ธรรมชาติของกระจูด
กา ร เ รียนรู้ธร รมชาติของกระจูด ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ เป็นไม้ล้มลุกหลายปี เหง้ามีเกล็ดสีน้ำ ตาล ลำ ต้นตรง และกลม เรียงเป็นแถว ตามเหง้า ลำ ต้น สูงประมาณ 1-2 เมตร กลม ผิวเรียบ ด้านใน กลวง มีเยื่อขาวๆ คั่น ใบลดรูป กาบหุ้ม กาบในยาวกว่ากาบนอก กระจูดมีเหง้าใต้ดิน สามารถขยายพันธุ์ โดยการแยกกอ หรือ แยกหน่อ เมื่อถอนกระจูดต้นเก่าไปแล้วที่เหลือจะแตกหน่อ และ เจริญเติบโตเป็นล้าต้นใหม่ ภายในระยะเวลาประมาณ 3 ปี ลำ ต้นโตเต็มที่ยาวไม่ต่ำ กว่า 1 เมตร สามารถนำ ไปใช้ประโยชน์ได้
ลักษณะทั่วไปของกระจูด กระจูด จัดอยู่ในพืชตระกูลเดียวกับกก กระจูดเป็นวัชพืชที่ เจริญเติบโตเป็นกลุ่มใหญ่ในแหล่งน้ำ ธรรมชาติ หรือในระบบ นิเวศพื้นที่ตามแนวชายฝั่งและบึงมีน้ำ ขังตลอดปี ซึ่งเรียกว่า โพระหรือพรุ ที่ระดับความลึกประมาณ 1-2 เมตร แพร่พันธุ์ ได้รวดเร็ว มีถิ่นกำ เนิดจากทางเกาะมาดากัสการ์ มอริเซียส ลังกา สุมาตรา แหลมมาลายู และหมู่เกาะต่างๆ ในแหลม มาลายู อินโดจีนตอนริมฝั่งทะเลฮ่องกง บอร์เนียว ตลอดถึง ออสเตรเลียริมฝั่งตะวันออก ในประเทศไทยพบมากแถบภาค ตะวันออกและภาคใต้ L. articulata : Kra Chuut / Krajood/ grey sedge ชื่อภาษาไทย : กกกระจูด (กลาง) กก (ระยอง) จูด/กระจูด (ใต้) กกกระจูด (กลาง) กรือจุ (นราธิวาส) วิจุ๊ (มลายู) KINGDOM (อาณาจักร) : PLANTAE (พืช) ORDER (อันดับ) : POALES เป็นอันดับขนาด ใหญ่ของพืชใบเลี้ยงเดี่ยว และรวมวงศ์ของ พืชที่ สำ คัญหลายชนิด เช่น หญ้า กก และสับปะรด มีสมาชิก 16 วงศ์ พืชกลุ่มนี้ดอกขนาดเล็ก มีกาบหุ้ม และเป็นดอกช่อ ผสมเกสรด้วยลม และเมล็ดมักสะสมแป้ง FAMILY (วงศ์): CYPERACEAE (กก: SEDGE) GENUS (สกุล) : LEPIRONIA (เลบปิโรเนีย) SPECIES (ชนิด) : LEPIRONIA ARTICALATA
ภาพประกอบคุณลักษณะของ กระจูด แง่ง (RHIZOME) ลำ ต้น (CULM) ดอก และผล
ง่ง RHIZOME)ลำ ต้น (CULM) ภาพประกอบคุณลักษณะของ กระจูด ดอก และผล ลำ ต้น ภายใน ลำ ต้น
สภาพแวดล้อม/ระบบนิเวศน์ : เจริญเติบโตได้ดีในพื้นที่ชุ่มน้ำ หรือมีน้ำ ขังตลอดเวลา โดยเฉพาะพื้นที่พรุ และพื้นที่ชื้นแฉะริม ทะเลสาบชุ่มน้ำ ชายฝั่ง บึงน้ำ ป่าบึง ป่าพรุ แหล่งที่พบ : เวียดนาม ไทย ลาว กัมพูชา มาเลเซีย อินโดนีเซีย เกาะบอเนียว เกาะสุมาตรา อินเดีย ศรีลังกา ญี่ปุ่น จีน ไต้หวัน ออสเตรเลีย หมู่เกาะฟิจิ มาดากัสการ์ ORDER (อันดับ) : POALES (หญ้า กก และสับปะรด) FAMILY (วงศ์) : CYPERACEAE (กก)
กา รปลูกและขยายพันธ์กระจูด พื้นที่จะปลูกกระจูดได้ต้องมีน้ำ ขังตลอดปี หรือจะ แห้งสัก 2 - 3 เดือน การปลูกหรือการทำ นากระจูดมี กรรมวิธีคล้ายกับการทำ นาข้าว (นาดำ ) คือ ก่อนปลูกชาวนา จะต้องตกแต่งพื้นที่ให้เรียบ แต่ไม่ต้องยกคันนา เพียงแต่ทำ เขตให้มองเห็นเป็นสัดส่วนว่าพื้นที่ใดเป็นของใครก็เพียงพอ การปลูกกระจูดต้องท้าในช่วงเวลาที่ในนามีน้ำ ขังหรือน้ำ แฉะๆ โดยนำ กล้ากระจูด (หัวกระจูด) มาเป็นกอ ๆ กอ หนึ่ง ๆ จะมีกระจูดประมาณ 10 - 20 ต้น ปักให้ห่างกันประมาณ 70 -100 เซนติเมตร จากนั้นก็คอยกำ จัดวัชพืชอื่น ๆ เช่น จำ พวกตั๊กแตนกินดอก หนูและนากที่คอยจะถอนหัว หรือ ต้นอ่อนของกระจูด ประมาณ 12 เดือน กระจูดก็จะโตพอ ถอนมาใช้งานได้ กระจูดส่วนหนึ่งก็จะถูกถอนไปใช้งาน เหลือต้นอ่อนหรือต้นที่ความยาวยังไม่พอไว้ถอนครั้งต่อไป นากระจูดแต่ละแปลงสามารถถอนกระจูดหมุนเวียน ต่อเนื่อง กันไปได้ 9 - 10 ปี จึงจะมีการปลูกใหม่ ทั้งนี้หลังจากที่เห็น ว่ากระจูดงอกหนาเกินไปและมีต้นแห้งตายมาก กระจูดในประเทศไทย: ภาคใต้ และแนวชายฝั่งตะวันออก ที่ชุ่มน้้า บึงน้้า ป่าพรุ จังหวัดที่พบ: ระยอง จังหวัดที่พบมาก: นครศรีธรรมราช ชุมพร สุราษฏร์ธานี พัทลุง นราธิวาส (ขึ้นปนกับเสม็ดขาว) จังหวัดที่พบน้อย: สงขลา ปัตตานี สตูล ภูเก็ต จังหวัดที่ไม่พบ: ยะลา กระบี่ ตรัง ระนอง
การใช้ประโยชน์: แหล่งผลิตกระจูดที่สำ คัญๆ ได้แก่ จังหวัดสุราษฏร์ธานี (หมู่บ้านก่อกรัง) จังหวัดสงขลา (สะกอม) จังหวัดนครศรีธรรมราช (พรุควนเคร็ง) จังหวัดพัทลุง (หมู่บ้านทะเลน้อย) จังหวัดนราธิวาส (บ้านทอน) เป็นอาหาร (แง่ง) : ออสเตรเลีย ปลูกเป็นไม้ประดับ ปลูกเพื่อป้องการการกัดเซาะ ดูดซึมธาตุอาหารพืช พืชกรองน้้า จักสาน แหล่งกระจายพันธุ์ในประเทศไทย
จัดทำ โดย นายชาร์รีร์ ฟรีสือสืนิ ศึกศึษาธิกธิารจังจัหวัดวันราธิวธิาส นางนงลักลัษ์ ภิญภิ โญ รองศึกศึษาธิกธิารจังจัหวัดวันราธิวธิาส นางปัทมาวดี ขันขัธ์ชัธ์ยชัศึกศึษานิเนิทศก์ ที่ปรึกรึษา นายธนะวัฒวัน์ เลิศลิ ประเสริฐริศึกศึษานิเนิทศก์ นางสาวนูรีนูซรีาร์ กุโกุน เจ้าจ้หน้าน้ที่ธุ ที่ รธุการ นายธนภูมิภูสามเสาร์ นักนัศึกศึษาวิทวิยาลัยลัเทคนิคนิ สาขาวิชวิาคอมพิวพิเตอร์ธุร์รธุกิจกิ รูปเล่ม นางสาวนูรีนูซรีาร์ กุโกุน เจ้าจ้หน้าน้ที่ธุ ที่ รธุการ นายธนภูมิภูสามเสาร์ นักนัศึกศึษาวิทวิยาลัยลัเทคนิคนิ สาขาวิชวิาคอมพิวพิเตอร์ธุร์รธุกิจกิ นายเกตนิพันิทพัธิ์ เป่าเล่งล่นักนัศึกศึษาวิทวิยาลัยลัเทคนิคนิ สาขาวิชวิาคอมพิวพิเตอร์ธุร์รธุกิจกิ ภาพ วิทวิยาลัยลัชุมชุชนนราธิวธิาส ข้อมูล