E-Book

46

แหล่งที่มาของนวัตกรรมทางธุรกิจดิจิทัล

นวัตกรรมทางธุรกิจดิจิทัลมีแหล่งที่มาอย่างน้อย 3 แหล่ง ได้แก่

1.นวัตกรรมที่เกิดจากลูกค้า
ผู้ใช้สินค้าหรือบริการหรือผู้
บริโภค

2.นวัตกรรมที่เกิดจากผู้ผลิต
สินค้าหรือบริการ

3.นวัตกรรมที่เกิดจากผู้ผลิต
หรือเจ้าของวัตถุดิบ

47

องค์ประกอบของนวัตกรรมธุรกิจดิจิทัล

1. มีความใหม่นวัตกรรมตามความหมายคือสิ่งที่สร้างจากแนวคิดใหม่ซึ่ง
อาจจะต้องแปลกไปกว่าผลิตภัณฑ์อื่ นหรือมีความสามารถมากกว่า

2. มีองค์ความรู้หรือความคิดเปลี่ยนแปลงนวัตกรรมจะต้องมีองค์ความ
รู้ที่เกิดจากความคิดที่ต้องการเปลี่ยนแปลงให้ดีขึ้นใช้งานสะดวกมากยิ่งขึ้น
ประหยัดมากขึ้นเป็นต้น

3. มีประโยชน์นวัตกรรมนั้น ๆ จะต้องมีประโยชน์ที่สามารถใช้งานได้เป็น
อย่างดีเป็นประโยชน์ในชีวิตประจำวันมีประโยชน์ต่อชุมชนหรือสังคมโดยทั่วไป

4. มีโอกาสในการพัฒนาต่อได้ผู้คิดค้นนวัตกรรมสามารถที่จะนำไปพัฒนา
ต่อยอดได้ทั้งในเชิงของการนําไปใช้งานหรือต่อยอดทางธุรกิจในเชิงพาณิชย์ได้

ข้อดีและข้อควรคำนึงถึงของนวัตกรรมธุรกิจดิจิทัล

ข้อดีของนวัตกรรมธุรกิจดิจิทัล ข้อควรคำนึงถึงของนวัตกรรมธุรกิจดิจิทัล

1. ส่วนแบ่งการตลาดเพิ่มมากขึ้น 1. นวัตกรรมธุรกิจดิจิทัลเป็นค่าใช้จ่าย
2. ตลาดผู้บริโภคไม่พึงประสงค์
2. กำไรที่เพิ่มขึ้น 3. พนักงานวิกฤต
3. ประสบการณ์ของความสำเร็จจากการ
ล้มเหลว
4. สร้างคุณค่าต่อชีวิตและสังคม

48

การนำเทคโนโลยีมาใช้ในกระบวนการธุรกิจ
ดิจิทัล

Product Price

เทคโนโลยีดิจิทัลมีส่วนช่วยการวิจัย การกำหนดราคาปัจจุบันไม่ใช่เป็นการ
การพัฒนาการผลิตและการกำหนด ใช้ราคามาตรฐานสำหรับลูกค้าทุกกลุ่ม
คุณสมบัติของสินค้าให้เป็นสินค้าที่มีนวัต หรือการขายทุกรูปแบบหรือการขายต่าง
กรรมด้วยเทคโนโลยีดิจิทัลเป็นจุดเด่น เวลา

Place Promotion

ในยุคนี้เรื่องของ“ ทำเล” ที่ตั้งที่เคย การส่งเสริมการตลาดที่ประกอบไป
เป็นปัจจัยที่สำคัญในการจัดจำหน่ายและ ด้วยการโฆษณาการประชาสัมพันธ์การ
การกระจายสินค้าเริ่มมีความสำคัญน้อย ลดแลกแจกแถม
ลง

People Process

บุคลากรที่เป็นผู้ปฏิสัมพันธ์และให้ กระบวนการของการทำธุรกรรมจะ
บริการแก่ลูกค้าก็จะต้องเป็นผู้ที่มีความ ต้องเป็นกระบวนการที่เป็นดิจิทัลด้วยการ
เชี่ยวชาญการใช้เทคโนโลยี ใช้เทคโนโลยีในการจัดเก็บฐานข้อมูลของ
ลูกค้า

Physical Evidence Packaging

สำหรับบรรยากาศและสิ่งอำนวยความ บรรจุภัณฑ์เป็นอีกองค์ประกอบหนึ่งที่
สะดวกทั้งหะดวกทั้งหลาย ณ สถานที่ ผู้ประกอบการจะต้องพิจารณาว่าจะใช้
ประกอบการนั้นผู้ประกอบการจะต้อง เทคโนโลยีใดที่จะช่วยให้มีบรรจุภัณฑ์ที่ทัน
คอยติดตามดูว่ามีเทคโนโลยี สมัย

Power Network Payment

เป็นที่รู้กันอยู่ว่าในการดำเนินธุรกิจใน การจ่ายเงินในยุคนี้มีพัฒนาสูงมาก
ปัจจุบันนั้นผู้ประกอบการจะต้องไม่คิดว่า ด้วยเทคโนโลยีทางการเงิน(Fin Tech)
ตนเองจะต้องทำธุรกิจ แต่เพียงลำพัง ที่นำเอาเทคโนโลยีดิจิทัลมาใช้ในการ
อำนวยความสะดวกให้แก่ลูกค้าในการจ่าย
เงินไม่ว่าจะเป็นการจ่ายเงิน

49

นวัตกรรมโมเดลธุรกิจดิจิทัล

องค์ประกอบของนวัตกรรมโมเดลธุรกิจดิจิทัล

1) การเชื่อมต่อ เป็นการเชื่อมต่อของเครือข่ายอินเทอร์เน็ตหรือ
เครือข่ายดิจิทัลที่สามารถช่วยการใช้งานสะดวกรวดเร็ว

2) นวัตกรรม เป็นแนวคิดใหม่ที่เกิดขึ้นและสร้างสรรค์ผลงานขึ้นมา

3) การตัดสินใจ เป็นการตัดสินใจในการใช้เป็นแนวทางดำเนินธุรกิจ
ดิจิทัล

4) ระบบอัตโนมัติ เป็นการใช้ระบบอัตโนมัติมาช่วยในการดำเนิน
ธุรกิจ

50

ข้อเสนอแนะสําหรับการสร้างนวัตกรรมโมเดล
ธุรกิจดิจิทัล

1) การออกแบบโมเดลธุรกิจใหม่หมด โดยการพิจารณาองค์
ประกอบต่าง ๆ ว่าในปัจจุบันจะสามารถเปลี่ยนแปลงแนวคิดหรือนำ
เทคโนโลยีใหม่ ๆ มาใช้แทนได้อย่างไรหรือมีโอกาสทางธุรกิจใหม่
และธุรกิจสามารถแสวงหาผลตอบแทนที่เพิ่มขึ้นได้จากการนำเสนอ
โมเดลธุรกิจใหม่ที่พลิกโฉมหน้าไปอย่างสิ้นเชิง

2) การปรับเปลี่ยนรูปแบบโมเดลธุรกิจเดิมให้มีประสิทธิภาพและ
ตอบโจทย์ทางธุรกิจได้ดีขึ้น ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงในระดับน้อย
กว่าวิธีแรกอาจทำได้โดยการทบทวนปรับเปลี่ยนเพิ่มความคล่องตัว
หรือสร้างความยืดหยุ่นเพิ่มขึ้น

51

นวัตกรรมโมเดลธุรกิจดิจิทัล

นวัตกรรมบริการดิจิทัล (Digital Service Innovation) เป็นส่วน
สำคัญของกระบวนการปฏิรูป หรือปรับเปลี่ยนธุรกิจ การสร้างนวัตกรรม
บริการดิจิทัลเป็นการทำให้แนวคิดการปฏิรูปธุรกิจถูกนำไปปฏิบัติให้เกิดผล
ตามแผนยุทธศาสตร์ใหม่ เพราะนวัตกรรมบริการดิจิทัลเป็นการกำหนด
วิธีการทำงานใหม่ ๆ ผ่านกระบวนการแลกเปลี่ยนบริการระหว่างคนสองคน
หรือระหว่างกลุ่ม บุคคลกับระบบงานในลักษณะร่วมกันสร้างคุณค่าให้แก่กัน
และกัน (Value Co-creation) ที่อาศัย ทรัพยากรดิจิทัล ถ้ากระบวนการ
สร้างคุณค่ามีทรัพยากรกายภาพเข้ามาเกี่ยวข้อง ทรัพยากรทำหน้าที่เป็น
เพียงกลไกที่สนับสนุนการบริการที่ช่วยสร้างคุณค่าเท่านั้น

52

แนวคิดพื้นฐานของนวัตกรรมบริการดิจิทัล

1) บริการดิจิทัลอาศัยเครือข่ายกลุ่มนักปฏิบัติ (Actor-to-Actor
Network)

2) บริการดิจิทัลต้องอาศัยทรัพยากรดิจิทัล

3) บริการดิจิทัลเกิดคุณค่าหลากหลาย (Density) ด้วยการปรับเปลี่ยน
รูปแบบหรือโครงสร้าง (Re Configuration) ของทรัพยากรดิจิทัล

4) การบริการที่มีคุณค่ามากเกิดจากบูรณาการทรัพยากรของนักปฏิบัติ
(Resource Integrator)

53

ประเภทของนวัตกรรมสำหรับ
ธุรกิจดิจิทัล

1. นวัตกรรมการสื่อสารที่มีความเร็วและคุณภาพสูงมาก (New
communications technology)

2. นวัตกรรมเกี่ยวกับอุปกรณ์เคลื่อนที่เพื่อการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต
แบบทุกที่ทุกเวลา (Mobile Wearable Computing)

3. นวัตกรรมการประมวลผลแบบคลาวด์ (Cloud Computing)

4. นวัตกรรมการวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ (Big Data Analytics)

54

5. นวัตกรรมการเชื่อมต่อของสรรพสิ่ง (Internet of Things)
6. นวัตกรรมการพิมพ์สามมิติ (3D Printing)
7. นวัตกรรมด้านความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร์ (Cyber Security)
8. หุ่นยนต์ (Robotics)
9. ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence)

แบบทดสอบหลังเรียน 55

จงทำเครื่องหมายกากบาท (X) ลงหน้าข้อที่ถูกต้องที่สุด 6. นวัตกรรมธุรกิจดิจิทัลจะต้องมีองค์ประกอบ
อย่างน้อยประการ
1. ข้อใดหมายถึงนวัตกรรม ก. 2 ประการ
ข. 3 ประการ
n. Innovation ค. 4 ประการ
ง. 5 ประการ
ข. Adoption จ. 6 ประการ
ค. Individual 7. ข้อใดไม่ใช่ข้อดีของนวัตกรรมธุรกิจดิจิทัล
ง. Object ก. ส่วนแบ่งการตลาดเพิ่มมากขึ้น
จ. Practice ข. กำไรที่เพิ่มขึ้น
ค. ประสบการณ์ของความสำเร็จจากการล้มเหลว
2. ข้อใดหมายถึงค่านิยม ง. สร้างคุณค่าต่อชีวิตและสังคม
จ. ตลาดผู้บริโภคที่ไม่พึงประสงค์
n. Belief
8. ข้อใดคือการทําหนดราคา
ข. Value
ค. Radical n. Product
ง. Knowledge
จ. Mode ข. Price
ค. Place
3. ข้อใดหมายถึงผลิตภัณฑ์ที่จับต้องไม่ได้ ง. Promotion
ก. รถยนต์ จ. People
ข. โทรทัศน์รุ่นใหม่
ค. โทรศัพท์มือถือ 9. ข้อใดไม่ใช่องค์ประกอบของนวัตกรรมโมเดล
ง. เครื่องเสียง ธุรกิจดิจิทัล
จ. การบริการ ก. การบริหารจัดการ
ข. การเชื่อมต่อ
4. ข้อใดหมายถึงการบริหารงานคุณภาพองค์กร ค. แนวคิดใหม่ ๆ
รวม ง. การตัดสินใจ
จ. ระบบอัตโนมัติ
n. JIT 10. คนงานหรือบริการนิยมเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า
อะไร
ข. FFT ก. นักบริการ
ค. OPS ข. คนบริการ
ง. TQM ค. นักปฏิบัติ
จ. LPD ง. คนปฏิบัติ
จ. คนรับใช้
5. ข้อใดหมายถึงการวิเคราะห์ความต้องการ
SMACI

n. S

ข. M
ค. A
ง. C
จ. I

หน่วยที่ 4

ระบบการทำธุรกรรมในธุรกิจดิจิทัล

สาระการเรียนรู้ จุดประสงค์การเรียนรู้

1. ความหมายขอบระบบธุรกรรม 1. บอกความหมายของ
ในธุรกิจดิจิทัล นวัตกรรมและนวัตกรรมสำหรับ
2. ความส าคัญของระบบ ธุรกิจดิจิทัลได้
ธุรกรรมในธุรกิจดิจิทัล 2. อธิบายแหล่งที่มาและองค์
3. ประเภทของระบบธุรกรรมใน ประกอบของนวัตกรรมทาง
ธุรกิจดิจิทัล ธุรกิจดิจิทัลได้
4. วิธีการทำธุรกรรมในธุรกิจ 3. อธิบายวิธีการนำเทคโนโลยี
ดิจิทัล มาใช้ในกระบวนการธุรกิจดิจิทัล
5. ประเภทของธุรกรรมการเงิน ได้
ดิจิทัล 4. ปฏิบัติการสร้างนวัตกรรม
5.ธุรกรรมการเงินดิจิทัลพร้อม สำหรับธุรกิจดิจิทัลได้
เพย์ 5. มีเจตคติและกิจนิสัยที่ดีใน
การปฏิบัติงานด้วยความรับผิด
ชอบซื่อสัตย์ละเอียดรอบคอบ

สมรรถนะประจำหน่วย

1. แสดงความรู้เกี่ยวกับ
นวัตกรรมทางธุรกิจดิจิทัล
2.แสดงความรู้เกี่ยวกับการนำ
เทคโนโลยีมาใช้ในกระบวนการ
ทางธุรกิจดิจิทัล
3. ประยุกต์การใช้นวัตกรรม
ทางธุรกิจดิจิทัล

ความหมายของระบบการทำ 57
ธุรกรรมในธุรกิจดิจิทัล

การทำธุรกรรมในธุรกิจดิจิทัล หมายถึง การดำเนินการต่าง ๆ ในเรื่องของ
การเงินหรือแลกเปลี่ยนสินค้าและบริการ โดยใช้เครื่องมือสื่อสารต่าง ๆ เช่น
สมาร์ทโฟน Mobile App หรือ E-wallet ผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต
และทำได้ทุกคนที่มีบัญชีธนาคารหรือมีพร้อมเพย์

ความสำคัญของระบบ
ธุรกรรมในธุรกิจดิจิทัล

ระบบธุรกรรมในธุรกิจดิจิทัลมีความสำคัญที่จะช่วยส่งเสริมให้การทำ
ธุรกิจนั้นมีความมั่นคงขึ้น เพราะได้อำนวยความสะดวกให้การทำธุรกรรม
ทางการเงินเกิดขึ้นได้ทุกที่ทุกเวลา และนำมาซึ่งความเปลี่ยนแปลงทาง
สังคม พฤติกรรมผู้บริโภค และเศรษฐกิจโลก จากผลสำรวจธุรกรรมการ
ชำระเงินผ่านบริการ Mobile Banking ของธนาคารแห่งประเทศไทย
พบว่า ประเทศไทยมีจำนวนบัญชีลูกค้าที่ใช้บริการ Mobile Banking
มากกว่า 37 ล้านบัญชี เพิ่มขึ้นจากช่วงเวลาเดียวกันในปีที่แล้วกว่า 11
ล้านบัญชี

ประเภทของระบบธุรกรรม 58
ธุรกิจดิจิทัล

1. Digital Banking 1 นาทีที่ผ่านมา

Digital Banking หมายถึง การทำธุรกรรมด้วยระบบการทำธุรกรรมของ
ธนาคารในระบบดิจิทัล เป็นเทคโนโลยีสมัยใหม่ที่มีการพัฒนาให้มี sampling
rate สูง เป็นสัญญาณที่เป็นระบบไม่ต่อเนื่อง ทำให้คุณภาพของข้อมูลดีขึ้น

ธุรกรรมที่ทำผ่าน Digital Banking

Digital Banking 2 นาทีที่ผ่านมา

1. การโอนเงิน โดยโอนจากเจ้าของบัญชีผู้โอน ไปสู่เจ้าของบัญชีผู้รับโอน ผ่าน
โทรศัพท์มือถือ เช่น Net Banking, K Banking เป็นต้น

59

Digital Banking 3 นาทีที่ผ่านมา

2. ชำระค่าสินค้าและบริการ โดยผ่านแอปพลิเคชันของธนาคาร อาจจะเป็นการชำระ
ค่าน้ำ ค่าไฟฟ้า หรือ การผ่อนชำระค่างวดต่าง ๆ

Digital Banking 4 นาทีที่ผ่านมา

3. บริการเรียกดูข้อมูลและจัดการบัญชีต่าง ๆ เช่น เพิ่มและจัดการบัญชีของ
ตนเอง เพิ่มและจัดการบัตร ดูรายละเอียดบัญชี ระงับบัญชี ฯลฯ

Digital Banking 5 นาทีที่ผ่านมา

4. ซื้อ-ขาย-สับเปลี่ยนกองทุน และจัดการรายการซื้อขายต่าง ๆ เรียกดูและแก้ไข
แบบประเมินความเสี่ยง (Risk Profile)

Digital Banking 6 นาทีที่ผ่านมา

5. Talk to net officer ทำธุรกรรมผ่านระบบ VDO Call โดยเจ้าหน้าที่ net
officer ที่จะทำธุรกรรมพร้อมส่งสลิปรายการให้ผ่าน E-mail

60

Digital Banking 7 นาทีที่ผ่านมา

6. ตั้งค่าการใช้งานระบบ เปลี่ยน net ID, Password, ตั้งค่าวงเงินการทำ
รายการ, จัดการบัญชี

Digital Banking 8 นาทีที่ผ่านมา

7. ชำระเงินกู้ของตนเอง, ชำระเงินกู้บุคคลอื่น, ขออนุมัติสินเชื่อเบื้องต้น

Digital Banking 9 นาทีที่ผ่านมา

8. ขอข้อมูลเครดิตบูโรกับ National Credit Bureau

Digital Banking 10 นาทีที่ผ่านมา

9. สั่งซื้อธนบัตรต่างประเทศสกุลเงินต่าง ๆ ล่วงหน้า

61

ข้อดีของ Digital Banking

ข้อดี Digital Banking 1 นาทีที่ผ่านมา

1. เพิ่มความสะดวกให้ลูกค้าผู้ใช้บริการในการดำเนินธุรกรรมทางการเงินมากขึ้น ไม่
ต้องไปติดต่อธนาคาร แต่ทำได้ผ่าน Internet banking หรือ Mobile
bankingได้
2. ทำให้มีเวลาเหลือไปบริหารหรือทำงานอื่น ๆ ที่จำเป็นมากกว่าการไปรอต่อคิวที่
ธนาคารเหมือนในอดีต
3. ลดค่าใช้จ่ายในการติดต่อด้านธุรกรรม ไม่ว่าจะเป็นการเดินทางไปที่ธนาคาร หรือ
การชำระค่าธรรมเนียมในการโอน ชำระค่าน้ำ ค่าไฟ อีกต่อไป
4. ลดความเสี่ยงจากการถอนเงินจำนวนมาก ๆ จากธนาคาร
5. ในส่วนของธนาคาร ลดค่าใช้จ่ายในการลงทุนเปิดสาขาใหม่แบบไม่รู้จบเพื่อให้เข้า
ถึงทุกพื้นที่เหมือนในอดีต

ผลกระทบจาก Digital Banking

ผลกระทบจาก Digital Banking 1 นาทีที่ผ่านมา

1. ธนาคารต้องปิดสาขาลงหลายแห่ง ในอนาคตมีแนวโน้มอาจต้องลดจำนวน
พนักงาน ทำให้คนต้องหางานทำใหม่
2. พฤติกรรมของผู้บริโภคเปลี่ยนไป เนื่องจากการใช้จ่ายสะดวก ง่ายขึ้น ส่งผล
ให้การตัดสินใจซื้อสินค้าเร็วมากเกินไป มีแนวโน้มการใช้จ่ายเกินตัวง่ายขึ้น
3. การปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคลลดน้อยลง ส่งผลต่อพฤติกรรมมนุษย์ที่สื่อสารกับ

เทคโนโลยีมากเกินไป
4. การดำเนินชีวิตถูกผูกไว้กับอินเทอร์เน็ตสัญญาณ wi-fi หน้าจอสมาร์ทโฟน เมื่อ
ขาดอินเทอร์เน็ตแล้ว ธุรกรรมทางการเงินมีผลชะงัก
5.ในอนาคตธนาคารอาจไม่ใช่สถาบันการเงินสำคัญสำหรับเศรษฐกิจอีกต่อไป
เพราะธุรกิจอื่น ๆ สามารถพัฒนาเรื่องการเงินอิเล็กทรอนิกส์เป็นของตนเองได้
6. การจารกรรมเปลี่ยนรูปแบบไป จึงมีการคิดค้นหาทางป้องกัน เช่น การลวง
ลูกค้า เพื่อโกงเงินจากอินเทอร์เน็ตแบงค์เป็นต้น

62

2. Mobile Banking 1 นาทีที่ผ่านมา

Mobile Banking เป็นตัวช่วยสำคัญแห่งยุคดิจิทัลที่เข้ามาอำนวยความ
สะดวกให้การทำธุรกรรมทางการเงินเกิดขึ้นได้ทุกที่ทุกเวลา และนำมาซึ่งความ
เปลี่ยนแปลงทางสังคม พฤติกรรมผู้บริโภค และเศรษฐกิจโลก

วิธีการทำธุรกรรมในธุรกิจ
ดิจิทัล

1.ล็อกอิน Touch ID

ที่มา : https://www.ttbbank.com/archive/howto/app/

63

2. QRCode จ่ายและรับเงิน

ที่มา : https://brandinside.asia/ktb-qr-payment/

3. แจ้งเตือนเพื่อจ่าย

ที่มา : https://www.sequelonline.com/?p=17875

64

4. รายการโอนเงินล่วงหน้า

ที่มา : https://imodtoy.com/2019/01/how-to-advance-transfer-on-k-plus-app/

5. E-Market

ที่มา : https://blog.sogoodweb.com/

65

บริการต่าง ๆ ใน E-Marketplace

1. สารบัญธุรกิจ / Business Directory

พิมพ์บางอย่างที่นี่...

2. ประกาศความต้องการทางธุรกิจ /Trade Leads

พิมพ์บางอย่างที่นี่...

3. E-Catalog หรือแค็ตตาล็อกออนไลน์

พิมพ์บางอย่างที่นี่...

66

4. ประกาศความต้องการซื้อ-ขายสินค้า และบริการ

พิมพ์บางอย่างที่นี่...

5. การติดต่อสื่อสารระหว่างผู้ซื้อ-ผู้ขาย

พิมพ์บางอย่างที่นี่...

6. บริการเว็บไซต์สำเร็จรูป

พิมพ์บางอย่างที่นี่...

67

ตัวอย่าง E-Market Place

ที่มา : www.chisaorganic.com/

ที่มา : www.brandbuffet.in.th

ประเภทของธุรกรรมการเงินดิจิทัล 68

1. Banking
Technology

2. Lending 3. Cryptocurrency
Technology
5. Application
4. Payment Programing
Technology Interface (API Data)

6. Regulation
Technology

7. Insurance
Technology/ Insurtech

ธุรกรรมการเงินดิจิทัลพร้อมเพย์ 69

ประโยชน์ของพร้อมเพย์

จุดเด่น คือ ค่าธรรมเนียมการโอนเงินเข้าบัญชีพร้อมเพย์ จะถูกกว่าอัตราที่ถูก
เรียกเก็บกันอยู่ โดยการโอนเงินปกติ ไม่ว่าจะเป็นการโอนผ่านช่องทางไหน ธนาคาร
พาณิชย์ จะคิดค่าธรรมเนียมการโอนเงินข้ามเขตและข้ามธนาคาร อัตราค่า
ธรรมเนียมอยู่ที่ 25–35 บาทต่อครั้ง

ทำไมต้องบัตรประชาชน

การใช้หมายเลข บัตรประชาชน จะช่วยให้รัฐบาลโอนเงินได้ตรงกับวัตถุประสงค์
มากที่สุดและถึงตัวบุคคลจริง ๆ ซึ่งจะช่วยป้องกันการรั่วไหล ทุจริต เนื่องจากที่
ผ่านมาการโอนเงินช่วยเหลือต่าง ๆของรัฐบาล จะผ่านองค์กรปกครองส่วนท้อง
ถิ่น เพื่อนำเงินไปแจกจ่ายให้ผู้ที่ได้รับความช่วยเหลืออีกทอดหนึ่ง ซึ่งบ่อยครั้งพบ
ว่าไม่ถึงตัวผู้รับจริง

แบบทดสอบหลังเรียน 70

จงทำเครื่องหมายกากบาท (X) ลงหน้าข้อที่ถูกต้องที่สุด 6. การเข้าระบบด้วยการสแกนลายนิ้วมือเรียกว่า
อะไร
1. การชำระค่าไฟฟ้าและน้ำประปาจะใช้วิธีการสแกน ก. Face ID
แบบใด ข. Touch ID
ค. Eye ID
ก. QR Code ง. Scan Me
ข. Bar Code จ. Internet Scan
ค. Scan Code 7. ปัจจุบันนี้บัตรเอทีเอ็มจะใช้รหัสเป็นตัวเลขหลัก
ง. Money Code ก. 3 หลัก
จ. True Money ข. 4 หลัก
2. การชำระค่าสินค้าหรือบริการส่วนใหญ่จะใช้วิธี ค. 5 หลัก
การสแกนแบบใด ง. 6 หลัก
ก. QR Code จ. 7 หลัก
ข. Bar Code
ค. Scan Code 8. แอปพลิเคชันของธนาคารกรุงไทยมีชื่อเรียกว่า
ง. Money Code อะไร
จ. True Money ก. เป๋าตัง
ข. เป้าตุง
3. Risk Profile หมายถึงข้อใด ค. เป๋าเงิน
ก. การรับประกันสินค้า ง. เป๋าไทย
ข. การประกันความเสี่ยง จ. เป๋าสะดวก
ค. การแลกเปลี่ยนสินค้า
ง. การชำระเงินกู้ 9. แอปพลิเคชันใดที่มีระบบการโอนเงินผูกกับบัตร
จ. การอนุมัติสินเชื่อ ประชาชน
ก. พร้อมเพย์
4. National Credit Bureau หมายถึงข้อใด ข. พร้อมจ่าย
ก. การยืนขอสินเชื่อ ค. พร้อมโอน
บ. การติดตามนําระหนี ง. พร้อมธนาคาร
ค. การขอข้อมูลเครดิต จ. พร้อมพวก
ง. การซื้อธนบัตรต่างประเทศ 10. แอปพลิเคชันใดที่จัดว่าเป็น E-Market Place
จ. การจัดการบัญชี ก. Google
ข. Sanook
5. SCB หมายถึงธนาคารใด ค. Pantip
ก. ธนาคารกสิกรไทย ง. Thairath
ข. ธนาคารกรุงไทย จ. Lazada
ค. ธนาคารออมสิน
ง. ธนาคารธนชาติ
จ. ธนาคารไทยพาณิชย์

หน่วยที่ 5

สื่อสังคมออนไลน์กับธุรกิจดิจิทัล

สาระการเรียนรู้ จุดประสงค์การเรียนรู้

1. ความหมายของสื่อสังคม 1. บอกความหมายของสื่อ
ออนไลน์ สังคมออนไลน์ได้
2. ประเภทของสื่อสังคม 2. อธิบายประเภทและวิธีทำ
ออนไลน์ ธุรกิจบนสื่อสังคมออนไลน์ได้
3. วิธีทำธุรกิจบนสื่อสังคม 3. อธิบายประโยชน์ของเครือ
ออนไลน์ให้ประสบความสำเร็จ ข่ายสังคมออนไลน์ได้
4. ประโยชน์ของเครือข่ายสังคม 4. ประยุกต์การทำธุรกิจด้วยสื่อ
ออนไลน์ สังคมออนไลน์ได้
5. ข้อดีของเครือข่ายสังคม 5. มีเจตคติและกิจนิสัยที่ดีใน
ออนไลน์ การปฏิบัติงานด้วยความรับผิด
6. ข้อเสียของเครือข่ายสังคม ชอบ ซื่อสัตย์ ละเอียดรอบคอบ
ออนไลน์
7. สื่อสังคมออนไลน์กับธุรกิจ สมรรถนะประจำหน่วย
ดิจิทัล
8. การทำธุรกิจดิจิทัลด้วย 1. ความรู้เกี่ยวกับสื่อสังคม
Facebook ออนไลน์
9. วิธีการสร้างรายได้จาก 2. แสดงความรู้เกี่ยวกับการทำ
YouTube ธุรกิจบนสื่อสังคมออนไลน์
10. การทำธุรกิจดิจิทัลด้วยการ 3. ปฏิบัติในการทำธุรกิจบนสื่อ
เป็นยูทูบเบอร์ สังคมออนไลน์

ความหมายของสื่อสังคมออนไลน์ 72

สื่อสังคมออนไลน์ คือ สื่อที่ผู้ส่งสารแบ่งปันสาร ซึ่งอยู่ในรูปแบบต่าง ๆ ไปยัง
ผู้รับสารผ่านเครือข่ายออนไลน์ โดยสามารถโต้ตอบกันระหว่างผู้ส่งสารและผู้รับ
สาร หรือผู้รับสารด้วยกันเอง ซึ่งสามารถแบ่งสื่อสังคมออนไลน์ออกเป็นประเภท
ต่าง ๆ ที่ใช้กันบ่อย ๆ คือ บล็อก (Blogging) ทวิตเตอร์และไมโครบล็อก
(Twitter and Microblogging) เครือข่ายสังคมออนไลน์ (Social
Networking) และการแบ่งปันสื่อทางออนไลน์ (Media Sharing)

ประเภทของสื่อสังคมออนไลน์

1. บล็อก (Weblogs หรือเรียกสั้นๆ ว่า Blogs) คือ ประเภทของระบบการ
จัดการเนื้อหา ที่อำนวยความสะดวกให้ผู้เขียนบล็อกเผยแพร่และแบ่งปันบทความ
ของตนเอง โดยบทความที่โพสต์ลงบล็อกเผยแพร่และแบ่งปันบทความของตนเอง
โดยบทความที่โพสต์ลงบล็อก เป็นการแสดงความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนบล็อก
ซึ่งจุดเด่นของบล็อก คือ การสื่อสารถึงกันอย่างเป็นกันเองระหว่างผู้เขียนและผู้
อ่านบล็อกผ่าน การแสดงความคิดเห็น (Comment) เช่น Bloggang,
Wordpress, Blogger, Oknationเป็นต้น

2. เครือข่ายสังคมออนไลน์ (Social Networking) เป็นเว็บไซต์ที่ผู้คนสามารถ
ติดต่อสื่อสารกับเพื่อนทั้งที่รู้จักมาก่อน หรือรู้จักภายหลังทางออนไลน์ ซึ่งเว็บไซต์ของ
เครือข่ายสังคมออนไลน์แต่ละแห่ง มีคุณลักษณะแตกต่างกันออกไป แต่ส่วนประกอบ
หลักที่มีเหมือนกัน คือ โปรไฟล์ (Profiles - เพื่อแสดงข้อมูลส่วนตัวของเจ้าของบัญชี)
การเชื่อมต่อ (Connecting – เพื่อสร้างเพื่อนกับคนที่รู้จักและไม่รู้จักทางออนไลน์)
และการส่งข้อความ (Messaging - อาจเป็นข้อความส่วนตัว หรือข้อความสาธารณะ)
เป็นต้น โดยมี Facebook (http://www.fcebook.com) เป็นเว็บไซต์เครือข่าย
สังคมออนไลน์ที่ได้รับความนิยมสูงสุดในปัจจุบัน นอกจากนี้แล้วยังมี Ning, Linked
in, Myspace, YouMeoและ Instagram

73

3. ไมโครบล็อก (Microblogging) เป็นรูปแบบหนึ่งของบล็อกที่มีการจำกัด
ขนาดของการโพสต์ในแต่ละครั้ง ซึ่งทวิตเตอร์เป็นไมโครบล็อกที่จำกัดการโพสต์
แต่ละครั้งพิมพ์ได้ไม่เกิน 140 ตัวอักษร ในปัจจุบันทวิตเตอร์เป็นที่นิยมใช้งานของ
ผู้คน เพราะใช้งานง่าย และใช้เวลาไม่มากนัก รวมทั้งเป็นที่นิยมขององค์กรต่าง ๆ ที่
ใช้ทวิตเตอร์ในการแจ้งกิจกรรมต่าง ๆ และความเคลื่อนไหวของธุรกิจ เพื่อไม่ให้
ขาดการติดต่อกับสังคม

4. การแบ่งปันสื่อทางออนไลน์ (Media Sharing) เป็นเว็บไซต์ที่ให้ผู้ใช้สามารถ
ทำการอัปโหลด (Upload) ไฟล์สื่อผสม (Multimedia) ขึ้นสู่เว็บไซต์ เพื่อแบ่ง
ปันข้อมูลแก่ผู้ใช้ทั่วไป ซึ่งในปัจจุบันได้รับความนิยมมาก เพราะเป็นสื่อผสม ไม่ว่าจะ
เป็นรูป สไลด์ หรือวิดีโอ รวมทั้งใช้งานง่ายขึ้นมีกล้องดิจิทัล และกล้องวิดีโอ ซึ่งเป็น
เครื่องมือที่นำมาสู่การได้ไฟล์สื่อผสมแบบต่าง ๆ ออกมา เว็บไซต์ที่ได้รับความนิยม
คือ YouTube สำหรับแบ่งปันไฟล์วิดีโอ) และ slideshare สำหรับแบ่งปันไฟล์
พรีเซนเทชัน) เป็นต้น

5. Photo Sharing เป็นเว็บไซต์ที่เน้นให้บริการฝากรูปภาพโดยผู้ใช้บริการ
สามารถอัปโหลดและดาวน์โหลดรูปภาพเพื่อนำมาใช้งานได้ ที่สำคัญนอกเหนือจาก
ผู้ใช้บริการจะมีโอกาสแบ่งปันรูปภาพแล้ว ยังสามารถใช้เป็นพื้นที่เพื่อเสนอขายภาพ
ที่ตนเองนำเข้าไปฝากได้อีกด้วย เช่น Flickr, Photobucket, Photoshop,
Zooomเป็นต้น

74

6. Wikis เป็นเว็บไซต์ที่มีลักษณะเป็นแหล่งข้อมูลหรือความรู้
(Data/Knowledge) ซึ่งผู้เขียนส่วนใหญ่อาจจะเป็นนักวิชาการ นักวิชาชีพหรือผู้
เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านต่าง ๆ ทั้งการเมือง เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ซึ่งผู้ใช้
สามารถเขียนหรือแก้ไขข้อมูลได้อย่างอิสระ เช่น Wikipedia, Google Earth

7. Virtual Worlds คือการสร้างโลกจินตนาการโดยจำลองส่วนหนึ่งของชีวิต
ลงไป จัดเป็นสื่อสังคมออนไลน์ที่บรรดาผู้ท่องโลกไซเบอร์ ใช้เพื่อสื่อสารบน
อินเทอร์เน็ตในลักษณะโลกเสมือนจริง (Virtual Reality) ซึ่งผู้ที่จะเข้าไปใช้
บริการอาจเป็นบริษัทหรือองค์การด้านธุรกิจ ด้านการศึกษา รวมถึงองค์การด้าน
สื่อ เช่น สำนักข่าวรอยเตอร์ สำนักข่าวซีเอ็นเอ็น เป็นต้น

8. Crowd Sourcing มาจากการรวมของคำสองคำคือ Crowd และ
Outsourcing เป็นหลักการขอความร่วมมือจากบุคคลในเครือข่ายสังคม
ออนไลน์ โดยสามารถจัดทำในรูปของเว็บไซต์ที่มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อค้นหาคำ
ตอบและวิธีการแก้ปัญหาต่าง ๆ ทั้งทางธุรกิจ การศึกษา รวมทั้งการสื่อสาร โดย
อาจจะเป็นการดึงความร่วมมือจากเครือข่ายทางสังคมมาช่วยตรวจสอบข้อมูล
เสนอความคิดเห็นหรือให้ข้อเสนอแนะ souring คือ ทำให้เกิดความหลากหลาย
ทางความคิดเพื่อนำไปสู่การแก้ปัญหาที่มีประสิทธิภาพ

9. Discuss/Review/Opinion เป็นเว็บบอร์ดที่ผู้ใช้อินเทอร์เน็ตสามารถ
แสดงความคิดเห็น โดยอาจจะเกี่ยวกับ สินค้าหรือบริการ ประเด็นสาธารณะทางการ
เมือง เศรษฐกิจ สังคม เช่น Epinions, Moutshut, Yahoo!Answer,
Pantip,Yelpเป็นต้น

วิธีทำธุรกิจบนสื่อสังคมออนไลน์ให้ประสบ 75
ความสำเร็จ

1. ใช้ Influencer ที่สร้างสุนทรียศาสตร์ให้กับแบรนด์
2. ทำให้ทุกคนมีส่วนร่วมไปด้วยกัน
3. ผสานรวมเนื้อหาบนโซเชียลและแบรนด์ให้เข้ากับการตลาด

ประโยชน์ของเครือข่ายสังคมออนไลน์
(Social Network)

1. สามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลความรู้ในสิ่งที่สนใจร่วมกันได้
2. เป็นคลังข้อมูลความรู้ขนาดย่อมเพราะเราสามารถเสนอและแสดงความคิดเห็น
แลกเปลี่ยน ความรู้หรือตั้งคำถามในเรื่องต่าง ๆ เพื่อให้บุคคลอื่นที่สนใจหรือมีคา
ตอบได้ช่วยกันตอบ
3. ประหยัดค่าใช้จ่ายในการติดต่อสื่อสารกับคนอื่น สะดวกและรวดเร็ว
4. เป็นสื่อในการนำเสนอผลงานของตัวเอง เช่น งานเขียน รูปภาพ วิดีโอต่าง ๆ เพื่อ
ให้ผู้อื่นได้เข้ามารับชมและแสดงความคิดเห็น
5. ใช้เป็นสื่อในการโฆษณา ประชาสัมพันธ์ หรือบริการลูกค้าสำหรับบริษัทและ
องค์กรต่าง ๆ ช่วยสร้างความเชื่อมั่นให้ลูกค้า
6. ช่วยสร้างผลงานและรายได้ให้แก่ผู้ใช้งาน เกิดการจ้างงานแบบใหม่ๆ ขึ้น
7. คลายเครียดได้สำหรับผู้ใช้ที่ต้องการหาเพื่อนคุยเล่นสนุก ๆ
8. สร้างความสัมพันธ์ที่ดีจากเพื่อนสู่เพื่อนได้

ข้อดีของเครือข่ายสังคมออนไลน์ 76

1. สามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลความรู้ในสิ่งที่สนใจร่วมกันได้
2. เป็นคลังข้อมูลความรู้ขนาดย่อมเพราะเราสามารถเสนอและแสดงความคิดเห็น
แลกเปลี่ยนความรู้ หรือตั้งคาถามในเรื่องต่าง ๆ เพื่อให้บุคคลอื่นที่สนใจหรือมีคา
ตอบได้ช่วยกันตอบ
3. ประหยัดค่าใช้จ่ายในการติดต่อสื่อสารกับคนอื่น สะดวกและรวดเร็ว
4. เป็นสื่อในการนำเสนอผลงานของตัวเอง เช่น งานเขียน รูปภาพ วีดิโอต่าง ๆ เพื่อ
ให้ผู้อื่นได้เข้ามารับชมและแสดงความคิดเห็น
5. ใช้เป็นสื่อในการโฆษณา ประชาสัมพันธ์ หรือบริการลูกค้าสำหรับบริษัทและ
องค์กรต่าง ๆ ช่วยสร้างความเชื่อมั่นให้ลูกค้า
6. ช่วยสร้างผลงานและรายได้ให้แก่ผู้ใช้งาน เกิดการจ้างงานแบบใหม่ ๆ ขึ้น
7. คลายเครียดได้สำหรับผู้ใช้ที่ต้องการหาเพื่อนคุยเล่นสนุกๆ
8. สร้างความสัมพันธ์ที่ดีจากเพื่อนสู่เพื่อนได้

ข้อดีของเครือข่ายสังคมออนไลน์

1. เว็บไซต์ให้บริการบางแห่งอาจจะเปิดเผยข้อมูลส่วนตัวมากเกินไป หากผู้ใช้บริการ
ไม่ระมัดระวังในการกรอกข้อมูล อาจถูกผู้ไม่หวังดีนำมาใช้ในทางเสียหาย หรือละเมิด
สิทธิส่วนบุคคลได้
2. Social Network เป็นสังคมออนไลน์ที่กว้าง หากผู้ใช้รู้เท่าไม่ถึงการณ์หรือ
ขาดวิจารณญาณ อาจโดนหลอกลวงผ่านอินเทอร์เน็ต หรือการนัดเจอกันเพื่อจุด
ประสงค์ร้าย ตามที่เป็นข่าวตามหน้าหนังสือพิมพ์
3. เป็นช่องทางในการถูกละเมิดลิขสิทธิ์ ขโมยผลงาน หรือถูกแอบอ้าง เพราะ
Social Network Service เป็นสื่อในการเผยแพร่ผลงาน รูปภาพต่าง ๆ ของ
เราให้บุคคลอื่นได้ดูและแสดงความคิดเห็น
4. ข้อมูลที่ต้องกรอกเพื่อสมัครสมาชิกและแสดงบนเว็บไซต์ในรูปแบบ Social
Network ยากแก่การตรวจสอบว่าจริงหรือไม่ดังนั้นอาจเกิดปัญหาเกี่ยวกับ
เว็บไซต์ที่กำหนดอายุการสมัครสมาชิก หรือการถูกหลอกโดยบุคคลที่ไม่มีตัวตนได้
5. ผู้ใช้ที่เล่น Social Network และอยู่กับหน้าจอคอมพิวเตอร์เป็นเวลานานอาจ
สายตาเสียได้หรือบางคนอาจตาบอดได้
6. ถ้าผู้ใช้หมกหมุ่นอยู่กับ Social Network มากเกินไปอาจทำให้เสียการเรียน
หรือผลการเรียนตกลงได้ทำให้เสียเวลาถ้าผู้ใช้ใช้อย่างไร้ประโยชน์

สื่อสังคมออนไลน์กับธุรกิจดิจิทัล 77

เป็นเว็บไซต์ที่เปิดให้บริการเครือค่ายสังคมออนไลน์ ผ่าน Internet หรือ Social
Network เป็นที่นิยมกันทั่วโลกที่ใช้ในการติดต่อสื่อสาร แลกเปลี่ยนข้อมูล ต่าง ๆ
เป็นสื่อสังคมขนาดใหญ่ Facebook เป็นช่องทางในการทำธุรกิจเล็ก ๆ ขายสินค้า
ในโลกออนไลน์เนื่องจากเปิดธุรกิจได้โดยไม่มีค่าใช้จ่ายใด ๆ และยังเข้าถึงได้ง่าย
ทั้งคนซื้อและคนขาย

เป็นแอปพลิเคชันบนสมาร์ทโฟนและอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ เน้นการแชร์รูปภาพ บน
Social Network ซึ่งทำให้เพื่อน ๆ สามารถเห็นภาพถ่ายของคุณได้และคอมเมน
ต์ภาพได้ ที่สำคัญ Instagram ยังสามารถใช้แชร์ภาพไปยัง Twitter,
Facebook ได้อีกด้วย

78

เป็นเว็บไซต์ที่สามารถแบ่งปันวิดีโอ ให้คนอื่น ๆ ทั่วโลก สามารถเข้าดูได้ โดยไม่มีค่า
ใช้จ่าย ปัจจุบัน YouTube เป็นเว็บไซต์ที่มีผู้นิยมมากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก เพราะ
นอกเหนือการแบ่งปันวิดีโอแล้ว บริษัท ห้างร้านต่าง ๆ ยังใช้ยูทูบในการทำการ
ตลาดออนไลน์ได้

เป็นแอปพลิเคชันที่เป็นแพลตฟอร์ม บันทึกและตัดต่อวิดีโอ โดยสามารถลงคลิปวิดี
โอสั้นๆ ทำได้ง่าย ใช้สร้างสรรค์วิดีโอได้เป็นอย่างดี อีกทั้งยังมาประยุกต์ใช้ในการ
ตลาดโดยใช้เป็นช่องทางโฆษณาต่าง ๆ ให้กับธุรกิจ

แบบทดสอบหลังเรียน 79

จงทำเครื่องหมายกากบาท (X) ลงหน้าข้อที่ถูกต้องที่สุด 6. หรือแหล่งความรู้สื่อสังคมออนไลน์ประเภทใดที่
เปรียบเสมือนห้องสมุด
1. Oknation เป็นสื่อสังคมออนไลน์ประเภท ก. Weblogs
ข. Wikis
ก. Weblogs ค. Photo
ข. Social Networking ง. Virtual Worlds
ค. Microblogging จ. Crowd Sourcing
ง. Media Sharing 7. การพัฒนาแพลตฟอร์มบริการพื้นฐานภาครัฐอยู่
จ. Photo Sharing ในแผนงานของยุทธศาสตร์ใด

2. Instagram เป็นสื่อสังคมออนไลน์ประเภทใด n. Weblogs
ก. Weblogs
ข. Social Networking ข. Wikis
ค. Microblogging ค. Photo
ง. Media Sharing ง. Virtual Worlds
จ. Photo Sharing จ. Crowd Sourcing

3. Weblogs มีอีกชื่อหนึ่งว่าอย่างไร 8. เว็บไซต์ใดของประเทศไทยที่มีผู้นิยมใช้ในการ
ก. Web แสดงความคิดเห็นมากที่สุด
ข. Logs
ค. Blog n. Pantip
ง. Shar
จ. Media ข. Sanook
ค. Yahoo
4. ไม่เกิน 140 ตัวอักษรสื่อสังคมออนไลน์ใดที่ ง. Google
จำกัด การโพสต์แต่ละครั้งได จ. Hotmail
ก. Facebook 9. Influencer หมายถึงข้อใด
ข. Instagram ก. สร้างสุนทรียศาสตร์ให้กับแบรนด์
ค. Line ข. ทำให้ผู้คนมีส่วนร่วมไปด้วยกัน
ง. Twitter ค. ผสานรวมเนื้อหาบนสื่อสังคมออนไลน์ให้เข้ากับตลาด
จ. Google ง. รวมเนื้อหาแบรนด์ให้กับตลาด
5. มากที่สุดคือข้อใดสื่อสังคมออนไลน์ที่นิยมแบ่ง จ. สร้างจินตนาการโลกแห่งความจริง
ปันประเภทวิดีโอ
ก. Google 10. แฮชแท็กคือเครื่องหมายใด
ข. Facebook ก. &
ค. Instagram ข. #
ง. Line ค. @
จ. YouTube ง. $
จ. *