BUKU CENDERAMATA KONVOKESYEN UPSI KE-23

i

ii

iii





vi

Isi Kandungan

Kandungan Muka Surat
Canselor 2
Pro Canselor 4
Pengerusi Lembaga Pengarah Universiti 6
Naib Canselor 7
Lembaga Pengarah Universiti 8
Pengurusan Tertinggi Universiti 10
Senat Universiti 12
Dekan Fakulti 14
Ketua / Pusat / Bahagian / Institut / Kolej / Unit 16
UPSI Terbilang Merentas Empat Zaman 18
Logo Sambutan 100 Tahun 33
Logo UPSI 34
Visi, Misi, Moto dan Matlamat 36
Fakulti dan Program Akademik 38
Cokmar Universiti 40
Pakaian Akademik 42
Senarai Penerima Profesor Emeritus 44
Senarai Penerima Ijazah Kehormat 45
Senarai Penerima Anugerah Kecemerlangan 2022 49
Tertib dan Senarai Graduan Sesi 1 53
Tertib dan Senarai Graduan Sesi 2 73
Tertib dan Senarai Graduan Sesi 3 83
Tertib dan Senarai Graduan Sesi 4 95
Tertib dan Senarai Graduan Sesi 5
Tertib dan Senarai Graduan Sesi 6 107
Tertib dan Senarai Graduan Sesi 7 119
Tertib dan Senarai Graduan Sesi 8 129
Lagu Negaraku 139
Lagu Ibu Kandung Suluh Budiman 150
Penghargaan 151
152

1

DULI YANG MAHA MULIA
RAJA PERMAISURI

PERAK DARUL RIDZUAN
TUANKU ZARA SALIM

D.K., D.K.S.A., D.K.A.

2

3

Pro Canselor

YANG BERBAHAGIA PROFESOR EMERITUS TAN SRI DATO’ SRI DR.

ZAKRI BIN ABDUL HAMID
PSM, SSA P, DIMP, K MN, P h D, FA S c, F T WA S, F I A S

4

Pro Canselor

YANG BERBAHAGIA TAN SRI DATO’ HAJI

ALIMUDDIN BIN HAJI MOHD DOM
PSM, DPMP, PM P, A M N, P P T

5

Pengerusi

Lembaga Pengarah Universiti

YBHG. PUAN SRI DATUK SERI

ROHANI PARKASH BINTI ABDULLAH
SMW, PJn, SSA P, DIMP, K . M. N, C S M, A . M. N

6

Naib Canselor

YBHG. PROFESOR DATO' DR.

MD AMIN BIN MD TAFF
D.S.P. N.

7

Lembaga Pengarah

Universiti

Pengerusi Ahli Ahli

YBHG. PUAN SRI DATUK SERI YBHG. PROFESOR DATO' DR. YBHG. DATO’
ROHANI PARKASH BINTI ABDULLAH MD AMIN BIN MD TAFF SHAMSUL AZRI BIN ABU BAKAR
Naib Canselor
Wakil Kementerian Kewangan
Universiti Pendidikan Sultan Idris

Ahli Ahli Ahli

YBRS. ENCIK YBHG. DATUK YBHG. TAN SRI DATO’ SRI
AHMAD RIZAL BIN ADNAN NOR ZAMANI BINTI PROFESOR EMERITUS IR. DR.

Wakil Kementerian ABDOL HAMID SAHOL HAMID BIN ABU
Pengajian Tinggi Wakil Berpengetahuan BAKAR

8 dan Berpengalaman Wakil Swasta

Lembaga Pengarah

Universiti

Ahli Ahli Ahli

YBHG. DATUK DR. ROZIAH YB. SENATOR DATUK DR. YBHG. DATO’ SERI
BINTI OMAR AZHAR BIN AHMAD AHMAD BIN BURAK
Wakil Swasta Wakil Swasta
Wakil Alumni

Ahli Ahli Ahli

YBHG. PROFESOR DR. YB. MOHD ZAIDI BIN AZIZ YBRS. ENCIK HELMI
SITI ESHAH BINTI Wakil Masyarakat ZAIFURA BIN ABDUL
MOKSHEIN
RAHMAN
Wakil Senat - Profesor Pendaftar
Fakulti Pembangunan
9
Manusia

Pengurusan

Tertinggi Universiti

Naib Canselor

YBHG. PROF. DATO’ DR.
MD AMIN BIN MD TAFF

Timbalan Naib Canselor Timbalan Naib Canselor Timbalan Naib Canselor
(Penyelidikan dan
(Akademik dan Inovasi) (Hal Ehwal Pelajar dan
Antarabangsa) Alumni)
YBRS. PROF. TS. DR. SURIANI
YBRS. PROF. DR. MARZITA BINTI BINTI ABU BAKAR YBRS. PROF. MADYA DR.
PUTEH NORKHALID BIN SALIMIN

10

Pendaftar Bendahari Ketua Pustakawan

YBRS. EN. YBRS. EN. YBRS. PN.
HELMI ZAIFURA BIN MOHAMAD NAJIB BIN MOHAMED NORIHA BINTI MUHAMMAD

ABDUL RAHMAN

Penasihat Pengarah,
Undang-undang Jabatan
Pengurusan
YBRS. MEJAR (B) Pembangunan
MOHD RAMLI BIN dan Harta Benda

OTHMAN YBRS. IR. TS.
ZULKEFLY BIN MOHD
Pengarah,
YUSOF
Jabatan Strategik
Pengarah,
YBRS. PROF. MADYA DR. Bahagian Komunikasi
AZMI BIN MOHAMED
Korporat

YBRS. PROF. MADYA DR.
MOHD IZWAN BIN SHAHRIL

11

Senat Universiti

Prof. Dato’ Dr. Md Amin bin Md Taff Prof. Madya Ts. Dr. Muhammad
Naib Canselor, Zaffwan bin Idris
Universiti Pendidikan Sultan Idris Dekan,
Fakulti Seni, Komputeran dan Industri
AHLI Kreatif

Prof. Dr. Marzita binti Puteh Prof. Madya Ts. Dr. Nor Kalsum binti
Timbalan Naib Canselor Mohd Isa
(Akademik dan Antarabangsa) Dekan,
Fakulti Sains Kemanusiaan
Prof. Ts. Dr. Suriani binti Abu Bakar
Timbalan Naib Canselor Dr. Mohd Azlan bin Muhammad
(Penyelidikan dan Inovasi) Hussain
Dekan,
Prof. Madya Dr. Norkhalid bin Fakulti Teknikal dan Vokasional
Salimin
Timbalan Naib Canselor Dr. Jaffry bin Zakaria
(Hal Ehwal Pelajar dan Alumni) Dekan,
Fakulti Sains Sukan dan Kejurulatihan
Prof. Madya Dr. Abdul Talib bin
Mohamed Hashim Prof. Dr. Raja Nor Safinas binti Raja
Dekan, Harun
Fakulti Pembangunan Manusia Dekan,
Institut Pengajian Siswazah
Prof. Madya Dr. Mohd Asri bin Mohd
Noor Prof. Dr. Tajul Shuhaizam bin Said
Dekan, Profesor,
Fakulti Pengurusan dan Ekonomi Fakulti Seni, Komputeran dan Industri
Kreatif
Prof. Madya Dr. Mohd Faizal Nizam
Lee bin Abdullah Prof. Dr. Nur Ikhwan bin Mohamad
Dekan, Profesor,
Fakulti Sains dan Matematik Fakulti Sains Sukan dan Kejurulatihan

Prof. Madya Dr. Muhammad Fazli Prof. Dr. Ramlee bin Mustapha
Taib bin Saearani Profesor,
Dekan, Fakulti Teknikal dan Vokasional
Fakulti Muzik dan Seni Persembahan
Prof. Dr. Shaharudin bin Abdul Aziz
Prof. Madya Dr. Mazura @ Mastura Profesor,
binti Muhammad Fakulti Sains Sukan dan Kejurulatihan
Dekan,
Fakulti Bahasa dan Komunikasi Prof. Dr. IIIyas bin Md. Isa
Profesor, Fakulti Sains dan Matematik

12

Prof. Dr. Ishak bin Saat Prof. Madya Dr. Mohd Izwan bin
Profesor, Shahril
Fakulti Sains Kemanusiaan Pengarah,
Bahagian Komunikasi Korporat
Prof. Dr. Ismail bin Zainol
Profesor, Dr. Mazuki bin Mohd Yasim
Fakulti Sains dan Matematik Pengarah,
Pusat Ko-Kurikulum
Prof. Dr. Abdul Rasid bin Jamian
Profesor, Dr. Sharul Effendy bin Janudin
Fakulti Bahasa dan Komunikasi Pengarah,
Pusat Keusahawanan dan
Prof. Dr. Mohammad Aziz Shah bin Kebolehpasaran Graduan
Mohamed Arip
Profesor, Pn. Noriha binti Muhammad
Fakulti Pembangunan Manusia Ketua Pustakawan,
Perpustakaan Tuanku Bainun
Prof. Dr. Amir Hassan bin Dawi
Profesor, En. Mohamad Najib bin Mohamed
Fakulti Pembangunan Manusia Bendahari,
Jabatan Bendahari
Prof. Dr. Siti Eshah binti Mokshein
Profesor, Mejar (B) Mohd Ramli bin Othman
Fakulti Pembangunan Manusia Penasihat Undang-undang,
Bahagian Perundangan
Prof. Dr. Mohd Hassan bin Abdullah
Profesor, SETIAUSAHA
Fakulti Muzik dan Seni Persembahan
En. Helmi Zaifura bin Abdul Rahman
Prof. Madya Dr. Norjan binti Yusof Pendaftar,
Pengarah, Pejabat Pendaftar
Pusat Pengurusan Penyelidikan dan
Inovasi SEKRETARIAT

Prof. Madya Dr. Ing. Maizatul Hayati Prof. Madya Dr. Abdul Rahim bin
binti Mohamad Yatim Razalli
Pengarah, Pengarah Akademik,
Pusat Pembangunan Akademik Bahagian Hal Ehwal Akademik
dan menanggung tugas Pengarah,
Bahagian Pengurusan Kualiti Pn. Suhaila binti Sidek
Ketua Timbalan Pendaftar,
Prof. Madya Dr. Mazlina binti Che Bahagian Hal Ehwal Akademik
Mustafa
Pengarah, Pn. Sabariah binti Thambi
Pusat Penyelidikan Perkembangan Penolong Pendaftar,
Kanak-kanak Negara Bahagian Hal Ehwal Akademik

Prof. Madya Dr. Ashardi bin Abas
Pengarah,
Pusat Latihan Mengajar dan Industri

13

Dekan Fakulti

Prof. Madya Dr. Prof. Madya Dr.
Abdul Talib bin Faizal Nizam Lee
Mohamed Hashim
bin Abdullah
Dekan, Dekan,
Fakulti Pembangunan
Fakulti Sains dan
Manusia Matematik

Prof. Madya Ts. Dr.
Muhammad Zaffwan bin Idris

Dekan,
Fakulti Seni, Komputeran dan

Industri Kreatif

Prof. Madya Ts. Dr. Prof. Madya Dr.
Nor Kalsum binti Muhammad Fazli
Taib bin Saearani
Mohd Isa
Dekan, Dekan,
Fakulti Muzik dan Seni
Fakulti Sains
Kemanusiaan Persembahan

14

Dekan Fakulti

Dr. Jaffry bin Zakaria Prof. Madya Dr.
Dekan, Mohd Asri bin

Fakulti Sains Sukan dan Mohd Noor
Kejurulatihan Dekan,

Dr. Fakulti Pengurusan
Mohd Azlan bin dan Ekonomi
Muhammad Hussain

Dekan,
Fakulti Teknikal dan Vokasional

Prof. Madya Dr. Profesor Dr.
Mazura @ Mastura Raja Nor Safinas
binti Muhammad binti Raja Harun

Dekan, Dekan,
Fakulti Bahasa dan Institut Pengajian

Komunikasi Siswazah

15

Ketua Pusat / Bahagian / Institut / Kolej / Unit

CANSELORI Prof. Madya Dr. Ing Maizatul Hayati
binti Mohamad Yatim
Prof. Madya Dr. Marinah binti Awang Pengarah,
Pengarah, Pusat Pembangunan Akademik
Bahagian Pengurusan Risiko dan
Keselamatan & Kesihatan Pekerjaan

Prof. Madya Dr. Ing Maizatul Hayati PORTFOLIO TIMBALAN NAIB
binti Mohamad Yatim CANSELOR PENYELIDIKAN
Menanggung Tugas Pengarah Bahagian DAN INOVASI
Pengurusan Kualiti
Prof. Dr. Tajul Shuhaizam bin Said
Puan Norazizah binti Othman Pengarah,
Ketua Pegawai Maklumat, Institut Peradaban Melayu
Pusat Teknologi Maklumat dan
Komunikasi Prof. Madya Dr. Norjan binti Yusof
Pengarah,
En. Hanafi bin Junit Pusat Pengurusan Penyelidikan dan
Ketua, Inovasi
Bahagian Audit Dalam
Prof. Madya Dr. Mazlina binti Che
En. Ilmizan bin Ismail Mustafa
Ketua, Pengarah,
Unit Integriti Pusat Penyelidikan Perkembangan
Kanak-kanak Negara
PENGARAH (PORTFOLIO
TIMBALAN NAIB Prof. Madya Dr. Rosmilah binti
CANSELOR AKADEMIK DAN Misnan
ANTARABANGSA) Pengarah,
Pejabat Karang Mengarang
Prof. Madya Dr. Abdul Rahim bin
Razalli Dr. Kama bin Shaffeei
Pengarah Akademik Pengarah,
Pusat Inisiatif Pemodenan Pendidikan
Prof. Dr. Nur Ikhwan bin Mohamad
Pengarah, PORTFOLIO TIMBALAN NAIB
Pusat Antarabangsa dan Mobiliti CANSELOR HAL EHWAL
PELAJAR DAN ALUMNI
Prof. Madya Dr. Ashardi bin Abas
Pengarah, Prof. Dr. Abdul Halim bin Ali
Pusat Latihan Mengajar dan Industri Pengarah,
Pusat Ulul Albab
Prof. Madya Dr. Nordin bin Mamat
Pengarah, Prof. Madya Dr. Mohd Azlan bin
Pusat Pedagogi, Penyelidikan dan Nafiah
Inovasi, Fakulti Pembangunan Manusia Pengarah,
Pusat Transformasi Komuniti Universiti

16

Dr. Pau Kee Dr. Mohd Fadhil bin Abdullah @
Pengarah, Frederick Josue
Pusat Kaunseling Pengetua,
Kolej Awang Had Salleh
Dr. Mazuki bin Mohd Yasim
Pengarah, En. Yusop bin Ahmad
Pusat Ko-Kurikulum Pengetua,
Kolej Za’ba
Dr. Sharul Effendy bin Janudin
Pengarah, KETUA PTJ (BAHAGIAN/
Pusat Keusahawanan dan PUSAT/ UNIT)
Kebolehpasaran Graduan
Prof. Madya Dr. Mohd. Abdul Nasir
Dr. Muhammad Faisal bin Ahmad bin Abd Latif
Pengarah, Pengarah,
Pusat Kebudayaan Pusat Wakaf, Endowmen, Zakat, Sedekah
dan Khairat
Dr. Siti Hartini binti Azmi
Pengarah, Dr. Norziha binti Abd Hamid
Pusat Alumni Pengarah,
Pusat Kesihatan
En. Mohammad Faeez bin Mohamad
Alias Pn. Maskana binti Ahmad
Pengarah, Timbalan Pendaftar Kanan,
Pusat Sukan Bahagian Hal Ehwal Pelajar

En. Muhammad Tarmizi bin Abd Pn. Mahanum binti Muhammad
Rahman Timbalan Pendaftar,
Pengarah, Bahagian Sumber Manusia
Pusat Islam
En. Nazar Mohd Zahidi bin Mohd
Prof. Madya Dr. Mohd. Nizam bin Azahar
Nasrifan Timbalan Pendaftar,
Pengetua, Bahagian Governan
Kolej Ungku Omar
En. Azlan Al-Hafiz bin Mazlan
Prof. Madya Dr. Syed Ismail bin Syed Ketua,
Mohamad Bahagian Pengangkutan
Pengetua,
Kolej Aminuddin Baki En. Mohd. Fairuz bin Mislan
Ketua,
Prof. Madya Ts. Dr. Che Ghani bin Bahagian Keselamatan
Che Kob
Pengetua,
Unit Kediaman Luar Kampus

Dr. Che Anuar bin Che Abdullah
Pengetua,
Kolej Harun Aminurrashid

17

Terbilang Merentas
Empat Zaman

18

19

1922

35 tahun

Sultan Idris Training
College (SITC)

29 November 1922-1957

1957

30 tahun Almarhum DYMM Paduka Seri Sultan Idris
Mursyidul Adzam Shah, Sultan Perak yang ke-28

Maktab Perguruan 1987 seluas 64 hektar bermula pada bulan
Sultan Idris (MPSI) Ogos 1919 dengan reka bentuk seni
10 tahun bina ala Gothic Zaman Pertengahan
1957-1987 dan siap sepenuhnya pada 29
November 1922. Kampus ini, seterusnya
Institut Perguruan dirasmikan oleh Sir W. George Maxwell,
Sultan Idris (IPSI) Ketua Setiausaha Kerajaan Negeri-
21 Februari 1987-1997 negeri Melayu Bersekutu.

Pada 19 November 1922, SITC mula
melatih bakal guru dengan kumpulan
pertama berjumlah 120 orang.
Kurikulumnya tertumpu kepada ilmu

1997

25 tahun

1 Mei 1997 hingga kini 2022 Lawatan DYMM Paduka Seri Sultan Abdul Jalil ke
Tanjong Malim tahun 1917. Bergambar di hadapan
20
rumah rehat Tanjong Malim

Penuntut sulung SITC pada tahun 1922

asas keguruan, di samping kemahiran Md. Saman, Mohamad Said Hj. Hussin,
kraf tangan dan pertanian. Antara Abdul Hadi, Mr. W. Olaguera (Manila)
tenaga pengajar terawal ialah O.T. dan Lebai Jaafar Abdul Rashid (guru
Dussek (Pengetua), M.R. Holgate, al-Quran).
W.B.O. Sir Williams, D.H. Ghrist,
Mohammad Hashim Hj. Taib, Noordin Penubuhan SITC dianggap sebagai
Hj. Harun, Ibrahim Dato’ Muda Linggi, satu era baharu yang menyemarakkan
Abdul Rahman Hj. Muhyiddin, Hanafiah lagi alam pemikiran dan pendidikan
bangsa Melayu. Pengarah Pelajaran
Negeri-negeri Selat, Tuan Wolffe dalam
ucapannya sewaktu perasmian SITC
menyatakan bahawa hari tersebut
adalah detik bersejarah dalam
perkembangan pendidikan vernakular
Melayu dan merupakan pengiktirafan

Zainal Abidin Ahmad atau Pendeta
Za’ba

O. T. Dussek, Pengetua Pertama SITC Kunjungan Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj
ke SITC

21

serta penghargaan yang tidak ada Pelajar -pelajar wanita semasa era MPSI
tolok bandingnya bagi meningkatkan
taraf pendidikan anak-anak Melayu, peradaban bangsa menerusi bahasa
bukan sahaja kepada Melayu di Tanah Melayu yang dimainkan oleh Pejabat
Melayu, malah dari Brunei, British Karang Mengarang, terutamanya di
Borneo dan Singapura. bawah pimpinan Zainal Abidin Ahmad
atau lebih dikenali sebagai Pendeta
SITC menghasilkan guru terlatihnya Za’ba.
yang pertama seramai 58 orang pada
Mac 1924. Kemasukan dan jumlah Pada tahun 1957, nama SITC
guru terlatih yang dikeluarkan terus ditukarkan kepada Maktab Perguruan
meningkat dari tahun ke tahun. Pada
era ini juga bermulanya usaha membina

Tun Abdul Razak bin Hussein semasa perasmian
perayaan Jubli Emas Maktab Perguruan Sultan

Idris, Tanjong Malim pada 20 Julai 1973

Konvokesyen MPSI pada tahun 1975 di Bangunan Suluh Sultan Idris (MPSI) selaras
Budiman dengan cadangan Laporan
Razak. Perubahan ini telah
menukar wajah dan identiti
pusat pendidikan guru ini
daripada terus dibayangi
oleh orang Eropah kepada
perwatakan dan keperibadian
orang Melayu.

Rentetan itu, MPSI telah
menjadi medan pengungkap
bicara dan suara hati para
cerdik pandai dan nasionalis.
Apabila bahasa Melayu

22

Konvokesyen semasa era IPSI pada tahun 1987, Kursus Perguruan
Lepasan Ijazah (KPLI) pada tahun
dijadikan korpus, dunia penulisan 1988 dan kursus berkembar dengan
kreatif dalam kalangan guru pelatih universiti tempatan pada tahun 1993.
dan tenaga pengajar yang bertunas
sejak era SITC semakin rancak. Pada IPSI memasuki era baharunya pada
masa inilah munculnya beberapa tokoh tahun 1997 apabila institusi ini secara
besar dalam genre sastera seperti A. rasmi dinaik taraf sebagai sebuah
Wahab Ali, Ali Majod, Kasmani Hj. Arif, universiti bagi menjalankan perintah
Awang Had Salleh, Hassan Ali, Othman kerajaan menerusi Warta Kerajaan
Puteh, Rahman Shaari, Dharmawijaya, P.U. (A) 132 dan 133 yang bertarikh 24
Kemala, Suhaimi Hj. Mohammad, Februari 1997. Maka pada 1 Mei 1997,
Shahnon Ahmad, Suratman Markasan, tertubuhlah Universiti Pendidikan
Masuri S.N. dan Yura Halim. Sultan Idris yang dikenali pada hari
ini dengan nama singkatannya UPSI.
Era MPSI berakhir pada 21 Februari UPSI mula beroperasi sebagai sebuah
1987 apabila tarafnya sebagai sebuah universiti pada 2 Mei 1997 dengan
maktab dipertingkatkan lagi menjadi
sebuah institut dengan nama Institut Pendaftaran pelajar baharu semasa era UPSI
Perguruan Sultan Idris (IPSI). Sesuai
dengan keperluan semasa yang lebih pelajarnya seramai 350 orang. Datuk
mencabar, IPSI mengorak langkah Dr. Ashari Che Mat telah dilantik
panjang dengan memperkenalkan sebagai Naib Canselor yang pertama,
Kursus Sijil Perguruan Khas (KSPK) manakala Prof. Dato' Dr. Abu Bakar
Nordin sebagai Timbalan Naib Canselor
Pendaftaran pelajar baharu semasa era UPSI Akademik dan dibantu oleh Encik
Sayuti Sahlan sebagai Pendaftar, Encik
Yusof Semahil (Bendahari), di samping
enam orang kakitangan pentadbiran
dan 29 orang tenaga akademik yang
kebanyakannya dipinjam dari pelbagai
agensi Kementerian Pendidikan
Malaysia.

UPSI mula beroperasi dengan
empat buah fakulti iaitu Fakulti Bahasa,
Fakulti Sains dan Teknologi, Fakulti Sains
Sosial dan Kesenian serta Fakulti Sains
Kognitif dan Pembangunan Manusia.
UPSI terus berkembang dan sehingga

23

kini memiliki sembilan buah fakulti
iaitu Fakulti Bahasa dan Komunikasi,
Fakulti Muzik dan Seni Persembahan,
Fakulti Pembangunan Manusia, Fakulti
Sains dan Matematik, Fakulti Seni,
Komputeran dan Industri Kreatif,
Fakulti Pengurusan dan Ekonomi,

Lawatan Menteri Pendidikan ke UPSI ketika itu, Ulu yang terdiri daripada Kolej Za’ba
YB Tan Sri Dato’ Seri Musa bin Mohammad pada dan Kolej Aminuddin Baki. Kemudian,
pada awal tahun 2001, bermulalah
24 Januari 2000 pembinaan kompleks Gimnasium,
Perpustakaan, Auditorium, serta
Fakulti Sains Sukan dan Kejurulatihan, dewan-dewan kuliah. Beberapa
Fakulti Sains Kemanusiaan, Fakulti kemudahan sedia ada dari warisan
Teknikal dan Vokasional serta sebuah SITC-MPSI-IPSI dibaik pulih dengan
Institut Pengajian Siswazah. beberapa pembaharuan, sesuai
dengan kemajuan teknologi, di
UPSI membangunkan infrastruktur samping mengekalkan struktur
dengan pembinaan Bangunan asalnya. Pada tahun 2010, bangunan
Canselori pada tahun 2000 dan
Kompleks Kediaman Siswa di Behrang

Bangunan Canselori, Kampus Sultan Abdul Jalil merupakan pusat pentadbiran utama UPSI

24

E- Learning siap Proton dan kilang Proton, kawasan ini

dibina di Kampus juga berlatarbelakangkan kehijauan

Sultan Abdul Jalil Banjaran Titiwangsa yang segar dan

Shah dan bangunan mengasyikkan. Keindahan sumber

ini menyediakan alam semula jadi ini menjadi nilai

kemudahan bilik tambah dalam proses pembelajaran

k u l i a h b e r s a i z mahasiswa UPSI. Kejernihan air pada

besar, bilik tutorial, anak sungai dari Banjaran Titiwangsa

makmal komputer,

ruang pejabat,

pusat konvensyen

dan kemudahan

pendidikan jarak

jauh.

Menyedari

Kampus Sultan

Abdul Jalil Shah

tidak dapat

menampung

keperluan pelajar,

pembinaan

K a m p u s S u l t a n Majlis Perbarisan Tamat Latihan dan Penyampaian

Azlan Shah sebagai tambahan kepada Sijil Pelantikan Pegawai Kor SUKSIS Universiti
Kampus Sultan Abdul Jalil Shah telah Awam Malaysia Kali ke-14 pada 12 Ogos 2018

bermula sejak Rancangan Malaysia yang mengalir ke tasik di tengah
Kelapan (RMK-8) lagi. Pada peringkat kampus mampu menjadi daya tarikan
awal, tapak yang dicadangkan adalah aktiviti sukan, riadah dan pelancongan.
di Kuala Kangsar, Perak. Walau
bagaimanapun, pihak kerajaan telah Dalam Rancangan Malaysia
memutuskan supaya kampus baharu Kesembilan (RMK-9), Kementerian
UPSI dibina di Proton Pengajian Tinggi dan Unit

City, Behrang Ulu

dengan keluasan 800

ekar.

Pemilihan tapak

Kampus Sultan Azlan

Shah di Bandar

Baru Proton City itu

mampu memberikan

impak pembangunan

kepada kawasan

sekitar, terutamanya

kepada Bandar

Proton itu sendiri.

Selain berdekatan

dengan Pusat

Komersial Bandar

Istiadat Konvokesyen di Dewan Tuanku Canselor, Kampus Sultan Azlan
Shah, Proton City

25

Infrastruktur Luaran

dimulakan. Pakej ini

telah dilaksanakan oleh

pihak JKR Cawangan

Pengajian Tinggi

setelah harga kontrak

dimuktamadkan sejumlah

RM35,100,000.00. Skop

kerja yang terlibat adalah

seperti penyediaan

infrastruktur bagi

jalan, sistem saliran,

sistem bekalan air,

Majlis Pelancaran Pecah Tanah Kampus Baru Universiti Pendidikan sistem pembentungan,
Sultan Idris pada 22 April 2002 oleh Almarhum DYMM Paduka Seri
penyediaan infrastruktur
Sultan Azlan Muhibbuddin Shah
elektrik dan

telekomunikasi, pagar

Perancangan Ekonomi telah sempadan, kolam takungan, kerja-
meluluskan siling peruntukan sejumlah kerja tanah dan landskap. Pelaksanaan
RM460,469,000.00 bagi melaksanakan kerja-kerja ini telah berjalan lancar
projek pembinaan kampus ini. Pada 26 tanpa menghadapi sebarang masalah
Jun 2006, pihak kerajaan telah melantik dan projek telah disiapkan pada 28
JKR Cawangan Kerja Pendidikan April 2008.
sebagai Pengurus Projek bagi pihak
UPSI. Dalam mesyuarat kedua pada Bagi Pakej 2- Kerja-kerja bangunan,
19 Julai 2006, keputusan dibuat untuk harga kontrak telah dimuktamadkan
menjalankan projek ini dalam dua pada 1 Ogos 2008, iaitu sejumlah
pakej, iaitu Pakej Infrastruktur dan RM419,250,000.00. Projek ini
Pakej Bangunan. Pada 1 Mac 2007 dilaksanakan mulai 1 Ogos 2008
bagi Pakej 1- Kerja-kerja Fizikal dan dan telah siap sepenuhnya pada 31
Januari 2012. Antara projek yang telah
siap dilaksanakan adalah Kompleks

Sains dan Teknologi, Dewan Kuliah

Pusat, Dewan Besar dan Panggung

Percubaan, Kafeteria, Rotu, Balai

Pengawal dan Pos Pengawal, Pusat

Pelajar, Pusat Komputer, Surau dan

Pusat Islam.

UPSI juga memiliki pusat-pusat

kecemerlangan dan kepakaran seperti

Pusat Penyelidikan Perkembangan

Kanak-kanak Negara (National

Child Development Research

Centre - NCDRC), Pusat Pengurusan

Penyelidikan dan Inovasi (RMIC), Pusat

ICT, Institut Peradaban Melayu dan

Penganugerahan Ijazah Kehormat kepada Tun Pejabat Karang Mengarang (Penerbit
Dr. Mahathir bin Mohamad dan Tun Siti Hasmah Universiti).
sempena Istiadat Konvokesyen ke-6 pada 24 Ogos
Selain itu, UPSI mempunyai sebuah
2004 muzium yang telah dirasmikan pada

26

tahun 2011 dan dua buah galeri,

iaitu Galeri Seni dan Rumah

Za’ba yang kini diletakkan di

bawah pengurusan Institut

Peradaban Melayu.

Sejak ditubuhkan, UPSI telah

berada di bawah naungan dua

Canselor iaitu Yang Maha Mulia

Raja Permaisuri Perak Darul

Ridzuan Tuanku Bainun yang

dimasyhurkan sebagai Canselor

UPSI yang pertama pada tahun

1999 hingga 2011, manakala

Duli Yang Maha Mulia Raja Bangunan e-Learning, Kampus Sultan Abdul Jalil

Permaisuri Perak Darul Ridzuan,

Tuanku Zara Salim dimasyhurkan projek pembinaan Kampus Sultan
sebagai Canselor UPSI yang kedua Azlan Shah di Behrang Ulu yang
pada 1 Januari 2012 hingga sekarang. menjanjikan kemudahan lebih selesa
kepada warga UPSI. Perkembangan
Dari sudut pucuk pimpinan, kini ini diikuti dengan pertambahan fakulti
UPSI telah melalui beberapa orang dan program pengajian serta diikuti
pemimpin yang bermula dengan dengan pertambahan kakitangan
Datuk Dr. Ashari Che Mat dari tahun sokongan dan ahli akademik.
1997 hingga 2001 yang menggerakkan

Naib Canselor

ketiga ialah Tan Sri

Datuk Dr. Muhammad

Rais Abdul Karim yang

menumpukan usaha

mengukuhkan peribadi

warga UPSI melalui enam

Nilai Bitara menjadi

amalan warga UPSI, iaitu

Berintegriti, Profesional,

Semangat Berpasukan,

Berorientasikan

Pelanggan, Prihatin

Kebajikan Anggota serta

Perasmian Kampus Sultan Azlan Shah pada 16 Jun 2012 Kreatif dan Inovatif.
disempurnakan oleh Almarhum DYMM Paduka Seri Sultan Azlan Naib Canselor

Muhibbuddin Shah keempat ialah Prof.

UPSI dalam serba kekurangan sama Dato’ Dr. Aminah Ayob
ada bangunan mahu pun kakitangan. yang memegang jawatan dari tahun
2007 hingga 2011. Beliau ialah seorang
Beliau digantikan oleh Prof. Dato’ pemimpin wanita yang berkebolehan

Ir. Dr. Mohammad Noor Salleh dari dalam menerajui UPSI, sangat prihatin
tahun 2001 hingga 2004 sebagai terhadap kebajikan kakitangan
Naib Canselor kedua. Pada zaman dan peka terhadap keperluan
kepimpinannya, beliau memulakan perkembangan akademik serta

27

pentadbiran. Kepimpinan

beliau telah membawa

nama UPSI jauh ke

peringkat antarabangsa

selaras dengan hala tuju

dan wawasan universiti

untuk menjadi universiti

yang bitara di peringkat

global.

Mulai 1 September 2011

hingga 23 Februari 2017,

di bawah kepimpinan

Naib Canselor Kelima,

Prof. Dato' Dr. Zakaria

Kasa, UPSI mula

mencatat nama di pentas Pusat Penyelidikan Perkembangan Kanak-kanak Negara di UPSI
antarabangsa. Pelbagai merupakan pusat data pusat TASKA dan TADIKA dari seluruh negara
kejayaan dicatat,
yang sentiasa menjadi rujukan pelbagai pihak termasuk Jabatan
Kemajuan Masyarakat (KEMAS)

antaranya UPSI dilantik

sebagai Pengerusi Pentadbiran Prof. Dato’ Dr. Zakaria
Konsortium Universiti Pendidikan Kasa juga memperlihatkan UPSI telah
di Asia Pasifik, UPSI menjadi satu- mengumumkan pembinaan projek
satunya universiti di Malaysia yang di Kampus Teluk Intan sejajar dengan
menganggotai ISEP dan pelbagai MoU hasrat kerajaan untuk memperkasakan
serta MoA ditandatangani dengan bidang Pendidikan dan Latihan
agensi luar negara. Teknikal dan Vokasional (TVET).

Semasa pentadbiran beliau, Bagi merealisasikan pembinaan
Bangunan NCDRC, Makmal kampus yang bakal menempatkan
Penyelidikan Pendidikan, pembinaan Fakulti Teknikal dan Vokasional
menara jam dan sebagainya siap dibina (FTV) ini, kerajaan telah memberi
dan digunakan untuk pengajaran dan peruntukan sebanyak RM40 juta
pembelajaran.
dalam Rancangan Malaysia

ke-10 dan telah ditambah

sebanyak RM137.4 juta dalam

Rancangan Malaysia ke-11

yang menjadikan jumlah

keseluruhan peruntukan

sebanyak RM177.4 juta untuk

pembinaan kampus ini.

Jika pembinaan FTV

seluas 80 ekar ini dapat

direalisasikan, kampus

itu bakal menempatkan

sekurang-kurangnya 1,000

orang bakal guru. Kampus

itu juga akan dilengkapi

UPSI berjaya menarik minat pelajar-pelajar dari luar negera dengan ruang pengajaran dan
mengikuti pengajian di UPSI pembelajaran berpusatkan

28

pelajar meliputi ruang

pentadbiran dan ruang

sokongan, bilik kuliah dan

tutorial, bengkel-bengkel,

kompleks kediaman

pelajar, rumah pengetua

dan felo, surau, dewan

serbaguna, kafeteria,

kemudahan beriadah

dan keperluan umum lain

yang lebih kondusif serta

dinamik.

Prof. Dato' Dr.

Mohammad Shatar Sabran

pula dilantik sebagai

Naib Canselor Keenam Dewan Konvensyen UPSI, Kampus Sultan Abdul Jalil Shah

pada 24 Februari 2017

untuk tempoh tiga tahun untuk tiga tahun tersebut ialah smart

sehingga 24 Februari 2020. Dengan classroom diwujudkan di setiap fakulti,

membawa moto #cemerlang bersama, transformasi pedagogi pengajaran,

beliau mahu membawa UPSI ke arah penubuhan Pusat Kepimpinan Ulul

kecemerlangan supaya UPSI setanding Albab dan penyusunan semula

dengan universiti awam lain. Pelbagai organisasi. Beliau telah menjenamakan

perancangan disusun untuk membawa

UPSI ke landasan kegemilangan

sejarahnya seperti era SITC, MPSI

dan IPSI. Sasaran pentadbiran beliau

Perpustakaan Tuanku Bainun (PTB) di Universiti
Pendidikan Sultan Idris (UPSI), yang bakal
mencecah usia satu abad tahun depan

UPSI merupakan universiti pertama di Asia yang semula dua buah fakulti, iaitu Fakulti
mempunyai taman rekreasi berteknologi tinggi Pendidikan dan Pembangunan
Manusia yang ditukar kepada Fakulti
yang dikenali sebagai ‘UPSI Adventure Park' Pembangunan Manusia, dan Fakulti
Pendidikan Teknikal dan Vokasional
dijenamakan sebagai Fakulti Teknikal
dan Vokasional. Tempoh perkhidmatan
Prof. Dato' Dr. Mohammad Shatar
Sabran telah disambung bagi tempoh

29

Panorama Kampus Sultan Azlan Shah berlatarbelakangkan Banjaran Titiwangsa menjadikan daya tarikan
pengunjung ke UPSI

dua tahun lagi hingga 23 Februari Scholar’s Suite merupakan pusat hospitaliti utama
2022 selaras dengan Seksyen 12(1) UPSI
Perlembagaan UPSI. Kecemerlangan
beliau di UPSI berakhir pada 7 Februari
2021 apabila beliau telah dilantik
sebagai Ketua Pegawai Eksekutif
Agensi Kelayakan Malaysia (MQA).

Naib Canselor Ketujuh ialah Prof.
Dato’ Dr. Md Amin Md Taff yang
secara rasminya dilantik bermula 24
Jun 2021 hingga 24 Jun 2024 untuk
tempoh tiga tahun. UPSI amat bertuah
kerana buat julung kalinya jawatan
tersebut disandang oleh alumni UPSI.
Beliau beriltizam meneruskan legasi
kegemilangan untuk 'Memartabat
Pendidikan, Memperkukuh

Pusat Renang UPSI bersaiz olimpik yang dibuka Keinsanan' bagi membantu kerajaan
kepada seluruh staf dan pelajar UPSI serta memperkasakan bidang pendidikan
pengunjung umum negara.

Pantadbiran beliau meletakkan
hala tuju baharu UPSI kepada tiga
fasa. Fasa satu bagi tahun 2021
hingga 2022, iaitu memberi fokus
terhadap keterlihatan (visibility) dalam
melonjakkan nama dan imej UPSI
untuk menjadi antara universiti yang
terbaik di Malaysia dan di peringkat
antarabangsa. Fasa kedua, pada tahun

30

2022 hingga 2023 yang memberi fokus seperti Harvard University dan
‘Kecemerlangan’, manakala fasa ketiga Oxford University yang bakal menjadi
pada tahun 2023 hingga 2024 dengan pemangkin kejayaan UPSI kelak.
memperkasakan ‘Kebitaraan’ agar
UPSI menjadi rujukan bukan sahaja di Di bawah pentadbiran beliau,
dalam negara, malahan di peringkat UPSI memfokuskan usaha untuk
antarabangsa selaras dengan aspirasi memastikan Pusat Penyelidikan
'Peneraju Kebitaraan Pendidikan'. Perkembangan Kanak-kanak Negara
Selain itu, beliau menggariskan (NCDRC) mencapai tahap HiCOE pada
sembilan fokus dalam pentadbiran tahun 2023 dan diikuti Adventure
beliau, antaranya adalah Bitara Leadership & Outdoor Recreation
Scholar, Four Track, Program Malim Academy (AURORA), UPSI Edu Forest,
Sarjana, Kursi Tuanku Zara, Fasiliti@ Muzium Pendidikan Nasional (MPN)
UPSI, Penjanaan, Mahasiswa dan Skim dan Institut Peradaban Melayu (IPM).
UPSI juga bakal menubuhkan Institut

Khidmat Budiman serta Inisiatif UPSI@ Dasar & Polisi Pendidikan (CPRI) yang
Darul Ridzuan. akan menjadi think tank dan penasihat
kepada pihak kerajaan dalam dasar
Selain itu, beliau turut pendidikan yang akan dilaksanakan
memperkenalkan slogan #Demi pada masa depan. Pentadibiran beliau
UPSI yang menekankan nilai- mengharapkan agar UPSI akan terus
nilai kekeluargaan, kasih sayang, berbakti kepada negeri Perak untuk
kesegeraan, keseronokan dan memastikan prestasi pendidikan
kreativiti sebagai budaya kerja. Antara meningkat, selain menjadi katalis
agenda lain dalam pentadbiran beliau bandar belia dengan menyediakan
adalah Pelaksanaan UPSI World, kemudahan seperti kompleks boling
Perhimpunan Bulanan, Team Building 24 lorong dan driving range untuk
Pusat Tanggungjawab, Peningkatan peminat golf.
Kuota Sabatikal Antarabangsa, Rabu
untuk Qalbu, pemantapan persatuan Mengimbau kegemilangan sejarah
kakitangan, dan inisiatif menjejaki SITC-MPSI-IPSI dan dalam tempoh
beberapa universiti ternama dunia 25 tahun penubuhan UPSI sehingga

31

Pelancaran Sambutan 100 Tahun SITC-MPSI-IPSI-UPSI disempurnakan oleh DYMM Paduka Seri Sultan
Perak Darul Ridzuan, Sultan Nazrin Muizzudin Shah Ibni Almarhum Sultan Azlan Muhibbuddin Shah Al-

Maghfur-Lah pada 29 November 2021

kini, pelbagai kejayaan telah diukir lima teras utama, selaras dengan 10
dan dicipta oleh kakitangan dan lonjakan dalam Pelan Pembangunan
mahasiswa dalam pelbagai bidang. Pendidikan Malaysia (Pendidikan
Penubuhan UPSI secara tidak langsung Tinggi) 2015-2025.
menjadikannya sebagai satu-satunya
universiti pendidikan di negara ini yang Semoga UPSI akan terus maju
memfokuskan pendidikan guru. Niche dalam melahirkan modal insan
pendidikan telah dijadikan asas untuk negara sama ada dalam profesion
UPSI mengorak langkah merangka keguruan mahupun dalam profesion
hala tuju baharu, iaitu melonjakkan yang lain. Semua kejayaan dan
reputasi UPSI sebagai 'Universiti No.1 kecemerlangan UPSI adalah kejayaan
Pendidikan' di Malaysia dan di rantau semua warganya. Tanpa komitmen
ini. Bagi memastikan hala tuju baharu dan kesungguhan warga UPSI dalam
ini tercapai dan sentiasa di landasan melaksanakan tanggungjawab dan
yang betul, beberapa pelan tindakan amanah yang diberikan, nescaya
telah diatur melalui Pelan Strategik UPSI tidak akan berada di kedudukan
UPSI (2015-2020) yang mempunyai sekarang ini.

32

Logo Sambutan 100 Tahun

Logo UPSI Bangunan Universiti Warna emas
berwarna Suluh Budiman Pendidikan melambangkan
keemasan yang bersejarah Sultan Idris kejayaan,
diletakkan di diletakkan menerajui dunia kegemilangan dan
dalam angka dalam pendidikan kekayaan ilmu
100 bagi lingkaran emas. bersandarkan pengetahuan; dan
menunjukkan Bangunan ini nilai kebitaraan warna emas gelap
bahasa legasi kekal utuh sejak setiap warga menggambarkan
SITC hingga era SITC pada UPSI. kekuatan tenaga
UPSI telah tahun 1922 kerja yang mantap,
mencapai 100 sehingga kini. Institusi berevolusi,
tahun. Bangunan Suluh pendidikan berkeyakinan dan
Budiman ini terulung ini berdaya saing.
Garis lengkung telah digazetkan senantiasa
merentasi di bawah memartabatkan
logo 100 tahun Akta Warisan tulisan jawi dan
menunjukkan Kebangsaan bahasa Melayu
gelombang 2005 sebagai sebagai bahasa
peredaran era Bangunan kebangsaan.
kegemilangan Warisan
UPSI bermula Kebangsaan
dengan SITC, pada 14 Februari
MPSI, IPSI dan 2009
UPSI.
Nurmaisara binti Ahmad, Pereka (Grafik) dari Pejabat Karang
Mengarang yang menghasilkan reka bentuk grafik logo rasmi
100 tahun SITC-MPSI-IPSI-UPSI

33

Logo UPSI

Konsep Logo

Logo UPSI berasaskan sebuah bulatan dua lingkaran yang melambangkan
kesepaduan tekad, cita-cita dan azam UPSI. Lingkaran di luar berlatar warna
biru dan dilingkungi sebelah atasnya dengan cogan kata, dan di di sebelah
bawahnya tahun yang diapit dua titik kecil. Lingkaran di dalam pula bertatar
warna merah yang mengandungi bentuk-bentuk asas bunga, keris, lampu dan
molekul berwarna kuning, dan buku berwarna putih yang digunakan untuk
merealisasikan visi dan misinya.

Nama Universiti Di bawah garisan halus logo tertera
nama universiti dalam Bahasa Inggeris
Nama universiti terdapat dalam dua iaitu Sultan Idris Education University.
bahasa iaitu Bahasa Melayu (tulisan Dalam dunia global adalah penting
Rumi dan tulisan Jawi) dan Bahasa untuk UPSI memperkenalkan dirinya
Inggeris. Disebelah kiri logo, tertera dengan nama yang boleh difahami
logotaip Universiti Pendidikan Sultan oleh masyarakat dunia. Terjemahan
Idris dalam Bahasa Melayu dari fon nama dalam Bahasa Inggeris bersifat
jenis Trajen Pro Small Cap berwarna strategik untuk meluaskan kefahaman
biru mengiringi dan mengimbangi masyarakat luar terhadap universiti.
kedudukan logo. Logo tidak boleh
berdiri sendiri tanpa logotype ini. Warna Korporat
Nama universiti dalam bahasa Melayu
diberikan penekanan dari sudut saiz Warna Biru
kerana universiti ini adalah bibit kepada Biru melambangkan kesetiaan dan
semangat nasionalisme negara. budaya kerja yang profesional dalam
memenuhi matlamat dan misi UPSI.
Nama universiti dalam tulisan
jawi berwarna merah terletak di Warna Kuning
bawah logotype utama. Tulisan jawi Kuning mencerminkan keikhlasan
adalah warisan bangsa dan UPSI dalam menyempurnakan
berazam untuk mempertahankan dan tanggungjawab yang diamanahkan.
memperkasakan warisan tulisan jawi
pada masa akan datang.

34

Warna Merah ilmu pendidikan, seni dan muzik serta
Merah menggambarkan imej bahasa dan kesusasteraan, sains dan
ketokohan, dominan, aktif dan teknologi yang terkini.
progresif serta nilai-nilai yang perlu
diadaptasikan dalam mencapai Lampu
wawasan UPSI.
Lampu mewakili keunikan bentuk
Cogan Kata dan sejarah UPSI yang bermula
dari SITC dan kemudiannya UPSI,
Cogan kata SITC 'Pengetahuan Suluh diibaratkan sebagai lampu penerang
Budiman', yang kekal diguna pakai oleh ilmu pengetahuan anak bangsanya.
UPSI menjadi mata rantai penyambung Diharapkan sinarnya akan sentiasa
peranannya sebagai penjana dan menjana pelbagai ilmu baharu
penerap ilmu bagi kesejahteraan insan. menerusi kajian dan penyelidikan.
Ilmu pengetahuan adalah obor yang
tidak kunjung padam menerangi hati Molekul
budi manusia dan menjadi penyuluh
alam kehidupan yang bahagia. Tiada Molekul melambangkan keupayaan
yang lebih budiman selain berilmu universiti memberi penekanan untuk
pengetahuan. melahirkan tenaga kerja yang aktif
dan progresif dalam bidang sains
Dua Bintik dan teknologi melalui pelaksanaan
falsafahnya.
Dua bintik kuning di kiri dan kanan
melambangkan dua institusi Buku
pendidikan iaitu SITC dan UPSI yang
memegang teguh segala ikrar dan janji Buku mencerminkan UPSI sebagai
setia pelajar dan kakitangan kepada pustaka ilmu pengetahuan yang
‘Ibu Kandung Suluh Budiman’ yang berkualiti dan profesional.
tetap utuh sepanjang zaman.
Tiga Lingkaran Bulat
Corak Arabisque
Tiga lingkaran bulat berwarna biru,
Berbentuk bunga lapan kelopak kuning dan putih melambangkan
melambangkan motif keislaman fungsi UPSI: Pengajaran, Penyelidikan
untuk mencerminkan kesucian dan Khidmat Masyarakat.
ilmu, pendidikan, keikhlasan dan
bertanggungjawab di samping falsafah Keseluruhannya, gabungan rupa
universiti yang menitikberatkan lapan dan bentuk-bentuk ini dapat
elemen, iaitu Keimanan, Kebijaksanaan, menggambarkan profil UPSI sebagai
Kebudayaan, Ketamadunan, institusi pengajian tinggi yang bestari,
Kemanusiaan, Kemasyarakatan, unik, berkualiti dan profesional dari
Kenegaraan dan Kecemerlangan. persepsi masyarakat dan penimba
ilmu. Justeru, secara langsung profil
Keris yang dimiliki akan membawa kepada
budaya korporat yang mencerminkan
Keris melambangkan bidang kuasa dan kualiti, kewibawaan dan sikap
tanggungjawab yang diamanahkan kebertanggungjawaban.
kepada UPSI sebagai pusat penjanaan

35

Visi, Misi, Moto dan Matlamat

Visi Menjadi Universiti yang bitara, cemerlang
Misi dalam kepemimpinan pendidikan berlandaskan
kegemilangan sejarah serta menerajui perubahan
Moto global.

Menjana dan menatar ilmu menerusi pengajaran,
penyelidikan, penerbitan, perundingan
dan khidmat masyarakat, dalam konteks
pembangunan insan untuk mencapai wawasan
negara.

Matlamat Untuk mencapai misi di atas, universiti berazam
dan beriltizam:
36 ‣ Mengutamakan keikhlasan intelek dan

kejujuran sikap dalam aktiviti meneroka
sambil menyoal kembali kebenaran yang
telah diterima selama ini bagi menjana,
mengembang dan mendalami ilmu;
‣ Mewujudkan kesinambungan sumbangan
yang berterusan bagi membangun dan
memperkaya ilmu terutamanya menerusi
bahasa Melayu dalam pelbagai bidang;
‣ Menatar dan berkongsi ilmu melalui aktiviti-
aktiviti kesarjanaan, termasuk perangkaian
maklumat, pendidikan, penerbitan dan
perundingan dalam dan luar negara;
‣ Membina potensi individu bagi menjadikannya
berilmu, berketerampilan, berbakat tinggi,
berakhlak mulia dan bersemangat patriotis;
‣ Menggerakkan komunitinya supaya lebih
prihatin betapa perlunya mereka menyumbang
khidmat kepada masyarakat dan negara,
terutama ke arah pemupukan semangat
patriotis dan nasionalistis untuk membina
sebuah bangsa Malaysia dan menyumbang
kepada kesejahteraan sejagat.

37

Fakulti dan Program
Akademik

Fakulti Bahasa dan Komunikasi Fakulti Pembangunan Manusia

‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan ‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan
(Kesusasteraan Melayu) dengan (Bimbingan dan Kaunseling) dengan
Kepujian Kepujian

‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan ‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan
(Bahasa Melayu) dengan Kepujian (Pendidikan Khas) dengan Kepujian

‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan ‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan
(Pengajaran Bahasa Inggeris Sebagai (Pendidikan Awal Kanak-kanak)
Bahasa Kedua) dengan Kepujian dengan Kepujian

‣ Ijazah Sarjana Muda Bahasa Arab ‣ Ijazah Sarjana Muda Psikologi dengan
dengan Pendidikan Kepujian

‣ Ijazah Sarjana Muda Bahasa Cina ‣ Diploma Pendidikan Awal Kanak-
dengan Pendidikan kanak

‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan Fakulti Pengurusan dan Ekonomi
(Bahasa Tamil) dengan Kepujian
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan
‣ Ijazah Sarjana Muda Komunikasi (Perakaunan) dengan Kepujian
(Komunikasi Sosial) dengan Kepujian
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan
‣ Diploma Bahasa Inggeris (Ekonomi) dengan Kepujian

Fakulti Sains Sukan dan ‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan
Kejurulatihan (Pengurusan Perniagaan) dengan
Kepujian
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan (Sains
Sukan) dengan Kepujian ‣ Ijazah Sarjana Muda Perakaunan
dengan Kepujian
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan (Sains
Kejurulatihan) dengan Kepujian ‣ Ijazah Sarjana Muda Pentadbiran
Perniagaan (Pengurusan Sumber
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan Manusia) dengan Kepujian
(Pendidikan Jasmani) dengan
Kepujian ‣ Ijazah Sarjana Muda Pentadbiran
Perniagaan (Perkhidmatan Kewangan)
‣ Ijazah Sarjana Muda Sains Sukan dengan Kepujian
(Rehabilitasi Sukan) dengan Kepujian
‣ Ijazah S arjana Muda Ekonomi
‣ Ijazah Sarjana Muda Sains Sukan (Kewangan) dengan Kepujian
(Sains Kejurulatihan) dengan Kepujian
‣ Ijazah S arjana Muda Ekonomi
‣ Diploma Sains Sukan dan Kejurulatihan (Kewangan Islam) dengan Kepujian

‣ Diploma Keusahawanan

38

Fakulti Sains dan Matematik Fakulti Seni, Komputeran dan
Industri Kreatif
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan
(Biologi) dengan Kepujian ‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan
(Teknologi Maklumat) dengan
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan (Fizik) Kepujian
dengan Kepujian
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan (Multimedia) dengan Kepujian
(Kimia) dengan Kepujian
‣ Ijazah Sarjana Muda Reka Bentuk
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan (Pengiklanan) dengan Kepujian
(Matematik) dengan Kepujian
‣ Ijazah Sarjana Muda Reka Bentuk
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan (Animasi) dengan Kepujian
(Sains) dengan Kepujian
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan (Seni)
‣ Ijazah Sarjana Muda Sains (Matematik) dengan Kepujian
dengan Pendidikan
‣ Ijazah Sarjana Muda Kejuruteraan
‣ Diploma Teknologi Makmal Perisian (Perisian Pendidikan) dengan
‣ Diploma Sains Kepujian
‣ Diploma Sains (Matematik)
‣ Ijazah Sarjana Muda Reka Bentuk
Fakulti Muzik dan Seni (Permainan Digital) dengan Kepujian
Persembahan
‣ Diploma Reka Bentuk Pembangunan
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan Permainan
(Muzik) dengan Kepujian
‣ Diploma Sains Komputer (Komputeran
‣ Ijazah Sarjana Muda Seni Persembahan Internet)
(Tari) dengan Kepujian
Fakulti Teknikal dan Vokasional
‣ Ijazah Sarjana Muda Seni Persembahan
(Teater) dengan Kepujian ‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan
(Ekonomi Rumah Tangga) dengan
‣ Diploma Muzik Kepujian
‣ Diploma Tari
‣ Diploma Teater ‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan (Sains
Pertanian) dengan Kepujian
Fakulti Sains Kemanusiaan
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan
‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan (Reka Bentuk dan Teknologi) dengan
(Sejarah) dengan Kepujian Kepujian

‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan ‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan (Reka
(Geografi) dengan Kepujian Cipta) dengan Kepujian

‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan
(Pendidikan Islam) dengan Kepujian

‣ Ijazah Sarjana Muda Pendidikan
(Pendidikan Moral) dengan Kepujian

‣ Ijazah Sarjana Muda Pengajian
Malaysia dengan Pendidikan

‣ Ijazah Sarjana Muda Tahfiz Al-Quran &
Qiraát dengan Pendidikan

39

Cokmar Universiti

Cokmar yang asalnya merupakan alat
senjata diubah bentuknya menjadi sebuah
alat lambang kebesaran dan kuasa. Catatan

sejarah menunjukkan bahawa pada
19 Mac 1952, Majlis Raja-Raja telah
menghadiahkan sebuah cokmar
kepada Majlis Perundangan. Rentetan
daripada itu wujudlah cokmar negeri-
negeri serta institusi pengajian
tinggi yang menjadi lambang kuasa
penganugerahan ijazah.
Memandangkan pentingnya
cokmar, pada 18 Disember 1998,
Universiti Pendidikan Sultan Idris
telah membuat cokmar rasminya
yang diperbuat daripada Perak
Sterling (p25ag) berukuran 22G (gauge)
tebal dan 105sm panjang.
Cokmar lambang kebesaran
Universiti Pendidikan Sultan Idris adalah
limpah kurnia Seri Paduka Baginda Yang

di-Pertuan Agong bersempena dengan
Istiadat Perlantikan Canselor Pertama
Universiti Pendidikan Sultan Idris, Duli Yang
Maha Mulia Raja Permaisuri Perak Darul
Ridzuan, Tuanku Bainun di Istiadat Konvokesyen
Pertama pada 4 Disember 1999.
Cokmar ini lazimnya digunakan di majlis-
majlis rasmi Universiti seperti Istiadat
Konvokesyen dan majlis-majlis khas yang
dipengerusikan oleh Canselor Universiti sendiri.
Cokmar ini menandakan kebesaran kuasa
Canselor sebagai Ketua Universiti.

Bentuk cokmar ini terbahagi kepada tiga
bahagian terdiri daripada kepala, badan dan
kaki yang tersirat makna di sebaliknya. Bahagian
kepala melambangkan makna kesarjanaan
doktor falsafah (ijazah ketiga), bahagian badan
melambangkan makna kesarjanaan (ijazah kedua)
dan bahagian kaki melambangkan strata kesarjanaan
(ijazah pertama)
Pada bahagian badan cokmar itu diukir lambang jata
negara Malaysia dan motif Bunga Raya yang mencerminkan

40

bahawa institusi ini adalah milik negara Puncak
kerajaan Persekutuan, dan lambang
Universiti untuk menjelaskan identiti Bentuk obor
dan fungsinya.
Batil
Di bahagian kaki cokmar terdapat
ikon mata pena yang melambangkan Nama Universiti
Universiti ini mengamalkan pemikiran Pendidikan Sultan
intelek dan budaya menyelidik ilmu. Idris dalam tulisan
Batil yang diletakkan pada bahagian
paling bawah cokmar yang dihias jawi
ukiran awan larat motif keladi biak Motif keladi biak
menjulang ke atas melambangkan
hasrat Universiti ini untuk terus Logo UPSI
berkembang maju menyebarkan ilmu (hadapan) dan Jata
pengetahuan di samping menjunjung Negara (belakang)
nilai tradisi dan kepercayaan kepada
Yang Maha Esa. Motif mata pena
Motif bunga raya
Pemilihan motif Keladi Biak
sebagai motif hiasan konvokesyen Turus
UPSI memiliki makna yang tersendiri.
Motif Keladi Biak sebelumnya Motif keladi biak
lebih sinonim dengan motif hias
Minangkabau yang mencerminkan Motif bunga raya
watak orang Minangkabau yang
bersifat versatil dalam segenap budaya Motif keladi biak
kehidupan. Pemilihan motif ini sebagai
simbol keupayaan Anak Kandung Motif bunga raya
Suluh Budiman yang versatil sebagai
pendidik yang boleh menyesuaikan Motif keladi biak
diri dengan perubahan dimensi waktu
serta pelbagai etnik dan budaya Motif mata pena
masyarakat yang terdapat di Malaysia
khususnya dan dunia umumnya. 41

Pada 30 November 2021, Universiti
Pendidikan Sultan Idris telah menerima
cokmar yang baharu menggantikan
cokmar sedia ada. Cokmar baharu
ini masih mengekalkan motif dan ciri
yang asal tetapi ditambahbaik dengan
beberapa ciri tambahan seperti ukiran
cokmar bersadurkan emas 24K bagi
menunjukkan nilai yang gah sebuah
institusi pendidikan yang diketuai oleh
Canselor sebagai Ketua Universiti.

Pakaian jenis satin mengikut warna setiap
fakulti.
Akademik
Hiasan warna jubah graduan
Warna asas bagi keseluruhan jubah sarjana dan doktor falsafah pula adalah
graduan adalah sama, iaitu warna sama dengan ijazah sarjana muda
kecuali tenunan songket di bahagian
Royal Blue atau nila kandi. hadapan dijahit lebih lebar. Manakala
Namun demikian setiap jubah graduan diploma tiada lilitan
fakulti dibezakan atau jalur berwarna kuning pada
melalui penggunaan hujung lengan dan tiada pemakaian
selempang atau hood selempang.
yang berlainan warna.
Jubah graduan Lilitan atau jalur berwarna kuning di
bahagian lengan melambangkan tahap
kelulusan. Tiga lilitan melambangkan
graduan ijazah doktor falsafah, dua
lilitan untuk ijazah sarjana, satu lilitan
untuk ijazah sarjana muda/diploma
pendidikan dan tiada jalur berwarna
kuning untuk diploma.

Ijazah Doktor Falsafah PAKAIAN AKADEMIK
MENGIKUT
ijazah sarjana
PERINGKAT PENGAJIAN
muda dan
Ijazah Sarjana Muda
diploma pendidikan

d i h i a s i t e n u n a n Ijazah Sarjana

songket di kedua-

dua belah hadapan jubah dan dijahit

satu lilitan atau jalur berwarna kuning

pada hujung lengan. Jubah ini juga

dihiasi dengan pemakaian selempang

akademik yang dijahit daripada kain

Diploma

Bonet dipakai oleh Mortar Board dipakai oleh graduan ijazah
graduan ijazah doktor sarjana, ijazah sarjana muda dan diploma
pendidikan. Ia diperbuat daripada kain jenis
falsafah.
flannel berwarna hitam.

42

WARNA SELEMPANG
MENGIKUT FAKULTI

Fakulti Pengurusan Fakulti Sains Fakulti Seni, Fakulti Muzik dan
dan Ekonomi Kemanusiaan Komputeran dan Seni Persembahan

Industri Kreatif

Fakulti Sains Sukan Fakulti Bahasa dan Fakulti
dan Kejurulatihan Komunikasi Pembangunan

Manusia

Fakulti Sains dan Fakulti Teknikal dan Institut Peradaban Pusat Penyelidikan
Matematik Vokasional Melayu Perkembangan
Kanak-kanak
Negara

43