Disediakan oleh:
En. Melcom Anak Angkun,
Jurulatih Seni Visual,
Sekolah Seni Malaysia, Sabah
• Sebuah hasil karya seni arca lembut yang telah
siap dihasilkan oleh pengkarya, perlu dipamerkan
kepada khalayak umum untuk tujuan mendapatkan
reaksi daripada para audiens yang melihat.
• Hasilnya, audiens akan lebih puas menikmati hasil
karya seni tersebut disamping dapat memberikan
idea kepada pengkarya untuk penambahbaikan
dalam menghasilkan karya seni arca lembut pada
masa akan datang.
• Kemahiran membuat suatu apresiasi
seni dapat menguji kemampuan untuk
membuat pertimbangan, penilaian
dan penghargaan terhadap sesebuah
hasil karya seni.
Kaedah penilaian dan apresiasi yang bersifat
ilmiah adalah seperti model kritikan seni oleh
Edmund Feldman.
Empat langkah asas model apresiasi tersebut
perlu dilakukan secara berurutan iaitu Deskripsi
(Description), Analisis (Analysis), Interpretasi
(Interpretation), Pertimbangan/Penilaian
(Judgement).
MODEL KRITIKAN SENI EDMUND FELDMAN
Deskripsi
Model
Pertimbangan Edmund Analisis
Feldman
Interpretasi
Pada peringkat ini, ia berkaitan tentang
“apa (what)” yang dilihat secara kasar
terhadap sesebuah hasil karya. Sebagai
contoh, menyenaraikan tentang
“perkara, imej, dan bentuk” yang
dilihat tanpa membuat sebarang ulasan
atau rumusan.
Langkah seterusnya ialah menerangkan
tentang “bagaimana (how)” iaitu proses
menganalisis karya seni dari pelbagai aspek
seperti konsep, pendekatan, bahasa seni
visual, kaedah, teknik, bahan, media, dan
sebagainya.
Sebagai contoh, menyenaraikan elemen
unsur seni dan prinsip rekaan yang terdapat
dalam sesebuah karya seni.
Seterusnya, interpretasi iaitu proses
menterjemahkan makna sesebuah hasil karya
seni.
Ianya merujuk kepada persoalan apa yang
ingin pengkarya cuba sampaikan. Proses ini
adalah bersifat ilmiah yang menggunakan
kemahiran kognitif iaitu berfikir, kecerdikan,
imaginasi dan kreativiti.
• Peringkat ini merupakan peringkat penilaian, sama
ada sesebuah karya seni itu berjaya atau pun tidak.
• Pada peringkat ini akan menentukan tahap artistik
sesebuah hasil karya seni yang dapat memberi
impak kepada keputusan penilaian.
• Terdapat dua pertimbangan pada peringkat ini iaitu
pertimbangan peringkat peribadi dan pertimbangan
berdasarkan fakta.
• Pertimbangan peringkat peribadi adalah seperti
“adakah suka atau tidak karya tersebut?” dan
penilaian ini bersifat kendiri iaitu tidak boleh
dipengaruhi oleh sesiapa.
• Pertimbangan berdasarkan fakta pula berpandukan
fakta yang kukuh dan jelas untuk memberi
keputusan penilaian yang adil dan menyeluruh.
• Bicara seni merupakan salah satu aktiviti yang
dilakukan untuk membincangkan suatu hasil
karya seni yang telah siap dihasilkan.
• Program bicara seni boleh diadakan
bersempena dengan sebuah pameran karya
seni atau apa-apa program berkaitan kesenian
umum yang melibatkan audiens yang ramai.
Dari segi pembudayaan bicara seni untuk
konteks pendidikan di sekolah, program bicara
seni boleh diadakan sebagai suatu medium
bagi pelajar untuk berhubung dengan
pengkarya seni bagi mendapatkan ilmu dan
pengetahuan yang berkaitan dengan suatu
hasil karya seni.
Bicara seni melibatkan pengkarya, kurator,
sejarawan seni, pengkritik seni, ahli akademik seni,
pengurus galeri, kolektor seni dan pelbagai lagi
individu yang berkaitan dengan bidang kesenian
seperti arkitek, pereka, pelakon, penyanyi, pemuisi
serta penaung seni.
CONTOH PAMERAN KARYA SENI
Installation, Maria
Nepomuceno |
Trans, 13 March – 17
April 2014, Victoria
Miro, 16 Wharf Road,
London, N1 7RW,
Courtesy the Artist
and Victoria Miro,
London,
Sumber: https://wsimag.com/art/7904-maria-nepomuceno-trans
'20 woollen books'
1977-78
National Gallery of
Australia, Canberra
Gift of the Philip
Morris Arts Grant
1982,
Jenny Christmann
Sumber: https://nga.gov.au/exhibition/softsculpture/default.cfm?MnuID=9
'Squirrel' 1969
National Gallery of
Australia, Canberra
Purchased 2008,
Meret Oppenheim
Sumber:
https://nga.gov.au/exhibition/softsculpture/default.cf
m?MnuID=9
‘contingent’ by eva
hesse, 1969,
image courtesy the
estate of eva
hesse, galerie
hauser & wirth,
zürich
Sumber: https://www.designboom.com/art/soft-
sculpture-exhibition-at-national-gallery-of-australia/
Sugar the pill ,
1995,
Polyurethane
inflatables
variable,
CHRISTOPHER
LANGTON
Sumber: https://tolarnogalleries.com/artists/christopher-langton/4/
Tatsuo Miyajima.
Connect with
Everything,
installation view.
Courtesy of
Gallery Baton
Sumber: https://wsimag.com/art/64310-tatsuo-miyajima-connect-with-everything
Rujukan (References)
╸ Audubon (2020). https://www.audubon.org/content/how-create-hummingbird-friendly-yard
╸ A World History Of Art (2020). http://www.all-art.org/art_20th_century/picasso10.html
╸ Animalia (2016). http://animalia-life.club/other/hummingbird-pencil-drawing.html
╸ Artnet (2020). http://www.artnet.com/artists/alexander-calder/oscar-a-X6qcIx7H_Tj_USSh1NETUA2
╸ Artisenivisual (2012). http://artisenivisual.blogspot.com/2012/02/arca.html
╸ Artist.com (2018). https://artist.com/art-recognition-and-education/kinetic-art-and-sculpture/
╸ AD (2017). https://www.architecturaldigest.in/content/kinetic-artist-ivan-black-shaking-lighting-world-
geometric-chandelier/
╸ Artsy (2021). https://www.artsy.net/gene/soft-sculpture
╸ Beopenblog (2020). http://blog.beopenfuture.com/2018/10/04/kinetic-art/
╸ BrainQuotes (2021). httenips://www.brainyquote.com/search_results?q=Claes+Oldenburg
╸ Buku Teks Kssm, Ssem (2019).
https://drive.google.com/file/d/1lhFDvL8sH0lCL3ZNbUVDqL7PrxGvBP8A/view
╸ Cikgu Eyone (2014). http://cikgueyone-art.blogspot.com/2014/09/seni-antara-tokoh-tokoh-arca-dunia-
dan.html
╸ Core Design Gallery (2014). http://malaysiacontemporaryart.coredesigngallery.com/tag/sculpture/en
╸ Core77 (2020). https://www.core77.com/posts/25778/making-metal-move-anthony-howes-real-
world-screensavers-25778
╸ David C. Roy (2012). http://woodthatworks.squarespace.com/kinetic-
sculptures/pegasus.html#.X9eQd9gzZPY
╸ DerekHugger (2020). https://www.derekhugger.com/colibri.html
╸ Deeds (2020). https://www.deeds.world/visions-in-motion-patrick-shearn-art-installation-at-
brandenburg-gate-until-10-11-2019/?lang=en
╸ DouglasWalker (2015). https://www.waterworksgardenart.com/
╸ Ecofriend (2020). https://ecofriend.com/12-incredible-kinetic-sculptures-made-from-recycled-
materials.html
╸ designboom (2021). https://www.designboom.com/art/soft-sculpture-exhibition-at-national-
gallery-of-australia/
╸ Faizal Sidik (2020). http://faizalsidik.blogspot.com/2019/01/aznan-omar-antara-seni-
persekitaran.html
╸ Giannadispenza (2013). https://giannadispenza.wordpress.com/2013/03/19/life-size-steel-
sculpture-the-space-between/
╸ Howeart (2020). https://www.howeart.net/
╸ HopkinsMadicine (2020). https://www.hopkinsmedicine.org/research/advancements-in-
research/fundamentals/in-depth/fueling-the-hummingbirds-extreme-biology
╸ Inexhibit (2020). https://www.inexhibit.com/marker/london-alexander-calder-kinetic-sculpture-
exhibition-tate-modern/
╸ Inhabitat (2020). https://inhabitat.com/theo-jansen-debuts-3d-printed-miniature-walking-strandbeest-sculptures-
just-in-time-for-the-holidays/3d-printed-miniature-strandbeests-theo-jansen-3/
╸ JenniferTownley (2020). http://www.jennifertownley.com/asinas-ii
╸ Kickstarter (2020). https://www.kickstarter.com/projects/ivanblack/squarewave
╸ KL Lifestyle (2011). https://www.kl-lifestyle.com.my/multhalib-musa-b-penang-1976/
╸ LaughingSquid (1995). https://laughingsquid.com/mandolinsect-kinetic-sculpture-made-out-of-a-mandolin-by-
nemo-gould/
╸ Mari9art (2020). https://www.mari9art.com/eagle-sculpture-metal-artwork
╸ Man Made (2015). https://www.manmadediy.com/3650-wood-that-works-handcrafted-kinetic-sculptures
╸ MoMA (2021). https://www.moma.org/audio/playlist/270#tour-stop-3504
╸ Mutual Art (2020). https://www.mutualart.com/Artwork/SUN-DANCE/D1D23144634DB549
╸ Museum Tinguely (2020). https://www.tinguely.ch/en/tinguely/tinguely-biographie.html
╸ Mymodernmet (2020). https://mymodernmet.com/kinetic-sculpture-art-history/
╸ MetMuseum (
╸ Nasrul Md Zalan (2014). https://mtsnasrulmdzalan.wordpress.com/2014/04/09/catan-cat-minyak/
╸ NemoGould (2020). https://nemogould.com/portfolio-item/mandolinsect/
╸ NGA (2009). https://nga.gov.au/softsculpture/essay.cfm
╸ OaklandArtMurmur (2020). https://www.oaklandartmurmur.org/the-storefronts-initiative/
╸ Oglecountynews (2019). https://www.oglecountynews.com/2019/04/05/its-time-to-put-your-hummingbird-feeders-
out/a8aj4tu/
╸ PendidikanSeniVisual (2010). http://senivisual1.blogspot.com/2010/03/catan-cat-minyak.html
╸ Poetic Kinetic (2020). https://www.poetickinetics.com/dream-waves/
╸ Reddit (2020). https://www.reddit.com/r/learnart/comments/7rnthk/hummingbird_i_drew_with_pencil_accidentally/
╸ RimbunDahan (1994). https://rimbundahan.org/abdul-multhalib-musa-2/
╸ Saam (2020). https://americanart.si.edu/artwork/twenty-four-lines-20937
╸ Seni Visual (2010). http://senivisual1.blogspot.com/2010/02/lukisan-perspektif.html
╸ Sota (2019). http://www.sota.pt/en/portfolio/dream-waves-2019/
╸ Segaris Art Centre (2012). http://segaris-artcenter.blogspot.com/2012/12/metalmania.html
╸ SoftSculpture (2009). https://nga.gov.au/exhibition/softsculpture/default.cfm?MnuID=9
╸ Storm King Art Centre (2020). https://stormking.org/artist/george-rickey/
╸ Stirworld (2020). https://www.stirworld.com/inspire-people-theo-jansen-on-his-passion-for-
developing-strandbeests-into-ever-evolving-creatures
╸ TAM (2020). http://www.torranceartmuseum.com/staffpicks/2020/4/8/object-selected-by-
sue-na-gay
╸ Terap Ulang (2013). http://terapulang.blogspot.com/2013/05/juhari-said-resident-artist-
creative.html
╸ Tolarno Galleries (2021). https://tolarnogalleries.com/artists/christopher-langton/4/
╸ Thrillophilia.com (2020). https://www.thrillophilia.com/attractions/jean-tinguely-museum
╸ TheConversation (2010). https://theconversation.com/heres-looking-at-marcel-duchamps-
bicycle-wheel-1913-98846
╸ TheHalo (2021).
https://www.thalo.com/articles/view/635/tempo_respirar_maria_nepomuceno_at_the_turner
╸ TheAdvocate (2019).
https://www.theadvocate.com/baton_rouge/entertainment_life/article_1b8f9930-c9b8-11e9-
84cc-c7918490c3c4.html
╸ Wall Street International (2020). https://wsimag.com/art/56007-calder-stories
╸ Wei Ling Gallery (2017). http://weiling-gallery.com/gallery/portfolio-item/juhari-said-the-solitude-
series-works-2/
╸ Widewalls (2013). https://www.widewalls.ch/artists/jean-tinguely/artworks
╸ Wttw (2020). https://news.wttw.com/2016/02/16/strandbeest-sculptures-theo-jansen-fuse-art-
engineering
╸ Your Dictionary (2020). https://www.yourdictionary.com/layer
╸ Yr9 Art And Design (2014). https://sites.google.com/site/yr9artanddesign/mentor-artist-henry-
moore
╸ 365loveartspassion (2013). http://365loveartpassion.blogspot.com/2014/11/fadly-sabran-neo-
artifak-katak-di-luar.html
╸ Wart (2021). https://wsimag.com/art/7904-maria-nepomuceno-trans
╸ Zainal Abidin Musa (2012). http://zainalabidinmusa.blogspot.com/2012/05/harharhar.html