ผีเสื้อกลางคืน
ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช สิงหาคม 2565 จำ นวน 500 เล่ม *สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย ใช้สำ หรับเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ ห้ามจำ หน่าย พิมพ์ สุพจน์ ภู่รัตนโอภา จารุชาติ ปราชญ์นครพงศ์ธร บรรณโศภิษฐ์ณรงค์ คูณขุนทด ที่ปรึกษา อธิวรรธน์ บุญฤทธิ์ภาวิณี แก้วตาทิพย์ปิยาภรณ์ ธรรมรงรักษ์ ผู้จัดทำ ภาพ อธิวรรธน์ บุญฤทธิ์ ข้อมูลภาคสนาม อธิวรรธน์ บุญฤทธิ์ปิยาภรณ์ ธรรมรงรักษ์ จักรพงษ์ ไศลรวม ธภัทร ปานเมือง วินัย แก้วดีเลิศดารัตน์ อินศิทร สุรศักดิ์ แก้วกาญจน์ จีรศักดิ์ ทิพย์สังข์ กลุ่มงานวิชาการ สำ นักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 5 (นครศรีธรรมราช) 932/3 ถนนพระเงิน ตำ บลคลัง อำ เภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช 80000 โทร. 0 7535 6134 ต่อ 401 จัดพิมพ์โดย *หนังสือเล่มนี้จัดพิมพ์ด้วยงบประมาณที่จัดสรรโดย ส่วนความหลากหลายทางชีวภาพ สำ นักวิจัยการอนุรักษ์ป่าป่ ไม้และพันธุ์พืชกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าป่และพันธุ์พืช แผนงานพื้นฐานด้านการสร้างการเติบโตบนคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ผลผลิตที่ 1 :พื้นที่ป่าอนุรักษ์ได้รับการบริหารจัดการ กิจกรรมองค์ความรู้ด้านการอนุรักษ์ป่าไม้และสัตว์ป่ากิจกรรมบริหารจัดการด้านป่าไม้และสัตว์ป่า ประจำ ปีงบประมาณ พ.ศ.2565
วงศ์มอธยักษ์ขนปุย (EUPTEROTIDAE) 27 คำ นำ 4 แหล่งศึกษาผีเสื้อกลางคืนในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง 6การสำ รวจและศึกษาผีเสื้อกลางคืนเพื่อการนันทนาการ 7วิธีการใช้งานหนังสือ 8ผีเสื้อกลางคืนในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง 9 วงศ์มอธหนอนไหม (BOMBYCIDAE) 28 วงศ์มอธยักษ์ (SATURNIIDAE) 24 วงศ์มอธเหยี่ยว (SPHINGIDAE) 10 วงศ์มอธพราหมณ์ (BRAHMAEIDAE) 32 วงศ์Glory moths (ENDROMIDAE) 33 สารบรรณ ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช วงศ์Underwing moths, มอธลายเสือ และมอธหางเหลือง (EREBIDAE) 41 วงศ์Tufted moths (NOLIDAE) 38 วงศ์มอธหนอนกระทู้ (NOCTUIDAE) 34 วงศ์มอธหนอนมังกร (NOTODONTIDAE) 70 วงศ์มอธหนอนคืบ (GEOMETRIDAE) 77 วงศ์มอธหนอนมะไฟ (ZYGAENIDAE) 95 วงศ์มอธปีกขอ (DREPANIDAE) 96 วงศ์มอธหนอนกอ (CRAMBIDAE) 91 วงศ์มอธค้างคาว (URANIIDAE) 89 วงศ์มอธหนอนเจาะไม้ (COSSIDAE) 97 วงศ์มอธหนอนบังใบ (LASIOCAMPIDAE) 99 ดัชนีชื่อวิทยาศาสตร์ 101 วงศ์มอธหนอนหอย (LIMACODIDAE) 105
คำ นำ ผีเสื้อกลางคืน (Moths) เป็นแมลงในอันดับ Lepidoptera เช่นเดียวกับผีเสื้อกลางวัน (Butterfly) เป็นแมลงที่มีความหลากหลาย ของชนิดพันธุ์สูงมาก สามารถพบได้ในทุกระบบนิเวศ โดยเฉพาะระบบนิเวศ ป่าไม้ มีบทบาทสำ คัญต่อโครงสร้างป่า ซึ่งส่วนหนึ่งมีวงจรชีวิตบางช่วงเวลา ที่ต้องอาศัยและใช้ประโยชน์จากต้นไม้ในรูปแบบของการกินเนื้อไม้ หรือใบไม้ ส่งผลให้ต้นไม้มีลักษณะที่เป็นโรค ไม่สมบูรณ์ ในขณะที่วงจรชีวิตในบางช่วง เวลาก็ทำ หน้าที่ช่วยผสมเกสร ขยายพันธุ์ให้ต้นไม้ จึงนับได้ว่าเป็นกลุ่มแมลง ที่เกี่ยวข้องและมีความสำ คัญต่อความสมบูรณ์ของระบบนิเวศป่าไม้โดยตรง นอกจากนี้ ผีเสื้อกลางคืนหลายชนิดยังมีความสวยงาม เป็นที่สนใจ ของผู้พบเห็น หลายชนิดเป็นแมลงที่มีคุณค่าทางเศรษฐกิจในรูปแบบต่างๆ เช่น บางชนิดสร้างเส้นใยที่สามารถนำ มาทอเป็นผ้าไหม การสะสมเป็นแมลง สวยงามเพื่อการนันทนาการ บางชนิดมีสถานะเป็นแมลงคุ้มครองซึ่งมีความ สำ คัญต่อการอนุรักษ์ อย่างไรก็ดี ในแง่ของการปลูกฝังการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติแก่เยาวชนและประชาชนทั่วไปนั้น กิจกรรมการศึกษา ผีเสื้อกลางคืนในยามค่ำ คืน ก็นับเป็นกิจกรรมที่น่าตื่นเต้น กระตุ้นให้เยาวชน ส่วนใหญ่เกิดความสนใจต่อธรรมชาติรอบตัวได้เป็นอย่างดี สำ หรับอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง เป็นพื้นที่อนุรักษ์ที่อยู่ใกล้ เมืองใหญ่ คือตัวอำ เภอทุ่งสงของจังหวัดนครศรีธรรมราช มีเส้นทางถนนที่ สะดวกตัดผ่านพื้นที่ป่าผ่านนิเวศป่าดิบชื้น ไปจนถึงป่าดิบเขาระดับต่ำ บริเวณ ยอดเขารามโรม ซึ่งมีศักยภาพอย่างยิ่งที่จะใช้เป็นแหล่งศึกษาธรรมชาติ ของเยาวชนและบุคคลทั่วไป มีความหลากหลายของพืชและสัตว์นานาชนิด และเป็นพื้นที่ที่สามารถพบเห็นทั้งผีเสื้อกลางวันและแมลงกลางคืนได้ง่าย โดยเฉพาะบริเวณลานกางเต็นท์ยอดเขารามโรมในยามค่ำ คืน ซึ่งมักมีผีเสื้อ กลางคืนนานาชนิดบินมาเกาะบริเวณหลอดไฟ เป็นที่น่าตื่นตาตื่นใจอย่างมาก 4 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช
คำ นำ จากศักยภาพในการเป็นแหล่งศึกษาผีเสื้อกลางคืนดังกล่าว กลุ่มงานวิชาการ สำ นักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 5 (นครศรีธรรมราช) ซึ่งเป็นหน่วยงานที่มีการดำ เนินการเก็บข้อมูลความหลากหลาย ทางชีวภาพของผีเสื้อกลางคืน ในพ้นที่อุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง มาตั้งแต่ปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 - 2563 จึงได้นำ ข้อมูลผีเสื้อ กลางคืนบางส่วน ที่สำ รวจพบในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง มาจัดทำ เป็นหนังสือคู่มือสำ หรับใช้ศึกษาผีเสื้อกลางคืนในพื้นที่อุทยานแห่งชาติ น้ำ ตกโยง เพื่อเป็นการต่อยอดให้สามารถนำ องค์ความรู้ไปใช้ประโยชน์ ในการพัฒนางานสื่อความหมายและนันทนาการของอุทยานแห่งชาติฯ ทั้งเป็นการเผยแพร่องค์ความรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ และ ช่วยกระตุ้นให้เกิดความสนใจใคร่รู้ในทรัพยากรธรรมชาติแก่เยาวชนและ บุคคลทั่วไป ส่งผลให้เกิดความตระหนัก เกิดความรัก และเป็นการ กระตุ้นจิตสำ นึกในการหวงแหนทรัพยากรธรรมชาติต่อไป กลุ่มงานวิชาการ สำ นักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 5 (นครศรีธรรมราช) กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช สิงหาคม 2565 (ต่อ) ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช 5
บริเวณน้ำ ตกโยง (ที่ทำ การอุทยานฯ) ซึ่งมีสิ่งอำ นวยความสะดวกและบ้านพัก นักท่องเที่ยวไว้บริการบริเวณยอดเขารามโรม เป็นพื้นที่ที่มีศักยภาพสูงสำ หรับการพัฒนาเป็นแหล่งศึกษาผีเสื้อกลางวันและผีเสื้อกลางคืน มีเส้นทางศึกษาธรรมชาติป่าดิบเขาระดับต่ำ บ้านพักนักท่องเที่ยว ลานกางเต็นท์ ห้องน้ำ ไว้บริการบริเวณจุดสกัด เนิน 499 ประตูสู่ยอดเขาเหมน เป็นอีกพื้นที่ที่พบผีเสื้อกลางวัน และผีเสื้อกลางคืนหลายชนิด มีอาคารชั่วคราว ห้องน้ำ และลานกว้างที่สามารถ กางเต็นท์ได้ ไม่มีไฟฟ้าฟ้ (ต้องใช้แบตเตอรี่เป็นแหล่งจ่ายไฟ) อุทยานแห่งชาติน้ําตกโยง เป็นอุทยานแห่งชาติลำ ดับที่ 64 ของประเทศไทยตั้งอยู่ที่ บ้านน้ําตกโยง หมู่ที่ 7 ตําบลถ้ําใหญ่ อําเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราชมีเนื้อที่ประมาณ 128,125 ไร่ หรือ 205 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ 5 อำ เภอ ได้แก่ ทุ่งสง นาบอน ช้างกลาง ลานสกา และร่อนพิบูลย์ สภาพพื้นที่ทั่วไปมีลักษณะเป็นเทือกเขาสลับซับซ้อน มีความสูงจากระดับทะเลปานกลางตั้งแต่ 80 เมตร ถึง 1,307 เมตร ยอดเขาที่สูงที่สุด คือ ยอดเขาเหมน ในท้องที่อำ เภอนาบอน อุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยงมีแหล่งนันทนาการที่เหมาะสมต่อการศึกษาผีเสื้อกลางคืนหลายแห่ง ได้แก่ แหล่งศึกษาผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง 6 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช
การสํารวจและศึกษาผีเสื้อกลางคืน สามารถทำ ได้โดยใช้กับดักแสงไฟ ที่ให้แสงที่มีความยาวคลื่นอยู่ในช่วง 315-387 นาโนเมตร เช่น แสงจากหลอดแสงจันทร์ หรือ เมอร์คิวรี่ เวเพอร์ (Mercury vapour lamp) หรือ การใช้หลอดไฟสีม่วง (Black light) ล่อให้ผีเสื้อบินเข้ามาเล่นแสงไฟ โดยใช้ร่วมกับฉากผ้าสีขาว ซึ่งจะทํา ให้แห้สงสะท้อนไปได้ไกล และเมื่อผีเสื้อมาเกาะจะเห็นได้ง่าย แหล่งกำ เนิดไฟฟ้าฟ้อาจเป็นไฟฟ้าฟ้ตามบ้านเรือนต่อด้วยสายไฟยาวมายังกับดัก ที่ติดตั้งไว้ หรือใช้แบตเตอรี่รถยนต์ขนาด 12 โวลต์ และแปลงด้วยเครื่องแปลงกระแสไฟฟ้าฟ้ (Inverter) เป็น 220 โวลต์ แล้วต่อมายังหลอด Black lightซึ่งจะให้แสงสว่างมากกว่าใช้แบตเตอรี่ต่อโดยตรงเพียงอย่างเดียว เซ็ตกับดักและเปิดไฟทิ้งไว้ตั้งแต่ช่วงก่อนค่ำ (ประมาณ 18.30 น.) และเข้ามาเช็คกับดักเป็นระยะ 2-3 ชั่วโมงต่อครั้ง โดยปกติจะเปิดไฟทิ้งไว้ทั้งคืน จนถึงประมาณ 6 โมงเช้า หรือตามความสะดวกของผู้ศึกษา และความเหมาะสมของสถานการณ์ บันทึกข้อมูลโดยการถ่ายรูปผีเสื้อกลางคืนที่เข้ามาเกาะด้วยความระมัดระวัง หรือ อาจใช้วิธีการวาดรูป จดบันทึกลักษณะ จำ นวน พฤติกรรม เวลา วันที่ ฤดูกาลที่พบ ฯลฯ และนำ รูปไปจำ แนกด้วยคู่มือจำ แนกต่างๆ ต่อไป เมื่อได้ข้อมูลครบถ้วนแล้ว ต้องปล่อยผีเสื้อกลางคืนกลับสู่ธรรมชาติทุกครั้ง การสำ รวจและศึกษาผีเสื้อกลางคืน เพื่อการนันทนาการ ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช 7
หนังสือผีเสื้อกลางคืนในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรมราช เล่มนี้ ได้รวบรวมรูปภาพผีเสื้อกลางคืนจำ นวน 161 ชนิด ใน 18 วงศ์ ซึ่งเป็นเพียงบางส่วน ของผีเสื้อกลางคืนที่สำ รวจพบในธรรมชาติ ทุกชนิดมีการจำ แนกชื่อวิทยาศาสตร์เอาไว้ แต่สำ หรับชื่อภาษาไทยอาจจะระบุเอาไว้แค่บางชนิด เนื่องจากการศึกษาผีเสื้อกลางคืน ในประเทศไทยยังมีน้อย จึงทำ ให้การกำ หนดชื่อเป็นภาษาไทยยังไม่ครอบคลุมเท่าที่ควรสำ หรับข้อมูลที่แสดงในหนังสือมีรายละเอียดดังตัวอย่างต่อไปนี้ (ภาพตัวอย่าง จากหน้า 65) วิธีการใช้งานหนังสือ 8 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช ชื่อวงศ์ ชื่อวงศ์ย่อย (ถ้ามี) ภาพแสดงลักษณะสำ คัญอื่นๆ (ถ้ามี) ชื่อวิทยาศาสตร์ขนาดความกว้าง ของปีกทั้งคู่ เมื่อกางเต็มที่ ชื่อสามัญ (ถ้ามี) ชื่อภาษาไทย (ถ้ามี)
ผีเสื้อกลางคืน
Family: SPHINGIDAE มอธขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ลำ ตัวค่อนข้างใหญ่ เมื่อเทียบกับขนาดปีก ส่วนหัวเรียว ปลายท้องเรียวแหลม ปีกยาวแคบ มุมปลายปีกหน้าแหลม ปีกหลังสั้นกว่าปีกหน้ามาก บินได้เร็ว ออกหากินช่วงเย็นและใกล้ค่ำ ช่วงกลางวันจะเกาะพัก นอนตามพุ่มไม้ มีปากยาวมาก ขณะกินน้ำ หวานจากดอกไม้ จะบินอยู่กับที่แล้วสอดท่อปากเข้าไปดูดกิน หนวดหนาบริเวณ ส่วนกลาง บางชนิดหนาไปถึงส่วนปลาย บางชนิดปลายหนวด งอเป็นตะขอ หนอนมีลำ ตัวอ้วน ผิวเรียบ ส่วนใหญ่มีสีเขียว หรือน้ำ ตาล ปลายลำ ตัวมีหนามยื่นยาวออกมา เมื่อถูกรบกวน จะยกส่วนหน้าของลำ ตัวชูขึ้น เข้าดักแด้ในดินพืชอาหารหนอน เช่น ว่านนางกวัก บอนสี กระดาด อุตพิต ว่านเงินไหลมา บัว องุ่นป่า ทุเรียน แก้ว เป็นต้น 10 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช วงศ์มอธเหยี่ยว (Hawk Moths)
SPHINGIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Acherontia lachesis Greater Death's Head Hawkmoth 85-130 mm. Acosmeryx shervilliiมอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 85-90 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 11
SPHINGIDAE 12 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Agrius convolvuli Convolvulus Hawkmoth 90-130 mm. Ambulyx substrigilis Dark-based Gliding Hawkmoth 85-90 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก
SPHINGIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Ambulyx tattina Convolvulus Hawkmoth 100-120 mm. Ampelophaga rubiginosa Dark-based Gliding Hawkmoth 90-110 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 13
SPHINGIDAE 14 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Amplypterus panopus Mango Hawkmoth 120-168 mm. Cechenena aegrota Dark-based Gliding Hawkmoth 90-110 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธเหยี่ยวหน้ายักษ์คิ้วแดง
SPHINGIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Cechenena helops Mango Hawkmoth 100-110 mm. Cechetra lineosa Dark-based Gliding Hawkmoth 90-110 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธเหยี่ยวหน้ายักษ์คิ้วแดง 15
SPHINGIDAE 16 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Clanis stenosema Mango Hawkmoth 130-140 mm. Dahira falcata Dark-based Gliding Hawkmoth 90-100 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธเหยี่ยวหน้ายักษ์คิ้วแดง
SPHINGIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Daphnis hypothous Jade Hawkmoth 90-120 mm. Daphnusa ocellaris Durian Hawkmoth 64-96 mm.มอธเหยี่ยวจุดตา มอธเหยี่ยวลายทหารเข้ม 17
SPHINGIDAE 18 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Elibia dolichus Jade Hawkmoth 90-100 mm. Eupanacra regularis Durian Hawkmoth 60-80 mm.มอธเหยี่ยวจุดตา มอธเหยี่ยวลายทหารเข้ม
SPHINGIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Eupanacra variolosa Jade Hawkmoth 60-80 mm. Gnathothlibus erotus Durian Hawkmoth 110-125 mm.มอธเหยี่ยวจุดตา มอธเหยี่ยวลายทหารเข้ม 19
SPHINGIDAE 20 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Hippotion velox Dark Striated Hawkmoth 80-90 mm. Marumba cristata Durian Hawkmoth 70-90 mm.มอธเหยี่ยวมารุม มอธเหยี่ยวลายทหารเข้ม
SPHINGIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Megacorma obliqua Dark Striated Hawkmoth 120-145 mm. Rhagastis albomarginata Durian Hawkmoth 90-100 mm.มอธเหยี่ยวจุดตา มอธเหยี่ยวลายพราง 21
SPHINGIDAE 22 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Theretra boisduvalii Dark Striated Hawkmoth 110-125 mm. Theretra clotho Durian Hawkmoth 90-100 mm.มอธเหยี่ยวจุดตา มอธเหยี่ยวลายพราง
SPHINGIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Theretra nessus Dark Striated Hawkmoth 100-110 mm. Theretra silhetensis Durian Hawkmoth 100-130 mm.มอธเหยี่ยวจุดตา มอธเหยี่ยวลายพราง 23
Family: SATURNIIDAE มอธขนาดใหญ่ สมาชิกในวงศ์นี้มีชนิดที่เป็นแมลง ขนาดใหญ่ที่สุดในโลก มีลำ ตัวอ้วนป้อม และมีขนปกคลุม ปีกใหญ่แข็งแรง ส่วนใหญ่ปีกมีสีสันฉูดฉาด และมีลวดลาย เป็นวงคล้ายดวงตาบริเวณกลางปีก ไม่มีปาก หนวดแบบซี่หวี โดยที่ในเพศผู้เห็นชัดเจนมากกว่าในเพศเมีย หนอนมีขนาดใหญ่ โดยมากมีหนามหรือปุ่มขนาด ต่างๆ ยื่นออกมาจากลำ ตัว บางชนิดมีคนนำ มาเลี้ยงเพื่อ เอาเส้นไหม พืชอาหารหนอน ได้แก่ กระท้อน ฝรั่ง สัก มะม่วง น้อยหน่า มะกอก เป็นต้น 24 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช วงศ์มอธยักษ์ (Emperor Moths)
SATURNIIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Actias maenas Malaysian Moon Moth 140-150 mm. Antheraea assamensis Assam Silkmoth 145-153 mm.มอธไหมป่าอัสสัม มอธหางยาวตาเคียวปีกลายหยัก 25 แมลงคุ้มครอง
SATURNIIDAE 26 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Antheraea platessa Malaysian Moon Moth 140-150 mm. Cricula trifenestrata Cricula Silkmoth 70-80 mm.มอธไหมป่าอัสสัม มอธหางยาวตาเคียวปีกลายหยัก
Family: EUPTEROTIDAE มอธขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ส่วนใหญ่มีสีเทา น้ำ ตาล หรือดำ บางชนิดมีสีเหลือง ลำ ตัวมีขนปกคลุมยาวปุกปุย ปากมีขนาดเล็กหรือไม่มี หนวดแบบซี่หวี เป็นกลุ่มมอธที่มีการศึกษาน้อย จึงทำ ให้มีข้อมูลต่างๆ รวมถึงการจำ แนกชนิดยังไม่ชัดเจนเท่าที่ควร ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช วงศ์มอธยักษ์ขนปุย (Giant Lappet Moths) 27 Eupterote sp. Greater Death's Head Hawkmoth 113-129 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก
Family: BOMBYCIDAE มอธขนาดเล็กถึงขนาดกลาง มีขนปกคลุมหนาแน่น มีลักษณะการเกาะที่เป็นเอกลักษณ์ โดยมักเกาะกางปีกหรือ หุบเฉพาะปีกคู่บนลงมาเล็กน้อย มักกางปีกคู่ล่างเอาไว้ทำ ให้เห็น ส่วนท้องได้ชัดเจนโดยไม่มีปีกบดบัง เมื่อโดนรบกวนจะเกาะนิ่ง กดส่วนหัวและปีกลงกับพื้นผิวมากขึ้น และชูส่วนท้องให้สูงขึ้น สำ หรับผีเสื้อในวงศ์นี้ บางชนิดมีการนำ มาใช้ประโยชน์ ด้วยการนำ ดักแด้ที่ตัวอ่อนได้สร้างเป็นไยไหมมาห่อหุ้มตัวเอาไว้ มาใช้ประโยชน์เป็นเส้นใยสำ หรับอุตสหกรรมสิ่งทอ ได้แก่ เส้นใย ผ้าไหม 28 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช วงศ์มอธหนอนไหม (Silkworm Moths)
BOMBYCIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Ernolatia moorei Malaysian Moon Moth 47-50 mm. Gunda javanica Assam Silkmoth 47-50 mm.มอธไหมป่าอัสสัม มอธหางยาวตาเคียวปีกลายหยัก 29
BOMBYCIDAE 30 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Gunda proxima Malaysian Moon Moth 38-45 mm. Mustilia dierli Assam Silkmoth 47-50 mm.มอธไหมป่าอัสสัม มอธหางยาวตาเคียวปีกลายหยัก
BOMBYCIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Penicillifera apicalis Malaysian Moon Moth 50-54 mm. Mustilia dierli Assam Silkmoth 47-50 mm.มอธไหมป่าอัสสัม มอธหางยาวตาเคียวปีกลายหยัก 31
Family: BRAHMAEIDAE มอธขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ มีลวดลายเส้นเป็นคลื่น มีลำ ตัวเรียวยาว มีหนวดแบบฟันฟัหวีทั้งเพศผู้และเพศเมีย มีงวงสามารถดูดน้ำ หวานได้ ปีกคู่หลังมีเส้นขวางปีกอยู่เป็นคู่ เวลาหุบปีกปีกคู่หลังจะซ่อนอยู่ใต้ปีกคู่หน้า มักเกาะพรางตัว กับลำ ต้นไม้หรือกองใบไม้แห้ง เนื่องจากมีลวดลายที่กลมกลืน กับสภาพแวดล้อม หากถูกรบกวนจะกางปีกให้เห็นลวดลาย บนปีกที่มองดูคล้ายใบหน้าสัตว์ผู้ล่าจำ พวกเหยี่ยว เพื่อข่มขู่ ศัตรู 32 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช วงศ์มอธพราหมณ์ (Brahmin Moths) Brahmaea hearseyi Assam Silkmoth 150-160 mm.มอธพราหมณ์
Family: ENDROMIDAE มอธขนาดเล็กถึงขนาดกลาง มีขนละเอียดปกคลุม ทั่วทั้งตัว โดยทั่วไปมีลักษณะคล้ายคลึงกับวงศ์มอธหนอนไหม ต่างกันที่ปลายของส่วนท้องมีความแหลม และจะไม่ยกชูขึ้น เมื่อถูกรบกวน ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Glory Moths 33 Comparmustilia sphingiformis Assam Silkmoth 60-65 mm.มอธพราหมณ์
Family: NOCTUIDAE มอธขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ลำ ตัวอ้วนป้อม มีขนาด และสีสันหลากหลาย ส่วนใหญ่ปีกคู่หน้าจะมีลวดลายและสีสัน ต่างจากปีกคู่หลัง เวลาเกาะมักหุบปีกโดยปีกคู่หน้าจะคลุมปีก คู่หลังรวมทั้งลำ ตัวทั้งหมด รูปทรงโดยรวมขณะหุบปีกคล้าย หัวลูกศรที่ส่วนปลายโค้งมน หากถูกรบกวนมักเดินหนีและมุด ลงไปในกองวัสดุ หรือบินหนี 34 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช วงศ์มอธหนอนกระทู้ (Cutworm Moths)
NOCTUIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Apsarasa radians Greater Death's Head Hawkmoth 40-45 mm. Callyna semivitta มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 40-45 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธหนอนกระทู้เส้นรัศมี 35
NOCTUIDAE 36 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Calymniops convergens Greater Death's Head Hawkmoth 40-50 mm. Ramadasa pavo มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 40-45 mm.มอธโล่พาโว มอธหนอนกระทู้เส้นรัศมี
NOCTUIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Sarbanissa transiens Greater Death's Head Hawkmoth 45-56 mm. Trisula variegata มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 70-100 mm.มอธโล่พาโว มอธหนอนกระทู้เส้นรัศมี 37
Family: NOLIDAE มอธขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ลำ ตัวอ้วนป้อม ส่วนใหญ่ ปีกคู่หน้าจะมีลวดลายและสีสันต่างจากปีกคู่หลัง เวลาเกาะมักหุบ ปีกซึ่งมองดูแล้วมักมีรูปร่างคล้ายโล่ และขอบด้านข้างของปีก คู่หน้ามีลักษณะขนานกัน หากถูกรบกวนมักเดินหนีและมุดลงไป ในกองวัสดุ บางชนิดกางปีกออกให้เห็นสีสันของปีกคู่ล่างซึ่ง มองดูคล้ายดวงตาของสัตว์ผู้ล่าเพื่อข่มขู่ศัตรู 38 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Tufted Moths
NOLIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Carea varipes Greater Death's Head Hawkmoth 56-60 mm. Eligma narcissus Ailanthus Defoliator 50-55 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธหนอนกระทู้เส้นรัศมี 39
NOLIDAE 40 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Gadirtha inexacta Greater Death's Head Hawkmoth 75-78 mm. Xenochroa plesiogramma Ailanthus Defoliator 40-42 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธหนอนกระทู้เส้นรัศมี
Family: EREBIDAE เป็นวงศ์มอธที่มีจำ นวนสมาชิกที่มีความหลากหลาย มากที่สุดวงศ์หนึ่ง ซึ่งหนังสือเล่มนี้มีการจำ แนกมอธออกมา เป็นวงศ์ย่อย (Subfamily) จำ นวน 3 วงศ์ย่อยด้วยกัน เนื่องจากแต่ละวงศ์ย่อยก็มีลักษณะที่โดดเด่นชัดเจน ดังนี้ Subfamily Erebinae (Underwing Moths)มอธขนาดกลาง ลำ ตัวอ้วนป้อม มีขนาดและสีสัน หลากหลาย ส่วนใหญ่ปีกมีสีและลวดลายบนปีกคู่หน้าแตกต่าง จากปีกคู่หลัง บนสันหลังอกมักมีขนปกคลุมหนาแน่นตัวเต็มวัยมักเจาะดูดกินน้ำ จากผลไม้ Subfamily Arctiinae มอธลายเสือ (Tiger Moths)มอธขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ส่วนใหญ่ปีกมีสีอ่อน มีแต้มหรือจุดสีเข้มและสีฉูดฉาด หรือมีสีเหลืองปนดำ คล้าย ลายเสือ เมื่อเกาะพักอยู่กับที่ก็จะพับปีกลู่ลงคล้ายหลังคา เวลาถูกรบกวนมักทิ้งตัวนอนนิ่งบนพื้น Subfamily Lymantriinae มอธหางเหลือง (Tussock Moths)มอธขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ปลายท้องของเพศ เมียมักมีขนปกคลุมหนาแน่น และหลังจากวางไข่จะใช้ขนนี้ปกคลุมไข่ ขามีขนละเอียดปกคลุม ขณะเกาะจะยื่นขาหน้าเหยียด ตรงไปด้านหน้า ตัวหนอนมีขนเป็นกระจุกสีต่างๆ มีพิษทำ ให้คัน ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Underwing, Tiger, Tussock, and Allied Moths 41
EREBIDAE 42 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Anereuthina renosa Greater Death's Head Hawkmoth 60-64 mm. Artena lacteicincta มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 85-90 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก (Erebinae)
EREBIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Asta quadrilinea Greater Death's Head Hawkmoth 58-60 mm. Bastilla fulvotaenia มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 98-103 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 43 (Erebinae)
EREBIDAE 44 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Daddala lucilla Greater Death's Head Hawkmoth 70-77 mm. Ericeia inangulata มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 60-70 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก (Erebinae)
EREBIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Mecodina praecipua Greater Death's Head Hawkmoth 53-60 mm. Rema costimacula มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 50-60 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 45 (Erebinae)
EREBIDAE 46 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Tamba apicata Greater Death's Head Hawkmoth 53-60 mm. Tamba diaphora มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 40-52 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก (Erebinae)
EREBIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Tamba lala Greater Death's Head Hawkmoth 53-60 mm. Ugia sp.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 52-68 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 47 (Erebinae)
EREBIDAE 48 ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช Ommatophora luminosa Greater Death's Head Hawkmoth 65-70 mm. Platyja umbrina มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 68-72 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก (Erebinae)
EREBIDAE ผีเสื้อกลางคืน ในอุทยานแห่งชาติน้ำ ตกโยง จังหวัดนครศรีธรรมราช 49 (Erebinae) Sympis rufibasis Greater Death's Head Hawkmoth 36-42 mm.มอธสิมพลีสีอิฐ Ochrotrigona triangulifera มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก 68-75 mm.มอธเหยี่ยวหัวกระโหลก