เรื่อรื่ง เสนอเครื่อ รื่ งมือทางภูมิศาสตร์ ของ นางสาวธนกร บรรพตกุญชร รหัสนักศึกษา 66181660308 สาขาสังคมศึกษา รายงานเล่มนี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษารายวิชวิา นวัตวักรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการสื่อสารการ ศึกษาและการเรียรีนรู้ ภาคเรีย รี นที่ 1 ปีกาศึกษา 2566 คณะครุศาสตร์ มหาวิทวิยาลัยราชภัฏลำ ปาง E-book
เรื่อ รื่ ง เสนอเครื่อ รื่ งมือทางภูมิศาสตร์ ของ นางสาวธนกร บรรพตกุญชร รหัสนักศึกษา 66181660308 สาขาสังคมศึกษา เสนอ E-book อาจาย์ กนิษฐ์กานต์ ปันแก้ว อาจารย์ พงษ์พร พันธ์เพ็ง
รายงานเล่มนี้จัดทำ ขึ้นเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของวิชานวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเท เพื่อการสื่อสารการศึกษาและการเรียนรู้ ชั้นปีที่1เพื่อให้ได้ศึกษาหาความรู้เรื่องเครื่อง มือทาง ภูมิศาสตร์ ประกอบด้วยไปด้วย เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ใช้สำ รวจพื้นที่ ประเภทของดาวเทียม ประโยชน์ของเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ อุปการณ์เครื่องมือ ทางภูมิศาสตร์ สื่อการสอน ฐานความช่วยเหลือ ประโยชน์ของเครืองมืออุปการณ์ การประดิษฐ์สื่อในการสอนที่ทำ ให้ผู้เรียนได้ประโยชน์กับการเรียน ผู้จัดทำ หวังว่า รายงานเล่มนี้จะเป็นประโยชน์กับผู้อ่าน หรือนักเรียน นักศึกษา ที่ กำ ลังหาข้อมูลเรื่องนี้อยู่หากมีข้อแนะนำ หรือข้อผิดพลาดประการใด ผู้จัดทำ ขอน้อม รับและขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย คำ นำ นางสาวธนกร บรรตกุญชร ผู้จัดทำ ก
สารบัญ เรื่อง คำ นำ เนื้อหาหลัก -เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ใช้สำ รวจพื้นที่ -ประเภทของดาวเทียม -ประโยชน์ของเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ เนื้อหาย่อย -ความหมายของเครื่องมือทางภูมิ -เครื่องมือทางภูมิศาสตร์และโยชน์ -ตัวอย่างเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ สื่อการสอนเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ฐานความช่วยเหลือ บทสรุป แบบทดสอบ หนังสืิออ้างอิง ประวัติผู้จัดทำ หน้า สารบัญ ก ข 1-3 4-8 9 10 11 12 13 14 ข
ตัวชี้วัด สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ ชั้น ม.1 เรื่องที่ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ เนื้อหาหลัก -เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ใช้สำ รวจพื้นที่ -ประเภทของดาวเทียม -ประโยชน์ของเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ สถานการณ์ปัญหาและภาระกิจ = สวัดดีค่ะพี่อาโป ช่วยเล่าเรื่องเกี่ยวกับเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ให้น้องฟัง หน่อยได้ไหม ได้สิเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ใช้สำ รวจพื้นที่เป็นเครื่องมือที่ใช้สำ รวจ การวัด บันทึก ค่าข้อมูล เทปวัดระยะทางแล้วส่วนประโยชน์ของเครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีดังนี้ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์เป็นการ จำ ลอง สภาพพื้นผิวโลก ให้มีขนาดย่อส่วนลงช่วยในเรื่องการศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับข้อมูลพื้นที่ ใช้เป็นสื่อใน แหล่ง ศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในโลกต่างๆและใช้การตรวจวัดสภาพอากาศ การวัด ระยะทาง การบันทึกภาพถ่ายทางอากาศ การสำ รวจข้อมูลด้วยดาวเทียม เป็นต้น พี่อาโปส่วนดาวเทียม คืออะไรค่ะ อ้อๆดาวเทียมเป็นอุปกรณ์ที่มนุษย์สร้างขึ้นแล้วส่งไปโคจรอบโลก เพื่อประโยชน์ในด้านต่างๆเช่น ถ่ายภาพ ตรวจอากาศต่างๆของนอกโลก แล้วส่วนประโยชน์ของดาวเทียมนั้นคือการประยุกต์ใช้ GPSในการควบคุม เครื่องจักรกลการสำ รวจรังวัดและการทำ แผนที่และการติดตามการเคลื่อนที่ของคนและ สิ่งของต่างและส่วน ประเภทของดาวเทียมนั้นมี 2 ประเภท 1.ดาวเทียมตามธรรมชาติ 2.ดาวเทียมที่ถูก สร้างจากมนุษย์ อันสุดท้าย นะที่พี่อาโปจะบอกคือเรื่องแผนที่ คือแผนที่เป็นเครื่องมือทางภูมิศาสตร์แสดง ลักษณะทางกายภาย และที่ตั้ง สิ่งของต่างๆและทำ ให้ทราบลักษณะทางธรรมชาติของพื้นผิวโลกรวมทั้ง ทางการประเมิน 1
ความหมายของเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ หมายถึง เครื่องมือในการตรวจสอบและศึกษาสิ่งที่อยู่บนพื้นผิวโลก และบรรยากาศของโลก จึงได้ถูกออกแบบมาเพื่อตรวจสอบและบันทึกข้อมูลทางด้านภูมิศาสตร์ ทั้ง ทางด้านข้อมูลเชิงปริมาณและข้อมูลทางด้านทางคุณภาพ เช่น การกำ หนดพิกัดบนผิวโลก การวัด ทิศทางการเก็บข้อมูลภาคสนามในพื้นที่ต่างๆหรือใช้เป็นเครื่องมือประกอบการเรียนรู้ในห้องปฏิบัติ การที่เกี่ยวกับข้องกับภูมิศาสตร์ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ หมายถึง สิ่งที่ใช้ในการศึกษาข้อมูลทางภูมิศาสตร์ เกี่ยว ตำ แหน่ง ทำ เลที่ตั้ง การกระจาย ขอบเขต ความหนาแน่นของข้อมูล และปราฏการณ์ต่างๆ ประเภทที่1. เครื่องมือที่ทำ หน้าที่เป็นสื่อความรู้ทางภูมิศาสตร์ สื่อความรู้ทางภูมิศาสตร์ หมายถึง วัสดุอุปกรณ์ หรือเทคโนโลยีต่างๆ ที่ทำ หน้าที่ที่เผยแพร่ให้ความรู้ สำ หรับการศึกษาเรียนรู้ทาง ภูมิศาสตร์ อาจอยู่ในรูปของตัวหนังสือ รูปภาพ แผนภูมิ แบบจำ ลอง สื่อดิจิทัล เสียง และภาพ เคลื่อนไหวต่างๆ ตัวอย่างเครื่องมือเหล่านี้เช่น ตำ ราเรียนภูมิศาสตร์เว็บไซต์ที่เผยแพร่ความรู้ทาง ภูมิศาสตร์ แผนที่ประเภทต่างๆ ลูกโลกจำ ลอง ภูมิประเทศจำ ลอง รูปถ่ายทางภาพทางอากาศ ภาพ จากจานดาวเทียม เป็นต้น ประเภทที่2.เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่ทำ หน้าที่เป็นสื่อเก็บรวบรวมข้อมูลทางภูมิศาตร์ สื่อ เก็บรวมรวมข้อมูลทางภูมิศาสตร์ หมายถึง วัสดุ อุปกาณ์ หรือเทคโนโลยีต่างๆที่ทำ หน้าที่ เพื่อสำ รวจ ตรวจวัด บันทึก เก็บรวบรวม และวิเคระห์ข้อมูลทางภูมิศาสตร์ตัวอย่างเครื่อง มือเหล่านี้ เช่น สมุดจดบันทึก เข็มทิศ เทปวัดระยะทาง กล้อง3มิติ เทอร์โมมิเตอร์หรือจีพี เอส 2
เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ประโยชน์ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีประโยชน์มากมายในหลายด้านดังนี้ 1.การวางแผนการใช้ที่ดิน เครื่องมือ GIS ช่วยให้ผู้ใช้สามารถวางแผนการใช้ที่ดินในสถานที่ ต่างๆได้อย่างเหมาะสมโดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่นปริมาณน้ำ ฝน เขตชนบท ความ สมารถในการเพาะปลูก และการแบ่งแยกโซนกานใช้ที่ดิน 2.การตรวจสอบการตั้งโครงการ เครื่องมือGISช่วยให้ผู้วางแผนสามารถตรวจสอบความ เหมาะสมของโครงการก่อสร้าง โดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่น พื้นที่เหมาะสม สภาพ ภูมิประเทศและแรงงานที่พร้อมใช้งาน 3.การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมเครื่องมือGISช่วยให้ผู้สามารถวิเคราะห์สภาพแวดล้อมได้ อย่างรวดเร็ว โดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่นระดับน้ำ ในแม่น้ำ ภูมิประเทศ และการพื้นที่ ที่ทีความเสี่ยงต่อภัยธรรมชาติ 4.การวิเคราะห์ข้อมูลธุรกิจเครื่องมือ GIS ช่วยให้ผู้ใช้วิเคราะห์ข้อมูลข้อมูลธุรกิจได้อย่าง ละเอียดโดยพิจารณาข้อมูล๓มิศาสตร์ เช่น ปริมาณการขนส่งสินค้า ตำ แหน่งของลูกค้า 5.การวิเคราะห์ข้อมูลการท่องเที่ยว เครื่องมือGIS ช่วยให้ผู้ใช้สมารถวิเคาระห์ข้อมูลการท่อง เที่ยวได้อย่างละเอียดโดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่นแหล่งท่องเที่ยว และเส้นทางการ เดินทาง 6.การวิเคาระห์ภัยพิบัติ เครื่องมือGIS ช่วยให้ผุ้ใช้สมารถวิเคาะห์ภัยพิบัติได้อย่างรวดเร็ว โดยพิจารณาข้อมูลภูมิศาสตร์ เช่น พื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่อภัยพิบัติ และสถานที่ที่เกี่ยวข้อง กับสุขภาพ 3
ตัวอย่างรูปเครื่อ รื่ งมือทางภูมิศาสตร์ ลูกโลก เป็นเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่ทำ ให้เห็นภาพรวมว่าโลกมีรูปร่าง อย่างไรลักษณะอย่างไร ลูกโลกเป็นสิ่งจำ ลองที่คล้ายโลกมากที่สุด องค์ประกอบของลูกโลก 1.เส้นเมริเดีย เป็นเส้น สมมติที่ลากจากขั้วโลกเหนือไปยังขั่วโลกใต้ ซึ่ง กำ หนดให้มีค่าเป็น 0 องศาที่เมืองกรีนิช ประเทศอังกฤษ 2.เส้นขนาน เป็นเส้นสมมติที่ลากไปรอบโลกในแนวนอน ทุกเส้นจะขนาดกับ เส้นศูนย์สูตร การใช้ลูกโลก ลูกโลกใช้ประกอบคำ อธิบายตำ แหน่งหรือพื้นที่ของส่วนต่างๆ ของโลกประมาณ ประโยชน์ของลูกโลก 1.ศึกษาข้อมูลของประเทศ ทวีป ทะเลและมหาสมุทรเพื่อให้ทราบถึงที่ตั้ง ขนาดรูปร่างและ อาณาเขตติดต่อ 2.ศึกษาเส้นขนาน โดยเฉพาะตำ แหน่งของศูนย์สูตร 0 องศา 4
เข็มทิศ เป็นเครื่องมือทางภูมิศาสตร์สำ หรับใช้ในการหาทิศทางของจุดหรือวัตถุ โดยมีหน่วยเป็นองศาเปรียบ เปรียบกับ จุดเริ่มต้น อาศัยแรงดึงดูดระหว่างสนามแม่เหล็กขั้วโลกกับเข็มแม่เหล็ก ซึ่งเป็นองค์ประกอบ สำ คัญที่สุด เข็มแม่เหล็กจะแกว่งไกวอิสระในแนวนอน เพื่อให้แนวเหนือ ใต้ไปยังขั้วโลกแม่เหล็กโลก ตลอดเวลา ประโยชน์ของเข็มทิศ 1.เป็นปรโยชน์ในการบอกทิศทางในการเดินทาง ทั้งทางบก ทางน้ำ และอากาศ 2.อำ นวยความสะดวกในการท่องเที่ยว และประหยัดเวลาในการเดินทาง 5
รูปถ่ายทางอากาศและภาพถ่ายทางดาวเทียม เป็นรูปหรือข้อมูลตัวเลขที่ได้จากการเก็บข้อมูลภาคพื้นที่ดินจากกล้องที่ติดอยู่กับยานพาหนะ เช่น เครื่อง บิน หรือดาวเทียม ประโยชน์ของรูปถ่ายทางอากาศภาพถ่ายทางดาวเทียม 6 1.จัดทำ แผนที่ โดยเฉพาะปรับปรุงแผนที่เก่าที่ล้าสมัย 2.สำ รวจพื้นที่เพื่อทำ ประโยชน์ในด้านต่างๆ เช่นสำ รวจแหล่งโบราณคดี แหล่งท่อง เที่ยว ทำ โฉนดที่ดิน ก่อสร้าง ถนน วางผังเมืองและแก้ไขปัญาหาการจราจร 3.ศึกษาสภาพพื้นผิวโนบริเวณต่างๆ พัฒนาแหล่งทรัพยากร เช่นพื้นที่ป่าไม้ แหล่งน้ำ และ ใช้ประโยชน์จากที่ดินเป็นต้น
แผนที่ เป็นสิ่งที่มุนษย์สร้างขึ้นเพื่อแสดงลักษณะที่ตั้งของสิ่งต่างๆที่อยู่บนผิวโลก โดยการย่อส่วนกับ ใช้สัญลักษณ์แทนสิ่งต่างๆลงในวัสดุพื้นแบนราบ ความสำ คัญของแผนที่ แผนที่ได้ตามวัตถุประสงค์ โดยไม่จำ เป็นต้องเดินทางไปเห็น พื้นที่จริง แผนที่ช่วยให้ผู้ใช้สามารถรู้สิ่งที่ปรากฏอยู่บนพื้นโลกได้อย่างกว้างไกล ถูกต้องและ ประหยัด ประโยชน์ของแผนที่ 1.นำ ไปเป็นข้อมูลเกี่ยวกับกิจกรรมทางการเมือง 2.นำ ไปเป็นข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม 3.นำ ไปใช่ในการส่งเสริมการท่องเที่ยว 4.นำ ไปเป็นข้อมูลในการสร้างสาธารณูปโภค 5.ใช้ประโยชน์ในการทหาร 6.ช่วยให้ทราบข้อมูลเกี่ยวกับพื้นผิวโลก 7
สื่อการสอนเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ที่มา. https://www.youtube.com/watch?v=yTxAGqk1H50 8
ตัวอย่างการประดิษฐ์สื่อการสอน 9
ฐานความช่วยเหลือ 10 ประโยชน์ของเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ – ใช้ในการศึกษาเรียนรู้วิชาภูมิศาสตร์ สิ่งแวดล้อมหรือวิชาที่เกี่ยวข้อง ทำ ให้สามารถเข้าใจ ปรากฎการณ์ที่เกิดขึ้นในพื้นที่ต่าง ๆ และเข้าใจความสัมพันธ์ของสิ่งต่าง ๆ ที่ปรากฏอยู่ในพื้นที่ – จำ ลองสภาพพื้นผิวโลก ให้มีขนาดย่อส่วนลง ช่วยในการศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับพื้นที่ – เป็นเครื่องมือในการปฏิบัติภารกิจประจำ ของหน่วยงานต่าง ๆ ทั้งหน่วยงานระดับ กระทรวง กรม สำ นัก สำ นักงาน รวมทั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น – ใช้ในการสำ รวจ การวัด บันทึก ค่าข้อมูลต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับพื้นที่ เช่น การตรวจวัดสภาพ อากาศ การวัดระยะทาง การสำ รวจรังวัดทางวิศวกรรม การบันทึกภาพถ่ายทางอากาศ การ สำ รวจข้อมูลด้วยดาวเทียม เป็นต้น 1. ช่วยอำ นวยความสะดวกให้นักท่องเที่ยวที่ไม่ทราบรายละเอียดของ สถานที่ที่จะเดินทางไป ประโยชน์ของแผนที่ 2.ช่วยวางแผนและตัดสินใจในการดำ เนินการในพื้นนั้น 3.ช่วยเลือกเส้นทางและพาหนะที่เหมาะสม ก่อนที่จะเดินทางไปยังสถานที่ที่ไม่เตยไป ที่มา 1. https://www.trueplookpanya.com/learning/detail/31989-044577 2. https://geo.cmru.ac.th/? p=1511&fbclid=IwAR0v4RWpbBssgNfnIY0VPFYn4cQnSYF7P_opg428laKeuax UzuzXvrt97eY 3.https://geo.cmru.ac.th/? p=1511&fbclid=IwAR0v4RWpbBssgNfnIY0VPFYn4cQnSYF7P_opg428laKeuaxUzuzXvr7eY
บทสรุป เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่สร้างขึ้นเพื่อแสดงลักษณะของพื้นผิวโลกและสิ่ง ต่างๆเครื่องมือในการตรวจสอบและศึกษาสิ่งที่อยู่บนพื้นผิวโลก และ บรรยากาศของโลก จึงได้ถูกออกแบบมาเพื่อตรวจสอบและบันทึกข้อมูลทาง ด้านภูมิศาสตร์ ทั้งทางด้านข้อมูลเชิงปริมาณและข้อมูลทางด้านทางคุณภาพ เช่น การกำ หนดพิกัดบนผิวโลก การวัดทิศทางการเก็บข้อมูลภาคสนามใน พื้นที่ต่างๆหรือใช้เป็นเครื่องมือประกอบการเรียนรู้ในห้องปฏิบัติการที่เกี่ยว กับข้องกับภูมิศาสตร์ สิ่งที่ใช้ในการศึกษาข้อมูลทางภูมิศาสตร์ เกี่ยว ตำ แหน่ง ทำ เลที่ตั้ง การก ระจาย ขอบเขต ความหนาแน่นของข้อมูล และปราฏการณ์ต่างๆ 11
1.แผนที่ทางภูมิศาสตร์มีประโยชน์อย่างไร ก.ทำ ให้รู้จักและเข้าใจสถานที่ที่ไม่เคยไปได้ดีขึ้น ข.บอกความเปลี่ยนแปลงของภูมิประเทศ ค.ช่วยอำ นวยความสะดวกให้นักท่องเที่ยง ง.ช่วยงานแผนและตัดสินใจ 2.ในชีวิตประจำ วันของมนุษย์ใช่ประโยชน์จากแผนที่ในด้านใดมากที่สุด ก.ใช้ศึกษาทางการเดิน ข.ใช้สำ รวจพื้นที่เกษตรกรรมเพื่อเพาะปลูกพืช ค.ใช้เป็นคู่มือทางท่องเที่ยวระหว่างประเทศ ง.ใช้ศึกษาลักษณะภูมิประเทศเพื่อวางแผนการสร้างเมือง 3.การไหลของน้ำ ตามทางน้ำ ที่ปรากฎในแผนที่ มีทิศทางไปแนวทางใด ก.ทิศใต้ ข.ทิศเหนือ ค.ทิศตะวันตกเฉียงใต้ ง.ทิศตะวันออกเฉียงใต้ 4.เครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีประโยชน์กับนักเรียนอย่างไร ก.ใช้ในการศึกษาเรียนรู้วิชาภูมิศาสตร์ ข.ใช้จำ ลองสภาพพื้นผิวโลก ให้มีขนาดย่อส่วน ค.ใช้เป็นเครื่องมือประกอบการตัดสินใจในการบริหารจัดการพื้นที่ ง.ใช้ประกอบเอกสารทางวิชาการต่างๆและเอกสารหน่วยงานราชการ 5.ถ้าประเทศไทยต้องการสำ รวจสภาวะแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลไปใช้บริการของดาวเทียมระบบใด ก.ดาวเทียมสื่อสาร ข.ดาวเทียมอุตุนิยมวิทยาดาราศาสตร์ ค.ดาวเทียมสำ รวจทรัพยากรโลก ง.ดาวเทียมสำ รวจทรัพยากรโลก ข้อสอบ 12
หนังสืออ้างอิง -หนังสือภูมิศาสตร์ เรื่องเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ม.1 https://www.youtube.com/watch?v=yTxAGqk1H50 http://www.thaischool.in.th/_files_school/19102952/data/19102952_1_20181105- 153105.pdf?fbclid=IwAR1u2sPa8x9dWcnE59- I4c5isDz63xHA8VtQYNCbmmktyG0ZUvjTuqj5gmM N9WQ0akzo0YETGQ35xW?fbclid=IwAR0DNNuudHJ-UQHrGrD-44z2zI0ceylMaUyXQSz3nNDyBIrGy8cZDpKDg0
ชื่อ : นางสาว ธนกร บรรตกุญชร ชื่อเล่น : มด อายุ : 18 ปี รหัสนักศึกษา : 66181660308 เบอร์โทรศัพท์ : 082 182 0413 Facebook : Mod Thanakorn Instagram : Mod Thanakorn ID Line : Mod 10102548 E-mail : [email protected] วัน เดือน ปี เกิด : วันที่ 10 ตุลาคม พ.ศ. 2548 สถานที่เกิด : จังหวัดเชียงใหม่ สถานที่อยูปัจจุบัน 168 หมู่7 ต.ยางเปียง อ.อมก๋อย จ.เชียงใหม่ ประวัติการศึกษา พ.ศ. 2559 จบโรงเรียนบ้านยางครก พ.ศ. 2565 จบโรงเรียนอมก๋อยวิทยาคม ปัจจุบันกำ ลังศึกษา : มหาวิทยาลัยราชภัฏลำ ปาง คณะครุศาสตร์ สาขาสังคมศึกษา กลุ่ม 3