1333022US-มมฐ-สังคม-ป3

ตามมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัด สาระภูมิศาสตร (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560 ) กลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ป.3 สื่อการเรียนรู้รายวิชาพื้นฐาน ชุด แม่บทมาตรฐาน Ac�i�� Learning เอกรินทร์ สี่มหาศาล สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ÈÒÊ¹Ò ÈÕŸÃÃÁ ¨ÃÔ¸ÃÃÁ ˹ŒÒ·Õè¾ÅàÁ×ͧ ÇѲ¹¸ÃÃÁáÅСÒôÓà¹Ô¹ªÕÇÔµã¹Êѧ¤Á àÈÃÉ°ÈÒʵÏ ÀÙÁÔÈÒʵÏ

สารบัญ ศาสนาน่ารู้ 1 เรื่องที่ 1 ศาสนาของเรา 2 เรื่องที่ 2 เครื่องยึดเหน��ยวจิตใจ 12 เรื่องที่ 3 แบบอยางที่ดี 27 เรื่องที่ 4 ชาวพุทธที่ดี 37 แบบวัดผลสัมฤทธิ์ตามตัวชี้วัด ประจําหนวยการเรียนรูที่ 1 48 หนวยการเรียนรูที่ 1 พลเมืองดีของชาติ 53 เรื่องที่ 1 กระบวนการประชาธิปไตย 54 เรื่องที่ 2 วิถีชีวิตของเรา 68 แบบวัดผลสัมฤทธิ์ตามตัวชี้วัด ประจําหนวยการเรียนรูที่ 2 87 หนวยการเรียนรูที่ 2 เศรษฐศาสตร์ใกล้ตัว 91 เรื่องที่ 1 สินคาและบริการกับการดํารงชีวิต 92 เรื่องที่ 2 การวางแผนใชจายเงินของตนเอง 104 เรื่องที่ 3 การผลิตและการแขงขันทางการคา 118 แบบวัดผลสัมฤทธิ์ตามตัวชี้วัด ประจําหนวยการเรียนรูที่ 3 130 หนวยการเรียนรูที่ 3 รอบรู้ภูมิศาสตร์ 133 เรื่องที่ 1 เครื่องมือทางภูมิศาสตร 134 เรื่องที่ 2 ชุมชนของเรา 148 เรื่องที่ 3 สิ�งแวดลอมในชุมชน 165 แบบวัดผลสัมฤทธิ์ตามตัวชี้วัด ประจําหนวยการเรียนรูที่ 4 177 ข้อสอบเน้นการคิด 181 หนวยการเรียนรูที่ 4

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè 3 àÈÃÉ°ÈÒʵà ì ã¡ÅŒµÑÇ ã¹ªÕÇÔµ»ÃШíÒÇѹ¢Í§¤¹àÃÒÁÕ¤ÇÒÁà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡ÑºÊÔ¹¤ŒÒáÅкÃÔ¡Òà ¡ÒÃ㪌¨‹ÒÂà§Ô¹ ¡ÒÃàÊÕÂÀÒÉÕ ¡ÒüÅÔµ áÅСÒÃᢋ§¢Ñ¹·Ò§¡ÒäŒÒ àÃÒ¨Ö§¤ÇÃÈÖ¡ÉÒáÅзíÒ¤ÇÒÁࢌÒã¨ã¹àÃ×èͧµ‹Ò§ æ àËÅ‹Ò¹Õé à¾×è͹íÒÁÒ»ÃѺ㪌ãËŒà¡Ô´»ÃÐ⪹ÊÙ§Êش㹡ÒôíÒçªÕÇÔµ á¹Ç¤Ô´ÊíÒ¤ÑÞ ตัวชี้วัด มฐ. ส 3.1 ป.3/1-3 มฐ. ส 3.2 ป.3/1-3 91

¡Ô¨¡ÃÃÁ นำกอนเรียน ÊÔ¹¤ŒÒáÅкÃÔ¡ÒáѺ¡ÒôíÒçªÕÇÔµ ดูภาพสินคาที่กําหนด เลือกสินคาที่นักเรียนชอบ 3 อยาง แลวตอบคําถาม àÃ×èͧ·Õè 1 ¡Ô¨¡ÃÃÁ นำกอนเรียน สินค้าที่ฉันเลือก มีดังนี้ หมายเลข ..................... คือ ............................. สินค้านี้หาซื้อได้ที่ ............................................. ............................................................................................... ............................................................................................ หมายเลข ............ คือ .......................................... สินค้านี้หาซื้อได้ที่ ............................................. ............................................................................................... ............................................................................................ หมายเลข ..................... คือ .......................................................................................................................... สินค้านี้หาซื้อได้ที่ ...................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................ ....................................................................................................................................................................................... 1 4 2 5 3 6 92

1 สินคาและบริการในการดํารงชีวิต มนุษย์ใช้สินค้าและบริการเพื่อตอบสนองความต้องการและเพื่อประโยชน์ ในการด�ารงชีวิต ซึ่งความแตกต่างระหว่างสินค้าและบริการ มีดังนี้ สินค้าและบริการที่พบเห็นได้ในชีวิตประจ�าวัน มีความหลากหลาย และมีประโยชน์แตกต่างกันไป โดยทั่วไปเราสามารถแบ่งสินค้าได้ 2 ประเภท ดังนี้ 1. สินค้าจ�าเป็น ปจจัย 4 อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย ยารักษาโรค เป็นสิ่งที่ตอบสนองความ ต้องการพื้นฐาน ซึ่งจ�าเป็นต่อการ ด�ารงชีวิตของมนุษย์ ประกอบด้วย ปัจจัย 4 ได้แก่ คือ สิ่งที่จับต้องได้ สามารถซื้อ ขายแลกเปลี่ยนได้ เพื่อสนองความ ต้องการและความจ�าเป็นในการ ด�ารงชีวิตของมนุษย์ เช่น บ้าน รถยนต์ อาหาร คือ สิ่งที่จับต้องไม่ได้ ไม่มีตัวตน แต่เป็นกระบวนการหรือกิจกรรม ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นระหว่างผู้ที่ต้องการ ใช้บริการกับผู้ให้บริการ เช่น การดูแลคนไข้ของพยาบาล การตัดผมของช่างตัดผม สินคา บริการ ÊÔ¹¤ŒÒáÅкÃÔ¡ÒÃÁÕ»ÃÐ⪹µ‹Í¡ÒôíÒçªÕÇÔµ ¢Í§Á¹Øɏ͋ҧäà 93

อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย ยารักษาโรค เป็นสิ่งที่มีความจ�าเป็นต่อชีวิตของเราอย่าง มาก การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ จะช่วยสร้างเสริมให้ร่างกายแข็งแรง และ มีชีวิตอยู ่ได้อย ่างมีคุณภาพ อาหารที่มี ประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น ข้าว เนื้อสัตว์ นม ไข่ ผัก ผลไม้ เป็นสิ่งที่ช ่วยปกปิดร ่างกาย และท�าให้ ร่างกายเกิดความอบอุ่น เช่น เสื้อ กางเกง กระโปรง เป็นสถานที่ส�าหรับอยู่อาศัย ช่วยป้องกัน ฝน แดด และอันตรายจากสิ่งต่าง ๆ ที่อาจ เกิดขึ้นได้ ที่อยู ่อาศัยมีหลายลักษณะ เช่น บ้านเดี่ยว บ้านแฝด คอนโดมิเนียม ทาวน์โฮม เป็นสิ่งที่ช ่วยรักษาและบรรเทาอาการ เจ็บป่วยต่าง ๆ ของมนุษย์ เช่น ยาลดไข้ ยาแก้ปวด ยาใส่แผลสด ทั้งนี้ รวมไปถึง การให้บริการทางการแพทย์ เช่น การตรวจ ร่างกาย การรักษา การให้ค�าปรึกษาด้าน สุขภาพ 94

นอกจากสินค้าจ�าเป็นที่เป็นปัจจัย 4 แล้ว การด�ารงชีวิตในยุคปัจจุบัน ยังมีสินค้าและบริการต่าง ๆ ที่กลายเป็นสิ่งจ�าเป็นส�าหรับมนุษย์ เช่น • รถยนต์ • จักรยานยนต์ • จักรยาน • โทรศัพท์เคลื่อนที่ • เครือข่ายอินเทอร์เน็ต • แท็บเล็ต • รถโดยสารประจ�าทาง • รถไฟ รถไฟฟ้า • เครื่องบิน • เรือโดยสาร • บริการรับ-ส่งพัสดุ • ตู้เย็น • โทรทัศน์ • เครื่องซักผ้า • พัดลม ยานพาหนะ อุปกรณติดตอสื่อสาร การขนสง เครื่องใชในครัวเรือน 95

2. สินค้าฟุ่มเฟือย เป็นสินค้าที่มุ่งตอบสนองความพึงพอใจด้านต่าง ๆ ของมนุษย์ เป็นสิ่งที่เกินความจ�าเป็นพื้นฐานในการด�ารงชีวิต เช่น สินค้าในปัจจุบันบางอย่าง มีลักษณะของสินค้าจ�าเป็นและสินค้า ฟุ่มเฟือยรวมอยู่ในสินค้าชนิดเดียวกัน จึงต้องมีการพิจารณาถึงเจตนาใน การใช้งานด้วย เช่น ถ้านักเรียนใช้โทรศัพท์เคลื่อนที่เพื่อการติดต่อสื่อสาร หาข้อมูลท�าการบ้าน โทรศัพท์เคลื่อนที่ถือว่าเป็นสินค้าจ�าเป็น แต่ถ้าน�า ไปใช้ฟังเพลง เล่นเกม โทรศัพท์เคลื่อนที่จะกลายเป็นสินค้าฟุ่มเฟือย เครื่องประดับ เครื่องสําอาง บริการใหความบันเทิง แหวน ลิปสติก โรงภาพยนตร์ ต่างหู น�้าหอม สวนสนุก สร้อย ครีมทาผิว 96

ประกัน 3. ประโยชน์และคุณค่าของสินค้าและบริการ สินค้าและบริการมีอยู ่หลากหลายประเภท มีประโยชน์และ ตอบสนองความต้องการของคนเราที่แตกต่างกันไป ดังนี้ ชวยใหมนุษยดํารงชีวิตอยูรอดได ชวยใหมนุษยมีความรูสึกมั่นคงในชีวิต ชวยใหมนุษยไดรับความสะดวกสบาย สินค้าจ�าเป็นที่ตอบสนองความต้องการ พื้นฐานของมนุษย์ด้านปัจจัย 4 ช่วยให้มนุษย์มีชีวิตอยู่รอด และมีคุณภาพชีวิตที่ดี สินค้าและบริการบางประเภท ช่วยให้มนุษย์มีความรู้สึกมั่นคง และ มีหลักประกันในชีวิต เช่น การท�าประกันสุขภาพ ประกันชีวิต ประกัน รถยนต์ ประกันอัคคีภัยบ้าน เพราะเมื่อเกิดความเสียหายหรือ สูญเสีย ย่อมมีหลักประกันที่จะได้รับเงินชดเชยตามที่ได้ท�าข้อตกลง ไว้กับบริษัทประกัน สินค้าและบริการจ�านวนมากช่วยให้มนุษย์ ได้รับความสะดวกสบายมากขึ้น ไม ่ว ่าจะ เป็นเครื่องใช้ไฟฟ้า เช่น เครื่องปรับอากาศ ตู้เย็น เครื่องซักผ้า ล้วนเป็นสิ่งที่ช่วยให้การ ด�ารงชีวิตของมนุษย์ง ่ายขึ้น ช ่วยทุ ่นแรง เกิดความสะดวกรวดเร็ว หรือสินค้าที่เป็น ยานพาหนะ เช่น รถยนต์ รถจักรยานยนต์ ที่ช่วยให้เราเดินทางไปในที่ต่าง ๆ ได้อย่าง สะดวกรวดเร็ว นอกจากนี้ ยังมีบริการ หลากหลายรูปแบบที่ตอบสนองความต้องการ และอ�านวยความสะดวกให้แก่มนุษย์ เช่น บริการอาหาร และเครื่องดื่มของร้านอาหาร บริการห้องพัก บริการซักรีดเสื้อผ้าของ โรงแรม ประโยชนและคุณคา ของสินค้าและบริการ 97

อ่านข้อความ แล้วพิจารณาว่า เป็นการใช้สินค้าจ�ำเป็นหรือสินค้า ฟุ่มเฟือย พร้อมให้เหตุผล กิจกรรม พัฒนาการเรียนรู้ที่ 1 1. แก้วปวดศีรษะและเป็นไข้จึงไปซื้อยาลดไข้มารับประทานและนอน พักผ่อน เป็นสินค้า ............................................................................................................................................................................. เพราะ ................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................... 2. หนุ่มซื้อรถกระบะเพื่อใช้ขนส่งผลไม้จากไร่ของตนไปส่งให้ลูกค้าในที่ ต่างๆ เป็นสินค้า ............................................................................................................................................................................. เพราะ ................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................... 3. ก้อยเลือกซื้อกระเป๋าแบรนด์เนมที่มีราคาสูง เพราะชอบการออกแบบ ที่สวยงามและทันกระแสแฟชั่น เป็นสินค้า ............................................................................................................................................................................. เพราะ ................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................... 4. จอมเลือกซื้อผลไม้และผักสดจากซูเปอร์มาร์เกตเพื่อน�ำไปรับประทาน ที่บ้านของตน เป็นสินค้า ............................................................................................................................................................................. เพราะ ................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................... 98