หน่วยที่ 5 เรื่อง เครื่องมอื วดั แบบถ่ายขนาด
จงตอบคาถามต่อไปนี้
1. จงนำตวั องั ษรจำกภำพดำ้ นบนเติมหนำ้ ขอ้ ควำมที่สอดคลอ้ งกนั
ง ฉ งจ
จ
ชช
ก ชื่อ................ข..................... ชื่อ.......................ค..............
ช่ือ.....................................
………ช……1.1 เข้ียวสัมผสั
………ข……1.2 คำลิปเปอร์วดั ในแบบปรับดว้ ยควำมฝื ด
………ก……1.3 คำลิปเปอร์วดั นอก
………ค……1.4 คำลิปเปอร์วดั ในแบบปรับโดยหมุนเป็ นเกลียว
………ฉ……1.5 แขนวงเวยี น
………ง……1.6 สปริง
………จ……1.7 แป้ นเกลียว
2. จงขีดเส้นใตข้ อ้ ควำมท่ีถูกตอ้ ง
2.1 กำรจบั คำลิปเปอร์สัมผสั ชิ้นงำนควรจบั ใน (แนวขนำนกบั พ้นื / แนวด่ิง)
2.2 ถำ้ คำลิปเปอร์จะผำ่ นผวิ งำนโดยตลอด น้ำหนกั ของคำลิปเปอร์จะอยบู่ นนิ้วมือตลอดเวลำแสดงวำ่
ระยะสมั ผสั (พอดี / กวำ้ งเกินไป)
3. จงอธิบำยกำรวดั ขนำดชิ้นงำนดว้ ยคำลิปเปอร์วดั นอก
กำรวดั ขนำดชิ้นงำนดว้ ยคำลิปเปอร์วดั นอก โดยกำรปรับแขนคำลิปเปอร์ เพ่ือใหไ้ ดข้ นำด
ควำมกวำ้ งตำมตอ้ งกำร จะมีข้นั ตอน 2 ข้นั ตอน คือ
ข้นั ตอนที่ 1 ใชม้ ือท้งั สองกำงแขนคำลิปเปอร์ออกใหไ้ ดข้ นำดใกลเ้ คียงกบั ขนำดที่จะวดั
ข้นั ตอนท่ี 2 ใชว้ ธิ ีเคำะแขนของคำลิปเปอร์กบั วสั ดุที่อ่อนกวำ่ เช่น อลูมิเนียม หรือไม้ หำ้ มเคำะ
ท่ีปลำยเข้ียวสมั ผสั เพรำะจะทำใหป้ ลำยเข้ียวสมั ผสั ชำรุดบิดงอได้
4. จงอธิบำยกำรวดั ขนำดชิ้นงำนดว้ ยคำลิปเปอร์วดั ใน
กำรวดั ขนำดชิ้นงำนดว้ ยคำลิปเปอร์วดั ใน สำมำรถทำไดโ้ ดยกำรปรับแขนคำลิปเปอร์ เพื่อให้ไดข้ นำด
ควำมกวำ้ งตำมตอ้ งกำร จะมีข้นั ตอน 2 ข้นั ตอน คือ
ข้นั ตอนท่ี 1 ใชม้ ือท้งั สองกำงแขนคำลิปเปอร์ออกใหไ้ ดข้ นำดใกลเ้ คียงกบั ขนำดท่ีจะวดั
ข้นั ตอนท่ี 2 ใชว้ ธิ ีเคำะแขนของคำลิปเปอร์กบั วสั ดุท่ีอ่อนกวำ่ เช่น อลูมิเนียม หรือไม้
หำ้ มเคำะที่ปลำยเข้ียวสัมผสั เพรำะจะทำใหป้ ลำยเข้ียวสัมผสั ชำรุดบิดงอได้
5. จงบอกขอ้ ควรระวงั กำรจดั เก็บและบำรุงรักษำคำลิปเปอร์มำ 4 ขอ้
5.1 ก่อนวดั ชิ้นงำนจะตอ้ งทำควำมสะอำดชิ้นงำนทุกคร้ัง
5.2 ก่อนใชค้ ำลิปเปอร์ถ่ำยขนำดควรตรวจดูควำมสมบูรณ์ของแขนคำลิปเปอร์เข้ียวสัมผสั วดั เยินหรือไม่
ควำมฝืดระหวำ่ งแขนคำลิปเปอร์ กำรบิดตวั ของแขนคำลิปเปอร์
5.3 ทำควำมสะอำดคำร์ลิปเปอร์ทุกคร้ังหลงั ใชง้ ำน
5.4 ควรเกบ็ คำลิปเปอร์แยกจำกเครื่องมืออื่น
6. จงทำเคร่ืองหมำย หนำ้ ขอ้ ท่ีถูกและทำเคร่ืองหมำย X หนำ้ ขอ้ ที่ผดิ
6.1 ก่อนวดั ชิ้นงำนจะตอ้ งทำควำมสะอำดชิ้นงำนทุกคร้ัง
X 6.2 หำ้ มเคำะแขนของคำลิปเปอร์เพ่อื ปรับขนำด เพรำะจะทำใหช้ ำรุดไดง้ ่ำย
X 6.3 กำรบิดตวั ของแขนคำลิปเปอร์ไม่มีผลกระทบต่อกำรตรวจสอบขนำด
6.4 ขณะถ่ำยขนำดกบั เครื่องมือวดั ชนิดอ่ืนควรระมดั ระวงั กำรขยบั ตวั ของแขนคำลิปเปอร์
7. จงบอกขนำดของเกจวดั รูในขนำดเล็กระบบเมตริกและระบบองั กฤษ
เกจวดั รูในขนาดเลก็ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางทว่ี ดั ได้
ระบบเมตริก ระบบองั กฤษ
เกจวดั รูในตวั ที่ 1 3 มม.– 5 มม. 1 นิ้ว – 3 นิ้ว
เกจวดั รูในตวั ท่ี 2 5 มม. – 7.5 มม. 8 16
เกจวดั รูในตวั ท่ี 3 7.5 มม. – 10 มม. 3 1
เกจวดั รูในตวั ที่ 4 10 มม.– 13 มม. 16 นิ้ว – 4 นิ้ว
1 นิ้ว – 3 นิ้ว
4 8
3 1
8 นิ้ว – 2 นิ้ว
8. จงอธิบำยกำรวดั ขนำดชิ้นงำนดว้ ยเกจวดั รูในขนำดเลก็
8.1 ทำควำมสะอำดเกจวดั รูในขนำดเล็กและขนำดรูที่ตอ้ งกำรวดั
8.2 ใชบ้ รรทดั วดั ขนำดของรูหรือร่องท่ีตอ้ งกำรวดั
8.3 เลือกขนำดเกจวดั รูในขนำดเล็กใหม้ ีขนำดใกลเ้ คียงกบั ขนำดของรู
8.4 ปรับขนำดของเกจวดั รูในขนำดเลก็ ใหม้ ีขนำดเลก็ กวำ่ รูแลว้ ใส่เกจวดั ลงในรู
8.5 เร่ิมวดั ใหต้ ้งั เกจวดั รูในขนำดเล็กต้งั ฉำกกบั รูท่ีตอ้ งกำรวดั
8.6 ปรับระยะปลำยเกจใหเ้ ทำ่ กบั ขนำดของรู
8.7 นำเกจวดั รูในขนำดเลก็ ออกจำกรู
8.8 ใชไ้ มโครมิเตอร์วดั ขนำดบริเวณตรงปลำยของเกจวดั รูในขนำดเลก็ ตรงที่มีขนำดใหญ่ที่สุดแลว้ อ่ำน
ค่ำท่ีวดั ได้
9. จงอธิบำยกำรวดั ขนำดชิ้นงำนดว้ ยเกจวดั รูในขนำดใหญ่
9.1 ทำควำมสะอำดเกจวดั รูในขนำดใหญแ่ ละรูของชิ้นงำน
9.2 ใชบ้ รรทดั เหล็กวดั ขนำดรูชิ้นงำนแลว้ เลือกใชเ้ กจวดั รูในขนำดใหญ่ใหม้ ีขนำดใกลเ้ คียง
กบั รูชิ้นงำน
9.3 หุบแกนวดั ท้งั สองขำ้ งใหเ้ ล็กกวำ่ รูชิ้นงำนแลว้ ลอ็ คไว้
9.4 สวมเกจวดั รูในขนำดใหญ่เขำ้ ไปรูชิ้นงำนคลำยล็อคหัวสกรู เพื่อใหแ้ กนวดั ดนั ออกมำสัมผสั กบั ผิว
ของชิ้นงำน
9.5 เมื่อแกนวดั สมั ผสั กบั ผวิ ชิ้นงำนพอดีแลว้ ล็อคหวั สกรู
9.6 นำเกจวดั รูในขนำดใหญ่ออกจำกรูชิ้นงำน โดยเอียงกำ้ นมือจบั เพื่อไม่ให้แกนวดั เสียดสีกบั ผิวรูของ
ชิ้นงำนในขณะท่ีเลื่อนออก
9.7 นำเกจวดั รูในขนำดใหญ่ไปวดั ขนำดเปรียบเทียบหรือถ่ำยขนำดกบั เครื่องมือวดั ไมโครมิเตอร์
10. จงบอกขอ้ ควรระวงั กำรจดั เก็บและบำรุงรักษำเกจวดั รูในขนำดใหญ่
10.1 ทำควำมสะอำดเกจวดั รูในขนำดใหญแ่ ละชิ้นงำนทุกคร้ัง
10.2 วดั รูชิ้นงำนตอ้ งผวิ เรียบเสมอ
10.3 ทุกคร้ังที่ใชเ้ กจวดั รูในขนำดใหญเ่ สร็จใหค้ ลำยล็อคเพอ่ื ใหแ้ กนวดั กลบั มำตำแหน่งเดิม
10.4 ทำควำมสะอำดและชโลมน้ำมนั เกจวดั รูในขนำดใหญท่ ุกคร้ังหลงั จำกใชง้ ำนเสร็จเรียบร้อย