หน่วย1_วิธีการศึกษาประวัติศาสตร์

หน่วยการเรยี นร้ทู ี่ ๑ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๒ ประวตั ิศาสตร์

ชั้นประถมศึกษาปที ี่ ๖

กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี ๓

๑_หลักสตู รวชิ าประวัตศิ าสตร์
๒_แผนการจัดการเรยี นรู้
๓_PowerPoint_ประกอบการสอน

๔_Clip
๕_ใบงาน_เฉลย
๖_ข้อสอบประจาหนว่ ย_เฉลย
๗_ข้อสอบ_เฉลย
๘_การวดั และประเมนิ ผล
๙_เสริมสาระ
๑๐_ส่อื เสรมิ การเรยี นรู้

โรงเรยี นชุมชนห้วยไผ่

สำนกั งำนเขตพ้ืนทก่ี ำรศกึ ษำประถมศกึ ษำอบุ ลรำชธำนี เขต 3
สำนักงำนคณะกรรมกำรศึกษำขั้นพน้ื ฐำน กระทรวงศึกษำธกิ ำร

๑หน่วยการเรียนรู้ที่

วิธกี ารศกึ ษาประวัตศิ าสตร์

จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
๑. อธิบายความสาคญั ของวธิ ีการทางประวัตศิ าสตร์ในการศึกษาเรื่องราวทางประวัติศาสตรอ์ ยา่ งงา่ ยๆ ได้
๒. นาเสนอข้อมูลจากหลักฐานทห่ี ลากหลายในการทาความเข้าใจเรื่องราวสาคัญในอดีตได้

บทท่ี ๑ การศกึ ษาประวตั ศิ าสตร์

วธิ ีการทางประวตั ิศาสตร์

วิธกี ารทางประวตั ศิ าสตร์ คอื ขั้นตอนหรอื วิธกี ารท่เี ราใชเ้ พื่อศึกษาค้นคว้า เเละเรียบเรียง
เหตุการณ์ทางประวตั ิศาสตร์จากหลกั ฐานต่างๆ

• วธิ ีการทางประวัตศิ าสตรช์ ว่ ยทาใหเ้ ราไดข้ ้อมลู หรอื เรอื่ งราวทางประวตั ิศาสตร์ท่มี ีความถูกตอ้ ง เท่ียงตรง สมบูรณ์
เเละมคี วามน่าเชือ่ ถอื เราสามารถนาวิธกี ารทางประวตั ิศาสตร์มาใช้ศึกษาค้นคว้าความเป็นมาของชาติและท้องถน่ิ
ได้ โดยมีวิธีการค้นควา้ ๕ ข้ันตอน

ข้ันตอนที่ ๑ การกาหนดหัวข้อทีส่ นใจ

• เปน็ การกาหนดหวั ข้อทเ่ี ราสนใจศกึ ษาคน้ ควา้ เก่ยี วกับความเปน็ มาของชาตเิ เละทอ้ งถิ่น โดยอาจตัง้ คาถาม
กวา้ งๆ เชน่

สถานท่ีทเี่ ราต้องการศึกษามปี ระวัติความเป็นมาอย่างไร
ชือ่ ของสถานทมี่ ีที่มาอย่างไร
สภาพความเปน็ อยู่ของคนในสมยั รัชกาลที่ ๕ เป็นอยา่ งไร
บุคคลทีเ่ ราตอ้ งการศกึ ษามีประวัติเเละผลงานสาคัญอะไร
ท้องถิน่ ของเรามีประวตั ิความเป็นมาอยา่ งไร

ข้นั ตอนที่ ๒ การรวบรวมหลักฐาน

• เป็นการรวบรวมข้อมูลทางประวัติศาสตรท์ เ่ี ก่ียวขอ้ งกับหวั ขอ้ ที่เราต้องการศกึ ษาค้นคว้า หลกั ฐานเเบง่ เป็น
๒ ชัน้ ดงั นี้

หลักฐานชั้นตน้

• เปน็ หลกั ฐานร่วมสมยั กับบคุ คลหรือเหตกุ ารณ์ที่เกดิ ขน้ึ ในอดตี เปน็ หลักฐานที่เกิดขึ้นในยุคสมัยนน้ั จริงๆ
เชน่ หลักฐานชัน้ ต้นเก่ยี วกบั ประวัตศิ าสตร์สมยั รตั นโกสินทรท์ ี่มีมากมายให้เราเหน็ อยู่ในปจั จบุ นั นี้ เช่น
กฎหมายพระราชพงศาวดาร บนั ทกึ ประจาวนั ภาพถา่ ย เเถบบันทึกภาพ เเถบบันทกึ เสยี ง หนงั สือพมิ พ์
เอกสารราชการ สถาปัตยกรรมของพระทนี่ ั่ง อาคารบ้านเรอื นเเบบตะวนั ตก เปน็ ตน้

• หลักฐานช้ันตน้ ของประวัตศิ าสตรท์ อ้ งถน่ิ ก็เป็นหลักฐานรว่ มสมัยกับบคุ คลหรอื เหตุการณซ์ ่ึงเกิดข้นึ ในอดีต
ของทอ้ งถนิ่ น้นั ๆ เช่น เอกสารทางราชการทม่ี ขี ึ้นในอดตี ของแต่ละจังหวัด โบราณวตั ถุ โบราณสถาน ที่สร้าง
ขึ้นในทอ้ งถ่นิ สถาปตั ยกรรมหรือสงิ่ ปลูกสรา้ งในอดีตท่ียงั เห็นอย่ใู นปัจจบุ นั เชน่ อาคารแบบตะวันตก
บริเวณถนนราชดาเนนิ และสาเพ็ง กรุงเทพมหานคร อาคารไมท้ ต่ี ลาดร้อยปี จังหวัดสพุ รรณบุรี เป็นต้น
นอกจากนย้ี งั มีสงิ่ ของเครือ่ งใช้ตา่ งๆ ทีม่ อี ยู่ในสมัยนน้ั เชน่ นาฬิกา พดั ลม วิทยุ เปน็ ต้น

• อาคารชิโน-โปรตุกีส จังหวัดภูเก็ต ส่วนใหญ่สร้างขึ้นในสมัยที่พระยารัษฎานุประดิษฐ์มหิศรภักดี
เป็นสมหุ เทศาภบิ าลสาเรจ็ ราชการมณฑลภเู กต็ สมัยรชั กาลท่ี ๕ จัดเป็นหลักฐานช้นั ตน้

• เรือพระที่นั่งนารายณ์ทรงสุบรรณ รัชกาลที่ ๙ สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๓๗ ซึ่งเป็นเรือลาแรกที่สร้างใน
รัชกาลท่ี ๙ จดั เปน็ หลกั ฐานช้ันต้น

หลกั ฐานช้ันรอง

• เปน็ หลกั ฐานท่สี ร้างข้นึ มาในภายหลังเหตุการณ์ทีเ่ กิดขน้ึ โดยใชข้ อ้ มูลจากหลักฐานช้ันต้น เชน่ หนงั สอื
บทความหรอื บนั ทกึ ความทรงจาทเ่ี ขยี นข้นึ หลังเหตกุ ารณ์สาคัญในประเทศไทย อนุสาวรีย์วรี ชนชาวบา้ น
บางระจนั จังหวดั สงิ ห์บุรี อนุสาวรียป์ ระชาธปิ ไตยท่ีสร้างขนึ้ เพอื่ เปน็ ทร่ี ะลกึ ถงึ เหตกุ ารณเ์ ปลยี่ นเเปลงการ
ปกครองเป็นระบอบประชาธิปไตย เปน็ ต้น

• นอกจากน้ี ในบางทอ้ งถิน่ อาจจะยงั มตี านานหรือเรอ่ื งท่ีเลา่ ต่อๆ กนั มาที่เก่ยี วกับความเป็นมาของท้องถน่ิ
ทม่ี าของชือ่ สถานท่ี ซึง่ ถอื ว่าตานานหรอื เรื่องเล่าเหล่านี้เปน็ หลกั ฐานชน้ั รองด้วย เช่น

ตานานจามเทววงศ์ เก่ียวกับการสรา้ งอาณาจักรหรภิ ุญไชย (ลาพูน)
ตานานเร่ืองพระยากงพระยาพาน เกยี่ วกบั การสร้างพระปฐมเจดยี ์และพระประโทนเจดยี ์ จงั หวัดนครปฐม
ตานานหนองโสน เกีย่ วกบั การสรา้ งเมืองอยธุ ยา
ตานานจ่านกร้อง จา่ การบญุ เก่ียวกับการสรา้ งเมอื งพิษณุโลก
ตานานเมืองโยนกนครไชยบรุ ศี รชี ้างแสน เกยี่ วกับการสร้างเมอื ง

ขน้ั ตอนท่ี ๓ การตรวจสอบหลกั ฐาน

• เป็นการตรวจสอบหลักฐานท่หี ามาได้วา่ มีความถกู ต้องและน่าเช่อื ถอื เพียงใด เชน่ ข้อมลู ทีไ่ ด้จากผทู้ ี่อยู่ใน
เหตกุ ารณ์ย่อมนา่ เชอ่ื ถอื มากกวา่ ผู้ท่ีได้รบั การบอกเลา่ ตอ่ กันมาโดยไมไ่ ดเ้ หน็ ดว้ ยตนเอง หลกั ฐานทาง
ราชการย่อมน่าเช่ือถอื มากกวา่ บุคคลทว่ั ไป หลกั ฐานทเ่ี ป็นต้นฉบบั ย่อมถูกต้องมากกวา่ ฉบับคัดลอก เปน็ ต้น
การตรวจสอบหลักฐานจะทาให้ผู้ใชห้ ลกั ฐานรู้วา่ หลกั ฐานใดมีความถูกตอ้ งกวา่ สมบรู ณ์กวา่ เเละนา่ เช่อื ถือ
มากกวา่

ขน้ั ตอนท่ี ๔ การตคี วามหลักฐาน

• เป็นการนาขอ้ มูลจากหลกั ฐานท่ไี ด้มาตรวจสอบความถูกต้องเเละความน่าเช่อื ถอื แล้วนามาจดั เปน็ หมวดหมู่
เเละตีความวา่ จะได้รับความรู้หรอื เร่ืองราวใดจากข้อมูลนนั้ บา้ ง โดยเรียงลาดับขอ้ มลู ตามความสาคญั
ตามลาดับเวลากอ่ นหลงั หรือเรยี งตามหวั ขอ้ เพ่อื ความสะดวกในการนาขอ้ มลู ทไี่ ด้จากหลกั ฐานมาใช้

ข้นั ตอนที่ ๕ การเรยี บเรยี งและนาเสนอข้อมูล

• เปน็ การนาข้อมูลจากหลกั ฐานที่ไดม้ าเรียบเรียงให้เปน็ เรือ่ งราว เพอื่ ตอบข้อสงสัยหรือประเด็นทต่ี ้ังไว้
โดยนามาเรยี บเรยี งอย่างมเี หตุเเละผลมหี ลกั ฐานอ้างองิ ที่สามารถเชอ่ื ถือได้ ไมล่ าเอยี ง จากน้ันก็นาเสนอ
ความรูท้ ่ีค้นควา้ มาได้ในรูปแบบตา่ งๆ เชน่ นามาเขียนเรยี งความ เล่าใหผ้ ู้อ่นื ฟงั หรือนามาจัดทาเปน็
นทิ รรศการ เปน็ ตน้

ตัวอยา่ งการนาวธิ ีการทางประวัตศิ าสตร์มาใช้ศกึ ษาค้นคว้าในท้องถ่นิ

๑ การกาหนดหัวข้อท่สี นใจ

• สมมุติว่านักเรียนเป็นชาวจังหวัดบุรีรัมย์ และมีความสนใจในการศึกษาประวัติของจังหวัดบุรี รัมย์ นักเรียน
อาจจะกาหนดหัวขอ้ ท่สี นใจ เชน่

ประวตั คิ วามเปน็ มาของจงั หวัดบุรีรัมย์
ที่มาของชือ่ จังหวัดบรุ ีรมั ย์
สถานท่สี าคัญทางประวัติศาสตรข์ องจงั หวัดบรุ ีรมั ย์
ประเพณีวฒั นธรรมของจงั หวดั บรุ รี ัมย์

๒ การรวบรวมหลักฐาน

• ในการศกึ ษาเก่ยี วกับจงั หวัดบุรีรมั ยส์ ามารถศึกษาได้จากหลักฐานทางประวตั ศิ าสตร์ ดังนี้

หลักฐานชั้นตน้

• หลักฐานชนั้ ต้น เชน่ ปราสาทหินเมืองตา่ แหลง่ เตาเผาโบราณ อุทยานประวัตศิ าสตร์พนมร้งุ
จารกึ ปราสาทหินพนมรุ้ง ราชกิจจานเุ บกษา เล่ม ๑๖ ร.ศ. ๑๑๘ เปน็ ตน้

หลักฐานช้ันรอง

• สถานที่ เช่น ศาลากลางจังหวดั บรุ ีรมั ย์ ศูนย์วฒั นธรรมจงั หวัดบุรีรมั ย์

อนุสาวรียเ์ ราสู้ เป็นตน้

• หนังสอื เช่น บรุ รี มั ย์มาจากไหน ของสจุ ิตต์ วงษ์เทศ สารานกุ รมวัฒนธรรมไทย

ภาคอสี าน ของมูลนธิ สิ ารานกุ รมวฒั นธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์ เปน็ ตน้

• ประเพณีวัฒนธรรม เช่น งานมหกรรมว่าวอสี าน งานประเพณขี ้นึ เขาพนมรุ้ง

งานเคร่อื งเคลือบพันปปี ระเพณีบา้ นกรวด งานเทศกาลขา้ วหอมมะลิ เปน็ ต้น

• บคุ คล เชน่ ผู้วา่ ราชการจงั หวัด นายอาเภอ ผใู้ หญ่บ้าน กานนั คนในชมุ ชน

เปน็ ต้น

๓ การตรวจสอบหลกั ฐาน

• นาหลักฐานทไ่ี ดม้ าพจิ ารณาว่ามคี วามถกู ตอ้ ง นา่ เชื่อถอื หรือไม่และควรพิจารณาจากหลักฐานหลายช้นิ
ประกอบกนั แลว้ เลอื กเอาขอ้ มลู ที่ตรงกันทุกแหล่งขอ้ มลู

๔ การตีความหลกั ฐาน

• นาหลกั ฐานท่ีได้ตรวจสอบมาแยกประเภทจดั หมวดหมู่ เรียงลาดับตามเวลาก่อนหลงั ผู้ตคี วามตอ้ งทาใจให้
เป็นกลาง ไม่อคติ ไม่นาความคิดเหน็ ส่วนตัวไปใช้ในการตีความ จึงจะเป็นข้อมลู ที่ถกู ตอ้ งและน่าเชื่อถือ

๕ การเรียบเรียงและนาเสนอขอ้ มลู

• นาขอ้ มูลท่ตี ีความแลว้ มาเสนอความจริงและขอ้ เทจ็ จรงิ ให้ผูอ้ นื่ รบั ทราบ มหี ลายวธิ ี เชน่ การเขียนรายงาน
การจัดนิทรรศการ เพ่ือความน่าเช่ือถอื ควรนาเสนอขอ้ มูลทม่ี เี หตมุ ผี ล และมีแหล่งอา้ งอิงท่ีเช่ือถือได้

หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตรท์ ีใ่ ช้ในการศึกษาค้นคว้าประวัตศิ าสตรส์ มัยรตั นโกสนิ ทร์

หลกั ฐานชัน้ ต้น

หลกั ฐานที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร

โบราณสถาน • วดั พระศรีรตั นศาสดาราม

• วัดอพระเชตพุ นวมิ ลมงั คลารามฯ

• พระทีน่ ่ังอนนั ตสมาคม

โบราณวตั ถุ • พระพุทธไตรรัตนนายก
• พระพทุ ธไสยาสน์

หลกั ฐานทีเ่ ปน็ ลายลักษณอ์ ักษร

จารกึ • จารึกตารายอา วัดพระเชตพุ นวิมลมงั คลารามฯ
พงศาวดาร
จดหมายเหตุ • พงศาวดารกรุงรตั นโกสนิ ทร์
กฎหมาย
• อ พระราชพงศาวดารกรงุ สยามจนถึงตน้ รชั กาลท่ี ๕

• พงศาวดารท้องถิ่น

• จจดดหหมมาายยเเหหตตอพุรุ ัชรกะารลาชทก่ี ๑รณ-๓ียกจิ รายวันในรัชกาลที่ ๕
•

• รกฐัฎธหรมรามยนตญู รอาสามดวง
•

เอกสารทางราชการ • ประกาศราชการ ประกาศสานกั พระราชวัง จดหมายราชการ

พระราชหตั ถเลขา • เอกสารการอทูต

พระราชนพิ นธ์ • รายงานการประชุม
และพระนพิ นธ์
อ • พระราชหตั ถเลขาของพระมหากษตั ริย์
หนงั สือพมิ พ์ รัชกาลต่างๆ

• พพรระะรนาพิ ชนนธิพส์ อนมธเด์เร็จอ่ื ฯงไกกรลมบพา้ รนะใยนารดัชากรงารลาทชี่ า๕นุภาพ
•

• บางกอกรีคออร์เดอร์ กรุงเทพเดลิเมล์

บนั ทกึ ส่วนตัว • คบอวันาทมกึ ทพรรงะจยาาในทสรมงสเดรุ จ็เดฯชกเรปมน็ พตร้นะยาดารงราชานุภาพ
•

หลกั ฐานช้นั รอง

หลกั ฐานที่ไมเ่ ป็นลายลักษณอ์ กั ษร

อนสุ าวรยี ์ • อนสุ าวรีย์ทหารอาสาสงครามโลกคร้งั ท่ี ๑

• พรอะบรมรูปทรงมา้

• อนสุ าวรยี ์ประชาธิปไตย

หลกั ฐานทเ่ี ป็นลายลกั ษณ์อักษร

ตานาน อ • ตานานพระแกว้ มรกต

หนังสือและวารสาร • หวานรงั สสาือรปปรระะอววตัตั ศิิศาาสสตตรร์ก์ศรลิ ุงปรวตั ัฒนโนกธสรนิ รทมร์
•
วรรณคดี
และวรรณกรรม • นนววนนยยิิ าายยออิงิงปปอรระะววัตตั ศิศิ าาสสตตรร์์เรเรื่อ่อื งงรสตั ่ีแนผโ่นกสดนินิ ทร์
•
เอกสารงานวจิ ยั
และวิทยานิพนธ์ • ของคณะอกั ษรศาสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั

• คณะศิลปศอาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์

• คณะโบราณคดี มหาวทิ ยาลัยศิลปากร

เเหลง่ หลักฐานทางประวตั ศิ าสตร์

• พิพิธภณั ฑสถานแหง่ ชาติ เชน่ พพิ ิธภณั ฑสถานแหง่ ชาติพระนคร พพิ ิธภณั ฑสถานแหง่ ชาติ

เจา้ สามพระยา

• พพิ ธิ ภัณฑสถานประจาจังหวัด เช่น พิพิธภัณฑสถาน จังหวดั กาแพงเพชรเฉลมิ พระเกียรติ

จังหวดั กาเเพงเพชร พพิ ิธภัณฑอ์ บู คา จังหวดั เชียงราย

• สถานท่ีราชการ เชน่ ศาลากลางจังหวัด ที่ว่าอการอาเภอ กระทรวง กรม สานักงานเขต

• แหล่งโบราณคดีในจงั หวัดต่างๆ เชน่ วดั พระราชวัง พระที่นัง่

• หอสมดุ หรอื หอ้ งสมดุ เช่น หอสมดุ แห่งชาติ หอจดหมายเหตแุ หง่ ชาติ หอสมดุ มหาวทิ ยาลัย

ห้องสมุดประจาสถานศึกษา

การศึกษาประวัติศาสตร์สมยั รตั นโกสินทร์

• เราสามารถใช้วธิ ีการทางประวัตศิ าสตร์มาศึกษาคน้ คว้าประวัติศาสตร์สมยั รัตนโกสินทร์ เพ่ือให้เกดิ ความรู้
ความเข้าใจประวัติศาสตร์ในสมัยนี้และเหน็ พัฒนาการของบา้ นเมอื งได้ ซ่งึ วิธกี ารทางประวัตศิ าสตร์
มี ๕ ข้นั ตอน ดงั นี้

ข้นั ตอนท่ี ๑ การกาหนดหวั ขอ้ ทสี่ นใจ

• หวั ขอ้ ที่สนใจ คอื การปรับปรงุ บา้ นเมอื งในสมยั รัชกาลท่ี ๔

ข้นั ตอนท่ี ๒ การรวบรวมหลกั ฐาน

• เมื่อกาหนดหัวข้อไดแ้ ลว้ เราจะตอ้ งคน้ คว้าหลักฐานท่ีเก่ยี วขอ้ งกับประวัติศาสตร์รตั นโกสินทร์ ซึง่ มีทั้ง
หลกั ฐานชั้นตน้ และหลกั ฐานชัน้ รอง

หลกั ฐานช้ันตน้ หลกั ฐานช้ันรอง

พระราชพงศาวดารสมัยรชั กาลท่ี ๔ หนังสือเรือ่ ง ประวตั ศิ าสตร์กรุงรตั นโกสินทร์ เลม่
ราชกจิ จานเุ บกษา ๒ รชั กาลที่ ๔ พ.ศ. ๒๔๗๕ ของคณะกรรมการ
ประชมุ ประกาศรชั กาลที่ ๔ ชาระประวัตศิ าสตรไ์ ทย สานักนายกรัฐมนตรี
เอกสารราชการ เชน่ รายงานการประชมุ จัดพมิ พเ์ นื่องในการสมโภชกรุงรัตนโกสนิ ทร์ครบ
หนังสือพมิ พ์ ๒๐๐ ปี เม่ือ พ.ศ. ๒๕๒๕
ภาพถ่าย
หนังสือเร่ือง ใต้ร่มพระบารมี จักรนี ฤบดนิ ทร์
สยามมินทราธริ าช ของคณะบรรณาธิการจัดทา
สารานกุ รมประวตั ิศาสตร์ไทย ราชบณั ฑติ ยสถาน
พ.ศ. ๒๕๔๗

• เรมิ่ ต้นดว้ ยการคน้ ควา้ หลักฐานช้นั รอง คอื หนงั สือที่เก่ยี วกับรัชกาลที่ ๔ เชน่ หนังสือเรอ่ื ง
ประวัติศาสตรก์ รงุ รตั นโกสนิ ทร์ เล่ม ๒ รชั กาลที่ ๔ - พ.ศ. ๒๔๗๕ และหนงั สอื เรื่อง ใตร้ ่มพระบารมี
จกั รนี ฤบดินทร์สยามมนิ ทราธิราช ในบททีเ่ ก่ียวกบั รัชกาลท่ี ๔ เพื่อศกึ ษาเรื่องราวในหวั ข้อที่ตอ้ งการ
จะศึกษาค้นควา้

ถนนเจรญิ กรุง เป็นถนนสายเเรกของเมอื งไทย สองฟากของถนนเปน็ ทต่ี ้ัง
ของร้านคา้ ของคนจีนเเละหา้ งฝร่งั

• เมื่อมคี วามรู้พ้ืนฐานที่เกีย่ วกับหัวขอ้ นี้แลว้ สามารถคน้ คว้าขอ้ มลู เพม่ิ เตมิ ไดจ้ ากเอกสารช้นั ตน้ เชน่
ประชุมประกาศรชั กาลที่ ๔ โดยเลือกขอ้ มูลที่เกย่ี วข้องกับการปรบั ปรงุ บา้ นเมืองมาอา่ นเพ่ิมเติม เชน่
ประกาศเรือ่ งใหป้ ระชาชนชว่ ยกันรักษาความสะอาด ไมท่ ิง้ ขยะและซากสตั ว์ลงแมน่ ้าลาคลอง
ประกาศเรอ่ื งการตดั ถนนสายใหม่ เชน่ ถนนเจริญกรงุ ถนนบารงุ เมอื ง เป็นต้น

ข้นั ตอนที่ ๓ - ๔ การตรวจสอบและตคี วามหลกั ฐาน
• เมือ่ ไดห้ ลกั ฐานเเล้ว สามารถตรวจสอบความน่าเช่อื ถอื ของหลกั ฐานไดด้ ้วยการเทยี บขอ้ มลู จากหลายๆ
แหลง่ เพอื่ ดูวา่ มขี อ้ มลู ที่สอดคล้องหรอื ขดั แยง้ กันหรอื ไม่ อย่างไร เเลว้ จัดหมวดหมูข่ ้อมูลเพือ่ ใหใ้ ชง้ านได้
สะดวก เชน่ จัดขอ้ มูลตามประเภทของหลกั ฐาน จดั ขอ้ มลู ตามหัวขอ้ เป็นต้น

ถนนบารงุ เมือง เปน็ ถนนรุน่ แรกทีใ่ ชเ้ ทคนคิ การสรา้ งแบบตะวันตก
ในสมยั รัชกาลที่ ๔

คลองผดุงกรุงเกษม เปน็ คลองทีข่ ดุ ขึ้นเมอ่ื พ.ศ. ๒๓๙๔
ในสมัยรัชกาลที่ ๔

ข้นั ตอนท่ี ๕ การเรยี บเรียงและนาเสนอข้อมูล

• ถา้ หัวขอ้ ท่ีเลือก คอื การปรบั ปรงุ บา้ นเมอื ง สมยั รชั กาลที่ ๔ อาจทาได้ ดงั นี้

ส่วนที่ ๑ • อาจเรม่ิ ตน้ ด้วยการกลา่ วถงึ เรอื่ ง พระราชประวตั ิ เพอื่ อธบิ ายวา่ เพราะเหตใุ ด
รัชกาลที่ ๔ จงึ ทรงมีแนวคดิ ท่จี ะปรบั ปรุงบ้านเมอื ง

สว่ นท่ี ๒ • อาจนาเสนอเร่ืองการปรบั ปรุงบ้านเมืองในสมัยรชั กาลท่ี ๔ โดยแยกเปน็
หัวข้อยอ่ ย เช่น

การปรับปรุงบ้านเมอื งด้านสุขอนามัย
การปรบั ปรงุ บา้ นเมืองดา้ นการกอ่ สร้าง
การปรับปรุงบ้านเมืองดา้ นการเปลยี่ นแปลงสังคมไปสคู่ วามทนั สมยั

• สาหรับการนาเสนอขอ้ มลู อาจทาได้ด้วยการเขยี นเรยี งความ การจัดนิทรรศการ หรือการจดั สนทนา
กบั เพ่ือนร่วมช้ัน