KEBUDAYAAN KAUM MALAYSIA

E-FOLIO MPU23042 KEBUDAYAAN
NILAI MASYARAKAT KMAAULMAYSIA

SLIDESMANIA.COM NAMA PENSYARAH: DATIN
SERI RAZANA FATIN BINTI
ABDULLAH

SANKAVI A/P MUTHAIAH
(02DAT21F1056)

SHALINI A/P SHIVAN
(02DSK21F1056)

MIRUBAHSHINY A/P PRAKASARAO

(02DAT21F1074)

RATIMALAR A/P THANGARAJOO
(O2DAT21F1084)

SLIDESMANIA.COM

APAKAH ITU KEBUDAYAAN ?

Budaya adalah tingkah laku sosial dan norma yang terdapat
dalam masyarakat manusia. Budaya dianggap sebagai
konsep utama dalam antropologi, merangkumi pelbagai
fenomena yang dihantar melalui pembelajaran sosial
dalam masyarakat manusia. Kesejagatan budaya ditemui di
semua masyarakat manusia; ini termasuk bentuk ekspresif
seperti seni, muzik, tarian, ritual, agama, dan teknologi
seperti penggunaan alat, memasak, tempat berteduh dan
pakaian. Konsep budaya kebendaan meliputi ungkapan
fizikal budaya, seperti teknologi, seni bina dan seni,
sedangkan aspek budaya yang bukan kebendaan seperti
prinsip organisasi sosial (termasuk praktik organisasi politik
dan institusi sosial), mitologi, falsafah, kesusasteraan
(baik bertulis dan lisan), dan sains terdiri daripada warisan
budaya tidak ketara masyarakat.

SLIDESMANIA.COM

DI MALAYSIA ADE PELBAGAI KAUM

-Kaum Melayu - Masyarakat
-Kaum Cina Sabah

-Kaum India -Masyarakat
Sarawak

SLIDESMANIA.COM

KMAEULMAYU Sebelum kedatangan barat, tulisan yang
digunakan oleh orang Melayu ialah tulisan
SLIDESMANIA.COM jawi, iaitu pengaruh yang dibawa oleh
pedagang-pedagang Arab sejak zaman
Kesultanan Melayu Melaka lagi..

Di Malaysia, penduduk pribumi terdiri daripada
keturunan Minang. Jawa, Aceh, Bugis dan
lain-lain yang bertutur dalam Bahasa Melayu,
beragama Islam dan mengikut adat istiadat
Melayu, semuanya dianggap sebagai orang
Melayu. Bahkan orang bukan pribumi yang
berkahwin dengan orang Melayu dan
memeluk agama Islam juga diterima sebagai
orang Melayu.

KMAEULMAYU Dari segi bahasa, bahasa yang dituturkan oleh
orang Melayu adalah daripada kelompok
SLIDESMANIA.COM bahasa Austronesia. Bahasa ini dibahagikan
kepada tiga jenis iaitu mengikut tiga
kumpulan manusia berdasarkan kedudukan
geografi masing-masing. Tiga kumpulan
tersebut adalah di semenanjung dan
Kepulauan Melayu yang meliputi Malaysia,
Indonesia, Filipina dan Madagascar, kedua
Malenesia, dan kepulauan sekitarnya serta
ketiga Polinesia dan kepulauan sekitarnya.
Bahasa yang digunakan oleh orang Melayu
ialah Bahasa Melayu.

KMAEULMAYU Masyarakat Melayu di Malaysia mewakili
jumlah penduduknya yang tertinggi diikuti
kaum Cina, India dan lain-lain. Justeru, kita
akan lihat dengan lebih mendalam mengenai
adat budaya hidup masyarakat kaum Melayu.

SLIDESMANIA.COM

ADAT

Dari segi hukum adat, dua jenis adat yang menjadi
amalan penduduk Melayu di Tanah Melayu, iaitu
adat Perpatih dan adat Temenggung. Adat
Perpatih diamalkan oleh masyarakat Melayu di
Negeri Sembilan. Adat ini menekankan konsep
demokrasi dan muafakat. Oleh itu, rajanya bukan
berkuasa mutlak. Dalam adat ini juga, pewarisan
harta pusaka diutamakan kepada anak perempuan.
Adat Temenggung menjadi amalan masyarakat
Melayu seluruh Semenanjung kecuali Negeri
Sembilan. Adat ini menekankan pemerintahan
raja mutlak dan keutamaan kepada kaum lelaki.

SLIDESMANIA.COM

ADAT

Selain itu, adat ini turut mendapat pengaruh yang
banyak daripada agama Islam.

Kedua, kaum melayu atau masyarakat melayu
terkenal dengan kesenian mereka. Antara
kesenian yang amat dikenali adalah wayang kulit.
Wayang Kulit merupakan persembahan bayangan
patung yang menggunakan bahasa Melayu-Siam
Selatan. Seni hiburan ini popular di Pantai Timur
serta mengandungi unsur dan pengaruh daripada
Hindu dan Islam.

SLIDESMANIA.COM

PERAYAAN

Terdapat beberapa perayaan yang disambut oleh
kaum Melayu antaranya:

Pertama, terdapat pelbagai perayaan keagamaan
yang disambut oleh kaum Melayu contohnya,
perayaan Aidilfitri. Perayaan Aidilfitri merupakan
perayaan yang disambut setahun sekali yang
diraikan dalam bulan Syawal mengikut kalender
Islam. Perayaan ini diraikan sebagai hari
kemenangan dan hari kegembiraan setelah
semua umat islam berpuasa selama sebulan pada
bulan Ramadan mengikut kalendar Islam, iaitu
bulan sebelum bulan Syawal.

SLIDESMANIA.COM

PERAYAAN

Kedua, Hari Raya Aidiladha dikenali juga sebagai
Hari Raya Korban dan Hari Raya Haji yang
merupakan perayaan agama yang disambut oleh
seluruh umat Islam di dunia. Hari raya ini
menandakan berakhirnya tempoh mengerjakan
ibadat haji di Mekah iaitu sehari selepas Jemaah
haji mengerjakan wukuf di Arafah. Orang orang
Islam akan menyambutnya pada tanggal 10
Zulhijjah pada setiap tahun.

SLIDESMANIA.COM

PERAYAAN

Selain itu, umat Islam akan mengorbankan
binatang bagi mengenangkan kesanggupan Nabi
Ismail mengorbankan diri demi ketaatan kepada
Allah.

SLIDESMANIA.COM

PERAYAAN

Ketiga, Sambutan Maulidur Rasul yang
merupakan hari keputeraan Nabi Muhammad
SAW. Hari ini jatuh pada hari ke-12 bulan
Rabiulawal sempena keputeraan Nabi yang jatuh
pada Isnin, 12 Rabiulawal Tahun Gajah bersamaan
20 April 571. Baginda merupakan nabi terakhir
yang diutus oleh Allah. Tapak keputeraan baginda
pula kini mempunyai satu bangunan kecil yang
dikenali sebagai Maulid Nabi.

SLIDESMANIA.COM

PERAYAAN

Setiap tahun pada hari itu, umat Islam di seluruh
dunia akan mengadakan majlis memperingati
keputeraan Nabi Muhammad SAW dengan
mengadakan beberapa aktiviti seperti perarakan,
ceramah dan sebagainya.

SLIDESMANIA.COM

PAKAIAN TRADISIONAL

PAKAIAN LELAKI : BAJU MELAYU
-Dipakai ketika menyambut Hari Raya atau
menghadiri majlis-majlis rasmi tertentu seperti
majlis perkahwinan,
-Sampin turut dipakai supaya ianya tampak lebih
cantik dan kemas

SLIDESMANIA.COM

PAKAIAN TRADISIONAL

PAKAIAN PEREMPUAN : BAJU KEBAYA

-Dipakai ketika menyambut Hari Raya, atau
menghadiri majlis-majlis rasmi tertentu seperti
majlis perkahwinan

-Biasanya baju ini dibuat dengan kain songket

-Perhiasan yang sesuai seperti rantai, dan kain
selendang yang dikenakan

-boleh menambah seri si pakai.

SLIDESMANIA.COM

MAKANAN TRADISIONAL KAUM MELAYU

Penduduk Melayu, Cina, India dan pelbagai etnik yang lain telah hidup bersama sejak
beberapa generasi lalu. Pelbagai kaun yang berbeza ini telah saling mempengaruhi
antara satu sama lain, menghasilkan gabungan budaya Malaysia yang unik. Jumlah
kaum terbesar di Malaysia adalah kaum Melayu, Cina dan India. Negeri Sabah dan
Sawarak juga mempunyai pelbagai kumpulan etnik pribumi masing masing dengan
budaya serta warisan san yang unik dan tersendiri. Hari ini, kaum Melayu, kumpulan
etnik terbesar di Malaysia iaitu merangkumi lebih 50 peratus penduduk negara ini. Di
Malaysia, jika merujuk kepada orang Melayu menunjukkan orang itu beragama Islam
dan mengamalkan kebudayaan Melayu, berbahasa Melayu dan mempunyai keturunan
Melayu. Pada asalnya mereka penganut Theravada Buddha dan Hindu pada kurun ke
1400-an, dan dengan pengaruh Istana Melaka ketika itu mereka menganut Islam.
Orang Melayu terkenal kerana peramah dan budaya seni mereka yang sangat kaya.

SLIDESMANIA.COM

NASI LEMAK

Nasi lemak merupakan makanan kegemaran bagi
orang Malaysia dan Singapura terutamanya
sebagai sarapan pagi. Nasi lemak merujuk kepada
nasi yang dimasak dengan menggunakan santan
kelapa, bagi menambah rasa lemaknya.
Kadangkala daun pandan dimasukkan semasa
nasi lemak dimasak bagi menambahkan
aromanya. Kaum melayu makan nasi lemak
dengan telur kukus,timun,ikan bilis goreng dan
sambal.Tetapi kini pelbagai hidangan disajikan
bersama nasi lemak seperti
ayam,daging,sotong,udang, limpa dan hati lembu.

SLIDESMANIA.COM

LEMANG

Lemang ialah sejenis makanan tradisi yang disukai
orang ramai. Lemang hanya terdapat ketika Hari
Raya.Semua orang daripada pelbagai kaum suka
makan makanan tradisi ini. Lemang telah
direkodkan sebagai hidangan istimewa sejak
1864.Makanan tradisional ini dihidangkan bersama
rendang atau serunding. Lemang diperbuat
daripada beras pulut dan santan.Nasi didalam
buluh dibakar dengan daun pisang.Kaedah
memasak yang menggunakan buluh lalah cara
memasak kaum asli di Malaysia.

SLIDESMANIA.COM

PENGAJARAN

Setiap kaum mestilah mempunyai peranan dan fungsi masing-masing dalam
pembangunan negara. Oleh itu,setiap kaum haruslah bekerjasama dan meghargai
peranan yang ada pada kaum-kaum lain. Kepelbagaian etnik dan budaya hasil daripada
kewujudan masyarakat yang berbilang kaum di Malaysia telah menjadikan Malaysia
sebuah negara yang unik di mata dunia. Oleh itu, keunikan ini perlulah dipelihara
dengan baik untuk tatapan generasi akan datang dan pada masa yang sama menjadi
contoh kepada negara luar.

SLIDESMANIA.COM

XOX KAUM CINA
O

Menurut Jabatan Kebudayaan&Kesenian Negara (2018).
Orang Cina di Malaysia dan Cina merupakan kaum yang kedua
besar di negara ini. Malaysia dan CIna telah mempunyai
hubungan politik dan perdagangan sejak beradab dahulu.
Kehidupan yang berlebih baik di tanah melayu juga merupakan
faktor yang menggalakkan kemasukkan orang cina.
Kebanyakan orang Cina dating sebagai buruh dan tukang kraf.
Mereka datang seorang diri tanpa keluarga kerana berharap
untuk memperolehi gaji yang tinggi supaya dapat hantar balik
ke China atau membawa ahli keluarga datang ke Tanah
Melayu. Kedatangan orang Cina ke Tanah Melayu juga secara
tidak langsung membawa masuk budaya, agama dan bahasa
mereka.

SLIDESMANIA.COM

Kaum cina mnghitung hari bermula dari hari Kalendar Cina
pertama anak bulan dan berakhir 29 atau 30 hari.
Setiap tahun mengandungi 12 bulan dan setiap Masyarakat Cina sejak dari beribu-ribu tahun dahulu
tahun dikenali dengan nama binatang-binatang amat mementingkan pelajaran. Di Tanah Melayu
tertentu. Apabila cukup 12 bulan nama yang dalam abad ke-19 dan ke-20, anak-anak Cina
pertama akan datang. Nama nama tersebut ialah merupakan paling ramai bersekolah berbanding
tikus, lembu, harimau, arnab, naga, ular, kuda, dengan anak-anak Melayu dan India. Masyarakat
kambing, monyet, ayam, anjing dan khinzir. Cina beranggapan, walaupun individual itu miskin,
dia patut diberi peluang yang sama untuk diberi
Pelajaran pelajaran. Pelajaran diharap dapat memajukan
seluruh keluarga dan membantu sanak saudara kela.
SLIDESMANIA.COM

Upacara pengebumian

● Masyarakat Cina sering mengadakan perarakan
apabila berlakunya sebarang kematian. Perarakan
ini akan diiringi bunyian muzik and biasanya
menelan kos yang besar. Oleh itu, seseoang yang
menyambut hari lahir yang ke-60 dianggap telah
menandakan dia sudah layak untuk memasuki
‘persatuan keranda’ dan perlu membayar yuran
bulanan supaya apabila dia mati kelak dia
mempunyai keranda yang elok.

SLIDESMANIA.COM

TAHUN BARU CINA PERAYAAN KAUM CINA

SLIDESMANIA.COM ● Tahun Baru Cina adalah salah satu perayaan kaum Cina

yang paling popular di Malaysia. Setiap tahun, perayaan ini
disambut meriah oleh mereka yang berbangsa Cina
selama 15 hari bagi meraikan kedatangan tahun baru
menurut calendar mereka. Pada malam Tahun Baru,
semua ahli keluarga akan berkumpul untuk mengeratkan
perhubungan sesame keluarga.

● Kebiasaannya, sambutan Tahun Baru Cina ini memang

sangat sinonim dengan makanan seperti Yee Sang, kuih
Bulan dan Limau Mandarin Pemberian angpau juga
diberikan. wang angpau akan dimasukkan ke dalam
sampul merah untuk diberikan kepada kanak-kanak,
remaja mahupun yang masih belum berkahwin.

1)PESTA TANGLUNG 2) PERAYAAN KUIH BULAN

XOX● Perayaan yang juga dipanggil Chap Goh Mei ini • Sejarah perayaan kuih bulan dikatakan untuk menyambut
disediakan sebagai penutup bagi perayaan Tahun kemenangan orang cina yang telah mengalahkan Mongol
Baru Cina. Pesta Tanglung merupakan malam pada ahkir pemerintahan Dinasti Yuan zaman dulu kala.
Opertama bulan purnama selepas Tahun Baru Perayaan ini juga dikaitkan dengan Chap Goh Mei, namun ia
Cina. Pada malam tersebut, tanglung berwarna- adalah perayaan yang berbeza. Perayaan Kuih Bulan
warni akan dinyalakan dan mercun akan dibakar disambut pada hari ke-15 bulan ke-8 dalam calendar Cina.
untuk memeriakan lagi sambutan.
• Salah satu hidangan istimewa pada perayaan ini sudah
● Menurut adat kaum Cina, tujuan mercun dibakar semestinya kuih bulan itu sendiri. Kuih bulan biasanya
dibuat daripada aduanan manis berinti kacang merah, biji
untuk menghalau makhluk jahat yang kejam. Teratai dan kuning telur asin. Terdapat juga tradisi
Makhluk tersebut dikatakan akan takut, sekiranya mengatakan bahawa kuih bulan dibuat sebagai
mendengar bunyi bisiing yang dihasilkan oleh persembahan kepada Dewa Dapur agar mulutnya terkunci
mercun. Difahamkan, terdapat juga amalan selepas memakan kuih bulan. Oleh itu, dia tidak akan dapat
melontar buah limau je dalam atau sungai menyampaikan laporan buruk kepada Maharaja Syurga.
dengan doa untuk mendapatkan pasangan.

SLIDESMANIA.COM

Kaum Masyarakat India mempercayai Tuhan Ibu adalah
India bersifat ibu bapa kepada segala makhluk.Tuhan ini
dianggap bersifat ibu kerana kasih ibu dianggap paling
SLIDESMANIA.COM suci dan tidak akanmengecewakan anaknya. Konsep
bapa pula dikenalpasti melalui mohor yang dinamakan
MohorProto Shiva.Hinduisme juga memberi
peraturan-peraturan dan undang-undang tertentu
sebagai petunjukkepada tingkah laku penganut-
penganutnya. Matlamat utama penganutnya ialah
untuk mencapai Nirvana atau Moksha yang
membolehkan mereka bersatu dengan Tuhan atau
Dewa Brahma. Ia boleh dicapai melalui kehidupan yang
sederhana. Oleh yang demikian, mereka percaya
kepada kelahiran semula.

MasyaProalkitaetisImXndeOiaXmempercayai Tuhan Ibu adalah bersifat ibu
bapa kepada seOgala makhluk.Tuhan ini dianggap bersifat ibu

kerana kasih ibu dianggap paling suci dan tidak
akanmengecewakan anaknya. Konsep bapa pula dikenalpasti
melalui mohor yang dinamakan MohorProto Shiva.

Kepercayaan Nirvana

Hinduisme juga memberi peraturan-peraturan dan undang-
undang tertentu sebagai petunjukkepada tingkah laku
penganut-penganutnya. Matlamat utama penganutnya ialah
untuk mencapai Nirvana atau Moksha yang membolehkan
mereka bersatu dengan Tuhan atau Dewa Brahma. Ia boleh
dicapai melalui kehidupan yang sederhana. Oleh yang demikian,
SmLIDEeSMrANeIAk.COaM percaya kepada kelahiran semula

XOXSistem Kasta Deepavali
kartikai
Sistem kasta atau varna adalah unsur yang penting dalam agama ini. Ia

Odibawa oleh orang Aryan.Melalui sistem ini, manusia dibahagikan kepada

kelas sami (Brahmin), kelas perwira atauaristokrasi (Kshatriya), kelas
pedagang, petani dan pelukis (Vaisya), kelas rakyat biasa (Sudra)dan diikuti
kelas buruh kasar (Pariah).

Masyarakat India mempunyai berbagai-bagai perayaan. Tiga jenis perayaan
utama ialah Deepavali, Thaipusam dan Thai Ponggal. Perayaan Deepavali
juga dipanggil perayaan lampu. Ia diraikan dalam bulan ’Kartikal’ dalam
agama Hindu yang biasanya jatuh pada bulan Oktober atau November.
Masyarakat India meraikan hari ini sebagai simbol keterangan yang boleh
menghalau kuasa jahat (kegelapan).

SLIDESMANIA.COM

XOXSistem Kasta Thaipusam

Seterusnya, masyarakat India meraikan perayaan ThaipusamThaipusam

Oialah perayaan yang mula dirayakan di Tamil Nadu (India selatan).

Namanya diambildaripada bahasa tamil sendiri iaitu Thai (selalunya
merujuk pada bulan Januari atau Febuari) dan Pusam (perayaan).

Dari segi pakaian, golongan wanitanya kerap
menggunakan ‘sari’ iaitu sejenis pakaian daripada
kain sepanjang enam ela yang dililitkan dikeliling
badan dan dipakai bersama dengan sehelai blaus.
Pakaian tradisi kaum lelaki pula digelar ‘dhotis’ iaitu
sejenis kain berwarna putih. Kaumlelaki juga
mengenakan ‘vesti’ atau ‘kurta’ iaitu pakaian
putih untuk ke kuil atau perayaan.

SLIDESMANIA.COM sari & vesti

MasySaarbaakhat Negeri Sabah mempunyai tidak kurang dari
tiga puluh etnik suku kaum. Penduduk Sabah
SLIDESMANIA.COM terdiridaripada pelbagai suku kaum. Etnik
terbesar di Sabah adalah Kadazan Dusun,
Bajau dan Murut.Suku kaum yang lain ialah
Kedayan, Bisaya, Irranun, Rungus, Kimarang,
Kwijau, Lundayeh, Ubian, Binadan, Orang
Sungai, Tatana, Tagaas, Brunei, Suluk dan
lain-lain.Perbezaan di antara berbagai-bagai
suku kaum tersebut adalah ketara terutama
sekali dari segi bahasa, agama, adat istiadat
dan pegangan hidup termasuklah pakaian
tradisi mereka.

Kadazan-Dusun

Masyarakat Kadazan-Dusun di Sabah juga mempunyai berbagai-bagai kebudayaan dan adat resam. Kaum

Kadazan-DusunKadazan Dusun merupakan nama kaum bumiputera asli yang terbesar di Sabah dan berasal daripada Indo-China.

Kaum etnik ini menggunakan pelbagai bahasa dan dialek dengan pelbagai kebudayaan dan adat resam tradisional.
Kadazan Dusun membentuk 30 peratus populasi Sabah yang terdiri daripada dua kaum, Kadazan dan Dusun
digabungkan bersama kerana berkongsi bahasa dan budaya yang serupa. Bagaimanapun, bezanya etnik Kadazan
tinggal dikawasan lembah dan secara tradisi terlibat dalam penanaman padi, sementara etnik Dusun tinggal di
kawasan pergunungan di pedalaman Sabah.Salah satu tarian yang terkenal di Sabah ialah Tarian Sumazau.
Tarian ini merupakan sejenis tarian tradisi rakyat Sabah yang amat terkenal di Sabah dan di seluruh Malaysia. Ia
merupakan tarian tradisi suku kaum Kadazandusun. Tarian ritualnya memenuhi pelbagai fungsi seperti Tarian
Sumazau yang ditarikan untuk mengucap kesyukuran yang berkaitan dengan kegiatan menanamdan menuai
padi dan juga untuk menolak bala, menyemah semangat, dan mengubati penyakit.

Gambar disebelah menunjukkan Tarian
Sumazau oleh masyarakat Sabah:

SLIDESMANIA.COM

1+2=3

Menurut adat Kadazan-Dusun, apabila berlaku kematian, proses
pengebumian melibatkan seluruh masyarakat. Unggun api dihidupkan
untuk menghalau hantu dan roh-roh jahat. Selain itu, wujud konsep-
konsep seperti ‘mihad’ iaitu menangisi mayat, ‘memojuk’ iaitu
memandikan mayat, ‘menguman’ iaitu menghiasai mayat dan
mendandan mayat, ‘lobong’ iaitu kubur serta‘panukup’ iaitu kenduri. Agi
kelahiran proses memberi nama bayi juga melibatkan perbincangan
dengan ahli keluarga dan jiran. Adat ‘mintuhun’ pula ialah adat
menjejakkan kaki bayi ke tanah.

SLIDESMANIA.COM

Bajau 1 + 2 = 3

Kumpulan etnik kedua terbesar di Sabah, kaum Bajau merangkumi 15 peratus populasi penduduk negeri ini.
Mereka asalnya adalah keturunan pelaut yang menyembah Omboh Dilaut(Tuhan Laut) dan sering dikenali
sebagai gipsi laut. Ada yang telah meninggalkan kehidupan di laut dan menjadi peladang serta penternak.
Mereka pula dikenali sebagai ‘Koboi Timur’ kerana kepakaran mereka menunggang kuda. Terdapat pelbagai
suku kaum di kalangan masyarakat Bajau seperti Iranun, Sulu dan sebagainya. Kebanyakan masyarakat Bajau
mendiami kawasanSemporna dan Kota Belud. Kaum lelaki dalam kalangan masyarakat ini terkenal sebagai
penunggang kuda yang mahir.

Adat resam kelahiran antara masyarakat Bajau dengan masyarakat Melayu di Semenanjung terdapat banyak
persamaan di mana adat seperti berpantang, menempah bidan dan melenggang perut juga dilaksanakan oleh
masyarakat tersebut. Ini kerana kebanyakan masyarakat Bajau di Sabah adalah beragama Islam.

Terdapat dua jenis tarian yang popular dari kaum Bajau iaitu Tarian Brunsai dan Tarian Limbai.Tarian Brunsai
tidak diiringi dengan musik ataupun bunyi-bunyian, ianya mengutamakan pada"kalang" seperti berbalas
pantun yang diiringi oleh hentakan kaki penari lelaki. Brunsai biasanya dilakukan pada waktu malam untuk
meraikan majlis perkahwinan, merayakan kelahiran bayi,majlis kesyukuran dan bagi meraikan orang yang sudah
bernazar. Penari Brunsai juga memakai pakaian yang berwarna warni seperti seluar hitam, biru, merah dan
baju serta tanjak yangmempunyai corak-corak menarik.

SLIDESMANIA.COM

Gambar dibawah menunjukkan tarian
Brunsai dari kaum Bajau.

Gambar dibawah merupakan tarian Limbai oleh pLdeppiyinmmeheBsagireTanaeenbaelnajjnngamaagertyihtuianaipaidd.knntniumisTia.apaatpnarbetnrioirauanra.sipsartnSkeuienaksemlLkmeanbaLietramemibiaimbkknrasebaupsthlbdaaiaamakanuim.hraiiaaTpaa,ndajoe,ahaisptlndrleyaraeipigaoahrleharnimrukknaanaaaidtbtkrngunioaaanaimatnprkaknliaegeadsaBtntaluananaiinklnkkjaaauihu
kaum Bajau

SLIDESMANIA.COM

MasSyaarraawkaakt Negeri Sarawak merupakan negeri yang paling besar di
dalam Negara Malaysia iaitu mempunyai seramai kira-
SLIDESMANIA.COM kira 2.07 Juta orang penduduk secara keseluruhan
sehingga tahun 2016. Kepelbagaian Etnik dan suku
kaum ini menampakkan kemajmukan penduduk di
Negeri Sarawak yang mempunyai kira-kira 27 Etnik
yang hidup dalam semangat harmoni dan bersatu
padu tanpa mengira perbezaan antara satu dengan
yang lain. Kaum terbesar di Sarawak ialah kaum Iban
dan kaum Melanau. Kesemua etnik dan suku kaum ini
mempunyai bahasa, kebudayaan dan cara kehidupan
yang tersendiri termasuk juga perihal adatnya yang
unik mengikut suku kaum.

Iban

Bagi masyarakat Iban, sejenis budaya lama yang popular dipanggil perburuan kepala (headhunting). Seorang
lelaki akan memburu kepala untuk ditunjukkan kepada bakal mertuanya ataupun sebagai lambang kepahlawanan
mereka. Kini amalan ini sudah tidak diamalkan.Masyarakat Iban mengamalkan konsep muafakat yang dipanggil
‘utai basai gagamit’ (tidak ada masalah besar yang tidak boleh diatasi). Masyarakat Iban tinggal di rumah panjang.
Rumah ini didiami oleh beberapa buah keluarga. Rumah panjang terbahagi kepada beberapa bilik dan setiap bilik
dihuni oleh sebuah keluarga yang biasanya keluarga asas. Rumah panjang suku Kelabit pulatidak ada bilik untuk
keluarga, cuma terdapat bilik memisahkan ruang sebelah luar dengan ruang sebelah dalam.

Bagi rumah orang Iban, disebelah belakang bilik ialah tempat makan dan dapur. Jika ada keramaian, makanan
dihidang di beranda (ruai). Sebelah luar bilik juga terdapat ruang yang dipanggil ‘panggan’ iaitu tempat tidur
orang bujang dan tetamu lelaki. Di bawah rumah ialah tempat binatang ternakan seperti babi dan ayam.

Gambar 4.11 dibawah merupakan
rumah panjang di Sarawak.

SLIDESMANIA.COM

1+2=3

Masyarakat Iban mempunyai upacara-upacara khas dalam adat kematian. Ia melibatkan seluruh
ahli rumah panjang dan perundingan dengan ‘tuai rumah’ (ketua rumah). Dalam kelahiran pula,
bayi yang baharu dilahirkan dimasukkan garam ke mulutnya. Proses ini dipanggil
‘garam’.Sementara ibunya akan melalui proses ‘berkindu’ ataupun berdiang unggun api selama 41
hari dan 41 malam.

Dari segi kesenian, masyarakat ini banyak menghasilkan kraf tangan seperti anyaman, kain
selimut dan bakul daripada rotan. Jenis-jenis tarian mereka pula adalah seperti ngajat,
berpencaha, berkuntau, main kerichap dan main chekak. Sehingga hari ini, masyarakat Sarawak
masih mengekalkan beberapa tradisi, misalnya ‘Datun Julut’ di kalangan orang Bidayuh. Tarian ini
ditarikan dengan lemah gemalai oleh pemuda-pemudi dengan iringan muzik. Kaum Iban pula
terkenal dengan tarian perang yang dikenali sebagai ’ngajat bunuh’. Tarian ini melambangkan
unsur kebudayaan mereka yang gagah berani menentang sebarang bentuk penjajahan.

SLIDESMANIA.COM

Malanau 1 + 2 = 3Kaum Melanau merupakan kaum etnik yang terdapat di Sarawak. Umumnya, kaum

Melanaumempunyai persamaan dengan kaum Melayu dari segi kepercayaan, kebudayaan
dan adat resam.Jesteru itu, kaum ini merupakan satu cabang dalam masyarakat Melayu.
Namun begitu, kaumMelanau tetap mempunyai budaya dan adat resam mereka yang
tersendiri. Adat resam ini jelasterlihat dalam aspek kehidupan mereka seperti kelahiran,
perkahwinan dan juga kematian.

Antara ciri-ciri yang ada pada kaum Melanau adalah semua orang Melanau mempunyai
‘Bin’(anak lelaki) dan ‘Binti’ (anak perempuan) dalam nama-nama mereka sama dengan
orang Melayu dan ini juga dikenakan kepada Melanau Kristian kerana telah ditetapkan
sebagai Melayudi banci. Selain itu, ramai kaum Melanau merupakan seorang nelayan serta
pesawah padi dan petani sagu. Ada antara mereka yang mahir dalam pembinaan bot.
Mereka pernah tinggal dirumah-rumah kaki dan panjang tinggi, tetapi hari ini mereka tinggal
di kampung. Oleh kerana persamaan agama, majoriti kaum Melanau tinggak dan
mempunyai budaya yang sama seperti kaum Melayu di Malaysia.

SLIDESMANIA.COM

Ciri lain kaum Melanau adalah pakaian tradisional
yang dipakai mereka. Pakaian lelaki Melanau
diperbuat daripada satin berwarna gelap
dipadankan dengan kain songket bunga tabur dan
pakiankepala sengkulah dari Jawa. Wanita
Melanau menggayakan baju baldu hitam dengan
sarungsongket Brunei tenunan Sarawak, bertali
pinggang pending besar, diserikan dokoh dan
perhiasankepala kepih sanggul.

Gambar disebelah menunjukkan pakaian
tradisi kaum Melanau di Sarawak:

SLIDESMANIA.COM

IMPAK KE ATAS PEMBINAAN NEGARA BANGSA 1+2=3

Antara kesan-kesan yang diperolehi dari kepelbagaian budaya ialah:

● Wujud kepelbagaian masyarakat yang unik
Masyarakat di Malaysia terdiri daripada pelbagai kaum seperti orang Melayu dan
kaum bumiputera yang lain, Cina dan juga India.

● Keterbukaan atau toleransi antara kaum
Kepelbagaian kaum ini menjadikan masyarakat yang wujud di Malaysia lebih
unik dan menarik kerana terdapat pelbagai budaya, bahasa, agama, muzik,
tarian dan kesenian, pakaian dan makanan yang ada antaranya boleh dikongsi
bersama.

SLIDESMANIA.COM

1 +● Wujud beberapa aspek persamaan budaya
2 = 3Walaupun setiap kaum di Malaysia mempunyai kebudayaan yang berbeza namun wujud

beberapa aspek persamaan yang boleh ditemui di kalangan setiap kaum seperti
kekeluargaan,adat resam, objek-objek kebendaan dan nilai-nilai keagamaan. Misalnya,
setiap kaum di Malaysia menghormati adat resam yang diwarisi secara turun temurun.
Biar kaya ataupun miskin, masing-masing pasti akan berusaha untuk mematuhi adat
resam turun temurun ini. Pepatah Melayu yang menyebut ‘biar mati anak, jangan mati
adat’ sebenarnya mempunya makna yang sama bagi semua kaum di Malaysia.

Contohnya, semua kaum mempunyai adat resam yang menekankan pentingnya
menghormati orang tua, terutama ibu bapa atas jasa dan pengorbanan mereka.
Dalam sebarang upacara danadat istiadat orang tua sentiasa memainkan peranan
penting dan mereka tidak boleh diketepikan.Bagi semua kaum di Malaysia ikatan
kekeluargaan di kalangan anggota keluarga sangat diutamakan

SLIDESMANIA.COM

TERIMA KASIH

SLIDESMANIA.COM