วาฬ

วาฬ W H A L E นางสาวจิราพร จีบแก้ว เลขที่ 13 ม.4/4

คํานํา หนังสืออิเล็กทรอนิกส์(e-book)นี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา ห้องสมุดและการค้นคว้าเป็นหนังสือให้ความรู้ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับวาฬ ผู้จัดทําหวังว่าหนังสืออิเล็กทรอนิกส์(e-book)เล่มนี้จะเป็น ประโยชน์กับผู้ที่กําลังหาข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องนี้อยู่หากมีข้อแนะนําหรือข้อ ผิดพลาดประการใดผู้จัดทําขอน้อมรับไว้และขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย นางสาวจิราพร จีบแก้ว ผู้จัดทํา ก

สารบัญ เรื่อง หน้า คํานํา ก สารบัญ ข วิวัฒนาการของวาฬ 1 หลักฐานสนับสนุนวาพมาจากสัตว์สี่ขาที่เลี้ยงลูกด้วยน้านม 2 การจําแนกประเภทของวาฬ 3 วาฬน้าเงิน 4 วาฬฟิน 5 วาฬหลังค่อม 6 วาฬบรูด้า 7 วาฬหัวทุย 8 วาฬเพชณฆาต 9 วาฬหัวแตงโม 10 บรรณานุกรม ค ภาคผนวก ง ข้อมูลส่วนตัว จ ข

วิวัฒนาการของวาฬ ยุคพาลีโอจีน 65 ล้านปีก่อน บรรพบุรุษของวาฬเป็นสัตว์สี่เท้า กินเนื้ออาศัยอยู่บนบก 10 ล้านปีต่อมาในยุคอีโอซีน บรรพบุรุษของ วาฬใช้ชีวิตแบบครึ่งบกครึ่งน้าแต่ด้วยแรงผลักดันที่สําคัญคือบนบกมี ผู้ล่าจํานวนมากทําให้ขาดแคลนอาหารแต่ในแหล่งน้ามีอาหารมากกว่า บนบกทําให้วาฬวิวัฒนาการจากบนบกลงไปอาศัยอยู่ในน้า จนต่อมา เมื่อประมาณ24-26ล้านปีก่อนกระดูกและข้อต่อก็หดเล็กลงจนไม่มีโผล่ ออกมาให้เห็นแต่ในปัจจุบันกระดูกส่วนของขาหลังก็ยังคงมีอยู่โดยเป็น อวัยวะภายในที่มีขนาดเล็กและทําหน้าที่เพียงเป็นที่ยึดติดของอวัยวะ สืบพันธุ์เท่านั้น 1

หลักฐานสนับสนุนวาพมาจากสัตว์สี่ขาที่เลี้ยงลูกด้วยน้านม มีกระดูกรยางค์หน้าภายในครีบเช่นเดียวกับสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้านม ชนิดอื่นๆเช่น ค้างคาว, ฮิปโป. มนุษย์การค้นพบฟอสชิลของวาฬที่ สูญพันธุ์ไปแล้ว พบว่ารูเปิดของอากาศไมได้อยู่ด้านบนของกะโหลก เช่นเดียวกับวาฬในยุคปัจจุบันกระดูกรยางค์หลังไม่ลดรูปไป แต่มีขนาด เล์กลงจนไม่สามารถเดินได้พบฟอสซิล เมื่อ 47 ล้านปีก่อน กระดูก รยางค์หลังมีขนาดใหญ่พอที่สามารถเดินได้แต่สิ่งที่คิดว่าฟอสชิลนี้เป็น วาฬเพราะพบท่ามกลางสัตว์ที่อาศัยอยู่ในทะเลและพบว่ากระดูกนิ้วเท้า แบนมีลักษณะเหมือนใบพาย 2

การจําแนกประเภทของวาฬ แบ่งวาฬออกเป็น 2 ประเภท คือ 1)วาฬบาลีน (Mysticeti) วาฬกลุ่มนี้มีลักษณะคือใช้แผ่น กระดูกเรียกว่า "บาลีน"มีลักษณะเป็นซี่คล้ายหวีกรองอาหารซึ่งได้แก่ แพลงก์ตอนต่างๆจากน้าทะเลวาฬที่อยู่ในกลุ่มนี้เป็นวาฬขนาดใหญ่ เช่น วาฬสีน้าเงิน ที่มีความยาวได้ถึง 80ฟุต ซึ่งเป็นสัตว์ที่มีขนาดใหญ่ ที่สุดในโลกเท่าที่เคยมีมาด้วย เป็นวาฬ ที่มีช่องหายใจ 2 ช่อง เช่น วาฬน้าเงิน วาฬฟิน วาฬหลังค่อม วาฬบรูด้า 2)วาฬมีฟัน (Odonceti)ลักษณะโดยทั่วไปจะมีขนาดเล็กกว่า วาฬบาลีน รวมทั้งโลมา ทุกชนิด,วาฬเพชฌฆาต และนาร์วาฬเป็นวาฬ ที่มีช่องหายใจเพียงช่องเดียวเป็นวาฬที่เป็นสัตว์นักล่า ล่าสัตว์น้าต่างๆ เป็นอาหารในวาฬเพชฌฆาตมีพฤติกรรมรวมฝูงกันล่าปลาขนาดใหญ่ อย่างปลาฉลามขาวและแม้แต่วาฬด้วยกันหรือโลมาเป็นอาหารด้วย เช่น วาฬหัวทุย วาฬเพชณฆาต วาฬหัวแตงโม 3

วาฬน้าเงิน วาฬน้าเงิน (Blue whale) อยู่ในวงศ์Balaenopteridae ขนาด : เป็นสัตว์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดซึ่งมีขนาด 29 เมตร หนัก72-135 ตัน ตัวเมียจะมีขนาดที่ใหญ่กว่าตัวผู้ รูปร่าง : ลําตัวเพรียวยาว ส่วนหัวกว้างคล้ายตัวยู(U-shaped) มีสัน 1 สัน ร่องใต้คาง 60-88 ร่อง สี :ด้านหลังมีสีน้าเงินเทา ส่วนท้องสีจางกว่าเล็กน้อย ส่วนหัวสีน้าเงิน ด้านหลังและด้านข้างมีลายสีน้าเงินหลือเทาอ่อนเป็นดวงๆ ครีบหลัง : มีขนาดเล็กมาก อยู่บริเวณ 3 ส่วน 4 ของความยาวตัว ซี่กรอง : จํานวน 260-400 ซี่ มีสีดํา อายุ : 80-90 ปี พฤติกรรม : อยู่ตัวเดียวหรือเป็นคู่ อาหาร : กินสัตว์ไม่มีกระดุกสันหลังขนาดเล็ก เช่น ตัวเคย ถิ่งอาศัย : พบได้ทั่วเขตร้อนถึงเขตหนาว หรือบริเเวณหมู่เกาะสุรินทร์ จังหวัดพังงา ของไทย 4

วาฬฟิน วาฬฟิน (fin whale) อยู่ในวงศ์Balaenoptera ขนาด : ยาว 27 เมตร หนักน้อยกว่า 90 ตัน ตัวเมียใหญ่กว่าตัวผู้ ขนาดใหญ่รองจากวาฬน้าเงิน รูปร่าง : ลําตัวยาวเพรียว ส่วนหัวมีสัน1 สัน และมีลายรูปตัวที่หลัง มี ร่องใต้คาง 50-100 ร่อง ยาวถึงแนวสะดือ แพนหานหางขนาดเล็ก สี : ลําตัวสีเทาดํา ท้องสีอ่อนหรือจาง ขากรรไกรล่างด้านซ้ายสีดํา ส่วน ด้านขวาสีขาว ครีบหลัง : โค้งปลายทู่ ทํามุม 45 องศา กับลําตัว อยู่บริเวณ 2ส่วน 3 ของความยาวตัว ซี่กรอง : จํานวน 260-480 ซี่ส่วนหน้าของซี่กรองด้านขวามีสีขาว ส่วนอื่นมีสีดํา อายุ : 90 ปีวัยเจริญพันธ์ุ 6-12 ปี พฤติกรรม : พบอยู่ตัวเดียวหรืออยุ่เป็นฝูง 2-7 ตัว อาหาร : กินสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังขนาดเล็ก เช่น เคย โคพีพอด ถิ่งอาศัย : อยู่ในเขตอบอุ่นถึงขัั้วโลก หากินในเขตน้าลึก 5

วาฬหลังค่อม วาฬหลังค่อม (Humpback whale) อยู่ในวงศ์Megaptera ขนาด : ยาว 11-17 เมตร หนักประมาณ 40 ตัน ตัวเมียใหญ่กว่าตัวผู้ รูปร่าง : หัวเล็กแบน มีปุ่มกลมๆที่หัว (Knobbly-marked rostrum) แนวสันนูนกลางหัว 1 แนว ครีบข้างยาวถึง 1 ส่วน 3 ของความยาวลํา ตัวเห็นได้ชัดใต้ผิวน้า มีสันหยักเป็นลอนคล้ายฟันเลื่อย จากครีบหลัง ไปถึงโคนหาง สี : ลําตัวสีดําหรือสีเทา ท้องสีขาว ขากรรไกรล่างสีเทา ครีบหลัง : แต่ละตัวมีความแตกต่างกัน มีลักษณคล้ายปุ่มสามเหลี่ยม เล็กๆจนถึงขนาดใหญ่ ลักษณะคล้ายตะขอ เห็นได้ชัดเจน ตั้งอยู่ ตําแหน่ง 2 ส่วน 3 ของความยาวลําตัว ซี่กรอง : จํานน 270-400 ซี่ สีดําหรือสีเขียวมะกอก มีร่องใต้คาง จํานวน 14-35 ร่อง ยาวถึงแนวสะดือหรือหลังสะดือ อายุ : มากกว่า50 ปี พฤติกรรม : อยู่กันเป็นฝูง 10-20 ตัวพบบอยคือคู่แม่—ลูก อาหาร : ตัวเคย ฝูงปลา หมึก ถิ่งอาศัย : ทั่วโลกจากขั้วดลกเหนือจรดขั้วโลกใต้หากินในเขตหหนาว และเดินทางไปยังเขตร้อนเพื่อผสมพันธ์ุ 6

วาฬบรูด้า วาฬบรูด้า (Bryde’s whale) อยู่ในวงศ์Balaenopera edeni ขนาด : ยาว 14-15 เมตร หนัก 12-20 ตัน ตัวเมียใหญ่กว่าตัวผู้ รูปร่าง : ค่อนข้างเพรียว ส่วนหัวมีแนวสันนูน 3 สัน ครีบหลังเล็ก และปลายแหลม มีร่องใต้คาง 40-70 ร่อง ยาวเกือบถึงหรือพ้นแนว สะดือ สี : ลําตัวสีเทาดํา ท้องสีอ่อน หรือชมพูขากกรไกรล่างสีเทา ครีบหลัง : อยู่ค่อนไปทางหาง เป็ฯรูปสามเหลี่ยมค่อนข้างต้งตรง ปลายครีบแหลม ซี่กรอง : สีเทา จํานวน 250-370 คู่ อายุ : 50 ปี พฤติกรรม : หากินตัวเดียว อาหาร : กินฝูงปลาขนาดเล็ก หมึก ตัวเคย ถิ่งอาศัย : เขตร้อนถึงเขตอบอุ่น 7

วาฬหัวทุย วาฬหัวทุย (sperm whale) อยู่ในวงศ์Physeter macrocephalus linnaeus ขนาด : เป็นวาฬที่มีฟันใหญ่ที่สุด ตัวผู้ยาว 18.3 เมตร หนัก 57 ตัน ตัวเมียยาว 12 เมตร หนัก 13.5-20 ตัน รูปร่าง : ลําตัวแบนด้านข้างเล็กน้อย ส่วนหัวยาวเกือบ 40 % ของความ ยาวลําตตัว ผิวหนังมีรอยย่นตลอดลําตัว ขากรรไกรล่างแคบยาวแะเล็ก มาก มีหางรูปสามเหลี่ยมขนาดใหญ่ สี : ลําตัวสีเทาดํา เทาน้าตาล ท้องสีอ่อน ฟัน : ซี่กลมใหญ่ คู่ เฉพาะขากรรไกรล่าง ส่วนขากรรไกรบนมีร่อง ฟันล่างสบ ครีบหลัง : เล็ก ปลายมน มีสันลอนๆ จากกครีบหลังไปจนเกือบถึง โคนหาง ช่องหายใจ : มีรูเดียว อยู่ด้านซ้ายบนหัว ทําให้เป่าไปทางซ้ายล็กน้อย เป่าสูง 1-2 เมตร สูงสุด 5 เมตร อายุ : อย่างน้อย 70 ปี พฤติกรรม : ตัวเมียและลูกอ่อนอยู่นวมกันเป็นฝูง 10-80 ตัว ตัวผู้ที่ อายุมากมักจะอยู่ตัวเดียว บางครั้งก็ลอยตัวเหมือนท่อนซุงลอยน้า อาหาร : กินหมึกน้าลึกเป็นอาหารหลัก มากถึง 1 ตัน และ ปลาน้าลึก ถิ่งอาศัย : ใกล้ฝั่งที่มีน้าลึก 8

วาฬเพชฌฆาต วาฬเพชฌฆาต (Killer whale )อยู่ในวงศ์Orcinus orca ขนาด : ตัวผู้ยาว 9.8 เมตร หนัก 10 ตัน ตัวเมียยาว 8.5 เมตร หนัก 7.5 ตัน รูปร่าง : หัวกลม จะงอยปากสั้น ครีบข้างใหญ่คล้ายใบพาย ปลายทู่ สี : ลําตัวด้านหลังสีดํา คางและท้องสีขาว มีวงรีสีขาวหลังตา ฐานครีบ หลังมีแถบสสีจางรูปอานม้าา ฟัน : ขนาดใหญ่ กลม โค้งเล็กน้อย จํานวน 10-14 คู่ บนขา กรรไกรบนล่าง ครีบหลัง : ตั้งอยู่กลางหลัง ครีบหลังใช้แยกเพศได้ในตัวผู้มีครีบหลัง สูงและตั้งตรง ในตัวเมียครีบหลังจะสั้นโค้ง อายุ : ตัวผู้อายุ 50-60 ปีตัวเมียอายุ 80-90 ปี พฤติกรรม : เป็นสัตว์สังคมอยู่รวมกันเป็นฝูง 1-55 ตัว อาหาร : ปลา หมึก นก เต่า สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในทะเล ถิ่งอาศัย : เส้นศูนย์สูตรรถึงขั้วโลก 9

วาฬหัวแตงโม วาฬหัวแตงโม (Melon-headed whale)อยู่ในวงศ์ Pepnocephala electra ขนาด : ตัวผู้ยาว 2.78 เมตร หนัก 275 กิโลกรัม รูปร่าง : ใหย๋เมื่อมองจากด้านบนเห็นส่วนหัวรูปสามเหลี่ยม ครีบข้าง เรียวปลายแหลมตั้งตรงออกจากลําตัว สี : ลําตัวสีดํา คางและท้องแนวสะดือและช่องเพศสีขาว แถบสีจาง ตั้งแต่ช่องหายใจไปจนถึงปลายปาก ขอบปากขาว หน้ามีสีดํารูป สามเหลี่ยม ฟัน : ซี่เล็ก เรียวแหลม มี 20-25 คู่ บนขากรรไกรบนล่าง ครีบหลัง : สูง เว้า อยู่เกือบกี่งกลางลําตัว อายุ : 45 ปี พฤติกรรม : ว่ายน้าเร็ว อยู่รวมกันเป็นฝูง จํานวน 100-500 ตัว อาจ มากถึง 2,000 ตัว อาหาร : ปลาขนาดเล็ก หมึก กุ้ง ถิ่งอาศัย : น้าลึกเขตร้อนและกึ่งร้อน 10

บรรณานุกรม กาญจนา อดุลยานุโกศล สุรศักดิ์ทองสุกดีธีรวัตร เปรมปรีและ เผ่าเทพ เชิดสุขใจ.(2557).คู่มือการจําแนกชนิดสัตว์ทะเลเลี้ยงลูก ด้วยนมและเต่าทะเลในประเทศไทย.สืบค้น สิงหาคม 1, 2566, จาก https://pubhtml5.com/gowsn/bzre/555/15 ไทยรัฐ.(2566).รู้จัก "วาฬ 52Hz" คืออะไร จากวาฬผู้โดดเดี่ยวสู่แรง บันดาลใจให้มนุษย์.สืบค้น สิงหาคม 23, 2566, จาก https://www.thairath.co.th/lifestyle/life/2718891 ค

ภาคผนวก วาฬ 52Hz คือ วาฬที่อยู่อย่างเพียงลําพังในมหาสมุทร โดยวาฬ 52Hz ปรากฏตัวครั้งแรกในปีค.ศ. 1989 เมื่อทีมงานสถาบันสมุทรศาสตร์วูดโฮล ได้พบ คลื่นเสียงความถี่ 52Hz ซึ่งเป็นคลื่นความถี่สูง จึงได้ออกสํารวจและพบเสียงดัง กล่าวอีกครั้งในปีต่อมาค.ศ. 1992 เรือดําน้าของประเทศสหรัฐอเมริกาได้พบคลื่น เสียงความถี่สูงแบบเดียวกันจากเครื่องมือที่ใช้ติดตามเรือดําน้าของโซเวียต ในช่วง แรกทางกองทัพคิดว่าเป็นกลยุทธ์ของฝั่งศัตรูแต่เมื่อศึกษาร่วมกับนักวิทยาศาสตร์ ทางทะเล พบว่าเจ้าของเสียงนี้คือ วาฬบาลีนขนาดใหญ่ จากการศึกษาเพิ่มเติม วาฬ ตัวนี้อาศัยอยู่เพียงลําพัง เนื่องจากระดับความถี่เสียงสูงกว่าปกติทําให้ไม่สื่อสารกับ วาฬหรือฝูงตัวอื่นๆ ได้โดยเชื่อว่าเป็นเพราะวาฬ 52Hz เป็นวาฬลูกผสมของวาฬ สีน้าเงินและวาฬฟิน ทําให้ร่างกายอาจผิดแปลกไปจากสายพันธุ์อื่นๆ และส่งผลต่อ การส่งคลื่นเสียงจากการศึกษาเพิ่มเติม วาฬตัวนี้อาศัยอยู่เพียงลําพัง เนื่องจากระดับ ความถี่เสียงสูงกว่าปกติทําให้ไม่สื่อสารกับวาฬหรือฝูงตัวอื่นๆ ได้โดยเชื่อว่าเป็น เพราะวาฬ 52Hz เป็นวาฬลูกผสมของวาฬสีน้าเงินและวาฬฟิน ทําให้ร่างกายอาจผิด แปลกไปจากสายพันธุ์อื่นๆ และส่งผลต่อการส่งคลื่นเสียง ค.ศ. 1992 เรือดําน้าของ ประเทศสหรัฐอเมริกาได้พบคลื่นเสียงความถี่สูงแบบเดียวกันจากเครื่องมือที่ใช้ ติดตามเรือดําน้าของโซเวียต ในช่วงแรกทางกองทัพคิดว่าเป็นกลยุทธ์ของฝั่งศัตรู แต่เมื่อศึกษาร่วมกับนักวิทยาศาสตร์ทางทะเล พบว่าเจ้าของเสียงนี้คือ วาฬบาลีนข นาดใหญ่ จากการศึกษาเพิ่มเติม วาฬตัวนี้อาศัยอยู่เพียงลําพัง เนื่องจากระดับความ ถี่เสีฝูงตัวอื่นๆ ได้โดยเชื่อว่าเป็นเพราะวาฬ 52Hz เป็นวาฬลูกผสมของวาฬสีน้าเงิน และวาฬฟิน ทําให้ร่างกายอาจผิดแปลกไปจากสายพันธุ์อื่นๆ และส่งผลต่อการส่ง คลื่นเสียง ง

ข้อมูลผู้จัดทำ นางสาวจิราพร จีบแก้ว เลขที่ 13 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/4 โรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณราชวิทยาลัย ลพบุรี ง