ลองครั้งที่4

คำนำ

หนังสอื่ เลม นี้ จัดทำเพ่อื เปนสวนหนึง่ ของโครงการ
ออกแบบหนังสืออเิ ล็คทอรน คิ (E-book 6โรคผิวหนงั )
ทพ่ี บในหนา รอ นเพ่ือเปนความรูไดศึกษาในเรอ่ื งของ
6โรคผวิ หนงั ท่สี ว นมากจะพบในหนารอนในตัวหนงั ส่ือ
จะมีขอมลู ตา งๆในแตละโรค ท้งั ขอ มลู เบ้อื งตน
.สาเหตุ อาการ วิธีปองกนั วิธรี ักษา

นรากร เดชเชยี ร

ÊÒúÑÞ

àÃ่×ͧ ˹Ҍ àÃ×Í่ § ˹Ҍ

1. âä¡ÅÒ¡ 4.1 âäÀÁÙ áÔ ¾¼Œ ÔÇ˹ѧ 19
¢ŒÍÁÅÙ 2 ¢ÍŒ ÁÙÅ 20
ÊÒà˵Ø
ÍÒ¡Òà 3 ÊÒà赯 21
ÇÔ¸»Õ ‡Í§¡¹Ñ
ÇÔ¸ÕÃ¡Ñ ÉÒ 4 ÍÒ¡Òà 22

2. âä¼´ÃÍŒ ¹ 5 ÇԸջ͇ §¡¹Ñ 23
¢ŒÍÁÙÅ
ÊÒà赯 6 Ç¸Ô ÕÃ¡Ñ ÉÒ 24
ÍÒ¡ÒÃ
Ç¸Ô »Õ ͇ §¡Ñ¹ 5.7 âä¼ÇÔ äËÁŒá´´ 25
ÇÔ¸ÕÃ¡Ñ ÉÒ 8 ¢ŒÍÁÙÅ 26

3. âäà¡Å้×͹ 9 ÊÒà赯 27

¢ÍŒ ÁÅÙ 10 ÍÒ¡Òà 28
ÊÒà˵Ø
ÍÒ¡Òà 11 ÇԸջ͇ §¡¹Ñ 29
Ç¸Ô »Õ ͇ §¡Ñ¹
ÇÔ¸ÕÃÑ¡ÉÒ 12 ÇÔ¸ÕÃÑ¡ÉÒ 30

6.13 âä¡Å่Ô¹µÑÇ 31

14 ¢ŒÍÁÅÙ 32

15 ÊÒà赯 33

16 ÍÒ¡ÒÃ 34

17 Ç¸Ô Õ»‡Í§¡Ñ¹ 35

18 Ç¸Ô ÕÃÑ¡ÉÒ 36

1

โรค
กลาก

(Dermatophytosis)

ภาพจาก.นพ.สมาธิ นิชานนท
(คลินกิ นายแพทยส มาธิ โรคผิวหนงั ภมู แิ พ ศรีสะเกษ)

2

กลากก

กลาก (Ringworm) เปนโรคตดิ เชอ้ื ราบนผิวหนังทปี่ รากฏ
เปนวงแดงหรอื ขยุ สีขาว และอาจมีอาการอกั เสบคลา ยผื่น
แดงรว มดวยได กลากสามารถขึ้นตามสว นตา งๆ ของราง
กาย ตั้งแตห นงั ศีรษะ ใบหนา มอื เทา เลบ็ และขาหนบี .โดย
พบไดทกุ เพศทกุ วัยแตม กั จะพบบอยในเด็ก

3

สาเหตุ

โรคกลากเกิดจากเชอื้ ราที่ผวิ หนงั ในกลุมเดอมาโทไฟท (Dermatophytes)
เช้ือราเหลา นจี้ ะอาศยั อยูบนชัน้ เนอ้ื เยอื่ โปรตนี เคราตนิ บนผวิ หนังทตี่ ายแลว
เทา น้นั แตมักจะไมเ ขา สูรา งกายหรือเยอื่ บผุ ิวอยางปากหรือจมูก

เชือ้ ราเปนสปอรเล็กๆที่มีความคงทนและสามารถอยรู อดบนผิวหนังของมนุษย
ในพนื้ ดนิ หรือตามส่งิ ของตา งๆไดเปน เวลาหลายเดอื นและยังเจริญเตบิ โตไดใน
สภาพอากาศรอนชน้ื อยา งเชนในประเทศไทย จึงเกดิ การแพรกระจายไดงาย
.โดยสามารถตดิ จากคนและสัตวดว ยการสัมผสั การจบั สง่ิ ของทมี่ กั มีเชอื้ ราน้ี
เกาะอยู เชน เสือ้ ผา ผาเช็ดตัว หวีและแปรงสฟี น หรือติดจากดินในกรณีท่ตี อ ง
ทำงานหรอื ยืนเทาเปลาบนพ้ืนดินท่ีมเี ช้อื รา

บุคคลตอไปนอ้ี าจเสี่ยงตอ การตดิ เชือ้ ราไดงาย
1.เด็กออนหรอื ผูสูงอายุทอี่ ายุมากแลว 2.ผทู ี่มนี ำ้ หนกั เกินกวา มาตรฐานมาก
3.ผูท ีม่ ีภมู คิ ุมกันออนแอ เชน ผูติดเชอ้ื เอชไอวี 4.ผูเขา รบั การรกั ษาโรคท่ีสงผล
ให ระบบภูมคิ ุมกนั ออนแอลง เชน การทำเคมีบำบดั หรือใชย าสเตยี รอยด 5.เคย
ตดิ เชื้อรามากอ น 6.ผปู ว ยโรคเบาหวานชนิดที่1 7.ผปู วยโรคหลอดเลอื ดแดงแขง็
8.มกี ารหมุนเวียนของโลหติ ไมดี โดยเฉพาะผทู ่ีมภี าวะหลอดเลือดดำบกพรอ งที่
หลอดเลอื ดดำในขามปี ญ หาในการพาเลอื ดกลับไปยังหวั ใจ

4

อาการ

1. 2.

กลากท่ีหนังศีรษะมกั เกดิ กับเด็ก กลาก ทีใ่ บหนา และลำคอ
ชว งวัยใกลโ ตหรือวยั รนุ อาการ อาจไมปรากฏเปนดวงคลาย
โดยทัว่ ไปมกั ทำใหหนังศีรษะตก วงแหวนอยา งกลากชนดิ อน่ื ๆ
สะเกด็ เปนจดุ เลก็ ๆเจบ็ เมอ่ื สัมผัส แตเกดิ เปนอาการคันบวมและ
เสนผมรวงเปนหยอมๆและคนั ศรี ษะ แหง จนเปนสะเกด็ ซงึ่ หากเกดิ ที่
บริเวณหนวดอาจทำใหห นวด
หลดุ รวงเปนหยอมได

3. 4.

กลากที่เทา (เชอ้ื ราทเ่ี ทา)รจู ักกันในชื่อนำ้ กดั กลากทีม่ อื ทำใหผ วิ หนงั
เทา หรือฮอ งกงฟตุ เปนโรคทางผิวหนังท่ีพบ บริเวณฝา มือและงามนว้ิ
ไดบ อ ยมากการติดเช้อื ราทเ่ี ทาอาจทำใหเ กิด หนาข้ึน .โดยอาจเปน ขาง
อาการแหงคัน มผี ่นื แดงเปนแผน บรเิ วณงาม เดยี วหรอื เปนทั้ง 2 ขาง
นว้ิ .โดยเฉพาะนวิ้ นางและนว้ิ กอยหรือในระดบั พรอ มกนั แตสว นใหญมัก
ทรี่ ุนแรงอาจมอี าการผวิ หนังแตกแหงเปน ตุม พบแคข างเดยี ว
พองเปนขยุ สะเก็ดผวิ หนงั บวมแสบหรือเจบ็ ๆ
คนั ๆทผี่ ิวหนังและอาจมผี ิวหนงั แหง เปน ขุยรอบๆ

5

วธิ ปี อ� งกัน

ปองกนั ตนเองจากผปู ว ยหรอื สตั วทีม่ ีการติดเช้อื โรคกลากกลาก
ในสัตวม ักปรากฏเปนรอยขนรวงเปน หยอม หรือ อาจไมสามารถ
สังเกตไดเลยผูเลย้ี งสตั วควรนำสัตวเลยี้ งไปตรวจเพื่อปอ งกนั การ
เกิดโรคและติดเช้ือ

1. ลา งมือเปนประจำ 2.
เพ่อื ปอ งกนั การแพร
กระจายของเชือ้ หมนั่ ทำความสะอาด
พน้ื ทส่ี ว นรวมท่ใี ชรว ม
3. รกั ษาความสะอาด กนั .โดยเฉพาะตามโรง
ของรางกายเชด็ ตวั เรียน ศนู ยเ ลีย้ งดูเดก็
และศีรษะใหแหงอยา โรงยมิ และสระวา ยน้ำ
สวมใสเ ส้ือผาทช่ี ื้น
5.
4. อาบน้ำทำความสะอาด
ควรสวมใสร องเทา
รา งกายทุกครงั้ .หลัง เม่ือเดินในหองลอ็ ค
จากการออกกำลังกาย เกอร หอ งน้ำหรอื
หรอื ทำกิจกรรมท่ีตอง อาบนำ้ สาธารณะ
สมั ผสั รา งกายผูอน่ื
6.

หลกี เล่ียงการใชข องใช
สว นตวั รว มกันไมว า จะ
เปน เส้ือผา แปรงสฟี น
ผา เช็ดตัวหรอื ขาวของ
อื่นๆ

6

วิธรี ักษา

เชื้อราท่หี นังศีรษะสามารถรกั ษา.โดยการรับประทานยาตา นเชอื้ ราได
เชน เดยี วกับเชอื้ ราตามผวิ หนงั ตวั ยาทีแ่ พทยม กั ใช ไดแก กริซโี อฟลู วิน
ระยะเวลาทแ่ี นะนำใหรบั ประทานคอื 8-12 สัปดาหแ ละเทอรบินาฟน รบั
ประทานเปนเวลา 4 สัปดาห ยาตา นเชอ้ื ราที่หนงั ศีรษะอาจใชค วบคูไป
กบั ครีมหรือแชมพตู า นเชอื้ รา เชน แชมพคู โี ตโคนาโซลแชมพูซีลเี นียม
หรอื ครมี เทอรบ นิ าฟน.โดยควรใชสปั ดาหละ2 ครัง้ เปนเวลาติดตอกัน
2 สัปดาห

นอกจากการใชยาทารักษาผูปวยเองยังสามารถบรรเทา โรคกลากได
ดวยการปรบั สุขอนามัยงายๆไดแก เลยี่ งการสวมใสเ สื้อผาทก่ี อ ใหเ กิด
การระคายเคืองบรเิ วณทตี่ ดิ เช้อื ซักทำความสะอาดเคร่ืองนอนและเสอื้
ผา ทุกวนั รวมถงึ ทำความสะอาดและเชด็ ผิวใหแ หง เปน ประจำ

แพทยอาจสงั่ จา ยยาตามความรนุ แรงของการติดเช้อื ของผูปวย
โดยอาจจา ยยาท่นี ิยมใชร กั ษาการติดเชอื้ รา ไดแ ก คีโตโคนาโซล(Keto
conazole)โคลไตรมาโซล(Clotrimazole)ยาไมโคนาโซล(Miconazole)
หรืออาจใชย าทีห่ าซือ้ ไดเ องตามรา นขายยากไ็ ด ซ่ึงมักเปนยาท่มี สี ว น
ประกอบของยา ดงั กลา ว การใชย าทารกั ษาอาจตอ งใชระยะเวลานาน
2-4 สปั ดาห เพื่อใหแ นใ จไดว า ฆา เชือ้ ราทท่ี ำใหเ กิดโรคไดห มดและลดการ
เสี่ยงกลับไปติดเช้อื อีกครงั้

âä 7
¼´ÃÍŒ ¹

(Heat Rash)

ภาพจาก.นพ.สมาธิ นชิ านนท
(คลินิกนายแพทยส มาธิ โรคผวิ หนัง ภมู ิแพ ศรสี ะเกษ)

8

¼´
Ì͹

ผดรอ น เปนตุมคันขนาดเลก็ เกิดจากตอ มเหง่ือทอ่ี ดุ ตนั ใตผิวหนงั

โดยเฉพาะเมือ่ เหง่ือออกหรอื อยูในสภาพอากาศทีร่ อ นและชน้ื ซึ่ง ผดรอน

อาจปรากฏขนึ้ ไดท ว่ั รา งกาย เชน บริเวณใบหนา คอ หลงั อก และตน ขา

เปนตน แมผ ดรอนเปนภาวะทางผวิ หนงั ท่ีไมอ นั ตราย และอาจหายไดเอง

เม่ืออากาศเย็นลงแตค นทว่ั ไปควรศกึ ษา ขอ มูลเพอื่ ปอ งกนั หรอื รับมือ

หากเกิดผดรอนขนึ้ กับตนเอง

ÊÒà赯 9

1 ภมู ิอากาศเขตร้อน รา่ งกายสมั ผสั แสงแดดหรือสภาพ
อากาศที่ร้อนและชื้นจนมเี หงื่อออกมาก

2 ตอ่ มเหงอ่ื พฒั นาไม่สมบรู ณ์ อาจเกิดขน้ึ ไดก้ ับทารกแรกเกิด
ท่ีมีอายุเพียง1 สปั ดาห์เพราะต่อมเหงอ่ื อาจยงั เจริญไมเ่ ต็มท่ี
จึงอาจทำใหเ้ หงอ่ื ติดอยู่ใต้ผวิ หนัง.โดยเฉพาะเมอื่ อยูใ่ นตอู้ บ
เดก็ หรือเปน็ ไข้

3 การปกปดิ รา่ งกาย เช่น การปดิ ผิวหนังดว้ ยพลาสเตอร์
การใสเ่ สอ้ื ผ้าที่อบอุ่นและหนาเกินไป หรือการนอนใต้ผา้
หม่ ไฟฟา้ ทท่ี ำใหเ้ กดิ ความรอ้ น

4 การทำกิจกรรมที่ใช้แรง เช่น การออกกำลังกายหนกั ๆ
หรอื ทำกิจกรรมอน่ื ๆที่ทำใหม้ ีเหงือ่ ออกมาก

5 ภาวะทไ่ี ม่สามารถเคลือ่ นไหวได้เมื่อเกดิ อาการปว่ ยต่างๆ
โดยเฉพาะเมื่อมีไข้ อาจทำใหต้ ัวร้อนและมีเหงื่อออกขณะ
นอนพักรักษาตวั หรอื มปี ญั หาสุขภาพอื่นๆ ท่ที ำให้ต้อง
นอนอยู่บนเตียงเปน็ เวลานาน