รายงานสะท้อนการปฏิบัติงาน
เพื่อเข้ารับการคัดเลือกครตู น้ แบบการจัดการเรียนรูบ้ ูรณาการทกั ษะชีวิต
ประจำปีการศึกษา 2565
ผรู้ ายงาน
นางสาวรตั นาภรณ์ ลงั กาวงค์
ครู อนั ดบั คศ.1
โรงเรียนบ้านยะพอ
สำนกั งานเขตพืน้ ที่การศึกษาประถมศึกษาตาก เขต 2
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พืน้ ฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ
คำนำ
รายงานสะท้อนการปฏิบัติงานนี้จัดทำเพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการเสนอเพื่อขอรับการประเมิน
เพ่อื เขา้ รบั การคัดเลอื กครูต้นแบบการจดั การเรยี นรู้บรู ณาการทกั ษะชวี ติ ประจำปี 2565 อนั ได้เกิดขึ้น
จากการปฏิบัติงานที่ผ่านมา ซึ่งผู้ขอรับการประเมินได้แสดงรายละเอียดและร่องรอยหลักฐานการ
ปฏิบัติงานและการปฏิบัติตนที่เอื้อต่อการจัดการเรียนรู้ทักษะชีวิตของผู้เรียน และกระบวนการการ
จัดการเรียนรู้ที่ส่งผลต่อการพัฒนาทักษะชีวิตของผู้เรียน ตลอดจนการปฏิบัติงานและร่องรอย
หลักฐานทแี่ สดงถงึ การพฒั นาทกั ษะชีวิตของผ้เู รยี นท้งั 3 ดา้ น ประกอบดว้ ย ดา้ นท่ี 1 คณุ ลกั ษณะ
ดา้ นที่ 2 การจัดการเรยี นรู้บรู ณาการทักษะชวี ติ และด้านที่ 3 ผลท่ีเกดิ กับนกั เรียน
ลงชื่อ
(นางสาวรัตนาภรณ์ ลังกาวงค)์
ครู อนั ดับ คศ. 1
20 พฤษภาคม 2565
ข
สารบญั
คำนำ หนา้
สารบญั
ก
ส่วนที่ 1 ขอ้ มลู สว่ นตัว
ข
ขอ้ มูลสว่ นตัว
สว่ นที่ 2 การดำเนนิ งานท่ีสะทอ้ นการปฏิบัติงาน 1
ดา้ นที่ 1 คณุ ลักษณะ 1
ดา้ นที่ 2 การจดั การเรยี นรู้บรู ณาการทักษะชีวิต 1
ด้านท่ี 3 ผลท่เี กดิ กบั นักเรียน 1
ภาคผนวก 5
ภาคผนวก ก เอกสารอ้างอิงด้านที่ 1 คณุ ลักษณะ 9
ภาคผนวก ข เอกสารอ้างอิงดา้ นที่ 2 การจดั การเรยี นร้บู รู ณาการทกั ษะชีวติ
ภาคผนวก ค เอกสารอ้างอิงดา้ นที่ 3 ผลที่เกิดกับนกั เรียน
รายงานสะท้อนการปฏบิ ัตงิ าน
เพ่อื เข้ารบั การคดั เลือกครตู น้ แบบการจดั การเรียนรบู้ ูรณาการทักษะชวี ิต ประจำปี 2565
ตอนท่ี 1 ข้อมลู สว่ นตัว
ช่ือ นางสาวรตั นาภรณ์ นามสกลุ ลงั กาวงค์ วฒุ กิ ารศึกษา ปริญญาตรี ครุศาสตร์
ภาษาอังกฤษ จาก มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏกำแพงเพชร และ ปรญิ ญาโท หลักสตู รศึกษาศาสตร
มหาบัณฑิต สาขาวชิ าการบรหิ ารการศกึ ษา จากมหาวิทยาลัยพิษณุโลก
ปจั จุบนั ดำรงตำแหน่ง ครู อันดบั คศ.1 โรงเรยี น บา้ นยะพอ อำเภอ พบพระ จังหวัด ตาก
สังกัด สำนกั งานเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษาตาก เขต 2 สำนกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาข้นั พืน้ ฐาน
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร
ปฏิบัติการสอน กลุ่มสาระการเรยี นรู้การงานอาชพี รายวิชา ธรุ กจิ สำหรบั ผู้ประกอบการ
ยคุ ใหม่ ระดบั ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีที่ 3
ตอนท่ี 2 รายงานสะท้อนผลการปฏบิ ตั งิ าน
ด้านท่ี 1 คุณลกั ษณะ
ตัวชวี้ ดั ที่ 1 พฤติกรรมประจำตัว
ข้าพเจ้ามีคุณลักษณะประจำตัวที่เป็นมิตร แสดงออกต่อนักเรียนให้นักเรียนมีความรู้สึก
ปลอดภัย สนใจและพร้อมสำหรับการเรียนรู้ ข้าพเจ้าปฏิบัติการสอนและปฏิบัติตนเป็นผู้มีกิริยาวาจา
สุภาพทั้งกับนักเรียนและเพื่อนครู เพื่อเป็นต้นแบบให้กับนักเรียนในด้านการตระหนักถึงข้อดีและ
เสริมสร้างคุณสมบัติในทางบวกของบุคคล ยิ้มแย้มแจ่มใส มีการแต่งกายที่เหมาะสมกับกาละเทศะ
ทั้งนี้ยังปฏิบัติต่อนักเรียนด้วยความเมตตา กรุณา มีความยุติธรรมแสดงถึงการปฏิบัตตัวตามหลัก
จริยธรรม ตามหลักเกณฑ์ มาตรฐาน และศลี ธรรม
2
ตวั ชีว้ ัดที่ 2 พฤตกิ รรมทเี่ ป็นความสามารถดา้ นปัญญา
ข้าพเจ้าใหค้ วามสำคัญตอ่ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เนน้ ผู้เรียนเป็นสำคัญบรู ณาการร่วมกับ
ทักษะชีวิต และให้ความสำคัญกับรูปแบบการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมผู้เรียนตั้งแต่พฤติกรรมเก่าสู่
พฤติกรรมใหม่โดยผู้เรียนเริ่มต้นจากการไม่รู้ตัวตนของตนเองทั้งลักษณะนิสัยหรือบคุ ลิกส่วนตน และ
เมื่อนักเรียนรู้ตัว นักเรียนจะเกิดความเชื่อและศรัทธาในสิ่งนั้นจนนำไปสู่การปฏิบัติตนที่ส่งผลให้
นักเรียนเกิดพฤติกรรมเชิงบวก ปฏิบัติอย่างนั้นจะเป็นนิสัย กระทั่งเกิดเป็นภาวะผู้นำที่ให้การ
ชว่ ยเหลอื และสนบั สนุนผอู้ นื่
ในการจัดกระบวนการเรียนรู้ข้าพเจ้าเลือกใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมในการจัดกิจกรรม เช่น
การทดสอบความถนดั ของนักเรียนด้วยการใชแ้ บบสอบถามจาก Google form, Google classroom
และการประชุมออนไลน์ผ่าน Google meet เมื่อต้องการแลกเปลี่ยนข้อมูลกับนักเรียนนอกเวลา
เรยี น สง่ เสริมใหน้ กั เรยี นใชเ้ ทคโนโลยใี หเ้ กดิ ประโยชนต์ ่อการเรยี นและการสืบคน้ ขอ้ มลู
ข้าพเจ้าให้อิสระต่อนักเรียนในการดำเนินกิจกรรมตามภาระงานที่ได้รับมอบหมาย รับฟัง
เหตุผลของนักเรยี นเพ่อื แกไ้ ขปญั หาทเี่ กดิ ขนึ้ ระหวา่ งการจัดกิจกรรมการเรียนรู้รว่ มกนั อยา่ งสรา้ งสรรค์
สง่ ผลให้ทัง้ นกั เรียนและข้าพเจ้าซึ่งเป็นครผู ู้สอนประสบความสำเร็จตามเป้าหมายการจัดการเรยี นรู้
จากการปฏิบัติงานข้าพเจ้าสามารถเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมนักเรียนด้วยรูปแบบการ
เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมตามแนวทางการพัฒนาและการเรียนรู้ด้วยแนวคิดของมูลนิธิไรท์ ทู เพลย์
ประเทศไทย ข้าพเจ้าออกแบบการจัดกระบวนการเรียนรู้จากการตั้งคำถามสะท้อน เชื่อมโยง ปรับใช้
(RCA) กับรายวิชาธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการยุคใหม่ กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับ
นกั เรยี นชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 3 ดังแผนภาพ
3
การจัดกระบวนการเรียนรู้ให้แก่นักเรียน ข้าพเจ้าได้ประเมินทักษะก่อนเรียนด้วยคำถาม
ปลายเปิด ซึ่งนอกจากผู้เรียนจะได้ประเมินตนเอง ตระหนักรู้ และเห็นคุณค่าของตนเองแล้ว ข้าพเจ้า
ยังได้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อการจัดกิจกรรมในชั้นเรียน ประเมินพฤติกรรมระหว่างเรียนด้วยการ
สังเกตพฤติกรรม และประเมินหลังเรียนด้วยการทดสอบควบคู่กับการประเมินผลลัพธ์จากการ
ปฏิบตั งิ านของนกั เรยี น
ตัวชี้วดั ท่ี 3 พฤตกิ รรมทเี่ ป็นความสามารถดา้ นอารมณ์
ข้าพเจ้าสามารถควบคุมตนเองได้ดี มีความสุขุม จัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้เป็นไปตาม
ธรรมชาติการเรียนรู้ของนักเรียน ใช้คำถามเชิงบวกในการให้ได้มาซึ่งข้อมูลสะท้อนกลับ เน้นการ
โต้ตอบ และมสี ว่ นรว่ มการสนทนาในชน้ั เรยี น ทำใหผ้ เู้ รียนรู้สึกปลอดภยั และมอี สิ ระในการเรียนรู้ กล้า
ถามและกล้าคิดโดยปราศจากความกังวลว่าจะตอบผิด และหากเมื่อนักเรียนแสดงพฤติกรรมด้านลบ
ข้าพเจ้าจะใช้เหตุผลประกอบการอธิบายเน้นสร้างความเข้าใจ มากกว่าการใช้คำพูดหรือปฏิกิริยาเชิง
ลบในการหยุดพฤตกิ รรมนกั เรียน
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้บูรณาการทักษะชีวิตข้าพเจ้าเชื่อว่านักเรียนทุกคน มีศักยภาพใน
การพัฒนาทักษะชีวิตของตนเอง สามารถพิจารณาเรื่องราวต่างๆได้โดยมีครูเป็นผู้ให้คำแนะนำและ
สนับสนุนให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้ และการเรียนรู้ที่ยั่งยืนคือการที่นักเรียนได้นำความรู้จากชั้นเรียน
ไปปรบั ใชใ้ นชวี ิตประจำวัน
ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้บูรณาการทักษะชีวิตในรายวิชาธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการยุค
ใหม่ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ ข้าพเจ้ามีการเตรียมความพร้อมต่อการแสดงพฤติกรรมท่ี
แตกต่างกันของผู้เรียนในระหว่างการจัดกิจกรรมการสอน ซึ่งส่วนสำคัญ คือ ข้าพเจ้าได้นำข้อมูลการ
ประเมินผู้เรียนรายบุคคลก่อนเรียน มาเป็นข้อมูลประกอบการเตรียมความพร้อม จึงทำให้ข้าพเจ้าทำ
การวิเคราะห์พฒั นาการของนกั เรยี นหลังจากการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ได้ง่ายขึ้น
ระหว่างการจัดกิจกรรมข้าพเจ้าตั้งใจฟังนักเรียน ไม่ว่านักเรียนจะใช้คำพูดที่แสดงออกถึง
พฤติกรรมเชิงบวกหรือลบ ข้าพเจ้าใช้เหตุผลในการอธิบายให้กับนักเรียนเสมอด้วยการใช้การสื่อสาร
เชิงบวก และเมื่อนักเรียนมขี ้อสงสัย ข้าพเจ้าจะฟังอย่างตั้งใจและหาข้อสรุปในชัน้ เรยี นเพ่ือให้เกิดการ
ยอมรับรว่ มกนั
ตวั ช้ีวดั ที่ 4 พฤติกรรมท่เี ปน็ ความสามารถในการดูแลนักเรียน
ข้าพเจ้านำความรู้เกี่ยวกับระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน มาใช้กับบริหารจัดการชั้นเรียน ใน
การจัดกระบวนการการเรียนรู้บูรณาการทักษะชีวิตได้เป็นอย่างดี เนื่องจากข้าพเจ้าได้รับความรู้และ
4
ประสบการณ์จากการเป็นหัวหน้าระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนจึงเข้าใจถงึ กระบวนการและนำมาปรบั
ใชใ้ นช้นั เรยี น โดยขา้ พเจ้าได้ดำเนินการ ดงั นี้
1. การรู้จักนกั เรียนรายบุคคล ข้าพเจ้ามีการวิเคราะห์นักเรียนรายบุคคลก่อนการจดั
กจิ กรรมการเรยี นรใู้ นรายวชิ าธรุ กจิ สำหรบั ผปู้ ระกอบการยุคใหม่
2. การคดั กรองนักเรียน ขา้ พเจา้ คัดกรองความสามารถและประสบการณ์ของ
นกั เรยี นโดยอา้ งองิ จากขอ้ มลู การประเมนิ นักเรียนท่นี ักเรียนไดต้ อบแบบประเมินด้วยตนเอง
3. การสง่ เสริมพัฒนา พฒั นานกั เรียนใหม้ ีความรู้เกี่ยวกบั การดำเนนิ ธุรกจิ ยุคใหม่
จัดให้นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ทุกคนได้เรียนรู้เนื้อหาพื้นฐาน และเน้นให้นักเรียนได้ฝึกตนเองใน
ด้านทส่ี อดคลอ้ งกับบคุ ลกิ ภาพ ความสนใจหรอื ประสบการณ์ของนักเรยี น
4. การปอ้ งกนั และแกไ้ ขปัญหา ข้าพเจ้าใช้ข้อมูลการประเมินผู้เรยี นรายบุคคลในการ
วิเคราะห์ปัญหาที่คาดว่าจะเกิดขึ้น และหากมีปัญหาเกิดขึ้นในชั้นเรียนข้าพเจ้าเลือกใช้วิธีการ
แก้ปัญหาที่เหมาะสมกับตัวนักเรียน และไม่เป็นการฝืนธรรมชาติการเรียนรูข้ องแต่ละบุคคล ใช้วิธีการ
ประเมนิ นกั เรยี นตามสภาพจริง
5. การส่งต่อภายในและภายนอก ขา้ พเจ้าใช้การสง่ ต่อภายในเม่ือนกั เรยี นไม่
ส่งงานตามภาระงานที่ได้รับมอบหมายในรายวิชาธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการยุคใหม่ ให้แก่ครูประจำ
ช้ันช่วยติดตามการส่งงาน
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการยุคใหม่ กลุ่มสาระการเรียนรู้
การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ข้าพเจ้าวิเคราะห์ความสอดคล้องระหว่างเนื้อหา
รายวิชาและแนวทางการพัฒนานวัตกรของโรงเรียนบ้านยะพอ แล้วจึงวางแผนการพัฒนานักเรียนให้
เกิดผลลพั ธ์ตามที่โรงเรยี นกำหนด เพื่อให้นกั เรียนเป็นนวตั กรรว่ มพฒั นาผลงานในการเข้าร่วมกิจกรรม
ต่างๆ ส่งเสริมให้นักเรียนตระหนักถึงการวางแผนหลังสำเร็จการศึกษา ให้คำแนะนำนักเรียนในการ
จัดทำแฟ้มสะสมผลงานในการขอรับทุนการศึกษา หรือการสมัครเข้าทำงานที่ตรงกับความสามารถ
นกั เรยี น
นอกเหนอื จากการจัดกจิ กรรมในช้นั เรียนแล้ว ข้าพเจ้ายังพูดคุยและคอยให้คำแนะนำนักเรยี น
เกี่ยวกับการวางแผนชีวิตในอนาคต ด้วยบริบทของนักเรียนทั้งด้านครอบครัวและเศรษฐกิจมีความ
แตกต่างกัน ข้าพเจ้าจึงให้คำปรึกษาทั้งในด้านการศึกษาต่อและการประกอบอาชีพหลังสำเร็จ
การศกึ ษา
ข้าพเจ้าให้คำแนะนำในการพัฒนาตนเองแก่นักเรียนที่ประสบความสำเร็จตามเป้าหมายของ
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้แล้วใช้ความรู้นั้นในการวางแผนการดำเนินชีวิต และให้แนวทางในการ
5
สังเกตตนเองหรือปรับตัวสำหรับนักเรียนที่สามารถเรียนรู้ได้ แต่ความรู้ในรายวิชาไม่ได้สอดรับกับ
บริบทของตัวนกั เรยี นเอง
ด้านท่ี 2 การจดั การเรียนรบู้ ูรณาการทกั ษะชวี ิต
ตวั ชวี้ ัดที่ 1 การวางแผนการจดั การเรยี นรู้บรู ณาการทกั ษะชวี ิต
ข้าพเจ้าวางแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชา ธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการยุคใหม่ กลุ่ม
สาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ด้วยนวัตกรรมการสอนคิดตาม
นโยบายการจัดการศกึ ษาของโรงเรยี นบา้ นยะพอ บูรณาการร่วมกับแนวทางการพฒั นาและการเรียนรู้
ทักษะชีวิตจากการตั้งคำถามสะท้อน เชื่อมโยง ปรับใช้ (RCA) ตามแนวคิดของมูลนิธิไรท์ ทู เพลย์
ประเทศไทย ตามข้นั ตอนดังนี้
ขัน้ ตอนการวางแผน (Plan)
1. วเิ คราะห์หลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 (ฉบับ
ปรับปรุง พ.ศ.2560) และหลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนบ้านยะพอ พ.ศ. 2560 ฉบับปรับปรุง
พุทธศกั ราช 2563 ในเร่ืองของมาตรฐานการเรยี น และตวั ชวี้ ดั ของเนือ้ หารายวิชา กลมุ่ สาระการงาน
อาชีพ ตลอดจนวิเคราะห์การพัฒนาทักษะชีวิตทั้ง 4 ด้าน คือ 1) การจัดการอารมณ์และการจัดการ
ความเครียด 2) การสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับบุคคลอื่น 3) การตระหนักรู้และเห้นคุณค่าในตนเองและ
ผู้อนื่ 4) การคิดวิเคราะหต์ ัดสนิ ใจและแกป้ ญั หาอยา่ งสร้างสรรค์
2. วิเคราะห์บริบทสถานศึกษา ชุมชน ความต้องการของนักเรียนและผู้ปกครองเพื่อ
จัดทำคำอธิบายรายวิชา และออกแบบหน่วยการเรียนรู้ในแผนสอนคิด โดยกำหนดเวลาเรียน หน่วย
กติ และน้ำหนกั คะแนนตามที่หลกั สตู รสถานศกึ ษากำหนด
6
ขน้ั ตอนการดำเนินงาน (Do)
3. จัดทำหน่วยการเรียนรู้ และแผนการจัดการเรียนรู้ ให้สอดคล้องกับบริบทผู้เรียน
และท้องถิ่น มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดตามหลักสูตร โดยใช้คำถามพัฒนาและการเรียนรู้ทักษะ
ชวี ติ คอื ต้ังคำถามสะทอ้ น เชื่อมโยง ปรับใช้ (RCA) ในขัน้ ตอนการจดั กระบวนการเรยี นรู้
4. จัดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการยุคใหม่ ด้วย
กระบวนการการ Active learning (กระบวนการเรียนรู้ด้วยเครื่องมือการคิด Thinking tools) ให้
นักเรียนมีความรู้ ทักษะ คุณลักษณะ สมรรถนะที่สำคัญตามหลักสูตร และแนวทางการพัฒนาทักษะ
ชีวิตโดยคำนงึ ถงึ ความแตกต่างของผเู้ รียน
ขน้ั ตอนการตรวจสอบ (Check)
5. วัดและประเมินผลการจัดการเรียนรู้รายวิชาธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการยุคใหม่
ตามสภาพจรงิ ดว้ ยวธิ ีการท่ีหลากหลาย เพ่อื ประเมนิ ผลลัพธ์ทไ่ี ดจ้ ากการเรยี นรู้
7
ข้นั ตอนการปรับปรุงแก้ไขและวางแผนต่อไป (ACT)
6. นำผลการจดั การเรยี นรูไ้ ปพฒั นาและปรับปรงุ ในปีการศกึ ษาถัดไป โดยข้าพเจ้าได้
มกี ารวิเคราะหผ์ ลลัพธท์ ี่เกิดจากตวั ผู้เรียนและการนำความรู้จากการเรยี นร้ไู ปใช้ประโยชนท์ ง้ั ในด้าน
การศึกษาต่อและด้านการประกอบอาชีพของนักเรยี น ที่แสดงถงึ การมที ักษะชีวติ ทีด่ ี สามารถดำรงตน
อยใู่ นสงั คมไดอ้ ย่างมคี วามสขุ
ตัวชี้วัดท่ี 2 กระบวนการจดั การเรียนรบู้ รู ณาการทกั ษะชีวิต
ข้าพเจ้าจัดกระบวนการเรียนรู้ตามแนวทางการสอนคิด ซึ่งข้าพเจ้าบูรณาการโดยใช้การต้ัง
คำถามสะท้อน เชื่อมโยง ปรับใช้ (RCA) ตามแนวคิดของมูลนิธิไรท์ ทู เพลย์ ประเทศไทย มีขั้นตอน
ดังนี้
ขั้นตอนท่ี 1 การดึงข้อมูล จัดกิจกรรมการเรียนการสอนด้วยการใช้คำถามเพื่อเปิด
ประเดน็ สนทนา เกย่ี วกับผู้ประกอบการในชมุ ชน โดยเปดิ ประเด็นสนทนาเก่ยี วกบั เร่อื งอาชีพ วิถี และ
ภูมิปญั ญาท่นี กั เรยี นคุ้นเคยเปน็ อยา่ งดี
ขั้นตอนที่ 2 การเรียนรู้ผ่านกิจกรรม มอบหมายภาระงานให้นักเรียนแบ่งกลุ่มและ
ร่วมกันคิดหาแนวทางในการพัฒนาอาชีพ วิถีและภูมิปัญญาของชุมชนที่ได้พูดคุยไว้ในขั้นตอนการดึง
ขอ้ มูล โดยไม่นำเสนอข้อมลู ใหม่ใดๆ
ขั้นตอนที่ 3 การคิดเกี่ยวกับประสบการณ์ที่ได้รับ นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิด
เกี่ยวกับแนวทางในการพัฒนาอาชีพ วิถีและภูมิปัญญาของชุมชน เพื่อเชื่อมโยงความรู้เดิมกับ
ประสบการณท์ ีเ่ คยไดร้ บั แลว้ ใหน้ ักเรียนนำเสนอขอ้ มลู สะทอ้ นกลบั
ขั้นตอนที่ 4 ทำความเข้าใจและเรียนรู้ นำเสนอข้อมูลแนวทาง และหลักการพัฒนา
อาชีพ วิถี และภูมิปัญญาให้นักเรียนฟังและเชื่อมโยงความรู้ใหม่กับสิ่งที่นักเรียนนำเสนอ แล้ว
มอบหมายให้นักเรยี นศกึ ษาข้อมลู เพิ่มเติม พร้อมทดลองปฏบิ ัตจิ ริง
8
จากการอธบิ ายขา้ งตน้ สามารถนำเสนอเป็นแผนภาพได้ดงั นี้
การจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้รายวิชาธุรกิจสำหรบั ผูป้ ระกอบการยคุ ใหม่ดว้ ยแผนสอนคิด
• บรบิ ททักษะชีวิต • บริบททกั ษะชวี ิตการ
การสร้าง ตระหนกั รู้และเห็นคณุ ค่า
สมั พนั ธภาพทีด่ ี ในตนเองและผ้อู นื่
กับผอู้ นื่
การทาความ การดงึ ขอ้ มลู
เขา้ ใจการเรยี นรู้
การคดิ เก่ียวกบั การเรยี นรูผ้ ่าน
ประสบการณท์ ่ี กิจกรรม
ไดร้ บั
•บรบิ ททกั ษะชวี ิตการ • บรบิ ททกั ษะชวี ติ การ
จดั การกับอารมณแ์ ละ วิเคราะห์ ตดั สนิ ใจและ
ความเครยี ด แก้ปญั หาอยา่ งสรา้ งสรรค์
ตวั ชวี้ ดั ท่ี 3 การใช้ส่ือ นวตั กรรม
ข้าพเจ้าจัดกระบวนการเรียนรู้โดยการใช้แผนสอนคิด ซึ่งในแผนสอนคิดประกอบไปด้วย
เครื่องมือสอนคิด 10 เครื่องมือ ประกอบด้วย 1) เหมือนและต่าง Compare and Contrast 2) KWL
3) Cause and Effect เ ห ต ุ แ ล ะ ผ ล 4) CAF 5) Diagram 6) Mind Mapping 7) Ranking 8) Six
Thinking Hats 9) OPV 10) PMI ข้าพเจ้านำเครื่องมือเหล่านี้มาใช้ในขั้นตอนการจัดกิจกรรมการ
เรียนรู้เพื่อกระตุ้นให้นักเรียนสะท้อนความคิดผ่านการเขียน และการทำกิจกรรมในขั้นเรียน บูรณา
การร่วมกับการตั้งคำถามสะท้อน เชื่อมโยง ปรับใช้ (RCA) ทั้ง 4 ขั้นตอนซึ่งได้กล่าวไว้ในตัวชี้วัดที่ 2
ในการจัดกจิ กรรมการเรยี นการสอน
ตวั ชีว้ ัดที่ 4 การวดั และประเมินพฤติกรรมทกั ษะชีวิตนักเรียน
ข้าพเจ้าใช้ประเมินพฤติกรรมทักษะชีวิตนักเรียนด้วยวิธีการที่หลากหลาย สังเกตพฤติกรรม
ทั้งก่อนเรียน ระหว่างเรียน และหลังเรียน โดยการประเมินพฤติกรรมทักษะชีวิตก่อนเรียนได้จากการ
สังเกต และตอบคำถามของนักเรียนใน google form การประเมินระหว่างเรียนใช้วิธีการสังเกต
พฤติกรรมในชัน้ เรียน และการประเมินหลังเรยี นใช้การทดสอบร่วมกับการสังเกตพฤติกรรม เนื่องจาก
ธรรมชาติของรายวิชาธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการยุคใหม่ไม่เพียงแต่เป็นรายวิชาที่มีเนื้อหาสาระทาง
9
ทฤษฎี แต่ยังเป็นรายวิชาการมุ่งเน้นการเรียนรู้จากการปฏิบัติจริง เพื่อให้นักเรียนได้ปรับใช้ใน
ชวี ิตประจำวันตลอดจนนำความร้เู พื่อพัฒนาชมุ ชนของตนเองอยา่ งสรา้ งสรรค์
ดา้ นท่ี 3 ผลทเ่ี กิดกับนักเรียน
ตวั ชี้วัดที่ 1 ขอ้ มลู สารสนเทศความกา้ วหนา้ ของการพฒั นาและพฤตกิ รรมทแ่ี สดงถงึ การมี
ทกั ษะชีวติ ของนกั เรยี น
ข้าพเจ้ามีการบนั ทึกข้อมูลการประเมินความสามารถและความสนใจของนักเรียน และบันทกึ
พัฒนาการเรียนรู้ของผู้เรียน พบว่านักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในรายวิชาธุรกิจสำหรับ
ผู้ประกอบการยุคใหม่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ในปีการศึกษา 2564 ตั้งแต่ระดับดีขึ้นไปคิดเป็น ร้อยละ
97.25 มีผลการประเมินสมรรถนะตามหลักสูตรตั้งแต่ระดับดีขึ้นไปคิดเป็นร้อยละ 100 มีผลการ
ประเมินทกั ษะชีวติ อยูใ่ นระดบั ดีข้ึนไปคิดเปน็ รอ้ ยละ 93.22
นกั เรยี นทไ่ี ดร้ บั การจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้สามารถวางแผนการดำเนนิ ชีวิตของตนเองและจาก
บันทึกข้อมูลแนวโน้มการศึกษาต่อของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 23 คน พบว่า ร้อยละ
52.17 ศึกษาต่อในระดับที่สูงขึ้น ร้อยละ 21.73 ประกอบอาชีพเนื่องจากมีงานรองรับ และร้อยละ
25.10 ประกอบอาชีพเปน็ หลักและศกึ ษาตอ่ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั
ตวั ชี้วัดที่ 2 รางวัลหรอื ผลงานนักเรียนและครูทเี่ กีย่ วขอ้ งกับการสอนทกั ษะชีวิต
นักเรียนระดับชั้นปีที่ 3 ปีการศึกษา 2564 ได้รับรางวัลผู้พัฒนานวัตกรรมที่ได้รับรางวัล หนึ่ง
โรงเรียนหนึ่งนวัตกรรม เหรียญทองระดับประเทศ เรื่องการส่งเสริมศักยภาพผู้เรียนสู่โรงเรียนนวัตกร
เชงิ ชีววิถี ประจำปกี ารศึกษา 2564 จากครุ ุสภาพ เมอ่ื วันท่ี 16 มกราคม พ.ศ. 2565 ไดแ้ ก่ 1) เด็กชาย
พอกิวา 2) เด็กชายปพน กิจชัยอรุณ 3) เด็กชายวันเฉลิม ธรรมทรรศนดี 4) เด็กหญิงชลธิชา คีรีคำรณ
5) เด็กหญิงศศิธร เจริญลักขณา 6) เด็กหญงิ ภาวติ า เรอื งอดลุ วิทย์
กลุ่มนักเรียนที่ศึกษาต่อในปกี ารศึกษา 2564 มีนักเรยี นจำนวน 4 คน คือ 1) เด็กหญิงชลธชิ า
คีรีคำรณ 2) เด็กหญิงทิชากร แสนมหามงคล 3) เด็กหญิงนิศา ดัชนีนามชัย และ 4) เด็กหญิงฐิตวิ รรณ
หทัยแสนสุขสม ได้รับการพิจารณาให้ได้รับทุนนวัตกรรมสายอาชีพชั้นสูง 5 ปีต่อเนื่อง จากกองทุน
เพือ่ ความเสมอภาคทางการศึกษา ศกึ ษาตอ่ ทีว่ ทิ ยาลัยเทคนิคแม่สอด
ข้าพเจ้าจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยบูรณาการทักษะชีวิต และได้นำเสนอผลงานนวัตกรรมการ
จัดการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน นวัตวิถีของดีปกาเกอญอ สร้างอาชีพ เพิ่มมูลค่าสินค้าชุมชน
ได้รับรางวัลชนะเลศิ จากสำนกั งานศึกษาธกิ ารจังหวัดตาก เปน็ ตวั แทนสง่ ผลงานนวตั กรรมการจัดการ
เรยี นรจู้ นได้พิจารณารบั รางวัลจากเขตตรวจราชการท่ี 17
ข้าพเจ้าได้ทำการขยายผลการจัดการเรียนรู้รายวิชาธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการยุคใหม่
บูรณาการทักษะชีวิตให้กับเพื่อนครูทั้งภายในและภายนอกสถานศึกษา เป็นต้นแบบในการจัดการ
10
เรียนรู้ Active learning ส่งเสริมให้นักเรียนใช้ผลลัพธ์จากการเรียนในชั้นเรียนไปใช้จริงใน
ชีวิตประจำวนั ตามแนวทางการพฒั นาผู้เรียนทีส่ อดคล้องกบั แนวทาง วPA
จากการจดั กิจกรรมการเรียนรบู้ ูรณาการทักษะชีวิต ข้าพเจา้ ไดส้ ง่ เสริมให้นกั เรยี นนำความรู้ท่ี
ได้เรียนในรายวิชาธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการยุคใหม่ ไปต่อยอดความรู้ โดยนักเรียนนำความรู้ในชนั้
เรียนขับเคลื่อนการดำเนินงาน และเป็นส่วนสำคัญที่ส่งผลให้โรงเรียนบ้านยะพอ ได้เข้าร่วมการจัด
นิทรรศการออนไลน์ ด้านทักษะผู้ประกอบการออนไลน์ และมีจำนวนผู้เข้าชมสูงสุด ตามโครงการ
พัฒนาการจัดการศึกษาโรงเรียนที่ตั้งในพื้นที่ลักษณะพิเศษ (โรงเรียนพื้นที่สูงในถิ่นทุรกันดาร และ
โรงเรยี นพน้ื ทีเ่ กาะ) ประจำปีงบประมาณ 2564 โดยสำนักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน
\
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27