Yunus Emre ve Şiirleri

972 N sa Karataş 10/D

ANKA976 Azra Altınkaya 10/D

YunŞuvsrelEermre



İÇİNDEKİLER

3-4 Yunus Emre'nin Hayatı
5-19 Yunus Emre'nin Şiirleri
• 5- Canlar Feda
• 6- Aşkın Elinden
• 7- Acep Bu Benim Halim
• 8- Ecel Ere Ölem Bir Gün
• 9- Dağlar İle Taşlar İle
• 10- Acep N'ola Benim Halim
• 11- Hey Benim Ömrüm Kuşu
• 12- Geldi Geçti Ömrüm Benim
• 13- İlim İlim Bilmektir
• 14- İzinin Tozuna Sürsem Yüzümü
• 15- Gel Gör Beni Aşk Neyledi
• 16- Yetmiş İki Millette
• 17- Bana Seni Gerek Seni
• 18- Nideyim Gönlümü
• 19- Dünyaya Çok Gelip Gittim

20- Yunus Emre'nin Sözleri

YYuunnuuss EEmmrree

Doğum : 1238, S vr h sar Yunus Emre, Anadolu'da Türkçe ş r n öncüsü olan tasavvuf ve halk
Ölüm : 1328, Anadolu şa r d r. Anadolu Selçuklu Devlet 'n n dağılmaya ve Anadolu'nun çeş tl
bölgeler nde büyük-küçük Türk Beyl kler 'n n kurulmaya başladığı 13. yüzyıl
ortalarından 14. yüzyılın lk çeyreğ ne kadar Orta
Anadolu havzasında Esk şeh r' n S vr h sar  lçes nde yer alan Sarıköy'de
yet şm ş Ankara'nın Nallıhan  lçes ndek  Taptuk Emre Dergâhında yaşamıştır.

Hayatı

Yunus Emre’n n hayatı le yazılmış lk ve en gen ş kaynak F rdevs ’n n yazdığı
V layetnam - Hacı Bektaş Vel eser nde karşılaşırız. Bu esere göre Yunus
Emre Esk şeh r’ n Sarıköy lçes nde geç m n ç ftç l kle sağlayan b r a lede
dünyaya geld . Kıtlığın çok fazla olduğu b r dönemde halka buğday yardımı
yapan Hacı Bektaş Vel dergahına buğday almaya g der. Yunus’un geld ğ n
öğrenen Hacı Bektaş ona ‘Buğday mı ster yoksa erenler n h mmet n m ?’
d ye haber gönder r.
Yunus, Hacı Bektaş’ın ne demek sted ğ n anlamadan 3 kez bu tekl f
reddeder. Hacı Bektaş da sted ğ kadar buğdayı Yunus’a ver r ve gönder r.
Ancak köyün yoluna düştüğünde yaptığı hatayı anlayan Yunus ger
döndüğünde şu cevapla karşılaşır: “Bundan sonra olmaz. B z o k l d n
anahtarını Tapduk Emre’ye verd k, varsın nas b n ondan alsın.” Bunun
üzer ne Yunus Emre Taptuk Emre’n n huzuruna varıp h zmet ne g rer.
Yunus, Taptuk Emre’n n dergahında tam 40 yıl h ç ses n çıkarmadan odun
taşır. Dergah kapısında tek b r eğr odun sokmayan Yunus’un buradak lm
tedr s tamamlandıktan sonra Anadolu’ya revan olur.

3

Yunus Emre sanat yaşamında halka halkın d l le h tap
etm şt r. Yan Türkçe'y çok güzel kullanmıştır. Öz Türkçe le
eserler verm şt r. Bu da Yunus'un her zaman okunup
anlaşılmasında öneml b r rol oynamıştır. Ş rler tasavvuf
ağırlıklıdır. Tasavvuf; ruhunu tem z tutmak, Allah sevg s n
kalb nde yaşamak, Allah'ı öyles ne sevmekt r k cennet ç n
değ l onun sevg s ne er şeb lmek ç n uğraş vermek, ömrünü
bu yola adamak demekt r. Onun hoşgörüsü de çok
öneml d r. "Yaratılmışı hoş gördük, yaratandan ötürü"
d yeb lecek olgunluktadır. Öyles ne çok sev lm şt r k
Anadolu'nun çeş tl yerler nde adına anıt mezarlar
yaptırılmıştır. Yunus Emre b r halk şa r değ l halkın şa r d r.
Aruz ölçüsü le de ş rler yazmıştır ama onun en güzel ş rler
hece ölçüsü le yazdıklarıdır. "R saletü'n- Nush yye" ve
"D van" olmak üzere k eser vardır.

Kırşeh r, Yunus Emre Türbes

Esk şeh r, Yunus Emre Türbes

4

Canlar Feda

Canlar feda olsun sana, bu can kaygısı değ l
Sen can gerek bana, c han kaygısı değ l

Sen b r gan sultansın, canlar ç nde cansın
Çün ayan gördüm sen , p nhan kaygısı değ l

Aşkın oku dem r , dokunur yüreğ me
Aşk ç n ben öley m, dem r kaygısı değ l
Durduğum yer tur ola, baktığım d dar ola
Ne hacet Musa bana, sen ben kaygısı değ l
Bu Yunus'u andılar, kervan göçtü ded ler
Ben uyuyup kalmışım, kervan kaygısı değ l

5

Aşkın Elinden

B lmem n dey m, kan da g dey m
Aşkın el nden, aşkın el nden

Mesken m dağlar, durmaz kan ağlar
Gözyaşım çağlar, aşkın el nden
Kadd m yay oldu, ş m vay oldu
Bağrım nay oldu, aşkın el nden
D nle zarımı, verd m ser m
Kodum arımı, aşkın el nden
Varım verey m, üryan olayım
Zevke erey m, aşkın el nden
Yunus'un sözü, kan ağlar gözü
Doğrudur özü, aşkın el nden

6

Acep Bu Benim Halim

Acep bu benim canım, azat ola mı ya Rab
Yoksa yedi Tamu'da yana kala mı ya Rab
Acep bu benim halim, yer altında ahvalim
Varıp yatacak yerim, akrep dola mı ya Rab
Can hulkuma geldikte, Azrail'i gördükte
Ya canımı aldıkta, asan ola mı ya Rab
Dar oldu bana düzler, gice ile gündüzler
Dünyaya bakan gözler, didar göre mi ya Rab
Allah olucak Kadı, bizden ola mı razı
Görüp Habib'in bizi, şef'i ola mı ya Rab
Yunus kabre vardıkta, Münker Nekir geldikte
Bize sual ettikte, dilim döne mi ya Rab

7

Ecel Ere Ölem Bir Gün

Ey yarenler, ey kardeşler, ecel ere ölem bir gün
İşlerime pişman olup, kendüzüme gelen bir gün
Yanlarıma kona elim, söz söylemez ola dilim
Karşıma gele amelim, nittüm ise görem bir gün
Oğlan gider danişmende, saladır dosta düşmana
Şol dört tekbir namaz ile, vaktim tamam kılam bir gün
Beş karış bezdürür, yılan, çiyan yiye tenim
Yıl geçe obrula sinim, unudulup kalam bir gün
Başıma dikeler hece, ne erte bilem ne gece
Alemler ümidi Hoca, sana ferman olam bir gün
Yunus Emre sen bu sözü, dahi tamam etmemişsin

Tek yürüyeyim, neyleyin, üstadıma gelem bir gün

8

Dağlar İle Taşlar İle

Dağlar le, taşlar le çağırayım Mevlam sen
Seherlerde kuşlar le, çağırayım Mevlam sen

Sular d b nde mah le, sahralarda ahu le
Abdal olup "Ya Hu" le, çağırayım Mevlam sen
Gök yüzünde İsa le, Tur dağında Musa le
El mde asa le, çağırayım Mevlam sen

Derd öküş Eyyup le, gözü yaşlı Yakup le
Ol Muhemmed mahbub le çağırayım Mevlam sen
Hamd ü şükrullah le, vasf-ı Kulhüvallah le
Da ma z krullah le, çağırayım Mevlam sen
B lm ş m dünya hal n , terk ett m kıyl ü kal n

Baş açık ayak yalın, çağırayım Mevlam sen
Yunus okur d ller le, ol kumru bülbüller le
Hakkı seven kullar le, çağırayım Mevlam sen

9

Acep N'ola benim Halim

B r korku düştü canıma, acep n'ola ben m hal m
Derman olmaz se bana, acep n'ola ben m hal m

Canım ten mden üzüle, g tmek yararı düzüle
Bu suret nakşı bozula, acep n'ola ben m hal m
Dünya donların soyucak, yuyucu ten m yuyucak
İlet p kabre koyucak, acep n'ola ben m hal m

Eller g d p ben kalıcak, s nde yalnız olucak
Münkerle Nek r gel cek, acep n'ola ben m hal m
Ne ayak tuta, ne el m, ne aklım kala, ne b l m
Cevap vermez se d l m, acep n'ola ben m hal m
Mezardan duru gel cek, hak teraz kurulacak
Amel m z görülecek, acep n'ola ben m hal m
M sk n Yunus eydür sözü, kan yaş le dolu gözü
Dergahına tutar yüzü, acep n'ola ben m hal m

10

Hey Benim Ömrüm Kuşu

Hey ben m ömrüm kuşu, kande varasın b r gün
Ecel arayı görür, ele g res n b r gün
Gele göğsüne kona, ten n tutuşa yana

B r kadeh şerbet suna, çe kanasın b r gün
Görmeğe gelenler , hal hatır soranları
Sevg l yarenler , görmez olasın b r gün
Yarenler n geleler, sen tac lleyeler
Soyalar donlarını, uryan olasın b r gün
Tap tımar eyle tene, yarar eyle bu cana
Şol yılana ç yana, nas p olasın b r gün

Münkerle Nek r gele, gele karşında dura
D l nce sual sora, cevap veres n b r gün
Aşık Yunus n des n, acep kanda g des n
Erenler mecl s ne, g rmez olasın b r gün

11

Geldi Geçti Ömrüm Benim

Geld geçt ömrüm ben m, şol yel es p geçm ş g b
Hele bana şöyle gel r, şol göz açıp yummuş g b
İşbu söze Hak tanıktır, bu can gövdeye konuktur
B r gün ola çıka g de, kafesten kuş uçmuş g b
M sk n adem oğlanını, benzetm şler ek nc ye
K m b ter, k m y ter, yere tohum saçmış g b

Bu dünyada b r nesneye, yanar ç m, göyner özüm
Y ğ t ken ölenlere, gök ek n b çm ş g b

B r hastaya vardın se, b r ç m su verd n se
Yarın anda karşı gele, hak şarabın çm ş g b
B r m sk n gördün se, b r esk ce verd n se
Yarın anda karşı gele, hulle donun b çm ş g b
Yunus Emre, bu dünyada, k k ş kalır derler
Meğer Hızır İlyas ola, ab-ı hayat çm ş g b

12

İlim İlim Bilmektir

İl m l m b lmekt r, l m kend n b lmekt r,
Sen kend n b lmezs n, ya n ce okumaktır?
Okumaktan mana ne, k ş Hakkı b lmekt r,
Çün okudun b lmezs n, ha b r kuru emekt r.
Okudum b ld m deme, çok taat kıldım deme,
Er hak b lmez sen, abes yere yelmekt r.

Dört k tabın manası bell d r b r el fte,
Sen el f b lmezs n, bu n ce okumaktır?
Y ğ rm dokuz hece, okursun uçtan uca,
Sen el f ders n hoca, manası ne demekt r?
Yunus der k : Ey hoca, gerekse var b n Hacca,
Hep s nden y ce, b r gönüle g rmekt r.

13

İzinin Tozuna Sürsem Yüzümü

Arayu arayu bulsam z n
z n n tozuna sürsem yüzümü
Hak nas p eylese görsem yüzünü
Ya Muhammed canım arzular sen

B r mubarek sefer olsa da g tsem
Ka'be yollarında kumlara batsam
Hup cemal n b r gez düşte seyretsem
Ya Muhammed canım arzular sen

Zerrece kalmadı kalb mde h le
Sıtk le g rm ş m ben hak yola
Ebubek r, Ömer, Osman da b le
Ya Muhammed canım arzular sen

Al le Hasan Hüsey n anda
Sevg s gönülde, muhabbet canda
Yarın mahşer gününde, ulu d vanda
Ya Muhammed canım arzular sen

Arafat dağıdır b z m dağımız
Anda kabul olur b z m duamız
Med ne'de yatar Peygamber m z
Ya Muhammed canım arzular sen

Yunus meth eyled sen d llerde
Sev l rs n bütün gönüllerde
Ağlaya, ağlaya gurbet ellerde

Ya Muhammed canım arzular sen

14

Gel Gör Beni Aşk Neyledi

Gönlüm düştü bu sevdaya
Gel gör ben aşk neyled
Başımı verd m kavgaya
Gel gör ben aşk neyled

Ben yürürüm yana yana
Aşk boyadı ben kana
Ne ak l m ne d vane

Gel gör ben aşk neyled

Mecnun oluben yürürüm
Dostu düşümde görürüm

Uyanır melul olurum
Gel gör ben aşk neyled

Aşkın ben mest eyled
Aldı gönküm hasteyled
Öldürmeğe kast eyled
Gel gör ben aşk neyled

Gah eser m yeller g b
Gah tozarım yollar g b
Gah akarım seller g b
Gel gör ben aşk neyled

Akan sulayın çağlarım
Dertl yüreğ m dağlarım
Yar m ç n ben ağlarım
Gel gör ben aşk neyled

Benz m sarı, gözler m yaş
Bağrım pare, c ğer m baş
Halden b len dertl kardaş
Gel gör ben aşk neyled

M sk n Yunus b çarey m
Baştan ayağa yarey m
Dost el nden avarey m

Gel gör ben aşk neyled

15

Yetmiş İki Millette

Gayrıdır her m lletten bu b z m m llet m z
H ç d nde bulunmadı, d n ü d yanet m z
Bu d n ü d yanette, yetm ş k m llette
Dünya vü ah rette, ayrıdır ayatımız

Tah r suya banmadan, el ayak deprenmeden
Baş sücuda nmeden, kılınır taatımız

Ne rüku vardır, ne sücut, ne kıble vardır, ne mesc t
Da ma ol dostla bec t olur münacatımız

Gerek Kabeye varalım, gerek mesc de g rel m
Gerek su le yunalım, çün b le llet m z
Su ne kadar arıda, yavuz huyun b le
Meğer b z pak de, Haktan nayet m z

K m n sırrın k m b le, çün er lmez bu hale
Yarın ana bell ola, Müslüman mürted m z

Yunus canı yen le, k m dostluğun anıla
Ansızın b r ün gele, b les n kudret m z

16

Bana Seni Gerek Seni

Aşkın aldı benden ben , bana sen gerek sen
Ben yanarım dün ü günü, bana sen gerek sen

Ne varlığa sev n r m, ne yokluğa yer n r m
Aşkın le avunurum, bana sen gerek sen
Aşkın aşıkları öldürür, aşk den z ne daldırır
Tecell le doldurur, bana sen gerek sen
Aşkın şarabından çem, Mecnun olup dağa düşem
Sens n dün ü gün end şem, bana sen gerek sen
Sof lere sohbet gerek, Ah lere Ahret gerek
Mecnunlara Leyl gerek, bana sen gerek sen
Eğer ben öldüreler, külüm göke savuralar
Toprağım anda çağıra, bana sen gerek sen
Cennet Cennet ded kler b rkaç köşkle b rkaç hur
İsteyene ver sen anı, bana sen gerek sen
Yunus'dürür ben m adım, gün geçt kçe artar odum
İk c handa maksudum, bana sen gerek sen

17

Nideyim Gönlümü

N dey m gönlümü aşktan usanmaz
Varır aşka düşer, h ç bana tınmaz
Döner gönlüm bana öğüt ver r hoş

Aşık olan k ş , aşktan usanmaz
Aşık cana kaldı, aşık olamaz

Can terk n urmayan Maşuk'a ermez
Aşık b r k ş d r, bu dünya malın
Ah ret gusses n b r pula saymaz
Aşık öldü deyu sala ver rler
Ölen hayvan olur aşık olmaz
Bu dünyadan ah retten çeru

Aşıkın yer vardır k mseler b lmez
Aşıklar meydanı Arştan yüced r
Çalarlar çevganı topu bel rmez
Yunus bu tevh tte mah v oldukça
Gene gelmekl ğe aklı bel rmez

18

Dünyaya Çok Gelip Gittim

Beni bunda veribiyen, bilir ne işe geldim
Kararım yok dünyada, giderim yumuşa geldim

Dünyaya çok gelip gittim, erenler eteğin tuttum
Kudret ününü işittim, kaynayuben cuşa geldim

Sert söz ile gönül yıktım, od oldum canları yaktım
Sırrımı aleme çaktım, bu halka temaşa geldim

Aşık oldum şol ay yüze, nisar oldum bal ağıza
Nazar kıldım kara göze, siyah olup kaşa geldim

Ben oldum İdris terzi, Şit oldum dokudum bezi
Davud'un görklü avazı, ah edip nalişe geldim

Musi oldum Tur'a vardım, koç oldum kurbana geldim
Ali olup kılıç saldım, meydana güleşe geldim

Ay oldum aleme doğdum, bulut oldum göğe ağdım
Yağmur olup yere yağdım, nur olup güneşe geldim

Kal-ü kıylden geçenlere, yolda gözün açanlara
Anlayuben seçenlere, vakıa olup düşe geldim

Benim ol dertler dermanı, benim ol marifet kanı
Benim Musi-i-İmrani, Tur dağında aşa geldim

Yolum sana oldu durak, sabakın söyleyendir Hak
Yunus Emre'm dilinde, Hak olup dile düşe geldim

19

Yunus Emre'nin Sözleri

B r bahçeye g remezsen, durup seyran
eyIeme. B r gönüI yapamazsan, yıkıp

v ran eyIeme.

İI m I m b Imekt r, I m kend n
b Imekt r. Sen kend n b Imezsen,

bu n ce okumaktır.

Söz oIa kese savaşı, söz oIa kest re başı,
söz oIa ağulu aşı baI Ie yağ ede b r söz.

Bu dünyaya nanma, vefasın buIam
sanma. Ömrün veren z yana,
çoğu p şman ç nde.

20

Kaynakça

https://tr.w k ped a.org/w k /Yunus_Emre
https://www.haber7.com/eg t m/haber/2931697-yunus-emre-k md r-tasavvuf-ve-
halk-sa r -yunus-emren n-hayat
http://www.yunusemre.net/s rler-1.html
https://www.google.com/amp/s/m.sabah.com.tr/guzelsozler/2017/01/18/yunus-
emreden-ozlu-sozler/amp

21



Sevelim Sevilelim...