เรื่องสมุดรายวันทั่วไป

หน่วยท่ี 3

สมุดรายวันท่วั ไป

ใบความรูท้ ี่ 3 หน่วยท่ี 3
ชื่อวชิ า การบญั ชีเบ้อื งตน้ 1 รหสั วชิ า 3200 - 0002
ชื่อหน่วย/เรื่อง สมุดรายวนั ทวั่ ไป จานวนคาบ - คาบ

สมรรถนะทพี่ งึ ประสงค์ รายการสอน

1. อธิบายความหมายของสมุดรายวนั ทว่ั ไปได้ 1. ความหมายของสมุดรายวนั ทวั่ ไป
2. อธิบายประโยชนข์ องการบนั ทึกรายการคา้ 2. ประโยชน์ของการบนั ทึกรายการคา้ ลงใน

ลงในสมุดรายวนั ทวั่ ไปได้ สมุดรายวนั ทวั่ ไป
3. จดั ทารูปแบบสมุดรายวนั ทว่ั ไปได้ 3. รูปแบบสมุดรายวนั ทว่ั ไป
4. อธิบายลาดบั ข้นั ตอนการบนั ทกึ รายการคา้ 4. ลาดบั ข้นั ตอนการบนั ทึกรายการคา้ ลงใน

ลงในสมุดรายวนั ทวั่ ไปได้ สมุดรายวนั ทว่ั ไป
5. สามารถบนั ทึกรายการคา้ ลงในสมุดรายวนั 5. การบนั ทกึ รายการคา้ ลงในสมุดรายวนั ทวั่ ไป

ทวั่ ไปได้
6. มีเจตคตแิ ละกิจนิสยั ท่ดี ีในการใชห้ ลกั การ

และกระบวนการบญั ชีฟาร์มในงานอาชีพ
มีความรบั ผดิ ชอบ รอบคอบ ซ่ือสตั ยแ์ ละ
มีคุณธรรมจริยธรรม ปฏิบตั ิงานท่ไี ดร้ ับ
มอบหมายดว้ ยความต้งั ใจ เสร็จตามกาหนด
และมีความคดิ ริเริ่มสร้างสรรค์

เนื้อหาสาระ

ความหมายของสมดุ รายวันทวั่ ไป
สมุดรายวนั ทว่ั ไป (General Journal) คือ สมุดบนั ทกึ รายการข้นั ตน้ เล่มหน่ึง ใชส้ าหรบั

บนั ทึกรายการคา้ ทวั่ ๆ ไปทุกเร่ือง ตามลาดบั กอ่ นหลงั วา่ รายการคา้ น้นั ๆ จะเดบิตบญั ชีใด และ
เครดิตบญั ชีใด ดว้ ยจานวนเงินเทา่ ใด พร้อมท้งั คาอธิบายรายการท่ีเกิดข้นึ

ประโยชน์ของการบนั ทกึ รายการในสมุดรายวันทว่ั ไป

1. จะไดแ้ สดงรายการทกุ รายการที่เกิดข้ึน พร้อมคาอธิบาย เพราะในสมุดรายวนั ทวั่ ไปน้ี
จะแสดงรายการทบ่ี นั ทกึ บญั ชีท้งั ดา้ นเดบติ และดา้ นเครดิต และเม่ือนาไปบนั ทกึ
ในสมุดบญั ชีแยกประเภทจะอยตู่ ่างบญั ชีกนั และบญั ชีแยกประเภทกม็ ีเป็ นจานวนมาก
การจะตรวจดูทกุ รายการยอ่ มไม่สะดวกเหมือนกบั ดูรายการในสมุดรายวนั ทว่ั ไป

2. สมุดรายวนั ทวั่ ไปเป็ นทร่ี วบรวมรายการคา้ ตา่ ง ๆ ทเ่ี กิดข้ึนตามลาดบั กอ่ นหลงั
3. การจดั ทาสมุดรายวนั ทวั่ ไปจะช่วยป้องกนั การหลงลืมการลงบญั ชีต่าง ๆ เพราะการ

บนั ทกึ รายการคา้ ในบญั ชีแยกประเภท อาจจะบนั ทกึ รายการเพยี งดา้ นเดียว เพราะ
หลงลืม แตส่ าหรับสมุดรายวนั ทว่ั ไปจะบนั ทกึ รายการทางดา้ นเดบติ และเครดิต
ไวด้ ว้ ยกนั สามารถตรวจสอบไดง้ า่ ย

รูปแบบสมดุ รายวนั ทวั่ ไป

สมดุ รายวันทว่ั ไป หน้า………
เดบติ เครดติ
พ.ศ. รายการ เลขที่
เดือน วนั บาท สต บาท สต
บญั ชี

(1) (2) (3) (4) (4)

(1) ช่อง “วนั เดือน ปี ” ใหส้ าหรบั บนั ทกึ วนั เดือนปี ทร่ี ายการคา้ น้นั เกิดข้ึน โดยเรียง
ตามลาดบั เหตุการณ์ก่อนหลงั

(2) ช่อง “รายการ” ใชส้ าหรับเขียนชื่อบญั ชีทีจ่ ะบนั ทึกทางดา้ นเดบิตและดา้ นเครดิต
พร้อมท้งั คาอธิบายรายการ

(3) ช่อง “เลขท่บี ญั ชี” ใชส้ าหรบั บนั ทึกเลขทข่ี องบญั ชีที่จะผา่ นรายการไปยงั
สมุดบญั ชีแยกประเภททวั่ ไป

(4) ช่อง “เดบิต” และ “เครดิต” ใชส้ าหรบั บนั ทกึ จานวนเงนิ ของบญั ชีทีเ่ ดบิตและเครดิต

ลาดับข้ันตอนการบนั ทกึ รายการค้าในสมุดรายวนั ทั่วไป
1. วเิ คราะหร์ ายการคา้ ทเ่ี กิดข้ึน วา่ เกี่ยวขอ้ งกบั บญั ชีประเภทใดและจะนาไปเดบติ และ
เครดิตบญั ชีอะไร ดว้ ยจานวนเงนิ เท่าใด
2. เขยี นวนั เดือนปี ทรี่ ายการน้นั เกิดข้นึ ในช่อง “วนั เดือน ปี ” ซ่ึงมีวธิ ีการเขียนดงั น้ี
2.1 เขียน พ.ศ. ไวบ้ รรทดั บนสุด และถา้ เป็นปี พ.ศ. เดียวกนั ในหนา้ น้นั ใหเ้ ขียนเพยี ง
คร้ังเดียว
2.2 เขยี น เดือน ในบรรทดั ต่อมา โดยเขยี นเป็ นเดือนเตม็ หรืออกั ษรยอ่ เช่น เดือน
มกราคม ใหเ้ ขียนวา่ ม.ค. และถา้ ในหนา้ น้นั เป็ นเดือนเดียวกนั ก็ให้เขียนเพียง
คร้ังเดียวเช่นกนั
2.3 เขียน วนั ทใ่ี นช่องวนั ท่ี ในทานองเดียวกนั ถา้ เป็ นวนั เดียวกนั ใหเ้ ขยี น
เพยี งคร้ังเดียว
3. เขยี นช่ือบญั ชีท่ีจะเดบติ ไวใ้ นช่อง “รายการ” โดยเขียนชิดเสน้ ช่อง “วนั เดือน ปี ” และ
เขยี นจานวนเงนิ ท่จี ะเดบิตไวใ้ นช่อง “เดบติ ” กรณีมีบญั ชีทตี่ อ้ งบนั ทกึ ดา้ นเดบิต
หลายบญั ชี ให้เขยี นเรียงกนั ลงมาในบรรทดั ต่อมา
4. เขียนชื่อบญั ชีทจ่ี ะเครดิต ไวใ้ นช่อง “รายการ” ในบรรทดั ตอ่ มา โดยให้เขียนเยอ้ื งไป
ทางขวามือพอสวยงาม และเขียนจานวนเงนิ ทจ่ี ะเครดิตไวใ้ นช่อง “เครดิต” กรณีมีบญั ชี
ทีต่ อ้ งบนั ทึกดา้ นเครดิตหลายบญั ชีใหเ้ ขียนเรียงกนั ลงมาในบรรทดั ต่อมา
5. เขียนอธิบายรายการคา้ ท่เี กิดข้นึ ในช่อง “รายการ” ในบรรทดั ต่อมา โดยยอ่ ๆ พอเขา้ ใจ
โดยเขียนชิดเสน้ ช่อง “วนั เดือน ปี ”
6. เมื่อบนั ทึกรายการเสร็จแลว้ ใหข้ ดี เสน้ คน่ั รายการ โดยขดี เฉพาะช่อง “รายการ” เทา่ น้นั

ตัวอย่างการบนั ทกึ รายการค้าในสมดุ รายวนั ท่วั ไป
การบนั ทกึ รายการเปิ ดบญั ชี (Opening Entry) หมายถึง การบนั ทึกรายการในการลงทนุ

คร้งั แรก หรือบนั ทึกรายการตามที่ปรากฏในงบดุล ณ วนั ใดวนั หน่ึง โดยปกติแลว้ จะเป็นรายการ
ลงทุนคร้งั แรก หรือรายการเมื่อเร่ิมตน้ งวดบญั ชีใหม่

ตัวอย่างที่ 1 กรณีนาสินทรพั ยห์ น่ึงชนิดมาลงทุน
ณ วนั ท่ี 1 มกราคม 2554 สุดสวยนาเงินสดมาลงทนุ เปิ ดรา้ นเสริมสวยจานวน 100,000

บาท เดบิต เงนิ สด เครดิต ทุน-สุดสวย

สมดุ รายวนั ทว่ั ไป หน้า 1
เครดิต
เลขท่ี
100,000 -
วัน เดือน ปี รายการ บัญชี เดบิต
100,000 -
2554

มกราคม 1 เงินสด

ทุน – สุดสวย

สุดสวยนาสินทรพั ยม์ าลงทนุ

ตวั อย่างที่ 2 กรณีนาสินทรพั ยห์ ลายชนิดมาลงทนุ

วนั ท่ี 1 มกราคม 2554 สุดสวยนาเงนิ สด 100,000 บาท อาคาร 50,000 บาท ท่ดี ิน

100,000 บาท มาลงทนุ เดบิต เงนิ สด เดบติ อาคาร เดบิต ท่ดี ิน เครดิต ทุน-สุดสวย

สมดุ รายวันท่วั ไป หน้า 1

เลขท่ี

วัน เดือน ปี รายการ บัญชี เดบิต เครดติ

2554

มกราคม 1 เงนิ สด 100,000 -

อาคาร 50,000 -

ทด่ี ิน 100,000 -

ทุน – สุดสวย 250,000 -

สุดสวยนาสินทรพั ยม์ าลงทุน

ตวั อย่างที่ 3 กรณีนาสินทรพั ยแ์ ละหน้ีสินมาลงทุน

วนั ท่ี 1 มกราคม 2554 สุดสวยนาเงินสด 100,000 บาท อาคาร 50,000 บาท ทด่ี ิน

100,000 บาท เจา้ หน้ี 150,000 บาท มาลงทุน
เดบิต เงินสด เดบิต อาคาร เดบิต ทดี่ ิน เครดิต เจา้ หน้ี เครดิต ทนุ -สุดสวย

สมดุ รายวันทว่ั ไป หน้า 1

เลขท่ี

วัน เดือน ปี รายการ บัญชี เดบติ เครดิต

2554

มกราคม 1 เงนิ สด 100,000 -

อาคาร 50,000 -

ทด่ี ิน 100,000 -

เจา้ หน้ี 150,000 -
ทุน – สุดสวย 100,000 -

สุดสวยนาสินทรพั ยแ์ ละ
หน้ีสินมาลงทนุ

ตวั อย่างท่ี 4 กรณี เร่ิมงวดบญั ชีใหม่

วนั ท่ี 1 มกราคม 2554 สุดสวยแฮร์มีรายการบญั ชีคงเหลือจากงวดบญั ชีก่อนดงั น้ี

เงนิ สด 150,000 บาท อุปกรณ์ 50,000 บาท

อาคาร 50,000 บาท ทดี่ ิน 100,000 บาท

วนั เดือน ปี รายการ สมุดรายวันทวั่ ไป เดบติ หน้า 1
เลขที่ เครดิต
บญั ชี
350,000 -
2554

มกราคม 1 เงินสด 150,000 -
50,000 -
อุปกรณ์ 50,000 -
100,000 -
อาคาร

ทด่ี ิน

ทุน – สุดสวย
ยอดคงเหลือยกมา

ตวั อย่างการบนั ทึกรายการค้าลงในสมุดรายวันทวั่ ไป
วนั ที่ 1 มกราคม 2554 นายวชิ ยั เปิ ดกิจการซ่อมรถยนตโ์ ดยนาเงนิ สด 200,000 บาท และ

ทด่ี ิน 100,000 บาท มาลงทนุ และมีรายการคา้ ในเดือนมกราคมดงั น้ี
2554
มกราคม 2 ซ้ือเครื่องมือเป็นเงินสด 80,000 บาท

6 กูเ้ งินจากธนาคาร 200,000 บาท
10 จา่ ยค่าเช่ารา้ น 5,000 บาท และค่าไฟฟ้า 3,000 บาท
12 ซ้ือรถยนตร์ าคา 300,000 บาท จา่ ยเงนิ สดเพียง 200,000 บาท
18 บริการซ่อมรถยนตใ์ หน้ ายวรี ะ 10,000 บาท ยงั ไม่ไดร้ บั เงนิ
20 บริการซ่อมรถยนตไ์ ดเ้ งนิ สด 6,000 บาท
25 จา่ ยชาระหน้ีคา่ รถยนต์ 100,000 บาท
28 รับชาระหน้ีจากลูกหน้ี 10,000 บาท
31 จ่ายคา่ แรงงาน 3,000 บาท

สมุดรายวันท่วั ไป หน้า 1
เครดติ
เลขที่
300,000 -
วนั เดือน ปี รายการ บัญชี เดบิต 80,000 -
200,000 - 200,000 -
2554 100,000 -

มกราคม 1 เงนิ สด 80,000 -

ท่ดี ิน 200,000 -

ทุน – วชิ ยั

นายวชิ ยั นาสินทรพั ยม์ าลงทนุ

2 เคร่ืองมือ

เงินสด

ซ้ือเครื่องมือเป็ นเงินสด

6 เงนิ สด

เงนิ กู้

กเู้ งนิ จากธนาคาร

ตารางการวเิ คราะห์

จงนาผลการวิเคราะห์รายการค้าต่อไปนีบ้ ันทกึ ลงในสมดุ รายวนั ท่ัวไป

สินทรัพย์ หน้ีสิน ส่วนของเจา้ ของ การบนั ทึกบญั ชี

รายการคา้ เพิ่ม ลด เพม่ิ ลด เพมิ่ ลด เดบติ เครดิต

2544

มกราคม

1 นายวิชยั นา เงินสด ทุน-วิชยั เงินสด ทนุ -วิชยั

เงินสด 50,000 50,000 100,000 50,000 100,000

บาท และ ทด่ี ิน ที่ดิน ท่ีดิน

50,000 บาท 50,000 50,000

มาลงทุน

3 ซ้ือรถแทรกเตอร์ รถ เจา้ หน้ี รถแทรกเตอร์

เป็นเงินเชื่อ ราคา แทรกเตอร์ 300,000 300,000 เจา้ หน้ี

300,000 บาท 300,000 300,000

6 จ่ายค่าเมล็ดพนั ธุ์ เงินสด ค่าเมล็ดพนั ธุ์ ค่าเมล็ดพนั ธุ์ เงินสด

3,000 บาท 3,000 3,000 3,000 3,000

10 ขายผลิตผล เงินสด ขายผลิตผล เงินสด ขายผลิตผล

8,000 บาท 5,000 8,000 5,000 8,000

ไดร้ ับเงินสดเพียง ลูกหน้ี ลูกหน้ี

5,000 บาท 3,000 3,000

12 จ่ายชาระหน้ี เงินสด เจา้ หน้ี เจา้ หน้ี เงินสด

ค่ารถแทรกเตอร์ 20,000 20,000 20,000 20,000

20,000 บาท

20 รับชาระหน้ี เงินสด ลูกหน้ี เงินสด ลูกหน้ี

จากลูกหน้ี 3,000 3,000 3,000 3,000

3,000 บาท

22 นาเงินฝาก ธนาคาร เงินสด ธนาคาร เงินสด

ธนาคาร 10,000 10,000 10,000 10,000 10,000

บาท

25 จ่ายเชค็ 2,000 ธนาคาร ค่าไฟฟ้า ค่าไฟฟ้า ธนาคาร

บาทชาระ 2,000 2,000 2,000 2,000

ค่าไฟฟา้

รายการคา้ สินทรัพย์ หน้ีสิน ส่วนของเจา้ ของ การบนั ทกึ บญั ชี
เพ่ิม ลด เพม่ิ ลด เพม่ิ ลด เดบติ เครดิต
2544
มกราคม ลูกหน้ี ขาย ลูกหน้ี ขาย
28 ขายผลิตผลเป็น 5,000 ผลิตผล 5,000 ผลิตผล
5,000 5,000
เงินเชื่อ 5,000 เงินสด ค่า เงินสด
บาท 5,000 ค่า แรงงาน 5,000
31 จ่ายค่าแรงงาน แรงงาน 5,000
คนงาน 2 คน 5,000
คนละ 2,500
บาท

วนั เดือน ปี รายการ สมุดรายวนั ทว่ั ไป เดบติ หน้า 1
2544 เลขท่ี 50,000 - เครดิต
มกราคม 1 บัญชี 50,000 -
300,000 - 100,000 -
3 เงินสด 300,000 -
ท่ีดิน 3,000 -
6 5,000 - 3,000 -
10 ทุน - วชิ ยั 3,000 -
นายวชิ ยั นาสินทรัพยม์ าลงทนุ 8,000 -
12 รถแทรกเตอร์ 20,000 -
20 3,000 - 20,000 -
22 เจา้ หน้ี 10,000 - 3,000 -
ซ้ือรถแทรกเตอร์ราคา 300,000 10,000 -
บาท เป็นเงนิ เช่ือ
คา่ เมล็ดพนั ธุ์

เงินสด
จ่ายคา่ เมล็ดพนั ธุ์
เงนิ สด
ลูกหน้ี

ขายผลิตผล
ขายผลิตผล 8,000 บาท ไดร้ บั
เงนิ สดเพียง 5,000 บาท
เจา้ หน้ี

เงนิ สด
จ่ายชาระหน้ีค่ารถแทรกเตอร์
เงนิ สด

ลูกหน้ี
รบั ชาระหน้ีจากลูกหน้ี
ธนาคาร

เงินสด
นาเงินฝากธนาคาร

สมุดรายวนั ท่วั ไป หน้า 2
เดบิต
วนั เดือน ปี รายการ เลขท่ี 2,000 - เครดิต
2544 บัญชี 2,000 -
มกราคม 25 ค่าไฟฟ้า 5,000 - 5,000 -
ธนาคาร 5,000 -
28 5,000 -
ชาระค่าไฟฟ้าเป็ นเช็ค
31 ลูกหน้ี

ขายผลิตผล
ขายผลิตผลเป็ นเงินเชื่อ
คา่ แรงงาน

เงินสด
จ่ายคา่ แรงงานเป็ นเงินสด