เอกสารประกอบการสอน หน่วยที่ 8 การต่อวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส

L1
F2

F3

S1

S2 K1
K4T

K3

K3 K2 K3

K1 K4T K3 K2
N1 2 3 4

ภาพที่ 8.51 วงจรสตารต์ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบสตาร์-เดลตา อตั โนมัติ (ฉ)

ลาดับขั้นการทางานของวงจร
5. หลักจากท่ีรีเลย์ตั้งเวลา K4T ทาหน้าที่ตดั แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ออกจากวงจรแล้ว ใน

ขณะเดียวกัน K4T ก็ยังทาหน้าที่ต่อวงจร เพ่ือจ่ายไฟฟ้าให้กับคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K3 ทางาน
ดังภาพที่ 8.51 ส่งผลให้สภาวะหน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K3 ที่อยู่ในแถวที่ 2 และแถวท่ี 4
เปลี่ยนสภาวะหน้าสัมผัสเป็นแบบเปิด ส่วนหน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K3 ท่ีอยู่ในแถวที่ 3
เปล่ียนสภาวะหน้าสัมผัสเป็นแบบปิด ในขณะนี้มอเตอร์ไฟฟ้าทางานต่อขดลวดแบบเดลตา (K1 ทางาน
พรอ้ มกบั K3)

L1
F2

F3

S1

S2 K1
K4T

K3

K3 K2 K3

K1 K4T K3 K2
N1 2 3 4

ภาพที่ 8.52 วงจรสตารต์ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบสตาร์-เดลตา อตั โนมัติ (ช)

ลาดบั ข้ันการทางานของวงจร
6. หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K3 ท่ีอยู่ในแถวที่ 2 ทาหน้าท่ีตัดรีเลย์ตั้งเวลา K4T

ออกจากวงจร ส่งผลให้หน้าสัมผัสของรีเลย์ตั้งเวลา K4T ก็จะกลับสู่สภาวะเดิม หน้าสัมผัสของแมกเนติก
คอนแทกเตอร์ K3 ท่ีอยู่ในแถวที่ 3 เพื่อจ่ายไฟฟ้าใหเ้ ขา้ ไปยงั คอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K3 ทางาน
ต่อเน่ือง ส่วนหน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K3 ที่อยู่ในแถวที่ 4 ก็จะทาหน้าท่ีเพ่ือป้องกันไม่ให้
แมกเนตกิ คอนแทกเตอร์ K2 ทางานพรอ้ มกบั แมกเนตกิ คอนแทกเตอร์ K3

L1
F2

F3

S1

S2 K1
K4T

K3

K3 K2 K3

K1 K4T K3 K2
N1 2 3 4

ภาพท่ี 8.53 วงจรสตารต์ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบสตาร์-เดลตา อัตโนมัติ (ซ)

ลาดับขน้ั การทางานของวงจร
7. แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 และแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K3 จะทางานพร้อมกัน เพ่ือทา

หน้าทค่ี วบคมุ การทางานของมอเตอร์ไฟฟ้าตอ่ วงจรขดลวดแบบเดลตา ไปอย่างต่อเน่ือง จนกว่าผู้ปฏิบัติงาน
จะหยดุ การทางานของมอเตอร์ไฟฟ้า

L1
F2

F3

S1

S2 K1
K4T

K3

K3 K2 K3

K1 K4T K3 K2
N1 2 3 4

ภาพที่ 8.54 วงจรสตาร์ตมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบสตาร์-เดลตา อัตโนมัติ (ฌ)

ลาดบั ขนั้ การทางานของวงจร
8. เม่ือผู้ปฏิบัติงานต้องการหยุดการทางานของวงจร ให้กดที่สวิตช์ S1 ทาให้หน้าสัมผัสของ

สวิตช์เปลี่ยนเป็นหน้าสัมผัสสภาวะเปิดเพอ่ื ตดั วงจร ดังภาพท่ี 8.54 สง่ ผลให้ไม่มีไฟฟ้าเข้าไปเล้ียงคอยล์ของ
แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 และ K3 ส่งผลให้แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 และ K3 หยุดการทางาน และ
หนา้ สมั ผสั ของแมกเนตกิ คอนแทกเตอร์ K1 และ K3 ทกุ ตัวกลับสสู่ ภาวะเดมิ

8.4 วงจรควบคุมมอเตอรไ์ ฟฟา้ กระแสสลับ 3 เฟส แบบเรยี งลาดบั
การควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบเรียงลาดับ ผู้ปฏิบัติงานสามารถควบคุมโดย

การใช้แมกเนติกคอนแทกเตอร์ จานวน 2 ตัว ร่วมกับอุปกรณ์ต่าง ๆ ดังภาพท่ี 8.7 เพ่ือทาการควบคุม
มอเตอร์ไฟฟ้าให้สามารทางานได้ตามเง่ือนไข กล่าวคือ เม่ือแมกเนติกคอนแทกเตอร์ ตัวที่ 1 ทางาน ส่งผล
ให้มอเตอร์ตัวที่ 1 ทางาน และเม่ือแมกเนติกคอนแทกเตอร์ ตัวท่ี 2 ทางาน ส่งผลให้มอเตอร์ตัวที่ 2 ทางาน
เรียงลาดับ ซึ่งการออกแบบวงจรควบคุมลักษณะน้ี ถ้ามอเตอร์ตัวท่ี 1 ไม่ทางาน มอเตอร์ตัวที่ 2 จะต้องไม่
สามารถทางานได้ การควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบเรียงลาดับ นิยมนาไปใช้กับระบบ
สายพานลาเลียงในภาคอตุ สาหกรรมตา่ ง ๆ

ตู้ควบคมุ มอเตอรไ์ ฟฟา้

L1 L2 L3

แมกเนตกิ คอนแทกเตอร์ จานวน 2 ตวั

STOP FOR K1 FOR K2 M1
M2
380 โวลท์
มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส

ภาพท่ี 8.55 การควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบเรยี งลาดับ ดว้ ยมอื

M2
M1

ภาพท่ี 8.56 ระบบสายพานลาเลียง
ที่มา: http://www.advancedmotion.com/wp-content/uploads/E24-Conveyor-System.png

8.4.1 วงจรควบคมุ มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสสลับ 3 เฟส แบบเรียงลาดับ ด้วยมอื

L1 L2 L3 N PE L1 L2 L3 N PE

F11 F12

K1 K2

F31 F32

MM1 3∿ MM2 3∿

L1 รายการอุปกรณ์
F2 F11 Main Fuses
F12 Main Fuses
F31 F2 Control Fuse
F31 Overload Relay
F32 F32 Overload Relay
S1 Pushbutton Switch “OFF”
S1 S2 Pushbutton Switch “ON” for K1
S3 Pushbutton Switch “ON” for K2
S2 K1 S3 K2 K1 Magnetic Contactor for M1
K2 K1 K2 Magnetic Contactor for M2
M1 Three Phase Motor
K1 K2 M2 Three Phase Motor
N1 23
4

333111 3_ 2_ 333222 _1 4_

ภาพที่ 8.57 วงจรควบคมุ มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบเรยี งลาดบั ด้วยมือ (ก)

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 S3 K2
K2 K1

K1 K2

N1 234

ภาพท่ี 8.58 วงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบเรยี งลาดบั ด้วยมือ (ข)

ลาดบั ขนั้ การทางานของวงจร
1. เมื่อผู้ปฏิบัติงานทาการจ่ายแรงดันไฟฟ้ากระแสสลับขนาด 380 โวลท์ ให้กับวงจรกาลังและ

แรงดันไฟฟ้าขนาด 220 โวลท์ ให้กับวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้า ซ่ึงขณะนี้ยังไม่มีอุปกรณ์ใด ๆ ที่ทางาน
เนื่องจากหน้าสัมผัสของอุปกรณ์ที่อยู่ในแถวท่ี 1 ถึงแถวท่ี 4 ดังภาพที่ 8.58 ยังอยู่ในสภาวะเปิด จึงทาให้
ไฟฟ้าไม่สามารถไหลผ่านวงจรไปยังคอยลข์ องแมกเนติกคอนแทกเตอรแ์ ละหลอดสญั ญาณได้

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 S3 K2
K2 K1

K1 K2

N1 234

ภาพท่ี 8.59 วงจรควบคมุ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบเรียงลาดบั ดว้ ยมือ (ค)

ลาดบั ข้นั การทางานของวงจร
2. เม่ือผู้ปฏิบัติงานกดสวิตช์ S2 ทาให้หน้าสัมผัสของสวิตช์เปล่ียนเป็นหน้าสัมผัสสภาวะปิดต่อ

วงจร เพ่ือจ่ายไฟฟ้าให้กับคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ทางาน ทาให้หน้าสัมผัสของแมกเนติก
คอนแทกเตอร์ K1 ที่อยู่ในแถวท่ี 2 และแถวที่ 3 ดังภาพท่ี 8.59 เปลี่ยนสภาวะจากหน้าสัมผัสแบบเปิดเป็น
หน้าสมั ผสั แบบปดิ ในขณะนีม้ อเตอร์ไฟฟ้า M1 ทางาน

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 S3 K2
K2 K1

K1 K2

N1 234

ภาพท่ี 8.60 วงจรควบคมุ มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบเรียงลาดับ ดว้ ยมอื (ง)

ลาดับข้นั การทางานของวงจร
3. เมื่อผู้ปฏิบัติงานปล่อยสวิตช์ S2 โดยที่หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ท่ีอยู่ใน

แถวที่ 2 ยังคงทาหน้าที่ต่อวงจร ดังภาพที่ 8.60 เพ่ือจ่ายไฟฟ้าให้กับคอยลข์ องแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1
และมอเตอรไ์ ฟฟ้า M1 ทางานต่อเนื่อง

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 S3 K2
K2 K1

K1 K2

N1 234

ภาพที่ 8.61 วงจรควบคุมมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบเรียงลาดับ ด้วยมอื (จ)

ลาดับขัน้ การทางานของวงจร
4. เม่ือผู้ปฏิบัติงานกดสวิตช์ S3 ทาให้หน้าสัมผัสของสวิตช์เปลี่ยนเป็นหน้าสัมผัสสภาวะปิดต่อ

วงจรเพื่อจ่ายไฟฟ้าให้กับคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ทางาน ก็จะส่งผลทาให้หน้าสัมผัสของ
แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ที่อยู่ในแถวที่ 4 ดังภาพที่ 8.61 เปลี่ยนสภาวะจากหน้าสัมผัสแบบเปิดเป็น
หน้าสมั ผัสแบบปดิ ในขณะน้มี อเตอรไ์ ฟฟ้า M2 ทางาน

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 S3 K2
K2 K1

K1 K2

N1 234

ภาพที่ 8.62 วงจรควบคมุ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบเรียงลาดับ ดว้ ยมอื (ฉ)

ลาดับขน้ั การทางานของวงจร
5. เม่ือผู้ปฏิบัติงานปล่อยสวิตช์ S3 หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ในแถวที่ 4 ก็จะ

ยังคงทาหน้าที่ต่อวงจร ดังภาพท่ี 8.62 เพื่อจ่ายไฟฟ้าให้กับคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ส่งผลให้
แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ทางานต่อเนื่อง ซง่ึ ในขณะนี้มอเตอร์ไฟฟ้า M1 และมอเตอร์ไฟฟ้า M2 ทางาน

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 S3 K2
K2 K1

K1 K2

N1 234

ภาพที่ 8.63 วงจรควบคุมมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบเรยี งลาดับ ดว้ ยมือ (ช)

ลาดับขั้นการทางานของวงจร
6. เมื่อผู้ปฏิบัติงานต้องการท่ีจะหยุดการทางานของวงจร ให้ทาการกดท่ีสวิตช์ S1 จะส่งผลให้

หน้าสัมผัสของสวิตช์เปลี่ยนเป็นหน้าสัมผัสสภาวะเปิดเพื่อตัดวงจร ดังภาพท่ี 8.63 ทาให้ไม่มีไฟฟ้าเข้าไป
เลี้ยงคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ทาให้ แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 และ K2 หยุดการทางาน ซ่ึงในส่วน
หนา้ สมั ผสั ของแมกเนตกิ คอนแทกเตอร์ K1 และ K2 กจ็ ะเปลีย่ นสภาวะกลับมาสู่สภาวะเดมิ

8.4.2 วงจรควบคมุ มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสสลับ 3 เฟส แบบเรียงลาดับ อัตโนมตั ิ

L1 L2 L3 N PE L1 L2 L3 N PE

F11 F12

K1 K2

F31 F32

MM1 3∿ MM2 3∿

L1 K1 K3T รายการอุปกรณ์
F2 K1 F11 Main Fuses
F12 Main Fuses
F31 F2 Control Fuse
F32 F31 Overload Relay
F32 Overload Relay
S1 S1 Pushbutton Switch “OFF”
S2 Pushbutton Switch “ON”
S2 K1 Magnetic Contactor
K2 K2 Magnetic Contactor
K3T Timer Relay
K1 K3T K2 M1 Three Phase Motor
N1 2 3 M2 Three Phase Motor

3311 __ 32 __ 3_ 3322 _1 _
31 32 _

ภาพท่ี 8.64 วงจรควบคมุ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบเรยี งลาดับ อัตโนมัติ (ก)

L1 K3T
F2 K1

F31 K1
F32

S1

S2
K2

K1 K3T K2

N 2 3
1

ภาพท่ี 8.65 วงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบเรยี งลาดบั อัตโนมตั ิ (ข)

ลาดับขน้ั การทางานของวงจร
1. เมื่อผู้ปฏิบัติงานทาการจ่ายแรงดันไฟฟ้ากระแสสลับขนาด 380 โวลท์ ให้กับวงจรกาลังและ

แรงดันไฟฟ้าขนาด 220 โวลท์ ให้กับวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้า ซ่ึงขณะนี้ยังไม่มีอุปกรณ์ใดๆ ที่ทางาน
เนื่องจากหน้าสัมผัสของอุปกรณ์ต่าง ๆ ท่ีอยู่ในแถวท่ี 1 ถึงแถวท่ี 3 ดังภาพที่ 8.65 ยังอยู่ในสภาวะเปิด จึง
ทาให้ไฟฟา้ ไมส่ ามารถไหลผา่ นภายในวงจรไปยงั คอยล์ของอุปกรณ์ต่าง ๆ ได้

L1 K1 K3T
F2 K1

F31
F32

S1

S2
K2

K1 K3T K2

N 2 3
1

ภาพที่ 8.66 วงจรควบคุมมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบเรียงลาดบั อตั โนมตั ิ (ค)

ลาดับขั้นการทางานของวงจร
2. เม่ือผู้ปฏิบัติงานกดสวิตช์ S2 ทาให้หน้าสัมผัสของสวิตช์เปลี่ยนเป็นหน้าสัมผัสสภาวะปิดต่อ

วงจร เพ่ือจ่ายไฟฟ้าให้กับคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ทางาน พร้อมกับรีเลย์ต้ังเวลา K3T และ
เมื่อแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ทางาน ส่งผลให้หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ท่ีอยู่ในแถวท่ี 2
และแถวที่ 3 ดังภาพท่ี 8.66 เปล่ียนสภาวะจากหน้าสัมผัสแบบเปิดเป็นหน้าสัมผัสแบบปิด ขณะนี้มอเตอร์ไฟฟ้า
M1 ทางาน

L1 K3T
F2 K1

F31 K1
F32

S1

S2
K2

K1 K3T K2

N 2 3
1

ภาพที่ 8.67 วงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบเรียงลาดับ อตั โนมัติ (ง)

ลาดบั ขน้ั การทางานของวงจร
3. เม่ือผู้ปฏิบัติงานทาการปล่อยสวิตช์ S2 หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ในแถวที่ 2

ก็จะยังคงทาหน้าท่ีต่อวงจร ดังภาพที่ 8.67 เพื่อจ่ายไฟฟ้าเข้าไปยังคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1
ทางานตอ่ เนอ่ื ง พร้อมกบั รีเลยต์ งั้ เวลา K3T

L1 K3T
F2 K1

F31 K1
F32

S1

S2
K2

K1 K3T K2

N 2 3
1

ภาพท่ี 8.68 วงจรควบคุมมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบเรยี งลาดับ อตั โนมัติ (จ)

ลาดบั ขั้นการทางานของวงจร
4. เมื่อรีเลย์ตั้งเวลา K3T ทางานถึงเวลาท่ีตั้งไว้ หน้าสัมผัสของรีเลย์ต้ังเวลา K3T ในแถวท่ี 3

เปล่ียนสภาวะจากหนา้ สมั ผัสแบบเปิดเป็นหนา้ สมั ผสั แบบปิด ดังภาพที่ 8.68 เพอ่ื จ่ายไฟฟ้าให้กับคอยล์ของ
แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ทางาน ขณะน้ีมอเตอร์ไฟฟ้า M2 ทางาน

L1 K3T
F2 K1

F31 K1
F32

S1

S2
K2

K1 K3T K2

N 2 3
1

ภาพที่ 8.69 วงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบเรียงลาดับ อัตโนมตั ิ (ฉ)

ลาดบั ขน้ั การทางานของวงจร
5. เมอื่ แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ทางาน สง่ ผลใหห้ น้าสัมผัสของแมกเนตกิ คอนแทกเตอร์ K2

ที่อยู่ในแถวท่ี 1 ดังภาพท่ี 8.69 เปล่ียนสภาวะจากหน้าสัมผัสแบบปิดเป็นหน้าสัมผัสแบบเปิด ขณะนี้
มอเตอรไ์ ฟฟ้า M2 ทางาน

L1 K3T
F2 K1

F31 K1
F32

S1

S2
K2

K1 K3T K2

N 2 3
1

ภาพท่ี 8.70 วงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบเรยี งลาดับ อตั โนมัติ (ช)

ลาดับขัน้ การทางานของวงจร
6. เม่ือผู้ปฏิบัติงานต้องการหยุดการทางานของวงจร ให้กดท่ีสวิตช์ S1 ทาให้หน้าสัมผัสของ

สวิตช์เปล่ียนหน้าสัมผัสสภาวะเปน็ เปิดเพือ่ ตดั วงจร ดังภาพที่ 8.70 ส่งผลให้ไม่มไี ฟฟ้าเขา้ ไปเลีย้ งคอยลข์ อง
แมกเนติกคอนแทกเตอร์ และรีเลย์ตั้งเวลา K3T ทาให้แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1, K2 หยุดทางานและ
รีเลย์ตั้งเวลา K3T หยุดการทางานเช่นกัน ส่วนหน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1, K2 และ รีเลย์
ตั้งเวลา K3T กจ็ ะเปลยี่ นสภาวะกลบั มาสสู่ ภาวะเดิม

8.5 วงจรควบคุมความเร็วมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสสลับ 3 เฟส
การควบคมุ ความเร็วรอบมอเตอรไ์ ฟฟ้า ซึ่งการควบคุมความเร็วรอบของมอเตอรน์ ั้นสามารถทา

ได้หลายแบบด้วยกัน เช่น การควบคุมความเร็วรอบให้คงท่ี การควบคุมความเร็วรอบแบบเลือกความเร็ว
หรือการควบคุมความเร็วรอบที่สามารถปรบั ได้ตามต้องการ การควบคุมความเร็วมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ
3 เฟส แบบ 2 ความเร็ว ในท่ีน้ีจะกล่าวถึงเฉพาะการเปลี่ยนแปลงจานวนข้ัวแม่เหล็กของมอเตอร์ไฟฟ้า โดยใช้
แมกเนติกคอนแทกเตอร์ ผู้ปฏิบัติงานสามารถทาได้โดยการเปล่ียนการต่อปลายขดลวดสเตเตอร์ ทาให้
ขั้วแม่เหล็กที่สเตเตอร์เปลี่ยนแปลง ส่งผลทาให้ความเร็วรอบของมอเตอร์ไฟฟ้า เปล่ียนแปลงจากความเร็ว
รอบต่า ไปยังความเร็วรอบสูง ซ่ึงการเปล่ียนแปลงความเร็ววิธีนี้ ใช้ได้เฉพาะมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส
แบบกรงกระรอก การควบคุมความเร็วของมอเตอร์ไฟฟ้าโดยการเปลี่ยนแปลงขั้วแม่เหล็กสามารถแบ่งได้
เปน็ 2 แบบ

8.5.1 แบบขดลวดสเตเตอร์ 2 ชุด
แบบขดลวดสเตเตอร์ 2 ชุด ลักษณะของข้ัว หรือโพล (Pole) ของขดลวดสเตเตอร์ จะไม่เป็น

แบบอัตราส่วน 2:1 เช่น 8/2P, 6/4P และ 6/2P เช่น มอเตอร์ไฟฟ้าแบบ 6/2P หมายถึง มอเตอร์ไฟฟ้าท่ีมี
จานวนของขดลวดสเตเตอร์ 2 ชุด โดยชุดที่ 1 พันขดลวดสเตเตอร์ให้มีจานวน 2 โพล และขดลวดชุดที่ 2
พันขดลวดสเตเตอร์ให้มีจานวน 6 โพล น่ันเอง โดยการออกแบบวงจรจะต้องไม่ให้แมกเนติกคอนแทกเตอร์
ท้ัง 2 ตวั ดังภาพท่ี 8.71 ทท่ี าหนา้ ท่คี วบคุมการทางานต่อชุดขดลวดสเตเตอร์แตล่ ะชดุ ทางานพรอ้ มกัน

ตูค้ วบคมุ มอเตอรไ์ ฟฟา้

L1 L2 L3

แมกเนติกคอนแทกเตอร์ จานวน 2 ตวั

STOP HIGHT LOW 1W M 2W
1V
1U (63+∿2)P 2V
31 2U
M1 32
มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส
380 โวลท์

ภาพท่ี 8.71 การควบคมุ ความเร็วมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 2 ชดุ

L1 L2 L3 N PE
F1

K1 K2

F31 F32

1W M(83+∿2)P 2W
1V
1U M1 2V
31 2U
32
K1
L1 K2 รายการอุปกรณ์
F2
F1 Main Fuses
F31
F32 F2 Control Fuse

S1 F31 Overload Relay

F32 Overload Relay

S1 Pushbutton Switch “OFF”

S2 Pushbutton Switch “Low Speed”

S2 K1 K2 S3 Pushbutton Switch “Hight Speed”
K1 Magnetic Contactor For

S3 Low Speed

K2 Magnetic Contactor For

K2 Hight Speed

K1 M1 Three Phase Motor
N1
2 34
333111 _3 2_
333222 1_ 4_

ภาพท่ี 8.72 วงจรควบคุมความเร็วมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 2 ชุด (ก)

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2

S3

K2 K1

K1 K2

N1 234
ภาพที่ 8.73 วงจรควบคุมความเร็วมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 2 ชดุ (ข)

ลาดบั ขั้นการทางานของวงจร
1. เมื่อผู้ปฏิบัติงานทาการจ่ายแรงดันไฟฟ้ากระแสสลับขนาด 380 โวลท์ ให้กับวงจรกาลังและ

แรงดันไฟฟ้าขนาด 220 โวลท์ ให้กับวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้า ซึ่งขณะน้ียังไม่มีอุปกรณ์ใด ๆ ท่ีทางาน
เน่ืองจากหน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์และสวิตช์ ที่อยู่ในแถวท่ี 1 ถึงแถวที่ 4 ดังภาพที่ 8.73 ยังอยู่
ในสภาวะเปดิ จงึ ทาให้ไฟฟา้ ไมส่ ามารถไหลผา่ นไปยังคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ได้

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2

S3

K2 K1

K1 K2 4
N1 23

ภาพที่ 8.74 วงจรควบคมุ ความเรว็ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 2 ชุด (ค)

ลาดับขนั้ การทางานของวงจร
2. เม่ือผู้ปฏบิ ัติงานกดสวิตช์ S2 ทาให้หนา้ สัมผัสของสวิตช์เปลี่ยนเปน็ หน้าสัมผัสสภาวะปิดตอ่ วงจร

เพ่ือจ่ายไฟฟ้าให้กับคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ทางาน ทาให้มอเตอร์ไฟฟ้าทางานที่ความเร็ว
รอบต่า ดังภาพท่ี 8.74 ส่งผลทาให้หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ท่ีอยู่ในแถวท่ี 2 เปล่ียนสภาวะ
จากหน้าสัมผัสแบบเปิดเป็นหน้าสัมผัสแบบปิด และในส่วนของหน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1
ในแถวท่ี 3 เปล่ยี นสภาวะจากหนา้ สัมผัสแบบปิดเปน็ หน้าสมั ผัสแบบเปดิ

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2

S3

K2 K1

K1 K2 4
N1 23

ภาพท่ี 8.75 วงจรควบคมุ ความเร็วมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 2 ชดุ (ง)

ลาดับข้ันการทางานของวงจร
3. เมื่อผู้ปฏิบัติงานปล่อยสวิตช์ S2 หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ที่ในแถวที่ 2

ยังคงทาหน้าท่ีต่อวงจรจ่ายไฟฟ้าให้กับคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ทางานต่อเน่ือง ดังภาพท่ี
8.75 ในส่วนหน้าหน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ท่ีอยู่ในแถวที่ 3 ทาหน้าท่ีเพื่อป้องกันไม่ให้
แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ทางานพรอ้ มกับแมกเนตกิ คอนแทกเตอร์ K1

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2

S3

K2 K1

K1 K2 4
N1 23

ภาพท่ี 8.76 วงจรควบคุมความเรว็ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 2 ชุด (จ)

ลาดับข้นั การทางานของวงจร
4. เม่ือผู้ปฏิบัติงานกดสวิตช์ S3 ส่งผลให้หน้าสัมผัสของสวิตช์ S3 ท่ีอยู่ในแถวท่ี 1 เปลี่ยนจาก

หน้าสัมผัสสภาวะปิดเป็นสภาวะเปิด เพื่อตัดวงจรไฟฟ้าท่ีจ่ายให้กับคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1
ดังภาพท่ี 8.76 ส่งผลทาให้แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 หยุดการทางาน และเมื่อ K1 หยุดการทางาน
หนา้ สัมผัสของแมกเนตกิ คอนแทกเตอร์ K1 ก็จะกลับมาส่สู ภาวะเดมิ

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2

S3

K2 K1

K1 K2 4
N1 23

ภาพที่ 8.77 วงจรควบคมุ ความเร็วมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 2 ชุด (ฉ)

ลาดับขน้ั การทางานของวงจร
5. หลังจากท่ีหน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 กลับสู่สภาวะเดิม ในขณะเดียวกัน

หน้าสัมผัสของสวิตช์ S3 ท่ีอยู่ในแถวท่ี 3 ก็จะทาหน้าที่ต่อวงจรให้กับแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ทางาน
ดังภาพที่ 8.77 ทาให้มอเตอร์ไฟฟ้าทางานท่ีความเร็วรอบสูง ส่วนหน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์
K2 ทอ่ี ยู่ในแถวท่ี 4 จะเปล่ียนสภาวะจากหนา้ สมั ผัสแบบเปิดเป็นหนา้ สัมผสั แบบปิด

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2

S3

K2 K1

K1 K2 4
N1 23

ภาพที่ 8.78 วงจรควบคมุ ความเร็วมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 2 ชุด (ช)

ลาดับขั้นการทางานของวงจร
6. เมื่อผู้ปฏิบัตงิ านปล่อยสวิตช์ S3 ส่งผลให้หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ที่อยู่ใน

แถวที่ 4 ยังคงทาหน้าที่เพื่อต่อวงจร ดังภาพที่ 8.78 จ่ายไฟฟ้าให้กับคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2
ทางานต่อเนอ่ื ง

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2

S3

K2 K1

K1 K2 4
N1 23

ภาพท่ี 8.79 วงจรควบคุมความเรว็ มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 2 ชุด (ซ)

ลาดบั ขั้นการทางานของวงจร
7. เมื่อผู้ปฏิบัติงานต้องการหยุดการทางานของวงจร ให้กดที่สวิตช์ S1 ทาให้หน้าสัมผัสของ

สวิตช์เปล่ียนเป็นหน้าสัมผัสสภาวะเปิดเพ่อื ตัดวงจร ดังภาพที่ 8.79 สง่ ผลให้ไม่มไี ฟฟ้าเข้าไปเลย้ี งคอยล์ของ
แมกเนตกิ คอนแทกเตอร์ K2 ทาให้แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 และมอเตอรไ์ ฟฟา้ หยดุ การทางาน

8.5.2 แบบขดลวดสเตเตอร์ 1 ชุด
แบบขดลวดสเตเตอร์ 1 ชดุ ลักษณะข้ัว หรือโพล (Pole) ของขดลวดสเตเตอร์จะต้องเป็น

แบบอัตราส่วน 2:1 เช่น 4/2P, 8/4P, 12/6P เปลี่ยนแปลงการต่อสายของขดลวดสเตเตอร์ จะอาศัย
หลักการคอนซเี ควนซ์โพล (Consequence Pole) หรือท่ีนิยมเรียกกันว่า มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส
แบบดาลานเดอร์ (Dahlander Motor)

ตูค้ วบคุมมอเตอรไ์ ฟฟ้า

L1 L2 L3

แมกเนติกคอนแทกเตอร์ จานวน 3 ตวั

STOP HIGHT LOW 1W M 2W
1V 2V
1U 43/2∿P 2U

380 โวลท์ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส M1

ภาพท่ี 8.80 การควบคมุ ความเร็วมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 1 ชุด

การออกแบบวงจรควบคุมโดยการท่ีใช้แมกเนติกคอนแทกเตอร์ ผู้ปฏิบัติงานจะต้องใช้
จานวน 3 ตัว ดังภาพที่ 8.81 เน่ืองจากแมกเนติกคอนแทกเตอร์ ตัวท่ี 1 จะทาหน้าท่ี ควบคุมความเร็วที่
รอบตา่ สว่ นแมกเนติกคอนแทกเตอร์ ตวั ท่ี 2 และตัวท่ี 3 ทาหนา้ ที่ ควบคุมความเรว็ ทร่ี อบสงู

F1 Y
K1 K2 K3
F31 F32

MM1 43/2∿P

ภาพที่ 8.81 วงจรควบคุมความเรว็ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 1 ชุด

L1 L2 L3 N PE
F1

K1 K2 K3
F31 F32

M1W 2W1V 2V
1U 43/2∿P 2U

M1

L1 รายการอปุ กรณ์
F2 F1 Main Fuses

F31 F2 Control Fuse

F32 F31 Overload Relay
F32 Overload Relay

S1 S1 Pushbutton Switch
“OFF”

S2 K1 K2 K2 S2 Pushbutton Switch
“Low Speed”

S3 Pushbutton Switch
S3 “Hight Speed”

K2 K1 Magnetic Contactor
K3 K1 For Low Speed

K1 K2 K3 K2 Magnetic Contactor
N1 4 5 For Hight Speed
23
333111 2_ 3_ 3333 1_ __ M1 Three Phase Motor
333222 1_ 4
5 33

ภาพที่ 8.82 วงจรควบคุมความเรว็ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 1 ชดุ (ก)

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2 K2

S3

K2

K3 K1

K1 K2 K3
N 23 45

1

ภาพท่ี 8.83 วงจรควบคุมความเรว็ มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 1 ชดุ (ข)

ลาดับขน้ั การทางานของวงจร
1. เม่ือผู้ปฏิบัติงานทาการจ่ายแรงดันไฟฟ้ากระแสสลับขนาด 380 โวลท์ ให้กับวงจรกาลังและ

แรงดันไฟฟา้ ขนาด 220 โวลท์ ให้กับวงจรควบคมุ มอเตอรไ์ ฟฟ้า ซงึ่ ขณะน้ยี ังไมม่ ีอปุ กรณใ์ ด ๆ ท่ีทางาน เนือ่ งจาก
หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์และสวิตช์ ที่อยู่ในแถวท่ี 1 ถึงแถวท่ี 4 ดังภาพท่ี 8.83 ยังอยู่ใน
สภาวะเปิด จงึ ทาให้ไฟฟ้าไมส่ ามารถไหลผ่านไปยังคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ได้

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2 K2

S3

K2

K3 K1

K1 K2 K3
N1 23 45

ภาพท่ี 8.84 วงจรควบคุมความเรว็ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 1 ชุด (ค)

ลาดบั ข้ันการทางานของวงจร
2. เม่ือผู้ปฏบิ ัติงานกดสวิตช์ S2 ทาให้หนา้ สัมผัสของสวิตช์เปลี่ยนเป็นหนา้ สัมผัสสภาวะปิดตอ่ วงจร

เพ่ือจ่ายไฟฟ้าให้กับคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ทางาน ทาให้มอเตอร์ไฟฟ้าทางานท่ีความเร็ว
รอบต่า ดังภาพที่ 8.84 ส่งผลทาให้หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ที่อยู่ในแถวท่ี 2 เปลี่ยน
สภาวะจากหน้าสัมผัสแบบเปิดเป็นหน้าสัมผัสแบบปิด และในส่วนของหน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์
K1 ในแถวท่ี 3 เปล่ียนสภาวะจากหน้าสัมผสั แบบปดิ เปน็ หน้าสมั ผสั แบบเปดิ

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2 K2

S3
K2

K3 K1

K1 K2 K3
N1 23 45

ภาพที่ 8.85 วงจรควบคมุ ความเรว็ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 1 ชุด (ง)

ลาดับขนั้ การทางานของวงจร
3. เม่ือผู้ปฏิบัติงานปล่อยสวิตช์ S2 หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ที่ในแถวท่ี 2

ยังคงทาหน้าที่ต่อวงจรจ่ายไฟฟ้าให้กับคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ทางานต่อเนื่อง ดังภาพท่ี
8.85 ในส่วนหน้าหน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ที่อยู่ในแถวท่ี 3 ทาหน้าท่ีเพ่ือป้องกันไม่ให้
แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ทางานพรอ้ มกับแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2 K2

S3
K2

K3 K1

K1 K2 K3
N1 23 45

ภาพที่ 8.86 วงจรควบคมุ ความเรว็ มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 1 ชุด (จ)

ลาดับขัน้ การทางานของวงจร
4. เมื่อผู้ปฏิบัติงานกดสวิตช์ S3 ส่งผลให้หน้าสัมผัสของสวิตช์ S3 ที่อยู่ในแถวที่ 1 เปล่ียนจาก

หน้าสัมผัสสภาวะปิดเป็นสภาวะเปิด เพ่ือตัดวงจรไฟฟ้าท่ีจ่ายให้กับคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1
ดังภาพท่ี 8.86 ส่งผลทาให้แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 หยุดการทางาน และเม่ือ K1 หยุดการทางาน
หนา้ สัมผสั ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 ก็จะกลบั มาสสู่ ภาวะเดมิ

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2 K2

S3

K2

K3 K1

K1 K2 K3
N1 23 45

ภาพที่ 8.87 วงจรควบคมุ ความเร็วมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 1 ชดุ (ฉ)

ลาดบั ขน้ั การทางานของวงจร
5. หลังจากที่หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K1 กลับสู่สภาวะเดิม ในขณะเดียวกัน

หน้าสัมผัสของสวิตช์ S3 ท่ีอยู่ในแถวท่ี 3 ก็จะทาหน้าท่ีต่อวงจรให้กับแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ทางาน
ดังภาพที่ 8.87 ส่วนหน้าสมั ผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ที่อยู่ในแถวท่ี 4 และแถวท่ี 5 จะเปลยี่ นสภาวะ
จากหนา้ สัมผัสแบบเปิดเปน็ หนา้ สมั ผสั แบบปดิ

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2 K2

S3
K2

K3 K1

K1 K2 K3
N1 23 45

ภาพที่ 8.88 วงจรควบคมุ ความเร็วมอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 1 ชุด (ช)

ลาดับข้นั การทางานของวงจร
6. เม่ือผู้ปฏิบัติงานปล่อยสวิตช์ S3 ส่งผลให้หน้าสัมผัสของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 ในแถว

ท่ี 4 และแถวที่ 5 ยังคงทาหน้าที่เพ่ือต่อวงจรจ่ายไฟฟ้าให้กับคอยล์ของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 และ
แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K3 ทางานตอ่ เนือ่ ง ดงั ภาพท่ี 8.88 ขณะน้ีมอเตอร์ไฟฟ้าทางานทคี่ วามเรว็ รอบสงู

L1
F2

F31
F32

S1

S2 K1 K2 K2

S3
K2

K3 K1

K1 K2 K3
N1 23 45

ภาพที่ 8.89 วงจรควบคุมความเร็วมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลบั 3 เฟส แบบขดลวดสเตเตอร์ 1 ชุด (ซ)

ลาดบั ขั้นการทางานของวงจร
7. เมื่อผู้ปฏิบัติงานต้องการหยุดการทางานของวงจร ให้กดท่ีสวิตช์ S1 ทาให้หน้าสัมผัสของ

สวิตช์เปลี่ยนเป็นหน้าสัมผัสสภาวะเปิดเพ่อื ตดั วงจร ดังภาพท่ี 8.89 ส่งผลให้ไม่มไี ฟฟ้าเขา้ ไปเล้ยี งคอยลข์ อง
แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2 และ K3 ทาให้แมกเนติกคอนแทกเตอร์ K2, K3 และมอเตอร์ไฟฟ้าหยุดการ
ทางาน

เม่ือผู้ปฏิบัติงานต้องการต่อวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส ไม่ว่าจะเป็นวงจรใด
ก็ตามให้ผู้ปฏิบัติงาน ปฏิบัติตามลาดับข้ันเช่นเดียวกับการต่อวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 1 เฟส
ดงั น้ี

ขั้นท่ี 1 ผู้ปฏิบัติงานตรวจสอบอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ต้องการใช้ในการต่อวงจรโดยใช้มัลติมิเตอร์ปรับตั้ง
ย่าวัดคา่ ความตา้ นทาน ตาแหน่ง R×10

ข้ันท่ี 2 ผู้ปฏิบัติงานจะต้องกาหนดหมายเลข ของอุปกรณ์ต่าง ๆ ท่ีมีอยู่ในวงจรท้ังวงจรกาลัง
และวงจรควบคมุ

ข้นั ที่ 3 ผูป้ ฏิบตั ิงานจะต้องกาหนดจดุ ต่อสายไฟฟา้ สาหรบั วงจรกาลงั และวงจรควบคุม
ข้ันที่ 4 ผปู้ ฏิบตั งิ านตอ่ วงจรกาลงั และวงจรควบคมุ ตามลาดับ
ข้ันที่ 5 เมื่อผู้ปฏิบัติงานต่อวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้าเสร็จสมบูรณ์ ให้ทาการตรวจสอบวงจรโดย
ใช้มัลติมิเตอร์ตั้งย่านวัดค่าความต้านทาน ตาแหน่ง R×10 เพื่อหาความต้านทานของวงจรแต่ละแถว ส่วนของ
วงจรควบคุม ถ้าในกรณีที่ ไม่มีค่าความต้านทานปรากฏ แสดงว่า วงจรที่ต่อไม่ถึงกัน (วงจรขาด) และถ้าใน
กรณีความต้านทานเป็นศนู ย์ แสดงว่า เกดิ การลดั วงจร

สรปุ
วงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส 380 โวลท์ 50 เฮิรตซ์ เบื้องต้นก็คือ การเริม่ เดิน

และหยุดการทางาน เช่นเดียวกับวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 1 เฟส นอกจากน้ีการควบคุม
มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส ยังมีอีกหลากหลายวิธีเพื่อนาไปใช้งานในภาคอุตสาหกรรม เช่น การ
ควบคุมกลับทิศทางการหมุนโดยการสลับเฟสคู่ใดคู่หนึ่งของสายไฟฟ้าที่เข้ามอเตอร์ไฟฟ้า การควบคุมแบบ
สตาร์-เดลตา เพื่อเป็นการลดแรงดันขณะสตาร์ต ให้กับมอเตอร์ไฟฟ้าที่มีขนาดตั้งแต่ 5 กิโลวัตต์ข้ึนไปการ
ควบคุมแบบเรียงลาดบั โดยการควบคมุ ใหม้ อเตอร์ตวั ท่ี 1 ทางานก่อน มอเตอร์ตวั ที่ 2 และมอเตอรไ์ ฟฟ้าตัว
ถัดไปตามลาดบั ซึ่งนิยมนาไปใช้กับระบบสายพานลาเลียง และการควบคุมความเร็วของมอเตอร์ไฟฟ้า โดย
การเปล่ียนแปลงจานวนข้ัวแม่เหล็ก ส่วนจานวนของแมกเนติกคอนแทกเตอร์ ท่ีนามาใช้ในแต่ละแบบของ
การควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้า ข้ึนอยู่การออกแบบวงจรของผู้ปฏิบัติงาน เพื่อท่ีจะสามารถควบคุมการทางาน
ของมอเตอร์ไฟฟา้ ใหเ้ ป็นไปตามเง่อื นไข

การต่อวงจรควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส ผู้ปฏิบัติงานจาเป็นที่จะต้องทราบถึงจุดต่อ
ต่าง ๆ ของอุปกรณ์ควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้า ขณะปฏิบัติงานต่อวงจรตามแบบไฟฟ้า เพื่อความปลอดภัยในการ
ปฏิบัติงานควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส