T3 - Bab 3 Pengaruh_persekitaran_fizikal_terhadap_tumbuhan

Zulhazlia bt Zulkifli
SMK Jenagor
21700 Kuala Berang, Hulu Terengganu

2.1.1 Mengenal pasti faktor persekitaran fizikal yang mempengaruhi
kepelbagaian tumbuh-tumbuhan semula jadi dan hidupan liar.

2.1.2 Menghuraikan faktor bentuk muka bumi, saliran, tanih dan
iklim yang mempengaruhi kepelbagaian tumbuh-tumbuhan
semula jadi dan hidupan liar

2.1.3 Menganalisis pengaruh bentuk muka bumi, saliran dan tanih
terhadap jenis tumbuh-tumbuhan semula jadi dan hidupan liar

2.1.4 Menganalisis pengaruh iklim terhadap jenis tumbuh-tumbuhan
semula jadi dan hidupan liar

Apakah faktor persekitaran fizikal yang mempengaruhi kepelbagaian
tumbuh-tumbuhan semula jadi dan hidupan liar?

1. Bentuk Muka Bumi

2. Saliran Faktor persekitaran fizikal yang 4. Iklim
mempengaruhi kepelbagaian

tumbuh-tumbuhan semula jadi
dan hidupan liar

3. Tanih

• Bentuk muka bumi yang berbeza-beza menyebabkan

taburan tumbuh-tumbuhan yang pelbagai.

• Kawasan tanah pamah dan kawasan yang ketinggiannya
kurang daripada 1000 meter biasanya ditumbuhi dengan
hutan hujan tropika

• Manakala kawasan tanah tinggi iaitu kawasan yang
ketinggiannya melebihi 1000 m ditumbuhi oleh hutan
gunung

• Kawasan pinggir laut pula adalah kawasan yang
menghadap laut dan menghadap angin

yang kuat



• Kawasan tanah pamah adalah
kawasan yang sesuai untuk
pertumbuhan pelbagai spesies
flora dan menjadi habitat
kepada pelbagai spesies fauna

• Contoh kawasan adalah seperti
Dataran Manchuria, Dataran
Siberia dan sebahagian besar
kawasan di Malaysia

• Spesies tumbuhan adalah
berbeza-beza mengikut
ketinggian

• Kepadatan tumbuhan
berkurangan apabila semakin
tinggi sesuatu kawasan

• Contoh kawasan adalah seperti
di Pergunungan Himalaya,
Dataran tinggi Arakan Yoma
dan pergunungan Alps di Eropah

• Spesies tumbuh-tumbuhan semula
jadi di kawasan pinggir pantai
adalah tumbuhan yang tahan
kepada tiupan angin dan air masin
dan biasanya mempunyai sistem
akar yang kuat dan berserabut.

• Contoh kawasan adalah seperti di
Pulai Phi phi, Thailand dan pantai
Whiteheavan Australia

• Keadaan saliran sesuatu kawasan juga akan
mempengaruhi jenis tumbuh-tumbuhan semula
jadi di sesuatu kawasan

• Terdapat dua jenis saliran iaitu bersaliran baik

dan bersaliran buruk

• Keadaan kawasan yang bersaliran baik

bermaksud kawasan yang tidak menampung air

• Manakala kawasan yang bersaliran buruk

merujuk kepada kawasan yang menakung air

• Terdapat di kawasan yang
beralun, berbukit dan di
kawasan tanah pamah

• Sangat sesuai untuk pelbagai
jenis hutan seperti Hutan
khatulistiwa, hutan konifer
dan hutan mediterranean

• Terdapat di sekitar
kawasan paya, tasik dan
Kawasan pinggir laut yang
terlindung

• Kawasan ini sesuai didiami
oleh tumbuh-tumbuhan
yang memerlukan sumber
air yang banyak

• Tanih juga memainkan peranan penting kepada pertumbuhan
dan kesesuaian spesies tumbuh-tumbuhan.

• Tanih adalah bahan yang terhasil daripada bahan induknya
iaitu tanah. Tanih adalah lapisan yang paling atas dan
merupakan bahan yang terhasil daripada proses luluhawa

• Setiap jenis tanih mengandungi bahan, garam galian, humus
dan liang udara yang berbeza-beza

• Contoh-contoh tanih yang ada adalah seperti tanih
chernozem, tanih permafrost, tanih podzol dan lain-lain

Aridisols Permafrost Podzol

Latosol Chernozem Terra rossa

Tanih Chernozem

• Merupakan sejenis tanah hitam yang terdapat
di padang rumput yang mengalami iklim
steppe

• Tanih jenis ini sesuai pertumbuhan pokok
renek seperti rumput dan pokok-pokok bunga

Tanih Permafrost

• Tanih ini merupakan tanih beku, sejuk dan
kurang subur

• Oleh itu, hanya tumbuh-tumbuhan yang
mempunyai ketahanan yang tinggi sahaja
mampu hidup di kawasan tanih jenis ini

Tanih Podzol

• Sifat tanih ini adalah nipis, berasid dan
beku. Ia boleh didapati di kawasan hutan
konifer

• Akar tumbuhan yang hidup di kawasan ini
biasanya pendek membolehkan hidupan liar
hidup di lapisan bawah tanah

Tanih Terra Rossa

• Merupakan campuran tanah liat dan pasir
serta berwarna coklat kemerahan

• Tanih jenis ini terdapat di kawasan hutan
Mediterranean yang ditumbuhi oleh hutan
bangkut dan hutan pokok tirus

Tanih Aridisol

• Tanih jenis ini adalah tanih pasir yang
kering dan tandus serta tidak subur

• Terdapat di kawasan gurun yang tandus
• Tumbuh-tumbuhan semula jadi perlu

mempunyai akar yang panjang untuk
menyerap air

Tanih Latosol

• Tanih jenis ini boleh didapati di kawasan
iklim khatulistiwa

• Ia bersifat lembab, berpasir dan juga liat
• Oleh itu, tanih ini sangat sesuai untuk

pertumbuhan pokok-pokok besar kerana
tanihnya yang agak lembut

• Iklim memainkan pengaruh yang sangat besar kepada

taburan tumbuh-tumbuhan semula jadi di dunia.

• Pengaruh iklim seperti hujan, suhu, kerpasan, angin
dan kelembapan akan mempengaruhi jenis, kepadatan
dan taburan tumbuh-tumbuhan semula jadi di seluruh
dunia



• Sebagai contoh

a) Hutan hujan khatulistiwa

– menerima hujan yang tinggi menggalakkan
pertumbuhan pokok-pokok yang besar

b) Gurun

- Menerima hujan yang sedikit menyebabkan
kekurangan tumbuh-tumbuhan di kawasan tersebut

Iklim Gurun Iklim Laurentia

Iklim Monsun Tropika Iklim Siberia

Ciri Huraian

Kawasan • Gurun Arab meliputi kawasan seperti negara Jordan,
Iraq, Kuwait, Oman, Qatar
Angin
• Angin yang panas dan kering serta tidak membawa
Hujan hujan

• Kurang daripada 250 mm setahun

Suhu • Suhu waktu siang tinggi kira-kira 32°C-36°C dan

suhu waktu malam sejuk kira-kira 5°C
• Julat suhu harian dan tahunan yang besar

Ciri Huraian

Kawasan • India, Sri Lanka, Pakistan, Myammar, Thailand,
Vietnam, Laos dan Kemboja
Angin
• Angin monsun yang lembap dari laut menyebabkan
hujan yang lebat

• Angin monsun yang kering dari kawasan darat
menyebabkan musim kering

Hujan • Jumlah hujan tinggi kira-kira 1000mm hingga

2000mm tetapi taburannya tidak sekata
• Terdapat musim kering yang menyebabkan tumbuhan

menggugurkan daunnya pada waktu itu

Suhu • Suhu antara 24°C hingga 27°C sepanjang tahun

Ciri Huraian

Kawasan • Kawasan yang sangat luas iaitu utara Asia dan Eropah
Angin serta utara negara Kanada

Hujan • Angin panas daripada bahagian Asia Tengah dan Timur
Tengah menuju ke bahagian selatan Siberia

• Jumlah kerpasan kira-kira 500 mm
• Pada musim sejuk, kerpasan turun dalam bentuk salji

Suhu • Musim panas yang pendek dengan suhu sederhana
• Musim sejuk yang panjang dengan suhu yang sangat

sejuk kira-kira -17°C hingga 5°C
• Musim bunga dan luruh juga sangat singkat
• Julat suhu tahunan juga besar

Ciri Huraian

Kawasan • Meliputi kawasan China Utara, Mancuria, Korea
Angin utara, Jepun utara serta beberapa kawasan di
kanada dan Amerika
Hujan
Suhu • Angin sejuk telah merendahkan suhu di kawasan
pantai negara tersebut

• Angin daripada barat laut pula menyebabkan musim
sejuk yang kering

• Jumlah hujan kira-kira 500 mm hingga 1000 mm
• Hujan lebih banyak pada musim panas dan salji turun

dengan lebat pada musim sejuk
• Suhu berubah-ubah mengikut musim

• Kedudukan Malaysia yang berada di garisan khatulistiwa
menyebabkan negara ini menerima hujan sepanjang tahun.
Min suhu di Malaysia 27 °C dan jumlah hujan 2600 mm
setahun

• Faktor ini membolehkan tumbuh-tumbuhan hidup subur
dan mempunyai pelbagai spesies.

• Tumbuhan di kawasan khatulistiwa juga bersifat

malar hijau dan tidak menggugurkan daunnya