001 ธันยาภรณ์ วิจัยเทอม 2

41

ภาคผนวก ข

แผนการจดั การเรียนรู้เร่ืองการหมุนเวยี นของอากาศ โดยใช้สื่อการสอนรว่ มกบั วิธสี อนแบบสาธิต
ของนักเรียนชัน้ มธั ยมศึกษาปีท่ี 5

42

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 16
เรอื่ ง การหมนุ เวยี นของอากาศ

สาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รายวชิ า โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศพืน้ ฐาน
ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 5 ภาคเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2564
เวลา 1 ชั่วโมง 40 นาที หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 8 การเกิดลมฟ้าอากาศและภมู ิอากาศ

1. มาตรฐานการเรยี นร้/ู ตัวชี้วัด

สาระที่ 4 วิทยาศาสตร์ โลก และอวกาศ

มาตรฐาน ว 3.2 เข้าใจองค์ประกอบและความสัมพันธ์ของระบบโลก กระบวนการเปลี่ยนแปลง
ภายในโลกและบนผิวโลก ธรณีพบิ ตั ิภัย กระบวนการเปล่ยี นแปลงลมฟา้ อากาศและภูมิอากาศโลก รวมทั้ง
ผลต่อส่ิงมีชีวิตและสิง่ แวดล้อม

ตัวช้วี ัด ม.6/8 อธิบายการหมุนเวียนของอากาศ ที่เปน็ ผลมาจากความแตกต่างของความกดอากาศ
ม.6/9 อธบิ ายทิศทางการเคลื่อนท่ขี องอากาศ ทเี่ ปน็ ผลมาจากการหมุนรอบตัวของโลก
ม.6/10 อธิบายการหมนุ เวียนของอากาศตามเขตละติจดู และผลท่ีมตี ่อภูมิอากาศ

2. จดุ ประสงค์การเรยี นรู้
1. อธบิ ายการหมนุ เวยี นของอากาศท่ีเปน็ ผลมาจากความแตกต่างของความกดอากาศได้
2. อธิบายทศิ ทางการเคล่อื นทีข่ องอากาศที่เป็นผลมาจากการหมุนรอบตวั เองของโลกได้
3. อธบิ ายการหมุนเวยี นของอากาศตามเขตละตจิ ูด และผลท่มี ีต่อภมู ิอากาศได้
4. มคี วามใฝเ่ รียนรแู้ ละมคี วามมงุ่ มัน่ ในการทำงาน

3. สาระสำคัญ
การหมุนเวยี นของอากาศเกิดจากความกดอากาศทแี่ ตกต่างกันระหว่างสองบริเวณ โดยอากาศ

เคลื่อนที่จากบรเิ วณที่มีความกดอากาศสงู ไปยังบรเิ วณที่มคี วามกดอากาศต่ำ ซ่งึ จะเหน็ ได้ชดั เจนจากการ
เคลือ่ นท่ีของอากาศในแนวราบ เมือ่ พจิ ารณาการเคลื่อนทข่ี องอากาศในแนวดิ่ง อากาศบริเวณความกด
อากาศตำ่ จะลอยตัวสงู ข้ึน การหมนุ รอบรอบตวั เองของโลกทำให้เกดิ แรงคอริออลิส สง่ ผลใหท้ ศิ ทางการ
เคลอ่ื นที่ของอากาศเบ่ียงเบนไป

การหมนุ เวียนของอากาศตามเขตละตจิ ดู แบ่งออกเปน็ 3 แถบ ได้แก่ การหมนุ เวียนอากาศแถบ
เขตรอ้ น หรอื แฮดลยี เ์ ซลล์ การหมุนเวยี นอากาศแถบละตจิ ูดกลาง หรอื เฟอร์เรลเซลล์ และการหมนุ เวียน
อากาศแถบขั้วโลก หรือโพลาร์เซลล์

43

4. สมรรถนะสำคญั ของผูเ้ รยี น

 ความสามารถในการส่อื สาร
 ความสามารถในการคดิ
 ความสามารถในการแก้ปัญหา
 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
 ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

5. สาระการเรียนรู้

5.1 ความรู้ (K)

- อธิบายการหมุนเวียนของอากาศท่เี ปน็ ผลมาจากความแตกตา่ งของความกดอากาศได้
- อธบิ ายทศิ ทางการเคล่อื นท่ีของอากาศท่เี ปน็ ผลมาจากการหมุนรอบตวั เองของโลกได้
- อธบิ ายการหมุนเวยี นของอากาศตามเขตละติจดู และผลท่มี ีตอ่ ภมู ิอากาศได้

5.2 ทกั ษะ/กระบวนการ/กระบวนการคดิ (P)

1) การสงั เกต
2) การอธบิ าย
3) การสืบค้นข้อมลู
4) การนำความรู้ไปใช้ในชีวิตประจำวัน
5.3 คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์ (A)

1) ใฝ่เรียนรู้
2) มุง่ มน่ั ในการทำงาน
3) มเี จตคตติ ่อวิทยาศาสตร์
4) เห็นคุณคา่ ของการนำความรูไ้ ปใช้ในชีวิตประจำวนั
6. จุดเน้นสูก่ ารพฒั นาคุณภาพผูเ้ รยี น

6.1 ความสามารถและทักษะ

 มีความสามารถในการแสวงหาความรู้เพ่อื การแก้ปัญหา
 มคี วามสามารถในการใช้เทคโนโลยีเพอ่ื การเรียนรู้
 มีความสามารถในการใช้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ)
 มที กั ษะการคดิ ขน้ั สูง

44

 ทกั ษะชีวิต
 ทักษะการสือ่ สารอย่างสรา้ งสรรค์ตามชว่ งวยั

6.2คุณลกั ษณะทีช่ ่วยเสริมผเู้ รยี นตามช่วงวัย

 ใฝ่เรียนรู้
 ใฝด่ ี
 มุ่งมน่ั ในการศกึ ษาและการทำงาน

7. สาระการเรยี นรสู้ ่กู ารบรู ณาการ
การเรยี นร้สู ู่ ASEAN
หลกั เศรษฐกจิ พอเพียง

 กลุ่มสาระการเรยี นรู้ภาษาไทย คณิตศาสตร์
8. ช้นิ งานหรอื ภาระงาน ( หลกั ฐาน / รอ่ งรอยแสดงความรู้ )

8.1 power point เร่อื ง การหมุนเวยี นของอากาศ
8.2 ใบบนั ทึกผลการทำกิจกรรม เรอ่ื งการหมนุ เวียนของอากาศ
8.3 แบบทดสอบ เรื่อง การหมนุ เวียนของอากาศ
9. การจัดกิจกรรมการเรยี นการสอน
จัดกจิ กรรมการเรียนร้โู ดยวธิ สี อนแบบสาธติ ซง่ึ มีขน้ั ตอนดังน้ี
ขั้นท่ี 1 ขั้นนำ (เตรยี มการสาธติ )

- ครูใหน้ ักเรียนทำแบบทดสอบกอ่ นเรยี น เร่ืองการหมนุ เวยี นของอากาศ จำนวน 15 ข้อ
- ครจู ัดเตรยี มสื่อ และเตรียมการสาธติ
- ครูให้นักเรยี นเดาวา่ สื่อชน้ิ น้ีน่าจะเป็นสอ่ื การสอนเกีย่ วกบั เรอื่ งใด

ขนั้ ท่ี 2 ข้ันสอน (สาธติ )

- นักเรยี นศึกษาใบบนั ทึกผลกิจกรรม เร่ือง การหมุนเวยี นของอากาศ
- ครูสาธติ การใชส้ อื่ การสอนเรอ่ื งการหมนุ เวียนของอากาศ พร้อมกบั อธบิ ายการ
หมุนเวียนอากาศจากแบบจำลอง
- นักเรียนบนั ทึกผล ลงในใบบันทกึ ผลกจิ กรรมแบบจำลองการหมุนเวยี นของอากาศ
และตอบคำถามท้ายกจิ กรรม

45

ขั้นที่ 3 ขน้ั สรุปการสาธติ

- ครูและนกั เรยี นรว่ มกนั สรุปผลการทำกิจกรรมแบบจำลองการหมุนเวียนของอากาศ
- ครอู ธบิ ายเพ่มิ เติมในส่วนที่บกพร่องใหน้ ักเรยี นมคี วามรู้ความเขา้ ใจมากยิง่ ขนึ้

ขัน้ ที่ 4 ขน้ั วดั และประเมินผล

- สังเกตจากการทำใบกจิ กรรม การตอบคำถามในชั้นเรยี น

10. ส่ือการสอน
10.1 สื่อ power point เร่ือง การหมุนเวยี นของอากาศ
10.2 ใบกจิ กรรม เรอื่ ง การหมุนเวียนของอากาศ

11. แหล่งเรยี นรใู้ นหรอื นอกสถานที่
11.1 ห้องสมุดโรงเรยี น
11.2 ห้องสมุดกลุ่มสาระการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตร์
11.3 อนิ เทอรเ์ น็ตจากเวบ็ ไซต์ตา่ งๆ
11.4 ห้องปฏิบัตกิ ารทางวทิ ยาศาสตร์

12. การวดั และประเมินผล
12.1 วธิ ีการวดั และประเมนิ ผล
1) สังเกตพฤตกิ รรมของนักเรยี นขณะเรยี น
2) ตรวจคุณภาพของผลงาน
12.2 เคร่ืองมอื
1) แบบประเมินจิตพิสัย
2) ใบกิจกรรม
12.3 เกณฑก์ ารประเมิน
1) รอ้ ยละ 50 ผา่ นเกณฑ์
2) ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์

13. กจิ กรรมเสนอแนะ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

46

14. บนั ทึกผลหลังการสอน
14.1 สรุปผลการเรียนการสอน
1. นกั เรยี นจำนวน........................คน
ผา่ นจุดประสงค์การเรียนรู.้ ..............คน คิดเป็นร้อยละ.................................
ไมผ่ า่ นจดุ ประสงค.์ ...........................คน คิดเป็นร้อยละ.................................
ได้แก่
1...........................................................................................
2. ........................................................................................
นักเรียนทมี่ คี วามสามารถพิเศษไดแ้ ก่
1. ..........................................................................................
2. ..........................................................................................
2. นักเรยี นมคี วามรู้ความเข้าใจ ( K)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. นักเรยี นมคี วามรเู้ กิดทักษะ (P)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. นักเรยี นมีเจตคติ ค่านิยม คณุ ธรรมจริยธรรม (A)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

14.2 ปัญหา/อุปสรรค /แนวทางแก้ไข
............................................................................................................................. .........................................
.......................................................................................... ............................................................................
................................................................................................................................... ...................................

14.3 ข้อเสนอแนะ
............................................................................................................................. .........................................
......................................................................................................................................................................
................................................................................................................................... ...................................

47

ลงชอ่ื
(นางสาวธันยาภรณ์ ทองแท้)
นกั ศกึ ษาฝึกสอน

ลงชอื่
(นายอภชิ าติ แสนโคตร)
ครพู ี่เล้ยี ง

ความเห็นของหัวหนา้ สถานศึกษา/ผู้ทไี่ ด้รับมอบหมาย
ไดท้ ำการตรวจแผนการจัดการเรยี นร้ขู อง นางสาวธนั ยาภรณ์ ทองแท้ แล้วมีความคิดเหน็ ดงั น้ี
1. เป็นแผนการจดั การเรยี นรู้ที่
 ดีมาก
 ดี
 พอใช้
 ควรปรับปรงุ
2. การจดั กจิ กรรมไดน้ ำเอากระบวนการเรยี นรู้
 เนน้ ผู้เรียนเป็นสำคญั มาใชใ้ นการสอนไดอ้ ย่างเหมาะสม
 ยงั ไม่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ควรปรบั ปรงุ พัฒนาต่อไป
3. เป็นแผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี
 นำไปใช้ไดจ้ รงิ
 ควรปรับปรงุ ก่อนนำไปใช้
4. ขอ้ เสนอแนะอนื่ ๆ

............................................................................................................................. .........................................
.......................................................................................... ............................................................................
............................................................................................................................. .........................................
........................................................................................................................................... ...........................
........................................................................................................ ..............................................................

ว่าท่ีรอ้ ยตรี
(เฉลมิ รัฐ ตงิ่ อ่วม)

ผู้อำนวยการโรงเรยี นมหรรณพาราม

48

ใบบนั ทึกผลกจิ กรรม : แบบจำลองการหมุนเวยี นของอากาศ

จุดประสงคก์ จิ กรรม

อธบิ ายการเคลื่อนท่ีของอากาศระหวา่ งบริเวณที่มอี ุณหภมู แิ ตกกต่างกันโดยใช้
แบบจำลอง

วสั ดุ-อุปกรณ์

1. ขวดพลาสตกิ ใส ขนาด 1.5 ลติ ร 2 ใบ
2. แผ่นปกพลาสตกิ ใส ขนาด A4 2 แผน่
3. นำ้ อุ่น 500 มลิ ลลิ ติ ร
4. นำ้ เยน็ 500 มิลลลิ ิตร
5. ธปู 1 ดอก
6. ไมข้ ดี ไฟ 1 กลัก

วิธกี ารทำกิจกรรม

1. จัดทำชดุ อุปกรณด์ ังน้ี
1.1. เจาะรทู ีข่ ้างขวดพลาสติกทัง้ สองใบ ให้มขี นาด

เส้นผา่ นศนู ยก์ ลางประมาณ 3 เซนตเิ มตร ขวดละ 2 ตำแหน่ง โดยให้
ตำแหนง่ แรกอยสู่ ูงจากก้นขวดประมาณ 8 เซนตเิ มตร และตำแหน่งที่
สองอยู่สูงจากรูแรกประมาณ 8 เซนติเมตร ดงั รูป

1.2. มว้ นแผ่นปกพลาสติกใสตามความยาวใหม้ ี
ลักษณะเปน็ ทอ่ ให้มขี นาดพอดีกับรูท่เี จาะ จำนวน 2 ทอ่ ดงั รปู

2. ใส่น้ำเย็นลงในขวดใบที่ 1 และใสน่ ำ้ อุน่ ลงในขวดใบที่ 2
ให้ระดับน้ำสงู ประมาณ 6 เซนตเิ มตร

3. นำท่อพลาสตกิ ท่ีเตรยี มไว้มาเชอ่ื มระหว่างขวดทง้ั สองใบ
4. จปี้ ลายธปู ที่จดุ แลว้ ทกี่ ง่ึ กลางของท่อพลาสติกอันลา่ ง
ถือค้างไวจ้ นเห็นการเคล่ือนทขี่ องควนั ธูป ดงั รปู

5. สังเกตการเคลื่อนที่ของควันธปู ระหวา่ งขวดทง้ั สองใบ
และบนั ทึกผล

6. ทำเชน่ เดียวกบั ขอ้ 2 – 5 แตเ่ ปลยี่ นโดยใชน้ ำ้ ทีม่ ีอณุ หภูมเิ ทา่ กันในขวดทั้งสองใบ สังเกตการเคล่ือนท่ี
ของควันธปู

ระหวา่ งขวดทง้ั สองใบ และบนั ทกึ ผล

49

คำถามท้ายกิจกรรม

1. เมือ่ นำ้ ในขวดท้ังสองใบมีอุณหภูมติ า่ งกัน ควนั ธปู มีการเคลอ่ื นทห่ี รือไม่อย่างไร

............................................................................................................................. .........................................
.......................................................................................... ............................................................................

2. เมื่อนำ้ ในขวดทั้งสองใบมีอุณหภมู ิเทา่ กัน ควันธปู มีการเคลื่อนท่ีหรือไม่อยา่ งไร

................................................................................................... ...................................................................
............................................................................................................................. .........................................

3. เมอ่ื น้ำในขวดทง้ั สองใบมีอุณหภมู ิต่างกัน ความกดอากาศในขวดเท่ากนั หรือไม่ อยา่ งไร

............................................................................................................................. .........................................
........................................................................................................................................................... ...........

4. เมอื่ นำ้ ในขวดทัง้ สองใบมีอุณหภูมเิ ท่ากัน ความกดอากาศในขวดเท่ากันหรือไม่ อย่างไร

.................................................................................................................................................................. ....
............................................................................................................................. .........................................

5. การเคลอ่ื นที่ของควนั ธปู ในข้อ 1 และ 2 เหมอื นหรือต่างกนั อยา่ งไร เพราะเหตุใด

............................................................................................................................. .........................................
............................................................................................................................. .........................................

ชอ่ื -สกุล.................................................................................เลขท่ี.........ช้ัน............

50

แบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธิ์ก่อนเรียนและหลังเรียน

เร่ืองการหมุนเวียนของอากาศ

คำชแ้ี จง แบบทดสอบเปน็ แบบปรนยั 4 ตวั เลือก จำนวน 15 ขอ้

1. บรเิ วณของโลกท่ีอุณหภมู สิ ูง ความกดอากาศจะเป็นอยา่ งไร

ก. ความกดอากาศสงู
ข. ความกดอากาศตำ่
ค. ความกดอากาศสูงหรอื ความกดอากาศตำ่ ก็ได้
ง. ความกดอากาศคงท่ี

2. บรเิ วณของโลกท่ีอุณหภูมติ ่ำ ความกดอากาศจะเปน็ อย่างไร

ก. ความกดอากาศสูง
ข. ความกดอากาศตำ่
ค. ความกดอากาศสูงหรอื ความกดอากาศต่ำก็ได้
ง. ความกดอากาศคงท่ี

3. ลมเกดิ ขึ้นได้อย่างไร

ก. ความแตกต่างของความกดอากาศ
ข. ความแตกต่างของความช้ืนอากาศ
ค. ความแตกตา่ งของแรงดนั อากาศ
ง. ความแตกต่างของความหนาแน่นอากาศ

4. พิจารณาข้อความต่อไปนแ้ี ล้วเติมคำในช่องว่างใหถ้ กู ตอ้ ง
“อากาศจะเคล่อื นท่จี ากบรเิ วณที่ความกดอากาศ.........ไปหาความกดอากาศ.........เสมอ”

ก. ความกดอากาศต่ำ/ความกดอากาศสูง
ข. ความกดอากาศสูง/ความกดอากาศตำ่
ค. ความกดอากาศสงู /ความกดอากาศสงู
ง. ความกดอากาศตำ่ /ความกดอากาศต่ำ

51

5. แรงคอริออลิส เป็นผลมาจากส่งิ ใด

ก. การหมนุ ของโลกรอบดวงอาทติ ย์
ข. การหมนุ ของดวงจนั ทร์รอบโลก
ค. การหมนุ รอบตัวเองของโลก
ง. การหมนุ รอบตัวเองของดวงอาทติ ย์

6. ขอ้ ใดกล่าวถกู ต้องเกี่ยวกบั แบบจำลองการหมุนเวยี นอากาศแบบเซลลเ์ ดยี ว

ก. สมมติใหโ้ ลกไมห่ มนุ รอบตัวเอง
ข. สามารถแบง่ การหมนุ เวยี นอากาศออกเปน็ 3 วงจร
ค. มอี ทิ ธพิ ลมาจากแรงคอริออลสิ และแรงเสยี ดทานทำใหเ้ กิดการหมนุ เวียนอากาศ
ง. การหมนุ เวียนอากาศแบบเซลลเ์ ดียวอากาศจะเคล่ือนท่ีจากบรเิ วณศูนย์สตู รไปข้ัวโลก

7. การหมุนเวยี นอากาศแบบเซลลเ์ ดยี วอากาศจะเคลื่อนที่จากบรเิ วณใดไปบรเิ วณใด

ก. เส้นศนู ยส์ ูตรไปขั้วโลก
ข. ข้วั โลกไปเส้นศนู ย์สูตร
ค. 30 องศาเหนือไป 90 องศาเหนือ
ง. ศนู ยส์ ตู รไป 90 องศาใต้

8. การหมุนเวียนอากาศท่ีเกิดขนึ้ ทลี่ ะตจิ ูดที่ 0 องศา(ศนู ย์สตู ร) ถงึ ละติจูดที่ 30 องศา เรยี กว่าการหมุนเวียน
อากาศแบบใด

ก. การหมุนเวยี นอากาศแบบเขตรอ้ น หรอื แฮดลียเ์ ซลล์
ข. การหมุนเวยี นอากาศแถบละตจิ ูดกลาง หรือ เฟอร์เรลเซลล์
ค. การหมนุ เวียนอากาศแถบขว้ั โลก หรือ โพลารเ์ ซลล์
ง. การหมนุ เวียนอากาศแถบขว้ั โลกเหนือ

9. การหมุนเวยี นอากาศทเี่ กดิ ขึ้นท่ลี ะติจูดที่ 30 องศา ถงึ ละตจิ ูดท่ี 60 องศา เรยี กว่าการหมนุ เวยี นอากาศ
แบบใด

ก. การหมุนเวียนอากาศแบบเขตร้อน หรือ แฮดลีย์เซลล์
ข. การหมุนเวียนอากาศแถบละตจิ ูดกลาง หรอื เฟอรเ์ รลเซลล์
ค. การหมนุ เวียนอากาศแถบขว้ั โลก หรือ โพลารเ์ ซลล์
ง. การหมนุ เวยี นอากาศแถบขว้ั โลกเหนอื

52

10. การหมุนเวยี นอากาศท่เี กิดขนึ้ ท่ีละตจิ ูดท่ี 60 องศา ถึง ละตจิ ดู ท่ี 90 องศา(ขัว้ โลก) เรยี กว่าการ
หมนุ เวียนอากาศแบบใด

ก. การหมุนเวยี นอากาศแบบเขตรอ้ น หรือ แฮดลียเ์ ซลล์
ข. การหมนุ เวยี นอากาศแถบละติจูดกลาง หรือ เฟอรเ์ รลเซลล์
ค. การหมนุ เวียนอากาศแถบขั้วโลก หรือ โพลาร์เซลล์
ง. การหมุนเวยี นอากาศแถบขั้วโลกเหนือ

11. การหมนุ เวยี นอากาศแบบเขตรอ้ นหรือ แฮดลยี ์เซลล์ ทำใหเ้ กิดลมทเ่ี รียกว่าลมอะไร

ก. ลมเหนอื
ข. ลมใต้
ค. ลมตะวนั ตก
ง. ลมค้า

12. การหมุนเวียนอากาศแถบละตจิ ดู กลาง หรือ เฟอรเ์ รลเซลล์ ทำให้เกดิ ลมท่ีเรียกวา่ ลมอะไร

ก. ลมเหนือ
ข. ลมตะวนั ออก
ค. ลมตะวนั ตก
ง. ลมคา้

13. การหมนุ เวียนอากาศแถบขั้วโลก หรือ โพลารเ์ ซลล์ทำใหเ้ กิดลมท่เี รียกวา่ ลมอะไร

ก. ลมเหนือ
ข. ลมตะวนั ออก
ค. ลมตะวนั ตก
ง. ลมคา้

14. ลมค้า เคล่อื นทจี่ ากทิศใดไปยังทิศใด

ก. ตะวันออกไปตะวนั ตก
ข. ตะวนั ตกไปตะวนั ออก
ค. เหนอื ไปใต้
ง. ใต้ไปเหนือ

53

15. ข้อใดถกู ต้อง
ก. การหมุนเวยี นอากาศแบบเขตร้อนหรือ แฮดลีย์เซลล์ จะมีภูมอิ ากาศแบบอบอุ่น
ข. การหมุนเวยี นอากาศแบบเขตรอ้ นหรือ แฮดลยี ์เซลล์ จะมีภมู ิอากาศแบบอบอุ่นไปจนถงึ หนาว
ค. การหมนุ เวียนอากาศแถบละตจิ ดู กลาง หรือ เฟอรเ์ รลเซลล์ จะมีภูมิอากาศแบบแหง้ แล้งไป
จนถงึ อบอนุ่
ง. การหมนุ เวยี นอากาศแถบข้ัวโลก หรือ โพลารเ์ ซลล์ จะมภี มู อิ ากาศแบบร้อนช้ืน

54

ภาคผนวก ค
แบบประเมนิ ความพึงพอใจของผู้เรยี นท่มี ีต่อการจัดการเรียนรโู้ ดยใช้สอื่ รว่ มกบั วิธีสอนแบบสาธติ

55

แบบสอบถามความพงึ พอใจของผ้เู รียนที่มตี ่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้ส่ือรว่ มกบั วิธสี อนแบบสาธิต
เรอ่ื ง การหมุนเวยี นของอากาศ

คำชี้แจง เขียนเครอื่ งหมาย  ลงในชอ่ งระดับความพึงพอใจตามความเป็นจรงิ

ระดบั ความพึงพอใจ

หวั ข้อประเมนิ มาก มาก ปาน นอ้ ย น้อย

ที่สุด กลาง ที่สดุ

5 4 3 21

ตอนที่ 1 ความพึงพอใจต่อเนอ้ื หาการเรยี นรู้

1. เนื้อหาท่ีเรียนนา่ สนใจสามารถมองเหน็ ใกลต้ วั นกั เรียนพบ

เจอในชีวิตประจำวัน

2. หลงั จากเรยี นรแู้ ล้ว นักเรียนมีความเขา้ ใจเรือ่ งการ

หมุนเวียนของอากาศ

3. เนอ้ื หาเข้าใจง่ายและมองเหน็ ได้ชดั เจนเม่ือทำกิจกรรม

4. เนื้อหามปี ระโยชน์ สามารถนำไปใช้ต่อในอนาคตได้

5. กจิ กรรมการเรียนการสอนทำใหน้ กั เรียนมีโอกาสแสดง

ความคิดเห็น

ตอนท่ี 2 ความพึงพอใจตอ่ ส่ือจำลองโตต้ อบเสมอื นจริง

1. สื่อแบบจำลองการหมุนเวียนของอากาศมีความน่าสนใจ

และสง่ เสรมิ กระบวนการเรียนรู้

2. การเรยี นรู้ด้วยสือ่ แบบจำลองการหมนุ เวียนของอากาศ

ทำให้รู้สึกสนุกกับการเรียนมากขนึ้

3. สือ่ แบบจำลองการหมุนเวียนของอากาศช่วยใหเ้ ข้าใจใน

เนอ้ื หามากกวา่ การเรยี นปกติ

ขอ้ เสนอแนะ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

56

ภาคผนวก ง

แบบประเมนิ ความสอดคลอ้ งของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี น (IOC)
เร่ือง การหมุนเวยี นของอากาศ

แบบประเมินความสอดคล้องระหวา่ งข้อ
เรื่อง การหมนุ เวียนของอากาศ สำหรับ

คำชี้แจง : โปรดพิจารณาวา่ แบบทดสอบนส้ี อดคลอ้ งกับตัวชวี้ ดั /ผลการเรียนร้ทู ่กี
พจิ ารณา” ตามความคดิ เห็นของท่าน

ให้ +1 หมายถงึ แนใ่ จ ว่าข้อสอบสอดคลอ้ งกับตัวช้วี ัด/ผลกา
ให้ 0 หมายถงึ ไมแ่ น่ใจ ว่าข้อสอบสอดคล้องกับตัวชี้วดั /ผล
ให้ -1 หมายถึง แน่ใจ ว่าขอ้ สอบไม่สอดคล้องกบั ตวั ช้ีวัด/ผล

จุดประสงค์ ขอ้ สอบขอ้ ท่ี ข
ความชดั เจน

คำถาม
+1 0

1. ผู้เรียน 1. บรเิ วณของโลกที่อุณหภูมสิ งู ความกดอากาศ
สามารถอธิบาย จะเป็นอยา่ งไร
ความแตกต่าง ก. ความกดอากาศสงู
ของความกด ข. ความกดอากาศต่ำ
อากาศกับการ ค. ความกดอากาศสูงหรือความกดอากาศตำ่ ก็ได้
หมนุ เวียนของ ง. ความกดอากาศคงท่ี
อากาศได้
2. บริเวณของโลกที่อุณหภมู ิต่ำ ความกดอากาศ
จะเปน็ อยา่ งไร
ก. ความกดอากาศสงู
ข. ความกดอากาศต่ำ
ค. ความกดอากาศสงู หรือความกดอากาศตำ่ ก็ได้
ง. ความกดอากาศคงที่

57

อสอบกบั ตัวชี้วัด/ผลการเรียนรู้
บนกั เรยี นชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 5

กำหนดหรือไม่ กรุณาใส่เครื่องหมาย ✓ ลงในชอ่ ง “คะแนนท่ี

ารเรยี นรทู้ ่กี ำหนด
ลการเรยี นรทู้ ่ีกำหนด
ลการเรยี นร้ทู ี่กำหนด

คา่ ดัชนคี วามสอดคลอ้ ง (IOC)

ของแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ขอ้
เสนอแนะ
นของ ความเหมาะสมของ ความสอดคล้องกับ

ม ตัวเลือก จุดประสงค์

-1 +1 0 -1 +1 0 -1

จดุ ประสงค์ ขอ้ สอบข้อที่ ข

3. ลมเกิดขน้ึ ได้อย่างไร ความชดั เจน
ก. ความแตกต่างของความกดอากาศ คำถาม
ข. ความแตกต่างของความชื้นอากาศ
ค. ความแตกต่างของแรงดนั อากาศ +1 0
ง. ความแตกต่างของความหนาแน่นอากาศ
4. พิจารณาข้อความตอ่ ไปนแ้ี ล้วเติมคำในชอ่ งวา่ ง
ให้ถกู ต้อง
“อากาศจะเคลอ่ื นทีจ่ ากบรเิ วณท่ีความกดอากาศ
.........ไปหาความกดอากาศ.........เสมอ”
ก. ความกดอากาศตำ่ /ความกดอากาศสูง
ข. ความกดอากาศสงู /ความกดอากาศตำ่
ค. ความกดอากาศสงู /ความกดอากาศสูง
ง. ความกดอากาศตำ่ /ความกดอากาศต่ำ
5. แรงคอรอิ อลิส เป็นผลมาจากส่งิ ใด
ก. การหมุนของโลกรอบดวงอาทติ ย์
ข. การหมุนของดวงจนั ทรร์ อบโลก
ค. การหมุนรอบตวั เองของโลก
ง. การหมุนรอบตัวเองของดวงอาทิตย์

58

คา่ ดชั นีความสอดคลอ้ ง (IOC)

ของแบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธท์ิ างการเรียน ขอ้
เสนอแนะ
นของ ความเหมาะสมของ ความสอดคล้องกับ

ม ตัวเลือก จดุ ประสงค์

-1 +1 0 -1 +1 0 -1

จุดประสงค์ ขอ้ สอบขอ้ ท่ี ข

ความชัดเจน
คำถาม

+1 0

2. ผู้เรียน 6. ข้อใดกล่าวถูกตอ้ งเกย่ี วกับแบบจำลองการ
อธิบายการ หมุนเวียนอากาศแบบเซลล์เดียว
หมุนรอบตวั เอง ก. สมมตใิ หโ้ ลกไมห่ มุนรอบตัวเอง
ของโลกกับการ ข. สามารถแบง่ การหมุนเวียนอากาศออกเป็น 3 วงจร
หมนุ เวยี นของ ค. มีอทิ ธิพลมาจากแรงคอริออลิสและแรงเสยี ดทาน
อากาศบนโลก ทำใหเ้ กดิ การหมุนเวยี นอากาศ
ได้ ง. การหมุนเวยี นอากาศแบบเซลลเ์ ดียวอากาศจะ
เคลอ่ื นท่จี ากบรเิ วณศูนยส์ ูตรไปขั้วโลก

7. การหมนุ เวยี นอากาศแบบเซลล์เดียวอากาศจะ
เคล่อื นที่จากบริเวณใดไปบริเวณใด
ก. เส้นศูนย์สตู รไปขัว้ โลก
ข. ขัว้ โลกไปเสน้ ศูนย์สตู ร
ค. 30 องศาเหนือไป 90 องศาเหนือ
ง. ศูนยส์ ูตรไป 90 องศาใต้

8. การหมุนเวยี นอากาศท่ีเกดิ ข้ึนท่ีละติจดู ท่ี 0 องศา
(ศนู ยส์ ูตร) ถึง ละตจิ ูดที่ 30 องศา เรียกว่าการ
หมุนเวียนอากาศแบบใด
ก. การหมุนเวยี นอากาศแบบเขตร้อน หรือ แฮดลยี ์
เซลล์
ข. การหมุนเวยี นอากาศแถบละติจูดกลาง หรือ เฟอร์
เรลเซลล์
ค. การหมุนเวียนอากาศแถบขวั้ โลก หรอื โพลาร์เซลล์
ง. การหมุนเวียนอากาศแถบขัว้ โลกเหนอื

59

คา่ ดชั นีความสอดคลอ้ ง (IOC)

ของแบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธท์ิ างการเรียน ขอ้
เสนอแนะ
นของ ความเหมาะสมของ ความสอดคล้องกับ

ม ตัวเลือก จดุ ประสงค์

-1 +1 0 -1 +1 0 -1

จดุ ประสงค์ ขอ้ สอบขอ้ ท่ี ข

9. การหมุนเวียนอากาศทเ่ี กิดขึ้นท่ลี ะตจิ ูดที่ 30 องศา ถงึ ความชดั เจน
ละติจดู ท่ี 60 องศา เรยี กว่าการหมุนเวียนอากาศแบบใด คำถาม
ก. การหมุนเวียนอากาศแบบเขตร้อน หรือ แฮดลีย์เซลล์
ข. การหมุนเวยี นอากาศแถบละติจูดกลาง หรือ เฟอรเ์ รลเซลล์ +1 0
ค. การหมุนเวยี นอากาศแถบข้ัวโลก หรือ โพลารเ์ ซลล์
ง. การหมุนเวียนอากาศแถบขัว้ โลกเหนือ
10. การหมนุ เวียนอากาศทเี่ กิดข้ึนท่ีละติจูดที่ 60 องศา ถึง
ละติจูดท่ี 90 องศา(ขั้วโลก) เรียกวา่ การหมนุ เวยี นอากาศแบบ
ใด
ก. การหมุนเวียนอากาศแบบเขตรอ้ น หรือ แฮดลยี ์เซลล์
ข. การหมุนเวยี นอากาศแถบละติจดู กลาง หรอื
เฟอร์เรลเซลล์
ค. การหมุนเวียนอากาศแถบข้วั โลก หรือ โพลารเ์ ซลล์
ง. การหมุนเวยี นอากาศแถบขัว้ โลกเหนือ
11. การหมนุ เวยี นอากาศแบบเขตร้อนหรือ แฮดลยี ์เซลล์ ทำให้
เกิดลมทเี่ รยี กว่าลมอะไร
ก. ลมเหนอื
ข. ลมใต้
ค. ลมตะวันตก
ง. ลมคา้

60

คา่ ดชั นีความสอดคลอ้ ง (IOC)

ของแบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธท์ิ างการเรียน ขอ้
เสนอแนะ
นของ ความเหมาะสมของ ความสอดคล้องกับ

ม ตัวเลือก จดุ ประสงค์

-1 +1 0 -1 +1 0 -1

จดุ ประสงค์ ข้อสอบขอ้ ท่ี ข

12. การหมุนเวยี นอากาศแถบละติจูดกลาง ความชัดเจน
หรือ เฟอร์เรลเซลล์ ทำใหเ้ กดิ ลมท่ีเรียกว่าลมอะไร คำถาม
ก. ลมเหนือ
ข. ลมตะวันออก +1 0
ค. ลมตะวนั ตก
ง. ลมค้า
13. การหมุนเวียนอากาศแถบขวั้ โลก หรือ โพลาร์เซลล์
ทำให้เกิดลมท่เี รียกวา่ ลมอะไร
ก. ลมเหนอื
ข. ลมตะวนั ออก
ค. ลมตะวันตก
ง. ลมคา้
14. ลมค้า เคล่อื นทจ่ี ากทิศใดไปยงั ทิศใด
ก. ตะวันออกไปตะวันตก
ข. ตะวันตกไปตะวันออก
ค. เหนือไปใต้
ง. ใต้ไปเหนือ

61

คา่ ดชั นีความสอดคลอ้ ง (IOC)

ของแบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธท์ิ างการเรียน ขอ้
เสนอแนะ
นของ ความเหมาะสมของ ความสอดคล้องกับ

ม ตัวเลือก จดุ ประสงค์

-1 +1 0 -1 +1 0 -1

จดุ ประสงค์ ข้อสอบข้อท่ี ข

15. ขอ้ ใดถกู ตอ้ ง ความชัดเจน
ก. การหมุนเวยี นอากาศแบบเขตรอ้ นหรือ แฮดลยี ์เซลล์ คำถาม
จะมีภมู อิ ากาศแบบอบอุ่น
ข. การหมุนเวยี นอากาศแบบเขตร้อนหรอื แฮดลีย์เซลล์ +1 0
จะมีภมู ิอากาศแบบอบอนุ่ ไปจนถึงหนาว
ค. การหมุนเวียนอากาศแถบละติจดู กลาง หรอื
เฟอร์เรลเซลล์ จะมภี ูมอิ ากาศแบบแหง้ แล้งไปจนถึงอบอุ่น
ง. การหมุนเวยี นอากาศแถบข้วั โลก หรือ โพลาร์เซลล์
จะมีภูมอิ ากาศแบบร้อนช้ืน

62

คา่ ดชั นคี วามสอดคล้อง (IOC)

ของแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี น ขอ้
เสนอแนะ
นของ ความเหมาะสมของ ความสอดคล้องกับ

ม ตัวเลือก จุดประสงค์

-1 +1 0 -1 +1 0 -1

ลงช่ือ......................................................ผปู้ ระเมิน
(.....................................................................)

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

วิเคราะห์แบบประเมินความสอดคล้องระหวา่
เร่อื ง การหมุนเวยี นของอากาศ สำหรับนักเรียน

ตารางที่ ง-1 ผลการวเิ คราะหแ์ บบประเมินความสอดคลอ้ งระหวา่ งขอ้ สอบกับตวั ชวี้ ัด/ผล
โดยผู้เชี่ยวชาญ

ค่าดัชนคี วามสอดคล้อง (IOC

จุดประสงค์ ขอ้ ที่ ความชดั เจนของคำถาม ความ

คนท่ี คนท่ี คนที่ IOC คนท่ี

123 1

1. ผู้เรยี นสามารถอธบิ ายความ 1 +1 +1 +1 1.00 +1

แตกต่างของความกดอากาศกับ

การหมนุ เวยี นของอากาศได้ 2 +1 +1 +1 1.00 +1

3 +1 +1 +1 1.00 +1

4 +1 +1 +1 1.00 +1

5 +1 +1 +1 1.00 +1

6 +1 +1 +1 1.00 +1

7 +1 +1 +1 1.00 +1

78

างข้อสอบกบั ตวั ช้วี ดั /ผลการเรยี นรู้
นชนั้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 5 โดยผูเ้ ช่ียวชาญ

ลการเรียนรู้ เรื่อง การหมุนเวยี นของอากาศ สำหรับนักเรียนช้นั มธั ยมศึกษาปที ี่ 5

C) ของแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี น

มเหมาะสมของตัวเลอื ก ความสอดคล้องกับจดุ ประสงค์

คนท่ี คนท่ี IOC คนที่ คนท่ี คนท่ี IOC

23 123

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

ตารางที่ ง-1 ผลการวิเคราะหแ์ บบประเมินความสอดคล้องระหวา่ งขอ้ สอบกับตวั ชีว้ ัด/ผล
โดยผเู้ ช่ยี วชาญ (ต่อ)

ค่าดัชนคี วามสอดคล้อง (IOC

จดุ ประสงค์ ขอ้ ท่ี ความชดั เจนของคำถาม ความ

2. ผูเ้ รยี นอธิบายการหมุนรอบ คนท่ี คนที่ คนที่ IOC คนท่ี
ตัวเองของโลกกับการหมุนเวียน
ของอากาศบนโลกได้ 123 1

8 +1 +1 +1 1.00 +1

9 +1 +1 +1 1.00 +1

10 +1 +1 +1 1.00 +1

11 +1 +1 +1 1.00 +1

12 +1 +1 +1 1.00 +1

13 +1 +1 +1 1.00 -1

14 +1 +1 +1 1.00 +1

15 +1 +1 +1 1.00 +1

79

ลการเรียนรู้ เรอื่ ง การหมุนเวยี นของอากาศ สำหรับนักเรียนชนั้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 5

C) ของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน

มเหมาะสมของตัวเลอื ก ความสอดคลอ้ งกับจดุ ประสงค์

คนที่ คนที่ IOC คนท่ี คนท่ี คนท่ี IOC

23 123

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

-1 -1 -1.00 +1 +1 +1 1.00

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

+1 +1 1.00 +1 +1 +1 1.00

80

ภาคผนวก จ

- คะแนนผลสมั ฤทธิท์ างการเรียนก่อนเรียนและหลงั เรียน
- ผลการวิเคราะห์คะแนน ผลสัมฤทธิท์ างการเรยี นก่อนเรียนและหลังเรยี น (Normalized Gain)

81

ตารางท่ี จ - 1 ผลสัมฤทธท์ิ างการเรียน ก่อนและหลังเรียน เร่ือง การหมุนเวียนของอากาศ
ของนักเรียนชัน้ มธั ยมศึกษาปีที่ 5/5 ภาคเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2564

เลขท่ี ชื่อ - นามสกลุ Pre-test Post-test
1 นางสาว ศศิกาญจน์ ประเสริฐศลิ ป์
2 นางสาว ฑิฆัมพร จันทร์ก้อน 9 10
3 นางสาว อลิสา พากเพียร 4 7
4 นางสาว เปรมฤดี ใจจลุ ละ 9 14
5 นางสาว บุณฑรกิ เพง็ มณี 1 13
6 นางสาว อรพรรณ สำลที อง 6 9
7 นางสาว กนกกานดา พลธร 7 14
8 นางสาว เขมจริ า สกุลณี 3 15
9 นางสาว ปาลรี ตั น์ ธรี นนท์ 4 8
10 นางสาว นิกลั ยา แก้วเอย่ี ม 6 12
11 นางสาว กมลชนก สอนพราหม์ 7 12
12 นางสาว วนั วสิ าข์ เจนไทยสงค์ 3 15
13 นางสาว นริ ศา ศรสี ลวย 6 15
14 นางสาว อารียา เกตแุ ก้ว 8 13
15 นางสาว โสภติ า เเกว้ จนิ ดา 6 10
16 นางสาว ชนัญชดิ า วนั ซี 9 12
17 นางสาว ภทั รภร มนั่ เหมาะ 6 10
18 นาย ธเนศพล ศาสตราประเสิรฐ 8 12
19 นาย ณฐั เศรษฐ แซ่ล้ี 7 10
20 นาย นนั ทวัฒน์ ปภาวนไพบลู ย์ 9 15
9 15

ตารางที่ จ-2 ผลการวเิ คราะห์ความก้าวหน้าทางการเรยี นของนกั เรียนช้ันมัธยมศกึ ษาปที ี่ 5/5
จากคะแนนสอบกอ่ นเรียนและหลงั เรียน เร่อื ง การหมุนเวียนของอากาศ ภาคเรยี นท่ี 2
ปกี ารศกึ ษา 2564

เรือ่ ง คะแนนกอ่ นเรียนเฉล่ยี คะแนนหลงั เรยี นเฉลี่ย < > เฉลี่ย
แรงเสียดทาน 0.63
̅X S. D X̅ S. D

6.35 2.34 12.05 2.52

82

ภาคผนวก ฉ

ภาพกิจกรรมการเรยี นการสอน