Medya Okur Yazarlık- Türkiye

medya okuryazarlığı

lıdosk

Medya okuryazarlığı

Medya okuryazarlığı medyaya çeşitli biçimlerde erişme, analiz etme,
değerlendirme ve oluşturma yeteneğidir.

Başka bir deyişle, eleştirel düşünme becerilerini kitle iletişim araçları aracılığıyla iletilen mesajlara,
işaretlere ve sembollere uygulama yeteneğidir. Gazetelerden radyoya, televizyondan internete
kadar her türlü medyaya doygun bir dünyada yaşıyoruz. Medya okuryazarlığı, günlük olarak
karşılaştığımız tüm medya mesajlarını anlamamızı ve değerlendirmemizi sağlayarak, okumayı,
izlemeyi ve dinlemeyi seçtiğimiz şeyler hakkında daha iyi seçimler yapmamızı sağlar. Aynı
zamanda toplumun daha akıllı, daha anlayışlı üyeleri olmamıza yardımcı olur.

nasıl çalışır?

Medya okuryazarlığı, medyanın demokrasi vatandaşları için gerekli olan temel
sorgulama ve kendini ifade etme becerilerinin yanı sıra medyanın toplumdaki rolü
hakkında bir anlayış oluşturur.

Medya okuryazarlığının çocukları istenmeyen mesajlardan "korumakla" ilgili
olmadığını anlamak önemlidir. Bu nedenle, öğrencilerin tüm medya biçimlerinde
yetkin, eleştirel ve okuryazar olmalarına yardımcı olmakla ilgilidir, böylece
yorumun onları kontrol etmesine izin vermek yerine gördüklerinin veya
duyduklarının yorumunu kontrol ederler.

neden öğretmelİYİZ?

Medya okuryazarlığı, gençleri multimedya kültürlerini sorgulamaya, değerlendirmeye, anlamaya
ve takdir etmeye teşvik eder. Onlara aktif, meşgul medya tüketicileri ve kullanıcıları olmayı
öğretir.

Medya eğitimi, çocukların bulunduğu yerde öğrenmeye başlamanın sağlam pedagojik
yaklaşımına dayanır. Medya - müzik, çizgi roman, televizyon, video oyunları, internet ve hatta
reklamlar - tüm çocukların keyif aldığı hayatın bir parçasıdır. Medya, paylaşımcı bir ortam yaratır
ve bu nedenle öğrenme için katalizördür.

Medya eğitimi, gençleri multimedya araçlarını yaratıcı bir şekilde kullanmaya teşvik eder, bu da
“yaparak anlamaya” katkıda bulunan bir stratejidir ve onları giderek daha karmaşık iletişim
biçimlerinin kullanılmasını talep eden bir işgücüne hazırlar.

neden öğretmelİYİZ?

Gençlerin siyasi sürece ilgisizliğinin artmasından endişe duyan bir toplumda, medya eğitimi
gençleri “gerçek dünya" meselelerine dahil eder. Gençlerin kendilerini aktif vatandaşlar ve
kamuoyu tartışmalarına potansiyel katkıda bulunanlar olarak görmelerine yardımcı olur.
Farklı ve çoğulcu bir toplumda medya çalışması, gençlerin medya tasvirlerinin toplumdaki
farklı grupları nasıl gördüğümüzü nasıl etkileyebileceğini anlamalarına yardımcı olur:
gençlerin çeşitlilik, kimlik ve farklılık anlayışını derinleştirir.
Medya okuryazarlığı, popüler kültür – müzik, moda, televizyon programları, filmler ve
reklamcılık – ile tutumları, yaşam tarzı seçimleri ve benlik imajı arasındaki bağlantıları
keşfederek gençlerin kişisel gelişimlerine ve sosyal gelişimlerine yardımcı olur.

ANA KAVRAMLAR

Bu temel kavramlar, eleştirel yanıt verebilmemiz için herhangi bir medya metninin geçmesi

gereken filtreler olarak işlev görür. Okuryazarlığımızı geliştirmek için her kavram hakkında sorular

sorabilirsiniz. Medya, yapılardır

Sor:

Bu medya ürününü kim üretti?
Amacı nedir?
İçerik üreticilerin içeriğe yansıyan varsayımları veya inançları nelerdir?

ana kavramlar

Dinleyiciler anlamı tartışır

Sor:

Farklı insanlar bu medya ürününü nasıl farklı olarak görebilir?
Medya ürününde tasvir edilen insanlardan ne kadar farklı veya benzer
olduğunuza bağlı olarak nasıl hissettiniz?

ana kavramlar

Medyanın ticari etkileri vardır

Sor:

Bu medya ürününün ticari amacı nedir (başka bir deyişle, birinin para kazanmasına nasıl
yardımcı olacaktır)?
Bu, içeriği ve nasıl iletildiğini nasıl etkiler?
Ticari bir amaç bulunamazsa, medya ürününün başka hangi amaçları olabilir (örneğin,
yaratıcısının dikkatini çekmek veya izleyicileri belirli bir bakış açısına ikna etmek).
Bu amaçlar içeriği ve nasıl iletildiğini nasıl etkiler?

ana kavramlar

Medyanın sosyal ve politik etkileri vardır

Sor:

Kim ve ne olumlu veya olumsuz açıdan gösterilir?
Bu insanlar ve şeyler neden bu şekilde gösterilebilir?
Kim ve ne hiç gösterilmiyor?
İzleyiciler bu gerçeklere dayanarak ne gibi sonuçlar çıkarabilir?

ana kavramlar

Her medya ürününün kendine has estetik özellikleri vardır
Sor:

Medya ürünü dikkatinizi çekmek ve mesajını iletmek için hangi teknikleri
kullanır?
Medya ürünündeki görüntüler çeşitli tekniklerle (örneğin: aydınlatma, makyaj,
kamera açısı, fotoğraf işleme) hangi yollarla manipüle edilir?
Türün (örneğin: basılı reklamcılık, TV draması, müzik videosu) konusuna yönelik
beklentileri nelerdir?

UYDURMA HABER AKTİVİTESİ

Amaçları öğrenelim:
Takım çalışmasını ve iletişim becelerilerini geliştirmek.
Sahte haberlerin analizine ve tartışılmasına izin vermek için eleştirel düşünme becerilerini
geliştirin.
Sahte haberlerin sosyal medyada nasıl yayıldığına dair anlayışı derinleştirin.

Adım adım:
1. kısım

1) Gruba 2 anahtar kelime ‘Eleştirel düşünme’ ve ‘sahte haber’ sağlayarak konuyu tanıtın.
2) Katılımcı kelimeler üzerinde beyin fırtınası yapar.
3) Genel kurulda takip eder ve grup içindeki cümleleri toplu olarak kavrar.

uydurma haber aktİVİTESİ

2. kısım
4) Her grubun ilk kişisine karmaşık bir cümle söylenecek (fısıldayarak söylenecek)
5) Birer birer, birbirlerine fısıldayarak grup içinde aktaracaklar ve sonuncu kişi genel kurulda
duydukları cümleyi sunacaktır.
6) Cümlenin son hali, medyada (sosyal medyada olduğu gibi) haber ve hikayeler aktarıldığında da
mevcut olan eksiklikleri ve farklılıkları göstererek orijinaliyle karşılaştırılacaktır.

3. kısım
7) Bireysel olarak katılımcılardan kendileri hakkında kendi hikayelerini oluşturmaları istenir. Öyküler,
kendileri hakkında doğru ve yanlış bilgiler içermeli ve sunulduktan sonra diğer katılımcılar öykülerin
hangi bölümlerinin gerçek, hangilerinin sahte olduğuna karar vermelidir.

UYDURMA HABER AKTİVİTESİ

Yansıma kısmı (bilgilendirme soruları):
Cümleler aynı kaldı mı?
Eğer daynı kalmadıysa, nasıl bir değişim gözlemlediniz? Onların değişmesine ne sebep
oldu?
Hikayelerinizdeki yalanlar inandırıcı mıydı? Ortak herhangi bir özelliği var mıydı
(örneğin, basit olmak, gerçeklerden biraz değişmiş olmak, vb.)?
Kaynak önemli mi? Önyargıdan nasıl kaçınabiliriz?
Bu becerileri gerçek hayatta nasıl / nerede kullanabilirsiniz?

Malzemeler: Kağıt tahtası, Kalem, Kağıt

Touching the Land aKTİVİTESİ

Öğrenme amaçları:
• Sahte haberleri tespit etmeyi öğrenmek
• Eleştirel düşünce becerilerini geliştirmek

Adım adım:
Aşağıdaki sorulara dayalı bir anket hazırlayın:

Sana göre sahte haber nedir?
Nereden haber alıyor musunuz o?
Ne zamandan beri sahte haberler aldık?
Sizce gazeteciler devleti eleştirmeli mi?
Bir haftada haberleri kaç kere okuyorsun?
Bugünün haberlerine inanıyor musun? sahte haberler duyunca nasıl hissediyorsun?
Bugün internet yüzünden daha fazla sahte haber olduğunu mu düşünüyorsun?

Touching the Land aKTİVİTESİ

Bu soruların sonuncusuna dayanarak bir tartışma başlatın:
Bugün internet yüzünden daha fazla sahte haber olduğunu mu düşünüyorsun?

Grubu ikiye bölün. Bir grup, “internetin sahte haberlere katkıda bulunan bir araç olduğu" perspektifini
temsil ediyor.;
İkinci grup ise "sahte haberlerle mücadeleye katkı sağlayan bir araç olarak interneti" temsil ediyor.

Bilgilendirme Soruları:
-Yaptığınız anketi ileri taşıyacak ne gibi düşünceler edindiniz?
- Tartışmadan ne çıkardınız?

Medya okuryazarlığı aktİVİTESİ

Öğrenme amaçları:
- Sahte haber anlayışını derinleştirmek
- Bilgi kontrol araçlarını edinmek

Adım adım:
İçerik ve kavrayış için aşağıdaki kaynakları gösterin.
o Video: Donald Trump medyaya "sahte haber" diyor https://www.youtube.com/watch?v=Vqpzk-
qGxMU
o Açıklama: https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/fake-news
o Video: Sahte haber görüntüleri: https://youtu.be/z2yyB0C2p1o?t=1m21s

MedYA OKURYAZARLIĞI aKTİVİTESİ

Dijital doğrulama araçlarının tanıtımı:
Katılımcılar aşağıdaki web sitelerini keşfederler:

o Ters Görüntü Araması (Google/Yandex tarafından) – fotoğrafların ve videoların doğrulanması için
(örneklerle)
o Google/Yandex Haritalar – konumların doğrulanması için (örneklerle)
o Wayback Machine – çevrimiçi olarak elde edilen bilginin doğrulanması (örneklerle)

Doğrulama– Kendin Yap:
Bir sonraki sayfada göreceğiniz örneklerin gerçek veya sahte olup olmadığını belirlemek için yukarıdaki
araçları kullanın =>

Medya okuryazarığı AKTİVİTESİ

Örnek resim 1 (tıklayabilirsiniz) Örnek resim 2 (tıklayabiliriniz)

Medya okuryazarlığı aktİVİTESİ

Einer kleinen Stadt'tan Örnek Makale. Kaynak: Der Spiegel
Paragraf 1
Üç buçuk saat sonra, otobüs virajdan dönüyor... Girişte, istasyonun hemen önünde, Amerikan yıldızları
olan ve çizgili pankartlı bir tabela var: "Fergus Şelaleleri'ne hoş geldiniz, iyi insanların evi.“
Paragraf 2
"Şehir dışında da bir sinema var... Cuma akşamı iki film var... Diğeri, Clint Eastwood'un bir savaş filmi olan
"American Sniper" satıldı. Film aslında zaten iki yaşında, neredeyse 40 milyon Amerikalı gördü, ama yine
de Fergus Şelaleleri'nde devam ediyor.“

Bilgilendirme Soruları:
- Yaklaşımları karşılaştırın (çeşitli seçenekler mevcut olduğundan, bu, katılımcıların ufkunu ve daha geniş
bir araç yelpazesini kullanma yeteneğini genişletir)
- Katılımcılar diğer benzer araçları kullanıyor veya biliyor mu? Paylaşın lütfen!

Teşekkürler!