โครงงานปลาร้าบอง

โครงงานอาชพี

เรอ่ื ง ปลาราบองสมุนไพร

คณะผูจัดทาํ
1.เด็กชายพฒุ ิพงษ กลิ่นลอย
2.เดก็ ชายยุทธภูมิ ยุทไธสง
3.เด็กชายวีรภทั ร ทวชี าติ

ครูทีป่ รกึ ษา
1.นางมยุรี ทองภเู หวด
2.นางสาํ เนยี ง แกลวกลา
ระดบั ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที่ 2 โรงเรียนบา นโนนสูงนอย
สาํ นกั งานเขตพื้นทกี่ ารศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย เขต 3
อําเภอ หนองหงส จงั หวดั บรุ ีรัมย

บทคัดยอ

โครงงาน เร่ือง ปลาราบองสมนุ ไพร เปนการศกึ ษาวธิ ีการทําปลาราใหส ุก สามารถเกบ็ ปลารา
ไวไดน านและเปน การถนอมอาหาร และนาํ สมุนไพรพื้นบานทมี่ ีในทอ งถ่นิ มาเปนสวนประกอบของอาหาร
เพอื่ ดบั กล่นิ คาวปลารา มีวตั ถุประสงคเ พือ่ 1) เพอ่ื ศึกษาการทําปลาราสมุนไพรและการถนอมอาหาร
2) เพ่ือนอ มนําหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง มาใชในการดํารงชวี ติ และ 3) เพ่ือนําสมุนไพรในทองถ่นิ
มาใชใ หเ กิดประโยชนมากขึ้นและสรางรายไดใ หกบั ครอบครวั โดยใชปลาราท่ีมใี นทองถ่ินและสมุนไพร 4
ชนดิ ไดแ ก ใบมะกรดู กระเทียม ตระไคร และขา ดําเนินการทดลองทโ่ี รงเรยี นบานโนนสูงนอ ย อาํ เภอ
หนองหงส จังหวดั บรุ รี ัมย ผลการดําเนินโครงงาน พบวา ทําใหรจู กั วิธีการถนอมอาหาร โดยสามารถทาํ
ปลาราบองสมนุ ไพรได มีการนําสมุนไพรในทองถิ่นมาใชใหเ กดิ ประโยชนจ นสามารถสรา งรายไดใ หกบั ตนเอง
และครอบครวั มีความพอประมาณ มเี หตผุ ล มีภมู ิคุม กันในตวั ท่ีดตี ามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

กติ ติกรรมประกาศ

โครงงานนส้ี าํ เรจ็ ลลุ ว งไดด วยดี ดว ยความกรณุ าจากนายวินิต ศริ สิ นั ตเิ มธาคม ผอู าํ นวยการโรงเรียน
บานโนนสงู นอ ย และคณะครโู รงเรยี นบานโนนสงู นอยทกุ ทาน ทก่ี รณุ าใหโ อกาส ใหคําปรกึ ษา ชี้แนะแนวทาง
และเสรมิ สรางกําลงั ใจตลอดระยะเวลาท่ีทําการโครงงาน

ขอขอบคณุ ผปู กครองและเพอ่ื นๆ ทค่ี อยใหก าํ ลงั ใจทด่ี ี รวมถึงชว ยเหลอื ทกุ สง่ิ ทกุ อยา งเพอ่ื ใหก าร
โครงงานครงั้ นส้ี ําเรจ็ ลลุ ว งดว ยดี

คณะผูจัดทําโครงงาน

บทท่ี 1
บทนํา

ที่มาและความสําคญั ของโครงงาน

ปลารา เปน สว นประกอบของอาหารของชาวอสี าน ทาํ มาจากการนําปลามาหมกั กบั เกลือ เพ่ือใชใ น
การประกอบอาหาร ซ่ึงปลาราจะเปนสวนทชี่ ว ยใหร สชาติอาหารอรอ ย แตเน่ืองจากปลาราทห่ี มกั ไวจ ะมี
ลกั ษณะเปน นํา้ และมีกลน่ิ เหม็น ไมส ะดวกตอการนํามาประกอบอาหารของคนทอี่ าศยั อยใู นเมืองกรุง
และปลารา ที่คนสวนใหญร บั ประทานเปนปลารา ดบิ ถา กินเขา ไปมากๆ จะทาํ ใหเ กดิ โรคมะเรง็ ตับ โรคมะเรง็
ทอนํ้าดี พยาธิใบไมใ นตบั คณะผูจดั ทาํ จึงคิดวธิ กี ารทาํ ปลาราใหส กุ สามารถเกบ็ ปลาราไวไดนานและเปน
การถนอมอาหาร จึงนําสมุนไพรพน้ื บา นในทองถิ่นทหี่ างายทเ่ี ปนสว นประกอบของอาหาร มาใชใ นการดับ
กล่นิ ปลารา ทั้งนเ้ี พ่ือใหน ักเรียน คณะครู ผูปกครองและประชาชนท่ัวไป ไดบ ริโภคผลติ ภัณฑป ระกอบ
อาหารทปี่ ลอดภยั สะอาดและมีคณุ คา ทางโภชนาการสามารถเก็บไวไ ดนาน ลดคา ใชจา ยในการดาํ รงชีวติ
และเปน การอนุรักษภ ูมปิ ญญาทองถนิ่ เพอ่ื พฒั นาและสง เสริมการนาํ สมนุ ไพรพ้นื บานทม่ี ีในทองถ่ินมาใชใ ห
เกดิ ประโยชนสงู สดุ

ดงั นนั้ พวกเราจงึ คิดทจ่ี ะทาํ โครงงานนี้ขน้ึ มา เพอ่ื ใหเ ปน ประโยชนในภายภาคหนา เพ่มิ รสชาติ
การทําอาหารมคี ุณคาทางโภชนาการ ปลอดภัย ตา นอนมุ ลู อิสระ ปองกันโรค สามารถทาํ เปนผลติ ภัณฑ
สรา งรายไดใ หก บั ครอบครัวและชมุ ชน อนุรกั ษภ ูมปิ ญ ญาทอ งถนิ่ และนอมนาํ หลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ
พอเพยี งของพระบาทสมเด็จพระเจา อยหู วั รัชกาลท่ี 9 มาใชในการดาํ รงชวี ิตประจาํ วนั นําความรูส ู
ครอบครวั ชมุ ชนและทอ งถิน่ ท่ีตนเองอาศัยอยู

วัตถปุ ระสงค

1. เพอ่ื ศึกษาการทําปลารา สมุนไพรและการถนอมอาหาร
2. เพ่อื นอมนาํ หลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงมาใชใ นการดาํ รงชวี ติ
3. เพ่ือนาํ สมุนไพรในทอ งถนิ่ มาใชใ หเ กดิ ประโยชนม ากข้ึนและสรา งรายไดใหกบั ครอบครวั

สมมุติฐาน

หวังวา ปลาราทท่ี ําขน้ึ จะทําใหส ามารถขายไดด กี วา ปลาราท่เี ปนตวั และสามารถนําไปขายประกอบ
เปนอาชพี สรา งรายไดใ หกบั ตนเองและครอบครัวได

ขอบเขตการศกึ ษา

ใชป ลารา ท่ีมขี ายตามทองตลาด ใชส มนุ ไพร 4 ชนิด ไดแ ก 1. ใบมะกรดู 2. กระเทยี ม
3. ตระไคร และ 4. ขา ดาํ เนนิ การทดลองทโ่ี รงเรยี นบานโนนสงู นอ ย อาํ เภอหนองหงส จังหวดั บุรรี ัมย

บทท่ี 2
เอกสารทเ่ี ก่ียวของ

ผูศกึ ษาไดศ ึกษาคนควาเอกสารที่เก่ยี วขอ ง เพอื่ เปนแนวทางในการทาํ ปลารา บองสมนุ ไพร
ดงั ตอ ไปน้ี

ปลารา

“ปลารา” ถอื เปนอาหารเอื้ออาทรชน้ั ดกึ ดาํ บรรพ และไมใ ชค นไทยเปน เจาของชาตเิ ดียวแตตอ ง
เรียกวา “อาหารแหงอุษาคเนย” ดจุ เดียวกลั ปป ลาดบิ แหงญป่ี นุ หรอื กมิ จขิ องเกาหลี โดยมกี ารพบไหปลารา
ในแหลง มอญ เขมร คํากลาวของ นพ.กฤษดา ศิรามพชุ ผอ.สถาบนั เวชศาสตรอ ายุรวัฒนน านาชาติ

สารอาหารทใ่ี หป ระโยชนข องปลารา มดี ังนี้
ปลารา เปนแหลงวิตามนิ เคทย่ี อดเย่ียม เชนเดียวกบั ถ่ังเนา เตา หูย้ีของบานเราหรอื “นดั โตะ”
ถั่วเนา ญ่ีปุน โดย วิตามนิ เคน้นั ชวยทั้งหยุดเลอื ดและชวยนาํ พาแคลเซียมเขากระดกู ไดดี และยังมสี ารอาหาร
อน่ื ๆ ทม่ี ปี ระโยชนต อ รา งกายอกี มากมาย
คา เฉลย่ี ของสารอาหารในปลารา 100 กรมั
สารอาหารในเนอ้ื ปลารา ประกอบดวย
คารโ บไฮเดรต 1.75กรัม ไขมนั 6.0 กรมั โปรตนี 14.5 กรมั พลังงาน117.5 กิโลแคลอรี่
สารอาหารในน้ําปลารา ประกอบดว ย
คารโ บไฮเดรต 0.0 กรัม ไขมนั 0.6 กรัม โปรตีน 3.2 กรมั พลงั งาน18.2 กิโลแคลอรี่

วิตามินและแรธ าตใุ นปลารา ประกอบดวย
วิตามินเอ วติ ามินบี 1 วติ ามนิ บี 2 ไนอาซนี แคลเซียม ฟอสฟอรสั เหลก็

วิตามนิ ในเนื้อปลารา ประกอบดวย
วติ ามนิ เอ 195.0 กรัม วิตามิน บี 1 0.02 มิลลิกรมั วิตามิน บี 2 0.16 มลิ ลกิ รัม ไนอาซนี 0.60
มลิ ลกิ รมั แคลเซยี ม 939.55 มลิ ลกิ รัม ฟอสฟอรสั 648.2 มลิ ลกิ รัม เหล็ก 4.25 มลิ ลกิ รัม

วติ ามินในนํ้าปลารา ประกอบดว ย
วิตามนิ เอ 0.0 กรมั วติ ามิน บี 1 0.0 มิลลกิ รัม วติ ามิน บี 2 0.0 มิลลกิ รมั ไนอาซนี 0.0 มลิ ลกิ รมั
แคลเซยี ม 76.5 มิลลกิ รัม ฟอสฟอรสั 42.5 มลิ ลิกรัม เหลก็ 0.0 มลิ ลกิ รัม

ใบมะกรูด

มะกรูด หรอื ทีภ่ าษาอังกฤษเรียกวา Kaffir lime, Leech lime, Mauritius papeda มชี ือ่
วิทยาศาสตรว า Citrus x hystrix L. นอกจากนใี้ นประเทศไทยยงั มีช่อื อีกหลากหลายชือ่ อาทเิ ชน มะขู
(แมฮองสอน), มะขุน มะขูด (ภาคเหนอื ), สมกรูด สม มว่ั ผี (ภาคใต) เปนตน เปน พชื ที่จดั อยใู นตระกลู สม
(Citrus) โดยมถี ่นิ กาํ เนดิ ในประเทศไทย ลาว มาเลเซยี และอินโดนีเซีย

ลกั ษณะของมะกรดู เปน ไมยืนตนขนาดเล็ก เนื้อไมแขง็ ลาํ ตนและกงิ่ มหี นามยาวเลก็ นอย ใบ
เปน ใบประกอบชนิดลดรปู มีใบยอย 1 ใบ เรยี งสลับ รปู ไข คือมลี กั ษณะคลายกับใบไม 2 ใบ ตอ กนั อยู คอดก่ิว
ท่ีกลางใบเปนตอน ๆ มีกา นแผอ อกใหญเ ทา กบั แผน ใบ ทําใหเห็นใบเปน 2 ตอน กวาง 2.5-4 เซนตเิ มตร ยาว
4-7 เซนตเิ มตร ใบสีเขยี วแกพ ื้นผวิ ใบเรยี บเกลี้ยง เปน มนั คอนขางหนา มีกล่นิ หอมมากเพราะมีตอมนาํ้ มนั อยู
ซ่ึงผลแบบนเ้ี รยี กวา ผลแบบสม (hesperitium) ใบดานบนสีเขม ใตใบสอี อน

ดอกออกเปนกระจุก 3–5 ดอก กลีบดอกสขี าว เกสรสีเหลอื ง รว งงา ย มกี ลนิ่ หอม มผี ลสเี ขียวเขม คลายมะนาว
ผวิ เปลอื กนอกขรขุ ระ ข้ัวหวั -ทา ยของผลเปนจกุ ผลออ นมเี ปน สีเขยี วแก เมอ่ื ผลสุกจะเปลยี่ นเปน สเี หลืองสด
พันธุทีม่ ผี ลเลก็ ผวิ จะขรุขระนอ ยกวา และไมม จี กุ ที่ข้ัว ภายในมเี มลด็ จาํ นวนมาก ๆ

ประโยชนข องใบมะกรูด
“ ใบมะกรดู ” เปน สมนุ ไพรทม่ี กั นาํ มาปรุงอาหารมสี รรพคุณหลายอยา ง เชน ขบั ลม ทําให
เลอื ดลมไหลเวยี นดี ชวยบาํ รุงหวั ใจ ระบบหมุนเวียนของโลหติ แกไ อ ลดอาการอกั เสบของกลา มเนอ้ื แกช ํ้าใน
อาการเกรง็ แกฝภ ายใน ขับเสมหะ นาํ้ มันหอมระเหยของมะกรูดทาํ ใหผ มดาํ
สรรพคณุ อีกอยาง คอื ถาเกิดรสู ึกเครยี ด ๆ กน็ าํ ใบมะกรูดมาฉีกแลวดมจะทําใหผ อนคลาย
ไดเ หมอื นกัน เพราะใน ใบมะกรดู จะมสี ารบางตวั ทาํ ใหร สู กึ ผอ นคลายไดด ี ใบมะกรดู ยังกันแมลงสาบรบกวน
ขาวสารทเ่ี ราซ้อื เกบ็ ไวหุง กวาจะใชหมดบางครงั้ กม็ ักโดนแมลงตัวเลก็ ตัวนอยลงไปกอ กวน ใชใ บมะกรูดกําราบ
โดยใหวางใบมะกรูดไวบนขา วสารหรอื อาจจะใสผสมปนไวในขาวสารเลยกไ็ ด ซ่ึงหากขา วสารมีจาํ นวนมากก็ใส
ใบมะกรูดมากหนอ ยรบั รองจะไมมแี มลงมารบกวนอกี ตอ ไป หากขาวสารยงั ใชไ มหมดใบมะกรูดทีว่ างไวแ หง
หรอื หมดกลนิ่ ไปแลว กใ็ หเปลี่ยนใบมะกรดู เสียใหมไ มง น้ั เดยี่ วเจาแมลงไดใจกบั มารบกวนอกี

ตะไคร

ตะไคร ภาษาองั กฤษมีชือ่ เรียกวา Lemon Grass หรอื Lapine (ช่ือวิทยาศาสตร
Cymbopogon citratus Stapf.) เปน ญาติกบั พชื ตระกูลหญา การเตบิ โตขน้ึ เปน กอ ในประเทศไทยพบไดทุก

ภาค โดยจะมีช่ือเรียกตางกนั ไดแก ภาคเหนอื เรยี กวา จะไคร (แมฮ อ งสอน เรยี กวา คาหอม, เงย้ี ว, หอ วอตะ
ไป) ภาคใต เรยี กวา ไคร ประโยชนของตะไคร ใชเปนวัตถดุ ิบประกอบอาหาร เพราะมเี กลอื แรจ ําเปนหลาย
ชนดิ ไดแก แคลเซยี ม ฟอสฟอรัส เหลก็ และวติ ามนิ นาํ ตะไครม าสกัดกล่ันกลิน่ ใชเปน น้าํ มันหอมระเหย
รวมถงึ ตะไครห อมมคี ุณสมบัตกิ นั ยุงไดด วย สรรพคณุ ทางยาของตะไคร ชว ยแกอ าการตา งๆ ดงั น้ี

ประโยชนของตะไคร
1. นาํ มาใชทาํ เปนนํา้ ตะไครห อม นา้ํ ตะไครใบเตย ชวยดบั รอ นแกกระหายไดเ ปน อยา งดี
2. ชว ยในการบํารุงและรักษาสายตา
3. มีสว นชว ยในการบาํ รงุ กระดูกและฟน ใหแข
4. มีสว นชว ยในการบาํ รงุ สมองและเพ่ิมสมาธิ
5. สามารถนาํ มาใชทําเปนยานวดได
6. ชว ยแกปญหาผมแตกปลาย (ตน )
7. มฤี ทธิเ์ ปนยาชวยในการนอนหลบั
8. การปลูกตะไครร วมกบั ผกั ชนดิ อืน่ ๆ จะชวยปองกนั แมลงไดเปนอยางดี
9. นาํ มาใชเปนสวนประกอบของสารระงับกลนิ่ ตา ง ๆ
10. ตนตะไครช วยดับกลิ่นคาวหรือกลน่ิ คาวของปลาไดเ ปนอยางดี
11.กลิน่ หอมของตะไครส ามารถชวยไลยุงและกาํ จดั ยุงไดเ ปน อยางดี
12.เปนสว นประกอบของผลติ ภณั ฑจ ําพวกยากนั ยุงชนิดตา ง ๆ เชน ยากันยงุ ตะไครหอม
13.สามารถนาํ ไปแปรรปู เปน ผลิตภณั ฑไดหลายชนดิ เชน เครอ่ื งปรงุ อบแหง ตะไครแ หงสําหรับชง ดม่ื
นํามาสกัดเปน นา้ํ มันหอมระเหย เปน ตน
14.มักนยิ มนํามาใชในการประกอบอาหารหลายชนิด เชน ตมยํา และอาหารไทยอืน่ ๆ เพื่อเพม่ิ
รสชาติ
สรรพคุณของตะไคร
1. มสี วนชว ยในการขับเหงือ่
2. เปน ยาบาํ รุงธาตุไฟใหเ จรญิ (ตนตะไคร)
3. มีสรรพคุณเปนยาบาํ รงุ ธาตุ ชวยในการเจรญิ อาหาร
4. ชว ยแกอาการเบอ่ื อาหาร (ตน)
5. สารสกดั จากตะไครมสี วนชว ยในการปอ งกนั โรคมะเร็งลาํ ไสใ หญ
6. แกแ ละบรรเทาอาการหวดั อาการไอ
7. ชว ยรกั ษาอาการไข (ใบสด)
8. ใชเปน ยาแกไ ขเหนือ (ราก)
9. นาํ้ มันหอมระเหยของใบตะไครส ามารถบรรเทาอาการปวดได
10. ชว ยแกอ าการปวดศีรษะ
11. ชว ยรักษาโรคความดันโลหติ สูง (ใบสด)
12. ใชเ ปน ยาแกอ าเจยี นหากนําไปใชร วมกบั สมุนไพรชนดิ อน่ื ๆ (หัวตะไคร)
13. ชว ยแกอ าการกษยั เสนและแกล มใบ (หวั ตะไคร)
14. รักษาโรคหอบหดื ดว ยการใชต น ตะไคร
15. ชว ยแกอ าการเสยี ดแนน แสบบริเวณหนาอก (ราก)

16. ใชเปน ยาแกอ าการปวดทอ งและอาการทอ งเสยี (ราก)
17. ชวยแกแ ละบรรเทาอาการปวดทอ ง
18. ชว ยรกั ษาอาการทองอืดทอ งเฟอ (หัวตะไคร)
19. ชวยในการขบั นํ้าดีมาชว ยในการยอ ยอาหาร
20. นํา้ มันหอมระเหยจากตะไครมสี วนชว ยลดการบบี ตัวของลําไสได
21. มีฤทธ์ิชว ยในการขบั ปส สาวะ
22. ชว ยแกอาการปส สาวะพกิ ารและรักษาโรคนว่ิ (หัวตะไคร)
23. ชว ยแกอ าการขดั เบา (หวั ตะไคร)
24. ใชเ ปนยาแกข บั ลม (ตน)
25. ชว ยรักษาอหิวาตกโรค
26. ชวยแกลมอัมพาต (หัวตะไคร)
27. ใชเ ปน ยารกั ษาเกล้อื น (หัวตะไคร)
28. นํ้ามันหอมระเหยจากตะไคร สามารถชว ยตอตา นเชื้อราบนผิวหนงั ไดเ ปนอยา งดี
29. ชว ยแกโ รคหนองใน หากนําไปผสมกับสมุนไพรชนดิ อ่ืน ๆ

ขา

ขา เปนพชื ชนิดหนงึ่ เตบิ โตไดดีในเขตรอนชน้ี พบไดใ นประเทศไทย อนิ โดนเี ซีย ฟลิปปนส
อนิ เดยี ศรลี งั กา มลี กั ษณะเปน ไมล มลกุ สงู 1.5-2 เมตร อยเู หนือพนื้ ดนิ มีลาํ ตน ใตด นิ เรียกวา เหงา มีขอและ

ปลอ งชดั เจน เลอื้ ยขนานพน้ื ดนิ และแตกแขนงเปน แงง เหงาหวั มขี นาดใหญดว นสขี าว สว นทีอ่ ยเู หนอื พื้นดิน
เรียกวา ลาํ ตนเทยี ม อันเปน สวนของกาบใบ ทีห่ ุม ซอ นทบั กนั มสี ีเขียวทรงกระบอกกลม เนอื้ ในสเี หลอื งและมี
กลิ่นหอมเฉพาะ สาํ หรบั ลกั ษณะเดน ทสี่ งั เกตไดวา เปน ตนขา ใหดสู ว นใบ จะเปนใบเดี่ยวเรียงสลบั ลกั ษณะ
เปนรปู ใบหอก รปู วงรีหรือเกอื บขอบขนาน สว นดอก จะออกดอกเปน ชอ แบบชอกระจะ แยกแขนง ตั้งขึน้ มี
ดอกยอ ยจํานวนมากเรียงกนั แนน อยบู นกานชอ เดียวกนั เมอื่ ยังออ นมสี เี ขยี วปนเหลอื ง ถาเปน ดอกแกแลว จะ

มีสขี าวปนมวงแดง สว นผล ลกั ษณะรปู ทรงกระบอกหรือกลมรี ขนาดเทาเมด็ บัว ผลออนสเี ขียว เม่อื แกจ ะมสี ี
แดงอมสม และภายในมเี มลด็ เลก็ ๆ สีดํา มีรสขมและเผด็ สาํ หรับใครทสี่ งสัยวา ขากบั ขงิ ทาํ ไมถึงมลี ักษณะ
คลายกนั นั่นก็เปนเพราะทง้ั ขาและขงิ จัดอยใู นพชื วงศเดยี วกันคอื วงศ ZINGIBERACEAE โดยพืชชนิดอืน่ ๆ
เชน กระชาย กระชายดาํ กระชายแดง กระวาน กระวานเทศ ขมน้ิ เรว เปราะปา เปราะหอม วา นนางคาํ และ
วา นรากราคะ ก็จดั อยใู นพชื วงศน เี้ ชนเดียวกัน

สรรพคณุ ของขา
1. ชว ยขบั ลม แกอาการไอ เจบ็ คอ ขบั เสมหะดว ยมรี สชาติทเ่ี ผ็ดรอ น ทําใหข ามีฤทธิช์ ว ยขบั เลอื ดลมให
เดนิ สะดวก เพมิ่ การไหลเวียนของเลอื ดและเพมิ่ การเผาผลาญของรา งกายใหดขี นึ้ นอกจากน้ี เมอ่ื สกดั น้าํ มนั
หอมระเหยจากขา มา ยังสามารถใชประโยชน ในการชวยแกอ าการหวดั ไอ และเจ็บคอไดอีกดว ย
2. ชวยใหย อยอาหาร ลดการบบี ตัวของลําไสการรับประทานขา สงผลดีตอ ลาํ ไส เพราะชว ยยอย
อาหารและลดการบีบตัว โดยสาร eugenol จากเหงาขาจะมีฤทธ์ขิ บั น้ําดี ชวยยอยอาหารได สวนสาร
cineole, camphor และ eugenol ในขาเอง กม็ ฤี ทธล์ิ ดการบีบตัวของลาํ ไส อนั เปนสาเหตขุ องการเปน โรค
ลาํ ไสแ ปรปรวน ทจี่ ะทาํ ใหเ กดิ อาการปวดทอ ง ทอ งเสยี ทองอดื ไมส บายทอง หรอื มีปญ หาเก่ียวกับระบบ
ขบั ถาย
3. ใชร กั ษาโรคกลาเกลอื้ นไดสารสกัดขา สามารถรกั ษาโรคกลากเกล้อื นได เมอื่ เปรยี บเทยี บกับยา
รกั ษาทั่วไป โดยเมอื่ ใชส ารสกดั จากขาดวยนํ้ากลน่ั เมทานอล ไดคลอโรมีเทน เฮกเซน หรอื แอลกอฮอล จะมี
ฤทธส์ิ ามารถฆา เชอ้ื รา Microsporum gypseum, Trichophyton
rubrum และ Trichophyton mentagrophyte ท่เี ปนสาเหตขุ องโรคกลากเกลอื้ นได
4. มคี ุณคา ทางโภชนาการขา กเ็ ชนเดยี วกบั ขงิ สามารถนําสว นเหงา ออ นของขา มาตมดื่มกนิ ได
เพราะนอกจากชว ยขบั ลม ดตี อสขุ ภาพ ยงั ใหส ารอาหารทม่ี ปี ระโยชก บั รา งกาย โดยมีการศกึ ษา คุณคา ทาง
โภชนาการของเหงาขา ออ น ขนาด 100 กรัม พบวาใหพลังงาน 20 กโิ ลแคลอรี่ มสี ารอาหารตางๆ
ประกอบดว ย กากใยอาหาร 1.1 กรมั แคลเซียม 5 มลิ ลิกรัม ฟอสฟอรัส 27 มิลลกิ รมั ธาตุเหล็ก 0.1 มิลลิกรมั
วติ ามนิ บี 1 0.13 มิลลกิ รมั วิตามินบี 2 0.15 กรมั และวติ ามินซี 23 มิลลกิ รัม
5. ชว ยรักษาอาการขออกั เสบไดเ มอื่ คนเราแกตวั ลง มกั จะเกดิ อาการขออักเสบ เนื่องจากขอตอกระดกู
เสอ่ื มและมนี ้าํ หนกั ตวั ทเ่ี พิม่ มากขึ้น การรับประทานขาหรอื สารสกดั จากขา จะชวยรกั ษาอาการขอ อักเสบได
เพราะมสี ารออกฤทธ์ิ คอื 1′-acetoxychavicol acetate, 1′-acetoxyeugenol acetate และ eugenol ท่ี
จะชว ยลดการอกั เสบของกระดกู และมสี าร p-hydroxycinnamaldehyde ชวยยับยง้ั การสลายของเนื้อเยื่อ
กระดูกออ น จึงลดความเสีย่ งทจี่ ะเกดิ โรคไขขอ อกั เสบและเสริมความแขง็ แรงใหกบั ขอ ตอ ในรา งกายเราไดเ ปน
อยางดี
6. มีฤทธยิ์ ับย้งั แผลในกระเพาะอาหารเหงาขา มสี าร 1’S-1′-acetoxychavicol acetate และ 1’S-1′-
acetoxyeugenol acetate ทชี่ วยยบั ย้งั แผลในกระเพาะอาหาร และเมอ่ื นาํ สารสกัดจากเหงาขามาทดลอง
พบวา ดว ยสารปโตรเลียมอเี ธอร, ไดเอทิลอีเธอร, อะซโี ตน ท่มี ีอยใู นสารสกดั สามารถฆา เชอื้
แบคทเี รยี Escherichia coli และ Salmonella typhi ท่เี ปน สาเหตุของโรคทอ งรวงไดอกี ดวย เหงาขา จงึ มี

ฤทธช์ิ ว ยยับยงั้ แผลในกระเพาะอาหาร และปอ งกนั การอาการทองรวงได
7. สามารถตานเซลลมะเรง็ ได จากการศกึ ษาทางเภสัชวิทยาทผ่ี านมา พบวา สารสกัดจากเหงาขา

สามารถทําใหเ ซลลม ะเรง็ ในรางกายมนษุ ยชนิดตา ง ๆ ไวตอ การรกั ษาดวยยาปจ จบุ นั มากขนึ้ และมฤี ทธิต์ า น
และยบั ยงั้ การเจริญเตบิ โตของเซลลมะเรง็ ได ไมวา จะเปน เซลลม ะเรง็ ตอ มนา้ํ เหลอื ง เซลลม ะเรง็ มดลกู
เซลลม ะเร็งเตานม เซลลม ะเร็งปอด เซลลม ะเรง็ กระเพาะอาหาร เซลลม ะเรง็ ลาํ ไสใ หญ เซลลมะเรง็ ชนิดที่
แพรกระจายไดรวดเรว็ (HT1080) และเซลลม ะเรง็ เม็ดเลือด อยา งไรกต็ าม ยังไมม ผี ลการศกึ ษาเพ่มิ เตมิ ที่
เพียงพอ ทจ่ี ะมายนื ยนั ถึงประสทิ ธิภาพดงั กลา ว จึงตองรอผลการศึกษาที่นาเชอ่ื ถอื กวานีต้ อไป

ประโยชนข องขา
1. ใชร ับประทานหรอื เปนสวนประกอบในการทาํ อาหาร รสชาติทเ่ี ผด็ รอ นของขา ชว ยชูรสใหก บั
อาหารไดเ ปน อยา งดี ทาํ ใหค นไทยนิยมนําขา โดยเฉพาะสวนของเหงาขา มาเปน สว นประกอบในการทําตมยาํ
ตม ขา แกง ลาบ ผัดเผ็ด พรกิ แกงตาง ๆ เพื่อแตง กลิน่ และดบั กลิน่ คาวของเน้อื สตั ว นอกจากน้ี ชนพนื้ เมอื ง
ทองถิน่ ยังนิยมสวนตาง ๆ ของขา มารับประทานเปน ผกั สดอีกดว ย เชน ชาวไทใหญ นิยมนาํ ชอ ดอกมาลวก
หรอื กนิ คกู ับนํ้าพรกิ ชาวปะหลอง นาํ ดอกมารบั ประทานเปน ผกั จมิ้ นํ้าพรกิ เปน ตน
2. เปนยารักษาโรค ดว ยคณุ สมบตั ทิ างยามากมาย ทาํ ใหม กี ารนําขา มาเปน ยารกั ษาโรค โดยในสว น
ของเหงาขา นาํ มารักษาอาการทองอืด ทองเฟอ ขับลมในลาํ ไส แกล มพิษ รักษาโรคกลากเกลอ้ื น อาการแนน
จุกเสยี ดตามชองทองสวนหนอ ใชบ าํ รงุ ธาตุ แกล มแนนหนา อก สวนใบ ใชแกก ลากเกลอ้ื น ฆาพยาธิ สวนผล ก็
สามารถนําไปบด แลวเอามาทา แกอ าการปวดฟน ได ฯลฯ ดวยคณุ ประโยชนท ีส่ ามารถนาํ มาใชรกั ษาโรคไดท งั้
ตน คนโบราณจงึ นิยมนาํ ขา มาทําเปนยาตงั้ แตอ ดตี ถึงปจจบุ นั
3. ใชก าํ จัดแมลงและเชอ้ื ราบางชนิดได เมือ่ สกัดนาํ้ มันหอมระเหย ออกมาจากขา จะสามารถใชกําจัด
แมลงได โดยมฤี ทธทิ์ าํ ใหไขแ มลงฝอ หากใชผ สมกบั สะเดา กจ็ ะชว ยเพมิ่ ประสิทธิภาพในการกําจัดแมลงไดมาก
ขึน้ นอกจากนี้ นํา้ มันหอมระเหยจากขา ยงั มีฤทธชิ์ ว ยกาํ จดั เชื้อราบางชนดิ ไดอ ีกดว ย

4. แปรรปู เปนผลติ ภัณฑไ ดหลากหลาย ดว ยคุณประโยชนท หี่ ลากหลาย ทงั้ สามารถกินเพ่อื สุขภาพ ใช
ในการรักษาโรค และใชเ ปน ยากําจดั และไลแ มลง จงึ มีนําขาไปแปรรูป เปน ผลติ ภณั ฑต า ง ๆ มากมาย ไมว าจะ
เปน เครอ่ื งดม่ื หรอื ชา ลูกประคบ สเปรยดบั กลิ่น ฯลฯ

ขอควรระวังในการใชขา
ถึงแม ขา จะมีประโยชนมากมาย แตก ารใชประโยชน ควรใชในปริมาณใหพอเหมาะ และควรศกึ ษา
ผเู ช่ยี วชาญกอนใชง าน โดยขอควรระวงั ในการใช ขา ทีต่ องรู คอื
 นํา้ มันหอมระเหยจากเหงาขา มีความเปนพษิ หากบรโิ ภคในปรมิ าณมากเกินไป ทําใหเปน พษิ ตอ

รา งกาย
 ขา ทาํ ใหเ กดิ อาการระคายเคืองผวิ หนงั ได ทําใหม อี าการแสบรอนผวิ หนัง ถาใชไมถูกวิธี ควร

ศึกษาวธิ ีการใชง านใหดี กอนใช ขา ในการรักษา

พืชสมุนไพรอยาง ขา ไมเพยี งชว ยเพมิ่ รสชาติ กลน่ิ หอม ใหก บั อาหาร แตย งั มีคุณประโยชนในการ
รักษาโรคตา ง ๆ อันแสดงใหเ ห็นถงึ ภูมิปญ ญาของคนโบราณ ดงั นนั้ อยามองขามเครอื่ งเทศบางอยา ง แลว หนั
ไปใชแ ตเ ครื่องปรุงสําเรจ็ รูป เพราะอาจพลาดคณุ คาทางสารอาหารทใ่ี หประโยชนก บั รางกายได

มะขามเปย ก

มะขามเปยก เปนวัตถุดิบสําคัญในการประกอบอาหารไทยหลายอยาง รวมถึงมีผูนํามาประยุกต
กับการใชมะขามเปยกขัดผิว ใชเปนสวนประกอบสําคัญของผลิตภัณฑเสริมความงาม มาดูกันวา
มะขามเปยกใชทาํ อะไรไดบาง มะขามเปยก คือการแปรรูปผลของตนมะขาม ซ่ึงเปนไมยืนตนที่ปลูกโต
ไดดีในแถบอากาศรอนชื้น ดวยวิธีถนอมอาหารใหเก็บไดนานข้ึนดวยภูมิปญญาชาวบานท่ีนาํ มะขาม
เปร้ียวสุกมาแกะเมล็ดออกนาํ เฉพาะเน้ือมาปนเปนกอนรมไฟ เพ่ือปองกันแมลง หรือหากใครมี
ตนมะขามเปรี้ยวออกลูกดกก็นาํ มาแกะเปลือกปนเก็บไวในตูเย็นไดเชนกัน วิธีนาํ มะขามเปยกมาใช คือ
นํามาละลายกับน้าํ รอน หรือนาํ มาต้ังเตาเคี่ยว นาํ นํา้ มะขามมาใชประกอบอาหาร แมวามะขามเปยกจะ
เก็บไดนานกวาผลสด แตก็ควรนําเน้ือมะขามเปยกแชตูเย็น เพ่ือปองกันการทองเสียจากการนาํ ไป
ประกอบอาหารคนสมัยกอนใชประโยชนจากผลมะขามมาประกอบอาหาร และนํามาใชผสมสมุนไพรขัด
ผิว รวมถึงนาํ มาทาํ ขนมหรือเครื่องดื่มใหมีรสชาติเปร้ียวอมหวาน บางก็วาชวยอาการแพทองของหญิง
ตั้งครรภได

- เปนวัตถุดิบประกอบอาหาร
- เปนวัตถุดิบทาํ น้าํ จ้ิมรสเลิศ
- ใชทําขนม

- ผสมเคร่ืองด่ืมไดบางชนิด
- ผสมสมุนไพรขัดผิว ชวยใหผิวชุมช้ืนมากข้ึน
สรรพคณุ ของมะขามเปยก
1. มะขามมีสรรพคณุ ชวยขับเสมหะ ลดอาการไอ มะขามมวี ติ ามินซีสงู และมกี รดทารทารกิ จงึ มสี ว น
ชวยในการบรรเทาอาการไอ กระตุน ตอ มนาํ้ ลายใหผ ลติ น้าํ ลายมากข้นึ และชวยขบั เสมหะ หามอี าการไอไม
มากกผ็ สมน้าํ มะขามกบั นํ้าอนุ เตมิ น้ําผ้งึ เพอื่ จบิ แกไอได
2. มะขามมสี รรพคณุ ชวยการขบั ถาย มะขามเปยกมรี สชาตเิ ปรย้ี ว มีฤทธชิ์ ว ยในการขับถา ย
เพราะฉะนนั้ หากบรโิ ภคมากเกินไปก็อาจเปน ยาระบายออ นๆ ได ดงั น้นั ไมควรใชม ะขามแทนยา หากมีอาการ
ทอ งผกู แลวตองการใชเปน ยา ควรปรึกษาแพทยผ เู ชย่ี วชาญ
3. มะขามมสี รรพคุณชวยขบั ปส สาวะ เนอ่ื งจากมะขามมีฤทธ์ชิ ว ยใหการขับถา ย และมีสารท่ีชว ยขับ
ฟลูออไรดในปส สาวะ กช็ ว ยเรื่องน่วิ ได ชว ยลดการเกดิ นวิ่ ในไต แตกไ็ มส ามารถใชเ ปน ยารกั ษาได หากมอี าการ
นว่ิ ในไตควรปรึกษาแพทย
4. มะขามมีสรรพคณุ ชวยผลดั เซลลผ ิว สาร AHA ที่ชว ยผลดั เซลลผ ิวนีพ้ บในมะขามสงู มาก คน
สมยั กอนจึงนยิ มนํามะขามมาขดั ผิว ปจ จุบันกย็ งั ใชอ ยใู นคอรสขดั ผิวเจา สาว ดว ยการผสมกบั สมุนไพรตางๆ
และใชอ ยางเปนประจาํ

กระเทยี ม

กระเทียม (Garlic) มีช่ือวิทยาศาสตรวา Allium sativum เปนพืชสมุนไพรไทยชนิดหน่ึง
มักถูกจัดอยูในประเภทเคร่ืองเทศ มีลักษณะกลมแปน ประกอบดวยกลีบท่ีหอหุมดวยเปลือกสีขาว
คนไทยนิยมนํามาใชทาํ อาหาร เนื่องจากชวยดับกลิ่นคาวและเพิ่มรสชาติใหเมนูอาหารมีความเขมขน
ยิ่งข้ึน ประโยชนของกระเทียมมีมากมาย โดยเฉพาะสรรพคุณทางยาท่ีสงผลดีตอสุขภาพ ถือเปน
สมุนไพรคูครัวสารพัดประโยชนท่ีทุกคนเขาถึงได กระเทยี มเปนพชื สมุนไพรเกา แกซ ่ึงมีฤทธท์ิ างยาหลาย
อยาง แมก ระท่ังบดิ าทางการแพทยของกรกี โบราณคือ ฮปิ โปเครตสิ ก็ยกยองวากระเทยี มคือสมนุ ไพรทใ่ี ห

ประโยชนท างยาสงู สดุ ชนดิ หนงึ่ เชน ตอตานการเกิดเซลลมะเรง็ ตา นการอกั เสบจากเชือ้ แบคทเี รียและเช้อื
ไวรัสบางชนดิ ทสี่ าํ คญั คอื ชว ยลดระดบั โคเลสเตอรอลและไขมันชนดิ ไมดีทร่ี างกายไมตองการ จงึ แนะนําใหผูที่
มคี วามเสยี่ งตอ การเกิดโรคหวั ใจและหลอดเลอื ดตีบตนั กนิ กระเทียมเปนประจาํ ในกระเทียมสด 1 กลบี
ประกอบดว ย นา้ํ 64.3% โปรตนี 7.9% ไขมนั 0.6% คารโ บไฮเดรต 16.3% ใหพ ลงั งานทงั้ หมด 98 กโิ ล
แคลอรี

สารออกฤทธิ์สําคญั ในกระเทียม
1. ไดซลั ไฟด ชวยควบคมุ ระดบั โคเลสเตอรอลและไขมันในเลอื ด
2. อลั ลซิ ิน ชวยตอตา นเช้อื แบคทเี รียและลดอาการอกั เสบ
3. อลั ลิอิน มีคณุ สมบตั เิ ปนสารปฏชิ วี นะ
4. เซลเิ นยี ม เปนสารแอนติออกซแิ ดนท ควบคมุ การทาํ งานของรา งกายใหอ ยใู นภาวะปกติ
5. กํามะถัน ปอ งกนั โรคผิวหนงั หลายชนดิ บํารงุ ขอตอ และกลา มเนอื้
ประโยชนข องกระเทยี ม สรรพคุณที่ไมค วรมองขาม
ในกระเทียมมสี ารอัลลิซนิ (Allicin) ซึง่ เปน สารที่ใหก ลน่ิ ฉุนอนั เปนเอกลกั ษณท ีเ่ ราคนุ เคยกันดี ซง่ึ สาร
ตัวน้ีจะออกฤทธ์ใิ หส รรพคณุ ทางยาทมี่ ปี ระโยชนตอ สุขภาพ ดังนี้
1. รักษาโรคหวดั ในกระเทียมมสี ารตานอนมุ ลู อสิ ระทช่ี ว ยสรางภมู ิคมุ กนั ในรางกาย แตหากเปนหวดั ก็
สามารถฝานกระเทียมไปแชน ํา้ รอน แลวกรองนา้ํ ออกมาดมื่ ชากระเทยี มอุนๆ จะทําใหห วดั หายเร็วขนึ้
2. ลดระดบั ไขมนั ในเลือด การกินกระเทยี มเปน ประจาํ จะชวยลดระดบั คอเลสเตอรอล และระดบั
ไขมนั ในเลือด ซ่ึงมีผลชว ยลดความเสยี่ งในการเปน โรคหัวใจ
3. ลดความเส่ยี งเกิดโรคมะเรง็ สถาบนั มะเร็งแหง ชาตสิ หรัฐอเมรกิ า (NCI) เผยผลวิจัยทร่ี ะบวุ า
กระเทยี มอาจมีคณุ สมบัตติ านโรคมะเรง็ เนอื่ งจากสารในกระเทยี มออกฤทธิล์ ดความเสย่ี งตอการเกดิ เน้ืองอก
4. แกโ รคผวิ หนงั อักเสบ หากผิวหนงั อกั เสบจากอาการแพจนเปน ผ่นื แดง หรอื มอี าการคนั จากโรค
สะเกด็ เงิน ใหท าน้ํามนั กระเทยี มบรเิ วณผิวหนัง จะชว ยลดอาการอกั เสบ และรกั ษาอาการคันใหหายได
5. แกป ญ หาผมรว ง สารอลั ลิซินและสารซลั เฟอรท ่ีอยใู นกระเทียม สามารถชว ยลดปญ หาผมขาดหลุด
รว งได เพียงฝานกระเทยี มบางๆ ผสมนํา้ มันออยล แลว นําไปนวดบาํ รงุ ศีรษะ หนงั ศรี ษะกจ็ ะแขง็ แรงขน้ึ
6. บรรเทาอาการปวดขอ ประโยชนของกระเทียมคอื ทาํ ใหเลือดไหลเวียนดีขนึ้ จึงสามารถชว ยลด
อาการปวดตามขอของรางกาย บรรเทาอาการเจบ็ จากขอ เทา พลิก รวมถึงอาการเคลด็ ขัดยอกตา งๆ
7. ปองกันแมลงกัดตอยคนไทยโบราณนยิ มใชก ระเทียมเปน ยากนั ยงุ รวมถึงการห่นั กระเทยี มแลว
นาํ ไปผสมกับขผี้ ึ้ง ทาตามแขนขาเมื่อตอ งเดินทางในปา กลนิ่ ของกระเทยี มจะทําใหไ มม ีแมลงมารบกวน
8. ถอนเส้ยี นหนาม วิธีธรรมชาตทิ ่คี นไทยโบราณนยิ มใชกาํ จดั เสย้ี นหนาม และเสี้ยนไมท ีต่ ํามือหรอื ตาํ
เทา ใหฝ านกระเทียมแผน บางๆ วางลงบนเสีย้ น แลว ใชผ าพนั แผลกดทบั ลงไป ไมน านเสยี้ นกจ็ ะหลดุ ออกเอง
9. รกั ษาสิว นอกจากมีฤทธ์ิปองกนั เชอ้ื ราแลว กระเทียมยังสามารถฆา เชอื้ แบคทเี รยี ไดอ กี ดว ย เคล็ด
ลับภูมปิ ญ ญาไทยจึงใชก ระเทยี มในการรกั ษาสวิ ดวยการฝานกระเทียมสด แปะลงบริเวณท่มี สี ิว

10. กาํ จดั กลิ่นเทา ใครท่ีมกี ลน่ิ เทาไมพ งึ ประสงค ใหนํากระเทียมไปบด แลวแชในนํ้าอุน หลงั จากนั้น
ใหแชเทาเพอ่ื กําจัดกลน่ิ ไมพงึ ประสงค เหมาะสําหรบั ผทู ่ีมปี ญ หาเชอ้ื ราทเี่ ทา นํา้ กดั เทา หรอื เทาอบั ช้ืน

โทษของกระเทียม หากกินมากเกินไป
กระเทียมมีประโยชนและสรรพคณุ ทางยากจ็ รงิ แตท ุกอยา งก็ตอ งต้งั อยบู นความสมดลุ หากกิน
กระเทยี มมากเกินไปอยา งตอ เน่ืองเปน ระยะเวลานาน ก็อาจสง ผลเสียตอรางกายไดเ ชน กัน เพราะจะสง ผลให
เกดิ ภาวะเลอื ดแข็งตัวชา เนือ่ งจากสารในกระเทยี มจะยับยง้ั การเกาะตัวของเกลด็ เลือด ซงึ่ หากเกิดบาดแผลจะ
ทําใหเลือดไหลไมหยดุ
คาํ เตอื น! โรคทห่ี ามกินกระเทียม
สําหรบั สตรมี ีครรภและหญงิ ใหนมบุตร ควรงดกินกระเทียมในรปู แบบยาเสรมิ อาหาร เน่อื งจากอาจทาํ
ใหรสชาตินํา้ นมเปลยี่ นไป สวนผูทมี่ โี รคประจําตัว ซ่ึงตอ งกนิ ยากลุมตานการแขง็ ตัวของเลือด และยาละลายลมิ่
เลือดเปน ประจาํ ไมควรกินกระเทยี มในปรมิ าณทม่ี ากเกินไป เนื่องจากอาจทาํ ใหเ ปนโรคโลหติ จาง ในผูท่ีแพ
กระเทียมบางราย อาจมีอาการปวดทอ ง อาเจียน และวงิ เวียนศีรษะควบคูกัน แมป ระโยชนข องกระเทียมจะมี
มากมาย แตหากกินในปรมิ าณที่มากเกนิ พอดี กอ็ าจสง ผลเสยี ไดเ ชน กัน สําหรบั ผทู ีม่ ีโรคประจําตัวและตอ งการ
กินยาแผนโบราณท่มี กี ระเทียมเปน สว นประกอบ แนะนาํ ใหป รึกษาแพทยก อ นเสมอเพื่อความปลอดภยั

สมรรถนะในการทํางาน

ระบบสมรรถนะในการทาํ งาน (Competency Model) เปน เครือ่ งมอื บริหารจัดการ ทรพั ยากรมนุษยท่ี
สําคญั อยางหน่ึงทีผ่ บู รหิ ารทกุ ระดบั สามารถนาํ มาใชใ นการ สรรหา รกั ษา และพัฒนาบคุ ลากรใหม คี วามรู
ทกั ษะ และความสามารถและบคุ ลกิ ลกั ษณะเฉพาะตรงตามท่ี ตําแหนง กําหนด เพื่อใหป ฏิบตั หิ นา ที่ไดตามผล
ตามที่คาดหวงั ไว

สมรรถนะในการทํางาน (Competency) หมายถงึ ความรู ทกั ษะ และคุณลกั ษณะ (Knowledge, Skills,
Personal Attribute) ของบุคคลทีจ่ ําเปนตอ งมี เพอ่ื ใชในการปฏบิ ตั ิหนาท่ี ใหป ระสบผลสาํ เรจ็ ตามทก่ี ําหนดไว

ความรู (Knowledge) หมายถึง ความรูที่จําเปนในการปฏบิ ตั ิหนาท่ี ถา ไมม ีความรู พนกั งานก็ไม
สามารถปฏบิ ตั ิหนา ทที่ ี่รบั ผิดชอบไดอ ยา งถกู ตอ ง ความรนู มี้ กั จะไดจากการศกึ ษา อบรม สัมมนา รวมไปถงึ การ
แลกเปลี่ยนความรกู บั ผมู คี วามรูในดานนน้ั ๆ

ทักษะ (Skills) หมายถึงทักษะ ความสามารถเฉพาะทจ่ี ําเปน ในการปฏิบัตหิ นา ท่ี ถา ไมมีทกั ษะแลว ก็
ยากทท่ี าํ ใหพ นกั งานทํางานใหมผี ลงานออกมาดแี ละตามเปาหมายทกี่ ําหนด ไวได ทกั ษะนีม้ ักจะไดม าจากการ
ฝก ฝน หรอื กระทาํ ซํ้าๆอยางตอเน่ือง จนทําใหเกิดความ ชาํ นาญในสิ่งนน้ั

คณุ ลักษณะสวนบคุ คล (Personal Attribute) หมายถงึ คุณลักษณะ ความคิด ทศั นคติ คา นิยม
แรงจงู ใจและความตอ งการสว นตัวของบคุ คล คณุ ลักษณะเปนสง่ิ ท่ตี ิดตัวและ เปลย่ี นแปลงไดไมง ายนัก
คณุ ลกั ษณะที่ไมเ หมาะสมกบั หนาทม่ี กั จะกอ ใหเกดิ ปญหาในการ ทาํ งาน และทําใหงานไมป ระสบผลสําเรจ็ ตาม
เปา หมาย

บทท่ี 3
วัสดแุ ละการดําเนนิ การ

วัสดุอุปกรณ ไดแ ก

1. เคร่ืองชัง่
2. มีด
3. ชาม
4. กระทะ
5. ครก,สาก
6. เตาแกส
7. ทพั พี
8. ชอน
9. ถวยตวง
10. ถาด
11. เขยี ง
12. กระปกุ บรรจุ
13. กะละมงั
14. หมอ

สว นผสม

1. ขา
2. ตะไคร
3. ใบมะกรูด
4. กระเทยี ม
5. มะขามเปยก
6. พริกแหง (พริกปน )
7. ปลารา
8. ผงชูรส
9. นา้ํ ตาลทรายแดง

บทที่ 4
วธิ ีดําเนนิ งาน

วธิ ดี ําเนนิ งาน

1. จับกลุมคิดเคาโครงเร่ืองการทาํ โครงงานอาชีพ ปรกึ ษาหารือในกลมุ การทําโครงงาน
2. ปรกึ ษาครูทป่ี รกึ ษาเพือ่ หาแนวทางการทาํ โครงงาน
3. คน หาขอ มูลในการทาํ ปลารา บองสมุนไพร
4. ดําเนินการทาํ ปลารา บองสมุนไพร
5. รายงานผล
6. นําเสนอผลงาน

ขั้นตอนวิธที ําปลารา บองสมนุ ไพร

ขนั้ ตอนการเตรียมอปุ กรณ
1. ลางทําความสะอาดขา , ตะไคร, ใบมะกรดู และกระเทยี ม
2. แชมะขามเปย กครงึ่ กโิ ล ในนํา้ อนุ แลว บดใหเ นือ้ มะขามละลาย
3. หนั่ ขา , ตะไคร, ใบมะกรดู และกระเทยี ม เปน ช้ินเล็กๆและชง่ั ดว ยเครอ่ื งชง่ั อยางละ 1 กโิ ลกรมั แลว
นาํ ไปโขลกใหล ะเอยี ดทลี ะอยา งและค่ัวในกระทะทลี ะอยางๆละ 5 นาทีเพื่อใหม ีกลิ่นหอม พกั ไวใ หเ ย็น



4. นาํ ปลารา ทส่ี บั ไปคั่วใหส ุกประมาณ 10 นาที

5. คลุกเคลาขา, ตะไคร, ใบมะกรดู และกระเทียมใหเ ขา กัน

6. นําปลารา ทส่ี ุกมาผสมรวมกัน ใสนํา้ มะขามเปยก, พริกปน , นํ้าตาลทรายแดงประมาณ 3 ชอนโตะ
ผงนัวตามใจชอบ จากน้นั กค็ นใหเ ขากนั ประมาณ 10 นาที แลว ชิมใหไ ดร สชาติทต่ี องการ

7. เมื่อเสรจ็ ขน้ั ตอนแลว กน็ าํ มาบรรจใุ สภ าชนะท่ีเตรยี มไว

ผลการทาํ ปลาราบองสมนุ ไพร

จากการดาํ เนนิ งานตามขน้ั ตอน การทําโครงงานอาชีพปลารา บองสมนุ ไพร รจู กั วธิ ีการถนอมอาหาร
โดยสามารถทําปลาราบองสมุนไพรได มกี ารนําสมนุ ไพรในทอ งถน่ิ มาใชใหเ กิดประโยชนจ นสามารถสรา ง
รายไดใ หก บั ตนเองและครอบครัว มคี วามพอประมาณ มเี หตผุ ล มีภมู คิ ุมกนั ในตัวทดี่ ตี ามหลักปรัชญา
ของเศรษฐกจิ พอเพยี ง สง ผลตอ ตวั เอง ดังน้ี

ดา นพฤตกิ รรม : เกดิ การเรียนรูทกั ษะกระบวนการตางๆ ในการทาํ งาน มวี ินยั ในตนเอง ทัง้ ใน
เรอ่ื งการกนิ การอยู การดูและการฟง อยา งสรา งสรรค ใสใจในการประกอบอาชพี ท่สี จุ รติ รกั การทํางาน
มคี วามมัน่ ใจในตนเองยดึ ม่ันในคณุ ธรรม 8 ประการและสามารถแบงเบาภาระของครอบครัว ใชเวลาวางใหเกิด
ประโยชนแ ละไมม วั่ สมุ เก่ยี วกบั ยาเสพตดิ

ดานจติ ใจ : มีความสขุ จากการทาํ โครงงาน เกดิ ความภาคภมู ใิ จและเห็นคุณคา แหง ตน
ดานปญญา : ไดเ รยี นรูก ารประกอบอาชพี แนวทางการวางแผนเพื่อการประกอบอาชีพที่
หลากหลายจนเกดิ จนิ ตนาการและความคดิ สรางสรรค

บทท่ี 5
บทสรปุ และขอเสนอแนะ

สรุปผลการดําเนนิ การโครงงาน

โครงงานทไี่ ดจัดทาํ ข้นึ น้ี มีวตั ถุประสงค คือ 1) เพ่ือศึกษาการทาํ ปลารา สมุนไพรและการ
ถนอมอาหาร 2) เพอื่ นอมนําหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง มาใชใ นการดํารงชีวติ และ 3) เพอ่ื นาํ
สมนุ ไพรในทองถิ่นมาใชใ หเ กิดประโยชนม ากขน้ึ และสรา งรายไดใ หกับครอบครัว โดยใชปลารา ทม่ี ีในทองถน่ิ
และสมุนไพร 4 ชนิด ไดแก ใบมะกรูด กระเทียม ตระไคร และขา ดาํ เนนิ การทดลองทีโ่ รงเรียนบา นโนน
สงู นอย อําเภอหนองหงส จังหวัดบรุ รี มั ย จากการดําเนนิ งานตามขนั้ ตอน การทําโครงงานอาชพี ปลาราบอง
สมุนไพร รจู ักวิธีการถนอมอาหาร โดยสามารถทําปลารา บองสมนุ ไพรได มกี ารนาํ สมุนไพรในทองถ่ินมาใชใ ห
เกดิ ประโยชนจนสามารถสรางรายไดใหก ับตนเองและครอบครัว มคี วามพอประมาณ มีเหตุผล มีภูมคิ ุม กนั ใน
ตัวทด่ี ตี ามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง สง ผลใหตนเองมกี ารเปลีย่ นแปลงคา นยิ มในการทาํ งาน มี
พฤตกิ รรมทสี่ รางสรรค และยงั เปน การแกป ญหาความยากจน ชวยเหลือแบง เบาภาระคา ใชจายของผูปกครอง
โดยเปน การสรางงานใหน ักเรียน มงี านทําตามทตี่ นถนัด มปี ระสบการณว ิชาชีพ ซึ่งเปน การพฒั นาอาชีพสู
รายไดอ ยา งเหมาะสมเปนระบบ ทยี่ ่ังยืนตลอดจนเปนการเสรมิ ประสบการณทจี่ ะสนบั สนนุ อาชีพในอนาคตอีก
ทางหนง่ึ เปน การเตรยี มพรอมใหแกต นเองกอ นที่จะจบการศกึ ษา และเขาสูการทาํ งานจรงิ ในอนาคต รวมทัง้
เปน การหารายไดเ พ่ือชวยเหลือครอบครัว หรอื เพื่อเปนคา ใชจ ายในการเรียนตอไป

สรุปผลการดาํ เนินงานโครงงานอาชีพในครงั้ นถี้ ือวาบรรลตุ ามวัตถปุ ระสงค และเปาหมายที่
ทางกลุมนักเรยี นช้ันมธั ยมศึกษาปท ี่ 2 มกี ารดาํ เนินงานทีส่ จุ ริต และมที ักษะในการทาํ งาน สูการประกอบ
อาชพี ที่ดใี นอนาคต

แผนการดาํ เนนิ งานในอนาคตและขอเสนอแนะ

- ขยายผลสูนองๆ ในโรงเรยี น เพิม่ มากขน้ึ
- ตอ ยอดโครงงาน การสรางสรรคค วามรู คณุ ธรรม ทกั ษะ ความคดิ สอู าชีพในฝน

ประโยชนท ่ไี ดรบั

- นักเรยี น ครู ผปุ กครองไดบ ริโภคปลารา บองสมุนไพรพื้นบา นท่สี ะอาดปลอดภยั และมีคณุ คา ทาง
โภชนาการ

- อนุรักษภ ูมิปญญาทอ งถนิ่
- พัฒนาและเผยแพรส มุนไพรพ้นื บานใหสามารถนํามาใชประโยชนไดมากขนึ้
- ลดคาใชจา ยในครอบครวั และนาํ หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งของพระบาทสมเดจ็ พระ
เจา อยหู วั มาใชใ นครอบครวั ทองถ่ิน ชมุ ชน

ภาคผนวก

แผนการจดั การเรยี นรู

รหสั วชิ า ง 22101 รายวิชาการงานอาชีพ ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปท่ี 2

หนวยการเรยี นรทู ่ี 1 ประเภท อาหาร ภาคเรียนที่ 1

แผนการจดั การเรียนรทู ี่ 1 เร่อื งปลารา บองสมุนไพร เวลาเรียน 1 ชัว่ โมง

…………………………………………………………………………………………………………………

1. มาตรฐานการเรยี นรู / ตัวช้วี ัดมาตรฐาน

มาตรฐานการเรียนรู

มาตรฐาน 1.1 เขา ใจ ทกั ษะทจ่ี ําเปน มปี ระสบการณ เหน็ แนวทางในงานอาชพี ใชเทคโนโลยีเพือ่ พัฒนา

อาชพี มคี ณุ ธรรม และมเี จตคติทีด่ ีตอ อาชพี

2. จุดประสงคก ารเรียนรู

1 .อธบิ ายข้นั ตอนการทําปลาราบองสมุนไพรได (K)

2. ฝกปฏิบัติการทําปลารา บองสมนุ ไพรได (P)

3. รบั ผดิ ชอบ มวี ินยั และมงุ มัน่ ในการทาํ งานทีไ่ ดร บั มอบหมาย (A)

3. สาระสาํ คัญ

ปลารา เปน สวนประกอบของอาหารของชาวอีสาน ทํามาจากการนาํ ปลามาหมกั กับเกลอื

เพ่อื ใชใ นการประกอบอาหาร ซงึ่ ปลาราจะเปนสว นทชี่ ว ยใหร สชาตอิ าหารอรอ ย แตเ นือ่ งจากปลารา ทหี่ มกั ไว

จะมลี กั ษณะเปนนาํ้ และมีกล่ินเหม็น ไมสะดวกตอ การนาํ มาประกอบอาหารของคนท่ีอาศยั อยใู นเมอื งกรงุ

และปลาราทคี่ นสว นใหญร ับประทานเปน ปลาราดบิ ถา กนิ ชา ไปมากๆจะทําใหเ กดิ โรคมะเรง็ ตับ โรคมะเร็งทอ

นํา้ ดี พยาธใิ บไมในตับ คณะผูจัดทาํ จงึ คิดวิธกี ารทาํ ปลาราใหสกุ สามารถเกบ็ ปลารา ไวไดนานและเปน การ

ถนอมอาหาร จึงนําสมนุ ไพรพนื้ บานในทองถน่ิ ที่หางายที่เปน สวนประกอบของอาหาร มาใชในการดับกล่ิน

ปลารา ทั้งน้เี พื่อใหน กั เรียน คณะครู และผูปกครองและประชาชนทั่วไปไดบ ริโภคผลิตภัณฑป ระกอบอาหารท่ี

ปลอดภัยสะอาดและมีคณุ คาทางโภชนาการสามารถเกบ็ ไวไ ดน าน

4. สาระการเรียนรู

4.1 ความรู(K)

อธบิ ายขั้นตอนการทาํ ปลารา บองสมุนไพรได

4.2 ทกั ษะท่สี ําคัญ

1. มที ักษะอาชีพและทกั ษะการเรยี นรู

2. มีทกั ษะการทาํ ปลารา บองสมนุ ไพร

4.3 คุณลกั ษณะอันพึงประสงค(เฉพาะท่เี กดิ ในแผนการจดั การเรียนรูน )้ี

 1.รักชาติ ศาสน กษัตริย  5. อยูอยา งพอเพยี ง

 2.ซ่ือสัตย สุจรติ  6. มุง มนั่ ในการทํางาน

 3.มีวินยั  7.รกั ความเปนไทย

 4.ใฝเ รยี นรู  8. มจี ิตสาธารณะ

5. ความสามารถในการสื่อสาร

 5.1 ความสามารถในการคดิ
 5.2 ความสามารถในการแกป ญ หา
 5.3 การใชทกั ษะชวี ติ
 5.4 ความสามารถในการใชเ ทคโนโลยี

6. จดุ เนน สกู ารพฒั นาผเู รียน
ความสามารถและทกั ษะของผูเรยี นศตวรรษท่ี 21 (3R 8C)
 R1– Reading(อานออก)
 R2– (W)Riting (เขยี นได )
 R3 –(A)Rithmetics(คดิ เลขเปน )
 C1 - Critical Thinking and Problem Solving (ทกั ษะดา นการคิดอยา งมวี ิจารณญาณ
และทกั ษะในการแกป ญหา)
 C2 - Creativity and Innovation(ทกั ษะดา นการสรา งสรรคและนวัตกรรม)
 C3 - Cross-cultural Understanding (ทกั ษะดานความเขา ใจตา งวัฒนธรรม
ตา งกระบวนทัศน)
 C4 -Collaboration, Teamwork and Leadership (ทักษะดานความรวมมอื การทํางาน
เปนทมี และภาวะผูนาํ )
 C5 –Communications, Information and Media Literacy (ทักษะดา นการสือ่ สาร
สารสนเทศและรูเทาทนั สอื่ )
 C6-Computing and ICT Literacy (ทักษะดา นคอมพวิ เตอรแ ละเทคโนโลยสี ารสนเทศ
และการสอื่ สาร)
 C7 -Career and Learning Skills(ทักษะอาชพี และทกั ษะการเรียนร)ู
 C8 – Compassion (ความมเี มตตากรุณา มวี นิ ัย คุณธรรม และจริยธรรม)

7. ชน้ิ งานภาระงาน/
การทําปลาราบองสมนุ ไพร

8. กระบวนการจดั การเรียนรู
8.1.ข้ันนาํ เขา สบู ทเรยี น
8.1.1 ครูแจง จุดประสงคก ารเรยี นรูใ หนักเรยี นทราบกอ นการเรยี นรู
8.1.2 นักเรียนและครรู ว มสนทนาเก่ียวกบั การทําปลาราบองสมุนไพร วานักเรยี นมีเทคนคิ ในการทํา

ปลาราบองสมนุ ไพรอยางไร เพ่อื ใหป ลารา บองสมุนไพรอรอ ยและนา รบั ประทาน
8.2 ขั้นสอน
8.2.1 นักเรยี นศึกษาหาความรูจ าก สอื่ และ YouTube เร่อื งการทาํ ปลารา บองสมนุ ไพร
8.2.2 นักเรียนแบง กลุมศึกษาคันควา หาคําตอบในการทาํ ใบงานท่ี 1 เร่อื งวธิ กี ารหมกั ปลารา,

ใบงานที่ 2 เรอ่ื งประโยชนข องสมนุ ไพร, ใบงานที่ 3 เรอื่ งขน้ั ตอนการทําปลารา บองสมุนไพร,
ใบงานท่ี 4 เรื่อง ประโยชนข องการทําปลาราบองสมนุ ไพร

8.2.3 นักเรียนทาํ ความสะอาดขา , ตะไคร, ใบมะกรดู และกระเทยี ม

8.2.4 นกั เรยี นแชม ะขามเปย กครง่ึ กโิ ล ในนํา้ อุน แลวบดใหเน้ือมะขามละลาย

8.2.5 นกั เรยี นหนั่ ขา, ตะไคร, ใบมะกรดู และกระเทียมเปนชนิ้ เลก็ ๆและชง่ั ดว ยเคร่ืองชัง่ อยา งละ 1
กโิ ลกรัม แลว นาํ ไปโขลกใหล ะเอยี ดทลี ะอยาง และควั่ ในกระทะทลี ะอยางๆละ 5 นาที เพอ่ื ใหม ีกลิ่นหอม
พักไวใ หเ ยน็

8.2.6 นักเรยี นนําปลารา ทสี่ บั ไปค่ัวใหสกุ ประมาณ 10 นาที
8.2.7 นกั เรียนคลุกเคลาขา , ตะไคร, ใบมะกรูด และกระเทยี มใหเ ขา กนั
8.2.8 นักเรียนนําปลารา ทส่ี ุกมาผสมรวมกนั ใสน้าํ มะขามเปย ก, พรกิ ปน, น้ําตาลทรายแดง 3 ชอน
โตะ เตมิ ผงชรู สตามใจชอบ จากนน้ั กค็ นใหเ ขา กนั ประมาณ 10 นาที แลว ชมิ ใหไดร สชาตทิ ต่ี องการ
8.2.9 เม่ือเสรจ็ ข้ันตอนแลว ก็นํามาบรรจุใสภาชนะท่ีเตรียมไว
8.3 ข้ันสรุป

นกั เรียนและครรู วมสรปุ การทําปลารา บองสมุนไพร วานักเรียนมีวธิ ใี นการทําปลารา บองสมุนไพรอยางไร

ใหอรอยและนา รับประทาน ไดประโยชนอะไรบางจากปลารา บองสมุนไพร และจากการดําเนินงานตามขนั้ ตอน

การทําโครงงานอาชพี ปลาราบองสมุนไพร รจู กั วิธกี ารถนอมอาหาร โดยสามารถทาํ ปลารา บองสมนุ ไพรได

มีการนําสมนุ ไพรในทองถิ่นมาใชใหเ กดิ ประโยชนจ นสามารถสรา งรายไดใ หก บั ตนเองและครอบครัว มคี วาม

พอประมาณ มีเหตผุ ล มภี มู คิ มุ กนั ในตัวทด่ี ีตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง

9. ส่ือการเรยี นรู / แหลง เรียนรู

1.Youtube เรอื่ งการทําปลารา บองสมนุ ไพร

2.วัสดุและอุปกรณใ นการทาํ ปลารา บองสมนุ ไพร

3. ปลารา , สมุนไพร ขา, ตะไคร, ใบมะกรูดและกระเทยี ม

10.การวดั และประเมินผล
10.1 วิธีการวัดและประเมิน
1.สงั เกตพฤติกรรมการมสี วนรว มกจิ กรรม
2.สงั เกตความมีวินัย ใฝเรยี นรู และมงุ มน่ั ในการทํางาน
3.การชมิ รสชาตขิ องปลาราบองสมุนไพร
10.2 เคร่อื งมอื
1.แบบสังเกตพฤตกิ รรมการทํางาน
2.แบบประเมินคุณลักษณะอนั พึงประสงค
10.3 เกณฑก ารประเมนิ
1.ไดค ะแนนจากการสังเกตพฤติกรรมการทาํ งานรายบคุ คลไมนอยกวารอ ยละ 70 คอื ผา นเกณฑ
2.ไดคะแนนจากบันทึกคณุ ลักษณะอันพึงประสงคของนักเรียนไมน อยกวา รอ ยละ 70 คอื ผา นเกณฑ

11.บนั ทึกหลงั การสอน
11.1 บนั ทกึ ผลการจดั การเรียนรู
นกั เรยี นสามารถอธบิ ายขัน้ ตอนการทาํ ปลาราบองสมุนไพรใหอ รอ ยนารับประทานและสามารถ

เก็บปลาราไวไดน านได
11.2 ปญหา / อปุ สรรค / แนวทางแกไข
1. นักเรียนหัน่ ขา, ตะไคร, ใบมะกรดู และกระเทียม ชิ้นใหญเกินไปทําใหใ ชเวลามากในการโขลก
2. ตองใชเวลาในการทาํ นานเพราะตองโขลกทกุ อยา งและตอ งนาํ ไปค่ัวใหส กุ ทกุ อยา ง

12. ขอ เสนอแนะ
1.จัดทาํ ปลาราบองหลายสตู รใหไ ดหลากหลายมากขน้ึ เชน ปลาราบองสมุนไพรกลิ่นแมงดา
2.ขยายผลการทาํ ปลารา บองใหแกเ พ่ือนและคนอน่ื ๆในโรงเรยี นเพิ่มมากขึน้
3.ตอยอดโครงงานสรางสรรค ความรู คณุ ธรรม ทกั ษะความคิด สูอาชพี ในฝน

ลงช่ือ………………………………….ผสู อน
(นางมยุรี ทองภเู หวด)

ครู โรงเรยี นบานโนนสูงนอ ย

ความเห็นของผบู รหิ ารสถานศกึ ษา
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ลงช่อื …………………………………………ผูบ รหิ าร
(นายวินิต ศิรสิ นั ตเิ มธาคม)

ผอู ํานวยการโรงเรียนบา นโนนสูงนอย

ใบงานที่ 1 เรอื่ ง วิธีการหมักปลารา
กลุมสาระการเรยี นรกู ารงานอาชีพ ชน้ั มธั ยมศึกษาปท่ี 2

ชือ่ …………………………………………………เลขท…ี่ …………………..
…………………………………………………………………………………………………………………
คาํ ชีแ้ จง: ใหน ักเรยี นอธบิ ายวิธีการหมกั ปลารา

วธิ กี ารหมกั ปลารา

ใบงานที่ 2 เรอื่ ง ประโยชนข องสมนุ ไพร
กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพ ช้ันมธั ยมศึกษาปท ี่ 2

ชอื่ …………………………………………………เลขท…่ี …………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………

คําช้ีแจง: ใหน ักเรยี นบอกประโยชนของสมุนไพรตอ ไปน้ี
1. ประโยชนของขา

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๒. ประโยชนของตะไคร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. ประโยชนของใบมะกรดู
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. ประโยชนข องกระเทียม
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ใบงานท่ี 3 เรอื่ ง ข้นั ตอนการทําปลารา บองสมุนไพร
กลมุ สาระการเรยี นรกู ารงานอาชพี ชัน้ มัธยมศกึ ษาปท ่ี 2

ชอ่ื …………………………………………………เลขท…ี่ …………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………

คาํ ช้ีแจง: ใหน กั เรยี นอธบิ ายขน้ั ตอนการทาํ ปลารา บองสมุนไพร

ขน้ั ตอนการทําปลาราบองสมนุ ไพร

ใบงานที่ 4 เร่ือง ประโยชนข องการทําปลารา บองสมนุ ไพร

กลุมสาระการเรยี นรกู ารงานอาชีพ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 2

ช่ือ…………………………………………………เลขท…ี่ …………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………

คาํ ช้ีแจง: ใหนักเรยี นบอกประโยชนท่ีไดจ าการทําปลาราบองสมุนไพร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………