1-รายงานผลการปฏิบัติเป็นเลิศ Best practice การแฟ ม2

รายงานการนาเสนอปลงานการปฏบิ ัตทิ เ่ี ป็นเลิศ
(Best Practice) ประเภทครปู สู้ อน

การพั ฒนาคณุ ภาพผูเ้ รยี นดว้ ยหลักสตู รบูรณาการสาระการเรยี นรู้วถิ ชี วี ติ
ในครอบครัว ชมุ ชนและถอ้ งถิ่น

๒๕๖๔

นางสาวณพฐั อร เกษมี

ตาแหน่ง ครู วทิ ยฐานะครูชานาญการ

โรงเรียนบ้านวงั ทอง

สานักงานเขตพ้นื ท่ีการศกึ ษาประถมศึกษากาแพงเพชร เขต ๑
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พนื้ ฐาน
กระทรวงศึกษาธกิ าร

ก

กิตติกรรมประกาศ

การนาเสนอผลงานการปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice) ประเภทครูผู้สอน “การพัฒนา
คุณภาพผู้เรียนด้วยหลักสูตรบูรณาการสาระการเรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่น
เร่ือง โครงงานสู่ทักษะการประกอบเคร่ืองด่ืมเพื่ออาชีพ ระดับช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 2 ปีการศึกษา
2564 ของนางสาวณัฐอร เกษมี ตาแหนง่ ครู วิทยฐานะ ครูชานาญการโรงเรียนบ้านวังทอง สังกัด
สานักงานเขตพืน้ ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษากาแพงเพชร เขต 1

รายงานการนาเสนอผลงานฉบับนี้ ผู้เสนอผลงานการประกวดผลงานการปฏิบัติท่ีเป็นเลิศ
(Best Practice) ประเภทครูผู้สอน “การพัฒนาคุณภาพผู้เรียนด้วยหลักสูตรบูรณาการสาระการ
เรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถ่ิน ปีการศึกษา 2564 ได้จัดทารายงานตามเกณฑ์การ
คัดเลือก ซึ่งข้อมูลที่ปรากฏในรายงานการนี้เป็นส่วนหนึ่งของผลงานท้ังหมดเท่าน้ัน ส่วนอื่น ๆ ท่ีเป็น
รายละเอียดทั้งหมดสามารถศึกษา ตรวจสอบไดท้ โ่ี รงเรยี น หอ้ งเรยี นของผไู้ ด้รับการเสนอ

หวังวา่ รายงานเล่มนจี้ ะอานวยประโยชน์ใหแ้ ก่คณะกรรมการประเมินและผู้อ่านได้เป็นอย่างดี
ขอขอบคุณผู้อานวยการสถานศึกษา คณะครู นักเรียน ผู้ปกครอง ศิษย์เก่าและชุมชนที่ให้ความ
รว่ มมือ ทาใหแ้ บบรายงานฉบับน้เี สรจ็ สมบูรณ์ตามเป้าหมาย

ณพฐั อร เกษมี

สารบญั

หน้า

กติ ตกิ รรมประกาศ....................................................................................................................... ก
สารบญั ....................................................................................................................... ................. ข

ชอื่ ผลงานการปฏิบตั ทิ ี่เป็นเลิศ โครงงานสู่ทกั ษะการประกอบเครื่องด่มื เพ่ืออาชีพ 1
ระดบั ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรียนบา้ นวังทอง........................................................................... 1
2
1. ความเป็นมาและความสาคัญของโครงงาน....................................................... 3
2. วัตถปุ ระสงค์ของโครงงาน................................................................................ 3
3. เปา้ หมายของการแปรรูปอาหาร...................................................................... 3
4. ขอบเขตของการดาเนินงาน............................................................................. 3
3
4.1 ขอบเขตเนือ้ หา........................................................................................ 6
4.2 ขอบเขตด้านกลุ่มเป้าหมาย...................................................................... 6
7
5. กระบวนการ/ขัน้ ตอนการดาเนินงาน............................................................... 7
6. ผลการปฏิบัตทิ ่เี ปน็ เลิศ.................................................................................... 7
7. ปัจจัยที่ทาให้ประสบความสาเร็จ.....................................................................
8. การเผยแพร่ผลงาน..........................................................................................

การเผยแพร.่ .....................................................................................................
การได้รบั การยอมรับ........................................................................................

บรรณานกุ รม................................................................................................................... ............. 8
ภาคผนวก...................................................................................................................................... 10

การนาเสนอผลงานการประกวดปฏบิ ตั ทิ ี่เป็นเลิศ (Best Practice) ประเภทครูผสู้ อน

“การพัฒนาคุณภาพผเู้ รยี นด้วยหลักสูตรบรู ณาการสาระการเรยี นรวู้ ิถชี วี ิตในครอบครัว
ชุมชนและทอ้ งถ่ิน” ปีการศึกษา 2564

ชอื่ ผลงานการปฏบิ ตั ิท่ีเป็นเลิศ โครงงานส่ทู กั ษะการประกอบเครื่องดื่มเพอื่ อาชพี
ระดับช้ันมัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 โรงเรยี นบา้ นวงั ทอง

ผู้นาเสนอผลงาน นางสาวณพฐั อร เกษมี ตาแหนง่ ครู วทิ ยฐานะ ครชู านาญการ
โรงเรยี นบา้ นวงั ทอง สังกดั สานักงานเขตพนื้ ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษากาแพงเพชร เขต 1

Background and importanc
e of the problem
1. ความเป็นมาและความสาคญั ของปัญหา

เคร่อื งดื่มเป็นหน่งึ ในปจั จัยสาคญั ทม่ี ีผลต่อการดารงชีวติ ของมนุษย์ ชว่ ยลดความ
กระหายให้ความรสู้ ึกสดชน่ื ชดเชยปรมิ าณน้าท่ีร่างกายเสียไป มสี ารอาหารและมีคุณคา่ ทาง
โภชนาการ ไมว่ า่ จะเป็นเครื่องด่ืมเพ่ือสขุ ภาพ เครอ่ื งดม่ื ท่ีทาให้รา่ งกายสดชืน่ กระปีก้ ระเป่า ซง่ึ ในท่ีน้ี
จะกล่าวถงึ เคร่ืองด่ืมท่ีไดร้ ับความนยิ มในปจั จุบนั ได้แก่ การประกอบเครื่องด่มื ชา กาแฟ เครื่องดื่ม
เพือ่ สุขภาพ

กาแฟและชา เป็นเครื่องด่ืมที่มีประวัติความเป็นมาอย่างช้านาน เป็นเครื่องดื่มท่ีมี
รสชาติดีมคี วามหลากในสว่ นผสม และหลากหลายการสายพันธ์ุ ทาให้ชาและกาแฟเป็นเคร่ืองด่ืมยอด
นยิ ม ของคนทกุ เพศ ทกุ วัย โดยเฉพาะในปัจจบุ ันชาและกาแฟมีความนิยมการบริโภคเพ่ือสุขภาพมาก
ข้ึน เนื่องด้วยกระแสเรื่องการห่วงใยสุขภาพในปัจจุบันเพิ่มมากข้ึน และการเพิ่มขึ้นของผู้ด่ืมชาและ
กาแฟ โดยในปจั จุบนั ประชากรในพื้นที่จงั หวัดกาแพงเพชรก็มีอัตราการดื่มชาและกาแฟท่ีเพิ่มขึ้นทุกปี
โดยเฉพาะในกล่มุ วยั รนุ่ วัยนกั เรียน วัยนกั ศกึ ษา เนอื่ งจากผลิตภัณฑ์ชาและกาแฟในปัจจุบันไม่ได้เป็น
เพียงเครื่องดื่ม อีกต่อไปแล้ว แต่รวมถึงเป็นสัญลักษณ์ในการแสดงถึง ลักษณะบุคลิกภาพ รวมถึงเป็น
ส่วนเสริม ลักษณะบุคลิกภาพของผู้ดื่มด้วย ดังท่ีเห็นได้จากในปัจจุบัน เช่นค่านิยมในการด่ืมชาหรือ
กาแฟท่ีมีราคาสูงแสดงวาเป็นผู้มีรายได้สูงในระดับหนึ่งเป็นผู้ประสบความสาเร็จให้ดูมีภูมิฐานข้ึน จึง
ทาให้ชาและกาแฟแมม้ ีราคาสงู ก็ยังไดร้ บั ความนยิ มเพ่มิ ขึน้ อยา่ งรวดเร็ว

กระทรวงศึกษาธิการ กล่าวว่า นโยบายโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา การจัด
กิจกรรมการเรียนรู้การงานอาชีพ โดยการจัดกิจกรรมพื้นฐานเพื่อการมีงานทา เพื่อให้นักเรียนมี
Career ในแต่ละช่วงช้ัน กล่าวคือ นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 สามารถค้นหาอาชีพตาม
ความต้องการของตนเองและมโี อกาสไดล้ งมือปฏบิ ตั ิงานจริงรวมถงึ การฝึกทักษะเบ้ืองต้น

สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน กล่าวว่า กลยุทธ์ในการขับเคลื่อน
คุณภาพโรงเรียนดปี ระจาตาบล โดยการกาหนดใหโ้ รงเรียนดีประจาตาบลเปน็ โรงเรียนดีมีคุณภาพเป็น

2

โรงเรียนทามาหากนิ มอี าชพี ในโรงเรยี นหรอื เรียกว่าอีกอย่าง คือ 1 โรงเรียน 1 อาชีพ เพ่ือมุ่งเน้นให้
นักเรียนทุกคนได้รับโอกาสทางการศึกษาที่มีคุณภาพอย่างเท่าเทียมโดยไม่เลือกปฏิบัติและการจัด
การศกึ ษาเพอ่ื การมงี านทา (Transition from school of work) เพอื่ ให้เด็กที่มีความต้องการจาเป็น
พิเศษมที ักษะชวี ิต และทกั ษะอาชีพเพอ่ื สร้างรายได้ระหว่างเรียนให้แก่ผเู้ รยี น

สานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษากาแพงเพชร เขต 1 โดยคณะกรรมการ
ติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนิเทศการศึกษา (ก.ต.ป.น.) ได้ประกาศนโยบายและจุดเน้นเพ่ือ
การขับเคล่ือนการจัดการศึกษาสู่การปฏิบัติ ปีการศึกษา 2564 เพ่ือใช้พัฒนาและยกระดับคุณภาพ
การศึกษา นโยบายท่ี 3 ยกระดับคุณภาพการจัดการศึกษาและเสริมสร้างนักเรียนให้เป็นคนดีของ
ครอบครัวและสังคม ในจุดเน้นที่ 5 โดยส่งเสริมการพัฒนาหลักสูตรบูรณาการ “การศึกษาปลอดภัย
และมีคุณภาพ” และการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสาคัญ โดยกาหนดให้สถานศึกษาได้จัดทา
หลักสตู รบรู ณาการสาระการเรียนร้วู ถิ ีชวี ิตในครอบครวั ชมุ ชน และท้องถน่ิ

โรงเรียนบ้านวังทอง เป็นโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา สังกัดสานักงานเขต
พื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาแพงเพชร เขต 1 จัดการเรียนการสอนต้ังแต่ระดับชั้น อนุบาล 2
- ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 3 โรงเรียนมีนโยบายในการส่งเสริมสนับสนุนให้นักเรียนมีทักษะอาชีพ จึงได้
จัดทาหน่วยการเรียนรู้การจัดการร้านการแฟ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2 ปีการศึกษา 2564 เพื่อ
ส่งเสริมพัฒนาการเรียนรู้ของนักเรียนในการเรียนรู้แบบปฏิบัติจริง โดยนักเรียนสามารถนาความรู้ไป
ประยุกต์ใช้ในการเลือกศึกษาต่อตามความถนัดหรือไปประกอบอาชีพของตนในอนาคต ส่งผลให้
นักเรียนเปน็ คนเก่ง คนดี มคี วามสขุ ซงึ่ สอดคลอ้ งกบั นโยบายและจุดเนน้ กับหน่วยงานตน้ สังกดั

การจดั การเรยี นรูห้ ลักสตู รบูรณาการสาระการเรยี นรวู้ ถิ ีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและ
ท้องถิ่น โครงงานสู่ทักษะการประกอบเครื่องด่ืมเพื่ออาชีพ ระดับช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียน
บ้านวังทอง ยังพบว่า นักเรียนส่วนใหญ่ยังขาดความรู้ความเข้าใจ ทักษะด้านการเรียนรู้และทักษะ
การประกอบเครื่องด่ืมและการใช้อุปกรณ์อย่างปลอดภัย จากเหตุผลดังกล่าวคุณครูจึงได้นารูปแบบ
การจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเป็นฐานมาใช้ในการจัดการเรียนรู้ เพื่อให้นักเรียนแต่ละคนสามารถ
ประเมินความกา้ วหนา้ ของการเรยี นร้ตู นเองได้

2. วัตถปุ ระสงค์การดาเนนิ งาน

ในการดาเนินงานครั้งนี้ผดู้ าเนนิ งานไดต้ ั้งวตั ถปุ ระสงค์ไว้ดังนี้
1. เพอื่ ให้นักเรียนเห็นความสาคัญและประโยชน์ของการจัดการรา้ นกาแฟ
2. เพื่อฝึกทักษะด้านการเรยี นรู้และทักษะการประกอบเคร่ืองด่ืมเพื่ออาชีพ
3. เพื่อปลูกฝงั และพฒั นาทักษะชีวติ ทักษะอาชพี ให้แกน่ ักเรยี น
4. เพื่อเป็นแนวทางในการพฒั นาโครงงานส่ทู ักษะอาชพี

3

3. เปา้ หมายการดาเนนิ งาน

3.1 นักเรียนเห็นความสาคัญและประโยชน์ของการจัดการร้านกาแฟ
3.2 นกั เรียนมที ักษะดา้ นการเรียนรู้การประกอบเครอ่ื งดืม่ เพอื่ อาชพี

4. ขอบเขตของการดาเนินงาน

4.1 ขอบเขตดา้ นเน้อื หา
4.1.1 ศกึ ษาและวเิ คราะหส์ ภาพปัจจุบนั เศรษฐกิจ สังคม การเมอื ง ค่านยิ ม

ปญั หาและความต้องการ
4.1.2 วเิ คราะห์หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พ้ืนฐาน พ.ศ. 2551
4.1.3 วิเคราะห์หลกั สตู รบรู ณาการสถานศกึ ษา
4.1.4 วิเคราะหผ์ เู้ รียนเพอื่ ให้ทราบปัญหาและอุปสรรค์และความสามารถของ

ผเู้ รยี น
4.1.5 จัดทาหลักสตู รหนว่ ยการเรียนรบู้ รู ณาการ การศกึ ษาปลอดภัยและมี

คุณภาพ สาระการเรยี นรวู้ ถิ ีชีวิตในครอบครวั ชุมชนและท้องถน่ิ หน่วยการเรียนรู้การประกอบ
เครื่องดื่มเพ่ืออาชีพ ระดับช้ันมัธยมศกึ ษาปที ี่ 2

4.2 ขอบเขตดา้ นกลุ่มเป้าหมาย
4.1.1 กล่มุ เป้าหมายในการดาเนินงานคร้ังนี้ ได้แก่ นักเรยี นระดบั

ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 2 โรงเรยี นบ้านวังทอง ปีการศึกษา 2564 จานวน 20 คน

5. กระบวนการ/ขั้นตอนการดาเนินงาน

ตอนที่ 1 การเตรยี มการ
1) ศกึ ษาและวิเคราะห์สภาพปจั จุบัน เศรษฐกจิ สังคม การเมือง ค่านิยม ปัญหา
และความต้องการ
2) วิเคราะห์หลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พืน้ ฐาน พ.ศ. 2551
3) วเิ คราะหห์ ลักสูตรบรู ณาการสถานศกึ ษา ปกี ารศกึ ษา 2564
4) วิเคราะหผ์ เู้ รยี นเพื่อใหท้ ราบปญั หาและอปุ สรรค์และความสามารถ
ของผ้เู รยี น ปีการศึกษา 2564
5) จัดทาหลักสูตรหน่วยการเรียนรู้บูรณาการการศึกษาปลอดภัยและมีคุณภาพ
สาระการเรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่น หน่วยการเรียนรู้ การจัดการร้านกาแฟ เรื่อง
การประกอบเครอ่ื งดมื่ เพ่อื อาชีพ ระดบั ชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 2 ปีการศึกษา 2564

4

6) จัดทาโครงสร้างหลักสูตรบูรณาการ การศึกษาเพื่อความปลอดภัยและ
มีคณุ ภาพ สาระการเรียนรูว้ ถิ ีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถ่ิน หน่วยการเรียนรู้การจัดการร้านกา
แฟน เร่ือง การประกอบเครือ่ งดมื่ เพอื่ อาชพี ระดับช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี 2 ปีการศกึ ษา 2564

7) กาหนดโครงสร้างหลักสูตรบูรณาการการศึกษาเพ่ือความปลอดภัยและ
มคี ุณภาพ

8) จัดทาสาระการเรียนรู้วิถชี ีวิตในครอบครวั ชมุ ชนและทอ้ งถิ่น เร่ืองการแปรรูป
อาหารจากเห็ดนางฟ้า

9) จดั ทาแผนการจัดการเรียนรู้ใหเ้ หมาะสมกบั ผเู้ รียนโดยใชโ้ ครงงานเปน็ ฐาน
(Project based learning)

ตอนท่ี 2 กระบวนการ/ขั้นตอนการดาเนินงาน
ขัน้ ตอนการดาเนนิ งานตาม Flow Chart
1) ศึกษาวเิ คราะหป์ ญั หา
2) วางแผนการดาเนินงานเพอ่ื พฒั นากระบวนการจดั การเรียนรู้สคู่ วามเปน็ เลิศ
3) ดาเนนิ งานตามแผน จดั การเรียนรูโ้ ดยใช้โครงงานเปน็ ฐาน
(Project based learning) ในกจิ กรรมชมุ นมุ ระดบั ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 2 เนน้ ทักษะกระบวนการ
ทางาน การคิดวิเคราะห์ ความคิดริเร่มิ สรา้ งสรรค์ เนน้ การปฏบิ ตั ิจรงิ กระบวนการกลุม่ มีคุณธรรม
4) คัดเลือกนักเรียนท่ีมีทักษะการปฏิบัติโครงงานแปรรูปอาหารจากเห็ดนางฟ้า
มีความรับผิดชอบและมีผลงานดีเด่นมาฝึกปฏิบัติจนเกิดความชานาญตามขั้นตอนกระบวนการทา
โครงงานการประกอบเคร่อื งดมื่ เพ่ืออาชีพ
5) กาหนดวิธีการ ข้ันตอนการปฏิบัติโครงงานการประกอบเครื่องด่ืมเพ่ืออาชีพ
หลักการสรา้ งชิน้ งาน ออกแบบบรรจุภัณฑ์โดยมีครเู ปน็ ทปี่ รึกษา สาธิต แนะนาและประเมนิ ผลงาน
6) ฝึกปฏิบัตงิ านโครงงานการประกอบเครื่องด่มื เพื่ออาชีพโดยมคี รูเป็นท่ีปรึกษา
คอยแนะนาเพิ่มเติมเพ่ือให้ได้ผลงานดยี ่งิ ขึ้น
7) ประเมนิ ช้ินงาน เพ่อื แกไ้ ข ปรับปรุง และพัฒนา
8) สรุปและรายงานผล นาผลงานทไี่ ดจ้ ากการปฏิบัตจิ รงิ ไปขยายผลโดย
การ จดั นิทรรศการ เผยแพร่ จาหนา่ ย และเขา้ ร่วมประกวดแข่งขันทกั ษะด้านวชิ าการ ทกั ษะงาน
อาชีพ

5

Flow Chart ขั้นตอนการพฒั นาแนวทางปฏิบัติทเ่ี ปน็ เลิศ
ศึกษาและวเิ คราะห์ปญั หา

วางแผนการดาเนนิ งาน

จัดทาแผนการจัดการเรยี นรู้

ดาเนินการจัดกจิ กรรมการ
เรยี นรแู้ ละคดั เลือกนกั เรยี น

นาผลมาวเิ คราะห์ กาหนดวธิ กี าร
และพัฒนาอย่าง
ฝึกปฏิบตั งิ าน
ตอ่ เน่ือง โครงงานการประกอบเครอ่ื งดม่ื

เพอ่ื อาชีพนางฟ้า ไม่ผ่าน
พฒั นา/ปรับปรุง
ประเมนิ ช้ินงาน

สรปุ และรายงานผล
นาผลงานทีไ่ ดร้ ับจากการปฏิบัตจิ ริงไปขยายผล

6

6. ผลการปฏิบัติท่ีเปน็ เลศิ

1. นกั เรยี นเห็นความสาคัญและประโยชน์ของการประกอบเคร่อื งดื่มเพือ่ อาชีพ
2. นกั เรียนได้ฝกึ ทักษะด้านการเรยี นรูแ้ ละการประกอบเคร่ืองดมื่ เพื่ออาชีพ
3. นักเรียนนาความรู้ ทักษะต่างๆ ไปประยุกตใ์ ช้ในการดาเนินชีวติ ประจาวนั
ประกอบเเคร่ืองด่ืม เพ่ือจาหนา่ ยในร้าน Wanthong Freetime Café ทกุ วนั จนั ทร์ พธุ ศุกร์ และ
สร้างรายได้ใหแ้ ก่ตนเอง
4. นักเรียนไดฝ้ ึกกระบวนการทางาน ฝึกความรับผดิ ชอบ มวี นิ ัย และฝกึ การทางาน
รว่ มกันกับผู้อื่นสอดคล้องกบั มาตรฐานการเรยี นรู้ ในเร้ืองนักเรยี นมที ักษะในการทางาน มเี จตคติท่ีดี
ตอ่ อาชีพสุจริต
5. นักเรียนแสวงหาความรู้ในงานอาชพี อิสระที่ตนเองสนใจโดยศึกษาจาก
ประสบการณ์ตรง
6. นักเรียนนาความรู้ ทักษะต่างๆ ไปพฒั นาจนสามารถเข้าร่วมแข่งขนั ทักษะ
วิชาการ ทักษะอาชีพภายในและภายนอกโรงเรยี น ระดบั เขตพน้ื ที่ และระดับประเทศ

7. ปจั จยั ท่ที าให้ประสบผลสาเร็จ

1. โรงเรยี นส่งเสรมิ และสนับสนุนการจัดกิจกรรมทางวชิ าการ ทักษะอาชีพ ทุกด้าน
กาหนดนโยบายให้มีการจัดการเรียนรู้บูรณาการหลักสูตรบูรณาการการศึกษา เพ่ือความปลอดภัย
และมีคุณภาพ สาระการเรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่นไว้ชัดเจนและจัดกิจกรรม
ใน การพฒั นาครู และพฒั นานกั เรยี นอยา่ งต่อเน่ือง ดังน้ี

1.1 โครงงานหนึง่ โรงเรยี น หนง่ึ อาชพี ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
1.2 โครงการพัฒนางานวิชาการที่เน้นคุณภาพผู้เรียนรอบด้านตามหลักสูตร
สถานศกึ ษา ปฐมวยั ขัน้ พน้ื ฐาน และการจัดการศกึ ษาเรยี นรวมทุกกลุ่มเปา้ หมาย
1.3 โครงการพัฒนาห้องเรียนพิเศษให้มีสภาพแวดล้อมทางกายภาพและสังคม
ใหเ้ อือ้ ตอ่ การเรยี นรู้ กจิ กรรมหอ้ งปฏบิ ตั ิการงานอาชพี (Wangthong Freetime Café)
1.4 โครงการเพิ่มศักยภาพครูให้สามารถจัดการเรียนการเรียนรู้ผ่าน
กระบวนการคดิ และปฏบิ ัติจริง สามารถนามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง และการบริหารช้ันเรียนเชิงบวก
ท่เี นน้ ผเู้ รยี นเปน็ สาคัญทกุ ระดบั ชน้ั

7

2. โรงเรียนมีโครงการที่กาหนดไว้ในแผนปฏิบัติการประจาปี 2564 กลุ่ม
บริหารงานวิชาการในการส่งนักเรียนเข้าประกวดกิจกรรมโครงงานการประกอบเคร่ืองด่ืมเพื่ออาชีพ
ระดบั ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 2 ระดับเขตพนื้ ท่ีการศึกษา ได้แก่

2.1 โครงการส่งเสริมความเป็นเลิศศิลปหัตถกรรมนักเรียน ทางด้านทักษะ
วชิ าการ งานอาชพี ศลิ ปะ ดนตรีของนักเรียนทกุ ระดบั ช้ัน

3. ได้รับการสนับสนุนจากเครือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและผู้ปกครองในการ
ให้ความร้ใู นการประกอบเคร่ืองดมื่ เพ่อื อาชพี เพอ่ื รว่ มประกวดโครงงานนกั เรียน

4. ครูผู้ฝึกสอนมีความมุ่งม่ันในการวิเคราะห์และออกแบบการปฏิบัติที่เป็นเลิศ
Best Practice

5. นักเรียนมีความมุ่งม่ัน ความรับผิดชอบ และมีระเบียบวินัยในการฝึกทักษะด้าน
การประกอบเครอ่ื งด่มื เพอ่ื อาชีพ

6. ได้รับการสนับสนุนผู้บริหารสถานศึกษา คณะครูทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ในการ
ใหค้ าปรกึ ษา แนะนาการดาเนินงาน และเป็นการบูรณาการความรู้ ความสามารถ รวมทั้งทักษะด้าน
ต่างๆ ท่เี ก่ยี วข้อง

8. การเผยแพร่ผลงาน

การเผยแพร่
1. เผยแพร่ทาง Facebook Wangthong Freetime Cafe
2. เผยแพร่ผลงานโครงการฝึกอบรมและพัฒนาทักษะชวี ิต การดารงชีพเดก็ และ
เยาวชนในตาบลวงั ทอง ปงี บประมาณ พ.ศ. 2565
3. เผยแพรผ่ ลงานโครงการตลาดนดั ออนไลน์
4. เผยแพร่ผลงานในงานศลิ ปหัตถกรรมนักเรยี น ระดับโซน (อาเภอเมืองฯ)
ปกี ารศึกษา 2564 โรงเรยี นบ้านทรงธรรม
5. จัดจาหนา่ ยในรา้ นกาแฟโรงเรียน วงั ทองฟรีไทมค์ าเฟ่
“Wangthong Freetime Cafe”
การไดร้ ับการยอมรับ
1. ไดร้ บั การยอมรับจากผูป้ กครองและชุมชนในการสง่ เสรมิ สนับสนุนใหผ้ ู้เรียนมี
ทกั ษะในการเรยี นรกู้ ารประกอบเครื่องดม่ื ชา กาแฟ
2. ไดร้ ับการยอมรบั จากโรงเรยี นในการจัดการเรียนรโู้ ดยใช้โครงงานเป็นฐาน
อุดหนนุ เครื่องดื่มท่ีจดั จาหนา่ ยในโรงเรียนอยา่ งสมา่ เสมอ

8
บรรณานุกรม

9

บรรณานุกรม

กระทรวงศึกษาธิการ (2553) หลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช 2551.
พิมพ์คร้ังที่ 3..กรุงเทพฯ. โรงพิมพช์ ุมนุม สหกรณ์การเกษตรแหง่ ประเทศไทย จากดั .

กระทรวงศกึ ษาธิการ. (2560). ขา่ ววงการศึกษา : ศธ.ขับเคล่ือนการสรา้ งเสรมิ ประสบการณ์อาชพี
และพัฒนาคุณลักษณะที่พงึ ประสงค์ของนักเรียน. [ออนไลน์]. ไดจ้ าก:
https://www.moe.go.th/moe/th/news/.[สืบคน้ เม่ือ วนั ท่ี 1 กรกฎาคม 2562].

กระทรวงศกึ ษาธิการ. (2560). ขา่ ววงการศกึ ษา : โครงการหอ้ งเรียนอาชีพ. [ออนไลน์]. ได้จาก:
https://www.moe.go.th/moe/th/news/. [สบื ค้นเมื่อ วันท่ี 1 กรกฎาคม 2562].

กระปกุ ดอทคอม. (2556). 20 ร้านกาแฟและร้านเค้กน่านัง่ กรงุ เทพฯ.(ออนไลน)์ . ค้นข้อมูล 4
กรกฎาคม 2556.จาก http://travel.kapook.com/view66196.html .

คุณหนูเก่ง. (2555). เรอื่ งเล่าพนั ทิพ/เสียงสะท้อนของคนเปิดรา้ นกาแฟเจง๊ ล้มเหลวขาดทุน.
(ออนไลน)์ . คน้ ข้อมูล 4 กรกฎาคม 2556. จาก http://www.coffeeindy.com/เรอื่ งเล่า
พันทิพ/เสยี งสะท้อนของคนเปดิ รา้ นกาแฟเจง๊ ลม้ เหลวขาดทนุ .

COFFEE MACHINE. (2556). เคร่ืองชงกาแฟ. (ออนไลน์).คน้ ข้อมลู 4 กรกฎาคม 2556. จาก
http://aromaonline.aromathailand.com.

ร้าน coffee-dream.(2555). เปิดธรุ กจิ รา้ นกาแฟสด coffee-dream.(ออนไลน์).ค้นขอ้ มลู 4
กรกฎาคม 2556.จากhttp://www.coffee-dream.net.

Kafaesansuk.(2554). เทคนคิ การทารา้ นกาแฟให้รวย.(ออนไลน)์ .ค้นข้อมลู 4 กรกฎาคม 2556.
จากhttp://kafaesansuk.wordpress.com/category/ธุรกจิ กาแฟ/เทคนคิ การทาร้าน
กาแฟให้รวย.

Kafaesansuk.(2554). เทคนคิ การทารา้ นกาแฟให้รวย.(ออนไลน)์ .ค้นข้อมลู 4 กรกฎาคม 2556.
จากhttp://kafaesansuk.wordpress.com/category/ธุรกจิ กาแฟ/เทคนคิ การทาร้าน
กาแฟใหร้ วย. (2554). การเสริมสรา้ งความเขม้ แข็งของชุมชน. กรุงเทพฯ : ม.ป.พ.

ชลธิชา แจ้งอมิ่ , ขวัญกมล แตงอ่อน, อัยดา ซอมกระโทก. (2562). การแปรรูปเห็ดนางฟ้าระดบั ชั้น
มัธยมศึกษาปีท่ี 1-3 การประกวดแปรรปู อาหารจากเห็ดนางฟา้ งานศิลปหตั ถกรรม
นกั เรยี น ระดับชาติ ครงั้ ท่ี 69 ปีการศึกษา 2562 . กาแพงเพชร: กลมุ่ สาระการเรียนรู้การ
งานอาชพี โรงเรียนบา้ นวงั ทอง.

สานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศกึ ษากาแพงเพชร เขต1 กระทรวงศึกษาธกิ าร. (2564). นโยบาย
และจุดเน้นของสานักงานเขตพืน้ ทก่ี ารศึกษาประถมศกึ ษากาแพงเพชร เขต1
ปีการศึกษา 2564. กาแพงเพชร: สานกั งานเขตพื้นทีก่ ารศึกษาประถมศึกษากาแพงเพชร
เขต1.

10
ภาคผนวก

11

ภาพกิจกรรมการปฏบิ ัตทิ ี่เป็นเลิศ

ประชมุ วชิ าการ
กิจกรรมเรยี นการเรยี นการสอนโครงงาน

การใช้อปุ กรณ์โครงงานประกอบเครอ่ื งด่ืม

12

การจดั จาหน่าย/บรกิ าร/จัดทาบัญชรี ายรับ-รายจา่ ย

รายงานผลการดาเนนิ งาน

Wanthong Freetime Cafe

เด็กหญิงพชั ริดา ชาวระหาญ เดก็ หญงิ รตั น์ชดาพร พันธด์ ี เด็กหญิงกาญจนา เพง็ วงั

นางสาวณพฐั อร เกษมี
นางสุธรรมมา วงศธ์ นบัตร

สารบญั

หน้า

กติ ติกรรมประกาศ....................................................................................................................... ก
สารบัญ....................................................................................................................... ................. ข

บทที่ 1

1 บทนา.......................................................................................................................... 1

ความเป็นมาและความสาคญั ของโครงงาน...................................................................... 2

วัตถปุ ระสงค์ของโครงงาน............................................................................................... 2

เป้าหมายของโครงงาน.................................................................................................... 2

ประโยชนท์ ีค่ าดว่าจะได้รับ.............................................................................................. 3

2 แนวคดิ ทฤษฎีท่ีเกี่ยวขอ้ ง........................................................................................... 3

แนวคดิ ในการทาโครงงาน............................................................................................... 4

ความหมายของเคร่ืองดมื่ ................................................................................................ 4

ประโยชนข์ องเคร่อื งดื่ม................................................................................................... 4

กาแฟ............................................................................................................................... 6

ชนดิ ของกาแฟ................................................................................................................. 8

อุปกรณร์ ้านกาแฟ.......................................................................................................... 9

กรอบแนวคิดในการทาโครงงาน..................................................................................... 11

3 วธิ ดี าเนินการ.............................................................................................................. 11

กระบวนการทาโครงงาน............................................................................................... 11
11
ตอนท่ี 1 การประกอบเคร่ืองดมื่ ประเภท กาแฟ.......................................................... 11
1. กาแฟ อเมริกาโน่.............................................................................................. 11
2. กาแฟ ลาเต้....................................................................................................... 12
3. กาแฟ คาปูชโิ น่................................................................................................. 12
4. กาแฟ เอสเพรสโซ่............................................................................................. 13
5. กาแฟ มอ๊ คคา่ .................................................................................................... 13
6. กาแฟ คาลาเมลมัคคิอาโต้................................................................................. 13
14
ตอนที่ 2 การประกอบเครื่องดม่ื ประเภท ชา...............................................................
1. ชาไทย................................................................................................................
2. ชาเขียว.............................................................................................................

Wangthong Freetime Café

สารบญั (ตอ่ )

บทท่ี หนา้

4 ผลการดาเนนิ งาน............................................................................................................ 14
ตอนที่ 1 สถานภาพของผู้ตอบแบบสอบถาม............................................................... 14
ตอนท่ี 2 ความรู้ ความเขา้ ใจเกย่ี วกับการประกอบเครื่องดื่มเพ่อื อาชพี ........................ 15
ตอนที่ 3 ความพงึ พอใจของผู้บริโภคตอ่ เครอ่ื งด่ืม........….............................................. 16
ตอนที่ 4 การสรา้ งรายไดร้ ะหว่างเรยี นใหแ้ ก่นักเรียนช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2................ 17
18
5 สรปุ ผลการดาเนินงาน และข้อเสนอแสะ......................................................................... 18
สรปุ ผลการดาเนนิ งาน................................................................................................... 18
ข้อเสนอแนะ..................................................................................................................

บรรณานุกรม........................................................................................................................ 19
ภาคผนวก............................................................................................................................. 20
21
ก แผนการดาเนนิ งานและกรอบเวลา................................................................................. 21
ข แบบสอบถามความพึงพอใจของผ้บู รโิ ภคตอ่ เครื่องด่ืม ชา กาแฟ 21
21
-การเกบ็ รวบรวมข้อมูล.............................................................................................. 22
-การวิเคราะห์ข้อมลู ................................................................................................... 26
ค บญั ชรี ายรับ-รายจ่าย.......................................................................................................
ง รายการและราคาเครื่องด่ืม............................................................................................. 26
จ ภาพกจิ กรรมโครงงาน การจาหนา่ ย การเผยผลงาน และการพฒั นาความรู้
การประกอบอาชพี .......................................................................................................

ผู้นาเสนอโครงงาน............................................................................................................... 30
ครทู ป่ี รึกษาโครงงาน............................................................................................................. 31

ค

กิตติกรรมประกาศ

รายงานผลการดาเนินงานโครงงานประกอบเคร่ืองด่ืมเพื่ออาชีพ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
โรงเรียนบา้ นวังทอง ปีการศึกษา 2564 ฉบับนี้สาเร็จลุล่วงไปด้วยดี ด้วยได้รับความกรุณาและความ
ช่วยเหลือในการให้คาแนะนาปรับปรุงแก้ไขข้อบกพร่องกระบวนการแปรรูปเห็ดนางฟ้าเป็นอย่างดีย่ิง
จากคุณครูที่ปรึกษาท้ัง 2 ท่าน คือ คุณครูณพัฐอร เกษมี ตาแหน่ง ครูชานาญการโรงเรียนบ้านวัง
ทอง คุณครูสุธรรมมา วงศ์ธนบัตร ตาแหน่ง ครูชานาญการพิเศษโรงเรียนบ้านวังทอง และคุณครู
จริยาภรณ์ เรืองเสน ครูชานาญการพิเศษโรงเรียนบ้านวังทอง ผู้นาเสนอผลงานได้รับแนวทางใน
การศึกษาค้นคว้าหาความรู้และประสบการณ์อย่างกว้างขวางในการดาเนินงาน โครงงานประกอบ
เครอ่ื งด่ืมครัง้ นี้ ซงึ่ ผนู้ าเสนอขอกราบขอบพระคณุ ไว้ ณ โอกาสน้ี

ขอกราบขอบพระคุณกรรมการพัฒนาหลักสูตรบูรณาการสาระการเรียนรู้วิถีชีวิตใน
ครอบครัว ชุมชนและท้องถ่ินโรงเรียนบ้านวังทอง ที่กรุณาให้คาแนะนาแนวทางการดาเนินงานต่างๆ
ท่ีเป็นประโยชน์ในการการแปรรูปอาหารคร้ังน้ี ตลอดจนท่านผู้อานวยการศุภกิจ คงเพชรศักดิ์
ผู้อานวยการโรงเรียนบ้านวังทอง คุณครูโรงเรียนบ้านวังทองทุกท่าน และนักเรียนทุกคนท่ีได้เสียสละ
เวลาในการแบบประเมินความพึงพอใจในครง้ั น้ี

ขอกราบขอบพระคุณ บิดา มารดา และครอบครัวที่เป็นแรงบันดาลใจ ช่วยเหลือสนับสนุน
ในทกุ ๆ ดา้ น และเปน็ กาลงั ใจทดี่ ีในการศึกษาเลา่ เรียนเสมอมา ตลอดจนผู้อานวยการสถานศึกษาและ
คุณครทู ่ีโรงเรียนบ้านวังทองและเพื่อนๆ พ่ีๆ น้องๆ นักเรียนท่ีเป็นกาลังใจอย่างดียิ่ง ทาให้การดาเนิน
โครงงานประกอบเครือ่ งดื่มฉบบั นีป้ ระสบความสาเรจ็

ความดีท้ังปวง คุณค่าและประโยชน์อันพึงมีจากรายงานการดาเนินงานโครงงานประกอบ
เคร่ืองด่ืมฉบับนี้ ผู้นาเสนอขอมอบให้บิดา มารดา ครอบครัว คุณครู และผู้มีพระคุณทุกท่านท่ี
เกยี่ วขอ้ งมา ณ โอกาสน้ี

พชั ริดา ชาวระหาญ
รัตนช์ ดาพร พนั ธ์ดี
กาญจนา เพ็งวงั

บทท่ี 1
บทนา

ความเป็นมาและความสาคัญของโครงงาน

เครอ่ื งด่ืมเปน็ หน่ึงในปจั จยั สาคญั ท่มี ผี ลต่อการดารงชีวิตของมนษุ ย์ ช่วยลดความกระหายให้
ความรสู้ กึ สดชน่ื ชดเชยปรมิ าณนา้ ทร่ี ่างกายเสียไป มสี ารอาหารและมีคุณค่าทางโภชนาการ ไม่วา่ จะ
เปน็ เครือ่ งด่ืมเพ่ือสุขภาพ เครื่องดืม่ ทที่ าให้รา่ งกายสดชืน่ กระป้กี ระเปา่ ซึง่ ในทีน่ ้ีจะกลา่ วถงึ เครื่องดมื่
ทไ่ี ด้รบั ความนยิ มในปจั จบุ ัน ไดแ้ ก่ การประกอบเครื่องดื่ม ชา กาแฟ เคร่ืองด่ืมเพ่ือสขุ ภาพ

กาแฟและชา เป็นเครื่องดื่มที่มีประวัติความเป็นมาอย่างช้านาน เป็นเครื่องดื่มท่ีมีรสชาติดี
มีความหลากในส่วนผสม และหลากหลายการสายพันธ์ุ ทาให้ชาและกาแฟเป็นเครื่องดื่มยอดนิยม
ของคนทุกเพศ ทุกวัย โดยเฉพาะในปัจจุบันชาและกาแฟมีความนิยมการบริโภคเพ่ือสุขภาพมากข้ึน
เน่อื งด้วยกระแสเรือ่ งการห่วงใยสุขภาพในปัจจุบันเพิ่มมากข้ึน และการเพ่ิมขึ้นของผู้ดื่มชาและ กาแฟ
ย่อมแสดงถึงการเจริญเติบโตในธุรกิจประเภทน้ีเพิ่มมากข้ึนเช่น กันและทั้งเป็นผลจากท่ีรัฐบาลมี
นโยบายสนับสนุนในการสนับสนุนให้ประชาชนด่ืมชาและกาแฟอีกด้วย การดื่มชาและกาแฟในแต่ละ
พ้ืนที่มีทั่วโลกลักษณะแตกต่างกันแม้กระทั้งไทยท่ีแต่ละภาคมีวัฒนธรรมการดื่มชาและกาแฟท่ี
แตกตา่ งกนั การดม่ื ชาและกาแฟจึงถอื ได้วา่ เป็นกจิ กรรมสาคัญส่วนหน่ึงในชีวิตประจาวันของคนในยุค
ปัจจุบัน ซ่ึงเครื่องดื่มในแต่ละพื้นที่ก็จะสูตรและส่วนผสมที่แตกต่างกัน นอกจากจะนิยมดื่มชากาแฟ
แลว้ เคร่อื งด่มื ประเภทอ่นื ๆ กไ็ ดร้ บั ความนิยมเช่นกัน เช่น โกโก้ นมสด สตอเบอรี่ เนื่องจากเครื่องด่ืม
ประเภทน้ีมีส่วนผสมท่ีหลากหลาย เช่น โกโก้ เป็นเครื่องด่ืมท่ีทาจากเมล็ดโกโก้ สามารถผสมด้วย
น้าตาล ครีม และนมข้นหวาน ส่วนผสมจากนมจะให้ความสดชื่นกลมกล่อม ช่วยให้ร่างกาย
เจริญเติบโต สร้างภูมิคุ้มกัน บารุงสมองและระบบประสาท ต้านทานโรคซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ
เสริมสร้างกระดูกและฟัน ลดความเส่ียงของการเกิดโรคมะเร็ง โรคเบาหวาน และโรคหัวใจ เป็นต้น
โดยในปัจจุบันประชากรในพื้นที่จังหวัดกาแพงเพช รก็มีอัตราการด่ื มชาและกาแฟท่ีเพ่ิมข้ึนทุกปี
โดยเฉพาะในกลุม่ วยั รนุ่ วัยนกั เรียน วัยนักศึกษา เน่อื งจากผลิตภัณฑ์ชาและกาแฟในปัจจุบันไม่ได้เป็น
เพียงเครื่องด่ืม อีกต่อไปแล้ว แต่รวมถึงเป็นสัญลักษณ์ในการแสดงถึง ลักษณะบุคลิกภาพ รวมถึงเป็น
ส่วนเสริม ลักษณะบุคลิกภาพของผู้ด่ืมด้วย ดังที่เห็นได้จากในปัจจุบัน เช่นค่านิยมในการดื่มชาหรือ
กาแฟที่มีราคาสูงแสดงวาเป็นผู้มีรายได้สูงในระดับหน่ึงเป็นผู้ประสบความสาเร็จให้ดูมีภูมิฐานข้ึน จึง
ทาให้ชาและกาแฟแม้มีราคาสงู กย็ งั ไดร้ บั ความนยิ มเพ่มิ ข้ึนอย่างรวดเร็ว

สานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษากาแพงเพชร เขต 1 ได้มีนโยบายให้โรงเรียนบ้าน
วังทอง พฒั นาหลกั สตู รบูรณาการการศกึ ษาเพ่ือความปลอดภัยและมีคุณภาพ สาระการเรียนรู้วิถีชีวิต
ในครอบครัว ชุมชนและท้องถ่ิน ปีการศึกษา 2564 ซ่ึงโรงเรียนบ้านวังทองได้จัดทาหลักสูตร การ
จัดการร้านกาแฟ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2 โดยมุ่งหวังให้นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจรวมถึง

Wangthong Freetime Café

มีทักษะในการจัดการร้านกาแฟและประกอบเคร่ืองด่ืม ชา กาแฟ ที่สอดคล้องกับความต้องการของ
ชุมชนและท้องถิ่น โดยมีห้องปฏิบัติการงานอาชีพ ร้าน “Wangthong Freetime Café” ที่ให้
นักเรียนระดับมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 สามารถฝึกทักษะการประกอบอาชีพร้านกาแฟในโรงเรียน
ส่งเสริมให้นักเรียนใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ มีรายได้ระหว่างเรียนเป็นการแบ่งเบาภาระของ
ผูป้ กครอง

จากเหตผุ ลดังกลา่ ว คณะผจู้ ดั ทาโครงงาน จึงมีความสนใจที่จะทาโครงงานประกอบเคร่ืองด่ืม
เพื่ออาชีพ เพอ่ื เป็นการพัฒนาทกั ษะการประกอบเครอ่ื งด่ืม ชา กาแฟ และใชเ้ วลาว่างใหเ้ กดิ ประโยชน์
มรี ายไดร้ ะหวา่ งเรียน พัฒนาเปน็ 1 โรงเรียน 1 อาชีพ ของโรงเรียนและสามารถนาความรจู้ าก
โครงงานไปประกอบธุรกิจรา้ นกาแฟของตนเองได้อนาคต

วัตถปุ ระสงค์ของโครงงาน

๑. เพ่ือใหน้ กั เรียนมีความรูแ้ ละเขา้ ใจและทักษะในการประกอบเครอ่ื งดื่ม ชา กาแฟ
๒. เพ่ือศึกษาความพงึ พอใจของผู้บรโิ ภคต่อเคร่ืองดืม่ ชา กาแฟ
๓. เพ่อื พฒั นาอาชีพประกอบเครื่องดมื่ เปน็ 1 โรงเรียน 1 อาชพี
๔. เพ่ือใหน้ กั เรยี นมีรายไดร้ ะหวา่ งเรียน

เป้าหมายของโครงงาน

1. เชิงปรมิ าณ
กลุ่มตัวอยา่ งทีใ่ ชใ้ นการทาโครงงานครัง้ นี้ ได้แก่ ผบู้ ริหาร คณะกรรมการสถานศึกษา

ข้ันพ้นื ฐาน และครูผสู้ อน จานวน 10 คน และนกั เรยี นชนั้ มธั ยมศึกษาปีที่ 2 จานวน 20 คน ใน
โรงเรียนบ้านวงั ทอง ปกี ารศึกษา 2564 จานวนทงั้ หมด 30 คน

2. เชงิ คณุ ภาพ
2.1 นกั เรยี นมีความร้คู วามเข้าในใช้อปุ กรณใ์ นรา้ นกาแฟอย่างปลอดภยั อยใู่ นระดบั ดี

ขน้ึ ไป ร้อยละ 80
2.2 นักเรียนมที ักษะในการประกอบเคร่ืองด่ืมประเภท กาแฟ ชา และโกโก้ อยใู่ นระดับ

ดีขนึ้ ไป ร้อยละ 80
2.3 นักเรียนมที ักษะในใช้อปุ กรณ์ภายในร้านกาแฟ อยูใ่ นระดับดขี นึ้ ไป รอ้ ยละ 80

ประโยชน์ทไ่ี ดร้ ับจากโครงงาน

๑. นักเรียนมีความรู้ในการประกอบเคร่ืองด่ืมชา กาแฟ
๒. นักเรียนมคี วามรู้ในการใช้อปุ กรณ์ในการประกอบเคร่อื งด่มื ในรา้ นกาแฟอย่างปลอดภยั
๓. นักเรยี นมีความรู้ในการทาบัญชีรายรับ-รายจา่ ย
๔. นกั เรียนมีรายได้ระหว่างเรียน สามารถแบ่งเบาภาระผปู้ กครอง

2

บทท่ี 2
แนวคิด ทฤษฎีทเ่ี ก่ยี วข้อง

ในดาเนินงานโครงงานคร้ังน้ี คณะผู้จัดทาได้นาเสนอโครงงานการประกอบเครื่องด่ืมเพื่อ
อาชีพ ระดบั ชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรยี นบ้านวงั ทอง สังกัดสานกั งานเขต

1. แนวความคดิ ในการทาโครงงาน
2. ความหมายของเคร่ืองด่มื
3. ประโยชน์ของเคร่ืองด่ืม
4. กาแฟ
5. ชนดิ ของกาแฟ
6. กรอบแนวคดิ

แนวความคดิ ในการทาโครงงาน

ปจั จบุ นั ประชากรในพื้นท่จี งั หวัดกาแพงเพชรก็มอี ตั ราการด่ืมชาและกาแฟทเ่ี พ่ิมขึ้นทุกปี
โดยเฉพาะในกลุ่มวัยรุน่ วยั นักเรียน วัยนกั ศกึ ษา เนอ่ื งจากผลิตภณั ฑช์ าและกาแฟในปัจจุบันไม่ไดเ้ ปน็
เพยี งเคร่ืองด่ืม อีกต่อไปแล้ว แต่รวมถงึ เปน็ สญั ลกั ษณ์ในการแสดงถงึ ลกั ษณะบคุ ลิกภาพ รวมถงึ เป็น
ส่วนเสริม ลักษณะบุคลกิ ภาพของผูด้ ม่ื ดว้ ย ดงั ที่เหน็ ได้จากในปจั จบุ ัน เช่นค่านยิ มในการด่ืมชาหรือ
กาแฟท่ีมีราคาสงู แสดงวาเปน็ ผูม้ ีรายได้สูงในระดบั หนึง่ เปน็ ผูป้ ระสบความสาเรจ็ ใหด้ ูมภี ูมิฐานขน้ึ จึง
ทาใหช้ าและกาแฟแม้มีราคาสูงกย็ งั ไดร้ บั ความนิยมเพ่มิ ขนึ้ อยา่ งรวดเร็ว

สานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษากาแพงเพชร เขต 1 ได้มีนโยบายให้โรงเรียนบ้าน
วังทอง พฒั นาหลักสูตรบูรณาการการศึกษาเพ่ือความปลอดภัยและมีคุณภาพ สาระการเรียนรู้วิถีชีวิต
ในครอบครัว ชุมชนและท้องถ่ิน ปีการศึกษา 2564 ซ่ึงโรงเรียนบ้านวังทองได้จัดทาหลักสูตรการ
จัดการร้านกาแฟ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มีความมุ่งหวังให้นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจรวมถึง
มีทักษะในการจัดการร้านกาแฟและประกอบเครื่องด่ืม ชา กาแฟ ท่ีสอดคล้องกับความต้องการของ
ชุมชนและท้องถิ่น โดยมีห้องปฏิบัติการงานอาชีพ ร้าน “Wangthong Freetime Café” ท่ีให้
นกั เรยี นระดับมัธยมศึกษาปีท่ี 1-3 เป็นรา้ นกาแฟเล็กๆ ต้ังอย่อู าคารเรียนระดับมธั ยมตน้ โรงเรียนบ้าน
วังทอง ผลิตภัณฑ์จะมีหลากหลายเมนู เช่น ชา กาแฟ โกโก้ นมสด และอีกหลายหลายเมนู สามารถ
ฝึกทักษะการประกอบอาชีพร้านกาแฟในโรงเรียน ส่งเสริมให้นักเรียนใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ มี
รายได้ระหว่างเรียนเป็นการแบ่งเบาภาระของผู้ปกครอง โดยร้าน Wanthong Freetime Cafe โดย
จะเปิดให้บริการแก่ลูกค้าในโรงเรียนได้ในเวลาพักกลางวันทุกวันจันทร์ พุธ ศุกร์ เวลา 11.30 น.
– 12. 30 น.

Wangthong Freetime Café

ความหมายของเคร่อื งดื่ม

เครอ่ื งดื่ม (beverage) เปน็ ผลติ ภณั ฑ์อาหารประเภทหนง่ึ ทเ่ี ปน็ ของเหลว ชว่ ยลดความ
กระหาย ใหค้ วามรู้สึกสดชน่ื และขจัดความอ่อนเพลียชดเชยปรมิ าณน้าทรี่ า่ งกายสูญเสยี ไป ตลอดจนมี
คุณคา่ ทางโภชนาการตา่ ง ๆ ท่ีมีประโยชน์ มีส่วนประกอบหลัก คือ นา้ (เคร่อื งด่ืม. ม.ป.ป.. ออนไลน์)

ประโยชนข์ องเครอื่ งด่มื

1. ชว่ ยรักษาสมดลุ ของร่างกาย
2. ชว่ ยย่อยอาหาร
3. ช่วยลดความกระหาย สรา้ งความสดชน่ื ให้แกร่ า่ งกาย
4. ผ่อนคลายความเครยี ด
5. ชว่ ยในการรกั ษาโรค สารให้รสหวาน กรดอนิ ทรีย์ สี และสารใหก้ ลน่ิ รส
6. ช่วยกาจดั ของเสยี ออกจากรา่ งกาย
7. เปน็ องค์ประกอบของเลือด
8. รกั ษาอณุ หภูมใิ นรา่ งกายให้คงที่ (สรุปประโยชน์ของเคร่อื งด่ืม. (2555),ออนไลน์. )

กาแฟ

กาแฟ (Coffee) เป็นเครื่องด่ืมทท่ี าจากเมลด็ กาแฟคั่วซ่งึ ได้จากตน้ กาแฟ นิยมด่ืมรอ้ นๆ แต่
สามารถดืม่ แบบเย็นได้ดว้ ย บางครั้งนิยมใส่นมหรอื ครมี ลงในกาแฟดว้ ย ในกาแฟหนง่ึ ถว้ ยมคี าเฟอนี อยู่
ประมาณ 80-140 มลิ ลกิ รมั กาแฟเป็นเครอ่ื งดมื่ ที่ไดร้ บั ความนยิ มมากท่สี ุดในโลกชนิดหน่งึ
เช่นเดียวกบั ชาและนา้ นอกจากน้ี กาแฟยงั เปน็ ผลผลิตทางการเกษตรที่มีการส่งออกมากเปน็ อนั ดบั ที่
หกของโลก

1.1 ชนิดของเมล็ดกาแฟ ต้นกาแฟอาราบิก้า – บราซิลกาแฟ
มีมากกว่า 6,000 พันธ์ุ แต่พันธุ์หลักๆ ท่ีได้รับความนิยมมี 2 พันธ์ุ ได้แก่
อาราบิก้า (Arabica) ซ่ึงเป็นกาแฟแบบด้ังเดิม และมีรสชาติดี และ โรบัสต้า
(Robusta) ซึ่งมีปริมาณกาเฟอีนสูง และสามารถปลูกในที่ที่ปลูกอาราบิก้า
ไม่ได้ (คาว่า robust ในภาษาอังกฤษ แปลว่า ทนทาน) ด้วยความที่มีความ
ทนทานมากกว่านี้เอง จึงทาให้กาแพโรบัสต้ามีราคาถูกกว่า แต่ผู้คนนิยมด่ืม
ไม่มากนักเนื่องจากมีรสขมและเปร้ียว ส่วนโรบัสต้าท่ีมีคุณภาพดีมัก
ถูกนาไปใช้เป็นส่วนผสมของเอสเพรสโซ่ แบบผสม (เอสเพรสโซ่มีสองแบบ
ใหญ่ๆ คอื แบบทเี่ ปน็ อาราบกิ า้ แท้ๆ กับแบบทผี่ สมกาแฟชนดิ อื่นๆ)

1.2 การผลติ เมล็ดกาแฟ
การบม่ ในการผลติ กาแฟหลายๆ ประเภทจะมคี ณุ ภาพดีขึ้นเม่ือผ่านการบ่ม รสเปร้ียวของมันจะ
ลดลง ในขณะท่ีความกลมกลืนของรสชาติโดยรวมก็จะเพิ่มขึ้น ผู้ผลิตหลายๆ รายมักจะขายเมล็ดกาแฟ

4

Wangthong Freetime Café

ออกไปหลังจากได้บ่มเอาไว้แล้วถึง 3 ปี และร้านท่ีข้ึนชื่อเป็นพิเศษบางร้าน (เช่น "Toko Aroma" ใน
เมอื งบันดุง ประเทศอินโดนีเซีย) ถงึ กับบม่ เมล็ดที่ยังไม่ไดค้ วั่ ไว้ถึง 8 ปีทเี ดยี ว

การค่วั กระบวนการคั่วเป็นขั้นตอนที่ขาดไม่ได้ในการที่จะได้กาแฟรสชาติดีสักถ้วยหนึ่ง. เม่ือ
ถูกค่ัว เมล็ดกาแฟสีเขียวก็จะพองออกจนเกือบจะมีขนาดเป็นสองเท่าของของเดิม พร้อมทั้งเปลี่ยนสี
และความหนาแน่นไป เมื่อเมล็ดได้รับความร้อน มันจะค่อยๆ เปล่ียนเป็นสีเหลืองและในที่สุดก็จะ
กลายเป็นสีน้าตาลอ่อนๆ แบบสีของผลอบเชย (cinnamon) และมันก็จะมีสีเข้มข้ึนเรื่อยๆ จนกว่าจะ
ถกู ยกออกจากความรอ้ น พรอ้ มกันน้ี เราก็จะเห็นน้ามันออกมาตามผิวของเมล็ด ในการคั่วแบบอ่อนๆ
กาแฟจะเก็บรสชาตดิ ั้งเดมิ ไว้ได้ดกี วา่ รสชาติด้ังเดิมน้ีจะข้ึนอยู่กับดินและสภาพอากาศในที่ที่ต้นกาแฟ
ได้เติบโตข้ึนมา. เมล็ดกาแฟจากพื้นท่ีท่ีมีชื่อเสียง เช่น เกาะชวา และประเทศเคนยา จะถูกค่ัวเพียง
ออ่ นๆ เทา่ นนั้ เพื่อให้ยังคงรสชาติอันเป็นเอกลักษณ์อยู่ให้มากที่สุด ยิ่งเมล็ดกาแฟถูกคั่วให้เข้มมากขึ้น
เท่าไหร่ รสชาติด้ังเดิมของมันก็จะยิ่งถูกบดบังด้วยรสที่เกิดจากการคั่วมากขึ้นเท่านั้น กาแฟบาง
ประเภทที่ถูกคั่ว จนรสชาติแทบจะไม่ได้บ่งบอกถึงสถานที่ปลูกเลย จะถูกขายโดยใช้ระดับของการคั่ว
เป็นหลัก โดยเร่ิมตั้งแต่ "อบเชยคั่วอ่อนๆ (Light Cinnamon Roast)" ไปจนถึง "การค่ัวแบบเวียนนา
(Vienna Roast)" และ "การค่ัวแบบฝรั่งเศส (French Roast)" และอ่ืนๆ ในทุกวันนี้การคั่วเองตาม
บ้านได้กลับมาเป็นท่ีนิยมอีกคร้ัง เครื่องค่ัวกาแฟที่ควบคุมโดยคอมพิวเตอร์ช่วยให้การคั่วกาแฟเองใน
บ้านง่ายขึ้นมาก และบางครัวเรือนก็ใช้วิธีการคั่วในเตาอบหรือเคร่ืองทาข้าวโพดค่ัว หลังจากค่ัวแล้ว
กาแฟจะสูญเสียรสชาติอยา่ งรวดเร็ว ถงึ แมจ้ ะมีบางคนชอบทง้ิ กาแฟไว้ 24 ชวั่ โมงก่อนจะนาไปชงถ้วย
แรก แต่ทุกๆ คนก็เห็นด้วยว่ามันจะเริ่มสูญเสียรสชาติและความขม หลังจากเก็บไว้ประมาณ 1
สปั ดาห์ ถึงแม้จะเก็บอยูใ่ นทที่ ่ีมีสภาพที่เหมาะสมท่ีสดุ ก็ตาม

การบด ความละเอียดของกากท่ีไดจ้ ากการบดมีผลอยา่ งมากตอ่
รสชาติ ยงิ่ บดกาแฟละเอยี ดเทา่ ไร ก็จะยงิ่ ได้รส ชาตทิ ่ีเขม้ ข้นและครบบรบิ ูรณ์
มากขึน้ เท่านัน้ เหตผุ ลหลักที่บางคนไมบ่ ดละเอียดมากนัก คอื เพอื่ ไมใ่ ห้กาก
สามารถผ่านตัวกรองชนิดหยาบๆ ออกไปได้

การชงกาแฟ มีหลากหลายวิธี ซึ่งสามารถแบง่ เปน็ ประเภทตามการใหน้ ้ากบั กากกาแฟ ได้สี่
ประเภทหลักๆ ดงั นี้

1) การต้มเดือด ได้แก่การต้มผงกาแฟละเอยี ดเขา้ กบั นา้ ในหม้อคอคอด ซ่ึงเรยี กวา่ ไอบริก
(ibrik) และปลอ่ ยใหเ้ ดือดเลก็ น้อย บางครั้งก็จะเติมนา้ ตาลเขา้ ไปในหมอ้ ด้วยเพอื่ เพมิ่ รสหวาน และยัง
เพมิ่ รสและกล่ินด้วยกระวาน (cardamom) ผลทไ่ี ด้คือกาแฟเข้มขน้ ถ้วยเล็กๆ มีฟองอยขู่ ้างบน และ
กากกาแฟกองหนาเหมือนโคลนอย่ทู ีก่ ้น

2) การใช้ความดนั : เอสเพรสโซ ถกู ชงด้วยนา้ เดือดอัดความดัน และมักเปน็ พ้ืนฐานนาไป
ผสมกาแฟหลายๆ ชนิด หรอื ไมก่ เ็ สิรฟ์ เปล่าๆ ก็ได้มกั จะเป็นหลงั จากม้ือค่า กาแฟชนดิ น้เี ป็นหน่ึงใน
ประเภททแี่ รงท่สี ดุ ทด่ี ื่มกันโดยท่วั ไป และมีรสชาตแิ ละความมัน (crema) ท่เี ปน็ เอกลักษณ์ เครื่องชง
กาแฟแบบใช้นา้ ร้อนซึม (หรือหม้อม็อคคา่ ) มลี ักษณะแบง่ ออกเปน็ สามส่วน โดยส่วนลา่ งใช้สาหรับต้ม
นา้ เพอื่ ให้ไอลอยข้ึนไปยงั กากกาแฟซงึ่ อยู่ในสว่ นตรงกลาง นา้ กาแฟท่ีได้ ซึง่ มักมคี วามเข้มข้นระดับ
เดยี วกับเอสเพรสโซ จะถกู เก็บอยใู่ นส่วนบนสดุ ส่วนท่ีมักวางติดกับเคร่ืองอนุ่ หรอื เตา เคร่ืองบางแบบ
ยังอาจมฝี า 5 แก้วหรอื พลาสติกใสเพื่อเอาไวด้ ูกาแฟตอนที่มันลอยขนึ้ ขา้ งบน

5

Wangthong Freetime Café

3) การจมุ่ : เฟรนช์เพรส หรอื cafetiere เปน็ กระบอกแก้วทส่ี ูงและแคบ ประกอบดว้ ย
ลกู สูบทมี่ ตี ัวกรอง กาแฟและนา้ ร้อนจะถกู ผสมกันในกระบอก (ประมาณ2-3นาท)ี ก่อนทต่ี วั ลูกสบู ซ่ึง
อยูใ่ นรปู ฟอยล์โลหะ จะถูกกดลง เพื่อใหเ้ หลือแต่น้ากาแฟอยู่ข้างบนพร้อมเสริ ์ฟ ถุงกาแฟ (ลกั ษณะ
เดียวกบั ถุงชา) เป็นวธิ ที ่ไี ด้รบั ความนยิ มนอ้ ยกว่าการใช้ถงุ ชงชามาก เนอ่ื งจากมันมขี นาดใหญ่กวา่ มาก
(ปรมิ าณกาแฟท่ตี ้องใสเ่ ขา้ ไปในถุงมากกว่าปริมาณชามาก)

กาแฟทุกแบบท่ีไดก้ ลา่ วมานต้ี ่างใช้กากกาแฟชงกับน้าร้อน กาแฟอาจถูกปล่อยคา้ งอย่หู รือไม่
ก็ถกู กรองออกไป แต่ละวิธีตา่ งต้องการความละเอยี ดของการบดแตกตา่ งกันไป เคร่ืองทากาแฟแบบ
ไฟฟา้ สามารถต้มน้าและชงผงทีล่ ะลายได้ โดยไม่ต้องพ่ึงคนมากนัก และบางประเภทก็มตี ัวต้ังเวลาดว้ ย
พวกท่ีด่ืมกาแฟอยา่ งจริงจังมักจะรงั เกยี จวธิ ีการท่ีสะดวกสบายแบบน้ี ซึ่งมักจะทาใหส้ ญู เสยี รสชาติ
และกล่ินทดี่ ีไป คนกลุ่มน้ีมักจะโปรดปรานกาแฟที่เพงิ่ บดใหมๆ่ และวิธีการชงแบบดั้งเดมิ มากกวา่

ชนิดของกาแฟ

1. กาแฟดา
คอื การชงด้วยวิธีการหยดน้า อาจเป็นแบบให้น้าซึมหรือแบบเฟรนช์เพรส เสิร์ฟโดยไม่ใส่นม
อาจเติมน้าตาลได้ ผู้คนมักเข้าใจผิดว่ากาแฟดากับเอสเพรสโซเป็นอย่าง
เดียวกัน แต่ที่จริงแล้วกาแฟทั้งสองชนิดมีข้อแตกต่างกันหลายข้อ ข้อที่สาคัญ
คอื ถว้ ยเสริ ์ฟของเอสเพรสโซมีขนาดเล็กกว่า เพราะนิยมดื่มให้หมดในอึกเดียว
ปกติแล้วเอสเพรสโซจะไม่ใส่น้าตาลหรือนม และคนไม่นิยม เอสเพรสโซท่ีชง
ถูกวิธีจะต้องมีฟองสีทองลอยอยู่ด้านบน รสชาติของเอสเพรสโซจะติดปาก
หลงั จากดื่มนานกวา่ (15-30 นาที)
2. เอสเพรสโซ (espresso)
คือกาแฟที่มีรสแก่และเข้ม ซึ่งมีวิธีการชงโดยใช้แรงอัดไอน้าหรือน้า
รอ้ นผา่ นเมล็ดกาแฟควั่ ท่ีบดละเอยี ด ท่ีมาของช่ือ เอสเพรสโซ มาจากคาภาษา
อิตาลี "espresso" แปลว่า เร่งด่วน เอสเพรสโซเป็นกาแฟท่ีนิยมมากท่ีสุดใน
แถบประเทศยุโรปตอนใต้ โดยเฉพาะประเทศอิตาลีและฝร่ังเศส การส่ังกาแฟ
"caffe" ในร้านโดยทั่วไปก็คือส่ังเอสเพรสโซ ด้วยวิธีการชงแบบใช้แรงอัด ทา
ให้เอสเพรสโซมีรสชาติกาแฟซึ่งเข้มข้นและหนักแน่น ต่างจากกาแฟท่ัว ๆ ไป
ซึง่ ชงแบบผ่านน้าหยด และเพราะรสชาติเข้มข้นและหนักแน่นอันเป็นเอกลักษณ์นี้เอง ทาให้คอกาแฟ
ดมื่ เอสเพรสโซโดยไมป่ รุงดว้ ยนา้ ตาลหรือนม และมักจะเสิร์ฟเป็นชอต (แก้วแบบจอก) เพ่ือให้ปริมาณ
ไม่มากจนเกนิ ไป(ประมาณ 1-2 ออนซ์ หรอื 30-60มลิ ลิลติ ร แตกต่างตาม พฤติกรรมการดื่ม ของแต่
ละประเทศ)

การส่ังเอสเพรสโซตามร้านกาแฟท่ัวไป มักสั่งตามปริมาณ
เป็น "ซิงเกิ้ล" หรือ "ดับเบิ้ล" (ชอตเดียว หรือ สองชอต) เอสเพรสโซมี
ความไวสงู ในการทาปฏิกิริยากับออกซิเจน เพื่อไม่ให้เสียรสชาติจึงควรด่ืม
ตอนชงเสร็จใหม่ ๆ ผงกาแฟท่ีใช้ ขึ้นอยู่กับแต่ละระบบการชง ระบบการ
ชงแบบแรงดันน้าหรือแรงอัด จะต้องใช้ผงละเอียด แต่ไม่ถึงกับเป็นแป้ง

6

Wangthong Freetime Café

(ขนาดของไซด์ผงกาแฟที่บด จะแปรผันตาม ระยะเวลาที่ทากาแฟ อาทิ เคร่ืองชงแบบ เอสเพรสโซ่
เวลามาตราฐานอยู่ที่ 18-30 วินาที ก็ตอ้ งใช้ ผงละเอียด

ในการชงเอสเพรสโซ จะต้องควบคุมปัจจัยต่างๆ ที่มีผลต่อรสชาด อาทิ เมล็ดกาแฟที่ใช้
(สมควรเป็นเมล็ดกาแฟท่ีคั่ว เก็บมาไม่เกิน 1 เดือน),การบดกาแฟ (ขนาดของผงกาแฟที่บด ต้อง
สัมพนั ธ์ กบั เครอื่ งชงและระยะเวลาการไหล ของกาแฟ ขณะชง) , น้าที่ใช้ชงกาแฟ (คุณภาพเป็นน้าที่
ใช้ บรโิ ภค ไมค่ วรใชน้ า้ สะอาดบรสิ ทุ ธิ์ จนเกินไป เพราะ นอกจากไม่ได้รับ สารอาหารที่มากับน้า แล้ว
ยังมผี ลกระทบ ต่อรสชาด ด้วย) , ระยะเวลาในการชง (ดังท่ีกลา่ วไว้ ในขา้ งต้น หากใชเ้ วลา การชงเอส
เพรสโซ่ต่ากว่า 18 วินาที หรือ underextract แสดงว่า การแพคกาแฟ
ต่อชอต ไม่แน่นพอ หรือ ปริมาณผงกาแฟในชอต มีน้อยเกินไป หรือ
ขนาดผงกาแฟหยาบเกินไป หากการหล่ันกาแฟเอสเพรสโซ่ นานเกินกว่า
30 วินาที จะมีผลทาให้เอสเพรสโซ่ท่ีได้ มีรสขม bitter ไม่เข้ม มีกลิ่น
ไหม้ burn จากการชงแบบเคร่อื งอดั ศพั ทฝ์ รัง่ เรยี ก overextract)

3. คาปูชโิ น (cappuccino)
เป็นหนงึ่ ในเครื่องดมื่ ประเภทกาแฟซึ่งมีต้นกาเนดิ มาจากประเทศอิตาลี คาปชู โิ นมี
สว่ นประกอบหลกั คอื เอสเพรสโซ และ นม การชงคาปชู โิ นโดยส่วนใหญม่ ักมีอัตราสว่ นของเอสเพรส
โซ 1/3 สว่ น ผสมกบั นมสตีม (นมรอ้ นผ่านไอน้า) 1/3 ส่วน และนมตีเป็นโฟมละเอียด 1/3 ส่วนลอย
อยดู่ า้ นบน นอกจากนน้ั อาจโรยหนา้ ดว้ ยผงซนิ นามอน หรือ ผงโกโก้เล็กนอ้ ยตามความชอบ ส่วนผสม
ของคาปูชโิ นตา่ งจากของลาเต้ มาเกียโต้ (latte macchiato) ซง่ึ ประกอบไปดว้ ยนมเปน็ ส่วนใหญ่และ
นมตีโฟมเพยี งเล็กน้อย ในประเทศอิตาลี ผู้คนมักด่มื คาปชู ิโนเปน็ อาหารเช้าโดยเฉพาะ โดยอาจมีขนม
ปงั แผ่นหรอื คุกกีป้ ระกอบ ท้งั นีอ้ าจเปน็ เพราะว่าวิถชี วี ติ ของชาวอติ าลีมกั ไม่ค่อยรับประทานอาหารเช้า

แบบเปน็ กิจลักษณะ คาปชู โิ นและขนมปังเบาๆ จึงเหมาะเป็นอาหารรองทอ้ งสาหรับยามเชา้ และดว้ ย
เหตุนีท้ าให้ไม่ด่ืมคาปชู โิ นในช่วงอื่นของวัน แต่สาหรับตา่ งประเทศรวมถงึ ประเทศไทย การดื่มคาปชู โิ น
ดืม่ ได้ทุกเวลาโดยไม่ถอื ว่าเปน็ เรื่องแปลก

4. ลาเต้ (ภาษาอติ าลี: Latte)
เป็นภาษาอิตาลีแปลวา่ นม สว่ นในประเทศอื่น จะหมายถึง กาแฟลาเต้ หรือเครื่องดื่มกาแฟท่ี
เตรยี มด้วยนมรอ้ น โดยการเทเอสเพรสโซ 1/3 ส่วน และนมร้อนอีก 2/3 ส่วน ลงในถ้วยพร้อมๆ กัน
และจะหยอดโฟมนมหนาประมาณ 1 ซม. ทบั ขา้ งบน ในประเทศอิตาลี กาแฟลาเต้นี้รู้จักกันในชื่อของ
"caffe e latte" ซงึ่ หมายถึง กาแฟกับนม ซึ่งใกล้เคียงกับในภาษาฝร่ังเศส คาวา่ "cafe au lait" กาแฟ
ลาเต้เร่ิมเป็นท่ีนิยมนอกประเทศอิตาลีในช่วงต้นทศวรรษที่ 1980 ในการชงกาแฟลาเต้ บาริสต้า
(หรอื ผูช้ งกาแฟที่ชานาญงาน) จะใช้วิธีขยับข้อมือเล็กน้อยขณะท่ีรินนมและโฟมนมลงบนกาแฟ ทาให้
เกิดลวดลายต่าง ๆ เรยี กว่า ลาเต้อารต์ (latte art) หรือศิลปะฟองนมในถว้ ยกาแฟ

7

Wangthong Freetime Café

5. มอคค่า (Mocha)
ในน้ีหมายถึงกาแฟมอคคา่ เป็นกาแฟอราบิก้าชนิดหนึ่ง ซง่ึ ปลูกอย่บู รเิ วณท่าเรือมอคคา่ ใน
ประเทศเยเมน กาแฟมอคค่ามีสีและกลน่ิ คล้ายชอคโกแลต (แม้ว่าจะไมม่ สี ว่ นประกอบของชอคโกแลต
ในมอคคา่ เลยก็ตาม) อันเป็นเอกลกั ษณท์ ี่ทาให้กาแฟมอคค่าเปน็ ทีร่ ู้จกั อย่างแพรห่ ลาย นอกจากนี้
มอคคา่ ยงั หมายถงึ เคร่ืองด่ืมกาแฟซง่ึ มี เอสเพรสโซ่ และ โกโก้ เป็นส่วนประกอบ เสริ ์ฟทงั้ แบบร้อน
และแบบเยน็ ใส่น้าแขง็

6. อเมริกาโน หรือ คาเฟ่ อเมรกิ าโน (cafe americano)
คือเคร่ืองดื่มกาแฟชนิดหน่ึง ซึ่งมีวิธีการชงโดยเติมน้าร้อนผสมลงไปในเอสเพรสโซ การ
เจือจางเอสเพรสโซซึง่ เป็นกาแฟเขม้ ข้นด้วยน้ารอ้ น ทาใหอ้ เมริกาโนมคี วามแก่พอ ๆ กับกาแฟธรรมดา
แตม่ กี ลิ่นและรสชาติที่เข้มอันมาจากเอสเพรสโซ อเมริกาโนเหมาะสาหรับ
ผ้ทู ีช่ ืน่ ชอบกาแฟดาแต่ไมแ่ กแ่ ละหนกั ถึงข้ันเอสเพรสโซ คอกาแฟส่วนใหญ่
นิยมดื่มอเมริกาโนโดยไม่ปรุงด้วยนมหรือน้าตาล เพื่อ ด่ืมด่ากับรสชาติ
กาแฟของอเมริกาโนซ่ึงแตกต่างจากกาแฟธรรมดา สาหรับท่ีมาของชื่อ
อเมริกาโนซึ่งหมายถึงสหรัฐอเมริกานั้น ว่ากันว่าเอสเพรสโซเพียว ๆ นั้น
เข้มข้นเกินไปสาหรับคอกาแฟชาวอเมริกา จึงมีการเสิร์ฟกาแฟเอสเพรสโซซึ่งทาให้เจือจางด้วยน้า
ร้อน. แม้ท่ีมาของชื่อจะหมายถึงกาแฟสไตล์อเมริกา แต่อเมริกาโนก็มิได้เป็นกาแฟที่ชาวอเมริกานิยม
ด่ืม จนกระท่งั ยคุ รงุ่ เรืองของรา้ นกาแฟแฟรน-ไชส์ สตาร์บัคส์ ในปี พ.ศ. 2533 แต่ถึงกระน้ันอเมริกา
โนก็ไมจ่ ดั เป็นกาแฟท่ีได้รบั ความนยิ มมากนัก

อุปกรณ์ร้านกาแฟ :

1. เครือ่ งชงกาแฟ : ก็จะมี เคร่อื งขงกาแฟเอสเปรสโซ่ แบบ 1 -3 หัวชง พรอ้ มทส่ี ตรีมนม
2. เครื่องบดกาแฟไฟฟ้า : จะมีโปรแกรมตา่ งๆ ให้ใชง้ าน เป็นเครือ่ งบดเอสเปรสโซ
3. อุปกรณช์ ัง่ ตวง ปรมิ าณ : ถ้วยตวง แก้วตวง แกว้ ซอต จิกเกอร์ ถว้ ยโดส ริ่งโดส
4. อปุ กรณท์ าลาเตอ้ ารต์ : เหยือกตีฟองนม ปากกาวาดลายลาเต้อาร์ต แผน่ ลายลาเตอ้ ารต์
ขวดโรยผงโกโก้ นมสดแช่เย็น
5. ขวดทาวิปครีม : อุปกรณ์ทาวปิ ครีม ใชค้ ู่กบั หลอดแกสี ชว่ ยทาใหก้ ารทาวิปครมี ง่ายขน้ึ
6. แทมเปอร์ หรือ เทมเปอร์ มีคนเขียนต่างกนั : คอื ที่กดกาแฟ มีหลากหลายแบบ ให้
ลูกค้าเลอื กใชง้ าน ตามความชอบ และขนาดเสน็ ผา่ ศนู ย์กลางท่ที า่ นต้องการใชง้ าน มีตั้งแต่ ขนาด

8

Wangthong Freetime Café

51-58 mm. และสิ่งตอ้ งมีคกู่ ันกบั เทมเปอร์ ก็คือ ยางรองท่กี ดกาแฟ เป็น ยางรองแทมเปอร์เข้า
มมุ และไมเ่ ขา้ มุม ทเี่ ราต้องมีเตรียมไวส้ าหรบั รองกดกาแฟ และ พกั เทมเปอร์ (tamper)

7. เครอื่ งค่วั เมลด็ กาแฟ : เครอื่ งคัวกาแฟ มหี ลากหลายขนาดให้ลูกค้าเลือกไปค่ัวในโรงค่ัว
กาแฟของท่าน

8. ขวดโรยผงโกโก้ : ขวดสาหรบั ใสผ่ งโกโก้ หรอื ผงซโิ นม่อน เกลอื และ น้าตาล สาหรับใช้
โรยแต่งแก้วกาแฟ

9. ถว้ ยกรองกาแฟ : มีหลากหลายสไตลใ์ หท้ ่านไดเ้ ลอื กหามาใช้ในการกรองการแฟ ชง
กาแฟดริป

10.เตาแกส๊ มนิ ิ : เป็นเตาแก๊ส สาหรับชงกาแฟ ใข้ต้มนา้ ต้มกาแฟ มอคค่าพอท
11.กลอ่ งเคาะกากกาแฟ ทเ่ี คาะกากกาแฟ : เป็นอปุ กรณส์ าหรับท้ิงกากกาแฟ เพอื่ น้าไปแปร
รูปผลิตหรือ นาไปทง้ิ เปน็ กลอ่ งหลากหลายรปู ทรอง มีทัง้ เป็นสแตนเลส หรือ กล่องไมด้ า้ นนอก
พลาสติกมีนา้ หนัก เป็นอีกหนึ่งอุปกรณ์สาหรับร้านกาแฟหวั ปั๊ม ขวดนา้ เชือ่ ม ขวดป๊ัมซอส : เป็นขวด
หัวปมั๊ สาหรบั ใส่ น้าเช่อื ม นา้ หวาน ซอส เป็นอปุ กรณ์จดั เตรยี มของใชใ้ นการทาเครื่องดมื่ สาหรับ
ความสะดวกในการบริการ
12.ถว้ ยแก้ว แก้วกาแฟ : แกว้ สาหรบั เสริฟ
กาแฟ มีทั้งแกว้ ที่ใสก่ าแฟ แบบรอ้ น-เยน็ จึงต้องมแี ก้วท่ี
มลี กั ษณะแตกต่างกนั มีทัง้ แบบแกว้ แเละ เซรา
มิก พลาสติก ส่วนกาแฟเย็น และเคร่อื งดื่มแบบเยน็ ก็
จะเป็นแกว้ ทรงสงู และ แกว้ พลาสตกิ ทีมีขนาดแตกตา่ ง
กันออกไป

กรอบแนวคดิ ในการทาโครงาน

การประกอบเครอื่ งดมื่ เพือ่ อาชีพ เคร่ืองดื่ม
1. ประเภทของเคร่ืองดื่ม 1. กาแฟ ได้แก่
2. วธิ ีการประกอบ 1.1อเมริกาโน่
เคร่ืองด่ืม 1.2ลาเต้
3. วัสดุ-อุปกรณป์ ระกอบ 1.3คาปูชโิ น่
เคร่ืองดื่ม 1.4เอสเพรสโซ่
1.5ม๊อคคา่
1.6มคั คเิ อโต้
2. ชา ไดแ้ ก่
2.1 ชาเขยี ว
2.2 ชาไทย

9

บทที่ 3
วธิ กี ารดาเนินงาน

การดาเนินงานในคร้ังน้ี ผนู้ าเสนอโครงงานประกอบเครื่องดื่มเพ่ืออาชีพ ระดับช้นั
มธั ยมศกึ ษาปที ี 2 โรงเรยี นบ้านวงั ทอง สังกัดสานักงานเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษากาแพงเพชร
เขต 1 ปกี ารศึกษา 2564 ผ้นู าเสนอมีวิธกี ารดาเนินงาน ดงั น้ี

1. กระบวนการทาโครงงาน
2. การประกอบเครื่องดืม่

กระบวนการทาโครงงาน

โครงงานประกอบเครือ่ งด่มื เพ่ืออาชีพ ระดบั ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี 2 โดยแบง่ ออกเปน็ 4 ตอน
ตอนที่ 1 การประกอบเครอ่ื งดืม่ ประเภทกาแฟ
ตอนที่ 2 การประกอบเครื่องดื่ม ประเภทการชงชา

ตอนท่ี 1 การประกอบเครือ่ งดืม่ ประเภทกาแฟ

1. อเมรกิ าโน่

Wangthong Freetime Café

2. 2

3. คาปูชิโน่

11

Wangthong Freetime Café

4. เอสเพรสโซ่

5. มอ๊ คค่า

12

Wangthong Freetime Café

7. คาลาเมลมัคคิอาโต

ตอนท่ี 2 การประกอบเครอื่ งดม่ื ประเภท ชา

สว่ นผสม (แกว้ 16 ออนซ)์
 ใบชาแดงพรีเมยี ม 2 ชอ้ นโตะ๊
 ครีมเทยี ม 2 ชอ้ นโตะ๊
 นมข้นหวาน 30 มิลลิลิตร
 นมสด 40 มลิ ลิลิตร
 นา้ แข็ง

วธิ ีทา
 ตกั ใบชาใส่ก้านชง นาเขา้ เคร่ืองชงแลว้ ทาการ
พักชา 20 วิ
 แล้วกดนา้ ชาใหไ้ ด้ปริมาณ 100 มิลลลิ ิตร
 เสรจ็ แลว้ ให้เติมครีมเทยี ม คนใหล้ ะลายจนหมด
 แลว้ ให้เติมนมขน้ หวาน นมสด คนใหเ้ ข้ากนั อีก
ครั้ง
 ตกั นา้ แข็งใส่ในแก้ว
 แล้วให้เทชาไทยลงไป เปน็ อนั เสร็จ

13

Wangthong Freetime Café

ส่วนผสม (แกว้ 16 ออนซ)์
 ใบชาเขยี ว 2 ชอ้ นโต๊ะ
 ครีมเทียม 2 ช้อนโต๊ะ
 นมขน้ หวาน 30 มิลลลิ ิตร
 นมสด 40 มิลลิลติ ร
 น้าแข็ง

วธิ ที า
 ตักใบชาใส่ก้านชง นาเขา้ เครื่องชงแลว้ ทาการ
พักชา 20 วิ
 แล้วกดน้าชาใหไ้ ดป้ ริมาณ 100 มลิ ลิลติ ร
 เสรจ็ แลว้ ให้เติมครีมเทียม คนใหล้ ะลายจนหมด
 แล้วใหเ้ ติมนมขน้ หวาน นมสด คนใหเ้ ข้ากนั อีก
ครง้ั
 ตักน้าแข็งใส่ในแกว้
 แลว้ ให้เทชาไทยลงไป เปน็ อนั เสรจ็

14

Wangthong Freetime Café

15

Wangthong Freetime Café

16

บทท่ี 4
ผลการดาเนินงาน

ผลการดาเนนิ งานโครงงานประกอบเครื่องดม่ื เพื่ออาชีพ ระดับช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี 2
โรงเรียนบ้านวังทอง ปีการศกึ ษา 2564 แบง่ ออกเปน็ 6 ตอน มผี ลการวเิ คราะหข์ ้อมลู ตามลาดับดังน้ี

ตอนท่ี 1 สถานภาพของผตู้ อบแบบสอบถาม

การวเิ คราะห์ขอ้ มลู สถานภาพผตู้ อบแบบประเมนิ ความพงึ พอใจ เกย่ี วกบั โครงงานประกอบ
เคร่ืองดื่มเพ่ืออาชีพ ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 2 ปรากฏดังตารางท่ี 1

ตารางที่ 1 แสดงความถ่ีและหาค่ารอ้ ยละของผู้ตอบแบบประเมินความพงึ พอใจตอ่ โครงงานประกอบ

เครื่องด่ืมเพื่ออาชพี ระดับช้ันมธั ยมศึกษาปที ี่ 2 โรงเรียนบา้ นวังทอง ปกี ารศกึ ษา 2564

จาแนกตามเพศ ตาแหนง่

รายการ ความถี่ รอ้ ยละ

เพศ

ชาย 12 40.00

หญงิ 18 60.00

รวม 30 100.00

ตาแหนง่

ผู้บรหิ าร 1 3.33

ครูผ้สู อน 6 20.00

คณะกรรมการสถานศึกษา 3 10.00

นักเรียน 20 66.67

รวม 30 100.00

จากตารางที่ 1 พบวา่ ผตู้ อบแบบประเมินความพึงพอใจ เกีย่ วกับโครงงานประกอบเคร่ืองดม่ื

เพือ่ อาชพี ระดับช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ 2 โรงเรยี นบ้านวังทอง จาแนกตามเพศ ตาแหน่งเป็นเพศหญงิ

คิดเปน็ รอ้ ยละ 60.00 และเปน็ เพศชาย คดิ เปน็ ร้อยละ 40.00 ตามลาดบั เมื่อพจิ ารณารายข้อ

พบว่า เปน็ นักเรียน คิดเปน็ ร้อยละ 66.67 รองลงมาครูผู้สอน คดิ เป็นร้อยละ 20.00 และ

คณะกรรมการสถานศึกษา คิดเปน็ ร้อยละ 10.00 ตามลาดับ

Wangthong Freetime Café

ตอนท่ี 2 ความรู้ ความเขา้ ใจเกยี่ วกบั การประกอบเคร่ืองด่มื เพ่อื อาชีพ

ตารางที่ 2 แสดงความรู้ ความเขา้ ใจเก่ยี วกบั การประกอบเครอื่ งดื่มเพื่ออาชีพ โครงงานประกอบ

เครอื่ งดื่มเพ่ืออาชีพ ของนักเรียนช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี 2 โรงเรยี นบา้ นวังทอง

ปกี ารศกึ ษา 2564

รายการ ระดับความคิดเห็น (n = 30)

คา่ เฉล่ีย แปลผล

1. มคี วามรู้และเข้าใจความสาคญั และประโยชน์ของ

การประกอบเครอ่ื งด่ืมได้ 4.43 มากที่สดุ

2. ความร้แู ละเขา้ ใจการใช้อปุ กรณใ์ นร้านกาแฟ 4.90 มากทีส่ ดุ

3. การเลอื กเมลด็ กาแฟและการเก็บรกั ษา 4.87 มากทส่ี ดุ

4. ความรแู้ ละเข้าใจวธิ ีเลอื กวตั ถดุ บิ ในการชงชา กาแฟ 4.97 มากที่สุด

5. ความรแู้ ละเขา้ ใจวิธีการชงกาแฟ 5.00 มากที่สุด

6. ความรแู้ ละเข้าใจวิธีการชงชา 5.00 มากที่สดุ

7. บูรณาการทางความคิดสกู่ ารเรยี นการทางาน

เป็นทีมและการปรับตวั ในการทางาน 4.93 มากทส่ี ดุ

8. สามารถนาความรู้ทไ่ี ดร้ บั ไปประยุกตใ์ ช้ มากท่ีสดุ

ในการทางานได้ 4.97

9. สามารถนาความรูไ้ ปเผยแพร่/ถ่ายทอดแกช่ ุมชนได้ 4.87 มากทส่ี ดุ

10. สามารถให้คาปรึกษาแกเ่ พ่อื นร่วมงานได้ 4.83 มากทสี่ ดุ

11. มคี วามมน่ั ใจและสามารถนาความรทู้ ี่ไดร้ บั ไป 4.93 มากท่ีสุด

ใชไ้ ด้

สรปุ 4.88 มากที่สุด

จากตารางที่ 2 พบว่า นักเรียนและผู้ร่วมกิจกรรมการประกอบเคร่ืองดื่มเพ่ืออาชีพ

โครงงานการประกอบเครื่องดื่มเพ่ืออาชีพ ของนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 2 โดยภาพรวมมีค่าเฉลี่ย

เทา่ กับ 48.88 อยู่ในระดับคณุ ภาพ “มากท่สี ดุ ”

เม่ือพิจารณารายข้อ พบว่า มีความรู้และเข้าใจวิธีการชงกาแฟ และชา มีค่าเฉลี่ย

สูงสุด เท่ากับ 5.00 รองลงมาคือ ความรู้และเข้าใจวิธีเลือกวัตถุดิบในการชงชา กาแฟ และสามารถ

นาความรูท้ ่ไี ดร้ ับไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นการทางานได้ มีค่าเฉลยี่ เทา่ กับ 4.97 และบูรณาการทางความคิดสู่

การเรียนการทางานเป็นทมี /การ ปรบั ตัวในการทางานได้ และสามารถนาความรู้ท่ีได้รับไปประยุกต์ใช้

ในการทางานได้ มคี า่ เฉลี่ยเทา่ กับ 4.93 ตามลาดับ

15

Wangthong Freetime Café

ตอนท่ี 3 ความพึงพอใจของผูบ้ รโิ ภคต่อเคร่อื งดื่ม

ตารางท่ี 3 แสดงความพงึ พอใจของผู้บรโิ ภคต่อเคร่ืองดืม่ กาแฟ ชา โครงงานประกอบเครื่องดม่ื

เพื่ออาชีพ ของนักเรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2 โรงเรยี นบา้ นวงั ทอง ปีการศกึ ษา 2564

รายการ ระดบั ความคิดเหน็ (n = 30)

5 4 3 2 1 ค่าเฉลย่ี แปลผล

ดา้ นองค์ประกอบ

1. ลักษณะปรากฏของกาแฟ และชา 29 1 0 0 0 4.97 มากทส่ี ุด

2. สขี องกาแฟ และชา 27 2 0 0 0 4.87 มากทส่ี ดุ

3. กลน่ิ 27 3 0 0 0 4.90 มากที่สดุ

4. รสชาติ 28 2 0 0 0 4.93 มากที่สดุ

5. ปริมาณและราคา 26 2 2 0 0 4.80 มากทสี่ ุด

6. บรรจุภณั ฑ์ 28 2 0 0 0 4.93 มากทส่ี ุด

ด้านชนิดของเครื่องดืม่

7. อเมริกาโน 26 3 1 0 0 4.83 มากทส่ี ุด

8. ลาเต้ 27 3 0 0 0 4.90 มากทส่ี ุด

9. คาปชู ิโน่ 29 1 0 0 0 4.97 มากทส่ี ุด

10.เอสเพรสโซ่ 28 2 0 0 0 4.93 มากทส่ี ุด

11.ม๊อคคา่ 27 3 0 0 0 4.90 มากทส่ี ุด

12.มัคคิอาโต 26 3 1 0 0 4.83 มากที่สุด

13.ชาไทย 28 2 0 0 0 4.93 มากที่สดุ

14.ชาเขียว 29 1 0 0 0 4.97 มากที่สุด

สรุประดบั ความพึงพอใจ 4.90 มากที่สดุ

จากตารางท่ี 3 พบวา่ พึงพอใจของผ้บู ริโภคตอ่ เครือ่ งดื่ม กาแฟ ชา โครงงานประกอบเครื่องดืม่
เพ่อื อาชพี ของนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรยี นบา้ นวงั ทอง ปกี ารศกึ ษา 2564 โดยภาพรวม มีคา่ เฉลย่ี
เท่ากบั 4.90 อยใู่ นระดบั ระดับคณุ ภาพ “มากทส่ี ดุ ”

16

Wangthong Freetime Café

ตอนที่ 4 การสร้างรายได้ระหว่างเรยี นใหแ้ ก่นักเรียนช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2

ตารางที่ 4 แสดงผลการวเิ คราะหก์ ารสรา้ งรายไดร้ ะหว่างเรียนใหแ้ กน่ กั เรยี นชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 2

รายการ ระดับความคดิ เหน็ (n = 30)

ค่าเฉล่ยี แปลผล

1. ตรงกบั ความสามารถความถนัดและความพรอ้ มของตนเอง 4.79 ดีมาก

2. สามารถนาไปเปน็ แนวทางในการปะกอบอาชีพได้ 4.79 ดีมาก

3. ให้ความร้คู วามเขา้ ใจเกยี่ วกบั การประกอบอาชีพ 4.73 ดีมาก

4. ช่วยฝกึ ฝนดา้ นความชานาญในทกั ษะและเทคนิคอาชีพตา่ ง ๆ ได้ 4.86 ดมี าก

5. ให้ความรู้ด้านกระบวนการจัดการทางอาชพี ท้ังกระบวนการผลติ 4.45 ดี

การจาหนา่ ยและการใหบ้ ริการ

สรุป 4.72 ดีมาก

จากตารางที่ 4 พบว่า แสดงผลการวิเคราะห์การสร้างรายได้ระหว่างเรียนให้แก่นักเรียนชั้น
มธั ยมศึกษาปที ่ี 2 โรงเรียนบา้ นวงั ทอง โดยภาพรวมอยูใ่ นระดับดมี าก

17

บทที่ 5
สรุปผลการดาเนินงาน

โครงงานประกอบเครอ่ื งด่ืมเพื่ออาชีพ ระดบั ช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนบา้ นวงั ทอง
ปีการศกึ ษา 2564 สามารถสรุปผลและข้อเสนอแนะไดด้ งั นี้

สรปุ ผลการดาเนินงานโครงงาน

การดาเนนิ งานโครงงานนี้บรรลวุ ตั ถปุ ระสงค์ที่ได้กาหนดไว้ ดังนี้
1. ความรู้ ความเข้าใจเกย่ี วกบั การประกอบเครอ่ื งด่มื เพื่ออาชีพ โครงงานประกอบเครื่องด่ืม
เพื่ออาชีพ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรียนบ้านวังทอง ปีการศึกษา 25642 พบว่า โดย
ภาพรวมอยู่ในระดับคุณภาพ “มากท่ีสุด” มื่อพิจารณารายข้อ พบว่า มีความรู้และเข้าใจวิธีการชง
กาแฟ และชา อยใู่ นระดบั คุณภาพ “มากที่สุด” รองลงมาคือ ความรู้และเข้าใจวิธีเลือกวัตถุดิบในการ
ชงชา กาแฟ และสามารถนาความรู้ที่ได้รับไปประยุกต์ใช้ในการทางานได้ อยู่ในระดับคุณภาพ “มาก
ที่สดุ ” และบูรณาการทางความคดิ สู่การเรียนการทางานเป็นทีมและการปรับตัวในการทางานได้ และ
สามารถนาความร้ทู ไี่ ด้รบั ไปประยุกต์ใช้ในการทางานได้ อยู่ในระดับคุณภาพ “มากที่สุด” ตามลาดบั
2. ความพึงพอใจของผู้บริโภคต่อเครื่องด่ืม กาแฟ ชา โครงงานประกอบเคร่ืองดื่ม
เพ่ืออาชีพ ของนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรียนบ้านวังทอง ปีการศึกษา 2564 โดยภาพรวม
อย่ใู นระดบั ระดับคุณภาพ “มากทส่ี ุด”
3. การสร้างรายได้ระหว่างเรียนให้แก่นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2 พบว่า สามารถสร้าง
รายได้ระหว่างเรยี นให้แก่นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรียนบ้านวังทอง โดยภาพรวมอยู่ในระดับ
ดมี ากท่ีสุด

ข้อเสนอแนะ

1. ควรมีการจัดทาเนอ้ื หาของโครงงานในเรอ่ื งการประกอบเคร่ืองดื่มทห่ี ลากหลายและ
มเี น้ือหาที่ออกมาหลายๆ รูปแบบ

2. ควรมีการผลติ เอกสาร งานวิจัย สื่อตา่ งๆ เผยแพร่ การประกอบเคร่ืองด่ืมทุกมิติอยา่ ง
ตอ่ เน่ือง

4. ควรนาผลการพฒั นารปู แบบการประกอบเครื่องดม่ื ชา กาแฟสู่รปู แบบธุรกจิ ในชมุ ชนและ
ทอ้ งถ่ินเสนอต่อผูเ้ กี่ยวข้อง ภาครัฐ ภาคเอกชน ไปปฏิบัตใิ หเ้ ป็นต้นแบบ และประยกุ ต์ใชใ้ ห้เกดิ
ประโยชนต์ ่อบุคคล สงั คม ชุมชนและท้องถิน่

บรรณานกุ รม

กระปุกดอทคอม. (2556). 20 รา้ นกาแฟและรา้ นเค้กน่านั่งกรุงเทพฯ.(ออนไลน์). คน้
ข้อมูล 4 กรกฎาคม 2556.จาก http://travel.kapook.com/view66196.html .

คุณหนูเก่ง. (2555). เร่ืองเลา่ พนั ทพิ /เสยี งสะทอ้ นของคนเปดิ รา้ นกาแฟเจ๊งล้มเหลวขาดทุน.
(ออนไลน์). คน้ ข้อมูล 4 กรกฎาคม 2556. จาก http://www.coffeeindy.com/เรือ่ งเลา่ พัน
ทิพ/เสยี งสะท้อนของคนเปิดร้านกาแฟเจ๊งล้มเหลวขาดทุน.

COFFEE MACHINE. (2556). เครือ่ งชงกาแฟ. (ออนไลน)์ .คน้ ขอ้ มลู 4 กรกฎาคม 2556.
จากhttp://aromaonline.aromathailand.com.

ร้าน coffee-dream.(2555). เปิดธุรกจิ รา้ นกาแฟสด coffee-dream.(ออนไลน)์ .ค้น
ขอ้ มูล 4 กรกฎาคม 2556.จากhttp://www.coffee-dream.net.

Kafaesansuk.(2554). เทคนคิ การทาร้านกาแฟให้รวย.(ออนไลน)์ .ค้น
ขอ้ มูล 4 กรกฎาคม 2556. จากhttp://kafaesansuk.wordpress.com/category/ธุรกจิ
กาแฟ/เทคนิคการทารา้ นกาแฟให้รวย.

Kafaesansuk.(2554). เทคนิคการทาร้านกาแฟให้รวย.(ออนไลน)์ .ค้น
ข้อมูล 4 กรกฎาคม 2556. จากhttp://kafaesansuk.wordpress.com/category/ธรุ กิจ
กาแฟ/เทคนิคการทาร้านกาแฟให้รวย.

ภาคผนวก

Wangthong Freetime Café

ภาคผนวก ก.
ปฏทิ นิ การทาโครงงานประกอบเครอื่ งด่ืมเพือ่ อาชีพ:

ปฏทิ ิน | แสดงตารางการดาเนินงานโครงงานประกอบเคร่ืองด่ืมเพื่ออาชีพ นักเรยี นชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 2

ขน้ั ตอนการปฏิบตั ิงาน ระยะเวลา

พ.ค มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ี ค.

1. แตง่ ตง้ั คณะทางาน 

2. ศึกษาค้นคว้า เรียบเรียงข้อมลู 

3. จดั ทาโครงรา่ งเสนอครทู ่ปี รกึ ษา 

4. ดาเนินโครงงาน 

5. ประเมนิ ชิ้นงาน 

6. สารวจความพึงพอใจ 

7. จัดจาหนา่ ยร้านทุกวัน 

จันทร์ พุธ ศุกร์ 11.30-12.30

Wangthong Freetime Cafe

8. สรปุ ผลการงานโครงงาน 

9. รายงานผล 

10. เผยแพรโ่ ครงงาน 

21

Wangthong Freetime Café

ภาคผนวก ข

แบบสอบถามความพงึ พอใจของผู้บริโภคตอ่ เครอ่ื งดม่ื

แบบสอบถามเป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ ได้แก่ ดีมาก ดี
ปานกลาง พอใช้ ปรับปรุง โดยกาหนดค่าระดับคะแนนของแต่ละช่วงน้าหนักเป็น 1 ถึง 5 ตาม

มาตราวดั ของลเิ คอร์ท (Likert, 1932, p.55) โดยมเี กณฑ์การให้คะแนนการตอบแบบสอบถาม ดังนี้

(บุญชม ศรสี ะอาด, 2553, หน้า 153)

ระดับ 5 หมายถงึ ความคดิ เห็นอยใู่ นระดับ ดีมาก

ระดบั 4 หมายถงึ ความคดิ เหน็ อยู่ในระดับ ดี
ระดับ 3 หมายถงึ ความคดิ เห็นอยู่ในระดบั ปานกลาง
ระดับ 2 หมายถงึ ความคิดเห็นอยใู่ นระดบั พอใช้

ระดบั 1 หมายถงึ ความคิดเหน็ อยใู่ นระดบั ปรบั ปรุง

การแปลความหมายคะแนนเฉล่ีย

4.50 – 5.00 หมายถึง ความคิดเหน็ อย่ใู นระดับ ดมี าก

3.50 – 4.49 หมายถึง ความคดิ เหน็ อยู่ในระดบั ดี
2.50 – 3.49 หมายถึง ความคิดเหน็ อยู่ในระดับ ปานกลาง

1.50 – 2.49 หมายถงึ ความคิดเห็นอยใู่ นระดบั พอใช้

1.00 – 1.49 หมายถงึ ความคิดเห็นอยู่ในระดบั ปรับปรุง
ขั้นตอนการสร้างเคร่อื งมอื

1. ศกึ ษาเอกสาร ตาราท่เี ก่ยี วข้อง เก่ยี วกบั การประกอบเครอ่ื งดมื่

2. สร้างแบบสอบถามความพอใจของผู้บริโภคต่อเคร่ืองด่ืม โดยมีคุณครูปรึกษาโครงงาน
ให้คาปรึกษา

การเกบ็ รวบรวมข้อมูลและวิเคราะหข์ ้อมูล :

ผนู้ าเสนอดาเนินการเก็บข้อมูลด้วยตนเอง โดยขอความร่วมมือจากผ้ตู อบแบบสอบถาม

เปน็ กลมุ่ เป้าหมายในโรงเรียนบ้านวงั ทอง จานวน 30 ฉบับ ได้คืนมา 30 ฉบบั คดิ เป็นร้อยละ 100

ของจานวนแบบสอบถามท้ังหมด

การวเิ คราะห์ข้อมลู ผู้นาเสนอใชโ้ ปรแกรม Excel โดยดาเนินการดังน้ี
1. ข้อมูลผู้ตอบแบบสอบถาม วิเคราะห์โดยการแจกแจงความถ่ีและหาค่าร้อยละ(%)
นาเสนอในรปู ตาราง

2. การศกึ ษาการประกอบเครือ่ งดื่มเพอ่ื อาชพี วเิ คราะห์โดยการหาคา่ เฉล่ีย
3. การศกึ ษาการประกอบเครือ่ งดื่ม ชา กาแฟ วิเคราะห์โดยการหาค่าเฉล่ีย
4. การศึกษาการการสร้างรายได้ระหว่างเรยี นให้แก่นักเรยี นชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2

วเิ คราะหโ์ ดยการหาค่าเฉล่ีย

22

Wangthong Freetime Café

ภาคผนวก ง
ภาพประกอบการทาโครงงานประกอบเคร่อื งด่มื นักเรยี นชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 2

วัตถดุ บิ ตรวจสอบวตั ถดุ ิบ

การชงกาแฟ ชนิดต่างๆ

การวาดพองนม ปิดฝาพร้อมเสรฟิ

23

Wangthong Freetime Café

ภาพประกอบการชง โกโก้ และชา

24

Wangthong Freetime Café

25

Wangthong Freetime Café

ภาพกิจกรรมการเผยแพร่ผลงาน ณ อบต.วังทอง

26

Wangthong Freetime Café

27

การราดยางเานนนิ ผงลาน