Top Class Perniagaan Tg 5

Kandungan

Rekod Pencapaian Pentaksiran Murid .................. iii Praktis SPM
t 4PBMBO 0CKFLUJG..................................................... 61
BBAB 1 t 4PBMBO &TFJ............................................................. 64
t 4PBMBO ,BKJBO ,FT ................................................ 68
1 Pengurusan Sumber Manusia
Cabaran KBAT........................................................... 69
Nota SMART.................................................................1 BBBSudut PAK-21..................................................... QQ 70
Lembaran PBD ............................................................3
Praktis SPM AB

t 4PBMBO 0CKFLUJG........................................................9 5 Persediaan Menjadi Usahawan 71
t 4PBMBO &TFJ............................................................. 13
t 4PBMBO ,BKJBO ,FT ................................................ 15 Nota SMART.............................................................. 71
Cabaran KBAT........................................................... 16 Lembaran PBD ......................................................... 73
Sudut PAK-21..................................................... QQ 17 Praktis SPM

AB Pengurusan Sumber Fizikal dan t 4PBMBO 0CKFLUJG..................................................... 82
t 4PBMBO &TFJ............................................................. 86
2 Teknologi 18 t 4PBMBO ,BKJBO ,FT ................................................ 88
Cabaran KBAT........................................................... 89

Sudut PAK-21..................................................... QQ 90

Nota SMART.............................................................. 18 AB Persediaan Memulakan 91
Lembaran PBD ......................................................... 20 Perniagaan
Praktis SPM 6

BB t 4PBMBO 0CKFLUJG..................................................... 26 Nota SMART.............................................................. 91
t 4PBMBO &TFJ............................................................. 29 Lembaran PBD ......................................................... 93
t 4PBMBO ,BKJBO ,FT ................................................ 31 Praktis SPM
Cabaran KBAT........................................................... 33
Sudut PAK-21..................................................... QQ 34 t 4PBMBO 0CKFLUJG...................................................108
t 4PBMBO &TFJ...........................................................111
AB t 4PBMBO ,BKJBO ,FT ..............................................113
Cabaran KBAT......................................................... 114
3 Sumber Pembiayaan Perniagaan 35
Sudut PAK-21................................................... QQ 115

Nota SMART.............................................................. 35 AB Merancang Pengendalian 116
Lembaran PBD ......................................................... 37 Perniagaan
Praktis SPM 7

t 4PBMBO 0CKFLUJG..................................................... 43 Nota SMART............................................................ 116
t 4PBMBO &TFJ............................................................. 47 Lembaran PBD ....................................................... 118
t 4PBMBO ,BKJBO ,FT ................................................ 49 Praktis SPM
Cabaran KBAT........................................................... 50
Sudut PAK-21..................................................... QQ 51 t 4PBMBO 0CKFLUJG...................................................124
t 4PBMBO &TFJ...........................................................127
AB t 4PBMBO ,BKJBO ,FT ..............................................129
Cabaran KBAT......................................................... 130
4 Penyata Kewangan Perniagaan 52 Sudut PAK-21................................................... QQ 131

Nota SMART.............................................................. 52 Panduan Kertas Kerja Projek .............................. 132
Lembaran PBD ......................................................... 54
Kertas Model SPM ................................................. 134

Jawapan .......................................................... J1 – J36

ii

Rekod Pencapaian Pentaksiran Murid

Perniagaan Tingkatan 5

Kelas: .............................. Nama Murid: ...................................................... Nama Guru: ................................................

PENCAPAIAN

BAB TAHAP DESKRIPTOR HALAMAN ( ) ( )
PENGUASAAN BELUM
1 MENGUASAI MENGUASAI
PENGURUSAN
TAJUK 1 SUMBER PERNIAGAAN
SUMBER
MANUSIA Menyatakan definisi pengurusan 3
1 sumber manusia dalam sesebuah
2
PENGURUSAN perniagaan.

SUMBER Menghuraikan peranan pengurusan
FIZIKAL DAN
TEKNOLOGI 2 sumber manusia dalam sesebuah 4

perniagaan.

Mengaplikasikan peranan

3 pengurusan sumber manusia yang 5
berkesan untuk meningkatkan

prestasi sesebuah perniagaan.

Menganalisis keperluan sumber

4 manusia dari segi kepentingan 6
dan kesannya kepada sesebuah

perniagaan.

Menilai kemahiran yang perlu

5 dikuasai oleh individu dengan 7
keperluan pengurusan sumber

manusia bagi sesebuah perniagaan.

Merangka struktur organisasi dan

6 menghuraikan deskripsi tugas 8
setiap jawatan dalam sebuah

perniagaan.

Menyatakan tujuan pengurusan 20
1 sumber fizikal dan sumber

teknologi sesebuah perniagaan.

Menjelaskan tujuan pengurusan 21
2 sumber fizikal dan sumber

teknologi sesebuah perniagaan.

Mengaplikasikan pengetahuan

3 tentang pengurusan sumber fizikal 22
dan sumber teknologi dalam

sesebuah perniagaan.

Menganalisis maklumat sumber

4 fizikal dan sumber teknologi yang 23
ada untuk meningkatkan prestasi

sesebuah perniagaan.

iii

PENCAPAIAN

BAB TAHAP DESKRIPTOR HALAMAN ( ) ( )
2 PENGUASAAN BELUM
MENGUASAI MENGUASAI
PENGURUSAN
SUMBER Menghubungkaitkan keupayaan

FIZIKAL DAN sumber fizikal dan sumber
TEKNOLOGI
5 teknologi yang ada untuk 24
3
SUMBER meningkatkan kecekapan sesebuah
PEMBIAYAAN
PERNIAGAAN perniagaan.

4 Mencadangkan idea baharu/
PENYATA
KEWANGAN kreatif dalam pengurusan sumber
PERNIAGAAN
6 fizikal dan sumber teknologi untuk 25

meningkatkan daya saing sesebuah

perniagaan.

Menyatakan sumber pembiayaan
1 dalaman dan luaran untuk sesebuah 37

perniagaan.

Menerangkan kekuatan dan

2 kelemahan sumber pembiayaan 38
dalaman dan luaran untuk sesebuah

perniagaan.

Mengaplikasikan kaedah untuk

3 mendapatkan sumber pembiayaan 39
dalaman dan luaran untuk sesebuah

perniagaan.

Menganalisis jenis pembiayaan 40
4 yang sesuai untuk memulakan

sesebuah perniagaan.

Menyediakan kertas cadangan bagi

5 mendapatkan sumber pembiayaan 41

untuk sesebuah perniagaan.

Menilai pembiayaan yang optimum

6 diperlukan untuk mengoperasikan 42

sesebuah perniagaan.

1 Menyatakan definisi penyata 54
kewangan.

Menghuraikan tujuan dan
2 kegunaan penyata kewangan dalam 55

sesebuah perniagaan.

Mengaplikasikan kemahiran

3 mentafsir penyata kewangan 56 –57
dalam menilai prestasi sesebuah

perniagaan.

Menganalisis kegunaan tafsiran 58
4 penyata kewangan kepada pihak

yang berkepentingan.

Menilai prestasi sesebuah

5 perniagaan berpandukan kepada 59
penyata kewangan dan analisis

nisbah asas.

Mencadangkan langkah-langkah

6 penambahbaikan terhadap operasi 60
sesebuah perniagaan berpandukan

analisis nisbah asas.

iv

PENCAPAIAN

BAB TAHAP DESKRIPTOR HALAMAN ( ) ( )
PENGUASAAN BELUM
5 MENGUASAI MENGUASAI
PERSEDIAAN
TAJUK 2 USAHA NIAGA
MENJADI
USAHAWAN Menyatakan ciri-ciri keperibadian,

6 1 kekuatan diri, faktor penyumbang 73 – 74
PERSEDIAAN dan kelebihan menjadi seorang
MEMULAKAN
PERNIAGAAN usahawan.

Menghuraikan ciri-ciri keperibadian,
kekuatan diri, faktor penyumbang
2 dan kelebihan menjadi seorang 75 – 77
usahawan dengan keterangan
mendalam.

Menghubungkaitkan ciri-ciri

peribadi, kekuatan diri dan

3 kelebihan menjadi usahawan 78
sebagai persediaan yang perlu

dilakukan sebelum memulakan

perniagaan.

Menganalisis satu profil usahawan
4 berkaitan aspek persediaan untuk 79

memulakan perniagaan.

Menilai kejayaan seseorang

5 usahawan melalui aspek 80
persediaannya memulakan

perniagaan.

Memberi justifikasi bagi memulakan

6 perniagaan berdasarkan keadaan 81

semasa.

1(i) Menyatakan akta-akta yang terlibat 93
dalam penubuhan perniagaan.

Mengenal pasti dokumen 98
1(ii) perniagaan dalam sesebuah

perniagaan.

1(iii) Menyenaraikan aspek-aspek 102
pemasaran dan jualan.

2(i) Menghuraikan tanggungjawab 94
pemilik mendaftarkan perniagaan.

2(ii) Menjelaskan kepentingan setiap 99
dokumen perniagaan.

Membuat rumusan mengenai

2(iii) strategi pemasaran dan jualan 103
untuk memulakan sesebuah

perniagaan.

Menghasilkan senarai kesalahan

3(i) yang sering dilakukan di bawah 95

Akta Pendaftaran Perniagaan 1956.

Menggunakan semua dokumen 100
perniagaan yang disediakan
3(ii) untuk menghasilkan satu penyata
pendapatan dan penyata kunci
kira-kira.

v

PENCAPAIAN

BAB TAHAP DESKRIPTOR HALAMAN ( ) ( )
PENGUASAAN BELUM
MENGUASAI MENGUASAI

Mengaplikasikan aspek-aspek 104
3(iii) pemasaran dan jualan dalam

sesebuah perniagaan.

Menganalisis kesalahan berkaitan 96
4(i) penubuhan syarikat yang dialami

oleh sebuah perniagaan.

Menghubungkaitkan dapatan 100
penyata pendapatan dan
4(ii) penyata kunci kira-kira dengan
prestasi operasi perniagaan yang
disediakan.

6 Mencerakinkan aspek-aspek 105
PERSEDIAAN 4(iii) pemasaran dan jualan dalam 97
MEMULAKAN 100
PERNIAGAAN sesebuah perniagaan terkenal.

5(i) Mereka satu carta alir proses
penubuhan syarikat.

Mencadangkan penambahbaikan
5(ii) terhadap prestasi operasi

perniagaan yang disediakan.

Mencadangkan penambahbaikan

5(iii) terhadap aspek-aspek pemasaran 106
dan jualan dalam sesebuah

perniagaan terkenal.

Menyediakan laporan kajian

berkaitan aspek-aspek perundangan

6(i) dan peraturan, pendokumentasian 107

serta pemasaran dan jualan

sebelum memulakan perniagaan.

Menyediakan unjuran penyata 101
6(ii) aliran tunai untuk 3 tahun ke

hadapan.

1 Menyatakan definisi rancangan 118
perniagaan.

2 Menghuraikan kepentingan 119
rancangan perniagaan.

Mengaplikasikan format rancangan

3 perniagaan dalam sebuah 120

7 perniagaan yang dipilih.
MERANCANG
PENGENDALIAN Menganalisis satu dokumen
PERNIAGAAN
4 rancangan perniagaan yang 121
lengkap berdasarkan jenis

perniagaan yang dipilih.

Melengkapkan elemen dalam

5 rancangan perniagaan berdasarkan 122
format yang disediakan mengikut

situasi tertentu.

Membuat ramalan kejayaan projek

6 perniagaan berdasarkan rancangan 123

perniagaan yang dihasilkan.

vi

BAB

1 Pengurusan Sumber Manusia

Nota SMART

1.1 Definisi Pengurusan Sumber Manusia

1. Kepentingan sumber manusia ialah memastikan sumber manusia mencukupi, mengagih sumber manusia
secara berkesan, menyediakan program latihan yang mencukupi dan sesuai, menjaga kebajikan pekerja,
menjaga prestasi pekerja, dan memotivasikan pekerja.

1.2 Peranan Pengurusan Sumber Manusia dalam Sesebuah Perniagaan

1. Peranan pengurusan sumber manusia dalam sesebuah perniagaan ialah:
(a) Merancang keperluan pekerja, perekrutan pekerja, kontrak pekerjaan, dan deskripsi tugas
Perekrutan pekerja dilakukan berdasarkan keperluan kualiti dan kuantiti pekerja.
(b) Membangunkan pasukan untuk mencapai sasaran organisasi.
(c) Prestasi pasukan.
(d) Latihan peningkatan kemahiran
Pekerja juga memerlukan kemahiran dan pengetahuan baharu terutama dari segi sains dan teknologi
untuk menghadapi perubahan persekitaran kerja.
(e) Membentuk persekitaran kerja yang positif dan harmoni
Menyediakan tempat kerja yang kondusif untuk meningkatkan motivasi dan kepuasan pekerja dan
seterusnya meningkatkan produktiviti perniagaan.
(f) Pemantapan budaya profesional
Mengamalkan kerja beretika, integriti, dan mementingkan kecemerlangan.
(g) Menggalakkan kreativiti dan inovasi.
(h) Pemberian insentif yang munasabah.
(i) Pemberhentian pekerja
Penamatan perkhidmatan pekerja secara wajib, secara sukarela atau secara pemberhentian.

1.3 Aplikasi Pengurusan Sumber Manusia dalam Pembangunan Perniagaan yang Mampan

Perniagaan menjadi mampan kerana bergantung kepada kecekapan dalam pengurusan sumber manusia
melalui:

Sediakan analisis kerja Sediakan program Amalkan pelbagai penilaian Laksanakan
yang jelas dan teratur. dan latihan yang dalam pembangunan pelbagai program
kompetensi. prestasi menerusi KPI. kepimpinan.

Galakan perkongsian pengetahuan Wujudkan pelbagai skim Sentiasa
profesional, kemahiran teknikal, dan ganjaran dan insentif. memantau
pengalaman melalui program mentor menti keperluan pekerja.

1.4 Aspek Pengelolaan Sumber Manusia dalam Pembangunan Perniagaan

Aspek pengelolaan sumber manusia dalam pembangunan perniagaan ialah:
(a) Penempatan pekerja dan fasiliti yang berkaitan – Menempatkan pekerja berdasarkan kelayakan akademik,

pengalaman, dan kemahiran pekerja.

1 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

(b) Standard prosedur operasi tugas – Meliputi peraturan, pelan, pematuhan, dan dasar untuk memastikan
tugas dilaksanakan mengikut piawaian yang ditetapkan.

(c) Sistem penggajian – Sistem penggajian yang adil dan menarik dapat memotivasi dan mengekalkan sumber
manusia.

(d) Penghargaan dan hukuman – Pekerja yang berprestasi tinggi diberi penghargaan seperti pakej percutian.
Pekerja yang berprestasi rendah diberi hukuman seperti penurunan pangkat.

(e) Penyelesaian masalah – Perhubungan harmoni antara pekerja dengan majikan adalah diperlukan.
(f) Struktur organisasi – Struktur organisasi dapat menunjukkan pembahagian kerja, tugas, rantaian autoriti,

komunikasi formal, dan tahap pengurusan. Struktur organisasi penting untuk mengagih dan menyelaras
sumber manusia dalam sesebuah perniagaan.

1.5 Hubung Kait antara Kemahiran Kebolehkerjaan Pekerja dengan Kejayaan Sesebuah
Perniagaan

Kemahiran kebolehkerjaan pekerja:
(a) Kelayakan yang bersesuaian
(b) Berpengalaman
(c) Berpengetahuan tentang produk dan perkhidmatan
(d) Berpengalaman dalam industri tertentu.
(e) Keberkesanan mencapai sasaran individu dan pasukan/jabatan.

1.6 Mencipta Satu Struktur Organisasi dalam Sesebuah Perniagaan

Jenis struktur organisasi:

Jenis struktur perniagaan

Struktur Struktur Struktur Struktur Struktur
organisasi organisasi organisasi organisasi organisasi
berdasarkan berdasarkan berdasarkan berdasarkan berdasarkan
pelanggan geografi
fungsi produk matriks

1.7 Sistem Penggajian bagi Sesebuah Organisasi

1. Gaji termasuk gaji asas, upah, dan elaun.
2. Faedah termasuk bonus tunai, komisen, caruman KWSP, caruman PERKESO, insurans berkelompok,

kemudahan perubatan, dan sebagainya.
3. Faktor penentu sistem penggajian:

Kemampuan Bentuk Undang-udang dan
organisasi tugas peraturan kerajaan

Ganjaran yang diberi Permintaan dan Faktor
oleh pesaing penawaran buruh lokasi

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 2

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

Tahap Tafsiran Halaman L
Penguasaan Buku Teks E
Menyatakan definisi pengurusan sumber manusia dalam sesebuah M
1 perniagaan. 5 B
A
1. (a) Berikan maksud pengurusan sumber manusia. R
A
(b) Senaraikan enam kepentingan pengurusan sumber manusia. N
(i)

P

(vi) (ii)

B

D

Kepentingan 1
pengurusan sumber

manusia

(v) (iii)

(iv)

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
3

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

Tahap Tafsiran Halaman
Penguasaan Buku Teks

Menghuraikan peranan pengurusan sumber manusia dalam sesebuah 6–8
L 2 perniagaan.

E 2. Lengkapkan jadual di bawah dengan menghuraikan peranan pengurusan sumber manusia dalam
M sesebuah perniagaan.
Peranan pengurusan sumber
Huraian
B manusia

A (a) Keperluan pekerja, perekrutan
pekerja, kontrak pekerjaan, dan

R deskripsi tugas

A (b) Latihan peningkatan kemahiran
N

P (c) Menggalakkan kreativiti dan
inovasi

B
D (d) Pemberhentian pekerja

2
3. Lengkapkan teks yang berkaitan dengan satu daripada peranan pengurus sumber manusia.

Insentif adalah (a) daripada organisasi kepada pekerja kerana

(b) tenaga fizikal dan mental kepada organisasi. Insentif merupakan

(c) yang diberikan oleh sesebuah organisasi kepada pekerja sebagai

bayaran kerana menyumbangkan tenaga fizikal dan mental dalam proses pengeluaran.

Insentif yang menarik dapat membantu mengekalkan pekerja dan dapat meningkatkan

(d) pekerja. Oleh hal yang demikian, seseorang pengurus sumber manusia

perlu memastikan insentif yang ditawarkan kepada pekerja adalah (e) .

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 4

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

Tahap Tafsiran Halaman L
Penguasaan Buku Teks E
Mengaplikasikan peranan pengurusan sumber manusia yang berkesan M
3 untuk meningkatkan prestasi sesebuah perniagaan. 13 – 15 B
A
4. Wahid telah menubuhkan sebuah syarikat penjualan barang elektrik. Anda sebagai seorang murid R
yang mengambil subjek Perniagaan dikehendaki mencadangkan peranan pengurusan sumber A
manusia yang berkesan untuk meningkatkan prestasi sesebuah perniagaan. N

P
B
D

3

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
5

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

Tahap Tafsiran Halaman
Penguasaan Buku Teks

Menganalisis keperluan sumber manusia dari segi kepentingan dan 11 – 12
L 4 kesannya kepada sesebuah perniagaan.

E 5. Maklumat berikut berkaitan dengan kilang Encik Ricky.

M Encik Ricky ingin membuka sebuah perniagaan menjual kereta di Sri Iskandar, Perak yang
B bernama Ricky Motor Corporation. Dia telah membuat penyelidikan pemasaran dan telah

memilih sebuah lokasi perniagaan yang strategik. Selain daripada itu, dia juga telah membuat
ramalan keperluan sumber manusia secara kuanlitatif dan kuantitatif untuk perniagaannya.

A Berdasarkan maklumat di atas, anda dikehendaki menganalisis kepentingan dan kesan Ricky Motor
R Corporation meramal keperluan sumber manusia.

(a) Kepentingan Ricky Motor Corporation meramal keperluan sumber manusia:

A (i)

N

P
B (ii)
D

4

(b) Kesan:
(i)

(ii)

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 6

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

Tahap Tafsiran Halaman L
Penguasaan Buku Teks E
Menilai kemahiran yang perlu dikuasai oleh individu dengan keperluan M
5 pengurusan sumber manusia bagi sesebuah perniagaan. 16 – 18 B
A
6. Maklumat berikut berkaitan dengan kemahiran yang dikuasai oleh Aminah. R
A
Aminah merupakan seorang pelajar lepasan kolej vokasional. Dia mempunyai pengetahuan dan N
kemahiran tentang pembuatan roti dan kek. Aminah pernah bekerja di Kedai Bakery S10 selama
2 tahun. Dia ingin memohon pekerjaan sebagai pembuat roti dan kek di sebuah kedai roti dan
kek. Syarat kelayakan jawatan kosong ini adalah seperti yang berikut:
‡ Minimum SPM/Sijil Kemahiran/Diploma.
‡ Graduan baharu dan berpengalaman adalah digalakkan.

Berdasarkan maklumat di atas, anda dikehendaki menilai dan menjelaskan kemahiran kebolehkerjaan
yang perlu dikuasai oleh Aminah untuk memohon pekerjaan itu.

P
B
D

5

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
7

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

Tahap Tafsiran Halaman
Penguasaan Buku Teks

Merangka struktur organisasi dan menghuraikan deskripsi tugas setiap 21
L 6 jawatan dalam sebuah perniagaan.

E 7. Maklumat berikut berkaitan dengan Syarikat Victory Sdn. Bhd..

M Syarikat Victory Sdn. Bhd. merupakan sebuah syarikat pemborong hasil laut. Saiz perniagaan
adalah besar dan perniagaan meliputi pasaran Asia Tenggara.

B Syarikat Victory Sdn. Bhd. telah membahagikan pasarannya kepada Malaysia, Singapura, dan
Thailand . Syarikat Victory Sdn. Bhd. diuruskan oleh Ketua Pengawai Eksekutif, Encik Rahman

A bin Saad dan dibantu oleh pengurus cawangan Malaysia Puan Amirah binti Osman, pengurus
cawangan Singapura, Encik Tan Ai Hong, dan pengurus cawangan Thailand, Encik Vinnes a/l

R Subramanian. Encik Vinnes dibantu oleh penyelia, Cik Anis binti Lukman.
A (a) Berdasarkan maklumat di atas, anda dikehendaki merangka struktur organisasi Syarikat Victory

Sdn. Bhd..

N

P

B

D (b) Berdasarkan jawapan di Soalan 7(a), anda dikehendaki menghuraikan deskripsi tugas setiap
jawatan dalam Syarikat Victory Sdn. Bhd..

Jawatan Deskriptif tugas

6

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 8

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

Praktis SPM

Soalan Objektif 4. Maklumat berikut berkaitan 6. Maklumat berikut berkaitan
dengan konsep pengurusan dengan peranan pengurusan
Pilih jawapan yang paling tepat. yang diamalkan di sebuah sumber manusia.
organisasi.
1. X merupakan satu proses Syarikat YY membayar
perancangan, pengagihan, ‡ 6 bonus kepada pekerja yang
pengawalan dan kepimpinan ‡ .DL]HQ berproduktiviti tinggi.
modal insan organisasi. ‡ =HUR 'HIHFW
Apakah yang berkaitan Apakah peranan pengurusan
dengan X? Apakah peranan yang sumber manusia tersebut?
A Pengurusan sumber dimainkan oleh pengurusan A Merancang keperluan
kewangan sumber manusia tersebut?
B Pengurusan sumber A Prestasi pasukan sumber manusia
manusia B Pemantapan budaya B Pemantapan budaya
C Pengurusan sumber fizikal
D Pengurusan pengeluaran profesional profesional
C Pemberian insentif yang C Pemberian insentif yang
Buku Teks
m.s. 6 munasabah munasabah
D Membangunkan pasukan D Menyediakan latihan dan
2. Pernyataan manakah yang
benar tentang peranan untuk mencapai sasaran pembangunan
pengurusan sumber manusia?
Buku Teks Buku Teks
I Pembayaran elaun m.s. 7 m.s. 8

tahunan 5. Gambar 1 menunjukkan 7. Maklumat berikut
pekerja yang sedang menunjukkan satu sebab
II Penyelesaian masalah menghadiri kursus pemberhentian pekerja.
peningkatan kemahiran.
organisasi Encik Lau bercadang untuk
Gambar 1 bersara lebih awal.
III Pemantapan budaya
Apakah kebaikan aktiviti di Apakah sebab pemberhentian
profesional atas kepada pekerja? pekerja tersebut?
A Meningkatkan gaji A Penamatan perkhidmatan
IV Membangunkan pasukan
pekerja secara sukarela
untuk mencapai sasaran B Meningkatkan kebajikan B Penamatan perkhidmatan

A I dan II pekerja secara wajib
C Meningkatkan C Penamatan perkhidmatan
B I dan IV
penglibatan pekerja secara pemberhentian
C II dan III D Meningkatkan D Penamatan perkhidmatan

D III dan IV Buku Teks produktiviti pekerja secara paksaan
m.s. 6-8
Buku Teks Buku Teks
3. Mengapakah setiap pekerja m.s. 7 m.s. 8
berusaha untuk mencapai
Indeks Pencapaian Utama 9 8. Dokumen ini yang jelas dan
(KPI) pasukan? terancang akan dijadikan
sebagai panduan kepada
A Menggalakkan kreativiti pekerja semasa menjalankan
dan inovasi tugas. Apakah dokumen
tersebut?
B Membentuk persekitaran A Prestasi kerja
kerja yang harmoni B Keperluan kerja
C Penghuraian kerja
C Sebagai petunjuk kepada D Pengalaman kerja
prestasi pencapaian kerja
Buku Teks
D Menarik calon yang m.s. 12
berkelayakan menyertai
syarikat © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Buku Teks
m.s. 6

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

9. Gambar 2 berkaitan dengan 11. Maklumat berikut berkaitan 14. Antara yang berikut, yang
satu iklan jawatan kosong. dengan aspek dalam manakah merupakan aspek
pengelolaan sumber manusia. pengelolaan sumber manusia
Kilang Pakaian GB dalam pembangunan
(QFLN =LNUL WHODK perniagaan yang mampan?
PENGURUS KILANG ditawarkan jawatan sebagai A Nilai sosial
juruteknik di sebuah B Kebolehkerjaan
Kelayakan : syarikat memandangkan C Kemahiran sosial
dia mempunyai D Penghargaan dan hukuman
5 tahun berpengalaman dalam pengalaman dalam bidang
industri ini tersebut. Buku Teks
m.s. 14
Mempunyai ijazah sarjana muda Apakah aspek pengelolaan
dalam bidang pengurusan industri sumber manusia dalam 15. Pernyataan manakah yang
situasi tersebut? menunjukkan kepentingan
Gambar 2 A Sistem penggajian perhubugan harmoni antara
B Struktur organisasi majikan dengan pekerja?
Kelayakan jawatan kosong C Penempatan pekerja
adalah berdasarkan dokumen D Penyelesaian masalah A Mewujudkan suasana
A keperluan kerja tempat kerja yang
B spesifikasi kerja Buku Teks sejahtera
C pengurusan kerja m.s. 13 – 14
D Indeks Pencapaian B Meningkatkan
12. Antara yang berikut, yang keuntungan majikan
Utama (KPI) manakah berkaitan aspek
pengelolaan sumber manusia C Meningkatkan
KBAT Menganalisis Buku Teks dengan pembangunan penglibatan majikan
m.s. 12 perniagaan yang mampan? dengan pekerja

10. Maklumat berikut berkaitan I Mengamalkan gaya D Menyelesaikan masalah
dengan aspek pengelolaan kepimpinan autokratik persekitaran organisasi
sumber manusia dalam
pembangunan perniagaan II Menahan kenaikan gaji Buku Teks
yang mampan. pekerja sesuka hati m.s. 15

Pengurus sumber III Menyediakan pengagihan 16. Antara yang berikut, yang
manusia mengagihkan tugas dengan cekap manakah dapat mengekalkan
sumber manusia hubungan harmoni antara
ke dalam jabatan IV Penempatan pekerja majikan dengan pekerja?
sumber manusia, bersesuaian dengan
pengeluaran, dan kemahirannya I Pihak majikan dan pihak
pemasaran. Pengurus pekerja mempunyai niat
sumber manusia juga A I dan II C II dan III yang baik
menyediakan tempat B I dan IV D III dan IV
kerja yang kondusif. II Mempunyai kesanggupan
Buku Teks untuk berhubung dan
Aspek manakah yang telah m.s. 13 – 15 berunding antara pihak
disediakan oleh pengurus majikan dengan majikan
sumber manusia? 13. Amin, pekerja Syarikat pekerja
A Berpengalaman Pemasaran Global akan
B Penyelesaian masalah menerima tindakan disiplin III Menyelak menyelesaikan
C Penghargaan dan kerana dia telah lewat datang pertikaian pekerja
bekerja disebabkan oleh
hukuman kesesakan jalan raya. IV Sentiasa menyediakan
D Penempatan pekerja dan Apakah tindakan disiplin yang latihan dan
sesuai diberi kepada Amin? pembangunan kepada
penyediaan fasiliti pekerja
A Amaran lisan
Buku Teks B Amaran bertulis A I dan II
m.s. 13 C Surat tunjuk sebab B I dan IV
D Inkuiri C II dan III
D III dan IV
KBAT Menganalisis Buku Teks
m.s. 14 Buku Teks
m.s. 15

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 10

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

17. Maklumat berikut C Berpengalaman 22. Antara yang berikut, yang
menunjukkan satu daripada D Kelayakan yang manakah merupakan
peranan Cik Lau. kemahiran kebolehkerjaan
bersesuaian sumber manusia?
Cik Lau merupakan seorang I Kelayakan
pengurus pemasaran. Dia KBAT Menganalisis Buku Teks II Berpengalaman
mengagihkan pekerja m.s. 17 III Tempat pengajian
bawahannya berdasarkan IV Bermurah hati
kemahiran dan kelayakan 20. Maklumat berikut berkaitan A I dan II
mereka. dengan jenis kemahiran B I dan IV
kebolehkerjaan yang dimiliki C II dan III
Cik Lau telah menjalankan oleh Encik Wan. D III dan IV
pengelolaan sumber manusia
melalui Encik Wan telah menceburi Buku Teks
bidang pertanian sejak m.s. 17-18
A speksifikasi pekerja lima tahun yang lepas.
B penghargaan dan Baru-baru ini, dia telah 23. Gambar 3 berkaitan dengan
memohon jawatan kosong satu iklan jawatan kosong.
hukuman di Syarikat Agro Hijau di
Pahang.
C struktur organisasi
D penyelesaian masalah Apakah jenis kemahiran
kebolehkerjaan tersebut?
Buku Teks
m.s. 15 A Kelayakan
B Kecekapan
18. Antara yang berikut, yang C Keberkesanan JAWATAN KOSONG
manakah merupakan jenis D Berpengalaman
KERANI AKAUN (DUA KEKOSONGAN)
kemahiran kebolehkerjaan? Kelayakan minimum: SPM
Minimum 2 tahun dalam bidang berkaitan
I Tidak berpengalaman Waktu kerja: Isnin - Jumaat (9 pagi - 5.30 petang)
Gaji: RM1 500-RM2 000 (boleh berunding
II Bekerja berpasukan berdasarkan pengalaman kerja)

III Kemahiran KBAT Menganalisis Buku Teks
m.s. 17
berkomunikasi

IV Bersikap mementingkan

diri 21. Maklumat berikut berkaitan Calon yang berminat sila hubungi
dengan syarat dalam satu 012 - 7738995 (Encik Zul) atau menghantar e-mel ke
A I dan II iklan jawatan kosong. [email protected].

B I dan IV Syarat permohonan: Gambar 3
‡ Berumur 20 – 30
C II dan III Apakah kemahiran
tahun kebolehkerjaan tersebut?
D III dan IV Buku Teks ‡ Pernah menceburi
m.s. 16 I Pengalaman kerja
bidang ini
19. Maklumat berikut berkaitan II Kelayakan yang
dengan jenis kemahiran Apakah kebolehkerjaan yang bersesuaian
kebolehkerjaan yang dimiliki perlu dimiliki oleh pemohon
oleh Aminah. jawatan di atas? III Berpengetahuan
tentang produk dan
Aminah merupakan seorang A Kelayakan perkhidmatan
mahasiswa yang baru tamat B Kecekapan
pengajian perakaunan. Dia C Berpengalaman dalam IV Berpengalaman dalam
ingin memohon jawatan industri tertentu
akauntan di Syarikat Murni industri tertentu
Sdn. Bhd.. A I dan II
D Berpengetahuan B I dan IV
Apakah jenis kemahiran tentang produk dan C II dan III
kebolehkerjaan tersebut? perkhidmatan D III dan IV
A Kecekapan
B Keberkesanan Buku Teks KBAT Menganalisis Buku Teks
m.s. 17 m.s. 17-18

11 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

24. Maklumat berikut berkaitan 26. E&E Plastik Sdn. Bhd. C Struktur organisasi
dengan kemahiran merupakan sebuah organisasi berdasarkan matriks
kebolehkerjaan. perniagaan yang mengeluarkan
pelbagai jenis produk. Apakah D Struktur organisasi
Jurujual perlu jenis struktur organisasi yang berdasarkan fungsi
memahami setiap boleh diamalkan oleh syarikat
produk dan ini? Buku Teks
perkhidmatan yang A Struktur organisasi m.s. 21-23
ditawarkan oleh berdasarkan fungsi
organisasinya. B Struktur organisasi 29. Antara yang berikut, yang
berdasarkan produk manakah digolong dalam
Apakah kemahiran C Struktur organisasi kategori faedah?
kebolehkerjaan tersebut? berdasarkan matriks I Upah
A Pengalaman kerja D Struktur organisasi II Elaun
B Kemahiran teknikal berdasarkan pelanggan III Komisen
C Teknologi maklumat dan IV Bonus tunai
Buku Teks A I dan II
komunikasi m.s. 21-23 B I dan IV
D Berpengetahuan C II dan III
27. Maklumat berikut D III dan IV
tentang produk dan menunjukkan sejenis struktur
perkhidmatan organisasi. Buku Teks
m.s. 26 – 27
Buku Teks Jenis penjabatan
m.s. 17 yang merujuk kepada 30. Maklumat berikut
pengelompokan aktiviti menunjukkan faktor
25. Rajah 1 menunjukkan sejenis kerja yang saling berkaitan penentu sistem penggajian
struktur organisasi. dan spesifik dalam satu yang diamalkan di sebuah
jabatan. organisasi.
Pengurus besar
Encik Fuad telah bertugas
Pengurus Pengurus Pengurus Apakah jenis struktur sebagai pengurus operasi
krim krim krim organisasi di atas? VHODPD WDKXQ GL 3HPEHNDO
A Struktur organisasi Makanan Sejuk Beku Faizal
pemutih pelembap pelembap Sdn. Bhd. Baru-baru ini,
Ennos malam siang berdasarkan fungsi syarikat Encik Fuad telah
Ennos Ennos B Struktur organisasi mengarahkan dia selaku
pengurus besar di cawangan
Rajah 1 berdasarkan produk Melaka dengan kenaikan
C Struktur organisasi gaji sebanyak 20%.
Apakah jenis struktur
organisasi di atas? berdasarkan matriks Apakah faktor penentu
A Struktur organisasi D Struktur organisasi sistem penggajian yang
diterima oleh Encik Fuad?
berdasarkan fungsi berdasarkan geografi A Kemampuan organisasi
B Struktur organisasi B Bentuk dan jenis tugas
Buku Teks C Permintaan dan
berdasarkan produk m.s. 21-23
C Struktur organisasi penawaran buruh
28. Apakah jenis struktur D Ganjaran yang dibayar
berdasarkan geografi organisasi yang sesuai untuk
D Struktur organisasi organisasi yang mempunyai oleh pesaing
banyak pasaran luar negara?
berdasarkan pasaran A Struktur organisasi Buku Teks
berdasarkan geografi m.s. 28
KBAT Menganalisis Buku Teks B Struktur organisasi
m.s. 21 berdasarkan produk

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 12

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

Soalan Esei

Bahagian A

1. (a) Berikan maksud pengurusan sumber manusia. [3 markah]

Buku Teks
m.s. 5

(b) Nyatakan empat kepentingan pengurusan sumber manusia. [4 markah]

Buku Teks
m.s. 5

(c) Terangkan peranan pengurusan sumber manusia dalam aspek membangunkan pasukan untuk

mencapai sasaran organisasi. [3 markah]

Buku Teks
m.s. 6

Kementerian
Sumber
Manusia

INFO

2. Salah satu peranan pengurusan sumber manusia ialah pemberhentian pekerja.

(a) Senaraikan empat jenis penamatan kontrak perkhidmatan. [4 markah]

Buku Teks
m.s. 8

(b) Nyatakan dua sebab sesebuah perniagaan perlu mempunyai sistem pemberhentian pekerja.
[2 markah]

Buku Teks
m.s. 8

(c) Berikan tiga jenis ganjaran atau pampasan dalam sistem pemberhentian pekerja. Mengapakah
ganjaran atau pampasan diberikan kepada pekerja? [4 markah]

KBAT Menilai Buku Teks
m.s. 8

3. Terangkan aspek pengelolaan sumber manusia di bawah: [3 markah]
(a) Standard prosedur operasi tugas
(b) Sistem penggajian Buku Teks
(c) Penghargaan dan hukuman m.s. 13

[4 markah]

Buku Teks
m.s. 14

[3 markah]

Buku Teks
m.s. 14

4. (a) Berikan maksud kemahiran kebolehkerjaan. [2 markah]

Buku Teks
m.s. 16

(b) Terangkan kemahiran kebolehkerjaan yang berikut: [4 markah]
(i) Berpengalaman.

Buku Teks
m.s. 16

(ii) Berpengetahuan tentang produk dan perkhidmatan. [2 markah]

Buku Teks
m.s. 17

(c) Mengapakah kelayakan yang sesuai adalah penting semasa majikan merekrut pekerja?[2 markah]

Buku Teks
m.s. 17

13 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

5. (a) Maklumat berikut berkaitan dengan Restoran Sedap Seafood.

Restoran Sedap Seafood merupakan sebuah restoran yang baru dioperasi di Melaka.
Saiz perniagaan dan skala perniagaan adalah kecil dan terhad kepada pasaran tempatan sahaja.

(i) Kenal pasti jenis struktur organisasi Restoran Sedap Seafood. [1 markah]
(ii) Jelaskan struktur organisasi di 5(a)(i).
E +XUDLNDQ VWUXNWXU RUJDQLVDVL EHUGDVDUNDQ PDWULNV KBAT Menganalisis Buku Teks
m.s. 21

[4 markah]

Buku Teks
m.s. 21

> markah]

Buku Teks
m.s. 23

Bahagian B

6. (a) Maklumat berikut menunjukkan aspek dalam pengelolaan sumber manusia.

Cik Noraini merupakan graduan lepasan universiti dalam bidang pemasaran. Baru-baru ini, dia telah
menerima tawaran kerja sebagai pegawai pemasaran di Syarikat Kosmetik Dr. Beauty. Dia telah
ditempatkan di bahagian pemasaran. Cik Noraini dibekalkan perisian CRM (Customer relationship
management) semasa menguruskan kerjanya.

(i) Kenal pasti aspek pengelolaan sumber manusia dalam situasi tersebut. [1 markah]

KBAT Menganalisis Buku Teks
m.s. 13

(ii) Jelaskan aspek pengelolaan sumber manusia di 6(a)(i). [4 markah]

Buku Teks
m.s. 13

(b) Gambar 1 menunjukkan satu iklan jawatan kosong.

Jawatan kosong

Eksekutif Sumber Manusia

Kelayakan:
Warganegara Malaysia

Diploma atau ijazah sarjana muda
dalam bidang sumber manusia

Tiga tahun berpengalaman dalam
bidang sumber manusia

Mempunyai kemahiran berkomunikasi
yang baik

*Gaji RM2500-RM5000
*Caruman KWSP & PERKESO

+ Elaun + Bonus

Gambar 1

(i) Kenal pasti dua kebolehkerjaan yang perlu ada pada calon yang memohon jawatan
tersebut.
[2 markah]

KBAT Menganalisis Buku Teks
m.s. 16 – 18

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 14

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

(ii) Jelaskan kebolehkerjaan di 6(b)(i). [7 markah]
(iii) Apakah jenis bentuk gaji untuk jawatan eksekutif sumber manusia tersebut?
Buku Teks
m.s. 16-18

[1 markah]

Buku Teks
m.s. 26

7. (a) (i) Nyatakan satu komponen utama penggajian. [1 markah]

Buku Teks
m.s. 26

(ii) Terangkan empat faktor penentu sistem penggajian. [8 markah]

Buku Teks
m.s. 28

(b) Jelaskan tiga faedah asas yang boleh dinikmati oleh Encik Borhan yang bekerja di sebuah syarikat
logistik. [6 markah]

Buku Teks
m.s. 28

Soalan Kajian Kes

Bahagian C

8. Encik Amir telah memulakan sebuah perniagaan yang menjual rak barang niaga. Rak niaga
yang dikeluarkan oleh Encik Amir dapat menarik perhatian pengguna kerana ia adalah unik dan
berwarna-warni. Berikut adalah contoh rak niaga yang dijual oleh Encik Amir:

Encik Amir telah mendaftarkan perniagaannya dengan nama Amir Rak Moden. Pengurus sumber
manusianya, Encik Victor telah mengenal pasti terdapat keperluan menambah bilangan pekerja
untuk perniagaan dan dia telah mengadakan aktiviti merekrut pekerja. Encik Ricky, pengurus
pemasaran telah menjalankan strategi campuran pemasaran untuk memperkenalkan produk
perniagaan kepada orang ramai. Encik Hashim, pengurus pengeluaran bertanggungjawab untuk
membeli bahan mentah dan menjalankan proses pengeluaran. Manakala Puan Roslina merupakan
pengurus kewangan.

Semasa penubuhan, perniagaan Amir Rak Moden merupakan sebuah perniagaan yang bersaiz
kecil dan pasarannya terhad pada pasaran domestik sahaja. Walau bagaimanapun, selepas 10
tahun beroperasi, Perniagaan Amir Rak Moden dapat berkembang dengan menggunakan strategi
pemasaran yang berkesan dan mampu meluaskan pasaran ke seluruh Malaysia. Kini perniagaan
Amir Rak Moden telah mempunyai kakitangannya seramai 60 orang.

Berdasarkan kes di atas, jawab soalan-soalan berikut:

(a) Berikan maksud struktur organisasi dan nyatakan empat kepentingan struktur organisasi kepada
> markah]
VHVHEXDK SHUQLDJDDQ

Buku Teks
m.s. 15

15 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia

(b) Kenal pasti dan jelaskan jenis struktur organisasi yang sesuai untuk Perniagaan Amir Rak Moden

SDGD SHUPXODDQ SHQXEXKDQ SHUQLDJDDQ > markah]

KBAT Menganalisis Buku Teks
m.s. 21

F /DNDUNDQ VWUXNWXU RUJDQLVDVL $PLU 5DN 0RGHQ > markah]

KBAT Mencipta Buku Teks
m.s. 21

(d) Cadangkan struktur organisasi yang sesuai untuk Perniagaan Amir Rak Moden selepas 10 tahun

EHURSHUDVL %HULNDQ DODVDQ DQGD > markah]

KBAT Mencipta Buku Teks
m.s. 22

Cabaran KBAT

1. Andaikan anda seorang pengurus sumber manusia di sebuah kilang elektronik. Bagaimanakah
anda menempatkan pekerja-pekerja yang berikut supaya dapat membangunkan perniagaan yang
mampan?

Saya mahir dan Saya seorang
mempunyai pekerja yang
kreatif dan
kelayakan dalam
perakaunan. inovatif.

Cik Amanda Encik Kishan

Saya berupaya
merancang

strategi, melaksana
pelan, menepati
tarikh akhir, dan
mencapai sasaran
jualan.

&LN =XKUDK

2. Anda seorang usahawan yang ingin memulakan perniagaan baharu di tempat anda. Anda ingin
merekrut sumber manusia untuk jawatan yang berikut:
(a) Penolong pengurus sumber manusia
(b) Pengurus pengeluaran
(c) Pengurus kewangan
(d) Pengurus pemasaran
(e) Kerani am

Jelaskan kepada pengurus sumber manusia anda tentang kemahiran kebolehkerjaan yang perlu ada
pada pekerja baharu untuk melayakkan mereka dipilih.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 16

SUDUT PAK–21

Rotating Review

Bab 1 Pengurusan sumber manusia

Subtajuk s 3HUDQDQ SHQJXUXVDQ VXPEHU PDQXVLD GDODP VHVHEXDK SHUQLDJDDQ
s $VSHN SHQJHORODDQ VXPEHU PDQXVLD GDODP SHPEDQJXQDQ SHUQLDJDDQ
s +XEXQJ NDLW DQWDUD NHPDKLUDQ NHEROHKNHUMDDQ SHNHUMD GHQJDQ NHMD\DDQ VHVHEXDK

SHUQLDJDDQ
s 6LVWHP SHQJJDMLDQ EDJL VHVHEXDK RUJDQLVDVL

Hasil s 0HQMHODVNDQ SHUDQDQ SHQJXUXVDQ VXPEHU PDQXVLD GDODP VHVHEXDK SHUQLDJDDQ
pembelajaran s 0HQJDQDOLVLV DVSHN SHQJHORODDQ VXPEHU PDQXVLD GDODP SHPEDQJXQDQ SHUQLDJDDQ
s 0HQLODL KXEXQJ NDLW DQWDUD NHPDKLUDQ NHEROHKNHUMDDQ SHNHUMD GHQJDQ NHMD\DDQ

VHVHEXDK SHUQLDJDDQ
s 0HQFDGDQJNDQ LGHD EDKDUX EDJL XQWXN VLVWHP SHQJJDMLDQ EDJL VHVHEXDK RUJDQLVDVL

Persiapan .HUWDV VHEDN GDQ SHQ SHQDQGD
awal

Objektif 0HPEDQWX PXULG PHPDKDPL SHUDQDQ SHQJXUXVDQ VXPEHU PDQXVLD DVSHN SHQJHORODDQ
VXPEHU PDQXVLD NHPDKLUDQ NHEROHKNHUMDDQ SHNHUMD GDQ VLVWHP SHQJJDMLDQ GL VHVHEXDK
RUJDQLVDVL

Aktiviti 1. 0HPEDKDJLNDQ PXULG GL GDODP NHODV NHSDGD HPSDW NXPSXODQ

2. 6HWLDS NXPSXODQ EHUWDQJJXQJMDZDE NHSDGD VDWX WDMXN

.XPSXODQ 3HUDQDQ SHQJXUXVDQ VXPEHU PDQXVLD

.XPSXODQ $VSHN SHQJHORODDQ VXPEHU PDQXVLD

.XPSXODQ .HPDKLUDQ NHEROHKNHUMDDQ

.XPSXODQ 6LVWHP SHQJJDMLDQ

3. 6HWLDS NXPSXODQ GLEHULNDQ NHUWDV VHEDN GDQ SHQ SHQDQGD

4. 6HWLDS NXPSXODQ PHPELQFDQJNDQ WRSLN PDVLQJ PDVLQJ .HPXGLDQ PHUHND SHUOX
PHQFDWDWNDQQ\D GL NHUWDV VHEDN GDQ PHPDSDUNDQQ\D GL WHPSDW NXPSXODQ PDVLQJ
PDVLQJ

5. 6HWLDS NXPSXODQ DNDQ EHUJHUDN GDUL VDWX NXPSXODQ NH VDWX NXPSXODQ \DQJ ODLQ
XQWXN PHPEXDW SHQLODLDQ KDVLO NHUMD VHWLDS NXPSXODQ

6. 6HWLDS NXPSXODQ EROHK PHPEXDW NRPHQ SHUVRDODQ DWDX PHPEHUL LGHD WDPEDKDQ
SDGD NHUWDV EHUNHQDDQ GHQJDQ PHQJJXQDNDQ ZDUQD SHQ SHQDQGD \DQJ EHUEH]D

WƌĂŬƟƐ ŝͲd,/E<

17 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

BAB

2 Pengurusan Sumber Fizikal dan
Teknologi

Nota SMART

2.1 Tujuan Mengurus Sumber Fizikal yang Diperlukan dalam Operasi Sesebuah
Perniagaan

1. Jenis sumber fizikal:
Jenis sumber fizikal

Bangunan dan Kilang dan Peralatan teknologi Bahan Stok Produk
maklumat dan mentah siap
kemudahan mesin

komunikasi

Tempat Tempat Peralatan yang Bahan mentah Stok ialah Barang
untuk memproses digunakan digunakan barang siap akhir
menjalankan dalam atau barang setelah siap
operasi bahan dalam operasi pengeluaran dagangan yang diproses
perniagaan mentah perniagaan untuk sedia untuk dan sedia
kepada mempercepatkan barang untuk dijual dan untuk dijual
produk siap menghasilkan disimpan di di pasaran
dan dalam stor atau
memudahkan barang lain
atau barang gudang
urusan
perniagaan siap

2.2 Prosedur Mengurus Sumber Fizikal yang Diperlukan dalam Operasi Sesebuah
Perniagaan

1. Prosedur mengurus sumber fizikal:

Prosedur mengurus Penerangan
sumber fizikal

Perlindungan insurans s

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

2. Jenis insurans untuk melindungi sumber fizikal:
(a) Insurans kebakaran.
(b) Insurans kecurian.
(c) Insurans kehilangan atau kerosakan.
(d) Insurans penghantaran barang tertangguh.

3. Jenis penyelenggaraan secara terancang:
(a) Penyelenggaraan pencegahan.
(b) Penyelenggaraan pembaikan.

2.3 Tujuan Mengurus Sumber Teknologi yang Diperlukan dalam Operasi Sesebuah
Perniagaan

1. Jenis sumber teknologi:
Jenis sumber teknologi

Harta intelek Lesen perisian Kemahiran dan pengalaman

Hasil kreativiti Perjanjian bertulis Penting dalam perniagaan supaya
atau ciptaan antara pemilik kualiti dan prestasi perniagaan
daya intelektual
dengan pengguna terjamin dan dapat mengelakkan
seseorang perisian pembaziran tenaga kerja

2.4 Prosedur Mengurus Sumber Teknologi yang Diperlukan dalam Operasi Sesebuah
Perniagaan

1. Prosedur mengurus sumber teknologi:

Prosedur mengurus Penerangan
sumber teknologi

Paten s

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

Tahap Tafsiran Halaman
Penguasaan Buku Teks

L1 Menyatakan tujuan pengurusan sumber fizikal dan sumber teknologi 44 – 45, 49
sesebuah perniagaan.

E 1. Lengkapkan jadual di bawah dengan menyatakan tujuan pengurusan sumber fizikal dan sumber
teknologi dalam sesebuah perniagaan.

M Tujuan
Sumber fizikal /

B Sumber teknologi

A (a) Bahan mentah

R

A (b) Bangunan dan
N kemudahan

P (c) Stok
B
D (d) Kemahiran dan

pengalaman

1

(e) Lesen perisian

(f) Harta intelek

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 20

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

Tahap Tafsiran Halaman L
Penguasaan Buku Teks E
Menjelaskan tujuan pengurusan sumber fizikal dan sumber teknologi M
2 sesebuah perniagaan. 44 – 45, 49 B
A
2. (a) Apakah tujuan pengurusan sumber (b) Apakah tujuan pengurusan sumber R
perniagaan ini? perniagaan ini? A
N
(i) (i)
(ii) (ii) P
(iii) (iii)
(iv) (iv) B
(v) (v)
(vi) (vi)

(c) Terangkan empat tujuan pengurusan harta intelek dalam sesebuah organisasi. D
(i)
(ii) 2
(iii)
(iv)

(d) Apakah tujuan pengurusan kemahiran dan pengalaman dalam sesebuah organisasi?

Tujuan pengurusan kemahiran dan pengalaman

(i) (ii) (iii)

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
21

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

Tahap Tafsiran Halaman
Penguasaan Buku Teks

Mengaplikasikan pengetahuan tentang pengurusan sumber fizikal dan 52 – 54
L 3 sumber teknologi dalam sesebuah perniagaan.

E 3. (a) Encik Yaakub telah membeli sebuah premis perniagaan di kawasan Bayan Baru dua tahun yang
lalu. Kini dia ingin menggunakan premis itu untuk menjual pakaian import yang berjenama.

M Pada pendapat anda, apakah pengurusan premis perniagaan yang baik yang perlu dilakukan
oleh Cik Jasmin sebelum mula menjalankan perniagaan?

B

A

R

A

N

P

B (b) Global Pharma Sdn. Bhd. merupakan sebuah syarikat yang mengeluarkan pelbagai jenis
D makanan suplemen untuk memenuhi keperluan pasaran. Kebelakangan ini, syarikat itu berjaya

mencipta sejenis makanan suplemen yang dihasilkan daripada tumbuh-tumbuhan asli untuk
meredakan penyakit diabetis. Pada pendapat anda, apakah pengurusan yang baik yang perlu
dilakukan oleh Global Pharma Sdn. Bhd. untuk hasil ciptaan makanan suplemen baharu itu?

3

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 22

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

Tahap Tafsiran Halaman L
Penguasaan Buku Teks E
Menganalisis maklumat sumber fizikal dan sumber teknologi yang ada M
4 untuk meningkatkan prestasi sesebuah perniagaan. 46 – 47, 49 B
A
4. (a) Maklumat berikut berkaitan dengan pengurusan kilang dan mesin di sesebuah organisasi. R
A
Kilang dan mesin merupakan sumber fizikal yang memastikan produk dapat dikeluarkan N
mengikut jangka masa yang ditetapkan. Kilang ialah tempat untuk mengeluarkan sesuatu
produk manakala mesin ialah alat yang digunakan untuk memudahkan proses pengeluaran
sesuatu produk. Dengan itu, pengurusan kilang dan mesin adalah perlu bagi menjamin
produk sentiasa berkualiti. Sebarang kecacatan ke atas kilang dan kerosakan ke atas mesin
pasti akan menjejaskan pengeluaran dan kualiti sesuatu produk.

Setelah menganalisis maklumat di atas, pada pendapat anda, apakah yang perlu dilakukan oleh
sesebuah organisasi terhadap pengurusan kilang dan mesin supaya prestasi organisasi itu boleh
ditingkatkan?

P

(b) Maklumat berikut berkaitan dengan pengurusan kemahiran dan pengalaman di sesebuah B
organisasi. D

Kemahiran dan pengalaman pekerja merupakan sumber teknologi yang sangat penting 4
bagi sesebuah organisasi. Sesebuah organisasi yang memiliki pekerja yang mahir dan
berpengalaman meningkatkan produktiviti dan menjamin kualiti produk atau perkhidmatan
yang dikeluarkan. Dengan yang demikian, organisasi perlu memastikan pekerja yang mahir
dan berpengalaman sentiasa kekal berkhidmat dengan mereka. Kegagalan mengekalkan
pekerja dalam organisasi akan menyebabkan kadar lantik henti meningkat.

Setelah menganalisis maklumat di atas, pada pendapat anda, apakah yang perlu dilakukan oleh
sesebuah organisasi terhadap pengurusan kemahiran dan pengalaman supaya prestasi organisasi
itu boleh ditingkatkan?

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
23

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

Tahap Tafsiran Halaman
Penguasaan buku teks

Menghubungkaitkan keupayaan sumber fizikal dan sumber teknologi 56 – 57
L 5 yang ada untuk meningkatkan kecekapan sesebuah perniagaan.

E 5. Encik Syihan memiliki sebuah kedai mudah beli, iaitu Syihan Enterprise yang telah beroperasi di Johor
Bahru, Johor selama dua tahun. Sepanjang masa ini, Encik Syihan mengendali urusan perakaunan

M untuk kedainya melalui kaedah manual. Dengan itu, kerja untuk merekod dan mengurus semua
maklumat perakaunan lebih rumit serta mengambil masa yang lebih panjang. Apakah jenis sumber

B fizikal dan sumber teknologi yang boleh meningkatkan kecekapan Encik Syihan dalam pengendalian
urusan perakaunan?

A

R

A

N

P
B
D

5

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 24

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

Tahap Tafsiran Halaman L
Penguasaan buku teks E
Mencadangkan idea baharu/kreatif dalam pengurusan sumber fizikal M
6 dan sumber teknologi untuk meningkatkan daya saing sesebuah – B
perniagaan. A
R
6. Penerbitan ABH Sdn. Bhd. merupakan sebuah syarikat penerbitan yang telah beroperasi di Kuala A
Lumpur selama 10 tahun. Syarikat ini menerbitkan pelbagai jenis buku rujukan untuk memenuhi N
keperluan murid sekolah rendah dan sekolah menengah di seluruh Malaysia. Buku rujukan yang
diterbitkan oleh Penerbitan ABH Sdn. Bhd. adalah dalam bentuk cetakan yang berjilid. Seterusnya,
buku rujukan tersebut diedarkan kepada murid melalui kedai buku atau pihak sekolah. Cadangkan
satu idea baharu atau kreatif yang berkaitan dengan pengurusan sumber fizikal dari aspek produk
siap untuk meningkatkan daya saing Penerbitan ABH Sdn. Bhd. di pasaran penerbitan buku.

P
B
D

6

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
25

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

Praktis SPM

Soalan Objektif Apakah sumber fizikal B memastikan bangunan
tersebut? mematuhi semua
Pilih jawapan yang paling tepat. A Bangunan dan peraturan yang sedia ada

1. Mengapakah pengurusan kemudahan C meningkatkan nilai
sumber fizikal adalah B Kilang dan mesin fizikal aset bagi
C Bahan mentah pelaburan bangunan
penting? D Peralatan teknologi dan
D memastikan pengeluaran
I Memastikan sumber komunikasi yang efektif

fizikal berfungsi Buku Teks Buku Teks
m.s. 44 m.s. 44
II Memastikan sumber
4. Sumber fizikal manakah 7. Pernyataan manakah yang
fizikal berharga yang berkaitan dengan benar tentang pengurusan
sebuah pusat tuisyen? peralatan teknologi
III Memastikan sumber A Produk siap maklumat dan komunikasi
B Bahan mentah (TMK)?
fizikal boleh dijual semula C Kilang dan mesin A Memproses, mengurus,
D Bangunan dan menyimpan, dan
IV Memastikan sumber kemudahan mengeluarkan data
mentah dengan mudah
fizikal dalam keadaan Buku Teks B Menghantar dan
m.s. 44 menerima maklumat
selamat dengan cepat
5. Maklumat berikut berkaitan C Membantu organisasi
A I dan II dengan tujuan pengurusan mahir dalam penggunaan
sesuatu sumber fizikal dalam peralatan teknologi dan
B I dan IV sesebuah organisasi. komunikasi (TMK)
D Membantu organisasi
C II dan III Menyediakan sokongan membuat perancangan
yang mantap kepada jangka panjang dengan
D III dan IV Buku Teks organisasi dengan maklumat yang
m.s. 43 memastikan bangunan mencukupi
dan kelengkapan sentiasa
2. Antara yang berikut, yang berada dalam keadaan Buku Teks
manakah merupakan sumber yang sempurna. m.s. 44
fizikal yang diperlukan dalam
sesebuah organisasi? Apakah sumber fizikal 8. Gambar 1 menunjukkan
tersebut? sejenis sumber fizikal di
I Bangunan dan A Kilang dan mesin sebuah organisasi.
kelengkapan B Bangunan dan
Gambar 1
II Jentera dan mesin kelengkapan
C Bangunan dan kemudahan
III Bangunan dan D Penyelenggaraan dan
kemudahan
pembaikan
IV Kilang dan mesin
Buku Teks
A I dan II C II dan III m.s. 44
B I dan IV D III dan IV
6. Pengurusan kilang dan mesin
Buku Teks yang cekap dan berkesan dapat
m.s. 44 A memastikan bangunan
sentiasa berada dalam
3. Maklumat berikut berkaitan keadaan yang mewah
dengan sesuatu sumber
fizikal dalam sesebuah
organisasi.

‡ Lokasi yang mengurangkan kos
‡ Lokasi yang memaksimumkan

keuntungan

‡ Lokasi yang berdekatan
dengan bahan mentah

‡ Lokasi yang berdekatan
dengan pasaran

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 26

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

Mengapakah sumber fizikal 11. Maklumat berikut berkaitan Aktiviti manakah yang
tersebut perlu diurus dengan dengan sesuatu sumber
baik? fizikal dalam sesebuah berkaitan dengan X?
organisasi.
A Menjaga perniagaan I Mengambil insurans yang
daripada ancaman cetak ‡ Pemprosesan pesanan
rompak ‡ Kawalan inventori sesuai
‡ Pergudangan
B Memastikan kualiti ‡ Pengangkutan II Memasang alat penggera
produk berada dalam
keadaan yang baik Apakah sumber fizikal III Menyediakan jadual
tersebut?
C Dapat mempercepatkan A Stok pemeriksaan
dan memudahkan urusan B Bahan mentah
perniagaan C Produk siap IV Membaiki mesin yang
D Produk separuh siap
D Mengelakkan berlaku rosak
sebarang kesilapan Buku Teks
semasa menjalankan m.s. 45 A I dan II
tugas
12. Antara yang berikut, yang B I dan IV
manakah berkaitan dengan
tujuan pengurusan bahan C II dan III
mentah?
I Mengurangkan kos D III dan IV Buku Teks
pengawalan bahan mentah m.s. 46 – 47
II Mengurangkan kos
KBAT Menganalisis Buku Teks pemegangan bahan 14. Antara yang berikut, yang
m.s. 44 mentah manakah berkaitan dengan
III Mengurangkan kos
9. Sumber fizikal manakah pemesanan bahan mentah prosedur mengurus sumber
yang berkaitan dengan IV Mengurangkan kos
sebuah kilang perabot? penggunaan bahan fizikal?
mentah
A Stok A I dan II I Paten
B Lesen perisian B I dan IV
C Kemahiran pekerja C II dan III II Hak cipta terpelihara
D Penyelenggaraan dan D III dan IV
III Penyelenggaraan dan
pembaikan Buku Teks
m.s. 45 baik pulih secara
Buku Teks
m.s. 45 13. Rajah 1 berkaitan dengan terancang
prosedur mengurus sumber
fizikal. IV Perlindungan insurans

Prosedur mengurus dan keselamatan
sumber fizikal
A I dan II
X Penyelenggaraan dan
10. Maklumat berikut berkaitan baik pulih secara B I dan IV
dengan tujuan pengurusan terancang
sesuatu sumber fizikal dalam C II dan III
sesebuah organisasi. Rajah 1
D III dan IV Buku Teks
m.s. 46-47

Satu aktiviti penerimaan, 15. Antara yang berikut, yang
penyimpanan, manakah merupakan jenis
pengendalian, serta
pembekalan bahan insurans yang sesuai untuk
mentah, produk separuh
siap, dan produk siap melindungi perniagaan?
bagi memastikan
bekalan tersebut sentiasa I Insurans hayat
mencukupi serta disimpan
dalam satu keadaan yang II Insurans kecurian
sempurna.
III Insurans kebakaran

IV Insurans kemalangan

A I dan II

B I dan IV

C II dan III

Apakah sumber fizikal D III dan IV Buku Teks
tersebut? m.s. 46 – 47

A Stok 16. Pernyataan manakah
B Produk siap yang benar tentang tujuan
C Bahan mentah penyelenggaraan yang
D Produk separuh siap dilaksanakan oleh sesebuah
organisasi?
KBAT Menganalisis Buku Teks
m.s. 45

27 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

A Mengurangkan kecacatan 19. Sumber teknologi manakah III Pengalaman Buku Teks
dan kerosakan pada stok yang berkaitan dengan m.s. 49
sesebuah organisasi? IV Kemahiran
B Memastikan bahan
mentah selamat digunakan A Latihan dan kemahiran A I dan II
B Kemahiran dan B I dan IV
C Memanjangkan jangka C II dan III
hayat penggunaan pengalaman D III dan IV
produk siap
C Pengalaman dan 23. Antara yang berikut, yang
D Meminimumkan kos pendidikan manakah berkaitan dengan
operasi dan perbelanjaan lesen perisian?
organisasi D Pendidikan dan A Tujuan untuk melindung
pengetahuan hasil ciptaan
Buku Teks B Memerlukan daya
m.s. 47 Buku Teks intelektual seseorang
m.s. 48 C Perjanjian bertulis antara
17. Maklumat berikut berkaitan pemilik dengan pengguna
dengan aktiviti yang 20. Maklumat berikut berkaitan perisian
dijalankan di sesebuah dengan peranan sebuah D Kemahiran pekerja
organisasi. agensi kerajaan. adalah sebahagian
daripada lesen perisian
‡ Penyediaan jadual Memantau pembangunan
pemeriksaan ke atas harta intelektual di Buku Teks
mesin Malaysia. m.s. 49

‡ Kerja-kerja pembaikan Apakah agensi kerajaan
ke atas mesin yang rosak
tersebut?
Bagaimanakah aktiviti di
atas dapat membantu operasi A MATRADE
pengeluaran organisasi
tersebut? B MyIPO
A Melindungi keselamatan
C MARA 24. Antara yang berikut, yang
pekerja manakah merupakan reka
B Melindungi organisasi D SIRIM Buku Teks cipta yang boleh dipatenkan?
m.s. 48
daripada risiko I Teori-teori saintifik
C Mengelakkan pembaziran 21. Apakah maksud harta intelek?
A Hasil ciptaan atau rekaan II Reka cipta yang baharu
tenaga kerja yang berasal daripada
D Menjamin pengeluaran pembangunan dan III Boleh digunakan di
penyelidikan sesebuah mana-mana industri
dan keuntungan organisasi
organisasi IV Kaedah untuk
B Hasil ciptaan atau menjalankan perniagaan
Buku Teks kreativiti yang berasal
m.s. 47 daripada ilham atau A I dan II C II dan III
inspirasi seseorang B I dan IV D III dan IV
18. Antara yang berikut, yang
manakah merupakan sumber C Hasil ciptaan atau rekaan Buku Teks
teknologi yang diperlukan yang berasal daripada m.s. 50
dalam sesebuah organisasi? pembentukan dan
I Lesen perkakasan penghasilan sesebuah 25. Kazim Sdn. Bhd. ingin
II Lesen perisian organisasi mengemukakan permohonan
III Harta intelek paten untuk produk baharu
IV Pendidikan dan D Hasil ciptaan atau yang dicipta olehnya.
pengalaman kreativiti yang berasal Agensi kerajaan manakah
A I dan II daripada daya intelektual yang harus dirujukkan oleh
B I dan IV atau minda seseorang syarikat itu?
C II dan III
D III dan IV Buku Teks A Perbadanan Hak Cipta
m.s. 49 dan Paten Malaysia
Buku Teks
m.s. 48 22. Antara yang berikut, yang B Perbadanan Harta Intelek
manakah merupakan contoh Malaysia
harta intelek?
C Pejabat Pendaftar
I Muzik Syarikat

II Video D Suruhanjaya Syarikat
Malaysia

Buku Teks
m.s. 50

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 28

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

26. Antara yang berikut, yang 27. Antara yang berikut, yang 28. Antara yang berikut, yang
manakah berkaitan dengan manakah merupakan karya manakah merupakan sumber
prosedur mengurus sumber yang layak mendapat teknologi PERODUA?
teknologi? perlindungan di bawah Akta
Hak Cipta 1987? I Peralatan TMK
I Paten I Karya muzik
II Karya seni II. Kilang pengeluaran
II Hak cipta terpelihara III Karya cetakan kereta
IV Karya lagu
III Perlindungan insurans A I dan II III Mempatenkan reka
dan keselamatan B I dan IV bentuk kereta
C II dan III
IV Penyelenggaraan dan baik D III dan IV IV Meningkatkan kemahiran
pulih secara terancang terkini dan pengalaman
Buku Teks pekerja
A I dan II m.s. 51
B I dan IV A I dan II
C II dan III B I dan IV
D III dan IV C II dan III
D III dan IV
Buku Teks
m.s. 50 – 51 Buku Teks
m.s. 52 – 54

Soalan Esei

Bahagian A

1. (a) (i) Apakah definisi sumber fizikal? [1 markah]
(ii)
Buku Teks
m.s. 43

Senaraikan enam jenis sumber fizikal yang diperlukan dalam operasi sesuatu perniagaan.
[6 markah]

Buku Teks
m.s. 43

(b) Mengapakah pengurusan sumber fizikal amat diperlukan dalam menjalankan operasi sesebuah

SPM perniagaan? [3 markah]

2018 Buku Teks

m.s. 43

2. (a) Senaraikan tiga jenis sumber teknologi yang diperlukan dalam operasi sesuatu perniagaan.

[3 markah]

Buku Teks
m.s.48

(b) Jelaskan maksud harta intelek. [3 markah]

Buku Teks
m.s. 49

(c) Senaraikan empat contoh harta intelek. [4 markah]

Buku Teks
m.s. 49

Perbadanan
Harta Intelek
Malaysia

INFO

29 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

3. (a) Maklumat berikut berkaitan dengan sejenis pengurusan di sesebuah organisasi.
Pengurusan ini merupakan satu proses menyediakan sokongan yang mantap kepada operasi
perniagaan dengan memastikan bangunan adalah selamat dan kelengkapan kemudahan.

Terangkan enam tujuan pengurusan tersebut. [6 markah]
(b) Huraikan prosedur untuk menguruskan sumber fizikal.
KBAT Menganalisis Buku Teks
m.s. 44

[4 markah]

Buku Teks
m.s. 46 – 47

4. (a) Jelaskan maksud kilang dan mesin. [3 markah]
(b) Mengapakah penyelenggaraan mesin diperlukan dalam organisasi?
(c) Terangkan enam tujuan pengurusan kilang dan mesin. Buku Teks
m.s. 44

[1 markah]

Buku Teks
m.s. 46

[6 markah]

Buku Teks
m.s. 44

5. (a) Gambar 1 berkaitan dengan sejenis sumber fizikal di sebuah organisasi.

Gambar 1

(i) Apakah jenis sumber fizikal tersebut? [1 markah]
(ii) Terangkan lima tujuan pengurusan tersebut.
KBAT Menganalisis Buku Teks
m.s. 45

[5 markah]

Buku Teks
m.s. 45

(b) Huraikan kesan pengurusan sumber fizikal dalam mempertingkatkan kecekapan perniagaan

berasaskan produk. [4 markah]

Buku Teks
m.s. 55

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 30

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

Bahagian B

6. Maklumat berikut berkaitan dengan seorang usahawan perniagaan tekstil.

Lily merupakan pemilik Perniagaan Tekstil Lily yang mengeluarkan pelbagai jenis baju kurung, baju
Melayu, dan tudung. Lily memiliki sebuah kilang yang berlokasi di Rawang, Selangor. Kilang ini
dilengkapi dengan 20 mesin dan 40 orang pekerja Setiap dua bulan, Lily akan membeli sumber
bahan mentah berkualiti baik iaitu kain chiffon yang mudah berbentuk daripada pengeluar kain chiffon
tempatan. Lily telah membeli insurans kebakaran untuk kilangnya. Selain itu, kilangnya juga dilengkapi
dengan alat pemadam api, alat penggera, kamera litar tertutup. Penyelenggaraan bangunan dan mesin
dijalankan setiap enam bulan untuk memastikan proses pengeluaran berjalan dengan lancar.

(a) Jelaskan sumber fizikal Perniagaan Tekstil Lily. [7 markah]
(b) Terangkan pengurusan sumber fizikal yang ada pada Perniagaan Tekstil Lily.
Buku Teks
m.s. 44-45

[8 markah]

Buku Teks
m.s. 46-47

7. Maklumat berikut berkaitan dengan pengurusan sumber teknologi dari aspek harta intelek bagi
sesebuah organisasi.

Pengurusan sumber teknologi secara cekap dan berkesan, khususnya dari aspek harta intelek amat
penting bagi menjaga kepentingan dan kecemerlangan organisasi supaya tidak tercabul atau terjejas.
Harta intelek sesebuah organisasi perlu dijaga dan dikawal dengan rapi supaya tidak menimbulkan
sebarang kesulitan dan masalah. Harta intelek biasanya dilindungi melalui paten dan hak cipta.

(a) Apakah maksud paten dan hak cipta yang dinyatakan? [5 markah]

(b) Mengapakah sesebuah organisasi ingin mendaftarkan paten? [3 markah]

(c) Apakah hak-hak organisasi tersebut setelah harta inteleknya dipatenkan? [3 markah]

(d) Nyatakan empat contoh karya yang layak mendapat perlindungan hak cipta terpelihara.
[4 markah]

Buku Teks
m.s. 50-51

Soalan Kajian Kes

Bahagian C

8. Encik Malik merupakan seorang bekas pengurus kilang perabot yang menghasilkan pelbagai
jenis perabot daripada kayu dan rotan. Sebagai seorang pengurus kilang, dia dibayar dengan
gaji sebanyak RM9 000 sebulan. Setelah berkhidmat selama 12 tahun di kilang perabot tersebut,
Encik Malik mengambil keputusan untuk meletakkan jawatan dan ingin memulakan perniagaan
sendiri.
Encik Malik berjaya mengumpulkan modal permulaan sebanyak RM400 000, iaitu sumber
pembiayaan daripada sebuah bank tempatan serta hasil simpanan selama 25 tahun bekerja.

31 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

Dengan sumber modal tersebut, Encik Malik mendirikan sebuah kilang perabot di Kawasan
Perindustrian Bayan Lepas, Pulau Pinang. Dia bercadang untuk menghasilkan pelbagai jenis
perabot yang berkualiti tinggi untuk memenuhi keperluan pasaran tempatan malah di pasaran
antarabangsa.

Encik Malik mendapati bahawa untuk menjayakan sebuah perniagaan, pengurusan sumber manusia,
sumber fizikal, dan sumber teknologi memainkan peranan yang penting dalam hal ini. Oleh yang
demikian, dia telah dibantu oleh empat orang pengurus yang masing-masing memegang jawatan di
bahagian pemasaran, bahagian pengeluaran, bahagian kewangan, dan bahagian sumber manusia.
Selain itu, Encik Malik juga mengambil seramai dua puluh orang pekerja operasi dan ditempatkan
di kilang di bawah kelolaan bahagian pengeluaran.

Sementara itu, pengurusan sumber fizikal dan sumber teknologi oleh Syarikat Malik Sdn. Bhd.
boleh ditunjukkan seperti yang berikut.

Pengurusan sumber Syarikat Malik Sdn. Bhd.
Sumber fizikal
‡ .LODQJ
Prosedur mengurus ‡ 3HMDEDW XUXVDQ V\DULNDW
sumber fizikal ‡ 0HVLQ GDQ MHQWHUD
‡ 3HUDODWDQ GDQ NHOHQJNDSDQ
Sumber teknologi
Prosedur mengurus ‡ ,QVXUDQV NHEDNDUDQ
sumber teknologi ‡ ,QVXUDQV NHFXULDQ
‡ $ODW SHPDGDP DSL
‡ $ODW SHQJJHUD
‡ 3LQWX NHFHPDVDQ
‡ /DOXDQ NHFHPDVDQ
‡ .DPHUD OLWDU WHUWXWXS
‡ 3HQ\HOHQJJDUDQ VHFDUD EHUNDOD

‡ .HPDKLUDQ PHUHND EHQWXN SHUDERW \DQJ EDKDUX
‡ .HPDKLUDQ PHQJHQGDOLNDQ PHVLQ GDQ PHQJJXQDNDQ SHUDODWDQ XQWXN

menghasilkan perabot.

‡ 0HQGDIWDUNDQ SDWHQ UHND FLSWD SHUDERW XQWXN PHOLQGXQJL SURGXN
tersebut daripada ditiru oleh pihak lain.

Berdasarkan kes di atas, jawab soalan-soalan berikut: [2 markah]
(a) Apakah maksud sumber fizikal dan berikan tiga contoh sumber fizikal.

Buku Teks
m.s. 43

(b) (i) Apakah tujuan pengurusan sumber fizikal? [2 markah]

Buku Teks
m.s. 43

(ii) Terangkan prosedur mengurus sumber fizikal oleh Syarikat Malik Sdn. Bhd.. [9 markah]

Buku Teks
m.s. 43

(c) Apakah maksud sumber teknologi dan berikan tiga contoh sumber teknologi? [2 markah]

Buku Teks
m.s. 48

(d) (i) Apakah tujuan pengurusan sumber teknologi? [2 markah]

Buku Teks
m.s. 49

(ii) Terangkan prosedur mengurus sumber teknologi oleh Syarikat Malik Sdn. Bhd.. [3 markah]

Buku Teks
m.s. 50

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 32

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi

Cabaran KBAT

1. Keselamatan sumber fizikal merupakan satu aspek yang penting dalam sesebuah organisasi. Oleh
itu, pihak pengurusan organisasi harus menjalankan aktiviti penyelenggaraan secara sistematik bagi
menjamin keselamatan setiap pengguna yang mengunjungi bangunan organisasi tersebut. Bolehkah
anda senaraikan tiga aktiviti penyelenggaraan yang sepatutnya dilakukan oleh pihak pengurusan
organisasi?

2. Maklumat berikut berkaitan dengan Victor Enterprise.
Victor Enterprise merupakan sebuah kedai yang menawarkan perkhidmatan fotostat kepada
pelanggan yang berada di sekitar Jalan Dato Keramat, Pulau Pinang. Kedai ini memiliki tiga
buah mesin fotostat dan setiap mesin fotostat beroperasi selama lima jam sehari dalam enam
hari seminggu.

Apakah jenis penyelenggaraan yang anda anggap paling penting untuk Victor Enterprise supaya
perkhidmatan fotostat tersebut tidak tergendala? Berikan alasan anda.
3. Penerbitan Paradise Sdn. Bhd. ingin menerbitkan sebuah buku rujukan Perniagaan untuk murid
Tingkatan Lima pada tahun 2019. Pada pendapat anda, apakah jenis akta yang terlibat sebelum
buku rujukan itu diterbitkan dan dipasarkan di pasaran?
4. Teliti sumber teknologi yang berikut. Adakah sumber teknologi tersebut dilindungi melalui paten
atau hak cipta terpelihara? Beri alasan anda.
(a) (b)

(c) (d)

33 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Bab 2 SUDUT PAK–21
Subtajuk
Showdown

Pengurusan sumber fizikal dan teknologi

s Tujuan mengurus sumber fizikal yang diperlukan dalam operasi sesebuah perniagaan
s Tujuan mengurus sumber teknologi yang diperlukan dalam operasi sesebuah perniagaan

Hasil s Menjelaskan tujuan mengurus sumber fizikal yang diperlukan dalam operasi sesebuah
pembelajaran perniagaan.

s Menjelaskan tujuan mengurus sumber teknologi yang diperlukan dalam operasi sesebuah
perniagaan.

Persiapan awal Sediakan kad kecil yang ditulis soalan yang berkaitan dengan jenis sumber fizikal dan
sumber teknologi yang diperlukan dalam operasi sesebuah perniagaan.

Objektif Membantu murid memahami sumber fizikal dan sumber teknologi yang diperlukan dalam
operasi sesebuah perniagaan.

Aktiviti 1. Bahagikan kelas kepada empat kumpulan. (Jumlah ahli bergantung kepada bilangan
murid dalam kelas).

2. Guru menyediakan empat soalan yang berkaitan dengan jenis sumber fizikal dan
sumber teknologi yang diperlukan dalam operasi sesebuah perniagaan. Contoh:
Senaraikan contoh sumber fizikal dan sumber teknologi yang diperlukan oleh kilang
membuat kasut wanita.

3. Setiap kumpulan diberikan satu set soalan yang ditulis pada kad. Kad itu diterbalikkan
dan diletak dalam pertengahan meja kumpulan.

4. Seorang wakil kumpulan membalikkan kad tersebut dan membaca soalan dengan
kuat.

5. Semua ahli kumpulan menulis jawapan atas kertas secara individu.

6. Ahli kumpulan menunjukkan ibu jari jika sudah bersedia.

7. Wakil kumpulan sebut “Showdown” dan semua ahli kumpulan menunjukkan jawapan
dengan meletakkannya di tengah meja secara serentak.

8. Setiap ahli kumpulan membetulkan dan mengukuhkan jawapan rakan.

9. Akhirnya, guru membuat kesimpulan berkenaan soalan tersebut secara keseluruhannya.

WƌĂŬƟƐ ŝͲd,/E< 34

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

BAB

3 Sumber Pembiayaan Perniagaan

Nota SMART

3.1 Sumber Pembiayaan untuk Sesebuah Perniagaan

1. Usahawan memerlukan modal untuk memulakan perniagaan.

2. Saiz modal bergantung kepada jenis pemilikan perniagaan.

3. Jenis modal terdiri daripada wang tunai, inventori, bangunan kilang, dan jentera.

3.2 Jenis Pembiayaan Dalaman dan Luaran yang Sesuai untuk Sesebuah Perniagaan

1. Dua sumber pembiayaan perniagaan:
(a) Sumber pembiayaan dalaman
(i) Simpanan peribadi
Wang simpanan di dalam akaun simpanan, akaun semasa, dan akaun simpanan tetap.
(ii) Modal daripada keuntungan (rizab)
Keuntungan syarikat yang tidak diagihkan kepada pemegang saham dalam bentuk dividen tetapi
disimpan untuk kegunaan perniagaan mengembangkan perniagaan pada masa hadapan.

(b) Sumber pembiayaan luaran
Sumber pembiayaan luaran boleh diperoleh daripada bank/institusi kewangan atau agensi kerajaan.
(i) Jenis pembiayaan daripada bank/ dan institusi kewangan:
s

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 3 Sumber Pembiayaan Perniagaan

3.3 Keperluan Pembiayaan bagi Sesebuah Perniagaan
1. Usahawan perlu memilih sumber pembiayaan yang sesuai mengikut keperluan perniagaannya.
2. #ONTOH

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 3 Sumber Pembiayaan Perniagaan

Tahap Tafsiran Halaman
Penguasaan Buku Teks

1 Menyatakan sumber pembiayaan dalaman dan luaran untuk sesebuah 70 L
perniagaan.

1. Lengkapkan rajah di bawah dengan menyatakan sumber pembiayaan dalaman dan luaran untuk E
sesebuah perniagaan. M

(a) B
Sumber pembiayaan dalaman A

R

A(i) (ii)

N

(b) Sumber pembiayaan luaran P
(i) (ii) B
D

1(iii) (x)

(iv) (xi)
(v) (xii)
(vi)
(vii)
(viii)
(ix)

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
37

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 3 Sumber Pembiayaan Perniagaan

Tahap Tafsiran Halaman
Penguasaan Buku Teks

Menerangkan kekuatan dan kelemahan sumber pembiayaan dalaman 77
L 2 dan luaran untuk sesebuah perniagaan.

E 2. Lengkapkan jadual yang berikut dengan kekuatan dan kelemahan sumber pembiayaan dalaman dan
M luaran untuk sesebuah perniagaan.
(a) Sumber pembiayaan dalaman
Kelemahan
B Kekuatan

A (i) (i)

R

A (ii) (ii)

N

(b) Sumber pembiayaan bank dan institusi kewangan Kelemahan

P Kekuatan

B (i) (i)

D (ii) (ii)

2 Kelemahan

(c) Sumber pembiayaan agensi kerajaan (i)

Kekuatan
(i)

(ii) (ii)

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 38

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 3 Sumber Pembiayaan Perniagaan

Tahap Tafsiran Halaman L
Penguasaan Buku Teks
Mengaplikasikan kaedah untuk mendapatkan sumber pembiayaan
3 dalaman dan luaran untuk sesebuah perniagaan. 78

3. Jordan baru menamatkan pengajiannya di universiti. Dia tidak berminat untuk kerja makan gaji E
tetapi ingin bekerja sendiri dengan memulakan perniagaan sendiri. Walau bagaimanapun, Jordan M
tidak mempunyai modal yang mencukupi. Dia ingin memohon pembiayaan daripada agensi kerajaan B
untuk memulakan perniagaan baharunya. A

Huraikan kaedah untuk mendapatkan sumber pembiayaan bagi perniagaan Jordan.

R

A

N

P
B
D

3

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
39

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 3 Sumber Pembiayaan Perniagaan

Tahap Tafsiran Halaman
Penguasaan Buku Teks

Menganalisis jenis pembiayaan yang sesuai untuk memulakan –

L 4 sesebuah perniagaan.

E 4. Cik Sasilawati ingin memulakan perniagaan dengan membuka sebuah kedai yang menjual bunga segar.
Cadangkan jenis pembiayaan yang sesuai untuk Cik Sasilawati.

M

B

A

R

A

N

P
B
D

4

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 40

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 3 Sumber Pembiayaan Perniagaan

Tahap Tafsiran Halaman L
Penguasaan Buku Teks
Menyediakan kertas cadangan bagi mendapatkan sumber pembiayaan
5 untuk sesebuah perniagaan. –

5. Anda ingin memulakan perniagaan sendiri. Sediakan rancangan perniagaan untuk mendapatkan E
sumber pembiayaan bagi perniagaan anda. M

B

A

R

A

N

P
B
D

5

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:
© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
41

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 3 Sumber Pembiayaan Perniagaan

Tahap Tafsiran Halaman
Penguasaan Buku Teks

Menilai pembiayaan yang optimum diperlukan untuk mengoperasikan 71

L 6 sesebuah perniagaan.

E 6. Anda dikehendaki menilai pembiayaan yang optimum berdasarkan kes di bawah.
M

Peniaga A yang tidak ingin menghilangkan kawalan perniagaan

B dan lebih suka bebas dalam membuat keputusan haruslah
mengelakkan daripada mendapatkan modal daripada pelabur

A seperti pemegang saham.

R (a) Apakah jenis pembiayaan yang optimum diperlukan oleh Peniaga A?

A
N (b) Beri pendapat anda terhadap pemilihan tersebut.

P
B
D

6

PENTAKSIRAN Menguasai Belum Menguasai Tandatangan Guru:

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 42

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 3 Sumber Pembiayaan Perniagaan

Praktis SPM

Soalan Objektif III Sumber pembiayaan bank A rizab
IV Sumber pembiayaan B hasil diterima
Pilih jawapan yang paling tepat. C perolehan bersih
agensi kerajaan D keuntungan kasar
1. Antara yang berikut, yang A I dan II C II dan III
manakah dikenali sebagai B I dan IV D III dan IV Buku Teks
modal? m.s. 70
I Buruh Buku Teks
II Peniaga m.s. 70 6. Antara yang berikut, yang
III Jentera manakah merupakan sumber
IV Wang tunai 4. Maklumat berikut berkaitan
A I dan II dengan sejenis sumber pembiayaan dalaman?
B I dan IV pembiayaan.
C II dan III I Overdraf
D III dan IV ‡ Sewa beli
‡ Overdraf II Pinjaman bank
Buku Teks ‡ Gadaian
m.s. 68 III Simpanan peribadi
Apakah sumber pembiayaan
2. Sumber pembiayaan tersebut? IV Modal daripada
manakah yang sesuai untuk A Sumber pembiayaan
perniagaan bersaiz kecil? keuntungan
I Pinjaman bank luaran
II Geran penyelidikan dan B Sumber pembiayaan A I dan II
pembangunan
III Simpanan peribadi dalaman B I dan IV
IV Pinjaman daripada C Sumber pembiayaan bank
saudara-mara D Sumber pembiayaan C II dan III
A I dan II
B I dan IV agensi kerajaan D III dan IV Buku Teks
C II dan III m.s. 70
D III dan IV Buku Teks
m.s. 70 7. Jenis pembiayaan manakah
Buku Teks yang boleh didapati daripada
m.s. 70 5. Keuntungan yang tidak agensi kerajaan?
diagihkan kepada pemegang
3. Maklumat berikut berkaitan saham tetapi diguna untuk A Overdraf
dengan sejenis sumber mengembangkan perniagaan B Sewa beli
pembiayaan. dikenali sebagai C Pemfaktoran
D Geran penyelidikan dan
‡ Bantuan modal
‡ Jaminan kredit pembangunan
‡ Geran penyelidikan dan
Buku Teks
pembangunan m.s. 70

Apakah sumber pembiayaan 8. Gambar 1 menunjukkan perbualan antara dua peniaga.
tersebut?
I Sumber pembiayaan Saya ingin membeli Saya cadangkan
sebuah lori untuk anda cuba
luaran perniagaan saya. Tapi jenis sumber
II Sumber pembiayaan saya kekurangan modal pembiayaan X.
untuk pembelian lori itu.
dalaman
Gambar 1

Apakah jenis pembiayaan X? C Sewa beli
A Syer D Modal daripada keuntungan
B Pemfaktoran

KBAT Menganalisis Buku Teks
m.s. 70 – 71

43 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Perniagaan Ting. 5 KSSM Bab 3 Sumber Pembiayaan Perniagaan

9. Maklumat berikut berkaitan pembayaran wang 14. Maklumat berikut berkaitan
dengan rancangan Encik pendahuluan dengan sejenis pembiayaan.
Hafiz. II Pemindahan hak milik
peti sejuk berlaku selepas Pemborong Tan menjual
Encik Hafiz ingin proses pembayaran invois pelanggannya.
menubuhkan sebuah selesai
syarikat pengeluaran kasut. III Pemberi sewa berhak Apakah jenis pembiayaan
Apakah sumber pembiayaan menarik balik peti sejuk
yang sesuai untuk Encik jika Puan Hamidah gagal tersebut?
Hafiz? membayar ansuran
A Ar-Rahnu IV Pemberi sewa tidak A Sewa beli
B Pinjaman bank berhak menarik balik
C Simpanan sendiri peti sejuk jika Puan B Gadaian
D Sahabat handai Hamidah gagal membuat
pembayaran C Ansuran
Buku Teks A I dan II
m.s. 71 B I dan IV D Pemfaktoran Buku Teks
C II dan III m.s. 71
10. Gambar 2 menunjukkan D III dan IV
beberapa barang tahan lama. 15. Maklumat berikut berkaitan
Buku Teks dengan kekuatan sejenis
Gambar 2 m.s. 71 sumber pembiayaan.

Apakah kaedah yang boleh 12. Antara yang berikut, yang Perniagaan boleh
digunakan untuk membeli manakah merupakan sumber menggunakan barang
barang tersebut? pembiayaan perbankan/ modal seperti jentera untuk
A Pajakan institusi kewangan? menghasilkan pendapatan
B Sewa beli I Pemfaktoran walaupun bayaran belum
C Ar-Rahnu II Overdraf dijelaskan.
D Gadai janji III Jaminan kredit
IV Geran penyelidikan dan Apakah sumber pembiayaan
Buku Teks pembangunan tersebut?
m.s. 71 A I dan II A Pajakan
B I dan IV B Sewa beli
11. Maklumat berikut berkaitan C II dan III C Pemfaktoran
dengan pembelian Puan D III dan IV D Simpanan peribadi
Hamidah.
Buku Teks Buku Teks
Puan Hamidah membeli m.s. 71 m.s. 71
sebuah peti sejuk secara
ansuran. 13. Maklumat berikut berkaitan 16. Apakah kelebihan mendapat
dengan sejenis pembiayaan. sumber dana dengan
Apakah yang berkaitan menggunakan kaedah
dengan situasi di atas? Membolehkan usahawan pemfaktoran?
I Pemindahan hak milik menggunakan mesin A Mendapat tunai dengan
dengan cara menyewanya segera
peti sejuk berlaku semasa daripada bank bagi tempoh B Mengurangkan
tertentu. pembayaran faedah
C Mengurangkan kecairan
Apakah jenis pembiayaan perniagaan
tersebut? D Meningkatkan simpanan
A Pajakan perniagaan
B Gadaian
C Sewa beli Buku Teks
D Ar-Rahnu m.s. 71

Buku Teks 17. Maklumat berikut berkaitan
m.s. 71 dengan sejenis sumber
pembiayaan.

Bank saudagar membeli
syer yang tidak dapat
dilanggan oleh pelabur.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 44