1.กฎออกเตต

สารในชวี ิตประจาวนั ประกอบดว้ ย
อะตอมหรอื ไอออน

ทอ่ี ยรู่ วมกนั ด้วยพนั ธะเคมี

1

พนั ธะเคมี

Chemical bond

2

สารในชวี ิตประจาวันมี
พันธะเคมีเหมอื นหรือ
ตา่ งกนั อย่างไร

3

พันธะเคมสี ่งผลต่อสมบัติ
ของสารและการนาไปใช้
ประโยชนอ์ ยา่ งไร

4

ทบทวนธาตกุ ลุ่ม Aท่ีควรจา

หมู่ IA หมู่ IIA หมู่ IIIA หมู่ IVA หมู่ VA หมู่ VIA หมู่ VIIA

Li Be B C N O F

Na Mg Al Si P S Cl

K Ca Br

I

5

สัญลักษณ์แบบจดุ ของลิวอสิ

สญั ลกั ษณแ์ บบจดุ ของลวิ อิส โดยการเขยี นจดุ เดยี่ วท้งั 4 ดา้ น รอบสัญลกั ษณข์ อง

ธาตุกอ่ น แลว้ จึงเติมจดุ ใหเ้ ปน็ คู่ (ยกเว้นธาตฮุ ีเลยี มท่ีมี 2 เวเลนซ์อเิ ลก็ ตรอน 6

จะเขยี นเป็นจุดคอู่ ยู่ด้านเดยี วกัน)

ใหน้ ักเรยี นยกตัวอย่างธาตหุ มู่ VIIIA

ฮีเลยี ม He 7
นอี อน Ne
อารก์ อน Ar
ครปิ ทอน Kr
ซีนอน Xe
เรดอน Rn

ใหน้ ักเรียนแสดงการจดั เรยี งอิเล็กตรอนของธาตุหมู่ VIIIA

ธาตุ Sub-Shell Shell

2He 1s2 2
10Ne 1s2 2s2 2p6 2, 8
18Ar 1s2 2s2 2p6 2, 8, 8

3s2 3p6

8

ธาตหุ มู่ VIIIA หรือแก๊สมสี กุล 9
ทอ่ี ยู่ในรูปอะตอมเด่ยี วมจี านวน
เวเลนซอ์ ิเลก็ ตรอนเปน็ เท่าใด
และบรรจเุ ตม็ ออร์บิทลั ในระดับ
พลงั งานหลักหรอื ไม่

ธาตหุ มู่ VIIIA หรอื แก๊สมีสกุล ทอ่ี ยู่ในรูปอะตอมเดีย่ วมี
จานวนเวเลนซ์อเิ ลก็ ตรอนเป็นเท่าใด
และบรรจเุ ต็มออร์บทิ ัลในระดบั พลังงานหลักหรอื ไม่

➢มี 8 อเิ ลก็ ตรอน ยกเวน้ He มี 2 อเิ ล็กตรอน
และเต็มออร์บทิ ัลในระดบั พลงั งานหลกั

10

การบรรจเุ ต็มออร์บทิ ัลในระดบั พลังงาน
หลกั ทาใหอ้ ะตอมธาตุหมู่ VIIIA เป็น
อย่างไร

➢มีความเสถียร

11

ธาตอุ ืน่ ๆ ที่ไมใ่ ชธ่ าตหุ มู่ 8 เชน่
Na และ Cl จะตอ้ งทาอย่างไร
เพ่อื ใหอ้ ะตอมมีความเสถียร

12

นักเรยี นทากิจกรรมแบบเปรียบเทียบ
กิจกรรมที่ 1 เร่อื ง การใชล้ ฟิ ตก์ บั กฎออกเตต
ข้อ 1

13

14

กจิ กรรมที่ 1 เรื่อง การใชล้ ฟิ ตก์ ับกฎออกเตต

จดุ ประสงคข์ องกจิ กรรม

1. อภิปรายและอธบิ ายสว่ นท่เี หมอื นกนั และ
ส่วนทต่ี ่างกนั ระหว่าง มโนมตทิ ีใ่ ชเ้ ปรยี บเทียบ
(Analog) : การใชล้ ฟิ ต์ กับมโนมตทิ ศ่ี กึ ษา
(Target) : กฎออกเตตได้

15

กิจกรรมที่ 1 เรือ่ ง การใช้ลิฟตก์ บั กฎออกเตต

ข้นั ตอนการทากจิ กรรม

1. นักเรียนทากิจกรรมการใชล้ ิฟต์กับกฎออกเตต ดงั นี้
1.1 เงอื่ นไขการใช้ลิฟต์ คอื ลฟิ ตจ์ ะทางาน กต็ ่อเม่ือมจี านวนคน

ข้นึ ลิฟต์เท่ากบั 8 เทา่ นั้นเนอ่ื งจากถ้ามจี านวนคนเกิน 8 นา้ หนักจะมาก
เกนิ ไป และหากจานวนคนน้อยกวา่ 8 จะเปลอื งพลงั งาน ลฟิ ตจ์ ะ
ไม่ทางาน ดงั นนั้ การใช้ลฟิ ตน์ จ้ี ะต้องชวนคนขน้ึ ลฟิ ต์ให้มจี านวน
เทา่ กบั 8

1.2 นกั เรียนรวมกลุ่มกนั เพ่อื ให้มีจานวนคนเท่ากับ 8 เมอ่ื ครบ 8
แล้วใหน้ งั่ ลง เพอื่ แสดงว่าลฟิ ตท์ างาน

16

17

❑ นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มร่วมกันสบื ค้น
ขอ้ มูลในอินเตอรเ์ นต เร่ือง

กฎออกเตต เพ่มิ เติม

และอภิปรายกบั เพอื่ นภายในกลุ่ม

18

เพราะเหตใุ ดธาตุหมู่ VIIIA หรือท่ีเรยี กวา่ แกส๊ มสี กลุ
(noble gas) จึงสามารถอยู่เป็นอะตอมอิสระได้

➢ เพราะธาตหุ มู่ VIIIA หรอื ท่เี รยี กวา่ แกส๊ มีสกุล มกี าร
จัดอิเล็กตรอนเป็น ns2 np6 ซึ่งมีเวเลนซ์อิเล็กตรอน
เทา่ กบั 8 ยกเว้น He มเี วเลนซอ์ เิ ลก็ ตรอนเทา่ กบั 2
มกี ารจดั อิเลก็ ตรอนเปน็ 1s2 ซงึ่ อิเล็กตรอนบรรจเุ ต็ม
ออบิทัล ซงึ่ เป็นสภาพทมี่ คี วามเสถยี รท่ีสุด ธาตหุ มนู่ ี้
จึงสามารถอย่เู ป็นอะตอมอสิ ระได้

19

ธาตอุ น่ื ๆ ท่ไี ม่ใช่ธาตหุ มู่ 8 เชน่ Na
และ Cl จะตอ้ งทาอย่างไรเพื่อให้
อะตอมมีความเสถยี ร

➢ อะตอมของธาตอุ ื่น ๆ มีแนวโนม้ ทจ่ี ะรวมตัวกันเพือ่ ทีจ่ ะ
ทาให้แตล่ ะอะตอมมเี วเลนซ์อิเลก็ ตรอนเท่ากบั 8

20

ธาตุไฮโดรเจน (H) จะต้องทาอยา่ งไร
เพอื่ ใหอ้ ะตอมมคี วามเสถียร

➢ อะตอมของธาตไุ ฮโดรเจน (H) จะตอ้ งรวมตัวกับธาตอุ ่ืน
เพ่อื ใหม้ เี วเลนซ์อิเลก็ ตรอนเทา่ กับ 2 เหมอื นกับธาตุ
ฮเี ลียม (He) หมู่ 8

21

อธิบายกฎออกเตตไดอ้ ย่างไร

➢ กฎออกเตต (Octet rule) คือ การรวมตัวกันของธาตุ
ต่าง ๆ เพอื่ ทีจ่ ะทาใหแ้ ต่ละอะตอมมีเวเลนซ์อเิ ล็กตรอน
เท่ากับ 8

22

นักเรยี นทากิจกรรมแบบเปรียบเทียบ
กิจกรรมที่ 1 เร่อื ง การใชล้ ฟิ ตก์ บั กฎออกเตต
ข้อ 2

23

24

ตอบคาถาม
จากการทากิจกรรม

25

นักเรียนเปรียบเทียบไดก้ ับสิ่งใด

➢จานวนเวเลนซ์อเิ ล็กตรอนของธาตุ

26

การชวนคนขน้ึ ลฟิ ตใ์ หม้ จี านวนคน
เทา่ กับ 8 เปรยี บเทยี บไดก้ บั ส่งิ ใด

➢การรวมตวั กนั ของธาตแุ ล้วทาใหแ้ ตล่ ะอะตอม
มจี านวนเวเลนซเ์ ท่ากับ 8

27

ลิฟต์จะทางานไดก้ ต็ อ่ เม่ือบรรจคุ น
ครบ 8 เปรียบเทยี บไดก้ ับส่งิ ใด

➢ การรวมตวั กนั ของธาตนุ น้ั เป็นไปตามกฎ
ออกเตต

28

การใชล้ ฟิ ตม์ คี วามเหมือนกบั กฎออกเตตอย่างไรบ้าง

➢ การใช้ลิฟตต์ ามเง่ือนไขการขน้ึ ลิฟต์ คือ ลฟิ ตจ์ ะทางาน
ก็ต่อเมื่อมีจานวนคนข้นึ ลฟิ ตเ์ ท่ากบั 8 เทา่ นัน้ เนอ่ื งจากถ้ามี
จานวนคนเกนิ 8 น้าหนักจะมากเกนิ ไป และหากจานวนคนน้อย
กว่า 8 จะเปลอื งพลังงาน ลฟิ ตจ์ ะไมท่ างาน ดงั นัน้ การใชล้ ิฟตน์ ้ี
จะตอ้ งชวนคนขึน้ ลฟิ ตใ์ หม้ ีจานวนเท่ากบั 8 ซ่งึ เหมอื นกบั
กฎออกเตต คือ การรวมตวั กันของธาตุเพอื่ ที่จะทาใหแ้ ต่ละ
อะตอมมีเวเลนซอ์ ิเล็กตรอนเท่ากบั 8

29

การใช้ลฟิ ต์มสี งิ่ ใดท่ีไมส่ ามารถเปรียบเทยี บได้กับ
กฎออกเตต และเป็นอย่างไร

➢ การขน้ึ ลิฟต์โดยทั่วไปขึ้นอยกู่ บั ความต้องการใน
การใชง้ านและจากัดด้วยนา้ หนกั ทีล่ ฟิ ต์นน้ั รับไดส้ งู สุด
แต่สิง่ ทน่ี ามาเปรียบเทียบคอื ลิฟต์ทกี่ าหนดขึ้นตาม
เง่อื นไข

30

ธาตุอืน่ ๆ ทไ่ี ม่ใชธ่ าตหุ มู่ 8 จะตอ้ งทาอย่างไรเพอ่ื ให้
อะตอมมีความเสถยี ร

➢ อะตอมของธาตุอืน่ ๆ มีแนวโนม้ ที่จะรวมตัวกันเพอ่ื ท่ีจะทาให้
แตล่ ะอะตอมมเี วเลนซ์อเิ ลก็ ตรอนเทา่ กับ 8

ปรากฏการณ์ดงั กล่าวเรยี กว่าอะไร

➢ กฏออกเตต

31

ตรวจสอบความเขา้ ใจ

จงแสดงการจดั เรยี งอิเล็กตรอนของไอออน Ca2+

➢ 2, 8, 8

32

ตรวจสอบความเข้าใจ

สัญลกั ษณแ์ บบจดุ ของลิวอสิ ของธาตสุ มมติ
ต่อไปน้เี ป็นของธาตุหมู่ใด

➢ หมู่ 7

33

การจัดเรียง ➢ 2, 8, 8
อิเลก็ ตรอน
ของไอออน
Ca2+

สัญลักษณ์ เป็ นไปตามกฎออกเตต
แบบจดุ ของ หรอื ไม่
ลิวอิสของ
ธาตุหมู่ 7 34

นกั เรียนกจิ กรรมที่ 2
ตวั แทนความคดิ เรอ่ื ง กฎออกเตต

35

ตวั แทนความคิด คือ สง่ิ ที่แสดงออกมาเป็น
ตวั แทนที่จะสือ่ สารหรือแสดงออกถึงความรคู้ วาม
เขา้ ใจจากนามธรรมเปน็ รูปธรรม ซ่งึ อาจแสดงได้
หลายรปู แบบ เช่น คาอธิบาย การบรรยาย
การวาดรูป แผนภาพ สญั ลักษณ์ สมการ
แบบจาลอง บทบาทสมมติ หรอื อะไรกไ็ ด้เพ่ือแสดง
ความร้คู วามเขา้ ใจ

36

นักเรยี นทกุ กลมุ่ เดินชมผลงานและทาความเข้าใจผลงาน
ของกลุม่ อน่ื อภิปรายผลงานของเพือ่ น สรปุ ข้อคดิ เหน็ ของกลมุ่
แล้วพิจารณาเขียนเคร่ืองหมายและข้อคิดเห็นลงในรายงานของ
กลุ่มเพื่อน อย่างนอ้ ย 2 กลมุ่ เพ่อื แลกเปล่ียนเรยี นรกู้ นั

- เขียนเครื่องหมาย √ หนา้ ข้อความทเี่ ห็นดว้ ย
- เขียนเคร่อื งหมาย × หน้าขอ้ ความท่ไี ม่เห็นด้วย
- เขียนเครื่องหมาย ? หน้าขอ้ ความที่ไม่แน่ใ3จ7

❖ นกั เรียนกลับมาท่กี ล่มุ ของตนเอง อา่ นข้อคดิ เห็นท่ี
เพือ่ นเขียนไว้ ร่วมกันอภปิ รายขอ้ คิดเหน็ นน้ั
สรุปข้อคดิ เหน็ และแกไ้ ขผลงานของกลมุ่ ตนเอง

38

❖ กล่มุ ที่ไดร้ บั คดั เลอื กนาเสนอผลงาน

39

40

1. นักเรยี นบนั ทึกมโนมตทิ ศ่ี กึ ษาและ
ตวั แทนความคิดเรื่อง กฎออกเตต
ลงในสมดุ บันทึกของตนเอง

41

2. ใหน้ กั เรยี นตอบคาถามใน
google form

42