ข้อมูลและการประมวลผล

วิทยาการคานวณ ม.1

เรอื่ ง ข้อมูลและการประมวลผล

ข้อมลู

จดุ ประสงค์การเรยี นรู้

1. นักเรยี นสามารถเลอื กข้อมลู และออกแบบวธิ กี าร การรวบรวมข้อมูลได้
2. นักเรยี นสามารถรวบรวมข้อมลู จากแหลง่ ข้อมลู ตา่ ง ๆ ได้
3. นั กเรียนสามารถประมวลผลข้อมูล ออกแบบทางเลือก และประเมินทางเลือก
ในการแก้ปัญหา หรอื ตดั สินใจ
4. นั กเรียนสามารถใช้ซอฟต์แวร์ในการจัดการกับข้อมูล และนาเสนอข้อมูลได้
อยา่ งเหมาะสม

ข้อมูล (data)

ข้อมูล (data) หมายถึง ความจริงที่อยู่ในรู ปของตัวเลข
ข้อความ ภาพ เสี ยง ข้อสั งเกตที่รวบรวมมาจากเหตุการณ์ หรือส่ิ ง
ใดส่ิงหน่ึง
ข้อมลู ประกอบด้วย
• ข้อมูลเชิงปริมาณ (quantitative data) อยู่ในรู ปของตัวเลข

เชน่ จานวนเสือโครง่ อนิ โดจีนในประเทศไทย
• ข้อมูลเชงิ คุณภาพ (qualitative data) อยู่ในรูปข้อความ อธิบาย

ความหมาย บรรยายความคิดเห็น ความรูส้ ึก บทสัมภาษณ์

แหลง่ ข้อมลู

แหล่ง ข้ อ มูล เ ป็ น แ หล่ง ก าเ นิ ด ขอ ง ข้ อ มูล หรือ แ หล่ง
รวบรวมข้อมูล แบง่ ตามลกั ษณะของการไดม้ า ดังน้ี
ข้อมูลปฐมภูมิ (primary data) คือ ข้อมูลที่ได้จากแหล่งกาเนิ ด
ข้อมลู หรอื จดุ เร่มิ ต้นของข้อมลู เชน่ ข้อมูลจากการทดลอง
ข้ อ มู ล ทุ ติ ย ภู มิ ( secondary data) คื อ ข้ อ มู ล ที่ ไ ม่ ไ ด้ ม า จ า ก
แหล่ง ก าเ นิ ด โ ดย ต ร ง ม า จ า กก า ร อ้าง อิง ข้ อมูลปฐ มภูมิ เ ช่น
บทความ เอกสารตา่ ง ๆ

แหล่งข้อมลู

ส่ วนใหญ่นั กเรียนจะใช้ข้อมูลทุติยภูมิ เพราะเป็นข้อมูลที่
รวบรวมมาแลว้ สืบค้นได้งา่ ย แต่ส่ิงสาคัญในการทจี่ ะใชข้ ้อมลู ทตุ ยิ ภมู ิ
คือ การตรวจสอบความถูกต้องและแหล่งท่ีมาอย่างละเอียด เพราะ
ข้อมูลเหล่าน้ี ถูกส่ งต่อกันมาอาจทาให้มีความคลาดเคลื่อน หรือถูก
บดิ เบอื น

การรวบรวมข้อมลู

การรวบรวมข้อมลู

ข้อมูลแต่ละอย่างอาจต้องใช้วิธีการรวบรวมข้อมูลท่ีแตกต่าง
กนั ไป วธิ กี ารรวบรวมข้อมลู เชน่

การสั มภาษณ์ อา จ เป็ น ก าร สั มภา ษ ณ์
(interview) โดยตรงหรือทางอ้อม เช่น
โทรศั พท์ สื่ อสั งคมออนไลน์
เ ป็ น ค า ถ า ม ป ล า ย เ ปิ ด ต ร ง
ประเดน็ ชดั เจน

การสารวจ การรวบรวมข้อมลู
(survey)
ท า โ ด ย ส ร้ า ง แ บ บ ส า ร ว จ ท่ี ก า ห น ด
คาถามเพ่ือค้นหาข้อมลู หรอื ความเห็นท่ี การสั งเกต
ตอ้ งการ เช่น สารวจความพึงพอใจของ (observe)
การบรหิ ารงานของสภานั กเรยี น

เป็นวิธีท่ีง่ายสุด ใช้สาหรับรวบรวม
ข้ อ มู ล จ า ก เ หตุ ก า รณ์ เ ช่น สั งเ ก ต
พ ฤ ติ ก ร ร ม ข อ ง นั ก เ รี ย น ร ะ ห ว่ า ง
รบั ประทานอาหาร

การรวบรวมข้อมลู

เป็นการรวบรวมข้ อมูลจากการทดลอง
ห รื อ ท ด ส อ บ ที่ มี ก า ร ค ว บ คุ ม ปั จ จั ย บ า ง
ประการ เช่น การบันทึกผลการเจริญเติบโต
ของถ่ัวงอกเมือ่ มีแสงแดดและไม่มีแสงแดด

การทดลอง รวบรวมข้อมลู จากเอกสาร รายงาน
(experiment) บ ท ค ว า ม ห รื อ แ บ บ ฟอ ร์ม ส า ห รั บ
รวบรวมข้อมูล เช่น แบบบันทึกการ
เข้าเรยี นของนักเรยี น การทบทวนเอกสาร
(document/literature review)

การรวบรวมข้อมลู

เป็ นก า รรวบรวมข้ อ มูล ด้ วย ก า ร
สารวจจากประชากรเกย่ี วกบั เรอ่ื งที่กาหนด

การสามะโน
(census)

เครอื่ งมอื ที่ใช้
ในการเก็บรวบรวมข้อมูล

เคร่ืองมือท่ีใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล
เช่น แบบสารวจ แบบสั มภาษณ์ แบบสอบถาม
แบบสั งเกต อาจใช้แอปพลิเคชัน หรือสื่ อสั งคม
ออนไลน์ เพ่ือลดภาระการจัดเก็บ ลดข้อผิดพลาด
และช่วยทาให้ สะดวกรวดเร็ว โดยต้องอ้างอิง
แหลง่ ข้อมูลเพ่ือยนื ยันวา่ มาจากแหลง่ ทนี่ ่าเชอ่ื ถือ

ส่ิงทตี่ อ้ งคานึง
ในการรวบรวมข้อมลู

ความถูกต้อง (accuracy) เช่น ความทนั สมัย (timeliness) เช่น ความเก่ียวข้อง (relevance) เช่น
คะแนนสอบของนั กเรียนทุกคน ข้อมูลส้ิ นสุดวันส่ งงาน ควรเป็น ข้ อ มู ล ท่ี ใ ช้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร เ ดิ น ท า ง ไ ป
ต้องถูกตอ้ ง วันท่ีใ นอนา ค ต ไ ม่ใ ช่วั นท่ีผ่า น เ ท่ี ย ว อ า จ ป ร ะ ก อ บ ด้ ว ย แ ห ล่ ง
มาแล้ว ท่องเ ท่ียว เวล าเ ปิ ด- ปิ ด ระ ย ะทา ง
วธิ ีการเดนิ ทาง สภาพภูมอิ ากาศ

การประมวลผลข้อมลู

การประมวลผลข้อมลู

การประมวลผลข้อมูล (data processing) หมายถึง กระบวนการ
ท่กี ระทากับข้อมูลท่รี วบรวมไวเ้ พ่ือให้ไดข้ ้อมูล หรอื สารสนเทศที่อยใู่ นรูป
ที่ตอ้ งการ การประมวลผลมีอยู่ 2 แบบ ดงั น้ี

1. การประมวลผลด้วยมือ
ใชก้ ระดาษ ปากกา และแรงคน

ในการดาเนิ นการ

การประมวลผลข้อมลู

2.การประมวลผลด้วยเครอ่ื งมือ
ใช้เครอื่ งมือชว่ ยทนุ แรง เช่น เครอื่ งพิมพ์ดดี

เครอื่ งคิดเลข เครอื่ งนับธนบตั ร
ปัจจุบนั นิ ยมประมวลผลดว้ ยเครอ่ื งอิเลก็ ทรอนิ กส์

เชน่ คอมพิวเตอร์ สมารต์ โฟน

การประมวลผลข้อมลู

การประมวลผลดว้ ยคอมพิวเตอร์ เรยี กข้อมูลที่นาเข้าว่า ข้อมูลเข้า
(input) เรียกส่ิ งท่ีประมวลผลว่า (process) ข้ อมูลออกหรือผลลัพธ์
(output)

ข้อมูลเข้า ประมวลผล ข้อมูลออก
(Input) (Process) (Output)

กระบวนการประมวลผลข้อมูล

วิธกี ารประมวลผล

การคานวณ นาข้อมูลที่มีอย่แู ล้วมาคานวณ ตาม
(computation) ข้ อ ก า ห น ด เ ช่ น ค า น ว ณ อ า ยุ
ปัจจบุ นั จากปีเกิด
การเรยี งลาดับ
เป็ น ก า ร จั ด ข้ อมู ล ใ ห้ อยู่ใ น ล า ดั บ ท่ี (sort)
เ ห ม า ะ ส ม เ ช่ น ก า ร เ รี ย ง เ ล ข
ประจาตวั ตามลาดับรายชื่อนักเรยี น

การวเิ คราะห์ วิธกี ารประมวลผล การสรุป
(analysis) (summation)
การจัดกลุ่ม การแยกประเภท การ
การรายงาน ตคี วาม
(reporting)
เป็ นการสรุ ปใจความสาคัญ ให้
เหลอื เฉพาะประเด็นหลกั

เป็ นการนาเสนอผลลัพธ์ที่ได้ใน
รู ปแบบต่าง ๆ เช่น เล่มรายงาน
หรอื ไฟล์ ป้ายนิเทศก์ อินโฟกราฟิก

การสรา้ งทางเลอื ก
เพื่อตดั สินใจ

การสรา้ งทางเลือก
เพื่อตัดสิ นใจ

ก า ร ด า เ นิ น ชี วิ ต ทุ ก ค น มี ก า ร
รวบรวมข้อมูลอัตโนมัติตลอดเวลา เม่ือต้อง
ตัดสิ นใจ จะมีการนาข้อมูลเหล่านั้ นมาใช้
เช่น ขณะขับรถจักรยานอยู่บนถนน สั งเกต
ส่ิ งต่าง ๆ เป็นการวบรวมข้ อมูล และนา
ข้อมูลนั้ นมาตัดสิ นใจเพ่ือเกิดส่ิ งใดส่ิ งหน่ึ ง
เช่น เม่ือมีหลุม ตัดสิ นใจหลบ หยดุ รถ หรือ
ข่ีลงไปในหลมุ หากไมล่ กึ มาก

การสรา้ งทางเลอื ก
เพื่อตัดสิ นใจ

การตัดสิ นใจจะเกิดข้ึนมีหลายทางเลือก แต่ละทางเลือกนาไปสู่
ผลลพั ธท์ ่เี หมือนหรอื แตกตา่ งกนั ขั้นตอนตดั สินใจ มดี ังนี้

1.กาหนดเป้าหมายของการตดั สินใจ
2.รวบรวมข้อมูลและความรูท้ เ่ี ก่ยี วข้องท่ีเพียงพอต่อการตัดสินใจ
3.กาหนดทางเลอื กทัง้ หมดท่ีเป็นไปได้
4.ประเมินทุกทางเลือก โดยวิเคราะห์ เชิงตรรกะเช่ือมโยงระหว่าง
ทางเลอื กและผลลพั ธ์ สอดคลอ้ งกับเป้าหมาย
5.ตัดสินใจเลอื กทางเลอื กทีเ่ หมาะสมท่สี ดุ

ซอฟต์แวร์
จดั การกบั ข้อมลู

ซอฟต์แวร์
จัดการกับข้อมลู

ปั จ จุ บั น มี ผู้ ใ ห้ บ ริ ก า ร
ซ อ ฟ ต์ แ ว ร์ บ น ค ล า ว ด์ ( cloud-
based service) เราสามารถใช้
ซอฟต์แวรเ์ หลา่ น้ีเป็นเครอื่ งมือใน
การจัดการกับข้อมูล ตั้งแต่การ
รวบรวม ประมวผล และนาเสนอ
ข้อมลู เชน่

ซอฟต์แวร์
จดั การกับข้อมูล

1. ซอฟต์แวร์ประมวลคา (word processor) ใช้สาหรบั สร้าง แก้ไข
และจัดรูปแบบเอกสาร เชน่ Google Docs, Microsoft Words

ซอฟตแ์ วร์
จัดการกับข้อมูล

2. ซ อฟต์แ วร์สร้างฟอ ร์ม ( form)
ส า ห รั บ ส ร้ า ง แ บ บ ส า ร ว จ /
แบบสอบถาม เชน่ Google Forms

ซอฟต์แวร์
จดั การกับข้อมลู

3. ซอฟต์แวร์ตารางทางาน (spreadsheet) ใช้สาหรับสร้างและ
แก้ไขตารางทางาน รวมทั้งการประมวลผลข้อมูลในตาราง เช่น
Google Sheets, Microsoft Excel

ซอฟตแ์ วร์
จัดการกับข้อมลู

4. ซอฟตแ์ วรน์ าเสนองาน (presentation) ใชส้ ร้าง แก้ไข ตกแต่ง
แฟ้ มนา เสนอ งาน ใส่ ตา รางข้ อมูล แผนภูมิ รู ปภาพ รู ปวา ด
วดิ ที ัศน์ เชน่ Google Slides, Microsoft PowerPoint

ซอฟตแ์ วร์
จัดการกับข้อมูล

5. ซอฟต์แวร์สร้างผังความคิด (concept map) ใช้สร้าง แก้ไข
ตกแต่ง ผังความคิด เชน่ Mindmup.com เกบ็ ไวใ้ น Google Drive

ผจู้ ดั ทำ

นำงสำวฐติ ำ วิหครตั น์

ตำแหน่ง ครู วิทยฐำนะ ครูชำนำญกำร

โรงเรยี นเตรยี มอดุ มศึกษำพัฒนำกำร
ฉะเชงิ เทรำ