แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ชื่อหน่วย ระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อน รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว31230 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 1 แผน จำนวน 2 ชั่วโมง ชื่อครูผู้สอน นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล ตำแหน่ง ครูอัตราจ้าง กลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 โรงเรียนศรีบุณยานนท์ อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานนทบุรี
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 สาระที่ 4 เทคโนโลยี รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว31230 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อน ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา2566 เรื่อง ระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อน เวลา 2 ชั่วโมง 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ว 4.1 การออกแบบและเทคโนโลยี เข้าใจแนวคิดหลักของเทคโนโลยีเพื่อการดำรงชีวิตในสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ใช้ความรู้และ ทักษะทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์อื่น ๆ เพื่อแก้ปัญหาหรือพัฒนางานอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ ด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เลือกใช้เทคโนโลยีอย่างเหมาะสมโดยคำนึงถึงผลกระทบต่อชีวิต สังคม และสิ่งแวดล้อม ตัวชี้วัด 1. วิเคราะห์แนวคิดหลักของเทคโนโลยี ความสัมพันธ์กับศาสตร์อื่น โดยเฉพาะวิทยาศาสตร์ หรือ คณิตศาสตร์รวมทั้งประเมินผลกระทบที่จะเกิดขึ้นต่อมนุษย์ สังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม เพื่อเป็นแนวทางใน การพัฒนาเทคโนโลยี 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 2.1 อธิบายระบบทางเทคโนโลยีได้(K) 2.2 วิเคราะห์ระบบทางเทคโนโลยีและระบบย่อยของเทคโนโลยี และอธิบายความสัมพันธ์ของระบบย่อย (P) 2.3 วิเคราะห์ระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อน (A) 3. สาระสำคัญ (ความคิดรวบยอด) ระบบทางเทคโนโลยี ประกอบด้วย ตัวป้อน (input) กระบวนการ (process) และผลผลิต (output) และ ในบางระบบอาจมีข้อมูลย้อนกลับ (feedback) เพื่อช่วยปรับปรุงหรือแก้ไขการทํางานของระบบให้มีความสมบูรณ์ ตามต้องการ เทคโนโลยีบางอย่างอาจประกอบไปด้วยระบบย่อย (subsystems) ตั้งแต่สองระบบขึ้นไปทํางาน ร่วมกันเรียกว่า ระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อน หากระบบย่อยใดทํางานผิดพลาดจะส่งผลต่อการทํางานของระบบ ใหญ่ทําให้เทคโนโลยีทํางานไม่ได้หรือได้ไม่สมบูรณ์ การเรียนรู้ระบบทางเทคโนโลยีทําให้เข้าใจการทํางานของ เทคโนโลยีและสามารถแก้ไขปญหาหรือซ่อมบํารุง รวมทั้งนํา ไปสู่การพัฒนาต่อยอดเทคโนโลยีได้
4. สาระการเรียนรู้ 4.1 ระบบคืออะไร 4.2 ระบบทางเทคโนโลยี 4.3 ระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อน 4.4 การทางานผิดพลาดของระบบ 5. จุดเน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน 5.1 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) รักชาติศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียน อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ 5.2 สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในด้านความคิดสร้างสรรค์ ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 5.3 ทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C + 2L) ทักษะการอ่าน (Reading) ทักษะการเขียน (Writing) ทักษะการคิดคำนวณ (Arithmetic) ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและทักษะในการแก้ปัญหา (Critical thinking and problem solving) ทักษะด้านการสร้างสรรค์และนวัตกรรม (Creativity and innovation)
ทักษะด้านความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ (Collaboration , teamwork and leadership) ทักษะด้านความเข้าใจต่างวัฒนธรรม ต่างกระบวนทัศน์ (Cross-cultural understanding) ทักษะด้าน การสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ (Communication information and media literacy) ทักษะด้านคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (Computing) ทักษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ (Career and learning self-reliance, change) ทักษะการเปลี่ยนแปลง (Change) ทักษะการเรียนรู้ (Learning Skills) ภาวะผู้นำ (Leadership) 6. สาระการเรียนรู้สู่การบูรณาการ กระบวนการคิด ภูมิปัญญาท้องถิ่น คุณธรรม จริยธรรม ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน สะเต็มศึกษา อาเซียน สิ่งแวดล้อม (โรงเรียนปลอดขยะ) ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ.2561-2580 กลุ่มสาระการเรียนรู้ คณิตศาสตร์เรื่อง คู่อันดับและกราฟ 7. ชิ้นงานหรือภาระงาน - ใบกิจกรรมที่1 ระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อน 8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูนำเข้าสู่บทเรียนโดยถามนักเรียนว่า ระบบ คืออะไร เพื่อเป็นการกระตุ้นความสนใจของนักเรียน 2. ให้นักเรียนยกตัวอย่างระบบในชีวิตประจำวันที่นักเรียนเคยพบ
ขั้นสอน 1. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับหัวข้อเรื่อง ระบบคืออะไร โดยครูเปิดประเด็นคำถามว่า ระบบ ที่นักเรียนยกตัวอย่างไปนั้น มีอะไรบ้างที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ และมีอะไรที่เกิดจากการสร้างสรรค์ของมนุษย์ พร้อมอธิบายว่าระบบนั้นประกอบไปด้วยอะไรบ้าง มีประโยชน์อย่างไร 2. ครูอธิบายการทำงานผิดพลาดของระบบ คือ เทคโนโลยีบางอย่างอาจประกอบด้วยระบบย่อยหลาย ระบบทางานร่วมกัน โดยหากระบบย่อยใดทางานผิดพลาดอาจส่งผลต่อการท างานของเทคโนโลยีนั้น ท าให้ เทคโนโลยีทางานไม่ได้ หรือทางานได้ไม่สมบูรณ์และสามารถตรวจสอบข้อผิดพลาดของระบบและแก้ไข เบื้องต้นได้หากไม่มีความซับซ้อนหรือยากเกินไป 3. ครูเปิดวีดีโอเรื่องระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อนของเครื่องปรับอากาศ เพื่อให้นักเรียนได้เห็นระบบ การท างานของเครื่องปรับอากาศว่ามีระบบการท างานอย่างไร 4. เมื่อนักเรียนศึกษาการท างานของระบบเครื่องปรับอากาศ ครูให้นักเรียนท าใบกิจกรรมที่ 1.1 เรื่อง ระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อน ขั้นสรุป 1. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปแนวคิดสำคัญของบทเรียน เรื่อง ระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อนโดยมี ประเด็นสำคัญ คือ ระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อนจะประกอบไปด้วยระบบย่อยตั้งแต่สองระบบขึ้นไปทำงานร่วมกัน หากระบบย่อยใดทางานผิดพลาด จะส่งผลต่อการทำงานของระบบใหญ่ที่อาจทำให้เทคโนโลยีทำงานไม่ได้ หรือ ทำงานได้ไม่สมบูรณ์ และการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นเบื้องต้นของความผิดพลาดในการทำงานของระบบอาจทาได้ ด้วยการตรวจสอบระบบย่อยที่เกี่ยวข้องเพื่อหาสำเหตุของปัญหาก่อน จากนั้นจึงดำเนินการแก้ไขในส่วนของระบบ ย่อยนั้น ซึ่งการแก้ปัญหาโดยแนวทางนี้เป็นอีกวิธีการหนึ่งที่ช่วยให้เกิดการแก้ไขได้ตรงจุดของปัญหาอีกด้วย 9. สื่อการสอน 9.1 หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี(การออกแบบและเทคโนโลยี) ชั้น ม.4 9.2 สื่อนําเสนอ เรื่อง ระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อน 9.3 วีดีโอ ระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อนของเครื่องปรับอากาศ 9.4 ใบกิจกรรมที่ 1 เรื่อง ระบบทางเทคโนโลยีที่ซับซ้อน 10.แหล่งเรียนรู้ในหรือนอกสถานที่ 10.1 อินเทอร์เน็ต
11. การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการวัด เครื่องมือที่ใช้วัด เกณฑ์การประเมิน การวิเคราะห์ระบบทาง เทคโนโลยีและระบบย่อย ของเทคโนโลยี และ อธิบายความสัมพันธ์ของ ระบบย่อย ตรวจใบกิจกรรม ใบกิจกรรมที่ 1 คะแนน 7-8 หมายถึง ดีมาก คะแนน 5-6 หมายถึง ดี คะแนน 3-4 หมายถึง พอใช้ คะแนน 1-2 หมายถึง ปรับปรุง ผู้เรียนได้ระดับคุณภาพ ดี การวิเคราะห์ระบบทาง ขึ้นไป ถือว่าผ่าน เทคโนโลยีที่ซับซ้อน ตรวจใบกิจกรรม ใบกิจกรรมที่ 1 ทักษะการสื่อสาร สังเกตพฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ผู้เรียนได้ระดับคุณภาพ ดี ขึ้น ไปถือว่าผ่าน ทักษะการคิดวิเคราะห์ ทักษะการคิดเชิงระบบ 12. กิจกรรมเสนอแนะ ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 13. บันทึกผลหลังการสอน 13.1 ด้านความรู้ K (Knowledge) จากการสอน เรื่อง ............................................................... ชั้น ..................... วันที่ ............................. ปรากฏว่า มีนักเรียนทั้งหมด ............. คน เมื่อวัดผลประเมินผลแล้ว มีนักเรียน อยู่ในระดับดี จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. อยู่ในระดับปานกลาง จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. อยู่ในระดับปรับปรุง จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. 13.2 ด้านทักษะและการปฏิบัติ P (Practice) ......................................................................................................................................................................... 13.3 ด้านเจตคติหรือคุณลักษณะอันพึงประสงค์ A (Attitude) .........................................................................................................................................................................
ปัญหา/อุปสรรค/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ข้อเสนอแนะ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ (นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล) ตำแหน่ง ครูอัตราจ้าง ความเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ (..............................................................)
ความเห็นของหัวหน้าสถานศึกษา/ผู้ที่ได้รับมอบหมาย ได้ทำการตรวจแผนการเรียนรู้ของ นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล แล้วมีความคิดเห็นดังนี้ 1. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ ดีมาก ดี พอใช้ ควรปรับปรุง 2. การจัดกิจกรรมได้นำเอากระบวนการเรียนรู้ เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ควรปรับปรุงพัฒนาต่อไป 3. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ นำไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนนำไปใช้ 4. ข้อเสนอแนะอื่น ๆ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ (................................................................) ตำแหน่ง ...................................................................
แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 ชื่อหน่วย การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว31230 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 1 แผน จำนวน 2 ชั่วโมง ชื่อครูผู้สอน นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล ตำแหน่ง ครูอัตราจ้าง กลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 โรงเรียนศรีบุณยานนท์ อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานนทบุรี
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 สาระที่ 4 เทคโนโลยี รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว31230 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา2566 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี เวลา 2 ชั่วโมง 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ว 4.1 การออกแบบและเทคโนโลยี เข้าใจแนวคิดหลักของเทคโนโลยีเพื่อการดำรงชีวิตในสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ใช้ความรู้และ ทักษะทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์อื่น ๆ เพื่อแก้ปัญหาหรือพัฒนางานอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ ด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เลือกใช้เทคโนโลยีอย่างเหมาะสมโดยคำนึงถึงผลกระทบต่อชีวิต สังคม และสิ่งแวดล้อม ตัวชี้วัด 1. วิเคราะห์แนวคิดหลักของเทคโนโลยี ความสัมพันธ์กับศาสตร์อื่น โดยเฉพาะวิทยาศาสตร์ หรือ คณิตศาสตร์รวมทั้งประเมินผลกระทบที่จะเกิดขึ้นต่อมนุษย์ สังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม เพื่อเป็นแนวทางใน การพัฒนาเทคโนโลยี 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 2.1. วิเคราะห์สาเหตุหรือปัจจัยที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีได้ (K,P) 2.2. เห็นความสำคัญของการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี (A) 3. สาระสำคัญ (ความคิดรวบยอด) มนุษย์สร้างหรือพัฒนาเทคโนโลยีขึ้นมาเพื่อแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการ ซึ่งเทคโนโลยีที่ถูก สร้างขึ้น จะมีประโยชน์ ณ ช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง เมื่อเวลาผ่านไป มนุษย์อาจพบปัญหาหรือสถานการณ์ใหม่ ทำให้ต้องสร้าง หรือพัฒนาเทคโนโลยีขึ้นมา เพื่อใช้ให้เหมาะสมกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนไป ปัจจัยที่ส่งผลต่อ การเปลี่ยนแปลง เทคโนโลยีตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน มีสาเหตุมาจากหลายด้าน เช่น ปัญหา ความต้องการความก้าวหน้าของศาสตร์ ต่างๆ สภาพเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม ซึ่งความเข้าใจเกี่ยวกับปัจจัยที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลง ของเทคโนโลยีเหล่านี้ สามารถใช้เป็นแนวทาง เพื่อการพัฒนาต่อยอดเทคโนโลยีให้มีประสิทธิภาพและทันสมัย ตลอดจนสามารถคาดการณ์เทคโนโลยีที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตได้
4. สาระการเรียนรู้ เทคโนโลยีมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งมีสาเหตุหรือปัจจัยมาจากหลายด้าน เช่น ปัญหา ความต้องการ ความก้าวหน้าของศาสตร์ต่าง ๆ เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม 5. จุดเน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน 5.1 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) รักชาติศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียน อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ 5.2 สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในด้านความคิดสร้างสรรค์ ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 5.3 ทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C + 2L) ทักษะการอ่าน (Reading) ทักษะการเขียน (Writing) ทักษะการคิดคำนวณ (Arithmetic) ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและทักษะในการแก้ปัญหา (Critical thinking and problem solving) ทักษะด้านการสร้างสรรค์และนวัตกรรม (Creativity and innovation)
ทักษะด้านความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ (Collaboration , teamwork and leadership) ทักษะด้านความเข้าใจต่างวัฒนธรรม ต่างกระบวนทัศน์ (Cross-cultural understanding) ทักษะด้าน การสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ (Communication information and media literacy) ทักษะด้านคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (Computing) ทักษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ (Career and learning self-reliance, change) ทักษะการเปลี่ยนแปลง (Change) ทักษะการเรียนรู้ (Learning Skills) ภาวะผู้นำ (Leadership) 6. สาระการเรียนรู้สู่การบูรณาการ กระบวนการคิด ภูมิปัญญาท้องถิ่น คุณธรรม จริยธรรม ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน สะเต็มศึกษา อาเซียน สิ่งแวดล้อม (โรงเรียนปลอดขยะ) ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ.2561-2580 กลุ่มสาระการเรียนรู้ คณิตศาสตร์เรื่อง คู่อันดับและกราฟ 7. ชิ้นงานหรือภาระงาน - ใบกิจกรรม 2 การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี 8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูนำเข้าสู่บทเรียนโดยใช้คำถามว่า เหตุใดเทคโนโลยีถึงมีการเปลี่ยนแปปลงตลอดเวลาเพื่อเป็นการ กระตุ้นความสนใจของนักเรียน
2. ครูเปิดวีดีโอให้นักเรียนได้เห็นการเปลี่ยนของเทคโนโลยีตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันของโต๊ะทำงานของ มนุษย์ว่ามีการเปลี่ยนแปลงไปในรูปแบบใด ขั้นสอน 1. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเพื่อให้ได้ข้อสรุปเกี่ยวกับสาเหตุหรือปัจจัยที่ทาให้เกิด การเปลี่ยนแปลง ของเทคโนโลยี ได้แก่ ปัญหาหรือความต้องการ องค์ความรู้และความก้าวหน้าของศาสตร์ต่างๆ โดยเฉพาะ วิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ ปัจจัยจากสภาพเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม 2. ครูยกตัวอย่างเทคโนโลยีแต่ละด้านให้นักเรียนฟังตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันว่าเทคโนโลยีแต่ละด้านมีการ เปลี่ยนของเทคโนโลยีตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันอย่างไร 3. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเพื่อให้ได้ข้อสรุปเกี่ยวกับสาเหตุหรือปัจจัยที่ทาให้เกิด การเปลี่ยนแปลง ของเทคโนโลยี ได้แก่ ปัญหาหรือความต้องการ องค์ความรู้และความก้าวหน้าของศาสตร์ต่างๆ โดยเฉพาะ วิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ ปัจจัยจากสภาพเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม 4. นักเรียนทำใบงาน เรื่อง สาเหตุหรือปัจจัยของการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี ในชีวิตประจาวัน และ ให้นักเรียนนำเสนอผลการวิเคราะห์สาเหตุหรือปัจจัยของการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีในชีวิตประจำวัน แล้วอภิปรายสรุปร่วมกัน ขั้นสรุป 1.ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปแนวคิดสำคัญของบทเรียน เรื่อง สาเหตุหรือปัจจัยของ การเปลี่ยนแปลง ของเทคโนโลยี 9. สื่อการสอน 9.1 หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี(การออกแบบและเทคโนโลยี) ชั้น ม.4 9.2 สื่อนําเสนอ เรื่อง การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี 9.3 วีดีโอ การเปลี่ยนของเทคโนโลยีโต๊ะทำงาน 9.4 ใบกิจกรรมที่ 2 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี 10.แหล่งเรียนรู้ในหรือนอกสถานที่ 10.1 อินเทอร์เน็ต
11. การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการวัด เครื่องมือที่ใช้วัด เกณฑ์การประเมิน การวิเคราะห์สาเหตุหรือ ปัจจัยที่ทํา ให้เกิดการ เปลี่ยนแปลงเทคโนโลยี ตรวจใบกิจกรรม ใบกิจกรรมที่ 2 คะแนน 7-8 หมายถึง ดีมาก คะแนน 5-6 หมายถึง ดี คะแนน 3-4 หมายถึง พอใช้ คะแนน 1-2 หมายถึง ปรับปรุง ผู้เรียนได้ระดับคุณภาพ ดี ขึ้นไป ถือว่าผ่าน ทักษะการสื่อสาร สังเกตพฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ผู้เรียนได้ระดับคุณภาพ ดี ขึ้น ไปถือว่าผ่าน ทักษะการคิดวิเคราะห์ ทักษะการคิดเชิงระบบ 12. กิจกรรมเสนอแนะ ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 13. บันทึกผลหลังการสอน 13.1 ด้านความรู้ K (Knowledge) จากการสอน เรื่อง ............................................................... ชั้น ..................... วันที่ ............................. ปรากฏว่า มีนักเรียนทั้งหมด ............. คน เมื่อวัดผลประเมินผลแล้ว มีนักเรียน อยู่ในระดับดี จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. อยู่ในระดับปานกลาง จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. อยู่ในระดับปรับปรุง จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. 13.2 ด้านทักษะและการปฏิบัติ P (Practice) ......................................................................................................................................................................... 13.3 ด้านเจตคติหรือคุณลักษณะอันพึงประสงค์ A (Attitude) .........................................................................................................................................................................
ปัญหา/อุปสรรค/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ข้อเสนอแนะ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ (นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล) ตำแหน่ง ครูอัตราจ้าง ความเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ (..............................................................)
ความเห็นของหัวหน้าสถานศึกษา/ผู้ที่ได้รับมอบหมาย ได้ทำการตรวจแผนการเรียนรู้ของ นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล แล้วมีความคิดเห็นดังนี้ 1. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ ดีมาก ดี พอใช้ ควรปรับปรุง 2. การจัดกิจกรรมได้นำเอากระบวนการเรียนรู้ เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ควรปรับปรุงพัฒนาต่อไป 3. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ นำไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนนำไปใช้ 4. ข้อเสนอแนะอื่น ๆ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ (................................................................) ตำแหน่ง ...................................................................
แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 ชื่อหน่วย ผลกระทบของเทคโนโลยี รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว31230 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 1 แผน จำนวน 2 ชั่วโมง ชื่อครูผู้สอน นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล ตำแหน่ง ครูอัตราจ้าง กลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 โรงเรียนศรีบุณยานนท์ อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานนทบุรี
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 สาระที่ 4 เทคโนโลยี รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว31230 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 ผลกระทบของเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา2566 เรื่อง ผลกระทบของเทคโนโลยี เวลา 2 ชั่วโมง 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ว 4.1 การออกแบบและเทคโนโลยี เข้าใจแนวคิดหลักของเทคโนโลยีเพื่อการดำรงชีวิตในสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ใช้ความรู้และ ทักษะทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์อื่น ๆ เพื่อแก้ปัญหาหรือพัฒนางานอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ ด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เลือกใช้เทคโนโลยีอย่างเหมาะสมโดยคำนึงถึงผลกระทบต่อชีวิต สังคม และสิ่งแวดล้อม ตัวชี้วัด 1. วิเคราะห์แนวคิดหลักของเทคโนโลยี ความสัมพันธ์กับศาสตร์อื่น โดยเฉพาะวิทยาศาสตร์ หรือ คณิตศาสตร์รวมทั้งประเมินผลกระทบที่จะเกิดขึ้นต่อมนุษย์ สังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม เพื่อเป็นแนวทางใน การพัฒนาเทคโนโลยี 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 2.1 วิเคราะห์ผลกระทบของเทคโนโลยีทั้งด้านบวกและด้านลบที่ส่งผลต่อมนุษย์ สังคม เศรษฐกิจและ สิ่งแวดล้อม (P) 2.2 เสนอแนวทางในการป้องกันและแก้ไขปัญหาที่เกิดจากผลกระทบของเทคโนโลยี(A) 3. สาระสำคัญ (ความคิดรวบยอด) การเลือกใช้เทคโนโลยี ผู้ใช้ ผู้พัฒนา และผู้สร้างเทคโนโลยีจำเป็นต้องมีการคำนึงถึง และวิเคราะห์ถึง ผลกระทบของเทคโนโลยีทั้งในทางด้านบวกและด้านลบที่ส่งผลต่อมนุษย์ สังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมรวมทั้ง การเสนอแนวทางการป้องกันและแก้ไขปัญหา ซึ่งปัญหานั้นอาจเกิดขึ้นแล้วหรือคาดการณ์ว่าจะเกิดขึ้นในอนาคต จากการใช้เทคโนโลยี เพื่อเป็นการสร้างความตระหนักให้เกิดขึ้นแก่ผู้ใช้ ผู้พัฒนา และผู้สร้างเทคโนโลยีที่ส่งผลต่อ การพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน
4. สาระการเรียนรู้ เทคโนโลยีมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งมีสาเหตุหรือปัจจัยมาจากหลายด้าน เช่น ปัญหา ความต้องการ ความก้าวหน้าของศาสตร์ต่าง ๆ เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม 5. จุดเน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน 5.1 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) รักชาติศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียน อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ 5.2 สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในด้านความคิดสร้างสรรค์ ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 5.3 ทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C + 2L) ทักษะการอ่าน (Reading) ทักษะการเขียน (Writing) ทักษะการคิดคำนวณ (Arithmetic) ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและทักษะในการแก้ปัญหา (Critical thinking and problem solving) ทักษะด้านการสร้างสรรค์และนวัตกรรม (Creativity and innovation)
ทักษะด้านความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ (Collaboration , teamwork and leadership) ทักษะด้านความเข้าใจต่างวัฒนธรรม ต่างกระบวนทัศน์ (Cross-cultural understanding) ทักษะด้าน การสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ (Communication information and media literacy) ทักษะด้านคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (Computing) ทักษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ (Career and learning self-reliance, change) ทักษะการเปลี่ยนแปลง (Change) ทักษะการเรียนรู้ (Learning Skills) ภาวะผู้นำ (Leadership) 6. สาระการเรียนรู้สู่การบูรณาการ กระบวนการคิด ภูมิปัญญาท้องถิ่น คุณธรรม จริยธรรม ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน สะเต็มศึกษา อาเซียน สิ่งแวดล้อม (โรงเรียนปลอดขยะ) ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ.2561-2580 กลุ่มสาระการเรียนรู้ คณิตศาสตร์เรื่อง คู่อันดับและกราฟ 7. ชิ้นงานหรือภาระงาน - ใบกิจกรรม 3 การวิเคราะห์ผลกระทบของเทคโนโลยี 8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูทบทวนเนื้อหาที่ได้เรียนคาบที่แล้ว จากนั้นครูกระตุ้นความสนใจของผู้เรียนโดยให้นักเรียนช่วยกัน วิเคราะห์รูปภาพของ รถยนต์ เครื่องปรับอากาศ และโทรศัพท์มือถือ ว่ามีข้อดีข้อเสียอะไรบ้าง
2. ครูอธิบายเพิ่มเติม ดังนี้ “รถยนต์ ข้อดีช่วยอำนวยความสะดวกในการเดินทาง ข้อเสีย เกิดควันไอเสีย รถ รถติด เครื่องปรับอากาศ ข้อดี ควบคุมอุณหภูมิภายในห้องตามที่เราต้องการและทำให้เราเย็นสบาย ข้อเสีย เป้นแหล่งสะสมเชื้อโรค และโทรศัพท์มือ ข้อดีคือช่วยให้เราสื่อสารทางไกลได้อย่างรวดเร็ว ข้อเสียทำให้ติด โทรศัพท์มือถือ” ขั้นสอน 1. ครูอธิบายว่าผลกระทบของเทคโนโลยีแบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ ผลกระทบของเทคโนโลยีต่อมนุษย์และ สังคม ผลกระทบของเทคโนโลยีต่อเศรษฐกิจ และผลกระทบของเทคโนโลยีต่อสิ่งแวดล้อม 2. ครูอธิบายผลของเทคโนโลยีส่นที่ 1 คือ ผลกระทบของเทคโนโลยีต่อมนุษย์และสังคม มันมีทั้งด้านบวก และด้านลบอยู่ที่ว่านักเรียนจะนำเทคโนโลยีที่ใช้ไปใช้ในทางไหน จากนั้นครูยกตัวอย่างเทคโนโลยีที่นักเรียนใช้อยู่ ตลอดเวลานั่นคือโทรศัพท์มือถือว่ามันเป็นสิ่งที่มีผลต่อเรามากที่สุด 3. ครูเปิดวีดีโอเกี่ยวกับผลกระทบของโทรศัพท์มือถือให้นักเรียนดูเพื่อให้นักเรียนได้เห็นว่ามันมีผลต่อเรา อย่างไร (ความยาว 5 นาที) 4. ครูสรุปวีดีโอที่นักเรียนได้ดูไปว่า จากวีดีโอที่เราดูจะเห็นได้ว่า โทรศัพท์มือถือถ้าเราใช้ในทางที่ดี ใช้ทุกที่ ทุกเวลา ใช้โทรศัพท์ให้มีประโยชน์ก็จะส่งผลดีต่อเรา แต่ถ้าเราใช้โทรศัพท์ในทางที่ไม่ดีก็จะส่งผลเสียต่อเราอย่าง มากเหมือนในวีดีโอที่นักเรียนได้ดูไป 5. ครูยกตัวอย่างผลกระทบของเทคโนโลยีต่อมนุษย์และสังคม ด้านอุตสาหกรรม และด้านการแพทย์ 6. ครูอธิบายผลกระทบของเทคโนโลยีต่อเศรษฐกิจ โดยยกตัวอยางเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในปัจจุบันคือ สงครามเทคโนโลยี ว่าเทคโนโลยีมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจอย่างมาก จากนั้นครูยกตัวอย่างผลกระทบ ของเทคโนโลยีต่อเศรษฐกิจ ด้านอุสาหกรรม 7. ครูอธิบายผลกระทบของเทคโนโลยีต่อสิ่งแวดล้อมโดยการเปิดวีด๊โอให้เรียนดู 8. เมื่อนักเรียนดูจบครุถามนักเรียนว่าอะไรที่ทำให้เกิกผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากในวีดีโอ 9. ครูอธิบายเพิ่มเติมว่า พลาสติกเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดปัญหาต่อสิ่งแวดล้อมของเราเป็นอย่างมากดังนั้นเรา ควรที่จะใช้พลาสติกอย่างคุ้มค่า 10. ครูยกตัวอย่างผลกระทบของเทคโนโลยีต่อสิ่งแวดล้อม รถยนต์และอุตสาหกรรมให้นักเรียนฟัง 11. ครูยกตัวอย่างการวิเคราะห์ผลกระทบของเทคโนโลยีของการสร้างสนามบินที่มีผลกระทบต่อมนุษย์ และสังคม ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ หรือผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม พร้อมบอกแนวทางในการแก้ไขปัญหา
ขั้นสรุป 1. ครูให้นักเรียนทำใบงานโดยให้นักเรียนเลือกเทคโนโลยีที่สนใจและวิเคราะห์ผลกระทบด้านบวกและด้าน ลบของการใช้เทคโนโลยีโดยเลือกวิเคราะห์ผลกระทบเทคโนโลยีเพียง 1 ประเด็น จากผลกระทบต่อมนุษย์และ สังคม ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ หรือผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม (ทำใน padlet) 2. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปผลกระทบของเทคโนโลยีดังนี้ “การใช้ การพัฒนาและการสร้างเทคโนโลยี ก่อให้เกิดผลกระทบด้านบวกและด้านลบต่อมนุษย์และสังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม จึงมีความจำเป็นที่จะต้อง คิดวิเคราะห์อย่างมีเหตุผล และรอบคอบ ถึงผลกระทบของเทคโนโลยีนั้น และหาแนวทางป้องกันและแก้ไขปัญหา ที่เกิดขึ้นได้อย่างเหมาะสม” 9. สื่อการสอน 9.2 หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี(การออกแบบและเทคโนโลยี) ชั้น ม.4 9.3 สื่อนําเสนอ เรื่อง ผลกระทบของเทคโนโลยี 9.4 วีดีโอ เราต้องช่วยกัน ถ้าเราทุกคนคือเครือข่าย 9.5 วีดีโอ Plastic Pollution 9.5 ใบกิจกรรมที่ 3 เรื่อง ผลกระทบทางเทคโนโลยี 10.แหล่งเรียนรู้ในหรือนอกสถานที่ 10.1 อินเทอร์เน็ต 10.2 YouTube 11. การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการวัด เครื่องมือที่ใช้วัด เกณฑ์การประเมิน การวิเคราะห์ผลกระทบทาง เทคโนโลยี ตรวจใบกิจกรรม ใบกิจกรรมที่ 3 คะแนน 7-8 หมายถึง ดีมาก คะแนน 5-6 หมายถึง ดี คะแนน 3-4 หมายถึง พอใช้ คะแนน 1-2 หมายถึง ปรับปรุง การสำรวจ วิเคราะห์ผลกระทบ ของเทคโนโลยี และเสนอ แนวทางในการแก้ไขปัญหา ตรวจใบกิจกรรม ใบกิจกรรมที่ 3 ทักษะการคิดเชิงระบบ สังเกตพฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ผู้เรียนได้ระดับคุณภาพ ดี ขึ้น ไปถือว่าผ่าน ทักษะการคิดอย่างมี วิจารณญาณ ทักษะการสื่อสาร
12. กิจกรรมเสนอแนะ ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 13. บันทึกผลหลังการสอน 13.1 ด้านความรู้ K (Knowledge) จากการสอน เรื่อง ............................................................... ชั้น ..................... วันที่ ............................. ปรากฏว่า มีนักเรียนทั้งหมด ............. คน เมื่อวัดผลประเมินผลแล้ว มีนักเรียน อยู่ในระดับดี จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. อยู่ในระดับปานกลาง จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. อยู่ในระดับปรับปรุง จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. 13.2 ด้านทักษะและการปฏิบัติ P (Practice) ......................................................................................................................................................................... 13.3 ด้านเจตคติหรือคุณลักษณะอันพึงประสงค์ A (Attitude) ......................................................................................................................................................................... ปัญหา/อุปสรรค/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ข้อเสนอแนะ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ (นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล) ตำแหน่ง ครูอัตราจ้าง
ความเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ (..............................................................) ความเห็นของหัวหน้าสถานศึกษา/ผู้ที่ได้รับมอบหมาย ได้ทำการตรวจแผนการเรียนรู้ของ นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล แล้วมีความคิดเห็นดังนี้ 1. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ ดีมาก ดี พอใช้ ควรปรับปรุง 2. การจัดกิจกรรมได้นำเอากระบวนการเรียนรู้ เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ควรปรับปรุงพัฒนาต่อไป 3. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ นำไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนนำไปใช้ 4. ข้อเสนอแนะอื่น ๆ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ (................................................................) ตำแหน่ง ...................................................................
แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 ชื่อหน่วย วัสดุและเครื่องมือพื้นฐาน รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว31230 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 1 แผน จำนวน 4 ชั่วโมง ชื่อครูผู้สอน นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล ตำแหน่ง ครูอัตราจ้าง กลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 โรงเรียนศรีบุณยานนท์ อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานนทบุรี
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 สาระที่ 4 เทคโนโลยี รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว31230 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 วัสดุและเครื่องมือพื้นฐาน ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา2566 เรื่อง วัสดุและเครื่องมือพื้นฐาน เวลา 4 ชั่วโมง 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ว 4.1 วิทยาการคำนวณ เข้าใจแนวคิดหลักของเทคโนโลยีเพื่อการดำรงชีวิตในสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ใช้ความรู้และ ทักษะทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์อื่น ๆ เพื่อแก้ปัญหาหรือพัฒนางานอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ ด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เลือกใช้เทคโนโลยีอย่างเหมาะสมโดยคำนึงถึงผลกระทบต่อชีวิต สังคม และสิ่งแวดล้อม ตัวชี้วัด 1. ใช้ความรู้และทักษะเกี่ยวกับวัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ กลไก ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ และเทคโนโลยี ที่ซับซ้อนในการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน ได้อย่างถูกต้อง เหมาะสม และปลอดภัย 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 2.1 วิเคราะห์สมบัติของวัสดุ เพื่อนํา ไปใช้ในการสร้างหรือพัฒนาชิ้นงานได้อย่างถูกต้อง และเหมาะสม(P) 2.2 วิเคราะห์และเลือกเครื่องมือพื้นฐาน เพื่อนํา ไปใช้ในการสร้างหรือพัฒนาชิ้นงานได้อย่างถูกต้อง3. สาระสำคัญ (ความคิดรวบยอด) วัสดุมีอยู่หลายประเภท แต่ละประเภทมีสมบัติที่เหมือนและแตกต่างกัน เราจึงต้องเลือกใช้วัสดุให้ เหมาะสมกับการใช้งาน และต้องเลือกใช้อุปกรณ์ เครื่องมือในการปฏิบัติงานให้เหมาะสมกับลักษณะของงาน เช่น การตัด และการเจาะ นอกจากนี้ผู้ปฏิบัติงานต้องมีความรู้เกี่ยวกับการใช้อุปกรณ์ เครื่องมือเป็นอย่างดี เพื่อความ ปลอดภัยในการปฏิบัติงาน 4. สาระการเรียนรู้ 1. วัสดุแต่ละประเภทมีสมบัติแตกต่างกัน เช่น ไม้สังเคราะห์ โลหะ จึงต้องมีการวิเคราะห์สมบัติเพื่อ เลือกใช้ให้เหมาะสมกับลักษณะของงาน
2. อุปกรณ์และเครื่องมือในการสร้างชิ้นงาน หรือพัฒนาวิธีการมีหลายประเภท ต้องเลือกใช้ให้ถูกต้อง เหมาะสม และปลอดภัย รวมทั้งรู้จักเก็บรักษา 5. จุดเน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน 5.1 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) รักชาติศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียน อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ 5.2 สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในด้านความคิดสร้างสรรค์ ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 5.3 ทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C + 2L) ทักษะการอ่าน (Reading) ทักษะการเขียน (Writing) ทักษะการคิดคำนวณ (Arithmetic) ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและทักษะในการแก้ปัญหา (Critical thinking and problem solving) ทักษะด้านการสร้างสรรค์และนวัตกรรม (Creativity and innovation) ทักษะด้านความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ (Collaboration , teamwork and leadership)
ทักษะด้านความเข้าใจต่างวัฒนธรรม ต่างกระบวนทัศน์ (Cross-cultural understanding) ทักษะด้าน การสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ (Communication information and media literacy) ทักษะด้านคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (Computing) ทักษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ (Career and learning self-reliance, change) ทักษะการเปลี่ยนแปลง (Change) ทักษะการเรียนรู้ (Learning Skills) ภาวะผู้นำ (Leadership) 6. สาระการเรียนรู้สู่การบูรณาการ กระบวนการคิด ภูมิปัญญาท้องถิ่น คุณธรรม จริยธรรม ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน สะเต็มศึกษา อาเซียน สิ่งแวดล้อม (โรงเรียนปลอดขยะ) ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ.2561-2580 กลุ่มสาระการเรียนรู้ คณิตศาสตร์เรื่อง คู่อันดับและกราฟ 7. ชิ้นงานหรือภาระงาน - ใบกิจกรรม 1.4 วิเคราะห์ประเภทและอธิบายสมบัติของวัสดุในสิ่งของเครื่องใช้ 8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูนำเข้าสู่บทเรียนโดยใช้คำถามว่า วัสดุคืออะไร และเกิดจากอะไรเพื่อกระตุ้นความสนใจของนักเรียน 2. ครูนำภาพของเครื่อง พัดลม เตารีด กระติกน้ำร้อนกระทะ คอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล กล่องที่ทําจากโลหะ กระจก จากนั้นผู้สอนตั้งคํา ถามเพื่อให้ผู้เรียนอภิปรายเกี่ยวกับวัสดุ อุปกรณ์ ในประเด็นดังต่อไปนี้อุปกรณ์เหล่านี้ มีชิ้นส่วนอะไรบ้างแต่ละชิ้นส่วนทําจากวัสดุอะไร วัสดุดังกล่าวมีสมบัติอย่างไร
ขั้นสอน 1. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเพื่อให้ได้ข้อสรุปในเรื่องคุณสมบัติของวัสดุ (ความแข็งแรง สภาพ ยืดหยุ่น การนำความร้อน เป็นต้น) และการนำไปใช้งาน 2. ผู้เรียนทํากิจกรรม 4 เรื่อง วิเคราะห์ประเภทและอธิบายสมบัติของวัสดุในสิ่งของเครื่องใช้ “ยกตัวอย่าง อุปกรณ์และเครื่องมือทางการแพทย์อย่างน้อย 3 ประเภท แล้ววิเคราะห์ประเภทของวัสดุ สมบัติของวัสดุ และ เหตุผลที่ใช้วัสดุประเภทนั้น” 3. ผู้เรียนและผู้สอนร่วมกันอภิปรายสรุปเกี่ยวกับสมบัติของวัสดุ ที่ถูกนํา มาสร้างอุปกรณ์เครื่องใช้ต่างๆ 4. ผู้เรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4-5 คน ให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มจับฉลาก เพื่อนำเสนอเครื่องมือช่างพื้นฐานหน้า ชั้นเรียน โดยศึกษาวิธีใช้ ประโยชน์การใช้ของเครื่องมือช่างและแต่ละเครื่องมือช่างเหมาะกับวัสดุประเภทไหน 5. ผู้เรียนและผู้สอนร่วมกันสรุปและอภิปรายเกี่ยวกับวิธีการใช้งานของอุปกรณ์เครื่องมือพื้นฐาน และ อภิปรายเพิ่มเติมเกี่ยวกับข้อควรระวังและความปลอดภัยในการใช้งานและการบํารุงรักษา เพื่อให้ได้ข้อสรุปว่า “วัสดุและเครื่องมือในปัจจุบันมีอยู่หลายประเภท ซึ่งมีสมบัติและการใช้งานที่แตกต่างกัน จึงต้องเลือกใช้ให้ เหมาะสมกับการสร้างหรือพัฒนาชิ้นงาน และเกิดความปลอดภัย” 6. ผู้สอนใช้คําถามนํา สู่เนื้อหาหัวข้อ เรื่อง การตัด ต่อ และขึ้นรูปวัสดุ เช่น “ผู้เรียนทราบหรือไม่ว่า ผู้ผลิต หรือผู้สร้างชิ้นงานมีวิธีการประกอบชิ้นงานอย่างไร” แล้วให้ผู้เรียนศึกษาเนื้อหาหัวข้อเรื่อง การตัด ต่อ และขึ้นรูป วัสดุ จากหนังสือเรียนและแหล่งเรียนรู้อื่น ๆ จากนั้นสุ่มตัวแทนผู้เรียนนํา เสนอสิ่งที่เรียนรู้ และร่วมกันอภิปราย สรุปเกี่ยวกับการเลือกใช้วิธีการตัด ต่อ และขึ้นรูปวัสดุให้เหมาะสมกับประเภทของวัสดุ และการใช้งาน 7. ผู้เรียนทํากิจกรรมท้าทายความคิด เรื่อง อธิบายและเลือกใช้วัสดุและอุปกรณ์ในการสร้างไม้เท้า โดยให้ ผู้เรียนแต่ละกลุ่ม ร่างภาพไม้เท้าที่มีการติดตั้งเซ็นเซอร์ และระบุส่วนประกอบต่าง ๆ โดยระบุชนิดวัสดุ อุปกรณ์ และเครื่องมือพื้นฐานที่เหมาะสมสําหรับการสร้างไม้เท้าตามส่วนประกอบแต่ละส่วน ขั้นสรุป 1.ผู้เรียนและผู้สอนร่วมกันอภิปรายเพื่อสรุปประเด็นของวัสดุ และเครื่องมือพื้นฐาน ดังนี้ “วัสดุและ เครื่องมือในปัจจุบันมีอยู่หลายประเภท ซึ่งมีสมบัติและการใช้งานที่แตกต่างกัน จึงต้องเลือกใช้ให้เหมาะสมกับการ สร้างหรือพัฒนาชิ้นงาน นอกจากนั้นยังมีการศึกษา คิดค้นและพัฒนาวัสดุและเครื่องมือใหม่ๆอยู่ตลอดเวลาเพื่อ ช่วยอํานวยความสะดวก เพิ่มประสิทธิภาพในการทํางาน ลดขั้นตอนการทํางาน ซึ่งในการใช้งานจะต้องศึกษาข้อ ปฏิบัติและข้อควรระวัง ควรตรวจสอบเครื่องมือให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน รวมทั้งควรศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับ วัสดุและเครื่องมือใหม่ ๆ อยู่เสมอ”
9. สื่อการสอน 9.1 หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี(การออกแบบและเทคโนโลยี) ชั้น ม.4 9.2 สื่อนําเสนอ เรื่อง วัสดุและเครื่องมือพื้นฐาน 9.3 ใบกิจกรรมที่ 4 เรื่อง วิเคราะห์ประเภทและอธิบายสมบัติของวัสดุในสิ่งของเครื่องใช้ 10.แหล่งเรียนรู้ในหรือนอกสถานที่ 10.1 อินเทอร์เน็ต 11. การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการวัด เครื่องมือที่ใช้วัด เกณฑ์การประเมิน การวิเคราะห์สาเหตุหรือ ปัจจัยที่ทํา ให้เกิดการ เปลี่ยนแปลงเทคโนโลยี ตรวจใบกิจกรรม ใบกิจกรรมที่ 4 คะแนน 7-8 หมายถึง ดีมาก คะแนน 5-6 หมายถึง ดี คะแนน 3-4 หมายถึง พอใช้ คะแนน 1-2 หมายถึง ปรับปรุง ผู้เรียนได้ระดับคุณภาพ ดี ขึ้นไป ถือว่าผ่าน ทักษะการสื่อสาร สังเกตพฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ผู้เรียนได้ระดับคุณภาพ ดี ขึ้น ไปถือว่าผ่าน ทักษะการคิดอย่างมี วิจารณญาณ ทักษะการทำงานร่วมกับ ผู้อื่น ทักษะการคิดเชิงระบบ
12. กิจกรรมเสนอแนะ ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 13. บันทึกผลหลังการสอน 13.1 ด้านความรู้ K (Knowledge) จากการสอน เรื่อง ............................................................... ชั้น ..................... วันที่ ............................. ปรากฏว่า มีนักเรียนทั้งหมด ............. คน เมื่อวัดผลประเมินผลแล้ว มีนักเรียน อยู่ในระดับดี จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. อยู่ในระดับปานกลาง จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. อยู่ในระดับปรับปรุง จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. 13.2 ด้านทักษะและการปฏิบัติ P (Practice) ......................................................................................................................................................................... 13.3 ด้านเจตคติหรือคุณลักษณะอันพึงประสงค์ A (Attitude) ......................................................................................................................................................................... ปัญหา/อุปสรรค/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ข้อเสนอแนะ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ (นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล) ตำแหน่ง ครูอัตราจ้าง
ความเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ (..............................................................) ความเห็นของหัวหน้าสถานศึกษา/ผู้ที่ได้รับมอบหมาย ได้ทำการตรวจแผนการเรียนรู้ของ นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล แล้วมีความคิดเห็นดังนี้ 1. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ ดีมาก ดี พอใช้ ควรปรับปรุง 2. การจัดกิจกรรมได้นำเอากระบวนการเรียนรู้ เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ควรปรับปรุงพัฒนาต่อไป 3. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ นำไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนนำไปใช้ 4. ข้อเสนอแนะอื่น ๆ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ (................................................................) ตำแหน่ง ...................................................................
แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 ชื่อหน่วย กลไก ไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว31230 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 1 แผน จำนวน 4 ชั่วโมง ชื่อครูผู้สอน นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล ตำแหน่ง ครูอัตราจ้าง กลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 โรงเรียนศรีบุณยานนท์ อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานนทบุรี
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 สาระที่ 4 เทคโนโลยี รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว31230 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 กลไก ไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา2566 เรื่อง กลไก ไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ เวลา 4 ชั่วโมง 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ว 4.1 การออกแบบและเทคโนโลยี เข้าใจแนวคิดหลักของเทคโนโลยีเพื่อการดำรงชีวิตในสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ใช้ความรู้และ ทักษะทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์อื่น ๆ เพื่อแก้ปัญหาหรือพัฒนางานอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ ด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เลือกใช้เทคโนโลยีอย่างเหมาะสมโดยคำนึงถึงผลกระทบต่อชีวิต สังคม และสิ่งแวดล้อม ตัวชี้วัด 1. ใช้ความรู้และทักษะเกี่ยวกับวัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ กลไก ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ และเทคโนโลยีที่ ซับซ้อนในการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน ได้อย่างถูกต้อง เหมาะสม และปลอดภัย 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 2.1 นักเรียนวิเคราะห์เครื่องมือพื้นฐาน เพื่อนำไปใช้ในการสร้างหรือพัฒนาชิ้นงานได้อย่างถูกต้องเหมาะสม (K) 2.2 นักเรียนสามารถออกแบบอุปกรณ์และนาเสนอแนวทางการเลือกใช้เครื่องมือพื้นฐานได้ (P) 2.3 นักเรียนเห็นความสำคัญของการเลือกใช้เครื่องมือพื้นฐานได้อย่างเหมาะสม และปลอดภัย (A) 3. สาระสำคัญ (ความคิดรวบยอด) กลไก อุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ เป็นองค์ประกอบสําคัญที่ช่วยให้การทํางานของสิ่งของเครื่องใช้ใน ชีวิตประจําวันของมนุษย์ให้มีประสิทธิภาพ หรือช่วยอํานวยความสะดวกในการทํางานหากสังเกตสิ่งของเครื่องใช้ รอบตัว จะพบว่าสิ่งของเครื่องใช้เหล่านี้ได้รับการพัฒนาจนมีระบบการทํางานที่ซับซ้อน และยังมีการใช้อุปกรณ์ ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์มาช่วยในการทํางานให้เป็นระบบอัตโนมัติเพื่อตอบสนองความต้องการของมนุษย์ให้มี ความสะดวกสบายมากยิ่งขึ้น
4. สาระการเรียนรู้ 4.1. การสร้างชิ้นงานอาจใช้ความรู้ เรื่องกลไก ไฟฟ้า อิเล็กทรอนิกส์ เช่น LDR sensor เฟือง รอก คาน วงจรสําเร็จรูป 4.2. อุปกรณ์และเครื่องมือในการสร้างชิ้นงาน หรือพัฒนาวิธีการมีหลายประเภท ต้องเลือกใช้ให้ถูกต้อง เหมาะสม และปลอดภัย รวมทั้งรู้จักเก็บรักษา 5. จุดเน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน 5.1 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) รักชาติศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียน อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ 5.2 สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในด้านความคิดสร้างสรรค์ ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 5.3 ทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C + 2L) ทักษะการอ่าน (Reading) ทักษะการเขียน (Writing) ทักษะการคิดคำนวณ (Arithmetic)
ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและทักษะในการแก้ปัญหา (Critical thinking and problem solving) ทักษะด้านการสร้างสรรค์และนวัตกรรม (Creativity and innovation) ทักษะด้านความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ (Collaboration , teamwork and leadership) ทักษะด้านความเข้าใจต่างวัฒนธรรม ต่างกระบวนทัศน์ (Cross-cultural understanding) ทักษะด้าน การสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ (Communication information and media literacy) ทักษะด้านคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (Computing) ทักษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ (Career and learning self-reliance, change) ทักษะการเปลี่ยนแปลง (Change) ทักษะการเรียนรู้ (Learning Skills) ภาวะผู้นำ (Leadership) 6. สาระการเรียนรู้สู่การบูรณาการ กระบวนการคิด ภูมิปัญญาท้องถิ่น คุณธรรม จริยธรรม ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน สะเต็มศึกษา อาเซียน สิ่งแวดล้อม (โรงเรียนปลอดขยะ) ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ.2561-2580 กลุ่มสาระการเรียนรู้ คณิตศาสตร์เรื่อง คู่อันดับและกราฟ
7. ชิ้นงานหรือภาระงาน 7.1 ใบกิจกรรม 5 วิเคราะห์การใช้งานกลไก 7.2 ใบกิจกรรม 5.2 วิเคราะห์อุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ในสิ่งของเครื่องใช้ 7.3 กิจกรรมท้าทายความคิด เลือกใช้กลไก อุปกรณ์ไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์เพื่อสร้างไม้เท้า 7.4 กิจกรรมท้ายบท ออกแบบเทคโนโลยีที่มีองค์ประกอบกลไก อุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ 8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูกระตุ้นความสนใจของนักเรียนโดยการเปิดคลิปวีดีทัศน์เกี่ยวกับโดรนขนส่งเวชภัณฑ์ หรือขาเทียม อัจฉริยะ แล้วให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับการทำงานของกลไกในการสร้างหรือพัฒนาเทคโนโลยีนั้น โดยใช้คำถาม “นักเรียนช่วยกันระดมความคิดเกี่ยวกับระบบการทำงานและการประยุกต์ใช้กลไกในการสร้างโดร นขนส่งเวชภัณฑ์ หรือขาเทียมอัจฉริยะ เพื่อช่วยอำนวยความสะดวกในการดำรงชีวิตของมนุษย์” แนวคำตอบ อากาศยานไร้คนขับ หรือโดรน (drone) เป็นสิ่งประดิษฐ์ชนิดหนึ่งที่เริ่มมีการนำมาใช้ประโยชน์หลายอย่าง เช่น ความบันเทิง การรักษาความปลอดภัยและความมั่นคง การเกษตร การสำรวจ ซึ่งการประดิษฐ์อากาศยานไร้ คนขับ ต้องใช้ความรู้และทักษะหลายด้าน ทั้งระบบการขับเคลื่อน การควบคุมทิศทางการส่งสัญญาณ ซึ่งการสร้าง หรือพัฒนาระบบเหล่านี้ จาเป็นต้องมีความรู้เกี่ยวกับกลไก รวมถึงทักษะทางด้านวิศวกรรม นอกจากนี้การเลือกใช้ วัสดุ อุปกรณ์และเครื่องมือในการสร้างโดรนต้องมีความเหมาะสมต่อการใช้งาน มีประสิทธิภาพ รวมทั้งไม่เป็น อันตรายต่อผู้ใช้ ขั้นสอน 1. ศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับกลไกพื้นฐาน เรื่อง เฟือง และรอก ในใบความรู้ หรืออาจศึกษาเพิ่มเติม จากสื่อออนไลน์ แล้วสรุปแนวคิดสำคัญ เพื่ออภิปรายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ให้ได้ข้อสรุปเกี่ยวกับกลไกพื้นฐาน เรื่อง เฟืองและรอก ในประเด็น ดังนี้ • ประเภทของเฟืองและรอก • หลักการทางาน • การประยุกต์ใช้ในชีวิตประจาวัน 2. ครูใช้คำถามเพื่อกระตุ้นให้นักเรียนคิดวิธีการในการแก้ปัญหากรณีที่อุปกรณ์ที่ต้องการใช้ในการทำงาน ไม่สามารถทางานได้ โดยใช้คำถาม “ถ้านักเรียนไม่สามารถหารอกสำเร็จรูปมาใช้งานได้นักเรียนสามารถ นำอุปกรณ์ใดบ้างมาทดแทนหรือประยุกต์ใช้ และอุปกรณ์ทดแทนนั้น จะถูกใช้งานอย่างไร”
แนวคำตอบ โครงล้อรถจักรยานหรือหลอดด้าย กระป๋องโลหะทรงกระบอกที่แข็งแรง เช่น กระป๋องสีทาบ้านสามารถ ใช้ทดแทนรอกได้ โดยการนำอุปกรณ์ดังกล่าวใช้แทนรอกในการขนส่งสิ่งของในแนวดิ่ง 3. นักเรียนประยุกต์ใช้ความรู้เรื่อง เฟืองและรอก ในสิ่งของเครื่องใช้ที่พบในชีวิตประจาวันโดยทาใบงาน เรื่อง วิเคราะห์การใช้งานกลไก โดยให้นักเรียนสำรวจสิ่งต่าง ๆ รอบตัว เช่น พัดลม ลิฟต์ รถยนต์ แล้ววิเคราะห์ ว่าสิ่งเหล่านั้นมีการใช้กลไกอะไรบ้างเป็นส่วนประกอบในการทำงาน เพราะอะไร แนวคำตอบ เฟืองในพัดลมด เป็นอุปกรณ์กลไกช่วยทำให้พัดลมหมุนส่ายกลับไปมาซ้ายขวาได้ 4. ผู้สอนให้ผู้เรียนศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับอุปกรณ์ไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ ในหนังสือเรียน หรืออาจศึกษา เพิ่มเติมจากสื่อออนไลน์ แล้วสรุปแนวคิดสําคัญ เพื่ออภิปรายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ให้ได้ข้อสรุปเกี่ยวกับอุปกรณ์ไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ ในประเด็น ดังนี้ - หลักการทํางานของอุปกรณ์ไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์แต่ละชนิด - การนํา ไปใช้งานในชีวิตประจําวัน 5. ผู้สอนเตรียมอุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ ได้แก่ มอเตอร์ เซ็นเซอร์ และแผงควบคุมขนาดเล็กและสื่อ อื่น ๆ เช่น นิตยสาร ใบความรู้ ใบงาน เพื่อให้นักเรียนแต่ละกลุ่มใช้ประกอบการศึกษาหลักการทํางานและการ ประยุกต์ใช้งาน 6. ผู้สอนแบ่งกลุ่มผู้เรียนออกเป็น 3 กลุ่ม เพื่อศึกษาอุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ ได้แก่มอเตอร์ เซ็นเซอร์และแผงควบคุมขนาดเล็กจากนั้น ให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มแยกเข้าฐานการเรียนรู้ตามหัวข้อทั้ง 3 เรื่อง โดยใช้ เวลาประมาณ 10-15 นาทีชุดเครื่องมือสําหรับการวัดขนาด เช่น ใช้ไมโครมิเตอร์วัดความหนาของกระดาษ 7. ผู้สอนให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มสรุปและอภิปรายร่วมกันเกี่ยวกับหน้าที่และการประยุกต์ใช้งานของ มอเตอร์ เซ็นเซอร์ และแผงควบคุมขนาดเล็ก 8. ผู้สอนให้ผู้เรียนทํากิจกรรม 5.2 เรื่อง วิเคราะห์อุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ในสิ่งของเครื่องใช้ จากหนังสือเรียนให้นักเรียนเลือกเครื่องใช้ไฟฟ้ามา 1 ประเภท เพื่อศึกษาส่วนประกอบอุปกรณ์ไฟฟ้าและ อิเล็กทรอนิกส์ของเครื่องใช้ไฟฟ้าที่เลือกในประเด็นดังต่อไปนี้ - อุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ที่ใช้ในเครื่องใช้ไฟฟ้านั้นมีอะไรบ้าง - การทํางานของอุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ในเครื่องใช้ไฟฟ้านั้นมีการทํางานสัมพันธ์กันอย่างไร - หากอุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์นั้นเกิดทํางานผิดพลาดจะส่งผลต่อการทําของเครื่องใช้ไฟฟ้าอย่างไร
9. ผู้เรียนทํากิจกรรมท้าทายความคิด เรื่อง เลือกใช้กลไก อุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์เพื่อสร้างไม้เท้า แล้วนําเสนอและอภิปรายสรุปร่วมกัน 10. ผู้สอนให้ผู้เรียนทํากิจกรรมท้ายบท เรื่ิอง ออกแบบเทคโนโลยีที่มีองค์ประกอบกลไกอุปกรณ์ไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ จากหนังสือเรียนบทที่ 5 ดังนี้ ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิดเพื่อออกแบบชิ้นงานสําหรับแก้ปัญหาที่สนใจ โดยชิ้นงานนั้นจะต้องมี ส่วนประกอบของระบบกลไก อุปกรณ์ไฟฟ้า และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ แล้วนํา เสนอในชั้นเรียนในประเด็น ดังต่อไปนี้ - เทคโนโลยีที่ออกแบบมีหน้าที่หรือวัตถุประสงค์เพื่อใช้ทําอะไร - ชิ้นส่วนกลไก อุปกรณ์ไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ที่ใช้มีอะไรบ้าง แต่ละอย่างมีหน้าที่อะไร ขั้นสรุป 1. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปเกี่ยวกับการพัฒนาสิ่งของเครื่องใช้ในชีวิตประจำวันจะต้องคำนึงถึงการนำ กลไก อุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์มาเป็นส่วนประกอบเพื่อให้สิ่งของเครื่องใช้สามารถทางานได้ตามต้องการ หรือช่วยอำนวยความสะดวกในการใช้งานมากขึ้น 9. สื่อการสอน 9.1 หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี(การออกแบบและเทคโนโลยี) ชั้น ม.4 9.2 สื่อนําเสนอ เรื่อง กลไก ไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ 10.แหล่งเรียนรู้ในหรือนอกสถานที่ 10.1 อินเทอร์เน็ต 11. การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการวัด เครื่องมือที่ใช้วัด เกณฑ์การประเมิน การวิเคราะห์การใช้งาน กลไกในสิ่งของเครื่องใช้ ตรวจใบกิจกรรม ใบกิจกรรมที่ 5.1 คะแนน 7-8 หมายถึง ดีมาก คะแนน 5-6 หมายถึง ดี คะแนน 3-4 หมายถึง พอใช้ คะแนน 1-2 หมายถึง ปรับปรุง ผู้เรียนได้ระดับคุณภาพ ดี ขึ้นไป ถือว่าผ่าน การวิเคราะห์การใช้งาน อุปกรณ์ไฟฟ้าและ อิเล็กทรอนิกส์ในสิ่งของ เครื่องใช้ ตรวจใบกิจกรรม ใบกิจกรรมที่ 5.2 การออกแบบเทคโนโลยีที่มี องค์ประกอบของกลไก อุปกรณ์ไฟฟ้าและ ตรวจกิจกรรมท้าย บท กิจกรรมท้ายบท
รายการประเมิน วิธีการวัด เครื่องมือที่ใช้วัด เกณฑ์การประเมิน อิเล็กทรอนิกส์ ทักษะการคิดอย่างมี วิจารณญาณ สังเกตพฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ผู้เรียนได้ระดับคุณภาพ ดี ขึ้น ทักษะการคิดวิเคราะห์ ไปถือว่าผ่าน ทักษะการคิดเชิงระบบ ทักษะการทํางานร่วมกับ ผู้อื่น ทักษะการคิดสร้างสรรค์ 12. กิจกรรมเสนอแนะ ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 13. บันทึกผลหลังการสอน 13.1 ด้านความรู้ K (Knowledge) จากการสอน เรื่อง ............................................................... ชั้น ..................... วันที่ ............................. ปรากฏว่า มีนักเรียนทั้งหมด ............. คน เมื่อวัดผลประเมินผลแล้ว มีนักเรียน อยู่ในระดับดี จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. อยู่ในระดับปานกลาง จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. อยู่ในระดับปรับปรุง จำนวน ............. คน คิดเป็นร้อยละ ............. 13.2 ด้านทักษะและการปฏิบัติ P (Practice) ......................................................................................................................................................................... 13.3 ด้านเจตคติหรือคุณลักษณะอันพึงประสงค์ A (Attitude) .........................................................................................................................................................................
ปัญหา/อุปสรรค/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ข้อเสนอแนะ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ (นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล) ตำแหน่ง ครูอัตราจ้าง ความเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ (..............................................................)
ความเห็นของหัวหน้าสถานศึกษา/ผู้ที่ได้รับมอบหมาย ได้ทำการตรวจแผนการเรียนรู้ของ นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล แล้วมีความคิดเห็นดังนี้ 1. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ ดีมาก ดี พอใช้ ควรปรับปรุง 2. การจัดกิจกรรมได้นำเอากระบวนการเรียนรู้ เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ควรปรับปรุงพัฒนาต่อไป 3. เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ นำไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนนำไปใช้ 4. ข้อเสนอแนะอื่น ๆ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................ (................................................................) ตำแหน่ง ...................................................................
แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 ชื่อหน่วย กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว31230 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 1 แผน จำนวน 6 ชั่วโมง ชื่อครูผู้สอน นางสาวน้ำทิพย์ สุวิมล ตำแหน่ง ครูอัตราจ้าง กลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 โรงเรียนศรีบุณยานนท์ อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานนทบุรี
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 สาระที่ 4 เทคโนโลยี รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว31230 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่4กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา2566 เรื่อง กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เวลาเรียน 6 ชั่วโมง 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ว 4.1 การออกแบบและเทคโนโลยี เข้าใจแนวคิดหลักของเทคโนโลยีเพื่อการดำรงชีวิตในสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ใช้ความรู้และ ทักษะทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์อื่น ๆ เพื่อแก้ปัญหาหรือพัฒนางานอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ ด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เลือกใช้เทคโนโลยีอย่างเหมาะสมโดยคำนึงถึงผลกระทบต่อชีวิต สังคม และสิ่งแวดล้อม ตัวชี้วัด 1. ระบุปัญหาหรือความต้องการที่มีผลกระทบต่อสังคม รวบรวม วิเคราะห์ข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้อง กับปัญหาที่มีความซับซ้อนเพื่อสังเคราะห์วิธีการ เทคนิคในการแก้ปัญหา โดยคํานึงถึงความถูกต้องด้านทรัพย์สิน ทางปัญญา 2. ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา โดยวิเคราะห์เปรียบเทียบ และตัดสินใจเลือกข้อมูลที่จําเป็นภายใต้เงื่อนไข และทรัพยากรที่มีอยู่ นําเสนอแนวทางการแก้ปัญหาให้ผู้อื่นเข้าใจด้วยเทคนิคหรือวิธีการที่หลากหลาย โดยใช้ ซอฟต์แวร์ช่วยในการออกแบบ วางแผนขั้นตอนการทํางานและดําเนินการแก้ปัญหา 3. ทดสอบ ประเมินผล วิเคราะห์และให้เหตุผลของปัญหาหรือข้อบกพร่องที่เกิดขึ้นภายใต้กรอบเงื่อนไข หาแนวทางการปรับปรุงแก้ไข และนําเสนอผลการแก้ปัญหา พร้อมทั้งเสนอแนวทางการพัฒนาต่อยอด 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 2.1 อธิบายการทํางานตามกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม(K) 2.2 ใช้เทคนิคหรือวิธีการเพื่อวิเคราะห์ข้อมูลในการแก้ปัญหาตามกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม (P)
3. สาระสำคัญ (ความคิดรวบยอด) กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมเป็นกระบวนการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน เพื่อสร้างแนวทางที่ เหมาะสมในการแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการตามที่กําหนดไว้ การทํางานตามกระบวนการออกแบบเชิง วิศวกรรมนั้นสามารถย้อนขั้นตอนกลับไปมาได้และอาจมีการทํางานซ้ำในบางขั้นตอนหากต้องการพัฒนาหรือ ปรับปรุงผลงานให้ดีขึ้น 4. สาระการเรียนรู้ 1. ปัญหาหรือความต้องการที่มีผลกระทบต่อสังคม เช่น ปัญหาด้านการเกษตร อาหาร พลังงานการขนส่ง สุขภาพและการแพทย์ การบริการ ซึ่งแต่ละด้านอาจมีได้หลากหลายปัญหา 2. การวิเคราะห์สถานการณ์ปัญหาโดยอาจใช้เทคนิคหรือวิธีการวิเคราะห์ที่หลากหลาย ช่วยให้เข้าใจ เงื่อนไขและกรอบของปัญหาได้ชัดเจน จากนั้นดําเนินการสืบค้น รวบรวมข้อมูล ความรู้จากศาสตร์ต่าง ๆ ที่ เกี่ยวข้อง เพื่อนําไปสู่การออกแบบแนวทางการแก้ปัญหา 3. การวิเคราะห์ เปรียบเทียบ และตัดสินใจเลือกข้อมูลที่จําเป็น โดยคํานึงถึงทรัพย์สินทางปัญญาเงื่อนไข และทรัพยากร เช่น งบประมาณ เวลา ข้อมูลและสารสนเทศ วัสดุ เครื่องมือและอุปกรณ์ ช่วยให้ได้แนวทางการ แก้ปัญหาที่เหมาะสม 4. การออกแบบแนวทางการแก้ปัญหาทําได้หลากหลายวิธี เช่น การร่างภาพ การเขียนแผนภาพการเขียน ผังงาน 5. ซอฟต์แวร์ช่วยในการออกแบบและนําเสนอมีหลากหลายชนิดจึงต้องเลือกใช้ให้เหมาะกับงาน 6. การกําหนดขั้นตอนและระยะเวลาในการทํางานก่อนดําเนินการแก้ปัญหาจะช่วยให้การทํางานสําเร็จได้ ตามเป้าหมาย และลดข้อผิดพลาดของการทํางานที่อาจเกิดขึ้น 7. การทดสอบและประเมินผลเป็นการตรวจสอบชิ้นงานหรือวิธีการว่าสามารถแก้ปัญหาได้ตาม วัตถุประสงค์ภายใต้กรอบของปัญหา เพื่อหาข้อบกพร่อง และดําเนินการปรับปรุงโดยอาจทดสอบซ้ําเพื่อให้สามารถ แก้ไขปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ 8. การนําเสนอผลงานเป็นการถ่ายทอดแนวคิดเพื่อให้ผู้อื่นเข้าใจเกี่ยวกับกระบวนการทํางานและชิ้นงาน หรือวิธีการที่ได้ ซึ่งสามารถทําได้หลายวิธี เช่น การทําแผ่นนําเสนอผลงาน การจัดนิทรรศการการนําเสนอผ่านสื่อ ออนไลน์หรือการนําเสนอต่อภาคธุรกิจเพื่อการพัฒนาต่อยอดสู่งานอาชีพ
5. จุดเน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน 5.1 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) รักชาติศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียน อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ 5.2 สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในด้านความคิดสร้างสรรค์ ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 5.3 ทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C + 2L) ทักษะการอ่าน (Reading) ทักษะการเขียน (Writing) ทักษะการคิดคำนวณ (Arithmetic) ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและทักษะในการแก้ปัญหา (Critical thinking and problem solving) ทักษะด้านการสร้างสรรค์และนวัตกรรม (Creativity and innovation) ทักษะด้านความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ (Collaboration , teamwork and leadership) ทักษะด้านความเข้าใจต่างวัฒนธรรม ต่างกระบวนทัศน์ (Cross-cultural understanding)
ทักษะด้าน การสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ (Communication information and media literacy) ทักษะด้านคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (Computing) ทักษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ (Career and learning self-reliance, change) ทักษะการเปลี่ยนแปลง (Change) ทักษะการเรียนรู้ (Learning Skills) ภาวะผู้นำ (Leadership) 6. สาระการเรียนรู้สู่การบูรณาการ กระบวนการคิด ภูมิปัญญาท้องถิ่น คุณธรรม จริยธรรม ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน สะเต็มศึกษา อาเซียน สิ่งแวดล้อม (โรงเรียนปลอดขยะ) ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ.2561-2580 กลุ่มสาระการเรียนรู้ คณิตศาสตร์เรื่อง คู่อันดับและกราฟ 7. ชิ้นงานหรือภาระงาน 7.1. ใบกิจกรรมที่ 6.1 ตอนที่ 1 การวิเคราะห์องค์ประกอบของปัญหาด้วย 5W1H 7.2. ใบกิจกรรมที่ 6.1 ตอนที่ 2 การหาสาเหตุและกําหนดของเขตของปัญหาที่สนใจ 7.3. ใบกิจกรรมที่ 6.2 ตอนที่ 1 การรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับปัญหาที่สนใจ 7.4. ใบกิจกรรมที่ 6.2 ตอนที่ 2 การเปรียบเทียบและตัดสินใจเลือกแนวทางในการแก้ปัญหา 7.5. ใบบกิจกรรมที่ 6.3 ตอนที่ 1 การวิเคราะห์องค์ประกอบที่จําเป็นต่อการแก้ปัญหาด้วยfunction analysis analysis diagram 7.6. ใบกิจกรรมที่ 6.3 ตอนที่ 2 การสร้างและเปรียบเทียบทางเลือกในการแก้ปัญหา 7.7. ใบกิจกรรมที่ 6.3 ตอนที่ 3 การออกแบบการแก้ปัญหา 7.8. ใบกิจกรรมที่ 6.4 การวางแผนและแนวทางการพัฒนา
7.9. ใบกิจกรรมที่ 6.5 ตอนที่ 1 การกําหนดประเด็นในการทดสอบและประเมินผล 7.10. ใบกิจกรรมที่ 6.5 ตอนที่ 2 การพัฒนาหรือปรับปรุงชิ้นงานหรือแก้ปัญหา 7.11. การนําเสนอ 7.12. กิจกรรมท้ายบท การวิเคราะห์ชิ้นงาน หรือวิธีการตามกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม 8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ผู้สอนนําสู่บทเรียนด้วยการเปิดวีดิทัศน์เพื่อทบทวนกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม หรือแอนิเมชัน อธิบายกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม โดยใช้เว็บไซต์https://www.youtube.com/watch?v=80gWUAJwF0&t=109s แล้วให้ผู้เรียนร่วมกันอภิปรายและสรุปกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมว่าเป็นกระบวนการ แก้ปัญหาหรือพัฒนางานเพื่อสนองความต้องการของมนุษย์ ขั้นสอน 1. ผู้เรียนสังเกตรูปภาพในคําถามชวนคิดในหนังสือบทที่ 6“ปัจจุบันปัญหาเรื่องขยะในชุมชนเมือง หรือ ปัญหาน้ำท่วมส่งผลต่อการใช้ชีวิตของมนุษย์ดังรูป นักเรียนคิดว่าจะมีวิธีการอย่างไรที่จะช่วยแก้ปัญหาดังกล่าว” เพื่อให้ผู้เรียนร่วมกันอภิปรายเพื่อเสนอวิธีการแก้ปัญหาดังกล่าว เพื่อตอบคําถาม “ปัญหาที่สามารถนํามาแก้ไขโดย ใช้กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมควรมีลักษณะอย่างไร”ผู้เรียนและผู้สอนร่วมกันอภิปรายและสรุปเป็นคําตอบ ของคําถามชวนคิด ว่ามีวิธีการใดสามารถแก้ไขได้ด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม แนวคําตอบ ปัญหาขยะล้นเมืองอาจแก้ไขได้หลากหลายวิธี เช่น - รณรงค์การคัดแยกขยะก่อนทิ้ง โดยประชาสัมพันธ์ ให้ความรู้กับประชาชน - การสร้างบ่อฝังกลบขยะซึ่งต้องอาศัย ความรู้ ทักษะ และการทํางานอย่างเป็นระบบ 2. ขั้นตอนของกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม (ขั้นระบุปัญหา) ให้ผู้เรียนศึกษาเนื้อหาในหนังสือเรียน บทที่ 6 เกี่ยวกับสถานการณ์การใช้ชีวิตของผู้สูงอายุ และร่วมกันอภิปรายปัญหาที่อาจเกิดกับผู้สูงอายุในการ ดํารงชีวิตประจําวัน ทั้งด้านร่างกาย ด้านจิตใจ ด้านสังคม โดยใช้แผนที่ความคิดแสดง ปัญหาที่พบจากการใช้ ชีวิตประจําวันของผู้สูงอายุในหนังสือบทที่ 6 แล้วผู้สอนกับผู้เรียนร่วมกันสรุปปัญหาที่พบจากการใช้ชีวิตประจําวัน ของผู้สูงอายุ 3. ผู้เรียนเลือกปัญหาการใช้ชีวิตประจําวันของผู้สูงอายุ และจัดเข้ากลุ่มตามปัญหาที่ตนเองสนใจ 4. ผู้เรียนศึกษาการวิเคราะห์องค์ประกอบของปัญหาด้วยการตั้งคําถาม 5W1H จากตัวอย่างในหนังสือเรียน เรื่อง การวิเคราะห์ปัญหาผู้สูงอายุสูญเสียการได้ยิน ด้วยการตั้งคําถาม 5W1H และนําความรู้
ไปวิเคราะห์องค์ประกอบของปัญหาที่สนใจ ในกิจกรรม 6.1 ตอนที่ 1 เรื่องการวิเคราะห์องค์ประกอบของปัญหา ด้วย 5W1H แล้วบันทึกลงในใบกิจกรรม 6.1 ผู้สอนให้ตัวแทนกลุ่มนําเสนอผลการวิเคราะห์องค์ประกอบของ ปัญหา 5. ผู้เรียนศึกษาการใช้ผังก้างปลาในการวิเคราะห์หาสาเหตุของปัญหาและผังก้างปลาแสดงการหาสาเหตุ ของปัญหาการสูญเสียการได้ยินของผู้สูงอายุในหนังสือเรียน แล้วให้ผู้เรียนร่วมกันวิเคราะห์หาสาเหตุและปัจจัยของ ปัญหาของกลุ่มตนเองโดยใช้ผังก้างปลา เพื่อให้เข้าใจปัญหาได้ชัดเจนขึ้น และกําหนดขอบเขตของปัญหาของกลุ่ม ให้มีความชัดเจน ในกิจกรรม 6.1 ตอนที่ 2 เรื่องการหาสาเหตุและกําหนดขอบเขตของปัญหาที่สนใจ แล้วบันทึกลง ในใบกิจกรรม 6. ผู้สอนเชื่อมโยง“ขั้นระบุปัญหา” เพื่อนําเข้าสู่ “ขั้นรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา” โดย ผู้เรียนจําเป็นต้องมีการสืบค้นข้อมูลที่เกี่ยวข้องเพื่อนําไปสู่การแก้ปัญหา และก่อนดําเนินการสืบค้นข้อมูลควรมีการ ระดมสมองเพื่อกําหนดประเด็นในการรวบรวมข้อมูล โดยให้ผู้เรียนศึกษาจากเกร็ดน่ารู้เรื่อง การระดมสมอง 7. ผู้สอนแนะนําวิธีการสืบค้นข้อมูลจากแหล่งข้อมูลที่หลากหลาย เช่น การสอบถามหรือเชิญผู้เชี่ยวชาญมา ให้ความรู้ การสืบค้นจากเอกสาร แหล่งข้อมูลออนไลน์ บทความ งานวิจัย การศึกษาดูงานจากแหล่งเรียนรู้ หรือ สถานประกอบการ รวมถึงแหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับนวัตกรรมหรือชิ้นงาน เช่นกรมทรัพย์สินทางปัญญา 8. ผู้เรียนรวบรวมข้อมูลตามประเด็นที่ได้กําหนดไว้ของกลุ่ม แล้วสรุปข้อมูลที่ได้จากการรวบรวมตาม ประเด็นเป็นแผนที่ความคิด เช่นเดียวกับแผนที่ความคิดแสดงความเชื่อมโยงของข้อมูลเกี่ยวกับการสูญเสียการได้ ยินของผู้สูงอายุเนื่องจากประสาทหูเสื่อม ในกิจกรรม 6.2 ตอนที่ 1 เรื่อง การรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับปัญหาที่ สนใจ แล้วบันทึกลงในใบกิจกรรม 9. ผู้เรียนศึกษาตัวอย่างการเปรียบเทียบข้อดีข้อด้อยเครื่องช่วยฟังแต่ละประเภทในหนังสือเรียนผู้สอน แนะนําให้ผู้เรียนสืบค้นเพิ่มเติมถึงแนวทางแก้ไขปัญหาที่กลุ่มตนเองได้เลือกไว้จากการรวบรวมข้อมูลในกิจกรรม 6.2 ตอนที่ 1 ว่ามีผู้ดําเนินการแก้ไขปัญหาไว้อย่างไรบ้าง โดยนําข้อมูลที่รวบรวมได้มาเปรียบเทียบข้อดี ข้อด้อย ของวิธีการแก้ปัญหา ในกิจกรรม 6.2 ตอนที่ 2 เรื่อง การเปรียบเทียบและตัดสิน เลือกแนวทางในการแก้ปัญหา แล้วบันทึกลงในใบกิจกรรม 10. ผู้สอนเชื่อมโยงเข้าสู่ขั้นตอนออกแบบวิธีการแก้ปัญหาโดยให้ผู้เรียนศึกษาการวิเคราะห์องค์ประกอบ พื้นฐานที่จําเป็นต่อการแก้ไขปัญหาด้วย function analysis diagram โดยศึกษาจากตัวอย่างการวิเคราะห์ องค์ประกอบพื้นฐานที่จําเป็นต่อการพัฒนาเครื่องช่วยฟัง ในหนังสือเรียนแล้ววิเคราะห์องค์ประกอบพื้นฐานที่ จําเป็นต่อการแก้ไขปัญหาของกลุ่มตนด้วย function analysis diagramในกิจกรรม 6.3 ตอนที่ 1 เรื่อง การ วิเคราะห์องค์ประกอบที่จําเป็นต่อการแก้ปัญหาด้วย function analysis diagram แล้วบันทึกลงในใบกิจกรรม