น้ำหมักชีวภาพจากลูกประคบสมุนไพร

“นวัตกรรม น้ําหมักชีวภาพจากลูกประคบสมุนไพร” งานแพทยแผนไทย โรงพยาบาลไทรโยค หลักการและเหตุผล การประคบสมุนไพร อันเปนธรรมชาติบําบัดที่อาศัยสมุนไพรและความรอนที่นอกจากจะไมทําใหเสีย สุขภาพแลว ยังเปนการชวยลดการใชยาที่อาจมีผลขางเคียงดวย การประคบดวยสมุนไพร เปนวิธีการ บําบัดรักษาของการแพทยแผนไทยอีกวิธีหนึ่ง ซึ่งใชควบคูกับการนวดไทย คือ มักทําการประคบหลังจากนวด เสร็จแลว สําหรับลูกประคบที่ใชนั้นมีสูตรผสมของสมุนไพรแตกตางกันไปตามตํารายาแตโดยทั่วไปจะมีตัวยาหลัก ไดแก เหงาไพลและตะไครบาน ใบมะขามแกและใบสมปอย ขมิ้นชันและขมิ้นออย ผิวมะกรูด เกลือแกง การบูรและพิมเสนการเก็บรักษาลูกประคบ ลูกประคบที่ทําครั้งหนึ่ง ๆ อาจใชได 3 – 5 วัน เวลาเก็บควรผึ่งตัว ยาไวอยาใหอับ ถาเก็บในที่เย็น เชน ตูเย็น จะทําใหเก็บไดนานขึ้น แตถาตัวยาบูดเสีย ก็ไมควรนํามาใชอีก ถา พบวาลูกประคบแหง กอนใชอาจพรมดวยน้ําหรือเหลาโรง ถาลูกประคบที่ใชไมมีสีเหลืองของไพลออกมาอีก แสดงวายาจืดแลวจะใชไมไดผลอีก ดังนั้นลูกประคบสมุนไพรจึงตองมีการเปลี่ยนทุกอาทิตย จากอุปกรณรักษาผูปวยกลายเปนขยะที่ไม เกิดประโยชนอีกตอไปงานแพทยแผนไทยมีแนวคิดวาควรนําลูกประคบสมุนไพรที่ตองทิ้ง นํามาทําประโยชน เพื่อใหสิ่งแวดลอมสวยงามลดการใชปุยเคมีในสวนสมุนไพร และใชดับกลิ่นในหองน้ํา โถสวม ทอระบายน้ํา โดย การริเริ่มทําการทําน้ําหมักชีวภาพจากสมุนไพรในลูกประคบ วัตถุประสงค 1) เพื่อนําวัสดุเหลือใชในหนวยงาน ไดใชประโยชนสูงสุด 2) เพื่อลดการใชปุยเคมีในสวนสมุนไพร ของโรงพยาบาลไทรโยค 3) เพื่อใชดับกลิ่นในหองน้ํา โถสวม ทอระบายน้ํา ในงานแพทยแผนไทย วัสดุอุปกรณ 1) ลูกประคบสมุนไพร3 กิโลกรัม 1. เหงาไพล 2. ผิวมะกรูด 3. ตะไครบาน 4. ใบมะขาม 5. ขมิ้นชัน 6. ใบสมปอย 7. การบูร 8. เกลือ 2) ถังพลาสติก(ถังสีมีฝาปดขนาด 20 ลิตร 3) กากน้ําตาล 1 ลิตร 4) หัวเชื้อ EM1 ลิตร วิธีการดําเนินการ 1) นําสมุนไพรในลูกประคบ มาใสในถังหมัก 2) นําหัวเชื้อ EMกับกากน้ําตาลใหเขากัน 3) นําสมุนไพรคุลกกับสวนผสมในขอ(2ปดฝาถังในสนิท หมักทิ้งไว 7 วัน

วิธีการใชน้ําหมักชีวภาพ 1) น้ําหมักชีวภาพ 4 – 5 ชอนโตะ ผสมน้ํา 10 ลิตรหรือถัง 1 ถัง ฉีด พน ราด จะทําใหดอกติด ผลดก ขนาดโต น้ําหนักดีรสชาติอรอย 2) น้ําหมักชีวภาพ 4 ชอนโตะ ผสมน้ํา 1 ลิตรนําไปราดหองน้ํา ลางพื้นซีเมนตหรือเทลงทอ ระบายน้ํา ประโยชนที่คาดวาจะไดรับ 1) สิ่งแวดลอมและภูมิทัศนโรงพยาบาลไทรโยค และสวนสมุนไพรมีความสวยงาม รมรื่น ไล ศัตรูพืชมารบกวน 2) ลดคาใชจายในการซื้อปุยเคมี 3) ชวยลดกลิ่นรบกวนในหองสุขา และสามารถนําไปใชประโยชนตอในหนวยงานอื่นได ภาพประกอบนวัตกรรม