Â¤Ø á˧ ¡ÒÃÊÒí ÃǨ
¹ÒÂ³Ñ°ÇªÔ ª ·Í§Ê׺ 6321126068 D3 àÅ¢·è7Õ
Â¤Ø á˧¡ÒÃÊíÒÃǨ
ËÃÍ× ÂØ¤á˧¡Òä¹ ¾º
(Age of Exploration ËÃ×Í Age of Discovery)
¤Òí ¹Òí
ÊÒúÑ
Â¤Ø á˧ ¡ÒÃÊíÒÃǨËÃ×ÍÂØ¤á˧ ¡Òä¹ ¾º
(Age of Exploration ËÃÍ× Age of Discovery)
การสํารวจทางทะเลของยโุ รปเริม่ ตนเมื่อ ค.ศ. 1450-1750 ซ่งึ
เกดิ ขน้ึ ในชว งเวลาใกล เคียงกับยคุ ฟน ฟศู ิลปวิทยาการของยุโรป
และตางก็มบี ทบาทสําคญั ตอ ประวัติศาสตรยุโรปในยุค ใหม
กลา วไดว า การฟน ฟศู ิลปวิทยาการเปนพนื้ ฐานสาํ คัญทําใหเ กิด
การสํารวจทางทะเล ซ่ึงเปน ผลใหยโุ รปเผยแพรวฒั นธรรมของ
ตนไปสูภมู ภิ าคอื่น ๆ ของโลกไดในเวลาตอมา
ในสมยั กลางสินคาตะวันออกท่ีเปนทต่ี อ งการของชาวตะวนั ตก
และทํากาํ ไรมหาศาลใหแกพอ คา ไดแก ผาไหมจากจนี เคร่ืองเทศ
จากหมูเกาะในเอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต แรทองคําและเงนิ จาก
เอเชยี กลาง เสนทางการคาระหวา งโลกตะวันตกกับโลกตะวัน
ออกตองใชเสน ทางทางบกเปนเสนทางหลัก ชาวยุโรปสามารถ
เดินทางไปตะวนั ออกโดยผา นทางดนิ แดนตะวนั ออกกลาง
แตเสน ทางบกไมไ ดรับความนิยมจากชาวยุโรป
สืบเนื่องมาจากสาเหตุ ดังนี้
- การเดนิ ทางเตม็ ไปดวยความยากลําบากและมอี นั ตราย
- ตามเสนทางมีการกดี กนั ทางดานการคา ของเมอื งตางๆ
ทีต่ ั้งอยบู นเสน ทางที่ผาน
- เสน ทางการเดนิ ทางมรี ะยะไกลมากทําใหม กี าํ ไรนอ ย
- ตามเสน ทางการเดนิ ทางถูกควบคมุ โดยจักรวรรดอิ ิสลาม
ที่เปน ศัตรูกบั ชาวยโุ รป
ÊÒà˵آͧ¡ÒÃÊÒí ÃǨ·Ò§·ÐàÅ
1.มีวทิ ยาการท่ีกาวหนา ในสมยั ฟน ฟูศิลปวทิ ยาการ ชาวยุโรปไดเ รม่ิ
หนั มาสนใจ ศึกษาส่ิงแวดลอมรอบๆ ตัว และผลจากการติดตอ กบั
โลกตะวันออกในสมยั สงครามครูเสด รวมท้ัง การขยายตัวของเมอื ง
ในระยะเวลาใกลเคยี งกัน ทําใหชาวยุโรปไดส มั ผัสกับอารยธรรม
ความเจริญ ของโลกตะวันออกหลายอยา ง โดยเฉพาะทางดาน
ปรัชญา คณิตศาสตร และดาราศาสตร ทําให ปญ ญาชนเร่ิมตรวจ
สอบความรูของตนและคนหาคาํ ตอบใหกบั ตนเองเกี่ยวกับธรรมชาติ
รอบตัว ซึ่งผลักดันใหชาวยุโรปหนั มาสนใจตอ ความล้ีลับของทอง
ทะเลที่ก้นั ระหวา งโลกตะวนั ออกกับโลก ตะวนั ตก โดยเฉพาะความรู
ทางภมู ิศาสตรและแผนทข่ี องโตเลมี (PTOLEMY) นกั ดาราศาสตร
และ นกั คณิตศาสตรชาวกรีก ทแี่ สดงทตี่ งั้ ของทะเลเมดเิ ตอรเ รเนยี น
ดนิ แดนริมฝง ทะเลคาบสมทุ ร ไอบเี รยี จนถงึ ดินแดนฝงทะเลตอน
เหนอื ของทวปี แอฟรกิ า รวมทงั้ ดินแดนทางดานตะวันออกที่ เปนผืน
แผนดินใหญถึงอินเดียและจีน นอกจากนคี้ วามรใู นการใชเขม็ ทิศและ
การพฒั นารูปทรง และขนาดของเรอื ใหแขง็ แรงทนทานตอ สภาพลม
ฟา อากาศ สามารถท่ีจะเดนิ ทางไกลไดดขี น้ึ ทาํ ใหช าตติ ะวนั ตกหลั่ง
ไหลสโู ลกตะวนั ออกอยางกวางขวาง
2. แรงผลกั ดนั ทางดา นการคา เม่ือพวกมุสลิมสามารถยดึ ครอง
กรุงคอนสแตนตโิ นเปล และดินแดนจกั รวรรดิไบแซนไทนไ ด
ท้งั หมดใน ค.ศ. 1453 ทาํ ใหการคา ทางบกระหวางโลก ตะวันออก
กบั โลกตะวนั ตกหยุดชะงัก แตสินคาตา งๆ จากตะวนั ออก เชน
ผาไหม เคร่ืองเทศยาตา งๆ ยังเปน ทีต่ องการของตลาดตะวนั ตก
ซ่ึงหนทางเดยี วทพี่ อ คา จะตดิ ตอ คาขายไดก ค็ อื การติดตอ
คา ขายทางทะเล ดังน้นั จึงจาํ เปนตองสาํ รวจเสน ทางทางทะเล
เพื่อหาเสนทางตดิ ตอกับ ดินแดนตางๆ ทางตะวนั ออก
3. แรงผลกั ดันทางดานศาสนา เน่ืองจากความคดิ ของผนู าํ
ชาตติ า งๆ ในขณะนัน้ เหน็ วาการเผยแผครสิ ตศ าสนาเปน
กศุ ลอยา งมาก รวมทงั้ ตองการแขงขันกบั ชาวมสุ ลมิ ทเี่ ขามา
ขยาย อทิ ธพิ ลอยใู นขณะนน้ั จงึ สนับสนนุ ใหมกี ารคนหาดนิ
แดนใหมๆ และเผยแผค รสิ ตศ าสนาไป พรอมกนั ดวย
4. อทิ ธพิ ลของแนวคดิ ในสมยั ฟน ฟูศิลปวิทยาการ แนว
ความคดิ ในสมยั ฟน ฟูศลิ ปวทิ ยา การ ทําใหช าวยโุ รปมงุ หวัง
ท่ีจะสรา งชอื่ เสยี งเกยี รติยศและความตองการที่จะเส่ียงโชค
เพื่อชวี ติ ท่ดี ีกวา ผลกั ดนั ใหชาวยโุ รปเกิดความกลา หาญท่ี
จะเผชิญกบั ส่ิงตา งๆ รวมทั้งความกระตือรอื รน ที่จะ
แสวงหาความรใู หมๆ และรกั การผจญภยั เปน ปจ จยั สําคัญ
ท่ที าํ ใหชาวยโุ รปกลา เส่ยี งภัยเดนิ ทางสํารวจมหาสมุทรที่
กวางใหญไ พศาล
º·ºÒ·¢Í§ªÒµÔµÒ§æ
㹡ÒÃÊíÒÃǨ·Ò§·ÐàÅ
เริ่มดวยโปรตเุ กส โดยเจา ชาย
เฮนรีราชนาวกิ ( HENRY THE
NAVIGATOR) ไดทรงจัดตง้ั
โรงเรียนราชนาวขี นึ้ เพอื่ ให
เปนแหลงรวบรวมวทิ ยาการ
ใหมๆ และเปนศูนยก ลางการ
เรียนรูเ กี่ยวกับการเดินทะเล
ในชว งเวลานเี้ ทคโนโลยดี า นการเดินเรอื เชน ความรใู นเรื่องการใชเขม็ ทศิ
การใชก ลองสองทางไกลและการดูดาว มกี ารพฒั นาเทคนคิ รูปทรงและ
ขนาดของเรอื ใหม ีประสทิ ธิภาพในการเดินเรือทะเลเพม่ิ ขึ้นซ่งึ สง ผลใหชาว
โปรตเุ กสสามารถคนพบเสน ทางเดนิ เรอื สูดนิ แดนทาง ตะวนั ออก ไดแก
- วัสโก ดา กามา (VASCO DA GAMA) แลนเรือตาม เสน - บารโธโลมวิ ไดแอส
ทางสํารวจของไดแอสจนถึงทวปี เอเชยี และสามารถขึ้นฝง (BARTHOLOMEU DIAS) สามารถ
ทเี่ มืองกาลิกัต (CALICUT) ของอินเดียไดเม่ือ ค.ศ. 1498 ตอ เดินเรือเลยี บชายฝงทวีปแอฟริกา
มา ชาวโปรตเุ กสสามารถควบคุมเมอื งตา งๆ ทางชายฝง ผา นแหลม กูดโฮป (CAPE OF GOOD
ตะวันออก ของทวีปแอฟรกิ าและอินเดียทางชายฝง ตะวนั
HOPE) ไดสาํ เร็จใน ค.ศ. 1488
ตก สามารถยดึ เมืองกวั (GOA) ในมหาสมทุ รอินเดยี ได
สเปน
ค.ศ. 1492 ครสิ โตเฟอร โคลัมบัส
(CHRISTOPHER COLUMBUS) ชาว
เมอื งเจนวั (ประเทศอติ าลี) ซ่ึงมคี วาม
เชอ่ื วา โลกกลม ไดร ับ การสนบั สนนุ
จากกษตั ริยสเปนใหเดินทางขา ม
มหาสมทุ รแอตแลนติก เพือ่ สาํ รวจ
เสน ทางเดินเรอื ไปประเทศจีน แตเขา
ไดพบหมูเกาะเวสตอินดีสซ่ึง เปนสว นหนง่ึ ของทวปี อเมริกาใตโ ดย
บังเอิญใน ค.ศ. 1492 ซึ่งทําใหส เปนไดครอบครองดินแดนสวนใหญ ใน
อเมริกาใตท ีอ่ ุดมสมบรู ณด วยแรเงนิ และทองคํา ในเวลาตอมา
เฟอรด นิ านด มาเจลลนั (Ferdinand
Magellan) นักเดนิ เรอื ชาวโปรตเุ กส
ซ่ึงรบั อาสากษัตริยส เปน ไดป ระสบผล
สําเรจ็ ในการเดินทางรอบโลก โดยออก
คนหาเสนทางดา นตะวันตกของ
มหาสมทุ รแอตแลนติก ผา นชองแคบ
ทางตอนใตข องทวปี อเมรกิ าใตแ ละขา ม
มหาสมุทรแปซิฟก สูหมูเกาะเครื่องเทศไดส ําเร็จ ถงึ แมวามาเจลลันเสยี ชีวติ ที่
หมูเ กาะฟล ิปปน ส แตผ ูชว ยของมาเจลลนั สามารถนําเรอื ลํานน้ั กลบั ถึงสเปน
ทางมหาสมทุ รอนิ เดียได ทําใหก ารเดินทางในครงั้ นี้เปน การเดินทางรอบโลก
ไดสาํ เร็จเปน ครง้ั แรก
คริสตศ ตวรรษท่ี 15 เปน ชว งการแขง ขนั อํานาจทางทะเลระหวา งโปรตุเกสและ
สเปนเพอื่ หาเสนทางไปหมเู กาะอสี ตอินดีส (EAST INDIES) ซ่ึงเปน แหลง เคร่ือง
เทศและพรกิ ไทย ใน ค.ศ. 1494 สนั ตะปาปาอเลก็ ซานเดอรท ่ี 6 (ALEXANDER VI)
ไดใหส เปนและโปรตุเกสทาํ สนธสิ ัญญา ทอรเ ดซียสั (TREATY OF TORDESILLAS)
กาํ หนดเสนสมมติแบง โลกออกเปน 2 สวน โดยสเปนมสี ทิ ธิ สํารวจและยึดครอง
ดนิ แดนทางดา นตะวันตกของเสนเมรเิ ดยี นที่ 51 สว นโปรตุเกสไดส ทิ ธิทาง ดาน
ตะวันออกและนาํ ไปสูก ารสรางจักรวรรดิทางทะเลของโปรตุเกสในเอเชยี
ในครติ สศตวรรษที่ 16 โปรตุเกสไดข ยายอาํ นาจมาจนถึงเอเชยี ตะวันออกเฉียงใต
และเขา ยึดครองมะละกา ทําใหบ ริเวณคาบสมทุ รมลายูและหมเู กาะอนิ โดนเี ซียตก
อยูภ ายใตอ ทิ ธพิ ลของ โปรตเุ กส
ในยคุ นี้โปรตเุ กสและสเปนกลายเปน ชาตทิ ีม่ อี าํ นาจ มีความมั่งคัง่ ทําใหหลายชาติ
ทําการ สํารวจเสน ทางเดนิ เรือ การแขงขนั อาํ นาจทางทะเลระหวา งโปรตุเกสกับสเปนยตุ ิ
ลงเม่ือโปรตเุ กส ตกอยูภายใตก ารปกครองของสเปนในชว ง ค.ศ. 1580-1640
ฮอลนั ดาหรือเนเธอรแลนด
เปน อีกประเทศหนงึ่ ทีส่ นใจเสน ทางการคา ทางทะเล เดมิ ชาวดตั ช (Dutch) ทาํ
หนา ทเี่ ปนพอ คาคนกลางในการคาเครื่องเทศแถบยโุ รป ภายหลังจากท่ฮี อลันดา
สามารถแยกตวั เปน อสิ ระจากสเปนทาํ ใหส เปนประกาศปดทา เรือ ลิสบอนสงผลให
ฮอลนั ดาไมสามารถซอื้ เครอ่ื งเทศไดอีก ฮอลนั ดาจึงตองหาเสน ทางทางทะเลเพ่ือ
ซื้อเคร่ืองเทศโดยตรงและพัฒนากองเรือใหเ ขมแขง็ ได ในท่สี ุดกองทัพเรือของ
ฮอลนั ดาก็สามารถยดึ ครองอํานาจทางทะเลใน ค.ศ. 1598 และไดจ ดั ตง้ั สถานกี าร
คาในเกาะชวา และจัดตงั้ บรษิ ทั อนิ เดยี ตะวนั ออกของฮอลนั ดา เพ่อื ควบคุมการคา
เคร่ืองเทศ สามารถแยงชงิ เสน ทางการคา จากโปรตเุ กสไดสําเรจ็
และใน ค.ศ. 1605 เรือดุฟเกน (DUYFKEN) ของฮอลันดา ทเ่ี ปน เรอื คนหาเกาะ
ทองคําทเี่ ชอื่ วา อยูทางทิศใตและทิศตะวันออกของเกาะชวา ไดค น พบทวีป
ออสเตรเลียเปนครัง้ แรก และเรยี ก ทวีปนว้ี า นิวฮอลแลนด (NEW HOLLAND) แตใ น
ครสิ ตศ ตวรรษที่ 18 องั กฤษไดค รอบครองและ เรยี กทวปี น้ีวา ออสเตรเลยี ซึ่งมา
จาก AUSTRALIS ในภาษากรีก แปลวา ดนิ แดนทางซกี โลกใต
องั กฤษ
อังกฤษ ในสมัยของสมเด็จพระราชนิ ีนาถเอ
ลซิ าเบทท่ี 1 เปน ยคุ สาํ คญั แหงการสาํ รวจ
และการขยายอํานาจของอังกฤษ สามารถ
ทําสงครามชนะกองเรืออารม าดา
(ARMADA) ของสเปนทม่ี ีชือ่ เสียงอนั
แขง็ แกรงของสเปน ทําใหอังกฤษเริ่มหา
อาณานคิ มในดินแดนโพน ทะเล
โดยเขาไปมีบทบาทในการคา แถบเอเชีย ตอมาองั กฤษก็สามารถสลายอํานาจทาง
ทะเลของโปรตเุ กสมีอํานาจทางทะเลเหนือโปรตุเกสและเขา ไปมอี าํ นาจอิทธิพลใน
อนิ เดียและอาวเปอรเซยี จนองั กฤษกลายเปน คูแขง ทางการคา กบั ฮอลนั ดา
ในครสิ ตศตวรรษที่ 17 มีเพยี งองั กฤษ ฮอลันดา และฝร่งั เศส แขง ขนั กันมีอํานาจทางทะเลและ
แสวงหาอาณานิคม ทั้งนี้ไดมีการทําสงครามกนั หลายครัง้ ในที่สุดฮอลันดายังคงมีอาํ นาจแถบ
มะละกาและควบคมุ การคา เคร่อื งเทศในหมูเกาะเครือ่ งเทศตอไป จนถึงปลายคริสตศ ตวรรษที่ 18
องั กฤษกลบั เปน ประเทศทมี่ ีแสนยานภุ าพกลางทะเลเหนอื กวาทุกชาติ โดยไดอ าณานคิ มในอินเดีย
อเมริกาเหนือ และทวปี ออสเตรเลียทง้ั ทวีป
องั กฤษ