¡ÒûÃЪØÁàªÔ§»¯ºÔ µÑ Ô¡Òà ¤Ã§Ñé ·èÕ 2
“(ÃÒ‹ §) ÇÊÔ Ñ·Ñȹ áÅÐá¹Ç¤´Ô ¡ÒþѲ¹Ò¾×é¹·»èÕ ÃÐà·È”
¡ÒÃÇÒçм´§ÑºÑ ¹»âÃÂкà·ÒÈÂ
THAILAND NATIONAL SPATIAL DEVELOPMENT PLAN
¡ÃÁâ¸Ҹ¡Ô ÒÃáÅм§Ñ àÁÍ× § P AN
¡ÃзÃǧÁËÒ´ä·Â
“การผังเมือง”
เปน กรอบช้นี ำการพัฒนาดา นกายภาพของประเทศ
รฐั ธรรมนูญแหงราชอาณาจกั รไทย พ.ศ. 2560
ใหความสำคัญการวางผังเมืองทกุ ระดบั
รฐั พึงดําเนนิ การเก่ียวกบั ท่ีดนิ ทรพั ยากรน้าํ และพลงั งาน ดังตอไปน้ี
72มาตรา (1) วางแผนการใชที่ดนิ ของประเทศใหเ หมาะสมกับสภาพของพนื้ ที่
และศกั ยภาพของที่ดินตามหลกั การพัฒนาอยางยั่งยนื
(2) จดั ใหมีการวางผงั เมอื งทุกระดบั และบังคบั การใหเปนไปตามผังเมอื ง
อยางมีประสทิ ธภิ าพ รวมตลอดท้งั พัฒนาเมอื งใหม ีความเจริญ
โดยสอดคลอ งกับความตองการของประชาชนในพ้นื ที่
พระราชบญั ญัตกิ ารผังเมือง พ.ศ. 2562
ขบั เคลื่อนการผงั เมอื งใหมปี ระสิทธภิ าพ
เปนเครื่องมือการพฒั นาเชงิ พืน้ ท่ีของประเทศ
สอดคลอ งกบั แนวนโยบายแหง รัฐ ยทุ ธศาสตรชาติ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแหงชาติ
โดยการวางกรอบและนโยบายดานการพัฒนาพ้นื ท่ีและการใชป ระโยชนท ี่ดิน
ระดับประเทศ ระดบั ภาค ระดับจังหวดั ระดับเมือง และระดับชนบท
“การวางผงั เมอื งทกุ ระดบั ตองมคี วาม
สอดคลอ งเช่ือมโยงกนั ”
รระะบบบบกกาารรววาางงผผงั ังเเมมอื อื งง ขขอองงปปรระะเเททศศไไททยย คณะกรรมการใหค วามเหน็ ชอบผงั
แบง เปน 2 กลมุ 5 ประเภท มี 3 คณะ
ผังนโยบาย กำหนดกรอบนโยบายและยทุ ธศาสตร คณะกรรมการนโยบายการผังเมืองเเหงชาติ
การใชประโยชนพน้ื ท่ี ของการพฒั นาประเทศในดานการใชพ น้ื ท่ี ประธาน: นายกรัฐมนตรี
เพื่อใหห นว ยงานของรฐั ดำเนินการ ผงั นโยบาย
ผงั นโยบายระดับประเทศ ระดับประเทศ ประกาศคณะกรรมการ
กรอบนโยบายการพัฒนาพ้ืนท่ีระดบั ประเทศ นโยบายการผังเมอื ง
ผังนโยบาย แหงชาติ
ระดับภาค
ผงั นโยบายระดบั ภาค คณะกรรมการผังเมอื ง
เปนแนวทางในการพัฒนาและดำรงรักษาพน้ื ที่ ประธาน: ปลัดกระทรวงมหาดไทย
ท่ีมีขอบเขตเกินหนึ่งจงั หวดั
ผังนโยบายระดบั จังหวัด ผังนโยบาย ประกาศ
เปน แนวทางการพฒั นาพื้นท่ีระดบั จังหวัด ระดับจังหวัด คณะกรรมการผังเมอื ง
ผงั กำหนด กำหนดกรอบแนวทางและแผนการใชประโยชนท่ีดนิ ผงั เมอื งรวม ประกาศ
การใชป ระโยชนที่ดิน ในพื้นที่หนึ่งพื้นที่ใด เพื่อการพัฒนาเมืองและ (ท่ี ยผ.จดั ทำ) กระทรวงมหาดไทย
การดำรงรักษาเมอื ง บรเิ วณท่ีเก่ียวขอ ง และชนบท
ผงั เมืองรวมจงั หวัด และผังเมืองรวมเมอื ง/ชุมชน ผงั เมอื งเฉพาะ พระราชบัญญัติ
(ท่ี ยผ.จดั ทำ) หรือพระราชกฤษฎีกา
แผนผงั นโบาย และโครงการ รวมทง้ั มาตรการควบคมุ
และเปน แนวทางในการพฒั นาเมอื ง
ผงั เมืองเฉพาะ คณะกรรมการผงั เมอื งจงั หวดั
แผนผงั และโครงการดำเนนิ การ เพื่อพัฒนาหรือดำรงรักษา กรงุ เทพมหานคร: ปลัดกระทรวงมหาดไทย ประธาน
บริเวณเฉพาะแหง หรือ กจิ การที่เกี่ยวขอ ง ในเมือง และ จงั หวัด: ผวู า ราชการจังหวัด ประธาน
บริเวณที่เก่ียวขอ ง
ผังเมืองรวมท่ีองคกรสว นทอ งถ่ินจดั ทำ
ประกาศขอ บญั ญัตทิ องถิ่น
ผงั นโยบายระดับประเทศ ผังนโยบายระดับภาค ผงั นโยบายระดับจังหวัด
เม่ือประกาศในราชกจิ จานุเบกษาแลว
ใหหนวยงานของรฐั ดำเนินการตามหนา ที่และอำนาจ
เพ่ือใหเ ปน ไปตามผังนโยบายดังกลา ว
ทั้งน้ี ใหกรมโยธาธกิ ารและผังเมืองมีหนา ท่ีใหค ำแนะนำแกห นวยงานของรัฐดวย
ผงั นโยบายระดบั ประเทศ
เปนกรอบนโยบายและยุทธศาสตรของการพัฒนาพื้นที่ของประเทศ
ใแนลดะกาานรกราักรษใชาพทรื้นัพทยี่กาากรพรธัฒรรนมาชเมาือตงิแแลละสะชิ่งนแบวดทลโอคมรงสรางพื้นฐานหลัก
กรมโยธาธกิ ารและผงั เมอื งเปน ผดู ำเนนิ การวางผงั นโยบายระดบั ประเทศ
แแลละะคปณระกะการศรใมนกราารชนกโจิยจบาานยเุกบากรษผางั เเมพอื อ่ื งใแหหห ง นชวาตยเงิ ปาน นผรพูฐั ดจิ าำรเนณนิ ากใหารค ตวาามมเหหนน็ าชทอ่ีบ
และอำนาจ
ของผกาังรนพโยัฒบนายาประรดะเับทปศรในะเทดศานกตำาหงนๆดกซรึ่งอปบรนะกโยอบบาไปยดแลวะยยผุทังธนศโายสบตารย
รายสาขา 8 สาขา ดังนี้
ͧ¤»ÃСͺ¼§Ñ ¹âºÒÂÃдºÑ »ÃÐà·È
14มาตรา (1) วตั ถปุ ระสงคใ นการวางและจดั ทำผงั นโยบายระดบั ประเทศ
(2) กรอบนโยบาย เปา หมาย แผนและแผนผงั ทางดา นกายภาพ
เพอ่ื การพฒั นา หรอื การอนรุ กั ษข องประเทศ มดี งั ตอ ไปน้ี
ผงั นโยบายระดบั ประเทศ ประกอบดว ย (ค) โครงดสา นราตงาพงนื้ ๆฐาน
(ก) การใชประโยชนพ ืน้ ท่ี (ข) แกลาะรรตะบัง้ บถนิ่ชุมฐชานน
(ง) พนื้ ทพี่ ฒั นาพิเศษ (จ) ทรพั แสลยิง่ะารแกะวบรดธบลรนอรเิมมวศชาติ (ฉ) แศลิละปปทรวะอ ฒัวงัตถนศิ ่นิธารสรตมร (ช) การแพละฒั ชนนบาเทมือง (ซ) กกใานับรภเปชมู รื่อภิะมเาทโคยศง
(ฌ) การอนื่ ๆ ท่ีจำเปน
(3) มาตรการและวิธีการดำเนนิ การเพื่อใหบ รรลุวตั ถปุ ระสงคของผังนโยบายระดับประเทศ
(4) การบริหารและพัฒนาการผังเมอื ง วิธีปฏบิ ัติและความรวมมือของหนว ยงานและภาคสว นท่ีเกี่ยวขอ ง
รวมทงั้ กรอบระยะเวลาในการดำเนินการ
“กรอบช้ีนำการใชพ น้ื ท่ีของประเทศสูความยั่งยืน”
ข้นั ตอนการดำเนนิ งานการวางและจัดทำผังนโยบายระดบั ประเทศ
1 ประชุมช้แี จงการวางและจดั ทำผงั นโยบายระดับประเทศ
พรอ มรบั ฟงความคดิ เห็นเกี่ยวกบั ปญ หา ศกั ยภาพ โอกาส
และทิศทางการพัฒนาประเทศ
2 ศึกษาวเิ คราะหส ถานการณแ ละทิศทางการพฒั นา
พรอมท้ังวางและจัดทำกรอบการใชพ ้ืนท่ีของผงั นโยบายระดับประเทศ (มาตรา13)
3 จดั ทำแผนและแผนผงั ทางดา นกายภาพ
เพื่อการพฒั นาหรือการอนรุ ักษข องประเทศ (มาตรา14)
4 ประชุมคณะกรรมการพิจารณาดา น การผังเมอื ง (กรมโยธาธิการและผงั เมอื ง)
5 ประชมุ รับฟงความคดิ เหน็ เกี่ยวกบั รา งผงั นโยบายระดับประเทศ (มาตรา 9)
6 ประชทุ คณะกรรมการผงั เมือง เพ่ือใหค วามเห็นหรอื คำปรกึ ษาดา นวิชาการ
(มาตรา 81)
7 ประชุมคณะกรรมการนโยบายการผังเมอื งแหงชาติ
เพื่อพิจารณาใหความเหน็ ชอบ (มาตรา 81)
8 ยกรา งประกาศคณะกรรมการนโยบายการผังเมืองแหงชาติ
9 ประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา (มาตรา 13)
ตำแหนงการพฒั นา
ประชากรโลกปจ จบุ นั 7.8 พันลานคน
“จะเพ่ิมข้นึ เปน 9.7 พันลานคน ในอีก 30 ป ขา งหนา”
ป 2564 9% 59%
5% ยุโรป เอเชีย
1%
อเมรกิ าเหนือ 18%
โอเชยี เนยี
8% แอฟรกิ า
ละติน อเมริกา
ป 2593 เอเชยี 26% 54%
แอฟริกา 8%
ละตนิ อเมรกิ า 8%
4%
ยุโรป 1%
อเมรกิ าเหนอื
โอเชยี เนยี
ประชากรเกือบ 60% อยใู นทวีปเอเชยี ประชากรอยอู าศยั ในเมอื งมากขน้ึ
อันดับที่ 1 จีน 1,412 ลานคน 1
ประชากรเมอื งปจจบุ ัน 66%
อันดับที่ 2 อินเดีย 1,393 ลานคน 2 จะเพิ่มขึ้นเปน 79% ในป 2593
สวนใหญจะเพ่ิมข้ึนในเอเชยี และแอฟรกิ า
อนั ดบั ท่ี 3 อนิ โดนเี ซยี 275 ลา นคน 3
20
อนั ดับท่ี 20 ไทย 66.7 ลานคน
โลกกำลังเขาสูสงั คมผูสงู อายุ ยโุ รป 19%
ดว ยความกา วหนาทางการแพทย อเมริกาเหนือ 17%
ในขณะทภ่ี าวะเจรญิ พนั ธลุ ดลง
ปจจบุ นั เอเชยี มีผสู ูงอายุถึง 8.6 % โอเชยี เนยี 13%
ละติน อเมริกา
9%
เอเชยี
แอฟรกิ า 9%
4%
ประเทศไทยกับอาเซยี น
ประชากรไทยในอาเซียน
อนิ โดนเี ซีย 110.2 275.1
ฟล ิปปน ส 100.2
66.7 ประชากรอาเซยี น
เวียดนาม 55.5
ไทย 32.8 670
15.7
เมียนมา 7.5 ลา นคน
มาเลเซยี 5.7
กัมพูชา 0.5 ประชากรไทยเปน
สปป.ลาว
อนั ดับแ4ละข1อ0ง%อาเซียน
สงิ คโปร
บรไู น ของประชากรท้ังหมด
ไทยเปนประเทศแรก มสี ดั สวนประชากรสูงอายุ สงิ คโปร 15%
ในอาเซยี นท่ีมีการเติบโต เปน อันดบั ที่ 2
ของอาเซียน ไทย 12%
ของประชากรลดลง เวยี ดนาม
8%
อนิ โดนีเซยี
6%
...
ไทยมีแนวโนม ประชากรเมอื งสูงขึ้นปจจบุ ันมสี ัดสว นประชากรเมือง
เปนอนั ดบั 6 ของอาเซียน
อนาคตประเทศไทยจงึ ขาดความไดเ ปรียบ
ในการแขง ขันทางเศรษฐกิจทง้ั ระดบั อาเซียนและโลก
เนื่องจากไมไ ดเ ปน ตลาดสำคัญ
ในการพัฒนาธรุ กจิ และการลงทนุ
ตำแหนงการพัฒนา
ยกระดับเศรษฐกิจไทยให “กาวข
ประเทศไทยตอ งเพิ่มรายไดต อ หวั อีก
181,000 บาท
จงึ จะเขา สปู ระเทศมีรายไดส งู
สิงคโปร บรูไน ประเทศรายไดสงู
ไทย มาเลเซยี อินโดนเี ซยี ประเทศรราะยดปับาสนงู กลาง
ประเทศรายปานกลาง
ฟล ิปปนส กมั พชู า สปป.ลาว เมียนมา เวียดนาม
ระดบั ต่ำ
เพิ่มขีดความสามารถการแขงขัน
ความสามารถของประเทศไทยในระดบั โลก
เกษตรกรรม อนั ดบั 3 อนั ดบั 2 อันดับ 3
ผูสงอกขา ว ผสู ง ออก ผสู ง ออก
น้ำตาล น้ำมนั ปาลม
อุตสาหกรรม อนั ดบั 5 อันดบั 2 อนั ดบั 8
ผสู ง ออก ผูส ง ออกซเี มนต ผูสง ออกช้นิ สว น
ยางรถยนต คอมพิวเตอร
บรกิ ารและ อันดับ 5 อนั ดับ 8 อนั ดบั 11
การทองเท่ียว
การบรกิ าร จำนวนนักทองเท่ียว ประเทศนาใชชวี ติ
ดานสาธารณสุข ตางชาติ หลังเกษยี ณ
ประเทศไทยกับอาเซียน
ามกับดักรายไดปานกลาง”
GDP (ผลติ ภณั ฑมวลรวมในประเทศ) พฒั นานวัตกรรมและเทคโนโลยี
เพือ่ เพ่ิมมลู คา ใหกบั ผลิตภณั ฑ
อาเซียน ประเทศไทย อนั ดับ 2 จากภาคเกษตรกรรม อุตสาหกรรม
ของอาเซยี น
120.7 18.3 และคดิ เปน 15% และภาคบรกิ าร
พัฒนาศักยภาพของทนุ มนษุ ย
ลา นลา นบาท ลา นลานบาท เพอ่ื ขบั เคลอ่ื นเศรษฐกิจของประเทศ
GDP per capita
ไทย (ผลิตภณั ฑม วลรวมในประเทศตอ หัว)
ประเทศไทย อนั ดับ 4 ของอาเซยี น
261,500
บาท/คน/ป
นของไทย “ใหกาวไกลระดับโลก”
สิงคโปร ป 2021 World Competitiveness Center (IMD)
อนั ดับโลก จัดอันดับความสามารถในการแขงขันของประเทศ 4 ดาน
โดยไทยมีอันดับรวมสูงขึ้นจาก 29 เปน 28
5
มาเลเซีย อันดับอาเซยี น อันดับตามตัวช้วี ดั 20 มปี ระสทิ ธภิ าพ
ในการแขง ขนั สงู
อันดับโลก 1 14 คอื สภาวะทางเศรษฐกจิ
25 อนั ดับอาเซียน 21 23 โดยฉพาะ
ดานการคาระหวางประเทศ
อนั ดบั โลก 2 สภาวะทางเศรษฐกิจ ประสิทธิภาพของภาครัฐ
และ การจางงาน
28 อนั ดับอาเซยี น 23 43 มีประสิทธิภาพ
ในการแขง ขันต่ำ
อินโดนีเซีย 3
คอื โครงสรางพนื้ ฐาน
อันดับโลก อนั ดับอาเซยี น 23 44 โดยเฉพาะ
37 4 ประสทิ ธิภาพของภาคธุรกิจ โครงสรางพื้นฐาน ดานการสาธารณสุขและ
ฟลิปปนส ส่ิงแวดลอม
อันดับอาเซียน
อันดับโลก และดานการศึกษา
5
52
สถานการณแ ละแนวโนม
ประเทศไทยกำลงั กา วเขา สสู งั คมผสู งู อายุ
ภาคเหนอื ภา:::ค302.131ต.18%%3ะลวต้าอ่นนั ปคีนออกเฉยี งเหนือ 13%
30%
:: 12.01 ล้านคน 27%
18 %
: 0.19 % ตอ่ ปี
: ปี 2564 57% 17% : ปี 2570
56%
ภา:::160ค.0.8202%ก%ลล้าตน่อาคปนงี 13%30%
57% 27%
:::ภาคใต้ ภาคตะวันออก 14%
9.49 ล้านคน : ปี 2566 : ปี 2570
14 % : 5.14 ล้านคน 59%
0.58 % ต่อปี :8% 17% 31% 12%
: 1.03% ตอ่ ปี
จำนวนประชากร ภา:::ค10106.4ก.88%7%ทล้าตมนอ่ คป.นแี ละปรมิ ณฑล 60% 57% : ปี 2566
มากกว่า 5 ลา้ นคน ความหนาแน่น : ปี 257423% ผูสูงอายุ ปก ารเขา สสู งั คม
มากกว่า 1 ล้านคน วยั ทำงาน ผสู งู อายุ
มากกว่า 0.5 ล้านคน มากกว่า 3,500 คน/ตร.กม. วัยเด็ก
น้อยกวา่ 0.5 ล้านคน น้อยกวา่ 50 คน/ตร.กม.
มากกวา่ 17 ลา้ นคน
ป 2562 มากกวา่ 9 ล้านคน
มากกว่า 6 ลา้ นคน
ป 2580
ประเทศไทยจะมจี ำนวนประชากรสูงสุดที่ 67.29 ลานคน ในป 2572 แลวจะลดลงเหลือ 66.67 ลานคน
ในป 2580และเขาสูสังคมผูสูงอายุ ควรเนนการปรับโครงสรางการผลิต การกลับเขาทำงาน
ของผูสูงอายุที่เหมาะสม ยกระดับศักยภาพกำลังแรงงานที่จะหายไปกวา 6 ลานคน
และเรงพัฒนาศักยภาพทุนมนุษยของเด็กที่จะเหลือเพียง 10 ลานคน
ประชากรกระจกุ ตวั ในพน้ื ทศ่ี นู ยก ลางเศรษฐกจิ สำคญั เชน กรุงเทพมหานคร ปริมณฑล และ EEC
ซึ่งมีมากกวา 14 ลานคน จึงตองกระจายกิจกรรมทางเศรษฐกิจใหสมดุลเพื่อลดการยายถิ่น
เมือง 50% ชนบท
ประเทศไทย 46
ป 2564 การตง้ั ถน่ิ ฐานชมุ ชนเมอื งเพม่ิ มากขน้ึ
กทม./ปริมณฑล 81 จาก 46% เปน 57% ในป 2580
ภาคตะวนั ออก 46 ในทกุ ภาคของประเทศ
ภาคกลาง 39
ภาคเหนือ 40 จงึ ตอ งเรง พฒั นาเมอื งใหม ปี ระสทิ ธภิ าพ
ภาคใต 40 ในการรองรบั ประชากร
ภาคเตฉะียวงันเหอนอกือ 29
ป 2580
“การพฒั นาประเทศไทย”
กระจายเมอื งหลกั สรา งสมดลุ เมอื ง
การขยายตวั ของความเปน เมอื ง (Urbanization)
คาดวปา รอะชีกา3ก0รไทปย ขอาางศหัยนอายจูใ นะมเขีมตาเกมถอื งึง 4734%%
สงผลใหเ กดิ ความแออัด ปญหาการจราจร
ความขาดแคลนโครงสรา งพน้ื ฐาน และบรกิ ารสาธารณะ
เมืองศูนยระดับนานาชาติ 1 แหง ความทา ทายของเมอื ง
เมืองศูนยกลางระดับประเทศ 6 แหง • การกระจายตวั ของเมอื งหลักในประเทศไทยยังไมสมดลุ
เมืองศูนยกลางหลักระดับภาค 20 แหง เมืองขนาดใหญมีจำนวนนอย
เมืองศูนยกลางรองระดับภาค 60 แหง
• พนื้ ท่ีเมืองขยายตวั อยางไรทิศทาง (Urban Sprawl)
เมืองศูนยกลางระดับจังหวัด 130 แหง โดยเฉพาะกรุงเทพมหานค-ปรมิ ณฑลและเมอื งหลกั ของภาค
ควรเนนการบริหารจัดการ ใชพื้นที่อยางมปี ระสิทธภิ าพ
เมืองศูนยกลางระดับอำเภอ 621 แหง
เมืองศูนยกลางชุมชนชนบท 1,614 แหง
ป 2562 กทม. พ้นื ที่ EEC เชยี งใหม
• กรุงเทพมหานครเปน มหานครอนั ดับ 3 ของอาเซยี น
เปนเมืองโตเดี่ยวที่มีคนมากกวา 10 ลานคน ความเจริญกระจกุ ตัว
อยทู ี่ศนู ยก ลางและจะโตข้นึ อยางตอเน่ืองดงึ ดดู ทรพั ยากร และแรงงาน
ใหละทง้ิ จากถ่ินฐานท่ีขาดการพฒั นาในหลายพื้นท่ีของประเทศ
• การขยายตัวของเมืองขนาดใหญในแตละภูมิภาค เกิดเปนเขตเมืองชนเมือง
(Conurbation) ทำใหเ กดิ ความเชอ่ื มโยงของพน้ื ทป่ี ลกู สรา งอาคารทง้ั ในเชงิ กายภาพ
และเกิดการรวมกลุมของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและการจางงาน แตในทางกลับกัน
สรางปญหามากมายจากความแออัดของประซากรที่ดึงดูดมาจากพื้นที่โดยรอบ
• เมอื งขนาดใหญ มกี ารเตบิ โตอยา งรวดเรว็ และขยายออกไปนอกเขตเทศบาล โดยไม
มีการวางผังในลักษณะ Urban Spraw ทำใหป ระสทิ ธภิ าพของการบรหิ ารจดั การ
พื้นที่เหลานี้อยูนอกขอบเขตความรับผิดชอบขององคกรปกครองสวนทองถิ่น
• ขีดความสามารถในการใหบริการยังมีปญหาและขอจำกัด เมืองสวนใหญยังมี
บทบาทเปนเพียงผูใหบริการที่ระยะทางในการเขาถึง แตโครงสรางพื้นฐานยังมี
ขอจำกดั ในการใหบ รกิ ารไดอ ยา งมปี ระสทิ ธภิ าพและไมไ ดม าตรฐาน รวมถงึ การกระจาย
ของบคุ ลากรผใู หบ รกิ ารยงั กระจกุ ตวั ในพน้ื ทศ่ี นู ยก ลางขนาดใหญ ทำใหพ น้ื ทห่ี า งไกล
ยงั ขาดแคลน
สถานการณแ ละแนวโนม
เชอ่ื มโยงโครงขา ย เพม่ิ คณุ ภาพการขนสง ระดบั สากล
ในป 2019 สภาเศรษฐกจิ โลก (World Economic Forum: WEF)
จดั อนั ดบั โครงสรา งพน้ื ฐานดา นคมนาคม 4 รปู แบบ
ทางอากาศ ทางนำ้ ทางราง ทางถนน
อนั ดบั 48 ของโลก อนั ดบั 73 ของโลก อนั ดบั 75 ของโลก อนั ดบั 55 ของโลก
อนั ดบั 3 ของอาเซยี น อนั ดบั 4 ของอาเซยี น อนั ดบั 5 ของอาเซยี น อนั ดบั 3 ของอาเซยี น
สถานการณก ารขนสง ในประเทศ
ขนสง ทางนำ้ ขนสง ทางอาดาศ ข34น967ส.,1ง 16ท23า%งพนนัำ้ ตนั 9ขน54ส.ง 3ท7าพงอนั าตดนั าศ
9,447 คน
626.0,4745%คน 0.11 %
2.17 %
การขนสง การขนสง
ผโู ดยสาร สนิ คา
1ข48น10.ส4,5ง 4ท44า%งครนาง ขนสง ทางถนน ขนสง ทางราง ขนสง ทางถนน
52109,.23427 คน
% 111.,35410%พนั ตนั 54520.,84000 พนั ตนั
%
พฒั นาโครงสรา งพน้ื ฐานทางดา นคมนาคมขนสง
ใหค รอบคลมุ และเชอ่ื มตอ กนั ทง้ั ระบบ
บูรณาการการพัฒนาโครงสรางพื้นฐาน
ดานคมนาคมรวมกบั การพฒั นาเชงิ พ้ืนท่ี
สง เสริมการเดินทางดวยระบบขนสงสาธารณะ
และการเดินทางแบบไมใชเ ครื่องยนต
แทนการเดนิ ทางดว ยรถยนตส ว นตัว
พัฒนาคุณภาพถนนท่ีครอบคลมุ เช่ือมโยง
ทั่วถึงทุกพ้ืนท่ี ใหม ีประสิทธิภาพ
เพ่ิมขดี ความสามารถในการแขง ขนั ของประเทศไทย
ทางดา นระบบคมนาคมขนสง และโลจสิ ติกส
“การพฒั นาประเทศไทย”
พลงั งานทางเลอื กคอื ทางรอด
ความตองการพลังงานเพิ่มสูงมากขึ้นทั้งการขนสงและผลิตไฟฟา โดยนำเขาน้ำมันกวา 85%
เพื่อใชในการขนสง และใชกาซธรรมชาติกวา 60% ในการผลิตไฟฟา ซึ่งกำลังลดลงและหมดไป
จะตองเพิ่มสัดสวนสัดสวนพลังงานทางเลือก แสงอาทิตย ลม น้ำ ชวี ภาพ และวัสดุการเกษตร
85%การนำเขา น้ำมัน การขนสง 60%กาซธรรมชาติ ผลติ ไฟฟา
พัฒนานโยบาย Energy 4.0 เพื่อใหเกิดการประหยัด การใชอยางสมดุลและยั่งยืน
โดยนำนวัตกรรมและเทคโนโลยีดวยการสงเสริมการใชยานยนตไฟฟา เมืองอัจฉริยะ
เทคโนโลยีระบบสะสมพลังงานขนาดใหญ และพลังงานชีวภาพ (Bio Energy)
เมอื งอจั ฉรยิ ะ ยานยนตไ ฟฟา เทพคลโงั นงโลานยขรี ะนบาบดสใหะสญม พลงั งานชวี ภาพ
เทคโนโลยแี ละนวตั กรรมทว่ั ถงึ และเทา เทยี มพรอ มกา วสู Next Normal
โครงขายเทคโนโลยี นวัตกรรม เทคโนโลยี คขอวงามเทพครโนอโมลใยชี
และการสื่อสาร
อันดับ 49 ของโลก อันดับ 43 ของโลก อันดับ 46 ของโลก อันดับ 51 ของโลก
อันดับ 3 ของอาเซียน อันดับ 3 ของอาเซียน อันดับ 3 ของอาเซียน
ดา น Basic Infrastructure
และ Scientific Infrastructure Global Innovation Index: GII, 2564 Global Innovation Index: GII, 2563 The Network Readiness Index: NRI , 2563
IMD World Competitiveness, 2564
เหนือ การใชโ ทรศพั ทม อื ถอื เตฉะียวงันเอหอนกือ ผูใชงานโทรศัพทเคลื่อนที่ ครัวเรือนที่มีคอมพิวเตอรและ
อนิ เตอรเ นต็ และคอมพวิ เตอร 94.4% มากถึง 119.17 ลานเครื่อง มีเชื่อมตออินเตอรเน็ต 88.6%
94.4% มีการใชอินเตอรเน็ตสูงถึง 83.8%
72.0% 70.9% สำนักงานสถิติแหงชาติ, 2564
23.7%
20.9%
กลาง สถานการณการแพรระบาดของไวรัสโควิด-19 ถอื เปน ตวั เรง ให SNmewarNt olivrminagl inZneorvoattoion
เกิดความเปลี่ยนแปลงและการยอมรับในการนำเทคโนโลยี Smart Health
95.0%
81.2% ระบบสารสนเทศ และนวัตกรรมมาพัฒนาและแกไขปญหาเมือง
26.7% และสิ่งแวดลอม รวมถึงชวยขับเคลื่อนความมั่นคงของประเทศ
ใต กทม. ความทาทายของความกาวหนาที่ไรขีดจำกัดของเทคโนโลยีและระบบสารสนเทศสงผลกระทบ ดังนี้
ใต 94.2%
97.2% ปญ ญาประดษิ ฐแ ละ ความไมเ ทา เทยี มใน คา นยิ มและสทิ ธเิ สรี
78.2% 91.4% ระบบหนุ ยนตอ ตั โนมตั การเขา ถงึ เทคโนโลยี ของมนษุ ย เชน อาชญากรรม
23.5% 43.4% จะทดแทนแรงงานมนษุ ย
(Digital Divide) ทางอนิ เตอรเ นต็
สำนักงานสถิติแหงชาติ, 2563
สถานการณแ ละแนวโนม
ใใชชทท รรัพัพยยาากกรรใใหหเ เกกดิ ดิ ปปรระะโโยยชชนนส สูงูงสสุดดุ
เพม่ิ พน้ื ทท่ี รพั ยากรปา ไม
ทง้ั ปา อนรุ กั ษแ ละปา เพอ่ื เศรษฐกจิ ไมน อ ยกวา รอ ยละ 40 ของพน้ื ทป่ี ระเทศ
รวมทง้ั ลดปญ หาขดั แยง ในเรอ่ื งทด่ี นิ เพอ่ื การอยอู าศยั หรอื การใชป ระโยชนท ด่ี นิ อน่ื ๆ
ทรพั ยากรแรก วา 19 ลา นลา นเมตรกิ ตนั
ตอ งนำมาพฒั นาประเทศใหเกิดประสิทธิภาพสูงสุด เปนเกลือหิน
18 ลานลานเมตริกตัน ใชในอุตสาหกรรมเคมีและอีก 1 ลานลานเมตริกตัน
ใชในอุตสาหกรรมกอสราง เทคโนโลยี พลงั งาน และการเกษตร
พน้ื ทช่ี ายฝง ทะเลกวา 3,151 กม. เรง ใหม กี ารอนรุ กั ษ
และฟน ฟู เพอ่ื ประโยชนท างการทอ งเทย่ี วและประมง
ซึ่งพบปญหาการกัดเซาะแลวกวา 726 กม.
เปนฝงอาวไทย 630 กม.และอนั ดามนั 96 กม.
ทรพั ยากรดนิ มคี วามสำคญั ตอ เศรษฐกจิ และการพฒั นาประเทศ
โดยสว นใหญใ ชเ พอ่ื การเกษตรกรรมมเี นอ้ื ทท่ี ง้ั หมด 320.70 ลา นไร
โดยดนิ ทม่ี ปี ญ หามเี นอ้ื ทร่ี อ ยละ 18.90 ซง่ึ ดนิ ตน้ื ทม่ี ปี ญ หามากทส่ี ดุ
รอ ยละ 11.90 รองลงมา คอื ดนิ ทรายจดั รอ ยละ 3.71 ของเนอ้ื ทป่ี ระเทศ
มลพษิ วิกฤตเพ่ิมข้ึนอยางทวคี ณู
น้ำ : แมน ำ้ เจา พระยา แมน ำ้ ทา จนี
แมน ำ้ ระยอง และแมน ำ้ ปง ชว งเชยี งใหม
ลำพนู มคี ณุ ภาพเสอ่ื มโทรม
อากาศ : ฝนุ ละออง PM2.5 ในกรงุ เทพมหานคร
และปรมิ ณฑล เชยี งใหม และเมอื งขนาดใหญข องภาค
และ PM 10 ในจงั หวดั สระบรุ ี
ขยะพลาสติก : กรงุ เทพมหานคร ชลบรุ ี นครราชสมี า
สมทุ รปราการ ขอนแกน มปี รมิ าณขยะตอ วนั มากทส่ี ดุ
“การพฒั นาประเทศไทย”
สงวนรกั ษาและใชน ำ้ อยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ
ประเทศไทยมพี น้ื ทล่ี มุ นำ้ หลกั 22 ลมุ นำ้ (514,008 ตร.กม.) ปแลระใมิชป ารณะโยนชนำ้ ท7า 9เห%ลอื กกั เกบ็
โดยมีสัดสว นความหนาแนน ประชากรทีม่ ากทส่ี ุดในบริเวณ
พ้นื ที่ลมุ น้ำภาคใตและภาคกลาง 2ป8รมิ5า,2ณ2น7ำ้ ลผา วิ นดลนิ บ.ม.
ปรมิ าณนำ้ ฝนเฉลย่ี 1455 มล./ป
(ความแปรผนั ตามพื้นท่9ี 00 - 4,000 มล./ป) พน้ื ทเ่ี ขตชลประทาน
ปรมิ าณนำ้ บาดาลกกั เกบ็ 5ม(3ีจ22ำ,น4.7ว0น50ทั้งลตสา ้ินานรไารง) กโิ ลเมตร
1.13 ลา นลา นลบ.ม.
ฃจดั สรรนำ้ ได 65,000 ลา นลบ.ม.
แอง นำ้ บาดาลทง้ั หมด 27 แหง
สาเหตุของปญหาการจัดการน้ำ
การเพิ่มข้นึ อยา ง การขยายตวั ของชมุ ชนเมือง
รวดเร็วของประชากร การขยายตัวทางเศรษฐกิจ
ปรมิ าณนำ้ ฝน พัฒนาอุตสาหกรรม
ที่ไมเพยี งพอ การบุกรกุ พ้นื ท่ีตน น้ำ
หรือ มากเกนิ ไป และแหลงน้ำสาธารณะ
ปลกู พชื ไมเ หมาะสม การสรา งส่ิงกีด
กับสภาพดนิ และนำ้ ขวางทางน้ำ
การปลอยมลพิษลง การขาดพ้ืนท่ีแหลง
สูแ มน ำ้ ลำคลอง กกั เกบ็ น้ำตนทนุ ท่ีเพยี งพอ
การบรหิ ารจดั การนำ้ ท่ีไมม ปี ระสทิ ธิภาพ
ปญหาการจัดการน้ำ
การขาดแคลนนำ้ อทุ กุ ภยั และภัยแลง คุณภาพนำ้ เสีย การรกุ น้ำเค็ม
ความทา ทายในความตอ งการการใชน ำ้ การใชน ำ้ เพื่ออปุ โภคบรโิ ภคและ การใชน ้ำเพือ่ อปุ โภคบริโภคและ
กา8ร%ท3อ .ง31เท10%่ีย%ว
เกดิ จากการเพม่ิ ขน้ึ ของประชากร กา8ร%ท3อ .ง21เท60ย่ี%%ว การใชนำ้ เพ่ือการเกษตร การใชน ำ้ เพื่อการเกษตร
การขยายตวั ของพน้ื ทช่ี มุ ชนเมอื ง การใชน้ำเพ่ือรักษ9า%ระบบนเิ วศ 8246.5%% การใชน ้ำเพ่ือรกั ษ9า%ระบบนิเวศ 7946.8%%
และการพฒั นาพน้ื ทอ่ี ตุ สาหกรรมและ 12.35% 14.98%
พน้ื ทเ่ี ศรษฐกจิ ทำใหเ กดิ ตอ งการ 18% การใชนำ้ เพ่ืออุตสาหกรรม 18% การใชน ำ้ เพือ่ อตุ สาหกรรม
การใชน ำ้ ทม่ี ากขน้ึ ในอนาคต 1.98%9% 1.99%3%
ป 2563 ป 2580
สำนักงานทรัพยากรน้ำแหงชาติ, 2561
สถานการณแ ละแนวโนม
เพม่ิ ประสทิ ธภิ าพการใชพ น้ื ท่ี พฒั นาเม
พ้นื ที่เมอื งขยายตัว พ้นื ที่เกษตรกรรมถกู ลุกลำ้ พนื้
อยา งไรทศิ ทาง (Urban Sprawl) จากการขยายตวั ของเมือง
ดว ย
MUrebgaanitzraetnidon:
74ปร%ะชาจกะยรากยวเขา า มา พน้ื ทเ่ี มอื ง พน้ื ทเ่ี กษตรกรรม 3
อยใู นเมือง
54.9% 47.91%
5.26% 5.54% พ.ศ. 2560 พ.ศ.
2560 2580 2580
dOeuvrefluotpumreent: พัฒนาเมืองกระชับ พเพ้ืน่ิมทม่ีเากตษรกตารรกการรรรมักชษั้นาดี ตฟาน มฟย
กำหนดขอบเขตพ้นื ที่เมอื ง ใชเ ทคโนโลยีลดการขยายพื้นที่ ปกปอ ง
(Compact city) เพ่ิมความมั่นคงทางอาหาร ลดผล
“การพฒั นาประเทศไทย”
มอื งกระชซบั เกษตรอจั ฉรยิ ะ ฟน ฟปู า ไม
นท่ีปาไมถกู แทนท่ี คุณภาพแหลง นำ้ เส่ือมโทรม พน้ื ท่ีอตุ สาหกรรมปะปน
ยพืน้ ที่เกษตรกรรม จากการใชป ระโยชนที่ดินประเภทอ่ืนๆ อยกู ับพน้ื ที่ชมุ ชน
พน้ื ทป่ี า ไม พน้ื ทอ่ี ตุ สาหกรรม
32.88% 40% พน้ื ทแ่ี หลง นำ้
พ.ศ. 3.05% 2.94% พ.ศ. 0.39% 0.77% พ.ศ.
2560 2580 2560 2580 2560 2580
ฟยปูุทาธไศมาเปสน ตร4ช 0า%ติ ระทบี่มบีปกราะรสจทิ ัดธกิภาารพน้ำ อุตกสำาหหนกผดรลใเรักหขมดตชันเดัทปนคเรโจยะโนบกนาอโยลบยกีขา้นั รสูง
งแหลง น้ำ ระบบนิเวศ เพิ่มความม่ันคงทางนำ้
ลกระทบภาวะโลกรอน
สถานการณแ ละแนวโนม
พฒั นาพน้ื ทเ่ี ศรษฐกจิ ยกระดบั เปน ประเ
10 ปที่ผานมาเศรษฐกิจไทยขยายตัวตอเนื่อง ประชาชนมีรายได
เพิ่มมากขึ้น GDP ปรับเพิ่มจาก 8.23 ลานลานบาท เปน 10.33 ลานลานบาท
เตบิ โตรอ ยละ 2.82 ตอ ป รายไดเ ฉลย่ี ตอ หวั 228,000 บาทตอ คนตอ ป
8% 8% 8% 7%
10% 9% 9% 9%
17% 17%
48% 50%
ป 2563 ป 2580
: 15.63 ลา นลา นบาท : 18.83 ลา นลา นบาท
กทม.และปริมณฑล ภาคกลาง ภาคเหนอื
ภาคตะวนั ออก ภาคใต ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ
การเปน ประเทศทม่ี รี ายไดส งู ตอ งมี GDP มากกวา 24.35 ลา นลา นบาท
และการเตบิ โตมากกวา รอ ยละ 4 ตอ ป จงึ ตอ งปรบั โครงสรา งและกระจายกจิ กรรมทาง
เศรษฐกจิ ทม่ี มี ลู คา สงู ออกไปยงั ภาคอน่ื ๆใหเ กดิ ความสมดลุ
ตอ งเนน นวตั กรรมการผลติ เพอ่ื สรา งมลู คา เพม่ิ ใหม ากขน้ึ ทง้ั เกษตรชวี ภาพ
การแปรรูปเปนอัจฉริยะ อุตสาหกรรมการแพทย ปญญาประดิษฐ การทองเที่ยว
สรา งสรรคเ ชอ่ื มโยงกบั ประเทศในภมู ภิ าค
“การพฒั นาประเทศไทย”
เทศรายไดส งู
และภปารคมิ ณกทฑมล. 0.6 โครงสรา งเศรษฐกจิ ป 2563 77.0
ภาคตะวนั ออก 7.2 30.2
22.4
62.5
ภาคกลาง 12.4 46.7 40.9
ภาคเตฉยะี วงนั เหอนอกอื 19.6 60.2
20.2
ภาคใต 26.2 16.4 57.4
ภาคเหนอื 24.5 19.6 55.9
ภาคเกษตรกรรม ภาคอตุ สาหกรรม ภาคการคา การบรกิ าร
ภาค8เก.ษ7ต%รกรรม ภา3ค0อตุ .5ส4าก%รรม ภาคก6าร0ค.า 7ก6า%รบรกิ าร
ลานคน 30-44 ป ต่ำ6กว1่า.ม5ธั 8ย%มตน้ ปริญ16ญ.2าต7ร%ีขึน้ ไป
14 45-60 ป
12
10 15-29 ป
8
6 2556 60 ปขนึ้ ไป ปวส./อนปุ ริญญา อื่นๆ
4 2558 2560
2 21.37% 0.78%
ป 2550 2552 2554
แรงงานไทยมีคุณภาพการศึกษาสูงมากขึ้น โดยเฉพาะปริญญาตรีที่มีสัดสวน
รอ ยละ 14.08 การเตบิ โตรอ ยละ 4.80 ตอ ป แตแ รงงานวยั หนมุ สาวกลบั มกี ารขยายตวั ลดลง
อยางตอเนื่อง
สถานการณแ ละแนวโนม
พัฒนาทองเท่ียวไทยมุงสจู ุดหมายการทอ งเท่ียวระดบั โลก
ป 2562 ประเทศไทยไดร ับการจัดอันดบั อันดบั ที่ 29 ... อันดบั ท่ี 1
ขดี ความสามารถในการแขง ขนั ดานการทอ งเที่ยว อันดบั ที่ 30 ... อนั ดบั ที่ 2
(Travel & Tourism Competitiveness Index: TTCI)
อันดบั ท่ี 31 อันดบั ที่ 3
ไวเ ปน อันดบั ที่ 31 จาก 140 ประเทศ และ
เปนอนั ดบั ท่ี 3 ของอาเซียน รองจากสงิ คโปร และมาเลเซีย อันดับท่ี 32 ...
อันดับที่ 33 ...
สถานการณก ารทองเท่ียวในประเทศไทย
จำนวนคน ( ลานคน)300307.09 30 27.28
รายไ ด ( ลานบาท)200 123.21229.70
20 16.46
ชาวไทย
100 96.47 63.08 73.04 10 7.16 10.82 2.41 ชาวตา งชาติ
0 26.74 71.88 2.16 รวม
4.51 0.15
1.15
0 2.65
2552 2562 2564 2552 2562 2564
จำนวนผมู าเที่ยวในประเทศ
รายไดจากการทองเที่ยวในประเทศ
ป 2562 ภายหลังสถานการณแ พรร ะบาด Cocid-19
สง ผลใหจำนวนผมู าเท่ียวและรายไดจากการทองเที่ยวในประเทศลดลง
ในอนาคตจึงตองสงเสรมิ การพฒั นาใหร องรบั รปู แบบการทองเที่ยวสมยั ใหม
แนวโนม และรูปแบบการทองเท่ียวในอนาคตหลงั Covid-19
NEO Tourism Travel tech Wellness Tourism
การทอ งเท่ยี วแบบ Next Normal การทองเทยี่ วทีน่ ำนวตั กรรมมาใช การที่คนหนั มาใสใ จสขุ ภาพ
ทคี่ นมีพฤตกิ รรมทอ งเทีย่ ว สนบั สนนุ การทอ งเท่ียว และความสวยความงามมากข้ึน
ตามรรรมชาติ ติดสะอาด เชน passport digital ทำใหเกดิ การทองเทีย่ วเชิงสขุ ภาพ
และยดื หยุนตามสถานการณ
Speech recognition Digital money เชน ศัลยกรรม นวด สปา
“การพฒั นาประเทศไทย”
การนำประเทศไปสโู อกาสใหมด านเศรษฐกจิ ของเอาเซยี น
สง เสรมิ บทบาททส่ี รา งสรรค พรอ มสนบั สนนุ การแกไ ขปญ หาความยากจน
ลดความเหล่ือมล้ำในภูมิภาค
!
ภูฎาน เชยี งราย จีน
เนปาล
คุนหมงิ
กวางสจี ว ง
พมา เชยี งใหม่ NEC <-- NSEC -->Laoลาวs ฮานอย
แพร่ <--EWEC-->
บงั กลาเทศ <--EWEC-->
อินเดยี อาวเบงกอล เมียวดี <--EWEC--> ตาก หคนาอยง นครพนม เวยี ดนาม
ยางกุง มุกดาหาร
<--EWEC--> NEEC
<--SEC ดานัง
ขอนแก่น มหาสมุทรแปซิฟค
--> !ประเทศนไทคยรราชศรมี า กวีเญิน
CWEC
กาญจนบุรี <--SECก--ร>งุ เทพมหานคร สระแก้ว<-- SEC --> แมน ำ้ โขง
ศรีลงั กา EEC กัมพูชา <-- SEC -->
มหาสมุทรอินเดีย ชลบรรุ ะี ยอง ตราด
<-- SEC
SEC R10-->
ระนอง หวงุ เตา
นำกนั สะพาน แนวแกนพฒั นาเศรษฐกจิ พเิ ศษ
GMS
IMT-GT แทนอวยแรู กะหนวพา ัฒงกนาารเศดรำษเนฐินกงิจาพนิเศษ
JDS
ภูเก็ต สงขลา SEZ แทน่อี วยแรู กะหนวพา ัฒงกนาารเศวารงษแฐผกนิจพิเศษ
นราธวิ าส เมอื งหลัก
มาเลเซยี ประเทศ
สิงคโปร
GMS Economic Corridors ลำดบั ความสำคญั ในการวางแผน
เรง ดวนมาก
ทางรถไฟความเร็วสูง
ทางรถไฟรางคู เรง ดวนปานกลาง
ทางรถไฟ เรง ดวนนอย
ประเทศไทยมศี กั ยภาพในการเปน ศนู ยก ลางในมติ ติ า ง ๆ
โดยเฉพาะดานการคมนาคมและการขนสง และการจางงาน
ที่สามารถเชื่อมโยงประเทศเพื่อนบาน ทั้งการคาและ
การลงทุนทั้งภายในและตางประเทศ ดังนั้น การวางแผน
การใชประโยชนที่ดินและโครงสรางพื้นฐานจึงมีความสำคัญ
ที่ตองเรงรับมือและวางแผนในความสามารถในรองรับหรือ
พรอมดำเนินการเปนพื้นที่เขตพัฒนาเศรษฐกิจและ
แนวระเบียงพัฒนาเศรษฐกิจ
ประเทศไทยมีความสามารถในการแขงขันดานโลจิสติกสสูง
กวาประเทศเพื่อนบานและเอเชียตะวันออกเฉียงใต ยกเวนสิงคโปร
แตในขณะเดียวกัน ความยั่งยืนทางดานโครงสรางพื้นฐานหรือ
ความสามารถในการจัดหาพลังงานที่ยั่งยืนทั้ง ความปลอดภัย
ความเสมอภาคและเปนมิตรกับสิ่งแวดลอมยังคงอยูในเกณฑ
ระดับกลาง
สถานการณแ ละแนวโนม
กรอบความรวมมือระหวางประเทศ
ไทยจะมบี ทบาทเปน ศนู ยกลางดา นคมนาคมขนสง
ของภมู ิภาคอาเซยี น
ประเทศไทยมีที่ตง้ั อยใู นทำเลท่ีเปน “จุดยทุ ธศาสตรศ นู ยกลางของเอเชยี ” สงผลใหมีความไดเปรียบ
ในเชิงสภาพแวดลอมทั้งภายในและระหวางประเทศที่สามารถเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันและพัฒนา
ศักยภาพในมิติตาง ๆ เพื่อการเชื่อมโยงกับประเทศในภูมิภาคอาเซียน เอเชียใต เอเชียตะวันออก เอเชียกลาง
ตะวันออกกลาง และการสงเสริมการสรางความเชื่อมโยงไปยังภูมิภาคอื่น ๆ ทั้งเกี่ยวของโดยตรงหรือสัมพันธ
โดยออมกับการพัฒนาอยางยั่งยืนของประเทศไทย
ในปจจุบันประเทศไทยอยูภายใตกรอบความรวมมือระหวางประเทศ
อยางนอย 11 กรอบความรวมมือ ไดแก GMS BIMSTEC ACMECS JDS
IMT-GT ASEAN ASEAN+3 ASEM TICA และAPEC รวมถึงอยูในเสนทาง
สายไหม หรือ One Belt One Road หรือ Belt and Road Initive BRI
พบวาทุกภาคในประเทศไทยอยูภายใตกรอบความมือที่เชื่อมโยงกับ
ประเทศเพื่อนบาน และภูมิภาคเอเชียฆตะวันออกเฉียงใต
“การพฒั นาประเทศไทย”
วาระการพัฒนาที่ย่ังยืน (17 เปา หมาย)
เปาหมายผลักดัน และขบั เคลื่อนการแกไ ขปญหาความยากจน
17 เปาหมาย 3 เสาหลัก คือเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดลอม
• ประเทศไทยไดคะแนน 62.2 ลำดับที่ 19 ของโลก อนั ดับท่ี 2 ของอาเซยี น
• ประเทศไทยประสบความสำเรจ็ ดีในเปา หมาย SDGs ขอ 1 ขจัดความยากจน
• ไทยยงั คงมแี นวโนม ท่ีจะบรรลุ 3 เปาหมาย คอื เปา หมาย SDGs
ขอ 1 ขจดั ความยากจน ขอ 6 การจดั การนำ้ และสุขาภิบาล
และขอ 8 การจางงานที่มคี ุณคาและการเติบโตทางเศรษฐกิจ
วาระใหมแ หงการพฒั นาเมือง (NUA)
• เปนวิสัยทศั นของประชาคมโลกในการพฒั นาที่อยอู าศัยและเมือง
อยา งยั่งยนื ครอบคลมุ ทงั้ ในดานสังคมเศรษฐกจิ และส่ิงแวดลอ ม
ในอีก 20 ปขางหนา รว มกนั ฃ
ขอ ตกลงระหวา งประเทศเก่ียวกับ�
การเปลี่ยนแปลงสภาพภมู อิ ากาศ
• เพื่อดำเนินมาตรการลดภาวะเรอื นกระจกอยางจริงจงั �
• ใหค วามสำคัญกบั การอนุรกั ษทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ ม
ตามอนุสัญญา UNFCC และ Paris Agreement
กรอบความรวมมอื เอเชยี (ACD)
กรอบความรว มมอื ภูมภิ าค GMS BIMSTEC ACMECS
JDS IMT-GT ASEAN ASEAN+3 ASEM TICA และ APEC
• เปน ฐานทรพั ยากรและฐานการผลติ เดียวกัน
• เพิ่มอำนาจตอรองทางการตลาด การคา การบรกิ าร การทองเที่ยว
• เช่ือมโยงระบบโครงสรา งพน้ื ฐาน เพ่ิมขีดความสามารถในการแขงขนั
หน่ึงแถบ หนึ่งเสนทาง One Belt, One Road
• การเช่ือมโยงดา นโครงสรา งพ้ืนฐานการขนสงและการติดตอ
สื่อสารในภูมิภาค ตั้งแตยุโรป เอเชีย และแอฟรกิ า
• ไทยเปนจุดศูนยกลางเชื่อมจีนตอนใตกับอาเซียน
ประเทศไทยจะไดประโยชน ทั้งดานเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม
• ไทยเปนจุดศนู ยก ลางการกระจายสินคาระหวางอาเซียน
และจีน รวมทงั้ ภมู ภิ าคอื่นๆ
บริบทการเปลี่ยนแปลง ที่มีผลต
ประเทศไทยกำลังเผชิญกับสถานการณโลกที่เปลี่ยนแปลงในหลายดานอยางรวดเร็ว
ซึ่งมีผลตอการพัฒนาในทุกมิติ ทั้งดานกายภาพ เศรษฐกิจ สังคม ประชากร
เทคโนโลยี ตลอดจนวิถีชีวิตและวัฒนธรรม
บริบทการเปลี่ยนแปลงระดบั โลก (Megatrends)
สถานการณค วามเปนเมืองเตบิ โตอยางรวดเร็ว
สถานการณความเปนเมืองเติบโตอยางรวดเร็ว สงผลกระทบหลายมิติกอใหเกิดแนวคิด�
ในการวางผังเมืองที่คำนึงถึงการสงวนรักษาสิ่งแวดลอม เมืองอัจฉริยะ เมืองยืดหยุนและ
การฟนฟูเศรษฐกิจที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอมของเมือง
การเขา สสู ังคมสูงอายุ เตรียมความพรอ มโครงสรา งพ้ืนฐาน �
ทั่วโลกจะกาวเขาสูสังคมสูงอายุโดยสมบูรณ ขณะเดียวกันอัตราการเกิดประชากรลดลง
สงผลกระทบตอภาคเศรษฐกิจ สังคม การดำรงชีวิต การขาดแคลนแรงงาน รวมถึง
การเตรียมความพรอมโครงสรางพื้นฐานที่เหมาะสมกับสังคมผูสูงอายุ
การแพรระบาดของโรคติดเช้อื ไวรสั โคโรนาสายพนั ธุใหม (COVID-19) �
สงผลกระทบตอ เศรษฐกิจ การคา การลงทุน การจางงาน การทอ งเท่ียว การศกึ ษา เทคโนโลยี
ระบบสาธารณสุข และวิถีชีวิต ของประชาชน ทำใหเกิดการใชชีวิตแบบวิถีใหม (New-Normal)
ที่คนสวนใหญไดหันมารักษาสุขภาพและพึ่งพาเทคโนโลยีและนวัตกรรมมากขึ้น
การเปล่ียนแปลงสภาพภูมอิ ากาศอยางรนุ แรง
การเปล่ียนแปลงสภาพภมู ิอากาศสงผลกระทบตอระบบนิเวศ รวมถึงความสมดุลทางชีวภาพ
ทำใหธรรมชาติ แปรปรวนกอใหเกิดความเสี่ยงทางภัยพิบัติ การขาดแคลนอาหาร น้ำดื่ม และ�
การแพรกระจายของโรคระบาด
การเปล่ียนขว้ั อำนาจทางเศรษฐกจิ และตลาดเกดิ ใหม
การเปลี่ยนขั้วอำนาจทางเศรษฐกิจและตลาดเกิดใหม มีบทบาทสูงขึ้น ดึงดูดการลงทุนจาก
ประเทศมหาอำนาจและผลักดันใหเกิดการรวมกลุมเศรษฐกิจรูปแบบใหม เพื่อสรางอำนาจ
ในการตอรองทางการคา การบริการ และการเคลื่อนยายแรงงานอยางเสรี
การวจิ ัยและพัฒนาดานวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยอี ยางกาวกระโดด �
การวิจัยและพัฒนาดานวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยีอยางกา วกระโดด เปนกุญแจสำคัญตอการพัฒนา
เศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดลอม ทั้งการเขาถึงแหลงขอมูล (Big Data) สื่อสารอยางไรพรมแดน
การสรางสรรคนวัตกรรมใหม จะสงผลตอการเปลี่ยนแปลงของระบบเมืองอยางมาก
ตอการวางและจัดทำผังนโยบายระดับประเทศ
กรมโยธาธิการและผังเมือง ไดดำเนินการวางและจัดทำผังเมืองทุกระดับใหสอดคลองและเชื่อมโยงกันอยางเปนระบบ
โดยกำหนดกรอบนโยบายการใชพื้นที่และการวางผังเมืองของประเทศสนับสนุนการพัฒนา
ตามยุทธศาสตรชาติและแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ รวมถึงนโยบายรัฐบาลอื่น ๆ
ที่สำคัญเพื่อเทาทันตอสถานการณที่เปลี่ยนแปลง และใหเกิดการพัฒนาประเทศอยางยั่งยืน
กรอบนโยบายรฐั บาล
ยทุ ธศาสตรชาติ 20 ป ผงั นโยบายการพฒั นาพน้ื ทส่ี นบั สนนุ การพฒั นาประเทศ ยั่งยนื
ตามวสิ ยั ทศั นย ทุ ธศาสตรช าติ 20 ป
มั่นคง ม่ังคั่ง
อาหาร - รักษาการรุกล้ำ โอกาสทางเศรษฐกิจ กำหนดพ้ืนที่
พ้นื ที่เกษตร ที่หลากหลาย อนรุ ักษป า ไม
พลงั งาน - กำหนดพื้นท่ี สนับสนนุ การลงทุน รักษาทรพั ยากร
พลงั งานทดแทน อตุ สาหกรรม ชายฝง ทะเล
การพัฒนาเมืองประหยัด เมอื งศูนยก ลางการคา กำหนดมาตราการดแู ล
พลังงาน และบริการ แหลงนำ้
พัฒนาระบบ อนรุ ักษพืน้ ท่ี
ทอ่ี ยอู าศยั - สนบั สนนุ การตง้ั ถน่ิ ฐาน เกษตรกรรม
ในพน้ื ทท่ี เ่ี หมาะสมกบั กายภาพ โครงสรางพน้ื ฐาน
กำหนดนโยบายจัดการนำ้ สรา งการเขา ถึงบริการ บำรงุ โบราณสถาน
ทงั้ ระบบ พืน้ ฐาน และศลิ ปวัฒนธรรม
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแหง ชาติฉบับท่ี 13
ผงั นโยบายการพฒั นาพน้ื ทส่ี นบั สนนุ การพฒั นาประเทศตาม 13 หมดุ หมายเพอ่ื พลกิ โฉมประเทศไปสู
“สงั คมกา วหนา เศรษฐกจิ สรา งมลู คา อยา งยง่ั ยนื ”
แผนปฏิรปู ประเทศ � การประยุกตใ ช
โมเดลเศรษฐกิจใหม
(BCG model)
ประเทศชาตมิ คี วามสงบเรยี บรอ ย มคี วามสามคั คี เปน การพฒั นาเศรษฐกจิ แบบองคร วมทม่ี งุ พฒั นาเศรษฐกจิ 3 มติ ไิ ปพรอ มกนั
สงั คมมคี วามสงบสขุ เปน ธรรม และมโี อกาส ไดแ ก เศรษฐกจิ ชวี ภาพ เศรษฐกจิ หมนุ เวยี น และเศรษฐกจิ สเี ขยี ว
ควบคกู บั การพฒั นาสงั คมและการรกั ษาสง่ิ แวดลอ ม
อนั ทดั เทยี มกนั เพอ่ื ขจดั ความเหลอ่ื มลำ้ มคี ณุ ภาพชวี ติ ทด่ี ี
และมสี ว นรว มในการพฒั นาประเทศ
แนวคิดพื้นฐาน การว
การวเิ คราะหศกั ยภาพการพฒั นาเชงิ พ้นื ท่ีของประเทศไทย
1 พื้นที่กนั ออก หรอื พืน้ ที่มีขอจำกดั การพฒั นา
ไดแ ก พ้นื ท่ีปา ไม ปาชายเลน ชายฝงทะเล แหลง น้าํ พืน้ ที่ที่มคี ณุ คาทางประวตั ศิ าสตร
และศิลปวฒั นธรรม รอ ยละ 35 และพืน้ ที่เสี่ยงภยั ธรรมชาติ เปน ตน
2 พ้นื ท่ีรองรับการพฒั นาในการใชป ระโยชนท่ีดนิ ประเภทตา งๆ
ไดแ ก พื้นที่พัฒนาเมอื ง พืน้ ที่เกษตรกรรม พน้ื ท่ีอุตสาหกรรม เปน ตน
ปปจ จจจัยัยททาางงดดา า นนกกาายยภภาาพพ พพัฒฒั นนพพาา้ืนเน้ื เมมททืออื ่ีที่ทงง่ีเี่เหหเเกมกมษาษาะตะตสสรรมมกกใใรนรนรรกกมมาารรออพพุตุตัฒสัฒสาานนหหาากกรรรรมม
เขตชลประทาน ลกั ษณะภูมปิ ระเทศ
ความลาดชัน คณุ ภาพดิน ฯลฯ
พนื้ ท่ีกนั ออก
พ้นื ที่ปา ไม ปะการัง
พื้นท่ีปาชายเลน แหลง หญา ทะเล
พื้นทช่ี มุ นา้ํ
พนื้ ที่เส่ียงภยั ธรรมชาติ พ้นื ทีเ่ มือง
พ้นื ท่รี องรับการพฒั นา
พน้ื ท่ีเสี่ยงอทุ กภยั พ้ืนทสี่ งวนรกั ษาและพน้ื ที่อนุรกั ษ
พนื้ ทีเ่ สี่ยงภยั แลง
พน้ื ที่เสยี่ งภยั แผน ดินถลม
พื้นทเ่ี สี่ยงภัยการกดั เซาะชายฝง
ปจ จัยดานการพฒั นาเศรษฐกิจ
พ้นื ทร่ี ะเบียงเศรษฐกจิ พเิ ศษ
พืน้ ท่อี ตุ สาหกรรม
พื้นที่พัฒนาการทองเทย่ี ว
พ้นื ทีศ่ กั ยภาพดา นเกษตรกรรม
มรดกทางวัฒนธรรม
พน้ื ที่สงวนรักษาและพนื้ ที่อนรุ ักษ พื้นท่ีศกั ยภาพรองรบั การพฒั นา
พ้นื ที่ปาไม “ตนนำ้ ลำธารและความหลากหลายทางชีวภาพ” พ้นื ท่ีเกษตรกรรม “แหลงผลิตสนิ คาเกษตร พ้ืนท่ีพัฒนาเมือง
40% เพิ่มพ้นื ท่ีปา และความม่ันคงทางอาหารของประเทศ ”
ปรอจยจลบุ ะัน3ม1พี .6้ืน4ท(่ีค10ิด2เป.3น5 ลานไร) รอยละ 40 “เพื่อการอยูอ าศยั
(กรมปาไม : 2563) 31% (128.38 ลา นไร) พืน้ ที่เกษตรกรรมชนั้ ดี ศนู ยก ลางกิจกรรม
พน้ื ที่เขตสงวนและอนรุ กั ษช ายฝง ทะเล “ฐานทรัพยากรและระบบนเิ วศทางทะเล คมุ ครองไวเปนเพ่ือความม่ันคงทางอาหาร และผลติ สินคา เกษตรท่ีใหผ ลตอบแทนสงู ทางเศรษฐกิจ
แหลงการทำประมง และแหลงทอ งเท่ียว รองรบั การแปรรูปเพื่อการสงออก เปนพืน้ ที่ผลติ พืชบง ชี้ทางภมู ศิ าสตร สแถละานบันันทแนหาลกงางรา”น
2พ3้ืนทจงั่ีชหายวหดั าฝดงตอลาอวดไทแนยวแชลาะยทฝะเงลทอะันเลดามัน ตอ งมกี ารฟน ฟแู ละพัฒนาอยา งเหมาะสม”
พน้ื ท่ีเกษตรกรรมท่ีมศี ักยภาพการผลิตสูง
เกาะตา งๆ พืน้ ท่ีปา ชายเลน
สงวนไวเปน แหลงผลิตอาหารและสนิ คาเกษตรของประเทศ ผลผลิตปานกลางถึงสงู
แหลง ปะการัง หญาทะเล
พื้นท่ีเกษตรกรรมที่มศี กั ยภาพการผลิตตํ่า
พื้นที่ซ่ึงมคี วามเหมาะสมในการผลิตทางการเกษตรคอ นขา งต่ำ/ไมเหมาะสม
สามารถพัฒนาไปใชประโยชนอ ื่น
พ้ืนท่ีชมุ น้ำ และแหลง มรดกทางธรรมชาติ “แหลงกกั เก็บนำ้ ฝนและนำ้ ทา พืน้ ท่ีอตุ สาหกรรม “ฐานการผลติ สินคาและการลงทุนภาคอตุ สาหกรรม”
ท่ีมีความสำคัญทางนเิ วศวิทยา”
พ้ืนท่ีชมุ นำ้ ท่ัวประเทศ
(ปา ชายเลน ปาพรุ หนอง บงึ สนนุ ทงุ นา ทะเลสาบ แพลนื้ ะเทข่ีนตคิปมระอกุตอสบากหากรรอรตุ มสาหกรรมทั่วประเทศ
และแมน้ำ) โดยมพี น้ื ท่ีชมุ น้ำท่ีมคี วามสำคัญระหวางประเทศ เขตพฒั นาเศรษฐกิจพิเศษ (SEZ)
(Ramsar Site) จำนวน 14 แหง SEZ พื้นท่ีชายแดน 10 แหง
พน้ื ท่ีแหลงมรดกทางธรรมชาติ 2 แหง EEC ฉเขะตเชพงิ ฒัเทรนาาพชลเิ ศบษรุ ภี ราะคยตองะวันออก (EEC)
(เขตรักษาพนั ธสุ ตั วปา ทงุ ใหญ-หวยขาแขง ,ปาดงพญาเยน็ -เขาใหญ)
ทะเลสาบสงขลา
วางผังนโยบายระดับประเทศ
จุดแขง็ จดุ ออ น
(Strengths) (Weaknesses)
1. มีทรัพยากรธรรมชาตอิ ุดมสมบรู ณและ 1. ทรัพยากรธรรมชาติอยูในสภาพเส่ือมโทรม
มีความหลากหลาย มีความสามารถใน 2. ปญ หาจากการกา วเขา สูส ังคมผสู ูงอายุ
การผลติ สนิ คาเกษตรกรรมทุกประเภท 3. มีอตั ราการเพ่ิมประชากรเปน ศูนย (Zero Growth)
4. การขยายตัวของเศรษฐกิจในเมอื งทำใหข าด
2. มคี วามม่ันคงในการผลติ และการอยอู าศัย
อตั ราการประสบภัยธรรมชาตนิ อยและไม
รุนแรงเม่ือเทยี บกับประเทศอื่น ความสมดุลทางสงั คม
3. ทรัพยากรดานการทอ งเท่ียวมชี ื่อเสยี งใน
ระดบั สากล 5. ปญหาเมอื งโตเดี่ยว (Primate City)
6. ภยั จากการกอการรา ย ความไมม่ันคงทาง
4. มรี ะดบั การพฒั นาดานเทคโนโลยแี ละโครงสรา ง
พ้นื ฐานสูงกวาประเทศเพ่ือนบา น การเมือง และปญ หาความไมส งบในประเทศ
โดยเปรยี บเทยี บ 7. เศรษฐกจิ ไทยพึ่งพาเศรษฐกิจ
5. ทำเลท่ีต้ังเปนศนู ยกลาง
ระดับภูมภิ าค การวเิ คราะห ตา งประเทศมากเกนิ ไป
8. ปญ หาความเหล่ือมล้ำของ
6. ประเทศไทยมีความม่ันคง
ทางอาหาร ประเทศไทยเปน อันดบั ตนๆ
ของโลก
7. ประเทศไทยมศี ักยภาพ
ในการปอ งกนั การระบาด
ของโควดิ -19
โอกาส ภยั คุกคาม
(Threats)
(Opportunities)
1. กรอบความรว มมือระหวา งประเทศไดใ ห 1. ประเทศเพ่ือนบา นไดรับสทิ ธปิ ระโยชนท าง
ความสำคัญกบั ประเทศไทยในฐานะ เศรษฐกจิ มากกวา ไทย
ศนู ยกลางในหลายระดบั พ้ืนที่
2. คแู ขง ทางเศรษฐกจิ มคี วามสามารถในการแขงขัน
2. เปนพืน้ ท่ีรองรบั การลงทุนโดยตรงจาก สงู ขึน้ เปนอยางมาก
ตางประเทศ
3. การใหความสำคัญกับมาตรฐานของสินคาและ
3. กระแสความตองการสนิ คาเกษตรแหงอนาคต บรกิ ารซึ่งประเทศไทยยงั ไมสามารถพฒั นาได
4. กระแสการทอ งเท่ียวแบบมปี ระสบการณรว ม
5. กระแสโลกาภวิ ตั นและการพัฒนาดานระบบ 4. การควบคมุ ทรัพยากรธรรมชาติในระดบั ภูมิภาค
5. ภัยคุกคามจากโคโรนาไวรสั เปน ภัยคุกคามรายแรง
ส่ือสารและโทรคมนาคมเกอ้ื หนุนการลงทนุ
ในประเทศไทย ไดร บั ผลกระทบทั้งหวงโซอปุ ทาน
6. โอกาสในวิกฤตโควิด-19 เรงใหเกิด
"New Normal" ชีวิตออนไลน
““เช่ือมโยงกกาารรพพฒั ัฒนนาาททกุ ุกมมิตติ ิ ิ สสรรา า งงสสรรรรคคน วัตกรรม
พพรรอ อ มมรรบั ับกกาารรเเตตบิ บิ โโตตออยยาางงยั่งยืน””
“Connectivity, Innovation, and Sustainability”
จากการประเมนิ สถานการณแ ละแนวโนม การพฒั นาพน้ื ทข่ี องประเทศ รว มกบั ปจ จยั สำคญั ตา ง ๆ ทเ่ี กย่ี วขอ ง
ไดน ำผลการศกึ ษาวเิ คราะม าสะทอ นเปน วสิ ยั ทศั นก ารพฒั นาพน้ื ทข่ี องประเทศในปเ ปา หมาย พ.ศ. 2580 คอื
เชื่อมโยง สรางความ “มั่นคง” ทางเศรษฐกิจและสังคม ใหค วามสำคญั กบั การเชอ่ื มโยง
Connectivity ใน 2 ลกั ษณะใหญ คือ ลักษณะกรอบนโยบาย จะอาศัยขอไดเปรียบจากกรอบความรวมมือทาง
เศรษฐกจิ ระหวา งประเทศ (การลดภาษีทางการคาการลงทุน การแลกเปลี่ยนขอมูล การสนับสนุน
เงินทุนและวิชาการ รวมทั้งการจัดการภัยพิบัติรวมกัน) GMS / ACMECS / BIMSTEC / IMT-GT
ลักษณะของการพัฒนาทางกายภาพ การพัฒนาจากฐานของโครงสรางพื้นฐาน ที่จะสงเสริม
การเชื่อมโยงดานนโยบาย ทั้งในปจจุบันและอนาคต สนามบินนานาชาติ ทาเรือน้ำลึก เสนทาง
ถนนตามแนวระเบียงเศรษฐกิจ และรถไฟความเร็วสูงในอนาคต ดานโทรคมนาคม พื้นที่พัฒนา
เศรษฐกจิ EEC และเขตเศรษฐกจิ พเิ ศษชายแดน 12 แหง
สรางความ “มั่งคั่ง” ทางเศรษฐกิจของประเทศพัฒนาเมืองและสภาพแวดลอม
นวInตัnovกatรioรnม ใหเอื้ออำนวยตอการพฒั นาเศรษฐกจิ สรา งสรรค นวตั กรรมการผลติ สนิ คา และบรกิ าร การผลกั ดนั
first s-curve & new s-curve รวมทั้งการมีหนวยงานกลางในการขับเคลื่อนผลักดันใหเกิด
การพัฒนานวัตกรรมเชิงพื้นที่ โดยมีแนวโนมการพัฒนานวัตกรรมที่สอดคลองกับจุดเดนและ
ศักยภาพของพื้นที่ ใหกระจายตัวอยูในทุกภูมิภาค ไดแก ระเบียงนวัตกรรมกรุงเทพฯ
เขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC) ระเบียงนวัตกรรมภาคเหนือ (ลานนา 4.0) ระเบียง
นวัตกรรมภาคอีสาน (อีสาน4.0) และระเบียงนวัตกรรมในพื้นที่จังหวัดชายแดนใต
ย่ังยืน สรางความ “ยั่งยืน” ของการพัฒนาเมืองและชนบท
Sustainability การอนุรักษและการใชประโยชนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมเพอ่ื ยกระดบั คณุ ภาพ
ชวึ ติ ของประชาชนและการใชป ระโยชนอ ยา งยง่ั ยนื อนรุ กั ษฟ น ฟพู น้ื ที่ปาอนุรักษและพื้นที่
ปา ตน นำ้ ลำธาร ใหป า ไมไ มน อ ยกวา รอ ยละ 40 พน้ื ทเ่ี กษตรชน้ั ดี การเกษตรทอ่ี ดุ มสมบรู ณ
ใชเ ทคโนโลยแี ละนวตั กรรม เพม่ิ ผลผลติ สรา งคณุ ภาพและความมน่ั คงดานอาหาร แกไข
ปญ หาภยั แลง ซำ้ ซาก การจดั ระบบการใชท ด่ี นิ อยา งมปี ระสทิ ธภิ าพและยั่งยืน และมุงเนน
การพฒั นาโครงสรา งพน้ื ฐานในระดบั รองและบรกิ ารสาธารณะกระจายอยา งทว่ั ถงึ และเทา เทยี ม
วตั ถุประสงคข องผงั นโยบายระดบั ประเทศ
1) เพอ่ื วางผงั การใชป ระโยชนพ น้ื ทร่ี ะดบั ประเทศใหเ หมาะสมกบั สถานการณ และสอดคลอ งกบั ยทุ ธศาสตรช าติ ๒๐ ป
และแผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง ชาตฉบบั ท่ี 13
2) เพอ่ื สนบั สนนุ การใชพ น้ื ทแ่ี ละทรพั ยากรธรรมชาตใิ หเ กดิ ประโยชนส งู สดุ และยง่ั ยนื
3) เพอ่ื สนบั สนนุ การพฒั นาเศรษฐกจิ และเพม่ิ ขดี ความสามารถในการแขง ขนั ของประเทศในเวทโี ลก
4) เพอ่ื สนบั สนนุ การพฒั นาพน้ื ทเ่ี มอื งและชนบทอยา งสมดลุ กระจายโอกาสการพฒั นาเศรษฐกจิ
และการบรกิ ารทางสงั คมอยา งเทา เทยี ม
5) เพอ่ื สนบั สนนุ การตง้ั ถน่ิ ฐานในพน้ื ทเ่ี หมาะสม มคี วามมง่ั คง ปลอดภยั ในชวี ติ และทรพั ยส นิ
6) เพอ่ื ปกปอ งรกั ษาพน้ื ทค่ี ณุ คา ทางมรดกวฒั นธรรม และเอกลกั ษณข องชาตใิ หม จี ดั การอยา งยง่ั ยนื
เปาหมายการพฒั นา พ.ศ. 2580
ประชากร เศรษฐกจิ เมกอื างรแพละฒั ชนนบาท การใช
ประโชนพ น้ื ที่
สงเสริมการอยูอาศัยใน พนกับดักรายไดปานกลาง กระจายการพัฒนาไปยัง
เมืองกระจายการจางงาน ดวยการตอยอดเศรษฐกิจ ภูมิภาค สรางสมดุลดวย อนุรักษพื้นที่ปาไมรอยละ 40
ไปสูภูมิภาคเพื่อลดการยาย แหง อนาคตภาคอตุ สาหกรรม เมืองหลักและเมืองรอง รักษาพื้นที่เกษตรกรรมชั้นดี
ถิ่นฐาน และบรกิ ารจะเปน กลไกสำคญั ควบคมุ การขายตวั ของพน้ื ท่ี
ขบั เคลอ่ื นไทยสปู ระเทศพฒั นา เปมรือะงเทศศูนแยลกะอลาาเงซปียรนะดับ เมือง
ประชากรรวมทั้งประเทศ แลว
=70,041,772 คน ¡Ãا෾ÁËÒ¹¤ÃáÅлÃÔÁ³±Å ¾×é¹·ÕèáËÅ2‹§9¹,6é9Ó4á.1Å0еÍÃ.×蹡Áæ.
เปาหมายสัดสว น ¾×é¹·ÕèªØÁª¹àÁ×ͧ
โครงสรา งเศรษฐกจิ เมืองศูนยกลางระดับภาค
32,403.85 µÃ.¡Á.
àªÕ§ãËÁ‹ ¾ÔɳØâÅ¡ ÍØ´Ã¸Ò¹Õ ¹¤ÃÃÒªÊÕÁÒ
ÀÙà¡çµ ʧ¢ÅÒ áÅÐàÁ×ͧࢵ¾Ñ²¹Ò¾ÔàÈÉÀÒ¤ 5.8% 6.3%
µÐÇѹÍÍ¡
ประชากรชนบท à¡ÉµÃ¡ÃÃÁ 굯 ÊÒË¡ÃÃÁ ºÃÔ¡ÒÃ
57% +43%ประชากรเมอื ง 5% 39.6% 55.4% เมอื งศนู ยก ลางรองระดบั ภาค
40%
เปา หมายสดั สวน ¹¤ÃÊÇÃä ¢Í¹á¡¹‹ 꼯 ÅÃÒª¸Ò¹Õ »ÃÒ¨¹Õ ºÃØ Õ 47.9%
การจา งงานในประเทศ ¾Ãй¤ÃÈÃÍÕ Â¸Ø ÂÒ »ÃШǺ¤ÃÕ ¢Õ ¹Ñ ¸ ÊÃØ Òɮø Ò¹Õ
áÅй¤ÃÈÃÕ¸ÃÃÁÃÒª
2à¡É4µÃ.7¡Ã%ÃÁ Í2ص6ÊÒ.Ë6¡Ã%ÃÁ 4º8ÃÔ¡.7ÒÃ% ¾×é¹·Õ軆ÒäÁŒ ¾24×é6¹,0·7Õè2à¡.0É4 µµÃÃ.¡¡Á.ÃÃÁ
205,361.66 µÃ.¡Á.
ยทุ ธศาสตรก ารพฒั นา
เสรมิ สรา งบทบาท สงวนและอนุรักษ กฐาเกาผรแนษเลพา เตะนศ่ิมนรเรทบวมษตัคทลู ฐกโบคกนราาิจโรลทสกมยขูงาอี รง
ของประเทศไทย ทรพั ยากรธรรมชาติ การพัฒนาชุมชนเมือง
ในการเปนศูนยก ลาง
หลายระดบั พนื้ ที่ และส่ิงแวดลอ ม ท่ีมคี วามยดื หยนุ ใน
การสงเสรมิ เครอื ขา ย อยา งสมดุล การดำรงชวี ติ และประกอบ
อุตสาหกรรมเชิงนเิ วศ ตอ ยอดการทอ งเทย่ี ว
ระดบั โลกทเ่ี นน คณุ ภาพ ธุรกิจของประชาชน
อยางย่ังยนื ความยง่ั ยนื และเชอ่ื มโยง
อตุ สาหกรรมและ
การบรกิ ารทม่ี ศี กั ยภาพ
การกระจาย
โครงสรา งพื้นฐาน
ท่ีไดม าตรฐาน
อยา งท่ัวถึงและเทา เทยี ม
แนวคิดกรอบนโยบายการใชประโชยชน
ผงั แนวคดิ การใชพ น้ื ทป่ี ระเทศไทย พ.ศ.2580 จะเปน การวางกรอบการพฒั นาประเทศบน
ฐานแนวคดิ และทฤษฎที ส่ี ำคญั ในบรบิ ทของการพฒั นาทม่ี งุ เนน ความเชอ่ื มโยงกนั ระหวา งเมอื งหลกั ในภมู ภิ าค
และการกระจายความเจรญิ สพู น้ื ทโ่ี ดยรอบ ครอบคลมุ ดา นเศรษฐกจิ โครงสรา งพน้ื ฐาน สงั คมและวฒั นธรรม
ตลอดจนแนวคดิ การพฒั นาเมอื งพลวตั ทม่ี ศี กั ยภาพในการรองรบั กบั สภาวะการเปลย่ี นแปลงดา นตา ง ๆ
ทจ่ี ะเกดิ ขน้ึ ในอนาคต จากฐานคิดขางตนเมื่อบูรณาการรวมกับปจจัยที่เกี่ยวของในดานนโยบาย แผนงานโครงการ
ตลอดจนขอมูลสำคัญที่ครอบคลุมดานกายภาพเศรษฐกิจและสังคม นำไปสูการกำหนดแนวคิด
การใชพื้นที่ของประเทศทั้งในบริบทการวางผัง วิสัยทัศน วัตถุประสงค เปาหมาย ยุทธศาสตรการพัฒนาพื้นที่
1 แกนการพฒั นาประเทศ และความเชื่อมโยงกบั ประเทศในภมู ภิ าคและนานาชาติ
การเสริมสรางบทบาทการเปนศูนยกลางหลายระดับพื้นที่ดวยการพัฒนาโครงสรางพื้นฐานดานการคมนาคมขนสง
และจุดเชื่อมตอสำคัญใหเปนพื้นที่เชื่อมโยงทางเศรษฐกิจระหวางประเทศ โดยสงเสริมการพัฒนาตามแนวแกนระเบียง
เศรษฐกิจ (GMS Economic Corridors) ท่ีมศี ักยภาพที่ผา นประเทศไทย
2 การพฒั นาเมืองและระบบเมือง
กระจายการพัฒนาจากภาคกรุงเทพมหานครและปริมณฑลออกไปสูเมืองศูนยกลางหลักในภูมิภาค โดยกำหนดให
แตละภาคมีเมืองหลัก 2 เมือง และมีเมืองรองที่กระจายตัวไปตามพื้นที่ของภาค และจัดใหมีบริการสาธารณะและ
สาธารณูปการสอดคลอ งกบั ลำดับศกั ยแ ละบทบาทหนา ท่ีของเมือง โดยเปนการพัฒนาโครงสรางพ้ืนฐานท่ีจำเปน ตอ
การมคี ณุ ภาพชีวติ ที่ดีกระจายเขา ไปสพู ืน้ ท่ีตาง ๆ ไดอ ยา งท่ัวถงึ และเทา เทียมมากขนึ้
3 การพฒั นาพ้ืนที่ที่มศี กั ยภาพ
เพื่อสรางความเขมแข็งทางเศรษฐกิจ อนุรักษพื้นที่เกษตรกรรมชั้นดีไวเปนแหลงผลิตอาหารที่ยั่งยืน
สงเสริมการลงทุนอุตสาหกรรมที่เปนมิตรกับสิ่งแวดลอม ยกระดับอุตสาหกรรม เทคโนโลยี และนวัตกรรมชั้นสูง
พัฒนาอุตสาหกรรมเชิงนิเวศกลุม First S-Curve c - New S-Curve รวมถึงคลัสเตอรอุตสาหกรรม (Cluster)
กำหนดพื้นที่ที่มีศักยภาพในการทองเที่ยว เพื่อพัฒนาคุณภาพแหลงทองเที่ยว สินคาและบริการvยางมีมาตรฐาน
อนุรักษและปกปองมรดกทางวัฒนธรรม โดยสงเสริมอุตสาหกรรมเชิงศิลปวัฒนธรรม สรางมูลคาทางเศรษฐกิจ
จัดหาพื้นที่ที่มีศักยภาพในการผลิตพลังงาน ใหเพียงพอตอความตองการ เสริมสรางความมั่นคงดานพลังงาน
4 การอนรุ กั ษแ ละฟน ฟทู รพั ยากรธรรมชาติ และ
การรบั มอื กบั การเปลย่ี นแปลงสภาพภมู อิ ากาศและภยั พบิ ตั ิ
การมุงเนนการสงวนรักษา อนุรักษ และฟนฟูทรัพยากรธรรมชาติ ทั้งทรัพยากรปาไม ทรัพยากรดินและที่ดิน
ทรพั ยากรทางทะเลและชายฝง ทรพั ยากรนำ้ การพัฒนาเพ่ือรกั ษาพน้ื ที่การเกษตรและความมั่นคงทางอาหาร มงุ เนน
การจัดการความเสี่ยงในภาคเกษตรจากภัยธรรมชาติและการเปลี่ยนแปลงของปจจัยทางภูมิอากาศ สรางองคความรู
และศักยภาพของเกษตรกร และการพัฒนาสินคาเกษตรที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอม การพัฒนาโครงสรางพื้นฐานเพื่อ
การรองรับและปองกันภัยพิบัติ การบริหารจัดการรวมทั้งการใชมาตรการทางผังเมืองอยางเหมาะสม
เพื่อลดความเสี่ยงดา นภัยพบิ ตั ิ
พ้ืนท่ีระดับประเทศ พ.ศ.2580
5 การพัฒนาพ้ืนท่ีพิเศษ
การพฒั นาพน้ื ทต่ี ามนโยบายรฐั บาลหรอื
กจิ การเฉพาะทร่ี ฐั จดั ใหม ขี น้ึ ควบคไู ปกบั
การสง เสรมิ การรว มลงทนุ จากภาคเอกชน
มกี ารพฒั นารปู แบบและบรกิ ารการขนสง และ
โลจสิ ตกิ สท ม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ การพฒั นาดา น
ศลุ กากรชายแดน การบรู ณาการการเชอ่ื มโยง
ทกุ ระดบั ในแตล ะแนวพน้ื ทพ่ี ฒั นาเศรษฐกจิ
การพฒั นาบทบาทพน้ื ทพ่ี เิ ศษตามแกนเศรษฐกจิ
และพน้ื ทช่ี ายแดน การพฒั นายกระดบั อตุ สาหกรรม
เทคโนโลยี และนวตั กรรมชน้ั สงู ทเ่ี ปน มติ ร
ตอ สง่ิ แวดลอ ม ตลอดจนการจดั เตรยี ม
สาธารณปู โภคและสาธารณปู การรองรบั พน้ื ทพ่ี เิ ศษ
6 การพฒั นาโครงสรา งพน้ื ฐาน
และการคมนาคมขนสง และโลจสิ ตกิ ส
การพฒั นาโครงสรา งพน้ื ฐานอยา งครอบคลมุ
เพยี งพอและมคี ณุ ภาพ การประยกุ ตใ ชแ ละ
สรา งความรคู วามเขา ใจดา นเทคโนโลยี
ระบบสารสนเทศและการสอ่ื สารสพู น้ื ทต่ี า งๆ
อยา งทว่ั ถงึ สว นการคมนาคมขนสง และ
โลจสิ ตกิ สจ ะเปน การพฒั นาในแนวทางของ
การเชอ่ื มโยงทางเศรษฐกจิ ระหวา งประเทศ
และเพม่ิ ขดี ความสามารถตลอดจน
การเพม่ิ ประสทิ ธภิ าพของการบรกิ าร
สาธารณะและการคมนาคมขนสง
ทง้ั การขนสง สนิ คา และผโู ดยสารกระจายสู
พน้ื ทใ่ี นภมู ภิ าคตา ง ๆ อยา งเหมาะสม
ÊÞÑ Å¡Ñ É³ 7 พัฒนาดานการบริหารจดั การน้ำ
การบรหิ ารจดั การนำ้ ใหเ กดิ ประโยชนส งู สดุ
Èع¡ÅÒ§ÃдºÑ »ÃÐà·ÈáÅÐÍÒà«Õ¹ การสรา งความมน่ั คงของนำ้ ในภาค
ȹ٠¡ÅÒ§ËÅÑ¡ÃдѺÀÒ¤ËÃÍ× »ÃÐà·È การผลติ (ภาคเกษตรและอตุ สาหกรรม)
Èٹ¡ÅÒ§ÃͧÃдѺÀÒ¤ การพฒั นาและฟน ฟแู หลง เกบ็ กกั นำ้ ใหม
ȹ٠¡ÅÒ§ËÅ¡Ñ ÃдºÑ ¨Ñ§ËÇ´Ñ และระบบกระจายนำ้ ระบบผนั นำ้ และระบบ
¡Å‹ÁØ àÁ×ͧ¢ÂÒ (Conurbation) เชอ่ื มโยงแหลง นำ้ เพอ่ื รองรบั เขตเศรษฐกจิ
ȹ٠¡ÅÒ§ÊÓ¤ÞÑ ¢Í§»ÃÐà·Èà¾×Íè ¹ºŒÒ¹ พเิ ศษและพน้ื ทอ่ี ตุ สาหกรรมใหม ตลอดจน
¾×é¹·Õè¾Ñ²¹ÒÍصÊÒË¡ÃÃÁ การพฒั นาและเพม่ิ ประสทิ ธภิ าพระบบ
¾×é¹·ÊèÕ §Ç¹ÃÑ¡ÉÒáÅÐ͹ØÃÑ¡É»†ÒäÁŒ รวบรวมและระบบบำบดั นำ้ เสยี ทง้ั จากชมุ ชน
¾×é¹·ÍèÕ ¹ØÃÑ¡É·ÃѾÂҡ÷ҧ·ÐàÅ อตุ สาหกรรมและเกษตรกรรมอยา ง
¾¹é× ·ÍèÕ ¹ÃØ Ñ¡Éà¡ÉµÃ¡ÃÃÁª¹éÑ ´Õ มปี ระสทิ ธภิ าพ
¾¹é× ·àèÕ ¡ÉµÃ¡ÃÃÁáÅÐÍè¹× æ
á¹Ç᡹¾Ñ²¹ÒàÈÃÉ°¡¨Ô
á¹Ç᡹¾²Ñ ¹ÒàÈÃÉ°¡¨Ô Ãͧ
ÊоҹàÈÃÉ°¡Ô¨ÃÐÂзÕè 1
ÊоҹàÈÃÉ°¡¨Ô ÃÐÂзèÕ 2
¤ÇÒÁàªÍ×è Áâ§ÃÐËÇÒ‹ §àÁ×ͧ
·‹ÒÍÒ¡ÒÈÂÒ¹¹Ò¹ÒªÒµÔ
·Ò‹ àÃ×¹¢¹Ê‹§ÊÔ¹¤ÒŒ ÃÐËÇÒ‹ §»ÃÐà·È
àª×èÍÁ⧡Òþ²Ñ ¹Ò¾¹é× ·Õè·¡Ø ÁµÔ Ô
ÊÌҧÊÃä¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ
¾ÃÍŒ ÁÃºÑ ¡ÒÃàµºÔ âµÍ‹ҧÂè§Ñ Â×¹
ชองทางแสดงความเห็น Facebook Page: NSPlan2037 www.nsplan2580.info
สำนกั ผังประเทศและผงั ภาค กรมโยธาธกิ ารและผังเมอื ง บริษัทออโรสจำกดั
เลขที 224 ถนนพระราม 9 แขวงหวยขวาง เขตหวยขวาง กรงุ เทพฯ 10320 เลขที 23/85 23/58 อาคารออโรส กรปุ ซอยลาดพรา ว 23
เบอรโ ทรศพั ท: (+66) 2201 8321 หรอื (+66) 2201 8327 ถนนลาดพราว แขวงจันทรเกษม เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900
www.office.dpt.go.th/nrp เบอรโทรศัพท: (+66) 2938 3874-5
www.auros.co.th