TOPIK 3
TEORI LITAR
SPE 1023 : PRINSIP ELEKTRIK 1
HUKUM OHM
Hukum Ohm menyatakan bahawa pengaliran
arus di dalam sesuatu litar elektrik adalah
berkadar terus dengan voltan tetapi berkadar
songsang dengan rintangan.
SPE 1023 : PRINSIP ELEKTRIK 3
SPE 1023 : PRINSIP ELEKTRIK 4
CARA MENGINGAT HUKUM OHM
SPE 1023 : PRINSIP ELEKTRIK 5
MENGHITUNG
ARUS(A)
VOLTAN(V)
RINTANGAN(R)
MENGGUNAKAN HUKUM
OHM
LITAR SIRI (arus sama,voltan berbeza) 7
Berdasarkan rajah, tentukan
i. Jumlah rintangan, RJ
RJ = R1 + R2 + R3
= 10 + 10 + 10
= 30
i. Voltan pada setiap perintang
V1 = IR1 = 10A(10 ) = 100V
V2 = IR2 = 10A(10 ) = 100V
V3 = IR3 = 10A(10 ) = 100V
VJ = IRJ = 10A(30 ) = 300V
LITAR SELARI(voltan sama,arus berbeza)
Berdasarkan rajah, tentukan
i. Jumlah rintangan, RJ
1/RJ = 1/R1 + 1/R2 + 1/R3
= 1/5k + 1/10k + 1/15k
RJ = 30k/11 = 2.727 k
ii. Jumlah arus, IJ yang mengalir dalam litar
IJ = V/RJ = 10V/2.727k = 3.667mA
iii. Arus yang mengalir dalam setiap perintang
I1 = V/R1 = 10V/5k = 2mA
I2 = V/R2 = 10V/10k = 1mA 8
I3 = V/R3 = 10V/15k = 0.667mA
SOALAN
1. Kirakan voltan yang diperlukan untuk
mengalirkan arus sebanyak 3A melalui
rintangan 10.
2. Berdasarkan litar, tentukan ;
i. Jumlah rintangan, RJ
ii. Arus, IJ yang mengalir dalam litar
iii. Voltan yang di perintang R1 dan R2
HUKUM KIRCHOFF
Hukum ini terbahagi kepada 2 iaitu
i.Hukum Kirchoff Arus
ii.Hukum Kirchoff Voltan.
HUKUM KIRCHOFF ARUS
BAHAWA JUMLAH ARUS YANG MASUK SAMA DENGAN JUMLAH ARUS YANG
KELUAR PADA SATU NOD
HUKUM KIRCHOFF VOLTAN
JUMLAH SUSUT VOLTAN DALAM SATU LITAR TERTUTUP SAMA DENGAN
VOLTAN YANG DIBEKALKAN PADA LITAR ITU.
Rajah menunjukkan litar arus terus yang
mengandungi dua gelung dengan 2 punca voltan.
Hitung arus I1, I2 dan I3 dan jumlah kuasa yang
dilesapkan dalam litar.
Hukum Kircoff Arus
I1 + I2 – I3 = 0
I1 + I2 = I3 ..................... Persamaan 1
Hukum Kirchoff Voltan
Gelung 1
E1 = VR1 + VR3
E1 = I1R1 + I3R3
12 = 4I1 + 2I3 …………(Persamaan 2)
Gelung 2
E2 = VR2 + VR3
E1 = I2R2 + I3R3
6 = 4I2 + 2I3……….(Persamaan 3)
Gantikan Persamaan 1 dalam Persamaan 2 dan 3
I1 + I2 = I3 …………………………….(1)
E1 = I1R1 + I3R3
12 = 4I1 + 2I3 ..........................(2)
12 = 4I1 + 2(I1 + I2)
12 = 4I1 + 2I1 + 2I2
12 = 6I1 + 2I2 ...........................(2a)
E2 = VR2 + VR3
E1 = I2R2 + I3R3
6 = 4I2 + 2I3 ..........................(3)
6 = 4I2 + 2(I1 + I2)
6 = 4I2 + 2I1 + 2I2
6 = 2I1 + 6I2 ...........................(3a)
Apabila dipermudahkan, maka persamaan-
persamaan berikut diperolehi :
12 = 6I1 + 2I2 ...........................(2a)
6 = 2I1 + 6I2 ...........................(3a)
Selesaikan persamaan (2a) dan (3a) bagi
mendapatkan nilai I1, I2 dan I3 dengan
menggunakan persamaan serentak.
(3a) x 3 18 = 6I1 + 18I2 …………………………(4)
(4) – (2a) 18 = 6I1 + 18I2 …………………………(4)
12 = 6I1 + 2I2 ...........................(2a)
6 = 16I2
I2= 0.375 A
mGaenntdikaapnatIk2a=n0I.1375 A dalam persamaan (2a) untuk
12 = 6I1 + 2(0.375)
12 = 6I1 + 0.75
6I1 = 12 – 0.75
6I1 = 11.25
I1 = 1.875 A
Untuk mendapatkan pI3e,rsgaamnatiaknan1 I1 dan I2 dalam Hukum
Kirchoff Arus (HAK)
I3 = I1 + I2
I3 = 1.875 + 0.375
I3 = 2.25 A
MENERANGKAN KONSEP
KERJA, KUASA DAN TENAGA
DALAM LITAR A.T
Rumus Kuasa
P=VxI
P = I2 x R
P = V2/R
PJ = VJ x IJ
PJ = P1 + P2 + P3 + …..
Tentukan
i. Dapatkan kuasa oleh setiap perintang
ii. Jumlah kuasa yang digunakan oleh litar lengkap
P1 = V12/R1 P2 = V22/R2 P3 = V32/R3
= (20)2/5Ω = (40)2/10Ω = (60) 2/60Ω
= 400/5Ω = 1600/10Ω = 3600/60Ω
= 160 W = 60 W
= 80 W