โครงการกังหันน้ำ ชัยพัฒนา
พระ บ าทส ม เ ด็ จพระเจ้าอยู่ หั วทรง ต ระ หนัก ถึ ง ค วา ม รุนแ รงของ ปัญห า ที่เ กิ ด ขึ้น แ ละทรง ห่ วงใย ต่ อพส กนิก รที่ต้ องเ ผ ชิญในเรื่อง ดั ง ก ล่าวเ มื่ อ วันที่ 2 4 ธันวา ค ม 25 3 1 ไ ด้พระราชทานพระราช ดำ ริในก าร แ ก้ ไข ปัญห าน้ำ เ สี ย ด้ วย ก ารใช้เ ค รื่อง ก ลเ ติ ม อา ก า ศ โ ด ยพระราชทานรู ป แ บ บ สิ่ ง ป ระ ดิษฐ์ที่เรีย บ ง่าย แ ต่ มี ป ระ สิทธิ ภ าพสู งในก าร บำ บั ดน้ำ เ สี ย ซึ่งเ ป็นที่รู้จั ก กันดี ในชื่อ"กั ง หันน้ำ ชัยพัฒนา"แ ละนำ ม าใช้ในก าร ป รั บ ป รุง คุณภ าพน้ำ ต า ม ส ถ านที่ต่ าง ๆ ทั่วทุก ภู มิ ภ า ค กังหันน้ำ ชัยพัฒนา
พระ บ าทส ม เ ด็ จพระเจ้าอยู่ หั วทรง ห่ วงใยในค วา ม เ ดื อ ด ร้อนทุก ข์ยา กที่ เ กิ ด ขึ้นนี้ ไ ด้ เ ส ด็ จพระราช ดำ เนินทอ ดพระเนต ร ส ภ าพน้ำ เ สี ยในพื้นที่ ห ลาย แ ห่ ง ห ลาย ค รั้ง ทั้งในเข ต ก รุงเทพม ห านค ร ป ริ มณฑล แ ละ ต่ าง จัง ห วั ด พร้อ มทั้งพระราชทานพระราช ดำ ริเ กี่ ยว กั บ ก าร แ ก้ ไขน้ำ เน่าเ สี ย ในระยะ แ ร ก ระ ห ว่าง ปี พ. ศ .2527 - 25 3 0 ทรง แนะนำ ใ ห้ ใช้น้ำ ที่มี คุณภ าพดี ช่วย บ รรเทาน้ำ เ สี ย แ ละวิธี ก รองน้ำ เ สี ย ด้ วย ผั ก ต บ ชวา แ ละพืช น้ำ ต่ าง ๆ ซึ่ง ก็ ส า ม าร ถ ช่วย แ ก้ ไข ปัญห าไ ด้ ผ ลในระ ดั บ หนึ่ง ต่ อ ม าในช่วง ปี พ. ศ .25 3 1 เ ป็นต้นม า ส ภ าพค วา ม เน่าเ สี ยของน้ำ บ ริเวณต่ าง ๆ มี อั ต รา แนวโน้ม รุนแ รง ม า ก ยิ่งขึ้น ก ารใช้วิธีธรร ม ชา ติ ไ ม่ อาจ บ รรเทา ค วา ม เน่าเ สี ยของน้ำ อย่าง มี ป ระ สิทธิ ภ าพเท่าที่ค วร พระ บ าทส ม เ ด็ จพระเจ้าอยู่ หั วจึงขอพระราชทานพระราช ดำ ริใ ห้ ป ระ ดิษฐ์ เ ค รื่อง ก ลเ ติ ม อา ก า ศ แ บ บ ป ระ ห ยั ด ค่ าใช้จ่าย ส า ม าร ถ ผ ลิ ต ไ ด้ เองในป ระเทศ ซึ่ง มี รู ป แ บ บ"ไทยทำ ไทยใช้"โ ด ยทรงไ ด้ แนวทางจา ก "ห ลุ ก"ซึ่งเ ป็นอุ ป ก รณ์วิ ดน้ำ เข้านาอันเ ป็นภู มิ ปัญญาชาว บ้ านเ ป็นจุ ด คิ ด ค้นเ บื้ อง ต้น แ ละทรง มุ่ ง ห วังที่จะช่วย แ บ่ งเ บ า ภ าระของรั ฐ บ าลใน ก าร บ รรเทาน้ำ เน่าเ สี ยอี กทาง หนึ่ง ด้ วย ก ารนี้ จึงทรงพระ ก รุณาโ ป ร ด เ ก ล้าฯ ใ ห้ มู ลนิธิชัยพัฒนา สนับ สนุน ง บ ป ระ ม าณ เพื่อ ก าร ศึ กษา แ ละวิจัย สิ่ ง ป ระ ดิษฐ์ ใ ห ม่นี้ โ ด ย ดำ เนินก าร จั ด ส ร้างเ ค รื่อง มื อ บำ บั ดน้ำ เ สี ยร่ว ม กั บ ก ร ม ชล ป ระทาน ซึ่งไ ด้ มี ก าร ผ ลิ ต เ ค รื่อง ก ลเ ติ ม อา ก า ศ ขึ้นในเวลา ต่ อ ม า แ ละรู้จั ก กันแพร่ ห ลายทั่วไ ป ระ เทศ ในปั จจุ บันคื อ"กั ง หันน้ำ ชัยพัฒนา" กังหันน้ำ ชัยพัฒนา เครื่องกลเติมอากาศที่ผิวน้ำ หมุนช้าแบบทุ่นลอย
ในปี 25 3 2 โ ป ร ด เ ก ล้าฯ ใ ห้ มู ลนิธิชัยพัฒนา ศึ กษา แ ละวิจัยร่ว ม กั บ ก ร ม ชล ป ระทาน ผ ลิ ต เ ค รื่อง ต้นแ บ บ ขึ้น แ ละไ ด้ มี ก ารพัฒนา ม าอี ก ห ลายรุ่น ในปี 25 3 6 ไ ด้ รั บ ก ารพิจารณา แ ละทูลเ ก ล้าฯ ถ วาย สิทธิ บั ต รใน พระ ป ร ม า ภิ ไธย กั ง หันบำ บั ดน้ำ เ สี ย สิทธิ บั ต รในพระ ป ร ม า ภิ ไธย เพื่อ พัฒนา แ ห ล่งน้ำ แ ก่ ป วงชน แ ละนำ ม าใช้ในก าร ป รั บ ป รุง คุณภ าพน้ำ ต า ม ส ถ านที่ต่ าง ๆ ทั่วทุก ภู มิ ภ า ค คุณสมบัติ กังหันน้ำ ชัยพัฒนา หรือเครื่องกลเติมอากาศที่ผิวน้ำ หมุนช้าแบบทุ่นลอย (Chaipattana Low Speed Surface Aerator) ซึ่งเป็น Model RX-2 หมายถึง Royal Experiment แบบที่ 2 มีคุณสมบัติในการถ่ายเทออกซิเจนได้สูงถึง 1.2 กิโลกรัมของออกซิเจน/ แรงม้า/ชั่วโมง สามารถนำ ไปใช้ในกิจกรรมปรับปรุงคุณภาพน้ำ ได้อย่างอเนกประสงค์ ติด ตั้งง่าย เหมาะสำ หรับใช้ในแหล่งน้ำ ธรรมชาติ ได้แก่ สระน้ำ หนองน้ำ คลอง บึง ลำ ห้วย ฯลฯ ที่มีความลึกมากกว่า 1.00 เมตร และมีความกว้างมากกว่า 3.00 เมตร
พระราช ดำ ริ เ มื่ อวันที่ 2 4 ธันวา ค ม พ. ศ . 25 3 1 พระ บ าท ส ม เ ด็ จพระเจ้าอยู่ หั วไ ด้ พระราชทานรู ป แ บ บ แ ละ พระราช ดำ ริ เรื่อง ก าร แ ก้ ไข ปัญห าน้ำ เ สี ย โ ด ย ก ารเ ติ ม ออ กซิเจนในน้ำ มี ส าระ สำ คัญ คื อ ก ารเ ติ ม อา ก า ศ ลงในน้ำ เ สี ย มี 2 วิธี วิธี หนึ่ง ใช้อา ก า ศ อั ด เข้าไ ป ต า มท่อเ ป่ าลงไ ป ใ ต้ ผิ วน้ำ แ บ บ ก ระจายฟอง แ ละอี ก วิธี หนึ่ง น่าจะ ก ระทำ ไ ด้ โ ด ย กั ง หันวิ ดน้ำ วิ ด ตั ก ขึ้นไ ป บนผิ วน้ำ แ ล้ว ป ล่อยใ ห้ ต ก ลงไ ป ยัง ผิ วน้ำ ต า ม เ ดิ ม โ ด ยที่ กั ง หันน้ำ ดั ง ก ล่าวจะ ห มุนช้า ด้ วย กำ ลังของ ม อเ ต อร์ไฟฟ้า ขนา ด เล็ ก ไ ม่ เ กิน 2 แ รง ม้ า ห รืออาจจะใช้พลังน้ำ ไ ห ล ก็ ไ ด้ จึง ส ม ค วรพิจารณา ส ร้าง ต้นแ บ บ แ ล้วนำ ไ ป ติ ด ตั้ งทด ลองใช้ บำ บั ดน้ำ เ สี ยที่ภ ายในบ ริเวณโรงพยา บ าลพระ ม ง กุฎเ ก ล้า แ ละวั ด บ วรนิเว ศ วิ ห าร
ห ลั ก ก าร แ ละวิธี ก ารทำ งาน ของ กั ง หันน้ำ ชัยพัฒนา โครงกังหันน้ำ รูป 12 เหลี่ยม ซองบรรจุน้ำ ติดตั้งโดยรอบ จำ นวน 6 ซอง รูซองน้ำ พรุนเพื่อให้น้ำ ไหลกระจาย เป็นฝอย ซองน้ำ จะถูกขับเคลื่อนให้หมุนโดยรอบด้วยเกียร์มอเตอร์ ซึ่งทำ ให้การหมุน เคลื่อนที่ของซองน้ำ วิดตักน้ำ ด้วย ความเร็ว สามารถวิดน้ำ ลึกลงไปจากใต้ผิวน้ำ ประมาณ 0.50 เมตร ยกน้ำ สาดขึ้นไปกระจายเป็นฝอยเหนือผิวน้ำ ได้สูงถึง 1 เมตร ทำ ให้มีพื้นที่ผิวสัมผัสระหว่างน้ำ กับอากาศมากและส่งผลให้ออกซิเจน สามารถละลายเข้าไปในน้ำ ได้อย่างรวดเร็ว ในขณะที่น้ำ เสียถูกยกขึ้นไปสาดกระจายสัมผัสกับอากาศแล้วตกลงไปยัง ผิวน้ำ นั้น จะก่อให้เกิดฟองอากาศ จมตามลงไปใต้ผิวน้ำ ด้วย ในขณะที่ซองน้ำ กำ ลังเคลื่อนที่ลงสู่ผิวน้ำ แล้วกดลงไปใต้ผิวน้ำ นั้น จะเกิดการอัดอากาศภายใน ซองน้ำ ภายใต้ผิวน้ำ จนกระทั่งซองน้ำ จมน้ำ เต็มที่ทำ ให้เพิ่มประสิทธิภาพใน การถ่ายเทออกซิเจนได้สูงขึ้น หลังจากนั้นน้ำ ที่ได้รับการเติมอากาศแล้วจะเกิด การถ่ายเทของน้ำ เคลื่อนที่ออกไปด้วยการผลักดันของซองน้ำ กังหันน้ำ ชัยพัฒนาเป็นเครื่องกลเติมอากาศแบบทุ่นลอย สามารถปรับตัวขึ้นลงได้ ตามระดับขึ้นลงของผิวน้ำ ในแหล่งน้ำ เสีย มีส่วนประกอบสำ คัญ คือ 1. 2. 3. 4.
แหล่งอ้างอิง ข้อมูลและรูปภาพ https://www.porpeang.org/content/5049/กังหันน้ำ ชัยพัฒนา
นางสาวจรินทร์รัตน์ แคฝอย 6411216316037 รัฐประศาสนศาสตร์ ปี2 Sec1