melayu yang Masyhur

7. Dikuasai oleh 8. Pd abad ke 7, 1. Berpusat di
Srivijaya.serangan perubahan Sungai Mas dan
tentera Chola pd 1025 Pangkalan Bujang
pemerintahan dgn
tlh melemahkan pengasasan 2. Muncul apabila
perdagangan di Kedah msyrkt Guar Kepah
Kesultanan Kedah
Tua menjalinkan
KERAJAAN hubungan
6. Menjadi pusat KEDAH TUA perdagangan dgn
keagamaan Buddha pedagang luar

5. Masyhur dgn 4. Sumber China 3. Kewujudan
kepesatan kegiatan menamakan Kedah Tua kedah tua

perdagangandi sbg Cheih Ch’a, diperkukuhdgn
Lembah Sumber India Kataha catatan gol. agama
dan Arab Kalah-bar &pedagang China,
Bujang,melibatkan
pedagang Timurdan India dan Arab-
Parsi
Barat

1.3 Kerajaan Alam Melayu yang Masyhur

8. Mula lemah 9. Serangan telah 1. Berpusat di
apabila diserang memusnahkan Pangkalan
oleh tentera Chola
dr India pd 1025 pelabuhan Gangga 2. Muncul kerajaan
Nagara pd abad ke 6 tetapi
berfungsi sbg pusat
7. Berjaya KERAJAAN
mempertahankan GANGGA pelabuhan sejak
kedaulatan dr serangan NAGARA abad ke 5
Srivijaya pd 850M
3. Diasaskan oleh
Raja Ganji Sarjuna

6. Pd abad ke 5 5. Mula masyhur pd 4. Pendapat lain
mula dikunjungi abad ke 9 menyatakan ia
oleh pedagang luar diasaskan olehRaja
krn kekayaan hasil
bumi sprt emas & Khmer dari
Kemboja
bijih timah

KBAT:

Kemasyuran Kerajaan Alam
Melayu dipengaruhi oleh
peranan kewibawaan

pemimpinnya. Bersetujukah
anda? Jelaskan alasan
anda
4m



1.4 KERAJAAN ALAM MELAYU & KERAJAAN LUAR YANG SEZAMAN

KERAJAAN Empayar Rom, Kerajaan Empayar Mongol,
LUAR Empayar Abbasiyah, Kerajaan Turki
Parsi, Empayar Uthmaniah,
Empayar Byzantine, Kesultanan Delhi
Kushan, Dinasti Tang,
as Kerajaan Chola as
Dinasti Han

K. ALAM Funan Champa, Champa,
MELAYU (Abad 1M) Srivijaya, Angkor,
Angkor Majapahit
(Abad 9M) (Abad 14M)

1.4 KERAJAAN ALAM MELYU & KERAJAAN LUAR YANG SEZAMAN

HUBUNGAN • FAKTOR:
PERDAGANGAN i) kedudukan strategik di laluan perdagangan timur dan barat
ii) kekayaan hasil bumi

ii) Sikap keterbukaan pemimpin Alam Melayu

HUBUNGAN HUBUNGAN • AGAMA HINDU disebar melalui peranan pedagang, tentera,
KERAJAAN KEAGAMAAN & golongan Brahmin. Bukti, penemuan artifak
ALAM MELAYU pengaruhHindu di Lembah Bujang, Kedah
HUBUNGAN
DGN DIPLOMATIK • AGAMA BUDDHA disebarkan melalui peranan Asoka yg
KERAJAAN menghantar sami-sami Buddha ke Alam Melayu. Bukti,
SEZAMAN penemuan artifak pengaruh Buddha di Lembah
Bujang,Kedah

• AGAMA ISLAM disebarkan melalui peranan pedagang,
pemerintah & pendakwah. Bukti, ukiran pengaruh islam
ditemui di Beruas, Perak

• KERAJAAN CHINA:
i) Abad ke 3,Funan dan Champa memohon bantuan

ketenteraan bg melawan Dai Viet & memulihkan hubungan
stlh berperang dgn sekutu China iaitu Dai Viet
ii) Abad ke 7, Srivijaya dan KedahTua mohon mendapat
pengiktirafan & mengukuhkan hubungan persahabatan &
perdagangan
iii) Abad ke 12, Angkor mengukuhkan persahabatan &
perdagangan
iv) Abad ke 14, Majapahit jalinkan hubungan persahabatan

• KERAJAAN INDIA:
i) Abad ke 3, Funan kukuhkan hubungan perdagangan &

keagamaan
ii) Abad ke 9, Srivijaya eratkan hubungan persahabatan &

keagamaan
iii) Abad ke 12, Angkor eratkan hubungan persahabatan
iv) Abad ke 14,Majapahit eratkan hubungan persahabatan

KBAT:

Ramalkan keadaan
Kerajaan Alam Melayu
sekiranya hubungan
dengan Kerajaan luar yang
sezaman tidak terjalin.

4m

STRUKTUR:

1. Kerajaan Alam Melayu juga merupakan kerajaan yg penting
dan mempunyai tamadun tinggi setanding dengan kerajaan luar
yang lain.

a) Namakan 2 kerajaan luar yang sezaman dengan kerajaan
Alam Melayu pada abad pertama.

……………………………………………………………………(2m)

b) Nyatakan kegemilangan kerajaan Alam Melayu dalam
aspek perluasan kuasa.

……………………………………………………………………(2m)

c) Berikan 2 bukti yang menunjukkan hubungan keagamaan
berlaku antara kerajaan luar dengan kerajaan Alam Melayu.

……………………………………………………………………(2m)

STRUKTUR:

1. Kerajaan Alam Melayu juga merupakan kerajaan yg penting dan
mempunyai tamadun tinggi setanding dengan kerajaan luar yang
lain.

d) Kegemilangan tamadun kerajaan Alam Melayu mampu diteruskan
oleh kita pada masa kini. Bersetujukah anda? Bagaimanakah
kita mampu meneruskannya? Jelaskan.

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………
(4m)