การผันวรรณยุกต์ ป.4

แผนภมู กิ ารผันวรรณยุกตม์ าตรากบ มกาตบรา

หมู่อกั ษร สามัญ เอก วรรณยุกต์ ตรี จัตวา
กลาง - ปาบ ปา๊ บ ป๋าบ
- อบ โท อ๊บ อ๋บ
สูง - จอบ ป้าบ จ๊อบ จ๋อบ
ตำ�่ - ตุบ อบ้ ตบุ๊ ตุบ๋
สระเสียงส้นั - กิบ จ้อบ ก๊ิบ กิ๋บ
ต่ำ� - แสบ ต้บุ - -
สระเสยี งยาว - หอบ ก้บิ - -
- ฉาบ แส้บ - -
- แถบ หอ้ บ - -
- เขยี บ ฉ้าบ - -
- - แถบ้ ชับ ชบ๋ั
- - เข้ียบ ฟบุ ฟบุ๋
- - ชับ่ ซิบ ซบ๋ิ
- - ฟุ่บ งบ งบ๋
- - ซิบ่ ยบุ ย๋บุ
- - ง่บ วา้ บ ว๋าบ
- - ยุ่บ แค้บ แค๋บ
- - วาบ ม้อบ ม๋อบ
- - แคบ ลบู้ ลูบ๋
- - มอบ เรีย้ บ เร๋ียบ
ลูบ
เรยี บ 101

กจิ กรรมการเรียนรทู้ ่ี ๑

คำ� ช้ีแจง ฝึกอา่ นคำ� มาตรากบ

จบุ จิบ หยบิ จับ พับเพียบ เรียบราบ
ปลาบแปลบ แอบสอบ ยอบแยบ แนบลาบ
ฉาบเฉียบ เทยี บทาบ หาบซุป กรุบกรบิ
สิบแบบ แสบปบุ๊ ยุบยิบ กิ๊บก๊าบ
ฮาบฮวบ บวบดบิ ยิบยบั รับทราบ

กบุ๊ กบ๊ิ แอบซบุ ซิบ ชอบอุบอิบจับเจย๊ี บตูบ
จบุ๊ จิบ๊ หลบวาบวบู กิ๊บกา๊ บลูบแบบเงียบเชียบ
ตบุ้ ตบ้ั คบี งบุ งิบ จบี มบุ มบิ บีบราบเรยี บ
ลาภโลภบาปเปรยี บเทียบ มอบธูปเสียบแถบรอบคอบ

ธูป บาป สรปุ คำ� สาป ทวปี
เคารพ ค�ำศพั ท ์ อพยพ อาชีพ รูปภาพ

โทรศพั ท์ สุภาพ ลฟิ ต์ ปรารภ สขุ ภาพ
สัปดาห์ โลภ ลาภ บปุ ผา ประสบ
เทป ยรี าฟ ชชู ีพ กราฟ เสริ ฟ์

102

กจิ กรรมการเรียนร้ทู ี่ ๒

ค�ำช้แี จง ผันวรรณยุกต์ และใสต่ ารางตามเสียงวรรณยกุ ต์ มาตรากบ อักษรกลาง

คำ� สามญั วรรณยุกต์ จตั วา
ตัวอย่าง - เอก โท ตรี กุ๋บ

กุบ กุบ กบุ้ ก๊บุ
๑. ดบิ
๒. โอบ
๓. จบุ
๔. ตอบ
๕. บาป
๖. กบั
๗. บบี
๘. อบ
๙. เจยี บ
๑๐. ตับ

103

กิจกรรมการเรียนรู้ท่ี ๓

ค�ำชี้แจง ผันวรรณยุกต์ และใสต่ ารางตามเสยี งวรรณยกุ ต์ มาตรากบ อกั ษรสูง

คำ� สามัญ วรรณยกุ ต์ ตรี จัตวา
ตัวอย่าง - เอก โท - -
เฉียบ
๑. สบู เฉยี บ เฉีย้ บ
๒. ขาบ
๓. หบู
๔. แสบ
๕. โฉบ
๖. ขลบิ
๗. หาบ
๘. เสยี บ
๙. ขบั
๑๐. ฉับ

104

กิจกรรมการเรยี นรู้ท่ี ๔

ค�ำชีแ้ จง ผันวรรณยกุ ต์ และใส่ตารางตามเสียงวรรณยุกต์ มาตรากบ อกั ษรต�่ำ

คำ� สามญั วรรณยุกต์ จัตวา
- เอก โท ตรี ยับ๋
ตัวอยา่ ง - ยบั่ ยับ
ตำ่� สระ - โลบ๋
เสยี งสั้น - โลบ โล้บ
105
ยับ
๑. ซปุ
๒. รับ
๓. ซบิ
๔. ฟุบ
๕. ลบ
ตวั อย่าง

ต่ำ� สระ
เสียงยาว

โลบ
๖. ชอบ
๗. ลาภ
๘. แลก
๙. ธปู
๑๐. รีบ

กจิ กรรมการเรยี นรูท้ ี่ ๕

ค�ำช้แี จง เติมพยญั ชนะมาตรากบ (ไม่ตรงมาตรา) ใหเ้ ปน็ ค�ำท่มี ีความหมาย
พรอ้ มบอกเสียงวรรณยุกตใ์ ห้ถกู ต้อง

๑. ธ…ู ……………… เสยี งวรรณยกุ ต ์ ……................………………..
๒. ล…ิ ………………ต ์ เสียงวรรณยกุ ต์ ……................………………..
๓. บา………………… เสยี งวรรณยุกต ์ ……................………………..
๔. เสริ …์ ……………… เสยี งวรรณยุกต ์ ……................………………..
๕. โล………………… เสียงวรรณยกุ ต์ ……................………………..
๖. ภา………………… เสยี งวรรณยุกต์ ……................………………..
๗. รู………………… เสียงวรรณยุกต ์ ……................………………..
๘. ยีรา………………… เสียงวรรณยกุ ต ์ ……................………………..
๙. เท………………… เสียงวรรณยุกต ์ ……................………………..
๑๐. ศั…………………ท์ เสียงวรรณยกุ ต ์ ……................………………..

106

กิจกรรมการเรยี นรู้ท่ี ๖

คำ� ช้แี จง น�ำคำ� มาตรากบ มาเตมิ ใหเ้ ปน็ ค�ำคลอ้ งจอง

๑. ป๊อบแป๊บ ...........…….ปลาบ ...........…….เรียบ
๒. จบุ๊ จ๊บิ ...........…….ยบั ...........…….เพยี บ
๓. เงยี บเชียบ ...........…….ทาบ ...........…….วับ
๔. บอบแบบ ...........…….หอบ ...........…….เจีย๊ บ
๕. มบุ มิบ ...........…….ก๊าบ ...........…….จบ
๖. ฮวบฮาบ ...........…….ดบิ ...........…….แบบ
๗. ปบุ๊ ปั๊บ ...........…….กบ ...........…….วบู
๘. รอบคอบ ...........…….แยบ ...........…….คับ
๙. ตุ๊บต๊ับ ...........…….ทาก ...........…….เอิบ
๑๐. รีบเสียบ ...........…….ปรบั ...........…….ธปู

107

กจิ กรรมการเรยี นรูท้ ี่ ๗

คำ� ช้ีแจง นักเรียนหาคำ� มาตรากบ มาเตมิ ลงในภาพ (รูปหมวก) ใหถ้ ูกตอ้ งตามเสียง
วรรณยุกต์

โจรใจบาปหยาบชา้ คณานบั
ขโมยทรพั ย์นกั กอลฟ์ หอบเงนิ หนี
เกิดความโลภเห็นแกล่ าภไมโ่ สภี
ขับรถลที้ ่ีเกดิ เหตุอย่างวอ่ งไว
ลักส่ิงของมีค่าอุทาหรณ์
ความรบี ร้อนชนรูปภาพยีราฟใหญ่
เจ้าของเงนิ ตามมาในทนั ใด
จับโจรไปเปรยี บเทยี บปรบั ในฉบั พลนั

เสยี งเอก เสียงโท เสยี งตรี

108

กจิ กรรมการเรียนรทู้ ี่ ๘

คำ� ชแี้ จง บอกเสียงวรรณยุกต์ของค�ำที่ก�ำหนดให้ และเลือกค�ำเติมในเนื้อเร่ือง

กราบ (เสียง……......…………) สภุ าพ (เสียง……......…………)
นับถือ (เสยี ง……......…………) ครบั (เสียง……......…………)
ลบั (เสยี ง……......…………) ขอบคุณ (เสยี ง……......…………)
มะพลบั (เสยี ง……......…………) แบบ (เสียง……......…………)
พบ (เสียง……......…………)
ส่งิ ทมี่ ักไดย้ ิน

109

สิ่งทีม่ กั ได้ยนิ
ได้ยินคนไทยมักสอนลูกหลานว่า ใครให้อะไรต้องกล่าวค�ำว่า (๑)……...……….
เม่ือท�ำความผิดต้องยอมรับผิดและกล่าวค�ำว่าขอโทษ ซ่ึงเป็นการปลูกฝังท่ีดีมาก
ใคร (๒)……………..เหน็ ก็จะรกั ใคร่เอ็นด ู การ (๓)……………. (๔)………….ไทย และการ
(๕)………………ผู้ใหญ่ กเ็ ปน็ สิง่ ท่ีควรท�ำทงั้ ต่อหนา้ และ (๖)…………. หลัง ไมใ่ ช่ต่อหนา้
(๗)…………………ลับหลังตะโก การพูดท่ี (๘)……………………….ควรมีค�ำว่า ค่ะ
(๙)………………….ลงทา้ ย เดก็ ๆ ใชค้ ำ� วา่ (๑๐)………………... แทนคำ� วา่ รเู้ มอื่ พดู กบั ผใู้ หญ่
น่แี หละความเปน็ ไทยที่ทุกคนยอมรบั วา่ เหมาะสมกบั คนไทย

110

กจิ กรรมการเรียนรู้ท่ี ๙

คำ� ชีแ้ จง เติมวรรณยุกตค์ ำ� ทก่ี ำ� หนดให้แล้วน�ำไปเติมในวงเลบ็

จิบๆ ปบุ ปบั เจยี บๆ จาบ กอป
กิบ อบๆ แปบ ออฟ ชอปปิง้

๑. เดก็ หญิงมกั ชอบใช้ ติดสดใสกับผมดำ� (………...............…………..)
๒. เสยี งรอ้ งของลูกไก่ คุ้ยเขี่ยไปตามหลงั แม ่ (………...............…………..)
๓. ได้ยนิ หลังฝนตก ไมใ่ ช่นกแต่เปน็ กบ (………...............…………..)
๔. หญงิ สาวเวลาว่าง ชอบเดนิ หา้ งทำ� สิ่งนี้ (………...............…………..)
๕. เลียนแบบของทด่ี ี ให้ไดม้ เี หมอื นจริงจริง (………...............…………..)
๖. ท�ำงานจวนส�ำเร็จ ใกลจ้ ะเสร็จอีกนิดเดียว (………...............…………..)
๗. เป็นศัพท์ของวยั ร่นุ ไมเ่ คืองข่นุ ดถี กู ใจ (………...............…………..)
๘. ฟังแลว้ เป็นช่อื เล่น ดาราเดน่ นักร้องดัง (………...............…………..)
๙. อาการทฉ่ี บั ไว ไม่มีใครติดตามทัน (………...............…………..)
๑๐. เรือ่ งเล็กทวี่ ่างา่ ย หรอื เสยี งคลา้ ยกบั ลกู หนู (………...............…………..)

111

ทบทวเขนยีกนารถผูกันทวุกรครนณยุกต์

กิจกรรมการเรยี นร้ทู ่ี ๑

คำ� ช้แี จง ผันค�ำท่ีกำ� หนดให้และเขียนลงในตารางใหถ้ กู ตอ้ ง

คำ� สามญั วรรณยุกต์ ตรี จตั วา
ตัวอยา่ ง เอก โท ก๊าน กา๋ น

กา้ น กาน ก่าน กา้ น
๑. แตก

๒. ดา้ ย

๓. อ้อน

๔. จะ

๕. แข่ง

๖. สม

๗. ฝาก

๘. คม

๙. ล้ิน

๑๐. ราบ

112

กจิ กรรมการเรียนรทู้ ี่ ๒

คำ� ชแี้ จง เขียนเสยี งวรรณยกุ ต์จากคำ� ทก่ี ำ� หนดใหล้ งในชอ่ ง ใหถ้ กู ตอ้ ง

ตวั อยา่ ง โน้ตบคุ๊ เสียงตรี และ เสยี งตรี

๑. แฮก่ ึ๊น และ
๒. เต้าเจ้ียว และ
๓. เกยี้ มไฉ ่ และ
๔. เกยี้ มอ ๋ี และ
๕. เต้าทึง และ
๖. เต้าส่วน และ
๗. เตา้ ฮวย และ
๘. ก๋วยเตยี๋ ว และ
๙. โจ๊กหมู และ
๑๐. เกย๊ี วซา่ และ

113

กจิ กรรมการเรยี นรทู้ ี่ ๓

คำ� ชี้แจง ผนั เสยี งวรรณยุกตใ์ หถ้ กู ต้อง แลว้ เตมิ ลงในตารางทก่ี ำ� หนด

คำ� สามัญ วรรณยกุ ต์ จตั วา
ออย เอก โท ตรี ออ๋ ย
ตวั อย่าง
ออย ออ่ ย ออ้ ย อ๊อย
๑. สอง

๒. แน

๓. จอก

๔. หอย

๕. คู

๖. นาน

๗. กาด

๘. ขดั

๙. ทา

๑๐. ตอม

๑๑. รกั

๑๒. เป

114

กิจกรรมการเรียนรทู้ ี่ ๔

คำ� ชแี้ จง เขียนบอกรปู และเสยี งวรรณยกุ ต์ของคำ� ต่อไปนี้

คำ� วรรณยุกต์

รปู วรรณยุกต์ เสียงวรรณยกุ ต์

ตวั อยา่ ง – – โท โท
ทงุ่ หญ้า

๑. ห้องน้�ำ

๒. คยุ้ เข่ยี

๓. กวยจบ๊ั

๔. เด๋ยี วนี้

๕. ถ่ายรูป

๖. ช่วงชิง

๗. ยงุ่ เหยงิ

๘. ฝ้ายไหม

๙. กักขัง

๑๐. ตับหวาน

115

กิจกรรมการเรียนรู้ท่ี ๕

คำ� ชีแ้ จง เ ตมิ วรรณยุกตใ์ นชอ่ ง ใหถ้ กู ต้องแล้วฝึกอ่านออกเสียงเพลงกล่อมเดก็
“จนั ทรเ์ จ้า” ใหถ้ ูกตอ้ ง

จันทร์เอยจนั ทร์เจา
ขอขาวขอแกง
ขอแหวนทองแดงผกู มือนองขา
ขอชางขอมาใหนองขาขี
ขอเกาอีใหนองขานงั
ขอเตยี งตงั ใหนองขานอน
ขอละครใหนองขาดู
ขอยายชเู ลียงนองขาเถิด
ขอยายเกดิ เลยี งตวั ขาเอง

116

กจิ กรรมการเรียนรทู้ ่ี ๖

คำ� ชี้แจง ระบายสคี ำ� ท่มี ีเสยี งวรรณยกุ ตต์ ามท่กี �ำหนดให้

สงิ่ ทอ่ ง
สแี ดง ค�ำทม่ี ีเสยี งวรรณยุกต์สามญั หมอ ฟัน
สีเขยี ว ค�ำท่มี เี สยี งวรรณยุกตเ์ อก
สีเหลอื ง ค�ำทม่ี ีเสยี งวรรณยกุ ต์โท
สชี มพ ู ค�ำทม่ี เี สียงวรรณยุกต์ตรี
สีฟ้า คำ� ทมี่ เี สียงวรรณยกุ ตจ์ ัตวา

ก๋วยเตยี๋ ว
ใช้ เล่ม แกว้ ยาย

ทอง เดีย๋ ว จบั ตูม จะ๊

หนังสอื รอ้ ย เปลยี่ น
ทัว่ กด

นนั้

117

กิจกรรมการเรยี นรทู้ ี่ ๗

ค�ำชีแ้ จง เล่นเกม XO กนั นะคะเด็กๆ (วิธเี ล่นคือใช้ดนิ สอวงรอบค�ำท่ีมเี สียงวรรณยุกตต์ าม
ทกี่ ำ� หนด)

เสยี งสามัญ
ดู นา้ ปู่
ข้า ตี ได้
ป้า ไว ้ ไป

เสียงเอก เสียงโท
จำ� บน ตา โบ ตัว ขา้
ไก ่ ต�ำ่ ขา่ จิก บ้า ใจ
เด็ก ปาก ดำ� ชวั่ ไก่ โต

เสียงตรี เสียงจตั วา
ตา นี้ เบา อำ� ดี เบา
กอ โตะ๊ ปู่ ป๋า ขา จ๋า
เอก แก๊ส ยา่ จา เตา่ ไป

118

แบบทดสอบหลังเรยี น

ค�ำชแ้ี จง เขียนเคร่อื งหมาย × ทับตัวอกั ษรในกระดาษค�ำตอบทถี่ ูกต้องเพียงขอ้ เดยี ว
๑. อักษรหมใู่ ดผันวรรณยุกตไ์ ด้ครบ ๕ เสยี ง

ก. อกั ษรกลาง คำ� เปน็ ข. อักษรสงู ค�ำตาย
ค. อักษรตำ่� ค�ำเป็น ง. อักษรสูง คำ� เปน็

๒. ข้อใดมีเสยี งวรรณยุกต์ครบทง้ั ๕ เสยี ง
ก. น�้ำข้ึนใหร้ บี ตกั ข. สีซอใหค้ วายฟัง
ค. ไดท้ ขี แ่ี พะไล่ ง. นำ�้ เชีย่ วอยา่ ขวางเรือ
๓. ข้อใดมีเสยี งวรรณยุกตเ์ หมือนกับค�ำว่า “ตน้ ไม้”
ก. ท้องฟ้า ข. แมน่ ้ำ�
ค. ขา้ วฟา่ ง ง. เสอื้ ผา้

๔. ขอ้ ใดอา่ นออกเสยี งวรรณยกุ ต์ เหมือนคำ� ว่า “เฉยเมย” ในมาตราเกย
ก. เสียหวย ข. ขายเนย
ค. เตยสวย ง. เลยป้าย

๕. ค�ำในขอ้ ใดมีเสียงวรรณยกุ ตต์ า่ งจากข้ออนื่
ก. เล่ยี งเมือง ข. เรอ่ื งราว
ค. ยอ่ งเบา ง. ไขข่ าว

119

๖. “ถล่ี อดตาช้าง ห่างลอดตาเล็น” คำ� มาตรากง ออกเสียงวรรณยกุ ตใ์ ด
ก. เสยี งเอก เสียงโท ข. เสียงโท เสยี งเอก
ค. เสยี งตรี เสียงเอก ง. เสยี งตรี เสียงโท

๗. ขอ้ ใดมเี สยี งวรรณยุกตเ์ หมอื นคำ� วา่ “ช่วยด้วย”
ก. กลว้ ยหอม ข. ข้าวสวย
ค. แมค่ า้ ง. ผา้ ซิน่

๘. “ชาวนาใชเ้ คยี วเก่ียวข้าว” มเี สยี งวรรณยุกต์ใดมากทีส่ ดุ
ก. เสียงสามัญ ข. เสยี งเอก
ค. เสยี งโท ง. เสยี งตรี
๙. คำ� ว่า “โคก้ ” มีเสยี งวรรณยุกต์ใด

ก. เสียงสามัญ ข. เสยี งเอก
ค. เสยี งโท ง. เสยี งตรี
๑๐. ข้อใดผันวรรณยุกตไ์ ดถ้ ูกต้อง
ก. ขะ ขะ้ ข. เฟือง เฟือ๊ ง เฟือ๋ ง
ค. คาง ค่าง คา้ ง ง. คัน คัน้ ค๊นั
๑๑. คำ� วา่ “งานบ้าน” ตรงกบั วรรณยุกตเ์ สียงใด
ก. เสียงสามัญ เสียงเอก ข. เสยี งสามญั เสยี งโท
ค. เสยี งตรี เสียงโท ง. เสยี งโท เสียงตรี
๑๒. “เขามาคน………..อกี ประ……….เขากก็ ลบั ” ควรเตมิ ค�ำใด
ก. เดยี ว เดย่ี ว ข. เดี่ยว เด้ยี ว
ค. เดย่ี ว เดย๋ี ว ง. เดยี ว เดยี๋ ว

120

๑๓. คำ� ในขอ้ ใดมเี สียงวรรณยุกต์เหมอื นกันทกุ ค�ำ
ก. ออ่ นหวาน เพิม่ พนู ข. เพ่อื นบ้าน ถน่ิ ฐาน
ค. เชญิ ชวน วนั จนั ทร์ ง. เงินเหรยี ญ บุญคุณ

๑๔. “หมอบกราบ” มเี สียงวรรณยุกต์ เหมือนค�ำในขอ้ ในข้อใด
ก. ราบคาบ ข. พับเพยี บ
ค. เจบ็ แสบ ง. เปรยี บเทียบ
๑๕. “กลม” ผนั วรรณยุกตไ์ ด้ก่เี สยี ง
ก. ๒ เสยี ง ข. ๓ เสยี ง
ค. ๔ เสียง ง. ๕ เสยี ง
๑๖. คำ� ในขอ้ ใดมีเสยี งวรรณยุกต์เดยี วกนั ทกุ คำ�

ก. ฉลาด เฉลยี ว ข. พยาธิ อาการ
ค. ตลาด จรวด ง. หฤโหด คฤหาสน์
๑๗. คำ� ในขอ้ ใดมเี สยี งวรรณยุกต์เหมอื น ค�ำว่า “กฎเกณฑ์”
ก. ศรัทธา ข. รถยนต์
ค. ประโยชน ์ ง. เวทมนตร์
๑๘. ตอนเช้าแมใ่ หไ้ ปซือ้ ……….ท่ตี ลาด
ก. โจก ข. โจก้
ค. โจก๊ ง. โจ๋ก
๑๙. “จะปรากฏยศย่ิงสง่ิ ทงั้ ปวง” ไม่มเี สยี งวรรณยกุ ตใ์ ดในข้อความนี้
ก. เสยี งสามัญ ข. เสียงเอก
ค. เสยี งตรี ง. เสยี งจัตวา
๒๐. “ขาน” ผันวรรณยกุ ตไ์ ด้กี่เสียง
ก. ๒ เสยี ง ข. ๓ เสียง
ค. ๔ เสียง ง. ๕ เสียง

121

บรรณานกุ รม

บรรจบ พนั ธเุ มธา. ไปสอนค�ำไทย ครัง้ ท่ี ๒. กรุงเทพฯ: บริษทั ซพี ี ออลล์, ๒๕๕๓.
ปราณี ปราบรปิ .ู อ่านเขียนเรยี นภาษาไทย เลม่ ๓. กรุงเทพฯ: สายนำ้� ใจ, ๒๕๕๔.

............. อ่านเขยี นเรยี นภาษาไทย. พิมพ์คร้ังที่ ๔. กรุงเทพฯ: สายน้ำ� ใจ, ๒๕๕๗.
............. อา่ นเขยี นเรยี นภาษาไทย เลม่ ๒. พมิ พค์ รั้งท่ี ๓. กรงุ เทพฯ: สายนำ้� ใจ, ๒๕๕๗.
พระยาอุปกติ ศลิ ปสาร, พระยา. หลกั ภาษาไทย. กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานชิ , ๒๕๓๙.
ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๔๒. กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คส์
พับลิเคชนั่ ส์, ๒๕๔๖.
วัฒนาพานชิ . หลักการใช้ภาษาไทย ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๖. กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช, ๒๕๕๐.
ศกึ ษาธกิ าร, กระทรวง. แบบฝกึ หดั สาระการเรยี นรพู้ นื้ ฐานชดุ ภาษาเพอื่ ชวี ติ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๖.
กรงุ เทพฯ: ครุ ุสภาลาดพร้าว, ๒๕๔๘.
.............. หลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พื้นฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑. กรงุ เทพฯ: ชุมนมุ สหกรณ์
การเกษตรแหง่ ประเทศไทย, ๒๕๕๑.
.............. หลกั ภาษาไทย: เรอื่ งท่ีครภู าษาไทยต้องร.ู้ กรุงเทพฯ: องคก์ ารค้าของ สกสค, ๒๕๕๘.
ศกึ ษานเิ ทศก์ ส�ำนกั การศกึ ษา. การจัดกิจกรรมภาษาไทย เพ่ือพัฒนาทักษะการคิด. กรุงเทพฯ:
ฝ่ายนวัตกรรมและเทคโนโลยที างการศึกษา, ๒๕๔๓.
.............. แนวทางด�ำเนินงานร้านหมอภาษา และแบบฝึกทักษะการอ่านออกสียงภาษาไทยในโรงเรียน
สงั กัดกรุงเทพมหานคร. กรงุ เทพฯ: ฝา่ ยนวัตกรรมเทคโนโลย,ี ๒๕๕๔.

122

ภาภภคาาคผคผนผนวนกววกก

เพลงไตรยางศ์

คำ�ร้อง ลาวัลย ์ โกสวิ าร
ทำ�นอง เพลงรำ�วงปใี หม่

ไตรยางศ์ ไตรยางศ์ ไตรยางศ์ อกั ษรสูง กลาง และอักษรตำ่�
เราทัง้ มวลควรจำ� สูงกลาง และต่ำ� เราเรียกไตรยางศ์
กลางมี ๙ ตัวนะเธอ สงู มี ๑๑ นะเออ ตำ�่ เพื่อนเกลอ ๒๔ ตวั (ซำ้� )

(พูด) – อกั ษรสงู มี ๑๑ ตัว ได้แก ่
ข ฃ ฉ ฐ ถ ผ ฝ ศ ษ ส ห
(ไข ่ ฃวด ฉ่งิ ถุง ฐาน ผึ้ง ฝา ศาล ฤๅษ ี เสือ หีบ)
– อักษรกลาง มี ๙ ตัว ไดแ้ ก ่
ก จ ฎ ฏ ด ต บ ป อ
(ไก่ จิก ดกุ (ฎ) ตาย (ฏ) บน ปาก โอง่ )

– อักษรตำ�่ มี ๒๔ ตัว ไดแ้ ก่
ค ฅ ฆ ง ช ซ ฌ ญ ฑ ฒ ท ธ
ควาย ฅน ฆ่า งู ช้าง แซว เฌอ หญงิ มณโฑ เฒ่า แทน เธอ
ณ น พ ฟ ภ ม ย ร ล ว ฬ ฮ
เณร นอน เพราะ ฟงั สำ�เภา มา แย่ง เรอื ลงิ วง่ิ จฬุ า เฮ

124

เพลงสนกุ กับการผนั

คำ�ร้อง ลาวลั ย ์ โกสวิ าร
ทำ�นอง จดุ ไตต้ ำ�ตอ (สุนทราภรณ์)

(ร้อง) พบคนดี มาเรียนเร่ืองผันอักษร แหม ! ไม่ยากหรอกบังอร
มาเรียนกนั ก่อนภาษาไทย วรรณยุกตใ์ ช้เติมไว้ที่คำ�ใด
เสียงกจ็ ะเปลีย่ นไป ความหมายกไ็ มเ่ หมอื นกัน
(พูด) อักษรกลางคำ�เปน็ ผันได ้ ๕ เสียง พนื้ เสียงเป็นเสยี งสามัญ
เช่น กาง ก่าง กา้ ง ก๊าง ก๋าง
อักษรกลางคำ�ตาย ผนั ได้ ๔ เสยี ง พืน้ เสียงเป็นเสยี งเอก
เชน่ บาด บ้าด บ๊าด บา๋ ด
(รอ้ ง) พบคนด ี มาเรยี นเรื่องผันอักษร แหม ! ไม่ยากหรอกบงั อร
มาเรยี นกนั ก่อนภาษาไทย วรรณยกุ ต์ใชเ้ ติมไว้ท่คี ำ�ใด
เสยี งกจ็ ะเปลีย่ นไป ความหมายกไ็ ม่เหมือนกนั
(พูด) อักษรสูงคำ�เป็นผนั ได้ ๓ เสียง พนื้ เสยี งเป็นเสียงจัตวา
เชน่ ขาม ข่าม ขา้ ม
อักษรสงู คำ�ตายผนั ได ้ ๒ เสียง พ้ืนเสียงเปน็ เสยี งเอก
เชน่ สาด สา้ ด
(รอ้ ง) พบคนด ี มาเรยี นเรือ่ งผันอกั ษร แหม ! ไมย่ ากหรอกบังอร
มาเรียนกันกอ่ นภาษาไทย วรรณยกุ ตใ์ ชเ้ ตมิ ไวท้ ค่ี ำ�ใด
เสยี งก็จะเปลย่ี นไป ความหมายก็ไมเ่ หมือนกัน
(พดู ) อกั ษรต�ำ่ คำ� เป็น ผันได้ ๓ เสยี ง พ้ืนเสยี งเปน็ เสยี งสามัญ
เช่น ค�ำ ค�่ำ ค�้ำ
อักษรตำ่� คำ� ตาย ผันได้ ๓ เสยี ง พื้นเสียงเปน็ เสยี งโท
เช่น แซบ แซบ้ แซบ๋
(ร้อง) ถามคนด ี ไดเ้ รยี นเรอ่ื งผนั อกั ษร บอกมาซกิ อ่ นจากจร เรยี นแลว้ บงั อรจดจำ�ไดไ้ หม
วรรณยุกต์ ใสเ่ ติมสนกุ เหลือใจ อ่านและเขียนฝกึ ไวต้ ่อไปจะไมผ่ ิดเลย


125

เฉลยกิจกรรมการเรยี นรู้

เฉลย มาตรากง

กจิ กรรมการเรยี นรทู้ ่ี ๒

๑. กาง
๒. กา้ ง
๓. ข่าง ข้าง
๔. วาง ว่าง
๕. ยงุ่ ยุ้ง ยงุ

กจิ กรรมการเรียนรทู้ ี่ ๓

๑. กาง กาง กา่ ง กา้ ง ก๊าง กา๋ ง
๒. จาง จาง จ่าง จ้าง จ๊าง จ๋าง
๓. ฝูง - ฝู่ง ฝู้ง - ฝูง
๔. นอง นอง - น่อง น้อง -
๕. โยง โยง - โยง่ โยง้ -

กิจกรรมการเรยี นรทู้ ่ี ๔ กิจกรรมการเรียนรทู้ ี่ ๕ เก่งจริง
กลองดัง
๑. วิง่ ๑. ข้างโอ่ง ยา่ งกา้ ว
๒. ป้ิง ๒. โคลงเคลง เพลงซึ้ง
๓. นง่ั ๓. ปิงปอง
๔. แยง่ ๔. โกงกาง
๕. เกง่ ๕. กางเกง

126

กิจกรรมการเรยี นรทู้ ่ี ๖ กจิ กรรมการเรยี นรูท้ ่ี ๗

๑. เก่ง ๑. ยาง
๒. เก๋ง ๒. อย่าง
๓. เกง ๓. ยา่ ง
๔. เกง้ ๔. ทอง
๕. มงุ ๕. ถ่องแท้
๖. มุง้ ๖. ทอ่ ง
๗. มงุ่ ๗. ท้อง
๘. หา้ ง ๘. คาง
๙. ห่าง ๙. ค่าง
๑๐. หาง ๑๐. คา้ ง

กิจกรรมการเรียนรทู้ ่ี ๘ กจิ กรรมการเรียนรู้ที่ ๙

๑. ร้องเพลง เสียงสามญั ชิง ลงุ มอง ดัง
๒. โหรงเหรง เสียงเอก โอง่ อ่าง ต่าง
๓. แหง้ แลง้ เสียงโท น่งั ยอ่ ง จอ้ ง ก้อง
๔. ว่งิ แข่ง เสยี งตร ี น้อง ร้อง
๕. เก้ง กวาง เสียงจตั วา สอง เสยี ง
๖. อ้างวา้ ง
๗. แขง็ แรง
๘. เก้งก้าง
๙. รุ่งรงิ่
๑๐. รุ่งเรือง

127

เฉลย มาตรากม

กิจกรรมการเรยี นรูท้ ี่ ๒ วรรณยุกต์ ตรี จตั วา
โท ม้าม ขม
๑. อิม่ กลา้ ม ย้มิ หาม
๒. ตาม ช่มุ ซอ้ ม เสรมิ
๓. ดอ้ ม เอือ้ ม ย้อม เสยี ม
๔. ถาม เริม่ ขาม
๕. สาม หอม
๖. ห้าม หลมุ
๗. ซ้อม
๘. รม่
๙. ย้อม
๑๐. มุม

กิจกรรมการเรียนรู้ท่ี ๕

สามญั เอก
เกม สุ่ม
ยอม ด่มื
ปลอม กลุ่ม
เทอม หม่
คลุม

128

กจิ กรรมการเรียนรู้ท่ี ๖

สำ�นวน สามัญ วรรณยกุ ต์ ตรี จัตวา
- เอก โท - -
น้ำ� ทว่ มปาก คม - ท่วม - -
ดาบสองคม - -- คมุ้ -
คนดผี คี ุม้ - -- - ขนม
อัฐยายซ้ือขนมยาย - -- - เข็ม
ฝนทง่ั ใหเ้ ป็นเขม็ - -- - สมุ
ไฟสมุ ขอน - -- - ขม
หวานนอกขมใน - -- -
หนามยอกอก แคม -- - หนาม
เหยยี บเรือสองแคม งาม -- - -
ไมง้ ามกระรอกเจาะ -- -

กจิ กรรมการเรยี นรู้ที่ ๗ 129

๑. ยิ้มแยม้ เสยี งตรี เสียงตรี
๒. แก้มอม่ิ เสียงโท เสยี งเอก
๓. งุ่มง่าม เสยี งโท เสียงโท
๔. จ้ิมลิ้ม เสยี งโท เสียงตรี
๕. นุม่ นม่ิ เสยี งโท เสยี งโท
๖. ซอ่ มแซม เสียงโท เสียงสามัญ
๗. หอ้ มลอ้ ม เสยี งโท เสยี งตรี
๘. ตอ๋ มแต๋ม เสียงจัตวา เสยี งจตั วา
๙. รมุ่ รา่ ม เสยี งโท เสียงโท
๑๐. ซุ่มซ่าม เสยี งโท เสียงโท

กิจกรรมการเรยี นร้ทู ่ี ๘ ๓. ทำ�ตาม ๔. นิยาม
๓. อารมณ ์ ๔. ช่นื ชม
๑) ๑. ชมรม ๒. สั่งสม ๓. ขมขนื่ ๔. รนื่ รมย์
๒) ๑. ยิ้มแยม้ ๒. พวงแกม้
๓) ๑. รักขม ๒. ตรอมตรม

กจิ กรรมการเรียนรู้ท่ี ๙ กจิ กรรมการเรยี นรทู้ ี่ ๑๑

๑. เสียงสามัญ ๑. ลม ล่ม ล้ม
๒. เสียงสามญั ๒. ยอม ยอ่ ม
๓. เสียงตรี ๓. ตอม ต่อม
๔. เสียงสามญั ๔. หอม หอ้ ม
๕. เสยี งสามญั ๕. ยาม ยา่ ม
๖. เสยี งโท ๖. ปอม ป้อม
๗. เสยี งจัตวา ๗. กลุ่ม กลมุ้
๘. เสียงสามัญ ๘. จุ๋ม จ่มุ
๙. เสียงสามัญ ๙. ขา้ ม ขาม
๑๐. เสียงสามัญ ๑๐. สม สม้

กิจกรรมการเรยี นรูท้ ่ี ๑๐

๑. ยิม
๒. ยิ้ม
๓. ออม
๔. ออ่ ม
๕. อ้อม
๖. ยาม
๗. ย่าม
๘. หยาม
๙. งาม
๑๐. งา่ ม

130

เฉลย มาตรากน

กิจกรรมการเรียนรู้ที่ ๒
ดุลยพนิ จิ ของครู
กจิ กรรมการเรียนรูท้ ี่ ๓

ตอนท่ี ๑
๑. ขมนิ้
๒. ขยอ้ น
๓. แปรน๋ แปร๋น
๔. ออ่ น อ่อน ออ้ น
๕. ควัน่ ควา้ น

ตอนท่ี ๒
๖. หว่าน ๗. หมนั่ ๘. ตา้ น ๙. วุ่น ๑๐. ซา่ น

กจิ กรรมการเรยี นรู้ที่ ๕

คำ� สามัญ วรรณยุกต์ ตรี จตั วา
ตาล เอก โท
๑. บา้ น เศยี ร
๒. ตาล บ้าน สิน
๓. เพอื่ น
๔. เล่ยี น เพอ่ื น 131
๕. รอ้ น เลี่ยน
๖. เศยี ร
๗. แคน้ ร้อน
๘. เซ่น
๙. สนิ แค้น
๑๐. อ่อน เซ่น

ออ่ น

กจิ กรรมการเรยี นรู้ที่ ๖

ร้อน - แคน้ ยอ้ น ฟน้ื เช่น - ว่าน ตืน้ เสน้
ผัน - สอน หรรษา ทหาร บิน - งาน ควร เรือน

ตน่ื - อ่อน เปลีย่ น แผ่น

กจิ กรรมกา รเรยี น รู้ที่ ๗

เลน่ ลน้ิ ป่ินโต โถร้อน ล่อนจอ้ น ปอ้ นขา้ ว

กจิ กรรมการเรียนรทู้ ่ี ๘

เสยี งวรรณยุกตส์ ามัญ – เดอื น, จาน
เสียงวรรณยกุ ตเ์ อก – เดน่ , ถ่าน
เสียงวรรณยุกตโ์ ท – ข้ึน, เล่น
เสยี งวรรณยุกตต์ รี – ร้าน, ช้ืน
เสียงวรรณยกุ ต์จัตวา – แขน, หาร

กิจกรรมการเรียนรทู้ ่ี ๙

๑. ออ่ น ออ่ น
๒. ถ่าน
๓. สอน
๔. หนุ้
๕. ช่นื
๖. อนุ่
๗. สาน
๘. จาน
๙. น่าน
๑๐. มน่ั

132

กจิ กรรมการเรียนรทู้ ่ี ๑๐

สแี ดง (เสยี งสามัญ) - นอน เทยี น ฟัน
สเี ขียว (เสียงเอก) - อ่าน เปล่ียน
สีฟา้ (เสยี งโท) - เลือ่ น เล่น เต้น
สีชมพู (เสยี งตรี) - ฟอ้ น แมน้ โล้น แคน้
สเี หลอื ง (เสยี งจตั วา) - ฝัน หาร เศียร

กิจกรรมการเรยี นรทู้ ่ี ๑๑

รูป เสียง
๑. วา่ น ไมเ้ อก - ่ โท
โท
๒. ดน้ิ ไมโ้ ท - ้ โท
๓. ส้นิ ไมโ้ ท -้ จตั วา
๔. เขิน - ตรี
๕. คอ้ น ไม้โท -้ จตั วา
๖. เหน็ - สามญั
๗. บนิ - โท
๘. รอ่ น ไมเ้ อก -้ จัตวา
๙. สาร - ตรี
๑๐. นน้ั ไม้โท - ้

กิจกรรมการเรียนร้ทู ี่ ๑๒
ดลุ ยพนิ จิ ของครู

133

เฉลย มาตราเกย

กจิ กรรมการเรียนรู้ที่ ๓

เสียงสามญั งาย ทาย โวย วาย ราย ชาย

เสยี งเอก ถา่ ย ฉา่ ย
เสียงโท งา่ ย ก้อย วา่ ย
เสยี งตร ี ทา้ ย วา้ ย ร้าย
เสียงจตั วา หงาย ขาย หวาย ฉาย

กิจกรรมการเรียนรู้ท่ี ๔

๑. กาย
๒. กา่ ย
๓. ขาย
๔. ข่าย
๕. รอ้ ย รอย ร่อย
๖. เคย เขย เตย เฉย เนย

กจิ กรรมการเรียนรู้ที่ ๕

๑. ยาย ย้าย ป๋ยุ ปุย ปยุ้
๒. ดอย ด้อย คุย คุ้ย
๓. ตอย ต้อย ต่อย
๔. รอย ร้อย ร่อย
๕. จาย จ่าย ดาย ด้าย

134

กจิ กรรมการเรยี นรทู้ ่ี ๖

๑. เลย เขย เตย เนย
๒. ข้อย ค่อย คอย
๓. ทราย สา่ ย ซา้ ย สาย
๔. สร้อย สอย ซอย
๕. บอย บอ๋ ย บ่อย

กิจกรรมการเรยี นรู้ที่ ๗

๑. รอ้ ยบาท
๒. ฝาหอย
๓. ตน้ ออ้ ย
๔. เขนิ อาย
๕. สายสรอ้ ย

กจิ กรรมการเรยี นรูท้ ี่ ๘

เสยี งสามญั กาย คุย ลยุ คอย
เสยี งเอก เอย่ ขลุ่ย ฝ่ าย ตอ่ ย
เสียงโท เต้ย ยอ่ ย ง่าย ถ้วย
เสียงตร ี ซา้ ย ร้อย นยุ้ ว้าย
เสยี งจตั วา ฉาย ฝอย ก๋อย ป๋ยุ

135

เฉลย มาตราเกอว

กิจกรรมการเรียนรู้ท่ี ๑

สเี ขยี ว - หนาว สีน้ำ� เงนิ - แล้ว สแี ดง - ดาว สมี ่วง - เกย่ี ว สเี หลอื ง - ข้าว

กจิ กรรมการเรยี นรู้ที่ ๒

แนว - ชาว เดียว หนาว - เหมียว แถว เทีย่ ว - ห้วิ แจว้
ข่าว - เกี่ยว แผ่ว จ้าว - เที่ยว แกว้

กิจกรรมการเรียนรทู้ ่ี ๓

ก๋วยเต๋ียว เก๊ียวซา่ ค่าข้าว ขา่ วเด่น เล่นว่าว
หนาวแล้ว แก้วตา อย่าเลย้ี ว เทย่ี วบิน กนิ แห้ว

กจิ กรรมการเรียนรู้ที่ ๔

หมวกวรรณยกุ ต์สามญั – ยาว, แมว
หมวกวรรณยุกต์เอก – กล่าว, เฉยี่ ว
หมวกวรรณยุกตโ์ ท – ลิว่ , อา้ ว
หมวกวรรณยกุ ตต์ รี – เคี้ยว, ว้าว
หมวกวรรณยกุ ตจ์ ัตวา – ฉวิ , หาว

กิจกรรมการเรยี นรทู้ ี่ ๗

๑. ดาว ๒. ข้าว ๓. เปรย้ี ว ๔. ด้าว ๕. ขาว
๖. ยาว ๗. แวววาว ๘. เคยี ว ๙. ข่าว ๑๐. เลย้ี ว

136

กิจกรรมการเรยี นรูท้ ่ี ๘
ตอนที่ ๑ ค�ำมาตราเกอวมี ๓ คำ� ๑. แมว - สามัญ ๒. เหมยี ว - จตั วา ๓. เขี้ยว - โท

ตอนที่ ๒ ดลุ ยพินิจของคร ู

กจิ กรรมการเรยี นร้ทู ี่ ๙

เสยี งสามัญ ชาว มะนาว เคยี ว แพรวพราว

เสียงเอก เกีย่ ว
เสยี งโท ขา้ ว
เสียงตร ี -
เสยี งจตั วา -

กจิ กรรมการเรียนรู้ที่ ๑๐

๑. วาว ๒. ว่าว ๓. ว้าว
๔. เสยี ว ๕. เสย่ี ว ๖. เส้ยี ว
๗. ดาว ๘. ดา้ ว ๙. ด้าว

กิจกรรมการเรยี นรทู้ ่ี ๑๑

๑. ราว ร้าว
๒. เจ้ยี ว เจียว
๓. เกีย้ ว เก่ยี ว
๔. สาว สา้ ว
๕. เฉยี ว เฉยี่ ว

กิจกรรมการเรียนรทู้ ่ี ๑๒ บา่ ว
แก้ว วา่ ว
เสียงสามัญ (สเี หลือง) ดาว เกี๊ยว เคย้ี ว
เสียงเอก (สีแดง) ข่าว ฉาว เขียว
เสยี งโท (สีฟา้ ) เปรยี้ ว
เสียงตรี (สีชมพ)ู เงีย้ ว
เสียงจัตวา (สเี ขยี ว) สาว

137

เฉลย มาตรากก

กจิ กรรมการเรยี นร้ทู ี่ ๒

คำ� สามัญ เอก วรรณยกุ ต์ ตรี จตั วา
- เปยี ก โท เป๊ยี ก เป๋ียก
๑. เปยี ก - ตกุ เปี้ยก ตีก ตุ๋ก
๒. ตุก - โอก ตุ้ก โอ๊ก โอก๋
๓. โอก โอก้
- อวก อว๊ ก อว๋ ก
๔. อวก - เจียก อว้ ก เจ๊ยี ก เจ๋ยี ก
๕. เจยี ก - กกุ เจ้ียก กกุ๊ ก๋กุ
๖. กุก - โปก กุ้ก โปก๊ โปก๋
๗. โปก - กิก โปก้ กกิ๊ กิ๋ก
๘. กิก - ตกิ กิก้ ต๊กิ ตก๋ิ
๙. ตกิ - ตอก ต้ิก ต๊อก ตอ๋ ก
๑๐. ตอก ตอ้ ก

138

กิจกรรมการเรยี นรทู้ ่ี ๓

คำ� สามญั เอก วรรณยกุ ต์ ตรี จัตวา
- ฝกู โท - -
๑. ฝูก - เฉอื ก ฝู้ก - -
๒. เฉือก - สก เฉื้อก - -
๓. สก - โขก ส้ก - -
๔. โขก - ฝาก โขก้ - -
๕. ฝาก - แสก ฝา้ ก - -
๖. แสก - ถัก แสก้ - -
๗. ถกั - หก ถ้ัก - -
๘. หก - แฉก ห้ก - -
๙. แฉก - สกึ แฉ้ก - -
๑๐. สกึ สึ้ก
เอก ตรี จตั วา
กิจกรรมการเรียนรทู้ ี่ ๔ - วรรณยุกต์ ซัก ซ๋ัก
- โท มุก ม๋กุ
คำ� สามัญ - ซัก่ ลกุ ลุ๋ก
- - มุก่ ซกิ ซกิ๋
๑. ซัก - - ลกุ่ ยก ยก๋
๒. มกุ - - ซ่กิ โยก้ โย๋ก
๓. ลุก - - ยก่ เรีย้ ก เรย๋ี ก
๔. ซิก - - โยก เงอื้ ก เงื๋อก
๕. ยก - - เรียก ลา้ ก ลา๋ ก
๖. โยก - - เงือก ซ้อก ซ๋อก
๗. เรียก - ลาก
๘. เงอื ก - ซอก
๙. ลาก -
๑๐. ซอก

139

กิจกรรมการเรยี นรู้ที่ ๕

๑. จอก จกิ
๒. ปลกู ซัก
๓. โยก เลข
๔. จุก ซิก
๕. เปลอื ก ปลกุ
๖. ปาก เรยี ก
๗. ตุ๊ก ก๊กิ
๘. จกุ หยิก
๙. ยัก อยาก
๑๐. ยึก หัก

กจิ กรรมการเรียนรทู้ ี่ ๖ ๓. จิ๊ก ๔. เป๊ยี ก ๕. อว้ ก
๘. เจี๊ยกๆ ๙. โปก๊ เปก๊ ๑๐. โอ้กอ้าก
๑. กัก๊ ๒. ปกุ
๖. ตุก๊ ตุ๊ก ๗. โคก้

กิจกรรมการเรียนรทู้ ่ี ๘

เสยี งเอก ดอก หก เปยี ก จุด แฉก
เสยี งโท คาก ส้ก อ้วก ฟัก่ แป้ก
เสยี งตร ี เป๊ยี ก แกรก๊ กุ๊ก ม๊าก งก
เสียงจัตวา โค้ก อ๋อก จก๋ิ ช๋ิก ร๋าก

กจิ กรรมการเรยี นรทู้ ี่ ๙ ๒. เจยี๊ ก
๔. จ๊อกก้ิง
๑. อว้ ก ๖. กอ๊ ก
๓. โค้ก ๘. โอ๊ก
๕. ตกุ๊ ตกุ๊ ๑๐. ว้าก
๗. กุก๊
๙. กก๊ิ

140

เฉลย มาตรากด

กจิ กรรมการเรียนรู้ที่ ๑

กา๊ ซ - เสยี งตรี กฎ - เสียงเอก
อิฐ - เสยี งเอก อูฐ - เสยี งเอก
ครฑุ - เสียงตรี สตั ว์ - เสยี งเอก
ทาส - เสียงโท มติ ร - เสียงตรี
วฒุ ิ - เสยี งตร ี พิษ - เสยี งตรี

กิจกรรมการเรยี นรทู้ ี่ ๒

เสยี งเอก โหด ขดู จดื เดือด สูด ผดิ บวด จิต ปิด
เสียงโท ยืด ลอด วดื ฟาด มอด รดี
เสยี งตร ี ปา๊ ด ชุด แว้ด ก๊าด แจ๊ด อ๊อด ต๊อด ป๊ดี โค้ช
เสียงจัตวา -

กจิ กรรมการเรยี นรูท้ ่ี ๓ ๓. กรี๊ด ๔. ออ๊ ด ๕. อ๊ดู ๆ
๘. ปี๊ด ๙. จ๊าด ๑๐. ว้ีด
๑. โน้ต ๒. เชต้ิ
๖. โค้ด ๗. ตดุ๊

กิจกรรมการเรยี นรู้ท่ี ๔

๑. เปดิ ๒. โกรธ ๓. บอด ๔. ประมาท ๕. พิษ
๖. ครฑุ ๗. พทุ ธ ๘. ประกาศ ๙. บวช ๑๐. เลือด

141

กิจกรรมการเรยี นรู้ที่ ๕

๑. เสียงเอก ๒. เสยี งเอก
๓. เสยี งเอก ๔. เสียงเอก
๕. เสียงโท ๖. เสยี งเอก
๗. เสียงเอก ๘. เสียงเอก
๙. เสียงเอก ๑๐. เสยี งตรี

กิจกรรมการเรยี นรทู้ ี่ ๖

เปดิ (เสยี งเอก) หวีด (เสียงเอก
ฮิต (เสยี งตร)ี มดิ (เสียงตรี)
เกิด (เสยี งเอก) เสียด (เสยี งเอก)
ปดิ (เสียง เอก) เพลดิ (เสียงโท)
ชดั (เสยี งตร)ี อากาศ (เสียงเอก)

(๑) มดิ (๒) เกดิ (๓) ฮติ (๔) ชดั (๕) เพลดิ
(๖) เปดิ (๗) หวดี (๘) สอด (๙) อากาศ (๑๐) ปดิ

กิจกรรมการเรียนร้ทู ี่ ๗

๑. จดุ เสยี งเอก
๒. ลด ผุด เสยี งตรี เสยี งเอก
๓. ปิด เสียงเอก
๔. โทษ เสียงโท
๕. บอด เสยี งเอก
๖. บาตร เสียงเอก
๗. งดั เสียงตรี
๘. อัฐ เสยี งเอก
๙. ชด เสยี งตรี
๑๐. มด เสียงตรี

142

กจิ กรรมการเรียนร้ทู ี่ ๘ เสียงวรรณยุกต์

คำ�มาตรากด เอก
เอก
๑. จง้ิ หรีด เอก
๒. เบ็ด เอก
ตรี
๓. พระบิณฑบาต เอก
เอก
๔. อฐู เอก
ตรี
๕. สบั ปะรด โท
๖. นกหวีด

๗. ไม้ขดี ไฟ
๘. ไม้กวาด
๙. พระอาทิตย์
๑๐. ฝกั ข้าวโพด

143

เฉลย มาตรากบ

กิจกรรมการเรียนรู้ที่ ๒

คำ� ช้ีแจง ผนั วรรณยกุ ต์ และใสต่ ารางตามเสียงวรรณยกุ ต์ มาตรากบ อักษรกลาง

คำ� สามญั วรรณยุกต์ จัตวา
ตัวอยา่ ง - เอก โท ตรี ก๋บุ
กบุ ก้บุ กุบ๊
กบุ ดบ๋ิ
๑. ดบิ ดิบ ด้ิบ ดบ๊ิ โอบ๋
๒. โอบ โอบ โอบ้ โอ๊บ จ๋บุ
๓. จบุ จบุ จบุ้ จุบ๊ ต๋อบ
๔. ตอบ ตอบ ตอ้ บ ต๊อบ บ๋าป
๕. บาป บาป บา้ ป บา๊ ป กั๋บ
๖. กบั กับ กับ้ ก๊บั บี๋บ
๗. บีบ บบี บี้บ บีบ๊ อ๋บ
๘. อบ อบ อบ้ อ๊บ เจีย๋ บ
๙. เจียบ เจียบ เจย้ี บ เจยี๊ บ ตั๋บ
๑๐. ตับ ตับ ตบ้ั ตั๊บ

144

กจิ กรรมการเรยี นรู้ที่ ๓

ค�ำช้แี จง ผนั วรรณยกุ ต์ และใสต่ ารางตามเสยี งวรรณยกุ ต์ มาตรากบ อักษรสูง

คำ� สามญั วรรณยกุ ต์ ตรี จัตวา
ตวั อย่าง - เอก โท - -
เฉยี บ เฉียบ เฉ้ยี บ
๑. สูบ
๒. ขาบ สบู ส้บู
๓. หูบ ขาบ ข้าบ
๔. แสบ หบู ห้บู
๕. โฉบ แสบ แส้บ
๖. ขลบิ โฉบ โฉบ้
๗. หาบ ขลบิ ขล้ิบ
๘. เสียบ หาบ ห้าบ
๙. ขบั เสยี บ เสี้ยบ
๑๐. ฉบั ขับ ข้บั
ฉบั ฉ้บั

145

กิจกรรมการเรียนร้ทู ี่ ๔

ค�ำช้แี จง ผนั วรรณยุกต์ และใสต่ ารางตามเสียงวรรณยกุ ต์ มาตรากบ อกั ษรตำ่�

คำ� สามญั วรรณยกุ ต์ จัตวา
เอก โท ตรี
ตัวอยา่ ง - ยบ๋ั
ตำ่� สระ - - ยั่บ ยับ ซุ๋ป
เสียงสน้ั - - ซ่ปุ ซุป รบ๋ั
- - รับ่ รับ ซิ๋บ
ยบั - - ซบิ่ ซบิ ฟบุ๋
๑. ซปุ - - ฟบุ่ ฟบุ ล๋บ
๒. รับ - ลบ่ ลบ
๓. ซบิ - โลบ๋
๔. ฟุบ - - โลบ โล้บ ชอ๋ บ
๕. ลบ - - ชอบ ช้อบ ลา๋ ภ
- - ลาภ ลา้ ภ แลก๋
ตวั อย่าง - - แลก แล้ก ธู๋ป
ตำ�่ สระ - - ธูป ธู้ป รี๋บ
เสียงยาว - รีบ รบ้ี
โลบ
๖. ชอบ
๗. ลาภ
๘. แลก

๙. ธูป
๑๐. รีบ

146

กิจกรรมการเรยี นร้ทู ี่ ๕

๑. ป - เสยี งโท ๒. ฟ - เสยี งตร ี ๓. ป - เสยี งเอก ๔. ฟ - เสยี งเอก ๕. ภ - เสยี งโท
๖. พ - เสยี งโท ๗. ป - เสยี งโท ๘. ฟ - เสยี งตรี ๙. ป - เสยี งโท ๑๐. พ - เสียงเอก

กจิ กรรมการเรยี นรทู้ ่ี ๖

๑. แปลบ ราบ ๒. ยิบ พับ ๓. เทยี บ วาบ ๔. แอบ ตอบ
๕. กบิ๊ จา๊ บ ๖. ลาบ สบิ ๗. จับ หลบ ๘. ยอบ แคบ
๙. งับ อาบ ๑๐. เปรยี บ ดับ

กิจกรรมการเรยี นรู้ท่ี ๗

เสียงเอก บาป หยาบ หอบ ขบั จับ เปรยี บ ปรบั ฉับ
เสยี งโท โลภ ลาภ รีบ รูปภาพ
เสยี งตร ี นบั ทรพั ย ์ กอล์ฟ ยีราฟ

กิจกรรมการเรยี นรูท้ ี่ ๘

กราบ (เสยี งเอก) สุภาพ (เสียงโท )
นบั ถือ (เสียงตรี) ครับ (เสยี งตรี)
ลับ (เสยี งตรี) ขอบคุณ (เสยี งเอก)
มะพลบั (เสยี งตร)ี แบบ (เสียงเอก)
พบ (เสียงตร)ี
(๑) ขอบคณุ (๒) พบ (๓) เคารพ (๔) แบบ (๕) นบั ถือ
(๖) ลับ (๗) มะพลบั (๘) สภุ าพ (๙) ครบั (๑๐) ทราบ

กจิ กรรมการเรยี นรทู้ ่ี ๙

๑. กบ๊ิ ๒. เจีย๊ บๆ ๓. อบ๊ ๆ ๔. ช้อปปิง้ ๕. กอ๊ ป
๖. แปบ๊ ๗. จ๊าบ ๘. อ๊อฟ ๙. ปุบ๊ ปบ๊ั ๑๐. จิบ๊ ๆ

147

เฉลย ทบทวนการผันวรรณยุกต์ เขียนถูกทุกคน

กิจกรรมการเรยี นรู้ที่ ๑

คำ� วรรณยุกต์ จัตวา
สามญั เอก โท ตรี
กา๋ น
ตัวอย่าง กาน ก่าน ก้าน กา๊ น
ก้าน แต๋ก
ด๋าย
๑. แตก - แตก แต้ก แตก๊ ออ๋ น
๒. ดา้ ย ดาย ด่าย ดา้ ย ดา๊ ย จ๋ะ
๓. อ้อน ออน อ่อน ออ้ น ออ๊ น แขง
๔. จะ - จะ จ้ะ จะ๊ สม
๕. แขง่ - แข่ง แขง้ - -
๖. สม - ส่ม ส้ม - -
๗. ฝาก - ฝาก ฝ้าก - -
๘. คม คม - คม่ คม้ ร๋าบ
๙. ลน้ิ ลนิ - ล่ิน ลน้ิ

๑๐. ราบ - - ราบ ร้าบ

กิจกรรมการเรียนรทู้ ่ี ๒

๑. เสยี งโท เสียงตรี ๖. เสียงโท เสียงเอก
๒. เสยี งโท เสียงโท ๗. เสยี งโท เสยี งสามัญ
๓. เสียงโท เสียงเอก ๘. เสียงจัตวา เสียงจตั วา
๔. เสียงโท เสยี งจตั วา ๙. เสียงตรี เสียงจัตวา
๕. เสียงโท เสียงสามัญ ๑๐. เสยี งตรี เสยี งโท

148

กจิ กรรมการเรียนรทู้ ี่ ๓

คำ� สามัญ เอก วรรณยุกต์ ตรี จตั วา
โท
ตัวอย่าง ออย อ่อย อ๊อย อ๋อย
ออย ออ้ ย
๑. สอง - ส่อง - สอง
๒. แน แน - ส้อง แน้ -
๓. จอก - จอก แน่ จ๊อก จ๋อก
๔. หอย - ห่อย จ้อก - หอย
๕. คู คู - หอ้ ย คู้ -
๖. นาน นาน - คู่ น้าน -
๗. กาด - กาด น่าน กา๊ ด ก๋าด
๘. ขดั - ขัด ก้าด - -
๙. ทา ทา - ข้ัด ทา้ -
๑๐. ตอม ตอม ตอ่ ม ท่า ตอ๊ ม ต๋อม
๑๑. รกั - - ต้อม รัก รั๋ก
๑๒. เป เป เป่ ร่ัก เป๊ เป๋
เป้

149

กจิ กรรมการเรยี นรูท้ ่ี ๔ รปู วรรณยกุ ต์ วรรณยกุ ต์ เสียงวรรณยกุ ต์

คำ� – – โท และ ตรี
๑. ห้องน้�ำ
๒. คุ้ยเข่ีย – – ตร ี และ เอก
๓. กวยจั๊บ
๔. เดย๋ี วน้ี - – สามญั และ ตรี
๕. ถ่ายรูป
๖. ชว่ งชงิ –  – จัตวา และ ตรี
๗. ยุ่งเหยงิ
๘. ฝ้ายไหม – - เอก และ โท
๙. กกั ขัง
๑๐. ตับหวาน – - โท และ สามญั

กจิ กรรมการเรยี นรทู้ ่ี ๕ – - โท และ จัตวา

– - โท และ จัตวา

-- เอก และ จัตวา

-- เอก และ จตั วา

จันทรเ์ อย๋ จันทรเ์ จ้า
ขอข้าวขอแกง
ขอแหวนทองแดงผกู มือน้องขา้
ขอชา้ งขอมา้ ใหน้ อ้ งข้าขี่
ขอเกา้ อใี้ ห้น้องข้านัง่
ขอเตียงตง่ั ใหน้ ้องขา้ นอน
ขอละครใหน้ อ้ งข้าดู
ขอยายชเู ล้ยี งน้องข้าเถดิ
ขอยายเกิดเลี้ยงตัวขา้ เอง

150