สรุปวิทยาศาสตร์ ม.1 เรื่อง การดำรงชีวิตของพืช

การดาํ รงชวี ติ ของพืช

1.การสังเคราะหดว ยแสง iฒู÷๋
สารประกอบคลอโรฟล ล ทีอ่ ยูใ นคลอโรพลาสต
ดดู กลนื พลังงานแสง เปนพลังงานเคมี *☒
ในรูปสารประกอบอินทรยี 
แกสคารบอนไดออกไซดแ ละน้ํา เปน สารตัง้ ตน
นาํ้ ตาลกลโู คส และแกส ออกซิเจน เปน ผลติ ภณั ฑ

6 CO2 + H O12 C H O +6 12 6 O6 + 6 H2O
2 2

สารประกอบอนิ ทรยี  คือ สารประกอบของคารบอน

ควิ ทนิ : พบมากในควิ ทเิ คลิ ปองกนั การซมึ ผานนํ้า แกส
เซลลค มุ ควบคุมการเปด-ปด ของปากใบ

iไทลาคอยด เยอื่ หุม ชัน้ ในของคลอโรพลาสต
สรางพลังงาน ATP NADPH + H +

i สังเคราะหใ ชแ สง

ลูเมน i ของเหลวในไทลาคอยด พชื C
สโตมา ตรงึ คารบอนไดออกไซดบรเิ วณนี้ Photorespiration
หายใจใชแ สง
;คลอโรฟลล A รวมแสง สังเคราะหแ สง
ดดู กลืนแสงสี มว ง น้ําเงนิ แดง พืช C
สะทอ นแสงสีเขียว

สาหรา ย ะ สงั เคราะหด ว ยแสง มากทีส่ ดุ I สังเคราะหแ สงดี ออ ย
ขาวโพด ขาวฟา ง
Photophosphorylation กระบวนการสราง ATP

สงั เคราะหดว ยแสง i สังเคราะห กลโู คส พืช CAM

i. ลาํ เลียงผาน ซโู ครส ะ ตรึง CO ตอนกลางคืน
สะสมในรูป แปง ตะบองเพชร กลวยไม
วา นหางจระเข
Photosystem I ดูดกลืนแสง 700 nm
Photosystem II ดดู กลืนแสง 680 nm พชื สงั เคราะหแสงดี
ะ ชว งเวลาทแ่ี สงเยอะ “เทีย่ ง”
#¥*:× *

*

ืฐ๋ัศฺวฺลู๋ร๋ืณ๋ืฟ๋ืส่ิญ

2.การลาํ เลียงสารในพชื บาดหมาง

2.1การลาํ เลียงนาํ้ และธาตอุ าหาร ฌ1ื๊*
ไซเลม็ ลาํ เลียงนา้ํ และธาตุอาหาร
พิธ ผนงั เซลลช อ งวาง ⑨
ทําใหพืชลําเลยี งน้ําไปเซลลด า นขา งได

น้ําแพรเขา สขู นราก โดยการ ออสโมซสิ

ธาตอุ าหารอยูในรูปสารละลาย แพรสูข นราก

โดยการแพรแบบ แอกทีฟทรานสปอรต

การคายนํา้ ของพืช น้ําออสโมซสิ เขาสูรากมากขน้ึ มปี จจยั ดงั น้ี
1. การเปด -ปด ปากใบ
ะ เปด เมอื่ เซลลคมุ เตง
i ปด สูญเสียความเตง

2. อุณหภูมิ ความช้นื

ะ เปด T สงู ความชนื้ สัมพัทธล ด
ปด T สงู มาก ความชน้ื สัมพทั ธ จะคายนํา้ กตั เตชัน

หยดนํ้า Hydathode

3. กระแสลม
: เปด เมอ่ื ลมพดั

4. น้าํ ในดิน
ะ ปด เมอื่ นาํ้ นอย สรางกรด Abscisic

5. ความเขมแสง

: เปด น้ําเพยี งพอ + ความเขมแสงสงู

ะ เปด ลดลง นา้ํ เพยี งพอ + ความเขมแสงลด

: ปด น้ําไมเพยี งพอ

เม่ือมีแสง i. พืชลาํ เลียง K+ เขา เซลลค ุมในปริมาณมาก

ความเขมขนสารละลายในเซลล เพิ่มมากขนึ้
นา้ํ จากเซลลขางเคยี งแพรเ ขา ทําใหเซลลเตง ปากใบเปด
CO 2 เปด แคบลง มี CO 2 สูงกวา ปกติ

ส๋ึ

2.2การลาํ เลียงอาหาร

โฟลเอ็ม ลําเลยี งอาหาร ประกอบดวยเซลล 2 ชนิด

1.เซลลต ะแกรง ลาํ เลยี งอาหาร

2.คอมพาเนียนเซลล ควบคุมการทํางานของเซลลตะแกรง

พชื จะลําเลียงอาหารในรปู นาํ้ ตาลซโู ครส

จากใบแพรสูโฟลเอม็ ดว ยการแพรแบบใชพ ลังงาน

ทรานสโลเคชนั พืชลําเลยี งซูโครสไปเซลล ฌื่

ไซเ ม โพล เ ม \

÷ ☐÷ → ใบ
.
I • เคอม พา ยน เซล

!:> . . ราก
..
.. .

อาหารสะสมของพืช กลว ย เงาะ ลําไย ขนุน ตoตฏ๊ญื่
ผลสะสมอาหาร
•

เมลด็ สะสมอาหาร ขา ว ขาวโพด ละหงุ ถัว่ :)
รากสะสมอาหาร ผักกาด มนั เทศ แครร อต
ลาํ ตน สะสมอาหาร ออย

ลําตน ใตดนิ สะสมอาหาร แหว มันฝรั่ง เผือก หัวหอม

ฒ็i ะ ;:÷ฏญื๋t ฒง \ดว→นด_ด งน)ด ๏÷iiiiiiii

:_

๋ืศู่ถุ่ฮุ่อุ่ปุ่ฏืฟิญ๋ิฏ็ปิร็ณตฺอ็ฝูฟ๊ิญ่ืฎฺณ์ลีน๋ึฏืฐ็อ็ล๋ัศ

พืชใบเลยี้ งเด่ยี ว

น นา เ ม : ÷ราก
ะ
0ฐํ๋ฐํ๋: . ไซเ ม
ะะ ÷ii. ÷

ธ ไซเ ม เ ยง วรอบ ธ

ไฟ ล เ ม แทรกไซเ ม

น พืชใบเล้ียงคู ราก

ฒึ๋ ฒื่i ำฒื๊:ฏํ๋ • . โพล เ ม อiii. ::-.:÷÷÷-i

0% ฒ็ . . ไซเ ม i. > ÷÷ .
ญื๊i. . ÷÷ ÷
. .. .

_

อ. --
.. ..
..

เ อเ อ เแคม ยน

ีข่ืย้ืนีม็ฏุ๊ฏ็ล่ืงุ๋งูง่ิฏ่ัร่ิส็อ๋ืณ้ตำล็ล็อิพัตีร็ลิพ่ัส็ลุ่ฐู่ย่ํณ็อู๋ญ้ตำล

3.การเจรญิ เตบิ โตของพชื chromatid chromatid chromatid
การเพิม่ จาํ นวน และขยายขนาดของเซลล
1
1.การแบงเซลล Interphase centromere
ไมโทซิส แบง นวิ เคลียสของเซลลร างกาย >

2n 2n 2 เซลล หลังแบง เทา เดิม 1 chromosome 1 chromosome

^ €€# €€฿;± . .
+ ....
Prophase
Metashase t
ดนาน
ดด Anaohase

แยก e งา ase

ส าง วค โอ ส ให

ไมโอซิส แบงนิวเคลียสเซลลสืบพนั ธุ
2n n 4 เซลล หลังแบงลดลงครึง่ หน่ึง

ไมโทซิส ไมโอซิส
แบง เซลลร า งกาย แบงเซลลสืบพันธุ
1 เซลล แบง ได 2 เซลล 1 เซลล แบง ได 4 เซลล
เซลลใหมม โี ครโมโซมเทาเดมิ 2n 2n เซลลใ หมม ีโครโมโซมครึง่ เดยี ว 2n n
แบงนิวเคลยี สครั้งเดียว แบงนวิ เคลียส 2 ครัง้
เซลลใหมเ จรญิ ตอไดอีก เซลลใหมห ากไมไ ดผสม จะตาย
เม่ือเขา สูว ฏั จกั รเซลล เซลลล กู แบงไดท ้งั ไมโทซิส เม่อื เขาสวู ัฏจกั รเซลล เซลลลูกแบง ได
และไมโอซิส เฉพาะไมโทซิส

2.การเพม่ิ ขนาดของเซลล มีรปู รางใหญข้นึ
3.การเปลี่ยนรปู รางของเซลล ไปทําหนาท่ีเฉพาะ

่มัลีลิน้รุสัชุสฺษ⃝?ุ๋ภ๊ืป

การเจรญิ เติบโตของตนถั่ว พชื ตอ งการปริมาณมาก (macronutrients)

เรม่ิ จากไซโกตภายในเมลด็ ธาตอุ าหารหลกั

แบงเซลลเ พอื่ เพิ่มจํานวนเปน เอ็มบรโิ อ การเจรญิ ของผล ใบพืชมสี เี ขยี ว

เอ็มบริโองอกจากเมล็ด เจรญิ เปน ตนออ น ขาด: แคระแกร็น เหลืองซีด

เซลลในตนออนจะแบงเซลล

ปุย วะการเจริญของดอก และเมล็ด
1.ปุย อนิ ทรีย ปยุ ทไ่ี ดจากการเนา เปอ ย ขาด มีสมี วงตามแผนใบ

ซากส่งิ มชี วี ิต ปยุ หมัก ปุยคอก ปุยพืชสด สรางเปลอื กและลําตน
ปยุ ชวี ภาพ ปยุ อินทรยี ชีวภาพ ขาด i. ใบแกไ หม

ใบออ นมจี ดุ แดง

2.ปยุ เคมี หรือปุยวทิ ยาศาสตร ปยุ ท่ไี ดจ ากการ ธาตุอาหารรอง
สงั เคราะหแ รธาตุ เชน ไนโตรเจน ฟอสฟอรสั Ca แบงเซลล ผสมเกสร งอกเมล็ด
โพแทสเซยี ม แอมโมเนยี (ทาํ ใหด ินเปนกรด)
ขาด ะ ใบออ นบิดเบี้ยว ขอบมว น

พืชตอ งการปริมาณนอย (micronutrients)

Fe, Mn, Bง Mo Cu ,Zn ,Cl g สรางอาหาร โปรตนี ของพืช
, ขาด ะ เสน ใบแกจ ะเหลือง

5 องคป ระกอบกรดอะมิโน โปรตีน
วติ ามิน
ขาด : ใบเลก็ สีเหลือง

4.การสืบพันธขุ องพชื

1.การสบื พนั ธุแบบไมอ าศัยเพศของพืช
ปก ชํา นาํ สว นตา ง ๆ ของพชื มาชําใหรากงอก
ตอนกงิ่ เหมือนตน แมทุกประการ
ติดตา เช่อื มประสานสว นของตน พืชใหเปนตนเดยี วกัน
ทาบก่ิง ตนพชื 2 ตนมาเปน ตน เดยี วกัน

การขยายพนั ธุพชื ดวยโครงสรา งพเิ ศษ
1.โครงสรา งพเิ ศษจากลาํ ตน
ไหล หรอื สโตลอน สตรอวเบอรรี ผกั บุง บวั บก ผักแวน
เหงา ขิง ขา
หวั ทิวเบอร บัลบ หัวทเ่ี กดิ จากเหงา
2.โครงสรางพิเศษจากราก
มนั เทศ บโี กเนยี
3.โครงสรางพิเศษจากใบ
ตน ตายใบเปน เศรษฐีพนั ลาน

2.การสืบพันธุแบบอาศยั เพศของพืช
สเปร มกบั ไข ตนใหมแตกตางจากเดมิ

1.โครงสรา งของดอก

เกสรเพศผู Istamenl . เกสรเพศเมยี loisti 1
ยอด เกสร เพศเ ย lstigm a)
1. าน เกสร เพศ lfiament ) ' .
. .
นร
2. บ แถน ( anther ) ' ก บแ
2. าน เกสร เพศ เ ย Istyle )
ู 3. งไ lovary )

ส าง สเ ม ส าง ออ ล ภายใน ง เ มบ โอ
, ส าง เซล ไ
,
กลีบดอก ( งeta)
กลบี เลี้ยง lseoa )
อ แมลง
อง น นตราย

่ลัอัก้ป่ข์ล้ริร็อุถีมุว้ร่ขัร์ริป้รีมูช้กัอูณัจัดูณัอูชีมู้ผูช้ก

2.ประเภทของดอก
ดอกสมบรู ณ (complete flower) มีองคป ระกอบครบ 4 สวน
ดอกไมส มบูรณ (incomplete flower) มอี งคประกอบไมครบ 4 สว น
ดอกสมบูรณเพศ (perfect flower) เกสรเพศผูและเพศเมียในดอกเดยี วกนั
ดอกไมสมบูรณเ พศ (imperfect flower) มีเกสรเพศผหู รือเมีย อยางใดอยา งหนึ่ง

3.การถา ยละอองเรณู
ถายละอองเรณูในดอกเดียวกนั หรอื คนละดอกในตนเดยี วกนั
เหมอื นรุนเดิม
ถา ยละอองเรณูคนละตน
เกิดความหลากหลาย

4.การสบื พนั ธุของพชื ดอก

ไซโกต : เอ็มบรโิ อ
โพลารนวิ เคลยี ส เอนโดสเปรม

" ๏ ฒํญ yเ น

หลอด เร บ เพศ ฐํ๋ ;: ฒุ๊ญiน

งไ 1น ข
ญื๊ โพลา วเค ยส
ออ ล

เซล ไ

่ข์ลีลิน์รุว⃝?ฺฐ้ผืส์ลุ่ฏ่ขัร็ปูฌู๋ปูขูณูณ

ผลเดย่ี ว รังไข 1 อัน ใน 1 ดอก
ผลกลุม 1 ดอก มีรังไขหลายอนั
ผลรวม รงั ไขกลายเปน ผลยอ ย เชอื่ มตอ กันเปนผลเด่ยี ว

5.การแพรพนั ธุของเมล็ด

โครงสรา งพนื้ ฐาน

1.เอ็มบริโอ คอื ตนออนในเมล็ด เจรญิ จากไซโกต

เอพิคอล i อยูเหนือใบเล้ยี ง ใบ พชื ใบเลี้ยงเดี่ยว มี 1 ใบ
ใบเล้ียง พืชใบเลีย้ งคมู ี 2

ไฮโพคอทลิ I อยใู ตใ บเลยี้ ง

แรดเิ คิล i อยใู ตไฮโพคอทิล ใบเลย้ี งคูเจริญเปนรากแกว

ใบเล้ยี งเดย่ี วเจรญิ เปน รากฝอย

2.เอนโดรสเปรม คอื อาหารสะสมของตน ออน สวนมากเปน แปง โปรตีน ไขมัน

3.เปลอื กหมุ เมล็ด คือ ปอ งกันอนั ตรายสว นทอี่ ยูภายใน

เป อก ม เม ด .

①i ฒ๊฿฿ตา ::::ฅู๋วต -

. .

.

เมล็ดพืชใบเลีย้ งคู (ถ่วั )

เมล็ดพืชใบเลยี้ งเดี่ยว(ขา วโพด)

เอนโดสเปร ม

คารโ บไฮเดรต สรา งเซลลูโลส

โปรตนี สรา งโพโตพลาสซมึ

ไขมัน

ู้ณ๊ืตู๋ปุ๋ฐู๋ศูญูฏุจ็ณืฬุ๊ห็ลุ้หืล

6.การงอกของเมลด็
นํา้ หรือความช้นื
แกส ออกซิเจน
อุณหภมู ิ

5.เทคโนโลยชี ีวภาพของพืช

1.การเพาะเลีย้ งเนอ้ื เยอื่
นาํ สวนหน่ึงของพชื มาเพาะเลีย้ งในสภาพปลอดเชื้อ
อาหารแข็ง
อาหารเหลว

แคลลัส เปนกลมุ เซลลท่ีสามารถเจรญิ ตอ เนื่องโดยไมม กี ารพฒั นา
เปลย่ี นแปลง ไปเปนสว นใดสวนหนงึ่ ของพชื แตสามารถเจรญิ เปนตน ได

ฮอรโมนออกซนิ เรง การเจรญิ ของปลายยอด ปลายราก
ฮอรโมนไซโตไคนิน กระตุน การแบงเซลล

2.การดดั แปรพนั ธกุ รรม
พืช GMOs ใหผลผลติ ตามตอ งการ ปรบั ปรงุ พันธพุ ชื ตน ทานโรค
มะละกอ ฝาย ขา ว มะเขือเทศ ขา วโพด ถ่ัวเหลือง

ะm ฒะฒaะง

่ืย่ตืสืสืส๊ป๊ืศ