การจดั หมวดบัญชี
และผังบัญชี
บญั ชี 5 หมวด
1 . สินทรัพย์
2. หนีส้ ิน
3. ส่วนของเจ้าของ
4.รายได้
5.ค่าใช้จ่าย
หมวด 1
สินทรัพย์
สินทรัพย์ (Assets) หมายถงึ ส่ิงที่มีตวั ตน หรือไมม่ ตี วั ตนอนั มีมลู คา่ ซง่ึ บคุ คลหรือ
กิจการเป็นเจ้าของหรือสามารถถือเอาประโยชน์ได้จาก กรรมสิทธ์ิในอสงั หาริมทรัพย์
สงั หาริมทรัพย์ สทิ ธิเรียกร้องมลู คา่ ท่ีได้มา รายจ่ายท่ีเกิดสิทธิ และรายจา่ ยของงวดบญั ชี
ถดั ไป
1. สนิ ทรัพย์ท่ีเป็นตวั เงนิ หรือเทียบเทา่ เงิน เชน่ เงินสด และตว๋ั เงินรับตา่ ง ๆ
2. สินทรัพย์ที่เป็นสิทธิเรียกร้อง เชน่ ลกู หนี ้
3. สินทรัพย์ท่ีมีตวั ตน เชน่ ท่ีดิน อาคาร รถยนต์
4. สนิ ทรัพย์ที่ไมม่ ีตวั ตน เช่น สทิ ธิบตั ร ลิขสิทธิ์ สมั ปทาน
5. รายจา่ ยท่ีจา่ ยไปแล้วจะให้ประโยชน์ต่องวดบญั ชีถดั ไป ได้แก่ คา่ ใช้จ่าย
ลว่ งหน้าประเภทตา่ ง ๆ เชน่ คา่ โฆษณาจ่ายลว่ งหน้า
หมวด 2
หนีส้ ิน
หนีส้ นิ (Liability) หมายถงึ ภาระผกู พนั ในปัจจบุ นั ของกิจการที่ต้องจา่ ยชําระคืน
แก่บคุ คลภายนอกในอนาคต ภาระผกู พนั ดงั กลา่ วเป็นผลของเหตกุ ารณ์ในอดีตซง่ึ การ
ชําระภาระผกู พนั นนั้ คาดวา่ จะสง่ ผลให้กิจการสญู เสียทรัพยากรที่มีประโยชน์เชิง
เศรษฐกิจ เช่น เจ้าหนีก้ ารค้า เงินกู้ เงินเบิกเกินบญั ชี เจ้าหนีจ้ ํานอง เป็นต้น หนีส้ นิ แบง่
ออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่
1. หนีส้ ินหมนุ เวียน (Current Liabilities) หมายถงึ ภาระผกู พนั ท่ีกิจการ
ต้องชําระคืนภายในระยะเวลา ไม่เกิน 1 ปี เช่น เจ้าหนีก้ ารค้าเงนิ เบิก เกินบญั ชีธนาคาร
เงินก้ยู ืมจากธนาคารระยะสนั้ ตวั๋ เงินจ่าย เป็นต้น
2. หนีส้ ินไมห่ มนุ เวียน (Non – Current Liabilities) หมายถึง หนีส้ ิน
ซงึ่ มีระยะเวลาการชําระคนื เกินกวา่ 1 ปี หรือเกินกวา่ รอบระยะเวลาการดําเนิน งาน
ตามปกติของกิจการ เชน่ เงินก้รู ะยะยาว ห้นุ กู้ พนั ธบตั รเงินกู้ เป็นต้น
หมวด 3
ส่วนของเจ้าของ
ส่วนของเจ้าของ (Owner’s equity) หมายถงึ สว่ นได้เสียคงเหลอื ในสินทรัพย์
ของกิจการหลงั จากหกั หนีส้ ิน ทงั้ สนิ ออกแล้ว กรรมสิทธ์ิท่ีเจ้าของกิจการมีในสินทรัพย์
เรียกวา่ สนิ ทรัพย์สทุ ธิ (สนิ ทรัพย์ – หนีส้ ิน) สว่ นของเจ้าของกิจการแบง่ ได้ 3 ประเภท
1.กิจการเจ้าของคนเดยี ว
2.ห้างห้นุ สว่ น
3.บริษัทจํากดั
หมวด 4
รายได้
รายได้ (Incomes) หมายถึง ผลตอบแทนที่กิจการได้รับจากการขายสินค้าหรือ
บริการตามปกติของกิจการรวมทงั้ ผลตอบแทนอืน่ ๆ ท่ีไมไ่ ด้เกิดจากการดําเนินงาน
ตามปกติ รายได้แบง่ ออกเป็น 2 ประเภท ดงั นี ้
รายได้จากการขาย (Sales) หมายถึง รายได้ท่ีเกิดจากการขายสินค้าหรือ
บริการอนั เป็นรายได้จากการดาํ เนินงานตามปกติ เชน่ กิจการซอื ้ ขายสนิ ค้า รายได้ของ
กิจการ คอื รายได้จากการขายสนิ ค้า สว่ นกิจการให้บริการ เชน่ ซ่อมเคร่ืองไฟฟา้ รายได้
ของกิจการ คือ รายได้ค่าซ่อม
รายได้อื่น (Other incomes) หมายถึง รายได้ที่มิได้เกิดจากการดาํ เนินงาน
ตามปกติของกิจการซงึ่ เป็นรายได้ท่ีไม่ใช้รายได้จากการขายสินค้าหรือบริการนน่ั เอง
หมวด 5
ค่าใช้จ่าย
คา่ ใชจ้ ่าย หมายถงึ ต้นทนุ ส่วนทหี่ ักออกจากรายได้ในรอบระยะเวลาทดี่ าเนินการ
งานหนึง่ ค่าใช้จ่ายสามารถแบ่งได้เป็น 3 ประเภท ดังนี้
1. ต้นทนุ ขาย (Cost of sales) หมายถึง ต้นทนุ ของสินค้าที่ขายหรือบริการที่ให้
กลา่ วคือในกิจการซอื ้ เพื่อขาย ต้นทนุ ของสนิ ค้าท่ีขายจะรวมราคาซอื ้ และค่าใช้จ่ายอื่นๆ ที่
จําเป็น เพื่อให้สินค้าอย่ใู นสภาพพร้อมท่ีจะขาย สว่ นในกิจการผลิตเพอ่ื ขายต้นทนุ ของ
สินค้าที่ขายคือ ต้นทนุ การผลิตของสินค้านนั้ ซงึ่ ประกอบด้วย ค่าวตั ถดุ บิ ค่าแรงงานและ
โสห้ยุ การผลิต
2. ค่าใช้จา่ ยในการดําเนินงาน (Operating expenses) หมายถึง คา่ ใช้จ่ายที่เกิดขนึ ้
อนั เนื่องมาจากการขายสินค้าหรือบริการ และคา่ ใช้จา่ ยที่เกิดขนึ ้ เนื่องจากการบริหาร
กิจการอนั เป็นสว่ นรวมของการดาํ เนินงาน
3. ค่าใช้จ่ายอ่ืน (Other expenses) หมายถงึ คา่ ใช้จ่ายนอกเหนือจากท่ีจดั เข้า
เป็นต้นทนุ ขายและคา่ ใช้จ่ายในการดําเนินงาน เช่นดอกเบยี ้ จ่าย ภาษีเงินได้
ค่าใช้จ่ายสาหรบั ธรุ กิจขายสินค้า จะประกอบด้วย ต้นทนุ ขาย ค่าใช้จ่ายในการ
ดาเนินงาน และค่าใช้จ่ายอื่น สาหรับธรุ กิจขายบริการค่าใช้จา่ ยจะประกอบไปดว้ ย
ค่าใช้จ่ายในการดาเนินงานและคา่ ใช้จ่ายอื่นเท่าน้ัน
ผังบัญชี
ผงั บญั ชี คือ การจดั บญั ชีและกาหนดเลขที่บญั ชีใหเ้ ป็นหมวดหมู่การจาแนกแลว้ แต่
กิจการจะดาเนินในการจดั หมวดหมู่ เพ่อื ใชใ้ นการอา้ งอิงเม่ือผา่ นรายการ จากสมุด
รายวนั ทว่ั ไปไปบญั ชีแยกประเภททวั่ ไป สามารถแกไ้ ขปรับปรุงไดต้ ามความ
เหมาะสมในแต่ล่ะที่
เลข 1 สาหรับหมวดสินทรัพย์
เลข 2 สาหรับหมวดหน้ีสิน
เลข 3 สาหรับหมวดส่วนของเจา้ ของ
เลข 4 สาหรับหมวดรายได้
เลข 5 สาหรับหมวดค่าใชจ้ ่าย
ตวั อย่างผงั บญั ชี