บทละครพูดเรื่องเห็นแก่ลูก

บทละครพดู เรอื่ งเหน็ แกล่ กู

วิชาภาษาไทย รหัสวิชา ท23101 ครูผู้สอน นางสุกัญพร สุวรรณเศรษฐ์

ผงั มโนทศั น์สาระการเรียนรู้

นาเร่ือง
เห็นแก่ลูก เป็นบทละครพูดพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงใชพ้ ระนามแฝงวา่

“พระขรรคเ์ พชร” เป็นบทละครพูดขนาดส้นั เพียงหน่ึงองก์ สนั นิษฐานว่าเป็นบทละครพูดภาษาไทยเร่ืองแรกท่ี
ทรงพระราชนิพนธ์ดว้ ยพระองคเ์ อง

เน้ือเรื่อง เห็นแก่ลูก มีการผกู เรื่องอยา่ งรัดกุม ชวนติดตาม แทรกขอ้ คิดอยใู่ นบทสนทนา การดาเนินเร่ืองมีจุดท่ีน่า
ประทบั ใจและเขา้ สู่ตอนจบอยา่ งแนบเนียน และบทละครเห็นแก่ลกู ไดร้ ับการแปลบทละครเป็นภาษาต่าง ๆ ไดแ้ ก่
เกาหลี จีน ญ่ีป่ นุ นอร์เวย์ ฝร่ังเศส รัสเซีย สเปน อาหรับ มาเลย์ สิงหล องั กฤษ อินโดนีเซีย และฮินดี

เร่ืองย่อ
พระยาภกั ดีนฤนาถกบั นายล้าเคยเป็นเพ่ือนสนิทนายล้า นายล้ามีบตุ รสาวช่ือ ลออ เม่ืออายไุ ด้ ๒ ขวบ นายล้าถกู

ตดั สินจาคุกเป็นเวลา ๑๐ ปี ฐานทุจริต พระยาภกั ดีจึงอปุ การะแม่ลออเป็นบตุ รบญุ ธรรม
๑๕ ปี ต่อมา นายล้ามาที่บา้ นพระยาภกั ดีในสภาพส้ินเน้ือประดาตวั หวงั พ่ึงพาแม่ลออท่ีกาลงั จะแตง่ งาน แตพ่ ระยา

ภกั ดีไมย่ ินยอมใหน้ ายล้าแสดงตนวา่ เป็นบิดาของแม่ลออ เพราะเกรงวา่ บุตรสาวจะอบั อายและถูกสงั คมรงั เกียจ จึง

เสนอเงินใหแ้ ก่นายล้า ๑๐๐ ชง่ั แต่นายล้าไมย่ อมจนท้งั คู่เกือบตอ้ งใชก้ าลงั คร้ันแม่ลออกลบั มาบา้ นกไ็ ดส้ นทนากบั
นายล้า นายล้าจึงไดร้ ับรู้ความรู้สึกของแม่ลออที่มีตอ่ ตนในฐานะผใู้ หก้ าเนิดและไมอ่ าจลบภาพบิดาท่ีแสนดีในมโน
ภาพของแม่ลออได้ นายล้ายอมจากไปโดยไม่บอกความจริงแก่แมล่ ออ







ศัพท์น่ารู้ คาแทนตวั ผพู้ ดู เพศชาย เมื่อใชพ้ ูดกบั ผใู้ หญ่ดว้ ยความเคารพมาก ปัจจุบนั
เกลา้ ผม ใชค้ าว่า เกลา้ กระผม

ขยาย เปิ ดเผย

ขอบพระเดชพระคณุ ขอบคณุ ใชพ้ ดู กบั ผอู้ าวโุ สหรือขา้ ราชการช้นั ผใู้ หญ่

ชงั่ มาตราเงินสมยั โบราณ หน่ึงชง่ั มีจานวนเท่ากบั ๘๐ บาท

ชา่ งพดู มีคารมคมคาย

ฉาย ถ่ายภาพ

ตกรก คือคาว่า ตกนรก

ปอน ซอมซ่อ อตั คดั ขดั สน

ป้ันหน่ึง ปึ กหน่ึง

ระหาย กระหาย

เสมียญบาญชี พนกั งานบญั ชี ปัจจุบนั ใช้ เสมียนบญั ชี

ประวตั ผิ ู้แต่ง
พระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั (สมเดจ็ พระเจา้ ลกู ยาเธอ เจา้ ฟ้ ามหาวชิราวุธ) เป็นพระราชโอรสใน

พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั และสมเดจ็ พระศรีพชั รินทราบรมราชินีนาถ พระราชสมภพเมื่อวนั ที่ ๑
มกราคม พ.ศ. ๒๔๒๓ พระองคท์ รงเป็นอีกหน่ึงพระราชโอรสท่ีทรงศึกษาตอ่ ต่างประเทศในดา้ นวิชาพลเรือน และ
วิชาการทหาร หลงั เสดจ็ เสวยราชยเ์ ป็นมหากษตั ริยอ์ งคท์ ี่ ๖ แห่งราชวงศจ์ กั รี พระองคท์ รงทานุบารุงบา้ นเมืองให้
กา้ วหนา้ ทดั เทียมอารยประเทศเชน่ เดียวกบั พระราชบิดา

ผลงานการประพนั ธข์ องพระองคม์ ีหลายประเภท เพราะทรงเช่ียวชาญทางอกั ษรศาสตร์ จึงเรียกไดว้ ่าเป็นอีกหน่ึง
ยคุ ทองทางวรรณกรรมและวรรณคดี พระราชนิพนธ์ของพระองคจ์ ึงมีพระนามแฝงมากมาย เชน่ ศรีอยธุ ยา พระ
ขรรคเ์ พชร อศั วพาหุ นายแกว้ นายขวญั เป็นตน้

สาระน่ารู้
ว่าด้วยบทละครพูด
ละครพูด (Play) คือ การแสดงท่ีตวั ละครพูดโตต้ อบกนั พร้อมท่าทาง มีการจดั ฉากและเครื่องแต่งกายให้

เหมาะสมกบั ทอ้ งเรื่อง แตไ่ ม่มีการใชด้ นตรี การขบั ร้อง หรือการราประกอบ
ละครพดู เร่ิมข้ึนในรัชสมยั พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั โดยมีการดดั แปลงเน้ือเรื่องมาจากละครรา

แต่ยคุ ทองของละครพูดน้นั อยใู่ นสมยั พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยหู่ วั และพระองคไ์ ดร้ ับการถวายพระ
เกียรติวา่ “ทรงเป็นผใู้ หก้ าเนิดละครพดู ” เพราะทรงเป็นผกู้ ่อต้งั “ทวีปัญญาสโมสร” และ “สามคั ยาจารย์
สโมสร”เพื่อแสดงละครพดู แบบใหม่ที่ไดร้ ับอิทธิพลจากตะวนั ตก ขณะน้นั ใชช้ ่ือเรียกวา่ “ละครทวีปัญญา” แต่
ต่อมาก็ไดต้ ้งั ช่ือใหม่เป็นหลกั ฐานวา่ “คณะศรีอยธุ ยา” ตามพระนามแฝงของรัชกาลที่ ๖ ท่ีใชพ้ ระราชนิพนธบ์ ท
ละครพดู นอกจากการต้งั สโมสรแลว้ พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ยงั ทรงสนบั สนุนดา้ นอ่ืน ๆ ท้งั พระ
ราชนิพนธบ์ ทละครข้ึนตลอดจนทรงร่วมในการแสดงดว้ ยหลายคร้ัง

แนวทางในการพจิ ารณาวรรณกรรม

เนื้อเรื่อง
บทละครพดู เร่ือง เห็นแก่ลูก แสดงถึงความรักของพ่อท่ีมีตอ่ ลกู ผา่ นพฤติกรรมของตวั ละครแต่ละตวั โดยพระยา
ภกั ดีนฤนาถ เป็นตวั แทนของบิดาเล้ียงท่ีทาหนา้ ท่ีพ่อดว้ ยความเตม็ ใจ ส่วนนายล้า เป็นตวั แทนของบิดาผใู้ ห้กาเนิด
ซ่ึงสามารถเปลี่ยนความเห็นแก่ตวั ไปเป็นความเห็นแก่ลูกไดใ้ นท่ีสุด แนวคิดของเร่ืองมุง่ ทาให้ผอู้ า่ นเกิดความ
ซาบซ้ึงใจวา่ ไม่มีความรักใดที่บริสุทธ์ิเท่ากบั ความรักตามธรรมชาติระหว่างพอ่ และลกู