CH 4 Cell transport

1

ชวี วทิ ยาสาํ หรบั ครู 1

การขนสง่ สารผา่ นเซลล์ (MEMBRANE TRANSPORTS)

อ.ดร.อุเทน จนั ละบตุ ร, ปร.ด.ชีววทิ ยา
มรภ.หมู่บา้ นจอมบึง

เย่อื หุ้มเซลล์ (Cell Membrane)

3

Semipermeable Membrane

สารบางอยา่ งผ่านได้ บางอย่างผ่านไมไ่ ด้

4

สารที่สามารถผ่านชนั้ ไขมนั เย่อื หมุ้ เซลล์

สารทม่ี โี มเลกลุ ขนาดเลก็ และไมม่ ีข้วั

O2 H2O CO2 Hydrocarbon

5

สารทผ่ี า่ นชน้ั ไขมันไมไ่ ด้

สารที่มีโมเลกุลขนาดใหญ่ มีขั้ว หรือมปี ระจุ

Glucose Amino Ion ; Na+, OH-

6

การขนส่งสารผา่ นเซลล์

สารขนาดเลก็ สารขนาดใหญ่

7

การขนสง่ สารผา่ นเซลล์

สารขนาดเลก็ PASSIVE TRANSPORT
ACTIVE TRANSPORT

8

Passive Transport

การเคลอื่ นทข่ี องสารจากความเขม้ ขน้

มาก น้อย

ไมใ่ ชพ้ ลงั งาน

9

Passive Transport

การแพร่ (diffusion)

การแพร่แบบฟาซลิ เิ ทต
(facilitated diffusion)
การออสโมซสิ (osmosis)

10

Active Transport

การเคลื่อนทีข่ องสารจากความเขม้ ข้น

นอ้ ย มาก

ใช้พลงั งาน ATP

11

Active Transport
Na+ - K+ pump

ที่มา : https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/89/0308_Sodium_Potassium_Pump.jpg

12

Passive Transport

13

การแพร่ (diffusion)

ที่มา : https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f9/Blausen_0315_Diffusion.png; Campbell et al. (2017)

14

การแพร่แบบฟาซลิ ิเทต (facilitated diffusion)

Facilitate = ทําใหส้ ะดวก, ง่าย

ที่มา : https://en.wikipedia.org/wiki/Facilitated_diffusion#/media/File:Scheme_facilitated_diffusion_in_cell_membrane-en.svg

15

การแพรแ่ บบฟาซลิ เิ ทต (facilitated diffusion)

Facilitate = ทําให้สะดวก, ง่าย

Pore

ที่มา : https://en.wikipedia.org/wiki/Facilitated_diffusion#/media/File:Scheme_facilitated_diffusion_in_cell_membrane-en.svg

16

การแพร่แบบฟาซลิ ิเทต (facilitated diffusion)

Facilitate = ทาํ ให้สะดวก, งา่ ย

Carrier

ที่มา : https://en.wikipedia.org/wiki/Facilitated_diffusion#/media/File:Scheme_facilitated_diffusion_in_cell_membrane-en.svg

17

การออสโมซสิ (osmosis)

18

ความเขม้ ขน้ ของสารละลาย
Isotonic solution
Hypertonic solution
Hypotonic solution

19

เซลล์เมื่ออยู่ในความเข้มข้นระดบั ตา่ ง ๆ

Isotonic solution hypertonic solution hypotonic solution

ที่มา : Mader and Windelspecht (2017)

20

Active Transport

21

Active Transport มาก

นอ้ ย

ที่มา : https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/89/0308_Sodium_Potassium_Pump.jpg

22

Active Transport vs Passive transport

ACTIVE TRANSPORT PASSIVE TRANSPORT

นอ้ ย มาก มาก น้อย

ใช้พลงั งาน ATP ไม่ใช้พลังงาน

23

การขนส่งสารผ่านเซลล์

สารขนาดใหญ่ ขนส่งเขา้ สเู่ ซลล์

Endocytosis

ขนสง่ ออกจากเซลล์

Exocytosis

24

Endocytosis

Phagocytosis

Pinocytosis

Receptor mediated endocytosis

25

Phagocytosis

การกนิ ของเซลล์ (cell eating)
ใชเ้ ท้าเทยี ม (pseudopodium)

การกินของอะมีบา การกนิ เชอ้ื โรคของเม็ด
เลือดขาว

Phagocytosis 26

27

Phagocytosis in Amoeba

28

Pinocytosis

การดม่ื ของเซลล์ (cell drinking)
การดดู ซึมไขมันที่ลําใสเ้ ลก็

29

Receptor mediated endocytosis

ใชต้ ัวรับ (receptor)
การนาํ LDL เข้าสู่เซลล์

30

Receptor mediated endocytosis

31

Exocytosis

การนําสารขนาดใหญอ่ อกจากเซลล์
การหลัง่ นา้ํ ยอ่ ย
การหลง่ั ฮอรโ์ มน
การหลั่งสารส่ือประสาท

32

33

การขับของเสยี ออกจากพารามเี ซยี ม

34

THANK YOU FOR YOUR
ATTENTION