รายงานแหล่งเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุมชนบ้านออน

รายงาน
เร่อื ง แหล่งเรียนร้เู ศรษฐกิจพอเพียงชมุ ชนบ้านออน

เสนอ
ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ สาโรช สะอาดเอย่ี ม

จัดทาโดย
นางสาว อมลรรณ ไชยวงค์

รายงานฉบบั นเ้ี ปน็ ส่วนหนงึ่ ของการศึกษา
รายวชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือการศกึ ษาค้นควา้
รหสั วิชา GE4005 ภาคเรยี นท่ี 3 ปกี ารศึกษา 2565

ก

คานา

รายงานเรอ่ื งแหล่งเรียนรู้ เศรษฐกิจพอเพียงชมุ ชนบ้านออ่ นหมู่ที่ 14 ตาบลสันกาแพงอาเภอสัน
กาแพงจังหวัดเชียงใหม่ เปน็ ส่วนหนึง่ ของรายวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการศึกษาค้นคว้า รหัสวิชา GE 4005 ชั้นปี
ที่ 1 ปีการศึกษา 2560 สาขาวิชาการปกครอง มหาวิทยาลัยมกุฎราชวิทยาลัยวิทยาเขตล้านนาโดยมีจุดประสงค์เพ่ือ
รวบรวม เนื้อหาและศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับแหล่งเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงในชุมชนบ้านอ่อนหมู่ท่ี 14 ตาบลสันกาแพง
อาเภอสันกาแพงจงั หวดั เชยี งใหม่.

ขอขอบคุณ ผศ.สาโรจน์ สอาดเอ่ียม อาจารย์ประจาวิชาที่ให้คาปรึกษาและแนะแนวทางใน
การศึกษา การรวบรวมขอ้ มลู ตลอดจนการจดั ทารูปเล่มผ้จู ัดทาหวังว่ารายงานเลม่ นี้จะใหค้ วามรู้และเปน็ ประโยชน์ต่อผู้ที่
สนใจท่ีจะนาไปพฒั นา และเป็นประโยชนแ์ ก่ผู้ทตี่ ้องการศึกษาทุกๆท่าน.

ผจู้ ดั ทา
นส. อมลวรรณ ไชยวงค์
รหัส 6415030432043

สารบัญ ข

แหล่งเรยี นรู้เศรษฐกจิ พอเพยี งบ้านออน ชมุ ชนบา้ นออนหมู่ที่ 14 หน้า
ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง 1
แนวทางการทาการเกษตรแบบเศรษฐกิจพอเพียง 2
เกษตรตามแนว "ทฤษฎีใหม่" 3
ประวตั คิ วามเป็นมา แหล่งเรียนรู้เศรษฐกจิ พอเพียงชุมชนบ้านออน 4
อา้ งองิ 5-6
ภาคผนวก 7
ประวัตผิ ูจ้ ดั ทา 8
9

1

แหล่งเรียนรเู้ ศรษฐกิจพอเพยี งชมุ ชนบ้านออน

ชมุ ชนบา้ นออนหมู่ที่ 14 ตาบลสนั กาแพง อาเภอสันกาแพงจังหวดั เชียงใหม่

2

ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง

เศรษฐกิจพอเพียง เป็นปรัชญาชถี้ ึงแนวการดารงอยู่และปฏิบัติตนของประชาชนในทุกระดับ ต้ังแต่
ระดับครอบครัว ระดับชุมชน จนถึงระดับรัฐ ทั้งในการพัฒนาและบริหารประเทศให้ดาเนินไปในทางสายกลาง
โดยเฉพาะการพัฒนาเศรษฐกิจ เพื่อให้ก้าวทันต่อโลกยุคโลกาภิวัตน์ ความพอเพียง หมายถึง ความพอประมาณ
ความมเี หตุผล รวมถึงความจาเป็นที่จะต้องมีระบบภูมิคุ้มกันในตัวท่ีดีพอสมควร ต่อการกระทบใดๆ อันเกิดจากการ
เปล่ียนแปลงท้ังภายในภายนอก ท้ังนี้ จะต้องอาศัยความรอบรู้ ความรอบคอบ และความระมัดระวังอย่างย่ิงในการ
นาวิชาการต่างๆ มาใช้ในการวางแผนและการดาเนินการ ทุกขั้นตอน และขณะเดียวกัน จะต้องเสริมสร้างพ้ืนฐาน
จิตใจของคนในชาติ โดยเฉพาะเจ้าหน้าท่ีของรัฐ นักทฤษฎี และนักธุรกิจในทุกระดับ ให้มีสานึกในคุณธรรม ความ
ซ่ือสัตย์สุจริต และให้มีความรอบรู้ท่ีเหมาะสม ดาเนินชีวิตด้วยความอดทน ความเพียร มีสติ ปัญญา และความ
รอบคอบ เพ่ือให้สมดุลและพร้อมต่อการรองรับการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและกว้างขวาง ทั้งด้านวัตถุ สังคม
ส่ิงแวดลอ้ ม และวัฒนธรรมจากโลกภายนอกได้เป็นอย่างดี

ความหมายของเศรษฐกจิ พอเพียง จงึ ประกอบดว้ ยคณุ สมบัติ ดงั น้ี
๑. ความพอประมาณ หมายถึง ความพอดีที่ไม่น้อยเกินไปและไม่มากเกินไป โดยไม่เบียดเบียนตนเองและผู้อ่ืน
เช่น การผลิตและการบริโภคทอ่ี ยู่ในระดับพอประมาณ
๒. ความมีเหตุผล หมายถึง การตัดสินใจเกี่ยวกับระดับความพอเพียงน้ัน จะต้องเป็นไปอย่างมีเหตุผล โดย
พิจารณาจากเหตุปัจจัยท่ีเกี่ยวข้อง ตลอดจนคานึงถึงผลที่คาดว่าจะเกิดขึ้นจากการกระทาน้ันๆ อย่าง
รอบคอบ
๓. ภูมิคุ้มกัน หมายถึง การเตรียมตัวให้พร้อมรับผลกระทบและการเปลี่ยนแปลงด้านต่างๆ ที่จะเกิดข้ึน โดย
คานึงถึงความเป็นไปไดข้ องสถานการณ์ตา่ งๆ ทคี่ าดว่าจะเกดิ ขึ้นในอนาคต

3

แนวทางการทาการเกษตรแบบเศรษฐกิจพอเพยี ง

เนน้ หาข้าวหาปลากอ่ นหาเงินหาทอง คือ ทามาหากินกอ่ นทามาค้าขายโดยการสง่ เสริม:
1.การทาไร่นาสวนผสมและการเกษตรผสมผสานเพ่ือให้เกษตรกรพฒั นาตนเองแบบเศรษฐกจิ พอเพยี ง
2.การปลูกพชื ผักสวนครวั ลดค่าใช้จา่ ย
3.การทาปุ๋ยหมกั ปุ๋ยคอกและใช้วัสดเุ หลือใช้เป็นปจั จัยการผลติ (ปยุ๋ )เพ่ือลดค่าใช้จ่ายและบารงุ ดิน
4.การเพาะเห็ดฟางจากวสั ดุเหลือใชใ้ นไรน่ า
5.การปลูกไมผ้ ลสวนหลังบ้าน และไมใ้ ช้สอยในครัวเรอื น
6.การปลูกพืชสมุนไพร ช่วยส่งเสริมสขุ ภาพอนามัย
7.การเลย้ี งปลาในร่องสวน ในนาข้าวและแหล่งน้า เพอ่ื เปน็ อาหารโปรตนี และรายไดเ้ สริม
8.การเล้ียงไก่พื้นเมือง และไก่ไข่ ประมาณ 10-15 ตัวต่อครัวเรือนเพื่อเป็นอาหารในครัวเรือน โดยใช้เศษ
อาหาร รา และปลายขา้ วจากผลผลิตการทานา ขา้ วโพดเล้ยี งสัตวจากการปลูกพชื ไร่ เปน็ ต้น
9.การทากา๊ ซชีวภาพจากมลู สตั ว์

ประการท่ีสาคญั ของเศรษฐกิจพอเพยี ง

1. พอมีพอกิน ปลูกพืชสวนครัวไว้กินเองบ้าง ปลูกไม้ผลไว้หลังบ้าน 2-3 ต้น พอที่จะมีไว้กินเองในครัวเรือน
เหลือจึงขายไป
2. พออย่พู อใช้ ทาให้บ้านนา่ อยู่ ปราศจากสารเคมี กล่ินเหม็น ใช้แต่ของท่ีเป็นธรรมชาติ (ใช้จุลินทรีย์ผสมน้าถู
พนื้ บา้ น จะสะอาดกว่าใช้นา้ ยาเคมี) รายจ่ายลดลง สขุ ภาพจะดีข้นึ (ประหยดั คา่ รกั ษาพยาบาล)
3. พออกพอใจ เราต้องรู้จักพอ รู้จักประมาณตน ไม่ใคร่อยากใคร่มีเช่นผู้อ่ืน เพราะเราจะหลงติดกับวัตถุ
ปัญญาจะไม่เกิด " การจะเป็นเสือนั้นมันไม่สาคัญ สาคัญอยู่ท่ีเราพออยู่พอกิน และมีเศรษฐกิจการเป็นอยู่แบบ
พอมีพอกิน แบบพอมีพอกิน หมายความว่า อุ้มชูตัวเองได้ ให้มีพอเพียงกับตัวเอง " "เศรษฐกิจพอเพียง" จะ
สาเรจ็ ไดด้ ้วย "ความพอดีของตน"

4

เกษตรตามแนว "ทฤษฎีใหม่"

"ทฤษฎใี หม่" เป็นแนวทางหรอื หลักในการบริหารจดั การที่ดนิ และนา้ เพอ่ื การเกษตรในที่ดินขนาดเล็กให้เกิด
ประโยชน์สูงสุด ด้วยหลักเศรษฐกิจพอเพียง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานพระราชดารินี้เพื่อเป็นการ
ชว่ ยเหลือเกษตรกรท่ปี ระสบความยากลาบาก ให้สามารถผ่านช่วงวกิ ฤต โดยเฉพาะการขาดแคลนน้าได้โดยไม่เดือดร้อน
และยากลาบากนัก

ประโยชนข์ อง เกษตรทฤษฎีใหม่

1. ประชาชนอยู่พอกนิ สมควรแกอ่ ตั ภาพในระดับท่ปี ระหยัดไม่อดอยาก และเล้ียงตนได้ตามหลักปรชั ญา "เศรษฐกจิ
พอเพยี ง"
2. ในหนา้ แล้งมีน้าน้อยกส็ ามารถ เอาน้าทเ่ี กบ็ กกั ไว้ในสระมาใช้รด ปลกู พืชผักต่างๆท่ีใช้นา้ นอ้ ยได้โดยไม่ต้องเบียดเบยี น
ชลประทาน
3. ในปีท่ีฝนตกตามฤดกู าลโดยมีนา้ ดีตลอดปีที่จะดีใหมน่ ี้สามารถสร้างรายไดใ้ หแ้ ก่เกษตรกรได้โดยไมเ่ ดือดรอ้ นในเรือ่ ง
ค่าใชจ้ า่ ยตา่ งๆ
4. ในกรณที เี่ กิดอุทกภยั เกษตรกรสามารถท่จี ะฟ้นื ตัว และช่วยตัวเองได้ในระดบั หนึ่งโดยทางราชการไม่ต้องเข้ามา
ช่วยเหลอื มากนกั ซ่ึงเปน็ การประหยัดงบประมาณด้วย

จากการท่ีได้ลงสารวจค้นคว้าหาข้อมูลจากแหล่งเรียนรู้ในชุมชน โดยมีนายณรงค์คาบุญสูงเป็นผู้ดาเนินงาน
ณ บา้ นเลขที่ 148/1 หมู่ 14 บ้านออนตาบลสันกาแพงอาเภอสนั กาแพงจงั หวดั เชียงใหม่ โดยนายณรงค์คาบุญสูง ได้เร่ิม
พลิกผันตัวเองเมื่อปีพศ 2560 แต่ก่อนนั้นได้มีอาชีพรับเหมาก่อสร้างมาก่อนด้วยอายุเร่ิมมากขึ้นจึงหันมาทาการเกษตร
ปลูกพืชผักสวนครัวกินเองบ้าง แบ่งปันชาวบ้านบ้าง เลี้ยงไก่ไข่ ด้วยเนื้อที่ที่ตนอาศัยอยู่มีเน้ือที่กว้างขวาง และท่ีหลัง
บา้ นมหี นองนา้ อยู่ก่อนแล้ว จึงจัดหาพันธ์ุปลา มาปล่อยแยกเลี้ยงในกระชังบางส่วน ณ จุดนี้คือการเริ่มต้นพลิกผันตัวเอง
หันมาทาการเกษตรแบบพออย่พู อกินมีมากก็แบ่งปนั และแบ่งขาย

5

ประวตั ิความเป็นมา แหล่งเรียนรูเ้ ศรษฐกิจพอเพียงชมุ ชนบ้านออน
ในปี พ.ศ. 2561 ได้เป็นตัวแทนของชุมชนเข้าฝึกอบรมโครงการสร้างและพัฒนาผู้นาสัมมาอาชีพ เข้าร่วม

ฝึกอบรมเกษตรกรตน้ แบบได้รับเป็นปราชญ์การเกษตรของชุมชนบ้านอรมีการพัฒนาและต่อยอดมาจนถึงปี 2562 ได้รับ
เลอื กเป็นครวั เรือนต้นแบบในการน้อมนาหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งไปใช้ชีวิตประจาวัน ตามโครงการขับเคลื่อน
การพฒั นาหม่บู า้ นตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง 100%

นายณรงค์ คาบุญสูง ได้ นาหลักความรู้ในการอบรมมาจัดการจัดระเบียบในเนื้อที่ของตนเอง ตามแนว
เศรษฐกจิ พอเพียงเกษตรทฤษฎีใหม่แบบผสมผสานและต่อยอดมาจนถึง ปี พ.ศ 2563 ได้รับเลือกเป็นครัวเรือนต้นแบบ
การปลูกพืชผักสวนครัวปลอดสารพิษตามแผนปฏิบัติการ ภายใต้ " 90 วันปลูกผักสวนครัวเพื่อสร้างความม่ันคงทาง
อาหาร " ภายใต้การน้อมนาแนวทางพระราชดาริของ สมเด็จพระขนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามราชกุมารี จากกรมการปกครองและกรมการพฒั นาชมุ ชน ตาบลสนั กาแพง

มีการนาความรู้ การทาปุ๋ยหมักจากเศษใบไม้หรือเศษผักที่เหลือใช้ มาทาปุ๋ยหมักและทาจุลินทรีย์ไว้ใช้เอง
โดยได้รับความช่วยเหลือและการสนับสนุนจากกรมการพัฒนาชุมชนสานักงา นการเกษตรตาบลสันกาแพงอย่างมี
ประสิทธภิ าพ ปัจจุบันมเี กษตรกรตา่ งอาเภอ เข้ามาศึกษาหาความรู้ เพื่อ นาไปประยุกต์ใช้ในชุมชนของตนเองและ เพื่อ
เป็นการต่อยอดองค์ความรู้ในชุมชนของตนเองเพื่อลดค่าใช้จ่ายเนื่องด้วยประกอบกับได้มีโอกาสได้เข้าอบรมทา
การเกษตรแบบผสมผสานจากสานักงานกรมส่งเสรมิ การเกษตรกระทรวงมหาดไทย และได้รับความรู้ด้านการขยายพันธุ์
พืชและการทาน้าหมักชีวภาพ จากสานักงานเกษตรจังหวัดและสานักงานเกษตรอาเภอสันกาแพง จึงเป็นฐานความรู้ที่
คณุ ณรงค์ คาบญุ สูงได้มคี วามเช่ยี วชาญ และประสบความสาเร็จมาจนทกุ วนั น้ี

6

7

อ้างอิง
www.nhtech.ac.th ,ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง, สบื ค้นวันที่ 22 พฤษภาคม 2565
www.sahakornthai.com เกษตรตามแนวทฤษฎใี หม่, สบื ค้นวันที่ 22 พฤษภาคม 2565

ศนู ยก์ ารเรียนร้เู ศรษฐกิจพอเพียง นาย ณรงค์ คาบญุ สงู บ้านออน เลขท่ี 148/1 หมู่ท่ี 14 ตาบลสันกาแพง
อาเภอสนั กาแพง เชยี งใหม่ 50130/สารวจเอง18 พฤษภาคม 2565

8

ภาคผนวก

9

ประวัติผูจ้ ัดทา

ชอ่ื - นามสกลุ นส.อมลวรรณ ไชยวงค์
วัน เดอื น ปีเกดิ 19 มีนาคม 2516
ภมู ลิ าเนา ( ทอ่ี ยู่ ) เลขที่ 131 หมู่ 14 ต.สนั กาแพง อ.สันกาแพง จงั หวดั เชยี งใหม่ 50130
การศกึ ษา
ระดับประถมศกึ ษา โรงเรยี นวัดบ้านนอ้ ย
ระดบั ตอนต้น โรงเรยี นมธั ยมสนั กาแพง
ระดบั ตอนปลาย การศึกษานอกโรงเรยี น (ก.ศ.น)
ปจั จุบนั กาลงั ศึกษา ระดับปริญญาตรีชนั้ ปีที่ 1 สาขาการปกครองคณะสังคมศาสตร์มหาวิทยาลยั มกุฎราช
วทิ ยาลัย มหามกุฎราชวิทยาลยั เขตวิทยาลยั เขตล้านนา
การทางาน ผชู้ ่วยผู้ใหญบ่ ้าน บ้านออน หมทู่ ี่ 14 ตาบลสนั กาแพง อาเภอสันกาแพง จงั หวดั เชยี งใหม่