เอกสารประกอบการเรียนวิชาดนตรี 2 ม.2

47 คำชี้แจง ใหนักเรียนยกตัวอยางอาชีพ/ธุรกิจทางดานดนตรี มา 1 อาชีพที่ตนเองตนใจ และพรอมอธิบาย ตามหัวขอที่กำหนด 1. อาชีพ/ธุกิจ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ลักษณะของอาชีพ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. อาชีพนี้ มีผลตอการพัฒนาวงการเพลงและดนตรีอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ใบงาน เรื่อง ธุรกิจและอาชีพทางดนตรี

48 ดนตรีกับวิถีชีวิตของคนไทย อิทธิพลของดนตรีกับวิถีชีวิตไทยไมสามารถแยกออกจากกันไดดนตรีมีบทบาท เกี่ยวของกับเรา ตั้งแตเกิดจนตาย เราใชดนตรีในงานพิธีกรรม เราใชดนตรีเพื่อการ รักษาโรค นอกเหนือจากจากการใช ดนตรีเพื่อความบันเทิงใจ เพราะดนตรีเปน เครื่องมือในการถายทอดอารมณความรูสึก ดนตรีเปนสวนหนึ่ง ของชีวิตมนุษยใน สังคมของเรา ดังนี้ ๑. ดนตรีสะทอนใหเห็นวิถีชีวิต สภาพสังคม การดำเนินชีวิตของชุมชน จะอยูใน เพลงลูกทุง การ ทำมาหากิน ความยากจน ปญหาการเมือง สะทอนในเพลงเพื่อชีวิต ๒.ในสังคมไทย มีพิธีกรรมตาง ๆ มากมายทั้งที่เปนงานมงคล และงานอวมงคล ในงานศพเราใชวง ปพาทยมอญ บรรเลงเพลงธรณีกรรแสง ในงานขึ้นบานใหมเราใช เพลงแขกบรเทศ กับวงเครื่องสาย ในการ ประกอบพิธีที่อันเชิญศักดิ์สิทธิ์ในพิธีไหวครู ของนักเรียน เราใชเพลงสาธุการ เปนตน ๓. ดนตรีไทยเปนเอกลกษณประจำชาติไทยั การที่ไดเลนดนตรีไทยเปนการ อนุรักษและสืบทอด เพลงมิใหสูญหาย เปนการแสดงวัฒนธรรมอันสูงสงของชาติ ๔. ดนตรีเปนการรวมคนในชาติมุงหมายใหเกิดความรักชาติมีความสามัคคี เปนน้ำหนึ่งใจเดียวกัน เชน เพลงชาติไทย เปนตน หนวยการเรียนรูที่ 8 ดนตรีกับวิถีความเปนไทย ดนตรีกับวิถีความเปนไทย

49 วิวัฒนาการของดนตรีไทยแตละยุค พิจารณาจากเอกสารทางประวัติศาสตรทุกประเภท นับจากที่ พอขุนรามคำแหงทรงประดิษฐอักษรไทยเปนตนมา ตลอดจนวรรณคดีทุกเรื่องที่มีการกลาวอางถึงดนตรีไทย 1.สมัยสุโขทัย สมัยสุโขทัยนับเปนสมัยเริ่มตนที่คนไทยรวมตัวกันเปนชาติอยางสมบูรณเรื่องราวของสุโขทัยมี ความชัดเจนมากยิ่งขึ้น เมื่อพอขุนรามคำแหงไดประดิษฐอักษรไทยและจารึกเรื่องราวตาง ๆ ลงในหลักศิลา จารึก และจากศิลาจารึกนี้เองทำใหคนรุนหลังทราบวา สมัยสุโขทัยเปนยุคสมัยหนึ่ง ที่มีความ เจริญกาวหนาทางดานสังคม เศรษฐกิจ การเมือง การทหาร ภาษา และศิลปวัฒนธรรม ชาวเมืองมี เครื่องเลนสรางความงามรื่นเริงบันเทิงใจ และมีอิสระเสรีที่จะแสดงออกในเรื่องราวของบทเพลงและดนตรี เพลงและเรื่องราวของดนตรีบางสวนจึงปรากฏอยูบนหลักศิลาจารึก เชน ขอความที่วา "เสียง พาทย เสียงพิณ เสียงเลื่อน เสียงขับ" แสดงใหเห็นวา ในสมัยสุโขทัยมีการนำดนตรีมาใชในกิจกรรมตาง ๆ ทั้งในราชสำนักและประเพณีของราษฎร เครื่องดนตรีที่ปรากฏหลักฐานวามีการใชกันในสมัยสุโขทัย เชน บัณเฑาะห สังข แตรงอน (กาหล) แตรเขาควาย (พิสเนญชัย) พิณเพียะ หรือเบี๊ยะะพวง กรับคู มโหระทึก ฆอง กลอง กังสดาล ฉิ่ง ฉาบ เปนตน เพลงไทยที่ปรากฏขึ้นในสมัยนี้ไดแก เพลงเทพทอง หรือ เรียกอีกอยางหนึ่งวา "เพลงสุโขทัย" 2.สมัยอยุธยา สมัยอยุธยาดนตรีมีการพัฒนาในหลายๆดาน ทั้งนี้ เพราะอยุธยาเปนราชธานียาวนนานถึง 417 ป จึงมีการติดตอสัมพันธกับชาติตาง ๆ หลายชาติ โดยผานทางการเมือง การคา และการแลกเปลี่ยนทาง วัฒนธรรม เชื่อกันวาในสมัยอยุธยาดนตรีไทยนาจะมีความเจริญมาก ทำใหประชาชนนิยมเลนดนตรีกัน มากมาย แมแตในเขตพระราชฐาน จนกระทั่งในสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ (พ.ศ.1991-2031) ตอง มีกฎมณเฑียรบาลกำหนดวา "หามรองเพลงเรือ เปาขลุย เปาป สีซอ ดีดกระจับป ดีดจะเขตีโทนทับ ใน เขตพระราชฐาน เครื่องดนตรีในสมัยอยุธยาบางชนิดรับชวงมาจากสมัยสุโขทัย แตไดมีการพัฒนาในการคิดสราง เครื่องดนตรีขึ้นมาอีกหลายชิ้นจำทำใหเครื่องดนตรีในสมัยนี้มีครบเกือบทุกประเภท เชน กระจับป จะเข (พัฒนามาจากเครื่องดนตรีของมอญ) พิณน้ำเตา ซอสามสาย ซออูซอดวง ขลุย กรับคู กรับ เสภา ระนาดเอก ฆองวงใหญ ฆองชัย ฆองโหมง ฉิง ฉาบ ตะโพน โทน รำมะนา กลองทัด กลองตุก ป ใน ปกลาง แตรงอน แตรสังข เปนตน ประวัติความเปนมาของดนตรีไทย

50 เพลงไทยที่ปรากฏในสมัยนี้ จำแนกได 3 ประเภท คือ 1 เพลงมโหรี ใชวงมโหรีบรรเลง มีไวสำหรับบรรเลง ขับกลอม เพลงที่บรรเลงมี 2 ชนิด คือ เพลงตราบ และเพลงเกร็ด มีตำราเพลงมโหรีปรากฏรายชื่อตกทอด มาถึงสมัยรัตนโกสินทร ถึง 197 เพลง 2 เพลงปพาทย ใชวงปพาทยบรรเลง มีไวสำหรับบรรเลง ประกอบการแสดงโขนละคร และใชบรรเลงประกอบพิธีตาง ๆ เพลงที่บรรเลง ไดแก เพลงหนาพาทย เพลง เรื่อง และเพลงประกอบละคร 3 เพลงภาษา เปนเพลงไทยที่มีสำเนียงของชาติตาง ๆ มาใชบรรเลงประกอบ ตัวละครตามชนิดนั้น ๆ เชน เพลงสำเนียงภาษาจีน มอญ เปนตน 3.สมัยธนบุรี สมัยธนบุรี เปนชวงภายหลังการกอบกูเอกราชและอยูระหวางฟนฟูบานเมือง จึงเปนสมัยที่มีการ กอสรางเมือง ทำนุบำรุงปกปองประเทศเปนสวนใหญ วงดนตรีไทยสมัยนี้จึงไมปรากฏหลักฐานวามีการ เปลี่ยนแปลงหรือพัฒนามาจากเดิม ยังคงใชรูปแบบดนตรีไทยสมัยอยุธยาตอมา 4.สมัยรัตนโกสินทร สมัยรัตนโกสินทรบานเมืองไดรับการฟนฟู ทำนุบำรุง ประชาชนอยูกันอยางสงบสุข เกิดการฟนฟู ศิลปวัฒนธรรมตาง ๆ จึงเกิดการเปลี่ยนแปลงและพัฒนาดนตรีไทยใหมีความเจริญรุงเรืองเรื่อยมา ตามแต ละยุคสมัย ดังนี้ 4.1 สมัยรัชกาลที่ 1 ปฐมกษัตริยแหงกรุงรัตนโกสินทร ไดทรงฟนฟูศิลปวัฒนธรรมขึ้นโดย “ทรงพระราชนิพนธ เรื่องรามเกียรติ์ใหสมบูรณและเรื่องดาหลังซึ่งเปนวรรณคดีที่มีมาแตสมัยอยุธยา วรรณคดีทั้งสองเรื่องนี้ใชนำ แสดงละครและแสดงโขน” และไดมีครูดนตรีเพิ่มกลองทัดขึ้นในวงปพาทยขึ้นอีกลูกหนึ่ง เดิมทีเดียววงป พาทยมีกลองทัดเพียงลูกเดียว ลูกที่เพิ่มขึ้นเสียงตางกันออกไปทำใหเกิดเปนเสียงขึ้น คือ เสียงสูงตีดัง “ตูม” กับเสียงต่ำตีดัง “ตอม” เรียกลูกที่มีเสียงสูงวา “ตัวผู” เรียกลูกที่มีเสียงต่ำวา “ตัวเมีย” กลองทัดที่เพิ่มขึ้น เปนสองลูกนี้ยังนิยมใชกันมาจนปจจุบันนี้ เพิ่มกลองทัดเปน 2 ลูก

51 4.2 สมัยรัชกาลที่ 2 ดนตรีไทยไดเจริญรุงเรืองขึ้นดวยพระองค “ทรงสงเสริมดานวรรณคดีและการละคร ทรง พระราชนิพนธเรื่องอิเหนาและรามเกียรติ์ขึ้นอีกสำนวนหนึ่งเพื่อใหเหมาะสมแกการเลนละครในมากยิ่งขึ้น จนวรรณคดีเรื่องอิเหนาไดรับการยกยองวาเปนกลอนบทละครที่ดีที่สุด สวนดานดนตรีก็เฟองฟูเชนเดียวกัน ถึงปรากฏพระราชประวัติพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลานภาลัยวาทรงสีซอสามสายไดเปนเลิศ มีซอคู พระหัตถเรียกวา “ซอสายฟาฟาด” และมีเพลงพระราชนิพนธใหมเกิดขึ้นคือ เพลงบุหลันลอยเลื่อน และใน สมัยของพระองคนี้ก็ไดมีการใชกลองสองหนา (คือเปงมาง) เพิ่มขึ้นในวงปพาทย มีการใชกลองสองหนาในวงปพาทย 4.3 สมัยรัชกาลที่ 3 ไมทรงโปรดการละครและดนตรี ทรงใหยกเลิกละครหลวงเสียดวย สวนเจานายจะจัด ใหมีการเลนละครภายในวังของตนก็ไมทรงหาม ดังนั้นการละครและดนตรีจึงไปเจริญรุงเรืองอยูตามวังของ เจานายและบรรดาเจานายเหลานี้ก็ไดมีสวนสำคัญในการอุปถัมภสงเสริมใหการละครและดนตรีไทย เจริญรุงเรืองสืบเรื่อยมาจนถึงสมัยเปลี่ยนแปลงการปกครองใน พ.ศ.2475 การประดิษฐเครื่องดนตรีในสมัยพระองคนั้นก็ไดมีการประดิษฐ “ระนาดทุม” ขึ้นเพื่อใหเปนคูกับ ระนาดเอก มีลักษณะตามแบบระนาดเอก แตใหมีลูกระนาดบางกวา แตใหญกวา เพื่อใหเกิดเสียงทุมต่ำ และมีเพลงสามชั้นใหรองสงประกอบมโหรีปพาทยขึ้น และเกิด “ฆองวงเล็ก” ขึ้นใชในระยะนี้ดวย เพื่อใหคู กับฆองวงใหญ ประสมอยูในวงปพาทยกลายเปนปพาทยเครื่องคู ซึ่งมาจากปพาทยเครื่องหา แลวตอมา พัฒนาเปนปพาทยเครื่องใหญ

52 ฆองวงเล็ก ระนาดทุม 4.4 สมัยรัชกาลที่ 4 มีชาวยุโรปและชาวอเมริกันเขามาติดตอมากขึ้น พระบาทสมเด็จพระจอมเกลา เจาอยูหัวทรงศึกษาภาษาอังกฤษจนแตกฉาน โดยเฉพาะพระบาทสมเด็จพระปนเกลาเจาอยูหัว กรม พระราชวังบวรของรัชกาลนี้ทรงรูภาษาอังกฤษอยางกวางขวาง ไดชวยราชการเปนอเนกประการเปนตน จึง รับเอาวัฒนธรรมตะวันตกแทรกซึมเขามาโดยไมรูสึก เชนการที่พระบาทสมเด็จพระปนเกลาเจาอยูหัว ทรง คิดประดิษฐสรางระนาดทุมเหล็กและระนาดเอกเหล็ก (หัว-ทาย) ขึ้นเพิ่มเติมในวงปพาทย ใหเปนปพาทย เครื่องใหญ ก็นับไดวาเปนสิ่งสืบเนื่องมาจากวัฒนธรรมตะวันตกดวย

53 ระนาดเอกเหล็ก ระนาดทุมเหล็ก 4.5 สมัยรัชกาลที่ 5 เปนรัชกาลที่ศิลปวัฒนธรรมของตะวันตกไดเปนสมุฏฐานใหศิลปะในประเทศไทยขยาย แยกออกไปมากมาย เชน เกิดการแสดงละครขึ้นอีกหลายแบบ การบรรเลงแตรวง ซึ่งมีมาแตรัชกาลกอนก็ ขยายตัวปรับปรุงใหกวางขวางออกไป ในสมัยนี้ “เกิดเครื่องดนตรีใหมคือ กลองตะโพน (ความจริงก็คือตะโพนของเดิมนั่นเอง) แต นำมาตีแบบกลองทัดแลวตีดวยไมนวมเพื่อใหเกิดเสียงต่ำทุมมีกังวาน และไดเกิดวงปพาทยไมนวมชนิดหนึ่ง เรียกวาปพาทยดึกดำบรรพ ใชคูกับละครแบบใหม ซึ่งดัดแปลงมาจากโอเปรา ปพาทยดึกดำบรรพนี้ฟง ไพเราะมาก เครื่องดนตรีที่ใชบรรเลงประกอบดวย ระนาดเอก ฆองวงใหญ ฆองหุย (ฆอง 7 ใบ) ระนาด ทุม ระนาดทุมเหล็ก ขลุย ซออู และเครื่องกำกับจังหวะ

54 กลองตะโพน วงปพาทยดึกดำบรรพ 4.6 สมัยรัชกาลที่ 6 พระองคก็ทรงเปนทั้งนักประพันธเพลง ประพันธบทละครพูด ละครรำ ทรงเปนนักเสภา และทรงเปนนักรองเพลงไทยที่ยอดเยี่ยมพระองคหนึ่ง นับวายุคสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกลาเจาอยูหัวนี้มีความเจริญทางดานดนตรี ไทยและเพลงไทยอยางยิ่ง แมพระองคเองก็ทรงมีพระปรีชาสามารถเปนพระองคนำทางดานนี้ จนเกิดนัก ดนตรีไทยและเพลงไทยขึ้นมากมายทั้งพระราชทานพระบรมราชูปถัมภ เอาใจใสใหพสกนิกรและบรรดาครู ดนตรีฝมือดีไดมีความเปนอยูอยางดีกินดีมีสุข พรอมทั้งพระราชทานนามสกุล บรรดาศักดิ์และชื่อเสียง เกียรติยศใหอยางเอาพระทัยใส นับเปนพระมหากรุณาธิคุณแกวงการดนตรีไทยอยางลนพน

55 สมัยนี้มีการปรับปรุงวงปพาทยโดยหลวงประดิษฐไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) เรียกวาวงป พาทยมอญ เปนวงดนตรีที่นิยมนำมาบรรเลงในงานศพ วงปพาทยมอญ นอกจากนี้ยังมีการนำเอาอังกะลุง ซึ่งเปนเครื่องดนตรีของชวา มาเผยแพรเลนจนเปนที่นิยมและมี การนำเครื่องดนตรีตางชาติมาผสมในวงเครื่องสาย ไดแก ขิม และออรแกน จึงเรียกวา วงเครื่องสายผสม อังกะลุง

56 วงเครื่องสายผสม 4.7 สมัยรัชกาลที่ 7 ในสมัยของพระองคนี้นับเปนชวงคาบเกี่ยวระหวางความเปลี่ยนแปลงและการแบงยุค สมัยของดนตรีไทยและเพลงไทยจากระบอบการปกครองของประเทศ ซึ่งเปนหัวเลี้ยวหัวตอของระบอบสม บูรณาญาสิทธิราชมาเปนการปกครองโดยระบอบประชาธิปไตยในชวงปลายของสมัยพระองค และสิ่งสำคัญ ที่เกิดขึ้นในรัชกาลที่ 7 ก็คือ เศรษฐกิจตกต่ำทั่วโลกและประเทศไทยก็ไดรับอิทธิพลดวย แตอยางไรก็ตาม กำลังใจของนักดนตรีไทยก็ยังมีมากอยู พระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัวทรงศึกษาดนตรีจนมีความสามารถในการเลน ดนตรีไทย และพระราชนิพนธเพลงไทยไวถึง 3 เพลง คือ ราตรีประดับดาวเถา (พ.ศ.2472) เขมรละออองค เถา (ตนป พ.ศ.2474) และโหมโรงคลื่นกระทบฝงสามชั้น (ปลายป พ.ศ.2474) 4.8 สมัยรัชกาลที่ 8 การดนตรีไทยในสมัยนี้เปนสมัยหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบ สมบูรณาญาสิทธิราชยมาเปนการปกครองในระบอบประชาธิปไตย สมัยนี้“เปนระยะที่ดนตรีไทยเขาสู สภาวะมืดมนเพราะรัฐบาลไมสงเสริมดนตรีไทย และยังพยายามใหคนไทยหันไปเลนดนตรีสากลแบบ ตะวันตก” ตอมาก็เกิดรัฐนิยมขึ้น “ การที่มีรัฐนิยมเกิดขึ้น กลาวคือ หามการบรรเลงดนตรีไทย ดวย เห็นวาดนตรีไทยไมเหมาะสมกับชาติที่กำลังพัฒนา ใหทัดเทียมกับอารยประเทศ จึงมีการหามโดยเครงครัด แตยังอนุญาตใหบรรเลงในงานพิธีหรือในบางประเพณี แตจะตองไปขออนุญาตที่กรมศิลปากรหรืออำเภอ กอนและตองมีบัตรนักดนตรี ที่ทางราชการออกให จึงทำใหนักดนตรีหัวใจหอใจเหี่ยวไปตาม ๆ กัน บางคน ถึงกับขาย เครื่องดนตรีอันวิจิตรงดงาม เพราะถึงเก็บไวก็เปลาประโยชน เครื่องดนตรีอันงดงามวิจิตร หลาย ชิ้นที่ถูกขายไปในรูปแบบของเกา หรือขายตอใหตางประเทศไปอยางนาเสียดาย แตก็ยังมีนักดนตรีอีกไมนอยที่ไมยอมทิ้งดนตรีไทย เชน หลวงประดิษฐ ไพเราะ ( ศร ศิลปบรรเลง) ยังคงแตงเพลงตอไปอยางไมยอทอ เพลงเอกของทานที่เกิดขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 8 เชน แสน

57 คำนึงเถา กราวรำเถา แขกเงาะ และแขกชุมพล เปนตน และอาจารย มนตรี ตราโมท ก็หันมาประดิษฐเพลง ระบำมากขึ้น ซึ่งเพลงไทยในระยะนี้ มีผูนำทำนองเพลงไทยมาใสเนื้อรองเต็มตามทำนองบาง แตงขึ้นเองบาง เพื่อประกอบละครพูด ละครประวัติศาสตร และภาพยนตร ผูแตงมีหลายทาน เชน พรานบูรณ หลวงวิจิตร วาทการ ลวน ควันธรรม ฯลฯ สำหรับหลวงวิจิตรวาทการรวมกับอาจารยมนตรี ตราโมทแตงเพลงประกอบ บทละครประวัติศาสตรหลายเพลง เชน เพลงเพื่อนไทย ใตรมธงไทย ในน้ำมีปลา ในนามีขาว ฯลฯ เพลง เหลานี้ มีลักษณะเปนแบบตามใจผูแตง จะเปนเพลงไทยก็ไมใช เพลงฝรั่ง ก็ไมใช การแตงเพลงของหลวง วิจิตรวาทการแตงโดยใชจินตนาการของตนเองบาง บางเพลงก็นำทำนองของฝรั่งมาใสเนื้อไทยบาง เชน ภาพเธอ นักแตงเพลงอื่น เชน พรานบูรณ มีจุดมุงหมาย ของการแตงเพลงเพื่อนำไปประกอบภาพยนต ละคร เพลงที่แตงจึงพยายามใหเหมาะกับเนื้อเรื่อง เปนสำคัญ เชน เพลงดูซิดูโนนซิ เพลงรอนแดด ฯลฯ อาจกลาวไดวา เพลงในระยะนี้เปนเพลง ที่ยังไมเปนไปตามกฎเกณฑทฤษฎีตะวันตกอยางแทจริง ถึงอยางไรก็ตาม ดนตรีไทยสมัยนี้ก็มิไดซบเซาถึงขนาดจะขาดตอน เหมือนเมื่อครั้ง เรา เสียกรุงศรีอยุธยา แมจะซบเซาลงบางและเกิดเพลงไทยสากลขึ้น เพลงไทยสากลที่เกิดขึ้น ใหมนี้ ก็ยังเอา เคาของเดิมหรือเอาเพลงไทยของเดิมมารองเลน เพียงแตเปลี่ยนจังหวะให กระชับขึ้นเปนแบบฝรั่ง ของ ไทยแทจึงไมถึงกับสูญและโชคดีที่ยุดนี้สั้นมาก มีการเปลี่ยนแปลงรัฐบาลกันบอยในที่สุด ดนตรีไทยแทก็ กลับคืนมาอีกครั้ง ในสมัยนี้มีการกอตั่งโรงเรียนนาฏดุริยางคศาสตร ตอมาเปนโรงเรียนสังคีตศิลป และ เปลี่ยนชื่อเปนโรงเรียนนาฏศิลป สุดทายเปนวิทยาลัยนาฏศิลปะในปจจุบัน 4.9 สมัยรัชกาลที่ 9 เกิดวงมหาดุริยางคไทยซึ่งเปนการจัดประสมวงดนตรีขนาดใหญโดยรวมเครื่องดนตรีทั้ง ประเภทดีด สี ตี เปา และเครื่องกำกับจังหวะ อยางละนับเปนสิบ ๆ เครื่องมือเขาประสมวงกันเปนวง

58 ดนตรีไทยเรือนรอย โดยไดนำแบบอยางมากจากวงซิมโฟนีออเคสตรา (Symphony Orchestra) และยังมี การพัฒนาการทางดานดนตรีรวมสมัยอยางตอเนื่อง ทั้งทางดานเครื่องดนตรี การประสมวง หรือแมแตบท เพลง แมพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวเปนผูที่ทรงพระปรีชาสามารถทางดานดนตรีสากลถึง แกพระราชนิพนธเพลงขึ้นไวหลายเพลงแตพระองคก็ ทรงสนพระทัยในการดนตรีไทยเปนอันมากได พระราชทานทุนใหพิมพเพลงไทยเดิมเปนโนตสากลออกจำหนาย เปนที่นิยมของวงการดนตรีไทยเปนอยาง ยิ่งเวลาที่ทรงรับแขกบานแขกเมืองหรือมีงานบันเทิงสวนพระองค ก็มักจะโปรดเกลาใหบรรเลงดนตรีไทย เสมอ บทเพลงในสมัยรัชกาลที่ 9 สมเด็จพระเทพ รัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระราชนิพนธ บทรอง เพลงไทยดำเนินดอย (ลาวดำเนินทราย) อันแสดงใหเห็นถึงพระราช กรณียกิจของพระบาทสมเด็จ พระเจาอยูหัว ครูมนตรี ตราโมท ไดประพันธเพลงไวมากมายไดแก เพลงสามชั้น เพลงเถา เพลง 2 ชั้น เพลงชั้นเดียว เพลงรองสอดดนตรี ไวมากมาย ไมต่ำกวา 200 เพลง โดยสรุปแลวดนตรีไทยในสมัยรัชกาลที่ 9 สรุปไดดังนี้ – มีการนำทำนองเพลงพื้นเมืองหรือเพลงไทยสองชั้น ชั้นเดียว มาใสเนื้อรองใหมแบบเนื้อ เต็มตามทำนอง เกิดเปนเพลงลูกทุง เพลงลูกกรุง – พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงใหวงดนตรีไทยที่มีชื่อเสียงมา บรรเลงบันทึกเสียงออกอากาศผานทางสถานีวิทยุ อ.ส. พระราชวังดุสิตเปนประจำ เชน คณะศรทองของ หลวงประดิษฐไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) คณะพาทยโกศล วงของคุณหญิงชิ้น ศิลปบรรเลง และวงของนาย มนตรี ตราโมท เปนตน บางครั้งพระองคทรงบันทึกเสียงกับวงดนตรีไทยดวย เชน วงของขาราชบริพาร และวงเครื่องสายผสมของคณะแพทยสมาคม (แพทยอาวุโส) เปนตน พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว โปรดเกลาฯ ใหกรมศิลปากรจัดพิมพสมุดโนตเพลงไทยออกเผยแพรเปนครั้ง แรกเมื่อ พ.ศ. 2505 – พ.ศ. 2512 พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวโปรดเกลาฯ ใหคณะวิศวกรรมศาสตร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย วัดความถี่ของเสียงดนตรีไทยเพื่อใหเปนมาตรฐาน – การสอนดนตรีไทยไดรับการสงเสริมเขาสูโรงเรียนและสถาบันการศึกษาทั่วประเทศ ทั้ง ในระดับประถมฯ มัธยมฯ จนถึงอุดมศึกษา มีการกอตั้งชุมนุมดนตรีไทยในสถาบันการศึกษาตาง ๆ และมี การจัดประกวดวงดนตรีไทยในระดับตาง ๆ โดยภาครัฐและเอกชน – พ.ศ. 2528 สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแหงชาติ เริ่มตนการประกาศยกยอง ศิลปนแหงชาติเปนปแรก โดนนายมนตรี ตราโมท ไดรับการยกยองเปนศิลปนแหงชาติสาขาศิลปะการแสดง ดนตรีไทย – ศิลปนรุนใหมพัฒนาดนตรีไทยในแนวทางรวมสมัย เชน การประสมวงที่มีเครื่องดนตรี ไทยกับเครื่องดนตรีตะวันตก การใชเทคโนโลยีการบันทึกเสียงสรางมิติเสียงใหมๆในดนตรีไทย

59 – ดนตรีไทยไดรับการเผยแพรผานทางสื่อรูปแบบใหม ทั้งแถบบันทึกเสียง และซีดี รายการวิทยุ รายการโทรทัศน และเว็บไซต – สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเปนองคอุปถัมภศิลปวัฒนธรรม ดนตรีที่สำคัญยิ่ง พระองคทรงพระปรีชาสามารถในทางการบรรเลงดนตรีไทยและขับรองตลอดจนพระราช นิพนธเนื้อรองสำหรับนำไปบรรจุเพลงตาง ๆ ผลงานเพลงพระราชนิพนธที่มีชื่อเสียง เชน เพลงไทยดำเนิน ดอย เพลงเตาเห เพลงชื่นชุมนุมกลุมดนตรีไทย เปนตน เสด็จไปรวมงานมหกรรมดนตรีไทยตาง ๆ งาน แสดงดนตรีไทยครั้งสำคัญๆ งานพิธีไหวครูดนตรีไทย และงานพระราชทานรางวัลศิลปนแหงชาติ ใหแก ศิลปนดนตรีไทยและศิลปนดานอื่น ๆ พระอัจฉริยะภาพดานดนตรีสากล ของ ร.9 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา ฯ พระองคทรงพระปรีชาสามารถในทางการบรรเลงดนตรีไทยและขับรอง

60 อาเซียนเปนดินแดนที่มีการปฏิสัมพันธกันทางวัฒนธรรมมายาวนาน ดังจะเห็นไดจากหลักฐานทาง ประวัติศาสตร ตั้งแตรองรอยอารยธรรมในอดีตจนกระทั่งถึงปจจุบันวัฒนธรรมประเพณีของแตละประเทศ ได แสดงใหเห็นถึงลักษณะรวมหรือความคลายคลึงกันมากจนอาจกลาวไดวาเปนวัฒนธรรมเดียวกัน และ วัฒนธรรมดนตรีเปนตัวอยางของวัฒนธรรมที่แสดงใหเห็นถึงการปฏิสัมพันธกันทางวัฒนธรรม อยางดี ไมวา จะเปนวัฒนธรรมดนตรีของกลุมประเทศอาเซียนในภาคพื้นทวีป (Mainland) หรือวัฒนธรรมดนตรีของกลุม ประเทศหมูเกาะ (Islands) ซึ่งสามารถกลาวถึงลักษณะทางวัฒนธรรมไดดังนี้ 1. วัฒนธรรมดนตรีของกลุมประเทศภาคพื้นทวีป มีลักษณะรวมที่คลายกันเปนอยางยิ่ง ทั้ง เปน แบบแผนหรือดนตรีประจ าชาติ และดนตรีพื้นบานทั่วไป ตัวอยางวัฒนธรรมที่สำคัญคือ วงดนตรีประเภท ปพาทยหรือ พิณพาทยเปนตน 2. วัฒนธรรมดนตรีของกลุมประเทศหมูเกาะ เปนวัฒนธรรมที่ปรากฏใหเห็นถึงการแพรกระจายท วัฒนธรรม และการกลืนกลายทางวัฒนธรรมอยางเดนชัด วัฒนธรรมที่สำคัญคือการใชเครื่องดนตรีประเภท ฆองโลหะทองเหลือง ซึ่งปรากฏอยูทั่วไปในดินแดนของกลุมประเทศหมูเกาะนี้ พื้นฐานของความคลายคลึงกันนี้ ยังคงปรากฏถึงความแตกตางระหวางกันในสาระสำคัญของดนตรี บางประการไมวาจะเปนระบบเสียงดนตรี การใชเครื่องดนตรี ระเบียบวิธีการบรรเลง ของวงดนตรีหรือ แมแตการขับรองหรือการสรางบทประพันธ ซึ่งมีความแตกตางกันไปตามแตละวัฒนธรรมหรือแตละ ประเทศ ทั้งนี้อาจจะมาจากการที่แตละประเทศพยายามสรางเอกลักษณและอัตลักษณผานทางวัฒนธรรม ดนตรีของตนเอง ขึ้นมา โดยในชวงระยะเวลาที่ผานมาจนกระทั่งปจจุบัน วัฒนธรรมดนตรีสามารถสะทอน ใหเห็นถึงอัตลักษณของตนเองไดเปนอยางดี นอกเหนือจากการสะทอนถึงอัตลักษณของชาติตนเองผานทาง วัฒนธรรมดนตรี ภาพรวมแลว แตละประเทศในกลุมอาเซียนยังมีบทเพลงที่เปรียบเสมือนเปนตัวแทนหรือ แสดงถึงอัตลักษณตนเองอีกดวย ทั้งนี้ไดพิจารณาจากบทเพลงนั้นไดถูกนำเสนอในงานสำคัญของกลุม อาเซียน ไมวาจะเปนการจัดแขงขันกีฬา หรือการจัดงานทางวัฒนธรรมฯลฯ ซึ่งบทเพลงเหลานั้นไดถูก หนวยการเรียนรูที่ 9 วัฒนธรรมดนตรีในประเทศตางๆ

61 เผยแพรไมเพียงแตเฉพาะในประเทศของตนเองเทานั้น แตไดแพรหลายสูประเทศอื่น ๆ ในกลุมอาเซียนดวย เชนกัน อยางไรก็ตาม บทเพลงที่เปนตัวแทนของบางประเทศในกลุมอาเซียน ยังไมมียืนยันความชัดเจนที่ สามารถกลาวไดวา เปนตัวแทนที่จะแสดงเอกลักษณของชาติหรือของประเทศไดอยางแทจริง ทั้งนี้อาจเน เงื่อนไขหรือสาเหตุหลายประการดวยกัน อาทิเชน เงื่อนไขทางดานการเมืองภายใน หรือเงื่อนไขทางดาน บริหารจัดการทางดานวัฒนธรรมภายในประเทศ เปนตน

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77 ที่มาของขอมูล : https://prezi.com

78 คำชี้แจง ใหนักเรียนยกตัวอยางประเทศในกลุมอาเซียนที่นักเรียนสนใจ จากนั้นตัวอยางเครื่องดนตรีที่ นักเรียนสนใจในประเทศนั้น ๆ พรอมอธิบายความสำคัญ 1. ประเทศ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. เครื่องดนตรี ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. อธิบายเหตุผล ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ใบงาน เรื่อง ดนตรีอาเซียน

79 บรรณานุกรม ณรุทธ สุทธจิตต. (2561). สังคีตนิยม ความซาบซึ้งในดนตรีตะวันตก. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ แหงจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. ถาวร วัฒนบุญญา. (2557). เอกสารประกอบการสอน รายวิชาพื้นฐานทฤษฎีดนตรีตะวันตก. คณะครุศาสตร มหาวิทยาลัยราชภัฏบานสมเด็จเจาพระยา. สำเร็จ คำโมง. (2553). ทฤษฎีดนตรีสากล ฉบับบสรรพสูตร. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ ฐานบัณฑิต จำกัด. ไขแสง ศุขวัฒนะ. (2541). สังคีตนิยม วาดวยเรื่องเครื่องดนตรีของวงดุริยางค. กรุงเทพมหานคร : ไทย วัฒนาพาณิช. เฉลิมศักดิ์ พิกุลศรี. สังคีตนิยมวาดวยดนตรีไทย (ฉบับบปรับปรุง). พิมพครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร : โอ เดียนสโตร. มนตรี ตราโมท. ดุริยางคศาตรไทย ภาควิชาการ. พิมพครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร : มติชน. ดุษฎี พนมยงค บุญทัศนกุล. (2547). สานฝนดวยเพลงมาฝกรองเพลงกันเถิด. พิมพครั้งที่ 4 กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพบานเพลง.

80 บรรณานุกรม (เว็ปไซต) การขับรองและบรรเลงเพลงสากล. เขาถึงได https://www.kroobannok.com/news_file/p94923141958.pdf : 30 มิถุนายน 2564. การปฏิบัติดนตรีสากล. เขาถึงได http://koob.samroiwit.ac.th/montri01 : 30 มิถุนายน 2564. ความรูเรื่องดนตรีอาเซียน. เขาถึงได file:///Users/macbookpro13/Documents : 30 มิถุนายน 2564. รูปภาพเครื่องดนตรี. เขาถึงได https://www.pinterest.com : 30 มิถุนายน 2564.

แผนการจัดการเรียนรู้และแผนการประเมินผลการเรียนรู้ ฉบับย่อ รายวิชา ศ22101 ชื่อวิชา ดนตรี 2 จำนวน 1 หน่วยกิต เวลาเรียน 2 คาบ/สัปดาห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 ผู้สอน : ครูโรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณราชวิทยาลัย นครศรีธรรมราช ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. คำอธิบายรายวิชา ศึกษาองค์ประกอบของดนตรีที่มาจากวัฒนธรรมที่ต่างกัน โน้ตไทยและโน้ตสากลที่มีเครื่องหมายแปลง เสียง ทักษะการปฏิบัติทางดนตรี การบรรเลงดนตรีเดี่ยวและรวมวงอารมณ์ของเพลงและความรู้สึกที่มีต่อบท เพลงที่ฟัง ปัจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลต่อการสร้างสรรค์งานดนตรี อาชีพต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับดนตรี บทบาทของ ดนตรีในธุรกิจบันเทิง อิทธิพลของวัฒนธรรมและ เหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ที่มีต่อรูปแบบของดนตรีใน ประเทศไทย รวมทั้งบทบาทและอิทธิพลของดนตรีในวัฒนธรรมประเทศต่างๆ ที่ต่างกัน (K) โดยใช้ทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ เปรียบเทียบ ระบุและบรรยาย อ่าน เขียน ร้องโน้ตไทยและ โน้ตสากล ฝึกปฏิบัติทางดนตรี ร้องเพลง เล่นดนตรี และประเมินพัฒนาการทาง ดนตรี(P) เพื่อให้มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ด้าน มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน ซื่อสัตย์สุจริตรักความ เป็นไทยชื่นชมและเห็นคุณค่าในดนตรี(A) 2. มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด 1. เปรียบเทียบการใช้องค์ประกอบดนตรีที่มาจากวัฒนธรรมต่างกัน (ศ 2.1 ม.2/1) 2. อ่าน เขียน ร้องโน้ตไทยและโน้ตสากลที่มีเครื่องหมายแปลงเสียง (ศ 2.1 ม.2/2) 3. ระบุปัจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลต่อการสร้างสรรค์งานดนตรี (ศ 2.1 ม.2/3) 4. ร้องเพลง และเล่นดนตรีเดี่ยวและรวมวง (ศ 2.1 ม.2/4) 5. บรรยายอารมณ์ของเพลงและความรู้สึกที่มีต่อบทเพลงที่ฟัง (ศ 2.1 ม.2/5) 6. ประเมินพัฒนาการทักษะทางดนตรีของตนเอง หลังจากการฝึกปฏิบัติ(ศ 2.1 ม.2/6) 7. ระบุงานอาชีพต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับดนตรีและบทบาทของดนตรีในธุรกิจบันเทิง (ศ 2.1 ม.2/7) 8. บรรยายอิทธิพลของวัฒนธรรม และเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ที่มีต่อรูปแบบของดนตรีในประเทศไทย (ศ 2.2 ม.2/2)

9. บรรยายบทบาท และอิทธิพลของดนตรีในวัฒนธรรมของประเทศต่าง ๆ (ศ 2.2 ม.2/1) 3. กำหนดการจัดการเรียนรู้ สัปดาห์ ที่ คาบที่ หัวข้อ/สาระการเรียนรู้ ตัวชี้วัด/ผล การเรียนรู้ วิธีการสอน/กิจกรรม การเรียนรู้ สื่อการ สอน/ เรียนรู้ 1 1-2 หน่วยที่ 1 ดนตรีมี วัฒนธรรม นำมาจัด องค์ประกอบ - องค์ประกอบของ ดนตรีจากแหล่ง วัฒนธรรม ศ 2.1 ม.2/1 ปฐมนิเทศ - นักเรียนร่วมกัน วิเคราะห์บทเรียนร่วม กำหนดภาระงานและ วิธีการวัด ประเมินผลเพื่อเป็น ข้อตกลงรายวิชา วิธีสอนแบบสืบ เสาะหาความรู้ - ศึกษาองค์ประกอบ ของดนตรีไทยและ ดนตรีสากลที่มาจาก วัฒนธรรมต่างกัน เนื้อหา ดนตรีไทย เรื่อง เสียง ทำนอง จังหวะ และ การประสานเสียง ดนตรีสากล เรื่อง เสียง ทำนอง จังหวะ สีสัน ของเสียง พื้นผิวของ เสียง - เอกสาร ประกอบการ เรียน - Power point - สื่อวีดีทัศน์ - Internet 2-4 3-8 หน่วยที่ 2 สัญลักษณ์ ทางทางดนตรีเป็นคีย์ สื่อความหมาย - สัญลักษณ์ทางดนตรี ศ 2.1 ม.2/2 วิธีสอนแบบศูนย์การ เรียน วิธีสอนโดยเน้น กระบวนการ : กระบวนการปฏิบัติ 1. นักเรียน อ่าน เขียน - เอกสาร ประกอบการ เรียน - Power point - สื่อวีดีทัศน์ - Internet

สัปดาห์ ที่ คาบที่ หัวข้อ/สาระการเรียนรู้ ตัวชี้วัด/ผล การเรียนรู้ วิธีการสอน/กิจกรรม การเรียนรู้ สื่อการ สอน/ เรียนรู้ ร้องโน้ตไทย 2. นักเรียน อ่าน เขียน ร้องโน้ตสากลที่มี เครื่องหมายแปลงเสียง เนื้อหา อ่านเขียนร้อง โน้ตไทย อ่านเขียนร้อง โน้ตสากลที่มี เครื่องหมายแปลงเสียง 5 9-10 หน่วยที่ 3 อารมณ์ และจินตนาการสืบ สานเสียงดนตรี - จินตนาการ สร้างสรรค์งานดนตรี ศ 2.1 ม.2/3 วิธีสอนโดยการจัดการ เรียนรู้แบบร่วมมือ : เทคนิคร่วมกันคิด - ศึกษาปัจจัยสำคัญที่มี อิทธิพลต่อการ สร้างสรรค์งานดนตรี เนื้อหา เรื่อง ธรรมชาติ ความเชื่อ ศาสนา วิถี ชีวิต เทคโนโลยี - เอกสาร ประกอบการ เรียน - Power point - สื่อวีดีทัศน์ - Internet - เครื่อง ดนตรี 6-9 11-18 หน่วยที่ 4 เทคนิคการ ร้องเพลง และบรรเลง ดนตรี - เทคนิคการร้องเพลง และบรรเลงดนตรี ศ 2.1 ม.2/4 วิธีสอนโดยใช้การ สาธิต - ศึกษาเทคนิคการร้อง เพลง และบรรเลง ดนตรี วิธีสอนโดยเน้น กระบวนการ : กระบวนการปฏิบัติ - ปฏิบัติการร้องเพลง และเล่นดนตรีเดี่ยวและ รวมวง วิธีสอนโดยเน้น - เอกสาร ประกอบการ เรียน - Power point - Internet - เครื่อง ดนตรี - อุปกรณ์ แสง สีเสียง

สัปดาห์ ที่ คาบที่ หัวข้อ/สาระการเรียนรู้ ตัวชี้วัด/ผล การเรียนรู้ วิธีการสอน/กิจกรรม การเรียนรู้ สื่อการ สอน/ เรียนรู้ กระบวนการ : การ สร้างเจตคติ - แสดงความรู้สึก ชื่น ชม ในการร้องเพลง และเล่นดนตรี เนื้อหา เทคนิคการร้อง เพลง บรรเลงดนตรี ปฏิบัติการร้องเพลง และเล่นดนตรีเดี่ยวและ รวมวง แสดงความรู้สึก ในการขับร้องเพลงและ เล่นดนตรี 10 19-20 สอบกลางภาค 11 21-22 หน ่วย ที่ 5 เ ส น ่ห์ อารมณ์เพลง บรรเลง แล้วจับใจ - บรรยายอารมณ์ ความรู้สึกในบทเพลง ศ 2.1 ม.2/5 วิธีสอนแบบศูนย์การ เรียน วิธีสอนโดยใช้การ สาธิต - ศึกษาความหมายและ ลักษณะของอารมณ์ เพลง - ฟังเพลงแล้วสามารถ บรรยายอารมณ์และ ความรู้สึกที่มีต่อเพลง เนื้อหา บอก ความหมายและ ลักษณะของอารมณ์ เพลง ฟังเพลงแล้วสามารถ - เอกสาร ประกอบการ เรียน - Power point - สื่อวีดีทัศน์ - Internet - เครื่อง ดนตรี

สัปดาห์ ที่ คาบที่ หัวข้อ/สาระการเรียนรู้ ตัวชี้วัด/ผล การเรียนรู้ วิธีการสอน/กิจกรรม การเรียนรู้ สื่อการ สอน/ เรียนรู้ บรรยายอารมณ์และ ความรู้สึกที่มีต่อเพลง เช่นอารมณ์รัก สนุกสนาน เศร้า ฮึก เหิม โกรธ 12-14 23-28 หน่วยที่ 6 พัฒนาการ ทักษะดนตรีและการ ขับร้องคือวิถีสร้างคน - การประเมิน พัฒนาการทักษะทาง ดนตรีและการขับร้อง ของตนเอง ศ 2.1 ม.2/6 วิธีสอนแบบศูนย์การ เรียน วิธีสอนโดยเน้น กระบวนการ : กระบวนการปฏิบัติ - ศึกษาหลักเกณฑ์การ ประเมินพัฒนาการ ทักษะทางดนตรีและ การขับร้องของตนเอง - ประเมินพัฒนาการ ทักษะทางดนตรีและ การขับร้องของตนเอง เนื้อหา ให้นักเรียน ศึกษาหลักเกณฑ์การ ประเมินพัฒนาทักษะ ทางดนตรีและการขับ ร้อง - เอกสาร ประกอบการ เรียน - Power point - สื่อวีดีทัศน์ - Internet - เครื่อง ดนตรี 15 29-30 หน่วยที่ 7 อาชีพที่โด่ง ดัง เป็นพลังจากดนตรี ธุรกิจทางดนตรี บนวิถี ที่หลากหลาย - อาชีพกับงานดนตรี - บทบาทของดนตรีกับ งานธุรกิจบันเทิง ศ 2.1 ม.2/7 วิธีสอนแบบศูนย์การ เรียน วิธีสอนแบบสืบ เสาะหาความรู้ - ศึกษาลักษณะประเภท ของอาชีพและธุรกิจบันเทิง ที่เกี่ยวข้องกับดนตรี - ศึกษาคุณค่าของดนตรีที่ - เอกสาร ประกอบการ เรียน - Power point - สื่อวีดีทัศน์ - Internet

สัปดาห์ ที่ คาบที่ หัวข้อ/สาระการเรียนรู้ ตัวชี้วัด/ผล การเรียนรู้ วิธีการสอน/กิจกรรม การเรียนรู้ สื่อการ สอน/ เรียนรู้ มีต่อการสร้างงานอาชีพได้ - ระบุบทบาทของดนตรี กับงานธุรกิจบันเทิง เนื้อหา อาชีพทางด้าน ดนตรี ธุรกิจทางดนตรี 16-17 31-34 หน่วยที่ 8 ดนตรีกับวิถี ความเป็นไทย - วัฒนธรรมและ เหตุการณ์ใน ประวัติศาสตร์ ที่มีต่อ รูปแบบของดนตรีใน ประเทศไทย ศ 2.2 ม.2/2 วิธีสอนแบบศูนย์การ เรียน วิธีสอนแบบสืบ เสาะหาความรู้ - ศึกษาอิทธิพลของ วัฒนธรรมและ เหตุการณ์ใน ประวัติศาสตร์ที่มีต่อ รูปแบบของดนตรีใน ประเทศไทย เนื้อหา ประวัติศาสตร์ สมัยสุโขทัย สมัยกรุงศรี อยุธยา สมัยกรุงธนบุรี สมัยรัตนโกสินทร์ตั้งแต่ รัชกาลที่1จนถึงรัชกาล ปัจจุบัน - เอกสาร ประกอบการ เรียน - Power point - สื่อวีดีทัศน์ - Internet 18-19 35-38 หน่วยที่ 9 วัฒนธรรม ดนตรีในประเทศต่างๆ - บทบาทและอิทธิพล ของดนตรีในประเทศ ต่างๆหรือวัฒนธรรม ดนตรีของกลุ่มประเทศ อาเซียน ศ 2.2 ม.2/1 วิธีสอนแบบศูนย์การ เรียน วิธีสอนแบบสืบ เสาะหาความรู้ - จัดนิทรรศการเรื่อง เครื่องดนตรีในประเทศ ต่างๆ หรือกลุ่มประเทศ อาเซียน - เอกสาร ประกอบการ เรียน - Power point - สื่อวีดีทัศน์ - Internet

สัปดาห์ ที่ คาบที่ หัวข้อ/สาระการเรียนรู้ ตัวชี้วัด/ผล การเรียนรู้ วิธีการสอน/กิจกรรม การเรียนรู้ สื่อการ สอน/ เรียนรู้ เนื้อหา เครื่องดนตรี ของประเทศต่างๆ หรือ กลุ่มประเทศอาเซียน 20 สอบปลายกลางภาค

4. แผนการวัดผลและประเมินผลการจัดการเรียนรู้และการมอบหมายงาน การเรียนการสอนรายวิชา ศ22101 ประจำภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565 มีแผนการประเมินผลการเรียนรู้ ดังนี้ คะแนนระหว่างภาค = คะแนนก่อนกลางภาค + คะแนนสอบกลางภาค คะแนนหลังกลางภาค + คะแนนสอบปลายภาค = 40 + 10 + 40 +10 แผนการประเมินผลการเรียนคือ 4.1 ประเมินจากงานหรือการบ้านที่มอบหมาย 80 คะแนน 4.2 ประเมินจากการสอบกลางภาค 10 คะแนน 4.2 ประเมินจากการสอบปลายภาค 10 คะแนน รวม 100 คะแนน 4.1 ประเมินจากงานหรือการบ้านที่ได้รับมอบหมาย 80 คะแนน รายการ รูปแบบของงาน วันที่มอบหมาย กำหนดส่ง คะแนน 1.ดนตรีมีวัฒนธรรม นำมาจัดองค์ประกอบ เดี่ยว/กลุ่ม สัปดาห์ที่ 1 สัปดาห์ที่ 1-2 5 2.สัญลักษณ์ทางดนตรีเป็นคีย์สื่อความหมาย เดี่ยว/กลุ่ม สัปดาห์ที่ 2- 4 5 3.อารมณ์และจินตนาการ สืบสานเสียงดนตรี เดี่ยว/กลุ่ม สัปดาห์ที่ 5 5 4.เทคนิคการร้องเพลง และบรรเลงดนตรี เดี่ยว/กลุ่ม สัปดาห์ที่ 6-9 25 5.เสน่ห์อารมณ์เพลง บรรเลงแล้วจับใจ เดี่ยว/กลุ่ม สัปดาห์ที่ 11 10 6.พัฒนาการทักษะดนตรีและการขับร้องคือวิถี สร้างคน เดี่ยว/กลุ่ม สัปดาห์ที่ 12-14 15 1. 7.อาชีพที่โด่งดัง เป็นพลังจากดนตรี ธุรกิจทาง ดนตรี บนวิถีที่หลากหลาย เดี่ยว/กลุ่ม สัปดาห์ที่ 14-15 5 8.ดนตรีกับวิถีความเป็นไทย เดี่ยว/กลุ่ม สัปดาห์ที่ 16-17 5 2. 9.ดนตรีประเทศต่างๆ เรียนรู้วัฒนธรรม เดี่ยว/กลุ่ม สัปดาห์ที่ 18-19 5 รวม 80 4.2 ประเมินจากการสอบกลางภาค (10 คะแนน)

กำหนดสอบกลางภาคเรียนที่ 1 เวลาที่ใช้ในการสอบ 45 นาที เนื้อหาสาระการเรียนรู้ และลักษณะ ข้อสอบที่ใช้ในการสอบกลางภาคเรียน มีรายละเอียดดังนี้ หัวข้อ / เนื้อหาที่ใช้ในการสอบ ลักษณะและจำนวนข้อสอบ คะแนนรวม 1. องค์ประกอบของดนตรีจากแหล่งวัฒนธรรม - ดนตรีไทย เรื่อง เสียง ทำนอง จังหวะและ การประสานเสียง ดนตรีสากล เรื่อง เสียง ทำนอง จังหวะ สีสันของเสียง พื้นผิวของเสียง ปรนัย 10 ข้อ 5 2. สัญลักษณ์ทางดนตรี - เขียนโน้ตดนตรีไทย/ เครื่องหมายแปลงเสียง อัตนัย 5 ข้อ 5 4.3 ประเมินจากการสอบปลายภาค (10 คะแนน) กำหนดสอบปลายภาคเรียน 1 เวลาที่ใช้ในการสอบ 45 นาที เนื้อหาสาระการเรียนรู้ และ ลักษณะข้อสอบที่ใช้ในการสอบปลายภาคเรียน มีรายละเอียดดังนี้ หัวข้อ / เนื้อหาที่ใช้ในการสอบ ลักษณะและจำนวนข้อสอบ คะแนน 1. วัฒนธรรมและเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ ที่มีต่อ รูปแบบของดนตรีในประเทศไทย - สมัยสุโขทัย สมัยกรุงศรีอยุธยา สมัยกรุงธนบุรี สมัยรัตนโกสินทร์ ตั้งแต่รัชกาลที่ 1 จนถึงรัชกาลปัจจุบัน (ปรนัย 16 ข้อ 8 คะแนน) 8 2. บทบาทและอิทธิพลของดนตรีในวัฒนธรรมของประเทศต่างๆ หรือกลุ่มประเทศอาเซียน - เครื่องดนตรีประเทศต่างๆ หรือกลุ่มประเทศอาเซียน (อัตนัย 2 ข้อ 2 คะแนน) 2 รวม 10 หมายเหตุ

- ทั้งนี้รายละเอียดการประเมินต้องคำนึงถึงธรรมชาติวิชาด้วย เอกสารอ้างอิง - เอกสารประกอบกาเรียน - Power point - Internet - เครื่องดนตรี - อุปกรณ์แสง สี เสียง 5. ประเมินจากการสังเกตพฤติกรรมการเรียนของนักเรียน 5.1 แบบประเมินพฤติกรรมนักเรียน หัวข้อประเมิน ผลการประเมิน ดีเยี่ยม (2) ปานกลาง (1) ต้องปรับปรุง (0) 1. การตรงต่อเวลา 2 คะแนน -เข้าชั้นเรียนตรงเวลา - ส่งงานตรงเวลา 2. ความซื่อสัตย์ 2 คะแนน - ทำงานด้วยความสุจริต - ปฏิบัติตามระเบียบ กฎ ข้อบังคับของโรงเรียนอย่าง เคร่งครัด 3. มีวินัย 2 คะแนน 4. ความรับผิดชอบ 2 คะแนน - เอาใจใส่งานที่ได้รับมอบหมายเต็มความสามารถ 5. มารยาทดี 2 คะแนน พูดจาสุภาพ กริยาอ่อนน้อม 5.2 แบบประเมิน สมรรถนะผู้เรียน 5 ด้าน หัวข้อประเมิน ระดับคะแนน

3 2 1 1. ความสามารถในการสื่อสาร 1.1 มีความสามารถในการรับ – ส่งสาร 1.2 มีความสามารถในการถ่ายทอดความรู้ ความคิด ความเข้าใจของตนเอง โดยใช้ ภาษาอย่างเหมาะสม 1.3 ใช้วิธีการสื่อสารที่เหมาะสม 2. ความสามารถในการคิด 2.1 มีความสามารถในการคิดวิเคราะห์ เพื่อการสร้างองค์ความรู้ 2.2 มีความสามารถในการคิดเป็นระบบ เพื่อการสร้างองค์ความรู้ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา 3.1 แก้ปัญหาโดยใช้เหตุผล 3.2 แสวงหาความรู้มาใช้ในการแก้ปัญหา 3.3 ตัดสินใจโดยคำนึงถึงผลกระทบต่อตนเองและผู้อื่น 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 4.1 ทำงานและอยู่ร่วมกับผู้อื่นด้วยความสัมพันธ์อันดี 4.2 มีวิธีแก้ไขความขัดแย้งอย่างเหมาะสม 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 5.1 เลือกใช้ข้อมูลในการพัฒนาตนเองอย่างเหมาะสม 5.2 เลือกใช้ข้อมูลในการทำงานและอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างเหมาะสม ลงชื่อ............................................ผู้ประเมิน ............../.............../........... เกณฑ์การให้คะแนน - พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน - พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน - พฤติกรรมที่ปฏิบัติบางครั้ง ให้ 1 คะแนน 5.3 แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 10 ด้าน

รายการประเมิน ระดับพฤติกรรม/คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ดี (3) ปานกลาง (2) ต้องปรับปรุง (1) 1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ 1.1 แสดงออกถึงความจงรักภักดี ต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ 2. ภูมิใจในความเป็นไทยและศิลปวัฒนธรรมไทย 2.1. มีความอ่อนน้อมถ่อมตน พูดจาสุภาพ มีมารยาท ความเป็นไทย 2.2 อนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาในท้องถิ่น 3. มีจิตสาธารณะและมีอุดมการณ์มุ่งมั่นในการ พัฒนาประเทศ 3.1 มุ่งทำประโยชน์และสร้างสิ่งที่ดีงามในสังคม 3.2 มีพฤติกรรมส่งเสริมประชาธิปไตย 3.3 ช่วยเหลืองานส่วนรวม 4. มีวินัยและมีความซื่อสัตย์สุจริต 4.1 ปฏิบัติตนตามระเบียบ กฎ ข้อบังคับของโรงเรียน อย่างเคร่งครัด 4.2 ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดี ตรงต่อเวลา ไม่ คัดลอกผลงานคนอื่นมุ่งพัฒนาตนเองอย่างสม่ำเสมอ 5. มุ่งมั่นในการทำงานและอยู่อย่างเพียงพอ 5.1 มีทักษะกระบวนการจัดการที่ดีในการทำงาน 5.2 มีความวิริยะ เพียรพยายาม มุ่งมั่นในการสร้าง ผลสัมฤทธิ์ของงาน 5.3 ใช้วัสดุ อุปกรณ์ทางดนตรีได้อย่างคุ้มค่า ถูกต้อง รู้จักบำรุงรักษาอุปกรณ์ 6. ใฝ่รู้ ใฝ่เรียน รักการอ่านและการค้นคว้าหาความรู้ ด้วยตนเอง

รายการประเมิน ระดับพฤติกรรม/คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ดี (3) ปานกลาง (2) ต้องปรับปรุง (1) 6.1 มีทักษะกระบวนการคิด การสืบค้น การจัดการ ความรู้ 7. เห็นคุณค่าของการเรียนรู้จากการปฏิบัติทดลอง จริง 7.1ปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้อง ครบถ้วนตาม กระบวนการ 7.2 เห็นความสำคัญและเกิดการเรียนรู้ได้จากการลง มือปฏิบัติจริง 8. เห็นคุณค่าและความสำคัญของการวิจัยและการ ประดิษฐ์คิดค้น 8.1 มีทักษะและคุณลักษณะนักวิจัย 8.2 คิดประดิษฐ์เครื่องดนตรีจากวัสดุเหลือใช้ 9. มีจิตใจเปิดกว้าง เชื่อในเหตุผล เปลี่ยนแปลง ความคิดเห็นของตนเองได้ตามข้อมูลและหลักฐาน ใหม่ที่ได้รับ 10. รักและเห็นคุณค่าของการออกกำลังกาย ลงชื่อ............................................ผู้ประเมิน ............../.............../........... เกณฑ์การให้คะแนน - พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน - พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน - พฤติกรรมที่ปฏิบัติบางครั้ง ให้ 1 คะแนน