การตีความแบบแก้ไข

๓หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ ตอน ๑
การอ่านแปลความ ตีความ และขยายความ
การอา่ น

ตวั ช้วี ดั

• ตคี วาม แปลความ และขยายความเร่ืองท่ีอ่าน
• วิเคราะห์และวิจารณเ์ รอื่ งท่ีอ่านในทุก ๆ ด้าน อยา่ งมเี หตผุ ล
• ตอบคาถามจากการอ่านงานเขยี นประเภทต่าง ๆ ภายในเวลาทกี่ าหนด
• อ่านเร่ืองต่าง ๆ แลว้ เขียนกรอบแนวคดิ ผังความคิด บันทึกย่อความ และรายงาน
• วเิ คราะห์ความรู้จากการอ่านสื่อสิง่ พิมพ์ ส่อื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ และแหลง่ เรยี นรูต้ า่ ง ๆ

การอา่ นแปลความ การอา่ นแปลความ
ตีความ
และขยายความ • การแปลคาศัพทเ์ ฉพาะ
• การแปลสานวน
• การแปลเครื่องหมาย

การอา่ นตีความ

• การตคี วามคา
• การตีความเรื่อง

การอ่านขยายความ

• การขยายความโดยการอธิบาย
• การขยายความโดยการเปรยี บเทยี บ

“ประสบการณ์” ช่วยในการรับสารราบรนื่ อย่างไร

สัตวท์ ุกตวั ต่างยาเกรงเจา้ ป่า ทวา่ ไม่
เคยมีเจา้ ป่าตวั ไหนอยไู่ ดน้ าน เพราะ

หลงั จากเหตุการณ์นนั้ .....

คณุ ปา้ ครบั สุดทา้ ยแล้วผู้มอี านาจ
“ทว่า”แปลว่า มากทส่ี ดุ กเ็ ป็นไดแ้ ค่
อะไรเหรอครบั
คนธรรมดาสินะ

นิทานเร่ืองน้ดี ีจัง ผมว่าจะไปเล่าให้เพ่ือนฟัง
เพ่ือนผมถกู กล่ันแกล้งจากพวกหวั โจกเปน็ ประจา

ถา้ เคา้ ได้ฟังจะตอ้ งมกี าลงั ใจมากขน้ึ แน่ ๆ

การอา่ นแปลความ

การแปลความ คือ การถ่ายความหมายของอักษร หรือเครอื่ งหมาย
เพ่ือใหเ้ ขา้ ใจความหมายตามเนอ้ื ความนนั้ ๆ ซึง่ ถือเปน็ พนื้ ฐานของ
ความสามารถในการตีความและขยายความ

การแปลคาศพั ท์เฉพาะ

คาตา่ งระดบั คาในบทประพันธ์ คาสแลง

เสวย กิน วหิ ค นก โจ๊ก เร่ืองตลก, ตลกขบขัน
บดิ า พ่อ บปุ ผา ดอกไม้ อาการทเี่ รว็ ขึน้ กวา่ ปกติ
ถงึ แกก่ รรม ตาย วารี น้า ไฟไหม้ ทิ้ง
สกุ ร หมู ทิวากร ดวงอาทิตย์ เท หลอกลวง
สถานีตารวจ โรงพัก มัจฉา ปลา เก็บหมกไว้นานเกินควร
ตุ๋น
ดอง

การแปลสานวน

สานวน สุภาษติ คาพังเพย จาทน
พูดจาหวา่ นล้อมเพอื่ ให้ได้สิ่งทป่ี ระสงค์
กม้ หนา้ มคี วามซื่อสตั ยส์ ุจรติ
ชักแมน่ า้ ทัง้ ห้า เรียนรไู้ ว้ไม่เสยี หายอะไร
สอนสง่ิ ทเ่ี ขารดู้ อี ยูแ่ ล้ว
มอื สะอาด
รู้ไวใ้ ช่วา่ ใสบ่ า่ แบกหาม

สอนจระเขใ้ หว้ า่ ยนา้

การแปลสานวน

รอ้ ยกรอง / ศาสนสุภาษติ

พระอุมา พระลกั ษมี

ฝากอมุ าสมรแม่แล้ ลักษมี เล่านา จะฝากนางไวก้ บั พระนางอุมากเ็ กรงพระ

ทราบสวยมภูวจักรี เกลือกใกล้ อศิ วรจะมาเชยชม ครัน้ จะฝากกับพระนาง
พระนารายณ์ ลกั ษมกี เ็ กรงพระนารายณจ์ ะมาอยใู่ กล้
พระอิศวร

นตถฺ ิ ปํญฺ า สมาตภา แสงสวา่ งเสมอด้วยป๎ญญาไม่มี

การแปลเครื่องหมาย หา้ มกลับรถไปทางขวา หา้ มรถเกนิ นา้ หนกั กาหนด

หยุด ไมใ่ หก้ ลับรถไปทางขวาไม่วา่ จะดว้ ย ห้ามรถมีน้าหนักเกินกว่าท่ีกาหนดตาม
วธิ ีใดในเขตทต่ี ดิ ป้าย ตัวเลขในแผ่นป้าย เข้าไปในเขตท่ี
รถทกุ ชนดิ ต้องหยุด ตดิ ต้งั ป้าย
หา้ มหยดุ รถ

ไมใ่ หห้ ยดุ หรอื จอดรถทกุ ชนดิ

สัญญาณไฟจราจร จากัดความเร็ว หา้ มเลย้ี วซา้ ย

ใช้ควบคุมการจราจร โดยสเี ขียว = ให้ ห้ามใช้ความเร็วเกินกว่าท่ีกาหนดเป็น ไมใ่ หเ้ ลีย้ วรถไปทางซา้ ย
ขับผ่านไปได้ สีแดง = ให้รถหยุด และ กิโลเมตรต่อช่ัวโมง ตามจานวนตัวเลข
สเี หลอื ง = เตรยี มหยุดรถ ในแผน่ ป้าย

คลิกท่ปี า้ ยเพือ่ ดูคาอธบิ าย แล้วคลิกทปี่ ้ายอีกทเี พ่อื ปดิ คาอธบิ ายนั้น

การอา่ นตีความ

การตีความ คือ การหาความหมายทีแ่ ฝงอยู่ในข้อความ หรือการอธบิ าย
ความหมายที่ซับซ้อนให้เข้าใจง่ายข้ึน รวมถึงการชี้ให้เห็นแก่นหรือ
แนวความคิดหลกั ของขอ้ ความหรือบทความนน้ั ๆ

ความหมายโดยตรง การตคี วามคา ความหมายโดยนยั
ดอกไม้ทีข่ นึ้ อยู่ตามดนิ ทวั่ ไป สิ่งที่ไมม่ คี า่
ดอกหญา้
ท่นี ่ังมีขามพี นกั พิง
ตาแหนง่
ชื่อแก้วที่แข็งท่ีสุด
เกา้ อี้

บุคคลทีม่ คี า่ มาก

เพชร

การตคี วามเร่อื ง

“หลง” เดก็ หนมุ่ ผ้หู ลงใหล
ในการเลน่ ฟุตบอลมาก

เขาตดั สินใจขอพอ่ แมย่ ้ายโรงเรยี น เพราะโรงเรียนใหม่มีสนามฟตุ บอลท่ใี หญโ่ ต

แต่ตอนนี้เพ่ือนผมย้ายไป แตค่ า่ เทอมทนี่ ี่แพง
ทนี่ ก่ี นั หมดเลยนะครับ มากเลยนะลูก

แมว่ า่ ลองเลอื กโรงเรยี น
ท่เี หมาะสมกับเรา
มากกว่านี้ดไี หม

หลงไดเ้ ข้าเรยี นสมใจ แตเ่ ขาไม่คอ่ ยสนใจเรยี นหมดเวลาไปกบั การเลน่ ฟตุ บอลเทา่ น้นั

อาการของหลงนา่ เป็นหว่ งมากขึ้น เพราะเขาเลน่ ทั้งวนั ท้งั คืนจนไมย่ อมพกั ผอ่ น

ในท่สี ุด หลงก็สลบกลางสนามฟตุ บอล เนื่องจากร่างกายอ่อนเพลยี

*การตคี วามเร่อื ง = การกระทาเกนิ พอดี มักนามาสู่ความเสยี หาย*

คิดว่าเร่ืองนี้มีส่วนคลา้ ย
กบั ชีวติ เราไหมคะ

การอ่านขยายความ

การขยายความ คือ การนาขอ้ มูลมาอธิบายเพิ่มเตมิ ใหม้ คี วามละเอยี ด
มากข้นึ หรอื การทาให้เนอื้ ความขยายกวา้ งขวางออกไป สามารถเชื่อม
โยงกบั ประสบการณส์ ่วนตัว จนเป็นท่เี ข้าใจชัดเจนยิ่งขึ้น

การขยายความโดยการอธิบาย

การขยายความเร่ือง = ในโลกนี้มีส่ิงที่ไว้ใจไม่ได้อยู่ ๕ อย่าง

ใครจะไว้ใจอะไรตามใจเถดิ ได้แก่ เพราะหาความแนน่ อนไม่ได้ บางครัง้ ดสู งบ ราบเรียบ แต่กอ็ าจ
แตอ่ ยา่ เกิดไวใ้ จในสงิ่ ห้า ๑. ทะเล เกดิ คลื่นแรง หรอื ลมพายุได้ทุกเมือ่
หน่ึงอยา่ ไว้ใจทะเลทกุ เวลา
สองสตั ว์เขีย้ วเล็บงาอยา่ ไว้ใจ ๒. สัตว์ท่ีมีเขี้ยว เพราะสตั ว์ประเภทน้ีตามธรรมชาติจะมีนิสัยดรุ า้ ย
สามผ้ถู อื อาวุธสุดจกั ร้าย เลบ็ งา
สี่ผูห้ ญิงทัง้ หลายอยา่ กรายใกล้ เพราะอาวุธถอื เป็นสงิ่ อันตราย ถา้ ผู้ถืออาวุธขาดสตกิ อ็ าจใช้
หา้ มหากษตั รยิ ์ทรงฉัตรชยั ๓. คนถอื อาวุธ อาวุธทาอนั ตรายผทู้ ่อี ยู่ใกลช้ ิดได้
ถ้าแมน้ ใครประมาทอาจตายเอย
๔. ผูห้ ญงิ เพราะเปน็ เพศท่ีมีจิตใจออ่ นไหวง่าย อาจเกดิ อารมณแ์ ปรปรวน
(นทิ านเวตาล : กรมหมน่ื พทิ ยาลงกรณ์) ๕. กษตั ริย์ กระทั่งสรา้ งความเสยี หายได้

เพราะเปรียบเหมอื นเจ้าชีวติ ถ้าทาส่ิงทไี่ ม่ตอ้ งพระราชหฤทยั
กอ็ าจถูกลงโทษถึงแกช่ ีวิตได้

การขยายความโดยการเปรยี บเทยี บ

ณ เมอื งแห่งหน่ึง เกิดโจรอาละวาดเท่ียวปล้นสร้างความเดือดร้อนแก่ชาวบ้าน ความทราบถึง
พระราชา พระองค์จึงส่ังให้จัดทัพใหญ่พร้อมเสด็จไปด้วย แต่เน่ืองจากหนทางท่ียกทัพไปนั้นไกลมาก
เสบยี งท่จี ดั เตรียมมาจึงหมดไประหวา่ งทาง เหล่าทหารก็พากนั เหนอื่ ยลา้ อ่อนแรง เมื่อน้ันเองพระราชาจงึ
ดารไิ ดว้ ่า ตนเองยกทพั ใหญ่มาเพอ่ื ปราบโจรเล็ก ๆ กลมุ่ หนึ่ง อยา่ งไรผลทไ่ี ดค้ งไม่คุ้ม

การขยายความเรื่อง = คนเขลาอาจทาสิ่งใดสง่ิ หนึ่งโดยขาดการไตรต่ รอง อุปมาดังชายผูห้ น่ึงวิดน้าออก
จากทะเลอันกว้างใหญ่เพ่ือข้ามลาน้านั่นแล เพราะฉะนั้นก่อนทาส่ิงใด ควรคานึงถึงความเหมาะสม
ไมเ่ ดือดร้อนตนเองและไมเ่ บยี ดเบียนผ้อู น่ื

สรุปบทเรียน การอา่ นแปลความ การอา่ นตีความ

การอา่ นแปลความ แปลศพั ทเ์ ฉพาะใหเ้ ป็นภาษาธรรมดา ตีความคาท่ีมีความหมายโดยตรง
ตคี วาม แปลสานวน ร้อยกรอง หรอื คาถาบาลี และโดยนยั
ใหเ้ ปน็ ภาษาสามัญ ตีความใจความสาคญั และสญั ลักษณ์
และขยายความ แปลสญั ลกั ษณ์ หรือเครอ่ื งหมายตา่ งๆ ทีแ่ ฝงอยใู่ นเร่ือง

การอ่านเป็นการรับสารท่ีผู้เขียนสื่อให้ การอา่ นขยายความ
ผู้อ่านเข้าใจความตามตัวอักษร ซึ่ง
ผู้อ่านต้องสามารถเข้าใจความหมาย ขยายความโดยอธิบายให้ข้อมูลเพิ่ม
พิ จ า ร ณ า ใ จ ค ว า ม ส า คั ญ ตี ค ว า ม อย่างละเอียด
ความหมายท่ีแฝงในข้อความ รวมถึง ขยายความโดยยกเร่อื งราว สานวน
สามารถถ่ายทอดขยายความให้ผู้อื่นรับรู้ หรอื ข้อมูลอนื่ มาเปรียบเทียบ
ด้วย จึงจะถือว่าบรรลุจุดมุ่งหมายของ
การอ่าน

๔หนว่ ยการเรยี นร้ทู ี่ ตอน ๑
การอ่านเพอ่ื แสดงความคดิ เหน็
การอา่ น
ตวั ชว้ี ดั

• วิเคราะห์ วิจารณ์ แสดงความคดิ เห็น โตแ้ ย้ง เกย่ี วกับเรอ่ื งทอ่ี า่ นและเสนอความคิดใหม่อย่างมเี หตุผล
• ตอบคาถามจากการอ่านงานเขยี นประเภทต่าง ๆ ภายในเวลาทีก่ าหนด
• อา่ นเรอ่ื งตา่ ง ๆ แลว้ เขยี นกรอบแนวคิด ผังความคิด บันทึก ย่อความ และรายงาน
• มมี ารยาทในการอ่าน

ความร้พู ้นื ฐานเก่ยี วกับการอ่านเพื่อแสดงความคิดเหน็

• องคป์ ระกอบการแสดงความคดิ เห็น
• ประเภทของการแสดงความคิดเห็น
• แนวทางการอ่านเพือ่ แสดงความคดิ เหน็

ตวั อยา่ งการอา่ นเพื่อแสดงความคิดเหน็

• การแสดงความคดิ เห็นสนับสนุน
• การแสดงความคดิ เห็นโตแ้ ย้ง
• การแสดงความคดิ เหน็ แนะนา

รว่ มบริจาคสง่ิ ของช่วยผ้ปู ระสบภัยได้ทงี่ านป๎นนา้ ใจ ภายในงาน
มีวงดนตรขี องเดก็ ๆ จากโรงเรยี นอนุบาลเพลินใจรว่ มแสดง

ดปู ระกาศน่ันสิ เดก็ อนบุ าลจะเลน่
ดนตรี คงจะไมเ่ พราะเท่าไหร่นะ

การแสดงความคดิ เหน็ ทด่ี คี วรเป็นอยา่ งไร?

ความรูพ้ ืน้ ฐานเกี่ยวกบั
การอา่ นเพอ่ื แสดงความคดิ เห็น

การอ่านเพื่อแสดงความคดิ เห็น เปน็ การอ่านทช่ี ่วยใหเ้ กดิ ความรู้เพ่อื นาไปใช้ในการแสดง
ความคิดเหน็ ซ่ึงความคิดเหน็ ของแตล่ ะบุคคลย่อมมีความแตกตา่ งกันตามความรู้ ทัศนคติ
และประสบการณ์ ทั้งนี้การแสดงความคดิ เหน็ อาจมที ง้ั การสนบั สนนุ และโตแ้ ย้ง

องค์ประกอบของการแสดงความคดิ เห็น

ทมี่ า ขอ้ สนับสนุน ขอ้ สรปุ

ต้นเรอื่ งท่จี ะนาไปแสดง ข้อเทจ็ จรงิ หรือหลักการ ขอ้ เสนอแนะ หรือการประเมนิ ค่า
ความคิดเหน็ เพอื่ ประกอบให้ขอ้ มลู มี เพ่อื ให้ผู้รบั สารยอมรบั หรือปฏบิ ตั ิ
ความน่าเช่ือถอื ตาม

ประเภทของการแสดงความคดิ เห็น

สนบั สนนุ การแสดงความคดิ เหน็ เพ่ือสง่ เสริมความคิดเห็นของผูอ้ ่ืน
โตแ้ ยง้
แนะนา การแสดงความคิดเห็นเพอื่ ทานความคิดเหน็ ของผอู้ ืน่ มักเกดิ ขึน้ ในกรณที มี่ ี
วิจารณ์ ความคดิ เหน็ ไม่ตรงกนั

การแสดงความคดิ เห็นเพอื่ เสนอแนะแนวทางหรือสง่ิ ท่ีเปน็ ประโยชน์

การแสดงความคิดเห็นเพ่อื ติ ชม ชี้ให้เห็นข้อบกพรอ่ ง รวมถึงการตดั สินคณุ ค่า
ของสาร

แนวทางการอา่ นเพือ่ แสดงความคิดเห็น

จับใจความสาคัญเพอ่ื หาประเดน็ หลกั และประเด็นรอง
วเิ คราะห์หรือตีความการใช้ภาษาและกลวธิ กี ารนาเสนอ เพอ่ื หาข้อเทจ็ จรงิ ของขอ้ มูล
พจิ ารณาความน่าเชื่อถือ โดยอาจพจิ ารณาจากผเู้ ขียนหรือแหล่งที่มาของข้อมูล
ใชว้ ิจารณญาณในการแสดงความคดิ เห็น โดยใหเ้ หตผุ ลประกอบ และแสดง
ความคดิ เหน็ ในเชงิ สรา้ งสรรค์ ใช้ภาษาเหมาะสมกับโอกาสและผู้รบั สาร

ตัวอยา่ ง
การอา่ นเพ่อื แสดงความคิดเหน็

การแสดงความคดิ เหน็ สนบั สนุน

โจรปลน้ ๑o ครั้ง ยงั ไมเ่ ท่าไฟไหม้บา้ นคร้งั เดยี ว ไฟไหมบ้ า้ น ๑o คร้งั กย็ งั ไม่
เท่ากบั การตกเป็นทาสของการพนัน

การแสดงความคดิ เหน็ โต้แย้ง
คนเรยี นเกง่ มีโอกาสประสบความสาเร็จในชวี ติ ไดม้ ากกวา่

การแสดงความคดิ เหน็ แนะนา
อุบัตเิ หตบุ นทอ้ งถนนเกดิ จากการเมาแลว้ ขบั

สรปุ บทเรียน • สนบั สนนุ
• โตแ้ ย้ง
ประเภท • แนะนา
• วิจารณ์

• ที่มา องค์ประกอบ • จับใจความสาคัญ
• ขอ้ สนบั สนนุ • วิเคราะห์หาขอ้ เทจ็ จริง
• ขอ้ สรุป • พจิ ารณาความน่าเชอื่ ถือ
• แสดงความคดิ เหน็ โดยมเี หตผุ ล
แนวทาง
ประกอบอยา่ งสร้างสรรค์

สรุป ในการแสดงความคดิ เห็นจาเปน็ ตอ้ งอ่านและทาความเขา้ ใจเรื่อง และตอ้ งรู้หลักการแสดงความคิดเหน็ โดยตอ้ งแสดงความคิดเห็น
ทีเ่ ป็นประโยชน์ ถ่ายทอดดว้ ยภาษาทถ่ี กู ต้อง เขา้ ใจง่าย โดยควรคานงึ ไว้เสมอวา่ ตอ้ งเคารพความคดิ เหน็ ของบุคคลอืน่ ท้ังผู้ท่ีมคี วามเห็น
เหมือนและความเหน็ ตา่ งจากเรา